Kleurrijke afsluiting van
sprankelende theaterweek
„Verschillen? Op Texel is
het wel wat gezelliger"
lees Kooger (45) boert 20 jaar goed in Californië
iHi
KORT Texels
Regisseur Verhoeff
vertelt over films
A-
r T
Tafeltennisser Room
in goede vorm
Eerste plaats voor
junioren brandweer
Reanimatiecursus
ITEXELSE y qoURANT
xelaarsje komt ze overal tegen. Menig reiziger heeft
at al eens ondervonden. Op een rondrit door het (wilde)
zesten van de Verenigde Staten werd onze verslaggever
et zijn reisgenoten verrast door een oud-Texelaar die al
ïmtig jaar op een Californische farm werkt. Kees Koo-
<r (45) blijkt de droge Texelse humor nog niet te zijn
trioren. „Ach, eigenlijk is er niet zoveel verschil. Het is
)p Texel alleen wat gezelliger."
iere are you from", informeert
rossige chauffeur van de piek
Even daarvoor vertelde hij dat
ene met wie we een afspraak
ben even om een boodschap
In Amerika betekent dat al
w tweeëneenhalf uur rijden
m en dan weer terug. „Als je
ik hebt is hij vanavond om elf
thuis", grijnst hij. Daar staan
dan at noon met onze camper
Jet plaatsje Lodi, iets ten zuiden
Sacramento (Californië). We
iben er op onze rondreis door
jt wilde westen" ruwweg
i^nijl opzitten en vandaag een
iraak met de naar de Verenigde
ten geëmigreerde oud-Texelaar
i van Exel, die na omzwervin-
een melkveehouderij aan de
itkust overnam. Zijn afwezig-
I is een bittere pil voor reisge-
t Marcel Witte (Wezenspyk),
bar nieuwsgierig is naar deze
n die een omvang heeft van
10 acre (zo'n 680 hectare) met
2300 runderen (waaronder
10 melkkoeien).
Mengelmoes
[he are from Texel in Holland",
Twoorden we. „Ohhh, maar dan
jinen we wel in het Nederlands
der gaan", gooit de chauffeur
i pet op zijn achterhoofd.
Stelt zich lachend voor als Kees
iger. „Kooger?", kijken we el-
r aan. Die naam komt bekend
ir. „Klopt. Ik ben Texelaar van
loorteenhier in 1974 naar toe
geëmigreerd. Verrek, ik zit hier al
weer twintig jaar."
Kees blijkt een vlotte prater. Zijn
Nederlands is een mengelmoes
van Texels en Amerikaans. Goed
verstaanbaar legt hij uit dat hij een
broer is van Pietje Kooger, de echt
genote van Dan van Exel. „De
Koogers komen oorspronkelijk van
de boerderij Noorderbuurt (nu Bar-
timéushoeve) op Harkebuurt. Mijn
vader woonde op de Oorsprong."
Sjouwen
„Ik ben eerst hier eens met mijn
moeder wezen kijken. Wat ik zag
beviel me wel. Toen ze overleden
was ben ik weer terug naar Ameri
ka gegaan. Waarom? Ach, op Texel
heb ik van alles gedaan. Ik werkte
bij boeren of in de bouw. Maar al
tijd was het sjouwen geblazen.
Dat had ik toen wel gezien. En kijk
me nu eens. Ik rij de hele dag in de
auto rond", knipoogt hij en draait
de contactsleutel om. „Over een
uur ben ik terug. Kijken jullie zo
lang maar op hetbedrijf rond. Als
ze moeilijk doen zeg je maar dat
Kees het o.k. vindt."
Op de boerderij zwaait hij de scep-
Kees Kooger (45):,.Op Texel was het sjouwen geblazen en hier in Californië rijd ik de
hele dag rondjes in de auto."
ter over de landbouwafdeling van
Van Exels bedrijf. Hans van Exel,
Dans zoon, runt de melkveehou
derij. Net als zijn vader is ook hij
„even" weg.
Uncle Sam
Afgezien van de koeien, die van
Nederlandse origine zijn, blijken de
verschillen met de Texelse melk
veehouderij groot. De dieren staan
in vier stallen die schuin naar be
neden aflopen. Door de kieren in
de betonnen vloer stroomt water
waarmee de mest wordt afge
voerd naar een centrale put. „Toen
we dit 20 jaar geleden bouwde
baarde, dit systeem veel opzien en
kwamen de mensen met bussen
tegelijk." lert en vaste mest wordt
gescheiden. „De vloeibare mest
wordt naar het land gepompt en
dat turfachtige bruine spul waarop
de koeien liggen is gedroogde
vaste mest." Geen ligstro dus voor
Ucle Sam's koeien, maar wat heb
je er ook aan als je drie keer per et
maal naar de melkstal moet sjok
ken. „We melken er 32 tegelijk en
dat gaat dag en nacht door. Er
wordt dus in ploegendienst ge
werkt. In het seizoen werken hier
zo'n 25 mensen."
Noordhollands
Van Exels bedrijf heeft voor Ameri
kaanse begrippen een gemiddelde
omvang. „Als je driehonderd koei
en melkt ben je hier een keuter
boer."
Als we met z'n vieren samenge
propt in de cabine over de landerij
en scheuren wordt de omvang van
het bedrijf duidelijk, al zijn de ka
vels niet zo groot. Het landschap
doet een beetje Noordhollands
aan. Een verademing na al die rit
ten door de bergen. De grond
wordt bebouwd met luzerne en
mais en een mengsel van granen,
allemaal bestemd voor veevoer.
Wat opvalt zijn de irrigatiekanalen
rond het land. Is op Texel de afvoer
De oud-Texelaar in trotse pose voor één van zijn dierbaarste bezittingen. De nummerplaat van de truck vermeldt: Texel."
(Foto Gerard Timmerman
wel eens moe van. Als ze komen
maak ik achterstallige zaken wel in
orde. Zo werkt dat hier. Ach, zo
lang de Inspecteurs ons redelijkbe-
handelen heb ik er vrede mee."
van overtollig hemelwater een pro
bleem, om de droge Californische
bodem vruchtbaar te maken moet
het water vanuit de bergen over
het land worden gepompt. Koo
ger: „De grond kost tussen de vijf
zesduizend gulden per hectare.
Het water maakt het juist duur.
Dat kost hier circa 120 dollar per
hectare. Bovendien is de irrigatie
een hele klus. 's Zomers speel ik
hier overdag de baas, maar 's
nachts moet ik de wateraanvoer
nalopen."
Kooger heeft ook de zorg over het
imposante machinepark. Op de
parkeerplaats alleen al tellen we
vijf trekkers, waarvan de zwaarste
zo'n 325 paardekrachten onder de
moterkap heeft. Ook veel werktui
gen, nodige vrachtwagens en
twee maishakselaars (als hij er
even voor een telefoontje tussen
uitknijpt, blijkt hij er een te hebben
ingeruild).
Milieu
Alles staat buiten. „Van regen heb
ben we hier geen last. Geen roest,
maar door de brandende zon gaan
de banden niet lang mee Een
overkapping kost echter veel
geld." Op milieugebied staan in de
USA net als in Nederland de ont
wikkelingen niet stil. „Je wordt er
zicht, waar ik vroeger toch vaak
kwam, herkende ik niet eens
meer."
Kenteken
De nummerplaat van zijn auto ver-
Zware Van Nelle
Tal van Texelaars brachten in de
loop der jaren een bezoek aan de
Amerikaanse farm. Nazaten van
meldt „Kees K „Voor een paar de kampioensstier Van Exels Eagle
dollars extra mag je zelf uitkie
zen." Die van de imposante truck
vermeldt: Texel. De band met zijn
geboorte-eiland is dus nog intact.
We hoeven Kooger echter ook na
20 jaar niets nieuws over het
„gouden boltje" te vertellen. De
Texelse Courant wordt zelfs aan
de Amerikaanse westkust gele
zen. „Mijn zuster stuurt hem
trouw iedere week. Ik lees dat Ni
co (Roeper, red.) de koeien aan de
kant heeft gedaan."
stappen nu nog op Texel rond en
ook de Belgische paarden die Van
Exel fokt zijn een bezienswaardig
heid. Dan's broer Thijs kwam hier
ooit met Jan Koolhof. Ze trokken
zoveel met elkaar op dat ze elkaar
op het laatst niet meer konden
zien lacht Kees nog vol met veel
meer anekdote's. „Zo stonden hier
eens een paar jongens op de
stoep. Ze waren stomverbaasd dat
ik ze direct in het Nederlands te
woord stond. Maar ik zag het aan
Over deze Cocksdorper weet Koo- het pakje Zware Van Nelle in een
ger nog een aardige anekdote. „Ik overhemd."
was eens met mijn vrouw, een
Amerikaanse van geboorte, en kin
deren op Texel. Tijdens een fietsrit
raakte ze de weg kwijt en kwam
ze bij Nico terecht. Hoewel hij
geen woord Engels en zij geen
Hollands spreekt, wist hij haar uit
eindelijk feilloos de weg te wij
zen." Berustend: „Maar je raakt na
zoveel jaar ook veel kwijt van het
eiland. Theo Bakker van Haven-
„Of ik in al die jaren verameri-
kaanst ben? „Ach, Texels verleer je
nooit, you know."
Gerard Timmerman.
ft hartverwarmende presenta- plat, terwiil ook de aeluideffecten workinn tl iccon mil7ialz rrumo a
presenta
If sloten de leerlingen van OSG
Hogeberg vrijdag hun „thea-
•eek" af. In de lekker drukke
i, gymzaal en de Bgm. de Ko-
hal leken de voorstellingen
de bijna duizend deelnemers
Statief gemiddeld beter dan
'orige twee edities. De over
Ise studenten, die de Texelse
lieren hadden begeleid, pre-
de organisatie in alle toonaar-
I „Een onvergetelijke ervaring,
Jastischl", aldus twee uitge-
fe muziek- en dans studenten.
willekeurige greep uit bijna
Mg voorstellingen.
I wilde dat ik mezelf in drieën
splitsen", verzuchtte Aliette
is, mede-organisator van het
tement. Want inderdaad: het
vrijdag genieten geblazen op
plaatsen tegelijk,
e aula kreeg het publiek ver
te stukjes drama en mime
'geschoteld. De groep
'gh" leek wel maanden te
ben gerepeteerd. Op de klan-
van de Carmina Burana vloog
zelfgemaakt ruimteschip met
erende lampjes het heelal in.
plezier straalde er van af en
contact tussen de Friese dra-
tudente en haar groep was
maal. Haar geheime wapen,
'or, was naast vakkennis een
lisbaar middel gebleken om de
itische Texelse jeugd te
ten.
waren ook de kleurige vlin-
d|e origineel (maar tijdrovend)
net plafond bevestigd werden,
demisch geschoolde studen-
büjken naast hun artistieke ta-
e" (nog) niet altijd te
blikken over praktisch inzicht.
1 om die reden is de Texelse
plat, terwijl ook de geluideffecten
en kostuums een zoen van de juf
frouw verdienden.
Duidelijk plan
In de gymzaal brachten vrolijke
clowns het publiek aan het lachen.
Onherkenbaar verkleed uit je dak
gaan is lekker. Dan durf je nét
even meer. Kleding kreeg in deze
editie van de theaterweek de nodi
ge aandacht. De workshop
„kostuums" drapeerde met me
terslange lappen stof fraaie crea
ties in elkaar.
Opvallend was deze keer dat veel
dramastudenten gebruik maakten
van ondersteunende muziek op
band. Volgens een paar leerlingen
uit de hogere klassen is een duide
lijk plan de beste start voor een
goed lopende workshop. „Je ziet
gewoon dat die groepen het beste
gaan", aldus een jeugdige zange
res uit de gecombineerde groep
„The big gang". „Onze leiding had
alles te voren klaar. De liedjes wa
ren geschreven en onze eigen in
breng werd er soepel in verwerkt.
Als de leiding pas de laatste dag
gaat bedenken hoe de presentatie
moet worden, wekt dat irritatie bij
de leerlingen. Ze moeten ons óók
serieus nemen."
Een afschuwelijke nachtmerrie
was het thema van de drama-
groep „Wie niet slim is..." Dit dra
ma over een jongen die droomt
dat hij vreselijk getreiterd wordt
op z'n nieuwe school werd op
aangrijpende manier vertolkt. De
jongen wordt aan het eind zó in el
kaar geramd dat de afloop fataal
lijkt...
De Koninghal
De verstaanbaarheid van drama-
iterweek een zinvollê'stage en 9roePen is in de aula en de 9V™-
Ndoonde verschillende oplei- zaa' van cle O^G beter dan in de
De Koninghal. Daar staat tegen-
'en a's zodanig beoordeeld.
Qtepunt in de aula was de
stelling met in de hoofdrollen
in° Komduur en Matthijs Al-
Het spontane tweetal werd
de tijdmachine van professor
as terug in de tijd geslingerd,
oniische wijze maakten ze
"smet hoofdpersonen uit de
^geschiedenis, zoals Adam
,Va' ^ezus, de drie musketiers
apoleon. Met hun oorspron-
ce humor speelden ze de zaal
over dat dans en muziek op het
grote podium alle ruimte hebben
en daar werd optimaal gebruik van
gemaakt. Deze voorstellingen
werden tevens voorzien van spe
ciale lichteffecten.
Diverse groepen werkten aan een
gezamenlijke eindpresentatie. Dat
resulteerde in de De Koninghal tot
overweldigende show's. „Maxi
maal muzikaal", een groot koor
annex orkest, oogstte veel bijval.
En „The big gang", een samen
werking tussen muziek, mime en
drama, was ronduit een topper.
Spannend om naar te kijken en in
muzikaal opzicht een hoogstandje
van Bas Fukkink uit Hilversum, die
ook de minder gevorderde muzie-
kleerlingen volledig liet presteren.
„Die Texelse kinderen kunnen écht
alles", aldus de bescheiden
conservatorium-student na afloop.
Knalkleuren
Maar liefst negen groepen (90
leerlingen) werkten samen voor de
zinderende finale, „The united co
lours of Bang". Een groot orkest
liet een spetterende ouverture ho
ren, naadloos gevolgd door acht
verschillende dansgroepen, ge
kleed in telkens een andere felle
kleur. Knalgeel danste op levende
muziek en zang. Daarna volgde
een leuke moderne dans met vro
lijke paraplu's. „AnnekeéJ", scan
deerde de zaal opgetogen naar de
groep knaloranje jazzdansers,
want docente Anneke ter Borg
toonde zich een waar talent.
Ingetogen dansers in aquakleuren
beeldden met water uit en stam
pende laarzen verstoorden de se
rene sfeer. Felrode kleuren,
dreigende trommels en spannende
choreografie, samen goed voor
telkens een andere sfeer. Tot slot
verscheen een leuk zwart-wit ta
bleau met eigentijdse hiphop.
Alle 90 deelnemers van deze slot-
presentatie verzamelden zich
swingend op het podium en ver
zorgden een kleurrijke uitsmijter
van deze zeer geslaagde theater
week 1994.
Wil de Leeuw
Brommer tegen auto. Doordat
hij de controle over zijn brommer
verloor, botste een 16-jarige jon
gen uit Den Burg zondagmiddag in
De Koog tegen de auto van een
Duitse. Hij liep daarbij een lichte
verwonding op, die een arts ter
plekke kon behandelen. De brom
mer raakte total loss, de auto licht
beschadigd.
Diefstal bromfiets. Een 17-jarige
bromfietseigenaar die zijn rijwiel
onafgesloten had gestald aan de
Waalderstraat deed bij de politie
aangifte van diefstal van zijn
Jawa-brommer. De diefstal ge
beurde zaterdag tussen 17.00 en
23.30 uur.
Wie méér wil weten over de ge
heimen van de filmwereld, kan
zondagmiddag z'n hart ophalen.
In de openbare bibliotheek aan de
Drijverstraat geeft de filmregis
seur en scenarioschrijver Pieter
Verhoeff dan een lezing, aanvang
14.00 uur. Zijn optreden is tevens
het startsein voor de scenario
wedstrijd van Take 88. Van het
beste verhaal wordt een Texelse
film gemaakt.
Voor de aspirant-schrijvers is de
lezing dé gelegenheid om Verhoeff
het hemd van het lijf te vragen. De
veelzijdige vakman zal zondag ook
een tipje van de sluier oplichten
hoe een scenario in elkaar steekt.
Dat doet hij aan de hand van zijn
nieuwste produktie „De Vuurto
ren", die in het Fries wordt ver
toond bij de VPRO op
zondagavond. Verhoef zal van de
laatste aflevering alvast wat frag
menten laten zien om het scenario
te analyseren.
Pieter Verhoeff heeft een indru
kwekkend oeuvre. Na zijn eindexa
men aan de Film Academie
Amsterdam in 1966 heeft hij een
groot aantal documentaires en tv-
drama's op zijn naam staan. Voor
beelden zijn „De 20'er en 30'er ja-
>d
Pieter Verhoeff.
(Foto Morch Heijnenl
ren in Nederland en Nederlands
Oost-lndië" (zeven delen), „Het
gat van Nederland" (diverse por
tretten), „Blinde man" (naar het
gelijknamige toneelstuk van Hugo
Claus) en „Jiskefet" (absurdisti
sche serie). Ook maakte hij vier
speelfilms, waaronder „Het teken
van het beest" met o.a. Gerard
Thoolen en Peter Faber. Verhoeff
ontving diverse onderscheidingen
voor zijn werk. Zo kreeg hij de
Nipkow-schijf, enkele Gouden Kal
veren en won hij prijzen op film
festivals.
De toegangsprijs bedraagt zon
dag f5.- per persoon. Kaarten zijn
verkrijgbaar aan de balie van de
bibliotheek.
Het tweede team van tafeltennis
vereniging Tetak moest zaterdag
naar Turnlust in Den Helder. Tetak
had de punten hard nodig om niet
te degraderen.
Frans Room had een goede mid
dag en wist alle drie zijn enkelspe
len te winnen. Samen met
Ceacilia Roeper werd ook het dub
bel gewonnen. Ceacilia Roeper
kwam één maal tot winst in haar
drie enkelspelen. Ook Cees van
Houten was in goede vorm en
kwam twee maal tot winst, zodat
de einduitslag 7 - 3 voor Tetak
was.
Het eerste team moest tegen de
koploper uit de competitie. Het
werd een spannende middag.
Lieuwe van der Veen wist twee
partijen te winnen. Samen met
Fred Mosk won hij ook het dubbel.
Fred Mosk kwam in zijn enkelpe-
len één maal tot winst. Alexander
Bakker had wat pech deze middag
en verloor al zijn wedstrijden zodat
Tetak 1 nipt met 6 - 4 verloor.
Hoornder abri. Tegen het eind
van de herinrichting van de Her
enstraat in Den Hoorn, wordt ter
hoogte van de Rabobank ook de
veelbesproken abri geplaatst.
Kampanje.ln theater De Kam
panje in Den Helder is zondag om
14.00 uur een opvoering van „Die
Lustige Wit we" door operetteve
reniging Harmonie Op dezelfde
dag is om 15.00 uur in een andere
zaal Ed Leeflang met zijn literaire
salon.
Fiets. Uit een tuin aan de Slin
gerweg is een niet afgesloten
opoefiets gestolen. Benadeelde is
een 21-jarige Texelse.
De junioren van de Texelse jeugd
brandweer hebben tijdens hun
eerste officiële wedstrijd in de
Haarlemmermeer een eerste
plaats gehaald. Ook werd de
theoretische test het beste ge
maakt van alle deelnemende
ploegen.
De regiowedstrijd werd gehouden
in Amstelveen. De Texelaars had
den er hard voor geoefend. De ju
nioren van 12 tot en met 14 jaar
hielden Heemstede en Zwaneburg
op afstand.
Onder bevel van Bennie Boonstra
werd perfect gepresteerd, wat
Boonstra de titel beste bevelvoer
der van de junioren opleverde.
De aspiranten van 15 tot en met
17 jaar deden het minder. De
brand werd op de juiste manier
bestreden, alleen niet snel ge
noeg. Onder leiding van Bas Kruk
werd een zesde plaats behaald.
Kruk werd echter wel tot beste be
velvoerder van de totale wedstrijd
uitgeroepen en ging met een enor
me wisselbokaal naar huis.
Voor de cursus reanimatie zijn nog
enkele plaatsen vrij. Tijdens twee
avonden leren de deelnemers de
principes van hartmassage en
beademing. Dat gebeurt onder lei
ding van verpleegkundigen van de
Ambulancedienst Texel en een
huisarts. Dinsdag 26 april is de
eerste les, waarin de theorie wordt
behandeld. Op 3 mei volgt de
praktijk. Belangstellenden dienen
zich aan te melden bij de ambulan
cedienst, deelname kost 750,-.
DINSDAG 15 MAART 1994