linder fosfaat, maar nog
geen reden tot juichen
„Op Texel vinden eigenlij'k
veel overtredingen plaats
I
Algenbloei Waddenzee stabiel
\pecteur Dierenbescherming niet 100% tevreden:
Strandweer: zandkunst en volle wegen
Bedrijvig^/#
(ORTTexels
Geknipg</
ook videotheek
De Cocksdorp
Wat zeggen wou..
Stil op straat
Ronde om Texel
morgen op tv
Concert in kerkje
van Oudeschild
COURANT
Fokpaarden naar
centrale keuring
de concentraties nitraat
bjsfaat in het water dalen,
de algenbloei in de Wad-
niet evenredig af. Dat
omdat via een natuurlijk
op de bodem zelf fosfaat
aangemaakt. ,,Het gaat
echt. maar we zitten nog
op de rand", aldus Ger-
adêe van het Nioz.
en
Waddenzee stromen voort
deeltjes in en uit. Orga-
materiaal wordt afgezet op
em en door bacteriën afge-
Hierdoor ontstaan voe-
vloffen waar algen goed op
mlieumaatregelen is de uit-
an fosfaat en stikstof in Ne
en andere Europese
flink aan banden gelegd,
toffen vormen voedsel voor
naam Filmclub De
orp is deze week in drogis-
't Noordende aan de Kik-
ateen videotheek van start
In de winkel is hiervoor
ek ingericht, waar ook cd's
pvideo's verkrijgbaar en/of
illen zijn. De videotheek, die
ijdens de normale winkeltij-
geopend, is een dependan-
Filmclub Nauta CD in Den
at bedrijf zorgt voor onder-
gen regelmatige wisseling
assortiment. Met het initia-
?dt ingespeeld op de vraag
de Cocksdorper bevolking,
lurg is vaak toch wel ver
n even een videofilm te
aldus mevrouw Van 't
nde. Gehoopt wordt dat de
ook aanslaat bij de vele
die in de vakantiewonin-
De Cocksdorp verblijven.
algen, dus een verlaging van de
concentraties in het water zou lo
gischerwijs een daling van de hoe
veelheid algen tot gevolg moeten
hebben. Dat is in de Waddenzee
echter niet het geval, zo hebben
metingen van het Nioz uitgewe
zen. „Dat komt doordat die bodem
zelf voedsel maakt", legt Cadée
uit. „Het zal lang duren, maar als
de vermindering van stikstof- en
fosfaatuitstoot hardnekkig wordt
volgehouden, zal dat op den duur
ook voor de Waddenzee een posi
tief effect hebben. De hoeveelheid
organische deeltjes neemt dan af,
waardoor de bodem zelf minder
kan produceren."
Bloeiperiode
Algen hebben behalve voedsel
ook licht nodig om te groeien. In
de winter is er minder licht, dus
ook weinig groei. De opbouw van
voedsel op de bodem gaat echter
door, zodat in het voorjaar, als de
hoeveelheid licht toeneemt, er
grote hoeveelheden voedingsstof
fen voor handen zijn en dus de al
gen in een enorm tempo tot bloei
komen. Als het voedsel op is,
neemt de bloei af. „Dat gebeurt
het eerste bij kiezel wieren", vertelt
Het was stil op straat. Het gemeen
tehuis ontwaakt. Paniek, Struijk en
Van den Burgh zoeken snel naar
hun decibelmeter, de conciërge
belt 06-11. Wat is er loos? Peter
Kaan maakt slapende honden wak
ker [na tien jaar]. Maar blaffende
honden bijten niet. Vreemd is dat
terwijl de horeca de deuren moet
sluiten, de gemeente de ramen
openhoudt.
Frans Pieterse,
café De Karseboom,
Den Burg.
Cadée. „De schuimalg houdt het
langer vol."
Na een bloei treedt meestal een
korte periode van rust op. Onder
tussen gaat de voedselaanmaak
op de bodem door, waardoor zich
in de zomerperiode nog enkele
bloeipieken voordoen.
Tegenstrijdig?
Minder voedsel lijkt voor de natuur
een ongunstige zaak. Algen vor
men voedsel voor schelpdieren en
vissen, dus uit dat oogpunt zou
een flinke algenbloei juist moeten
worden toegejuicht. „Nee dus",
bestrijdt Cadée. „Té is met goed.
Dan krijg je verstikking, zoals
laatst op het wad bij De Cocks
dorp. Door een enorme algenex-
plosie wordt alle zuurstof
opgebruikt." Hij haast zich te zeg
gen dat algengroei op zich een na
tuurlijk, zelfs noodzakelijk
verschijnsel is. „Maar er is een
grens en hoewel we in een redelijk
stabiele situatie zitten, zitten we
nog steeds op het randje. Voor
verbetering moet het fosfaat- en
stikstofgehalte nog steeds lager."
Mosselen
De nog steeds te grote hoeveel
heid algen in het Waddenwater
staat niet in verband met de daling
van het aantal mosselen. „Die zijn
door andere oorzaken in de knel
gekomen", aldus Cadée. „De mos
selen die er zijn, zijn dikker dan
ooit door alle algen."
Door de warme winters van de
laatste jaren konden veel parasie
ten overleven. Zij zorgden voor een
slechte broedval van de schelpdie
ren. Intensieve bevissing deed de
rest.
Telefoonkraak. In een apparte
mentencomplex in De Koog is
deze week geprobeerd de tele
foonautomaat te forceren. De po
ging mislukte, maar de automaat
werd vernield.
Morgenavond Izaterdag] is op Ne
derland 2 de uitzending van de te
levisiefilm, die in juni van het
Rondje Texel is gemaakt. De
Amersfoortse produktiemaat-
schappij STS maakte de 35 minu
ten durende film in opdracht van
de EO. Speciaal voor de reportage,
getiteld „Langs het water", is een
lied geschreven, dat wordt gezon
gen door de zangeres Shannah uit
Den Helder. Zij bracht de titelsong
onder meer enkele keren live ten
gehore tijdens de catamaranron
de Volgens de Ronde-commissie
geeft de film de sfeer van het eve
nement uitstekend weer en zijn er
prachtige beelden te zien van cata
marans op topsnelheid. Niet alleen
„cracks", maar ook de doorsnee
deelnemer, de pechvogel, de me
dewerker en de veiligheidsman
komt aan bod, zodat alle facetten
worden belicht. De film gaat van
avond in première voor een select
gezelschap aan boord van een on
derzeeboot in Den Helder.
In de reeks zomeravondconcerten
is dinsdag het Zeemanskerkje van
Oudeschild aan de beurt. De con
certanten zijn Mark Heerink [orgel]
en Ruth Solveig-Steinsland [blok
fluit], Vanaf 20.15 uur brengen zij
werken ten gehore van o.a. Sweel-
inck, Frescobaldi en Telemann.
Ook valt een improvisatie van Hee
rink zelf te beluisteren. Ruth Sol
veig-Steinsland werd in 1969 ge
boren in Noorwegen. In 1988
begon zij met haar studie blokfluit
aan het conservatorium in Bergen,
waarna een studiebeurs aan de
Royal Academy of Music in Lon
den volgde. Op dit moment stu
deert ze aan het Sweelinck Conser
vatorium in Amsterdam. Daar
volgde ook Mark Heerink zijn op
leiding; hij behaalde het diploma
docerend musicus. Vier jaar gele
den was hij winnaar in de catego
rie oude muziek op het Nationaal
Orgelconcours in Leiden. Thans is
hij o.a. dirigent van het Westfries
Dameskoor en bespeelt hij het
orgel in kerken te Amsterdam en
Hoorn.
Tr,Y]?T ry VRIJDAG 29 JULI 1994
Overtuigend leveren deze warme
weken het bewijs dat het strand
Texels trekpleister nummer eén
is. Dagelijks lbehalve gisteroch
tend, toen onweer roet in het eten
gooide] is het een drukte van be
lang op alle strandslagen. De
combinatie van zon, zee en zand
kent vele effecten. De één draait
zich nog eens lekker lui om op het
badlaken, de ander leeft zich juist
uit in sport en spel. Bij sommigen
komen de kinderjaren weer bo
vendrijven; zij gaan zich te buiten
aan creatieve uitspattingen. In het
natte boetseerzand nabij de wa
terlijn verrijzen kastelen bij de
vleet, maar geen van de bouw
werken houdt stand als de zee
weer komt opzetten.
„Nou, dan maak ik toch een nijl
paard. Die kan vast wel tegen een
beetje water", moet een slimme
rik hebben gedacht. Helaas, het
zilte Noordzeewater was later die
dag zelfs dit fraaie nijlpaard te
machtig.
Keerzijde van de strandpret is de
grote verkeersdruk richting
strandslagen. Soms, zoals hier bij
paal 9, raakt het parkeerterrein vol
en ontstaat er een lange rij auto's
langs de toegangsweg, die de
doorgang nog smaller maakt dan
hij al is. Voor de voetgangers,
[bromlfietsers en automobilisten
betekent dat op- en aanpassen
geblazen. JFoto't March Heiin.nl
e tijd van het jaar richt ik
Texel voornamelijk op de
iPnverhuurbedrijven. Kijken
otdoende rust krijgen, geen
ilekken vertonen en om te
eren of de trenzen van de
liet zijn uitgesleten. Als dat
geval is, krijg je namelijk
e randen, die wonden in de
bek veroorzaken." Arie Le
gers is districtsinspecteur
Landelijke Inspectiedienst
bescherming. Hij maakt
al per maand de oversteek
Texel over het dierenwel-
waken. De gang van zaken
laat hier en daar nog
®tte wensen over, vindt hij.
Irond Den Burg zitten en-
die er ten aanzien van
van hun vee een
zienswijze op na houden
verderop en die ook
veterinaire hulp inroe-
hebben verreweg de
de zaken wel goed
voor elkaar, maar volgens Leijen-
dekkers zijn er een stuk of zeven
bij, die hij flink achter de broek
moet zitten. „Het gaat dan vooral
om de winterperiode, want 's zo
mers staat het vee in de wei en kan
er minder verkeerd gaan. Maar ge
durende de wintermaanden tref ik
nog wel eens verwaarloosd vee
aan. Koeien met doorligplekken of
weggebrand haar, omdat zich am
moniak in niet afgevoerde stront
heeft gevormd of pinken die ge
woon op een berg mest zijn ge
huisvest. Stiertjes worden ook nog
wel eens in een miserabele toe
stand aangetroffen. Die moeten
echt een vlonder onder zich heb
ben, omdat ze niet zoals een koe
naar achteren piesen, maar recht
naar beneden. Als er geen plankier
is, liggen ze dus constant in hun
eigen urine."
Boete
Leijendekkers maakt in dergelijke
gevallen proces-verbaal op, die in
de meeste gevallen een boete tot
gevolg heeft. Als de boer geen
maatregelen neemt om de om
standigheden voor het vee te ver
beteren, wordt de boete verhoogd.
„Recidive wordt altijd zwaarder
aangerekend. Maar hoewel de
boetes dan aanzienlijk zijn, zijn ze
voor sommigen blijkbaar nog niet
hoog genoeg. Maar de opgelegde
geldsommen kunnen behoorlijk
verschillen. Ik heb geluk dat in mijn
district, dat onder de parketten Alk
maar, Haarlem en Amsterdam valt,
de zaken behoorlijk worden aange
pakt. Er zijn in Nederland parketten
die veel milder zijn."
Politie-agent
Arie Leijendekkers heeft als in
specteur de gehele provincie
Noord-Holland onder zich. Hij
heeft tien collega's, die de zaken in
de rest van het land in de gaten
houden. Het ministerie van Justitie
heeft de inspecteurs algehele op
sporingsbevoegdheid toegekend,
een fenomeen dat alleen in Neder
land bestaat. „Je kunt ons eigenlijk
beschouwen als politie-agenten
op dierengebied. Nadat ik vijf jaar
bij de marine had gezeten wilde
mijn vriendin graag dat ik wat
meer thuis was. Omdat ik wel bij
de politie wilde, ben ik de oplei
ding daarvoor gaan volgen. Toen
ik als agent echter de kans kreeg
op dit vlak werkzaam te zijn, heb ik
niet lang geaarzeld. Van huis uit
ben ik altijd met dieren in de weer
geweest en ik bekeur liever boeren
die over de schreef gaan dan 'ei
kels' die door het rode licht rijden."
Monddood
Op de vraag of hij wel eens door
boeren van het erf wordt gejaagd,
schudt hij zeer beslist het hoofd.
„Nee, dat heb ik nog nooit meege
maakt. Misschien komt het ook
wel omdat ik niet aan het 'image'
van een dierenbeschermer beant
woord. Je wordt vaak onmiddellijk
uitgetest als je ergens voor het
eerst komt. Ze proberen je als het
ware monddood te maken, maar
als je je woordje klaar hebt, is dat
zo over."
Leijendekkers krijgt de informatie
over misstanden binnen via tips.
Die komen langs allerlei kanalen
binnen: van de Algemene Inspec
tie Dienst, de gezondheidsdienst,
loonwerkers, voerlossers of voor
bijgangers. „Texel beschikt over
een beller die me nauwkeurig op
de hoogte brengt als er sprake is
van verwaarlozing op dierenge
bied. Uiteraard ook als het om
huisdieren gaat."
Dierenartsen
Leijendekkers betreurt het dat hij
niet meer medewerking krijgt van
dierenartsen, die het op hun be
roepsgeheim gooien en misstan
den niet rapporteren. „Dat is niet
alleen hier, hoor, dat geldt voor
dierenartsen in het hele land.
Waarschijnlijk zijn ze bang voor de
gevolgen en kiezen ze ervoor hun
ruiten heel te houden."
Medewerking van zijn voormalige
collega's, politiemensen, krijgt Le
ijendekkers in het algemeen wel.
Op de vraag welke normen de in-
MlllllTT"1
spectiedienst hanteert, heeft hij
snel een antwoord klaar. „We tre
den op als de gemiddelde Neder
lander denkt: 'op die manier hou je
geen dieren'. Dat is de graadmeter,
waarbij we soms nog wat verder
gaan. Rodeo's of sledehonderen-
nen, in de ogen van sommige
mensen aanvaardbaar, keuren wij
af. Het moet allemaal normaal, zeg
maar binnen de grenzen blijven."
Emoties over de toestanden die hij
af en toe aantreft, beïnvloeden zijn
nachtrust niet of nauwelijks. „Nee,
ik word af en toe wel emotioneel,
maar dat slaat bij mij onmiddellijk
om in woede. Die woede leidt
ertoe dat ik niets zal nalaten om de
persoon in kwestie aan te pakken.
Er voor zorgen dat ik het parket zo
nauwkeurig mogelijk over de mis
stand informeer, met tekst, maar
ook met foto's. Dat is zinniger dan
een nacht niet slapen. Als je niet
kunt relativeren in dit werk kom je
in een inrichting. De mensen die
de klacht indienen zijn vaak emo
tioneler dan ik."
„Het is wel zo dat ik me niet echt
van het werk kan losmaken. Niet
vanwege de emoties, maar vanwe
ge mensen die bijvoorbeeld om
half twee 's nachts opbellen over
iets dat net zo goed de volgende
morgen kan worden afgehandeld.
Mijn werk gaat ook in het weekend
door. Afgelopen zaterdag en zon
dag ben ik druk geweest met dat
gemartelde paard aan de vaste
wal. Een afschuwelijke zaak. Maar
al met al kom je van dit werk in je
vrije tijd dus niet los. Met werkda
gen van acht uur red je het in dit
vak niet."
Paarden
Terug naar de reden waarom hij in
juli Texel aandoet. De paardenver-
huurbedrijven. Hoe is het daarmee
gesteld? „Over het algemeen rede
lijk. De één doet het wat beter, de
ander wat minder goed. Manege
Elzenhof is een voorbeeld van een
perfect bedrijf. Dat mag je gerust
opschrijven, hoor. Daar zul je geen
uitgesleten trens-lassen of slecht
passende zadels met verkeerde
stiksels aantreffen. Ook op het
hoefwerk valt niets aan te mer
ken."
(advertentie)
1 „Ik heb geen toespraak voorbereid. Tranen kun je niet voor
bereiden." Nederlands ambassadeur in Parijs Henry Wij-
l naendts had het er deze week zichtbaar moeilijk mee bij de
I afscheidslunch voor de directeur van het Institut Néerlan-
Kdais en hoofd van zijn culturele afdeling Ed Craanen.
De 'wijzen' in Den Haag
beroofden de topdiplomaat
deze maand van maar liefst I
vijf van zijn mensen: Zijn
tweede man Hans Forster
zijn kanselier Rob Storm, dej
fensie-attaché Hein Hoek,
zijn culturele man Ed Craan
en en zijn politieke steun en
toeverlaat Hugo Siblesz.
Vooral de laatste twee waren
behalve medewerkers echte
vrienden geworden.
Op Texel worden fraaie paarden
gefokt. Dat bleek dinsdagavond tij
dens de keuring van het Koninklijk
Warmbloed Paardenstamboek Ne
derland op de terreinen rond ma
nege Akenburg. Willem van der
Linde uit De Cocksdorp sprong
eruit: twee van zijn fokprodukten,
een jaarling [Ladalco x Nabuur] en
haar 3-jarige volle zuster, mogen
door naar de centrale keuring op 5
augustus in Midden-Beemstel.
Ook de 3-jarige Ladalco x Forma
teur van Ans Keppel-Roeper mag
zich daar presenteren. Bij de tuig-
paarden werden aangewezen een
hengstveulen [Balmoral x Pygma
lion] van Piet Daalder, een merrie
veulen [Renovo x Waterman] van
De Telegraaf wijdde een artikel aan
het afscheid van oud-Texelaar Ed
Craanen, die de Parijse diplomatie
verruilt voor Haagse kringen.
Craanen, zoon van muzikante Jan-
nie Craanen-Hemelrijk uit Den
Burg, wordt als directeur Westelijk
Halfrond in Den Haag één van de
naaste medewerkers van de minis
tervan Buitenlandse Zaken.
Arie Brans, een stermerrie met
veulen [Proloog x Indiaan] van
Willem Goénga, een stamboek
merrie zonder veulen [Ahoy x
Triomfator] van Elly Luyckx en een
2-jarige veulen-boekmerrie [Fabri-
cius x Zakerno] van Piet Daalder.
Het is duidelijk. Als alle bedrijven
op deze wijze te werk gingen, kon
Leijendekkers wel inpakken en
weer bekeuringen gaan uitdelen
aan verkeersovertreders. De wer
kelijkheid blijkt anders. Misstan
den kunnen worden gemeld bij de
Landelijke Inspectiedienst Dieren
bescherming in Hilversum, tel.
035-234081.
Eén van de keuringstoppers van Willem van dar Linde die door mag naar de centrale
keuring. IFoto Tessa de Graaft
