Cjroen 'kwarts Jexels in het harL,
Schotse Hooglanders
in Texels duingebied
M
I"
i
T
i
dein Woolthuis in beeld
voor stroomcentrale
Voordelig begrazingsproject SBB
r;r, -
ummer
Landschapszorg:
„niet blij mee"
Transformatoren PEN
vandaag onder spanning
JE ZIET 'M STEEDS MEER
DE NIEUWE TEXELSTICKER
Brokken...
u Graaf is afgehaakt als koper:
angharig beest met grote horens
nterdienstregeling
so weer van kracht
Frar
Tiorszel
VERDER
iNDrr
w Vinke: TVO moet meer
vakmensen inhuren 5
sh Wisseling college komt
gemeente duur te staan 5
w Jarige Kompasschool
in actie voor Papoea's 6
ih Arco strandt in Berlijn op
roekeloze Oostenrijker 6
Graaf: plan nieuw
bedrijf in ijskast
Teso-vergadering
via Radio Texel
texelse^courant
Wie Wat Waar
Kabelverbinding vastewal voltooid
Onder de Pomp
voor f 3,95 op vele plaatsen te koop
jUICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10921
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1994
r E X E LS COU RANT
Uitgeverij Langeveld de Rooy BV, Parkstraat 10,
AC Den Burg, telefoon (02220) 62600
tenties/abonnementen telefoon (02220) 62600.
Clja Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg,
(02220) 62620, faxnr. (02220) 14111.
jtje buiten werktijd Tessa de Graaff, Pater Witteplem
Burg, telefoon (02220) - 15639.
Verschijning
Dinsdags en vrijdags vrijwel huis-aan-huis op Texel.
Oplage 7200
Abonnementsprijs
f49,95 per half jaar. Losse nummers ƒ1,40.
Dick Graaf is afgehaakt als ko-
van de centrale in Oudeschild
i\ het PEN onderhandelen met
tweede gegadigde, Ab Klein
wolthuis. Deze ondernemer
aide vorig jaar de publiciteit
zijn plannen voor de fabrica-
van foto- en filmmateriaal. Het
N streeft ernaar de centrale per
naart volgend jaar af te stoten.
mddels heeft het PEN contact
jocht met Klein Woolthuis, met
al eerder is gesproken. Deze
ondernemer genoot aanvankelijk
niet de voorkeur, omdat de plan
nen van Graaf beter overeenstem
den met de wensen van het PEN.
„Graaf wilde het hele complex
overnemen. Dan waren wij in één
keer klaar." Volgens J. Veenis van
het PEN is fabrikant Klein Wool
thuis nog steeds in de markt en
gaan de partijen binnenkort om de
tafel. Deze ondernemer gaf
destijds te kennen ruimte over te
houden voor andere bedrijvigheid
in de centrale. Behalve de twee
„grote jongens", hebben zich vol
gens Veenis tal van kleinere gega
digden gemeld. PEN geeft echter
de voorkeur aan verkoop van de
fabriek in z'n geheel. Een onder
zoeksrapport over de herbestem
ming van de centrale dat op
kosten van het PEN is gemaakt in
opdracht van de gemeente, is in
middels voltooid maar nog niet
openbaar. Doelstelling was het
zoeken naar een bestemming
waarvan Texel het meest profijt
zou trekken, wat betreft de werk
gelegenheid. Het college houdt
zich aan de afspraak dat zolang de
onderhandelingen nog bezig zijn,
de inhoud van dit rapport niet naar
buiten wordt gebracht. De betrek-
^■eten van de natuur in de Bollekamer en de Geul. Ineens
Kt een nietsvermoedende wandelaar van een hevig
Hiuif. Achter hem duikt een langharig beest op met enor-
^tiorens.... Dit is niet het begin van een Texels griezelver-
maar vanaf volgend jaar april wèl een mogelijkheid.
itsbosbeheer wil twintig Schotse Hooglanderkoeien in-
■n voor begrazing van beide gebieden. Natuurliefheb-
hoeven zich echter geen zorgen te maken: de dieren
ten een vriendelijk karakter.
„Na afronding van het Moksloot-
project zochten we een manier om
het gebied te beheren", vertelt Er
ik van der Spek van SBB. De duin
valleien neigen tot „verruiging",
waardoor ze dichtgroeien met
eenzijdige boom- en plantensoor
ten. Door de begroeiing kort te
houden, krijgen ook andere,
kwetsbare soorten, een kans.
Er zijn twee manieren om verrui
ging tegen te gaan: maaien of be-
grazen. „Maaien leek ons niets.
kelijke openheid die het PEN niet
temin aan de dag legt is voor de
gemeente nog geen aanleiding
van deze belofte af te wijken. Wel
zijn aan de raad in besloten over
leg mededelingen gedaan over de
kwestie.
Sluiting centrale
Harry Thewessem van het advies
bureau BCR uit Den Helder dat het
onderzoek heeft gedaan, denkt
dat na de machtswisseling in de
Texelse politiek het rapport
(kosten circa ƒ50.000,-) wellicht
in de bureaula is verdwenen. „We
hebben er daarom niet erg mee
gelobbied." Wethouder Poster: „In
de bureaula? We wilden de onder
handelingen die het PEN voerde
met Graaf niet frustreren. De ver-
Zelfs als je opdracht geeft om slor
dig te maaien, krijg je strakke,
kunstmatige gedeelten. Begrazing
geeft een grilliger, natuurlijker pa
troon. Bovendien is het financieel
niet onaantrekkelijk."
Ongelukken
De volgende vraag was welk vee
moest worden ingezet. Schapen
vielen al snel af. Van der Spek:
„Die vreten geen ruigte, dus dan
zou je toch nog moeten maaien of
branden." Runderen of paarden
bleven over. „We hebben nage
dacht over paarden. Qua begra-
zingsgedrag kan dat heel goed.
Alleen zijn veel mensen niet bang
voor deze dieren, sterker nog, ze
zoeken ze op om ze te aaien en te
voeren. Sommige ouders proberen
zelfs hun kinderen op een paarde-
rug te zetten. Die paardjes zijn
heus vriendelijk, maar als ze het
zat zijn krijg je ongelukken. Dat
heeft de ervaring elders in het land
geleerd."
Afschrikwekkend
Het moesten dus runderen wor
den. Van der Spek: „Melkvee was
De Schotse Hooglanders zijn rustig en
vriendelijk van karakter /Foto's SBB)
f «lopen zondag is bij Teso de
M terdienstregeling ingetreden,
houdt in dat op zon- en feest
en de eerste boot van Texel
08.05 uur vertrekt. Vanuit
Helder is dit 08.35 uur ge
inen. Op oudejaarsavond ver-
Hinde afvaarten van 21.05 van
I il en 21.35 uur vanuit Den
'eserveboot wordt tijdens de
lerlandse en Duitse herfstva-
óes meerdere malen ingezet,
sten twee boten op 1, 3, 7, 8,
15, 21, 22, 28 en 29 oktober,
tweede boot vertrekt op deze
«om 09.35 uur vanaf Texel en
thtom 16.05 de laatste afvaart
«t Oen Helder. Op 7 en 28 ok-
zijn de afvaarten van 10.05
'■'it Den Helder en 13.35 uur
'I Texel uitsluitend bestemd
het vervoer van gevaarlijke
Ken.
De chauffeur van deze Mer
cedes verleende gistermid
dag geen voorrang aan een
vrachtauto, toen hij het VTB-
terrein aan de Maricoweg wil
de verlaten. Hij had de
vrachtauto te laat gezien om
dat het uitzicht werd belem
merd door een geparkeerde
hoge vrachtwagen. De Mer
cedes bouwjaar 19861 werd
zeer zwaar beschadigd, de
vrachtauto mankeerde wei
nig. Persoonlijk letsel was er
nauwelijks.
IFoto Harry da Gr
■^el vergadert deze week nog
gesloten deuren.
koop is in wezen een zaak van het
PEN."
Wanneer eind december de gene
ratoren in Oudeschild worden stil
gezet, wordt de fabriek
ontmanteld. Drie generatoren zijn
v3rkocht aan een Arubaans ener
giebedrijf en de zogenaamde
„blackstart" gaat naar een ener
giebedrijf in Utrecht als noodvoor
ziening.
Het ceremonieel bij de sluiting van
de centrale in Oudeschild eind de
cember zal sober van aard zijn,
voorspelt Veenis. „Er is geen re
den voor een hoerastemming."
Van de vaste medewerkers is voor
twee mensen nog geen vervan
gende werkkring gevonden. Naar
een oplossing wordt nog gezocht.
bij voorbaat al uitgesloten, want
dat moet twee keer per dag wor
den gemolken en dat gaat niet in
een natuurgebied." Jongvee leek
een mogelijkheid. „Die dieren zijn
echter erg nieuwsgierig en gaan
snel achter wandelaars aan. Dat
kan dus ook niet. Wel jammer,
want we waren graag met een
boer uit de omgeving in zee ge
gaan."
Lees verder pagina 5
Dick Graaf heeft zijn plannen voor
een nieuw bedrijf in isolatiemate
riaal voorlopig in de ijskast gezet.
Hij gaat zich volledig op de Texel
se Wolonderneming richten. De
ondernemer is niet langer in de
markt voor overname van de
stroomcentrale in Oudeschild.
Een tegenvaller voor de PEN-
directie die Graaf al een optie had
verleend op het gebouw.
,,Zeg nooit nooit, maar voorlopig
zie ik ervan af", licht Graaf toe. Hij
windt er geen doekjes op dat zijn
besluit het gevolg is van de fraude
in zijn bedrijf die aan het licht
kwam na de dood van de potentië
le overnamekandidaat. „Ik moet
De Werkgroep Landschapszorg is niet blij met de plannen van SBB
om Schotse Hooglanders in te zetten in natuurgebieden. „Histo
risch hebben daar nooit grote grazers rondgelopen, dus het past er
niet. Het is een soort modeverschijnsel", aldus Sytske Dijksen. Vol
gens Landschapszorg is bewezen dat de koeien planten en zelfs
jonge vogels vertrappen. „Het wordt een modderbende en ze eten
ook zeldzame planten. En het is nog maar de vraag of ze wel aan
die ruigte vreten, want ze beginnen natuurlijk met sappig jong spul.
Leuke beesten? Dan kunnen ze er ook wel een giraffe neerzetten,
dat vinden de mensen nóg leuker...."
De werkgroep ziet meer in handmatig maaien om verruiging tegen
te gaan. Dijksen: „Dan zie je wat je doet en dat kan heus wel een
beetje speels worden gedaan. Daarnaast is het nog goed voor de
werkgelegenheid ook." Ze wijst erop dat de lage delen van het
duingebied al worden begraast door grauwe ganzen. „Die horen er
van nature wèl thuis. Het is trouwens toch erg scheef, want konij
nen worden juist éfgeschoten omdat ze teveel vegetatie opvreten."
Landschapszorg wijst erop dat de Bollekamer onvervangbare hoge
duinen heeft met zeer kwetsbare korstmossen. „Het is te hopen
dat ze die koeien déér in ieder geval weten uit te houden, ook al
betekent dat nog meer hekken."
eerst orde op zake stellen in de
boekhouding."
J. Veenis van het PEN, heeft be
grip voor Graafs besluit. „Ik be
grijp dat hij nu de verkoop niet
door is gegaan niet over het beno
digde geld beschikt. Jammer,
want zijn plannen stemden het
meest overeen met onze wen
sen." Volgens Veenis was echter
geen sprake van een bindend con
tract. Wel laat hij doorschemeren
dat Graafs bod aantrekkelijker was
dan dat van de tweede gegadigde,
foto- en filmfabrikant Ab Klein
Woolthuis.
(ADVERTENTIE)
De aandeelhoudersvergadering
van Teso, hedenavond in sporthal
„Ons Genoegen", wordt
rechtstreeks uitgezonden door Ra
dio Texel. De uitzending begint om
19.45 uur.
(ADVERTENTIE)
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant de
gemeentegids '94/'95
en een folder van
BAKKER'S
IJZERHANDEL
Jan van Maas. montageleider van het transformatorgedeelte in Den Burg. en elektro-
monteur Henk de Goede leggen de laatste hand aan de noodrail in het transforma
torstation. IFoto Gerard Timmerman)
Do olectriciteitsverbinding tussen
Texel en de vastewal is een feit.
Als alles volgens plan verloopt
zijn de twee transformatoren in
Den Burg die de spanning van 50
kiloVolt omzetten naar 10 kV van:
daag onder spanning gekomen.
De komende tijd zal het eiland fa
segewijs op elektriciteit van de
vastewal overstappen. Aan het
eind van dit jaar zal de schakelaar
in de centrale in Oudeschild defi
nitief worden omgedraaid.
Dan komt een eind aan een om
vangrijk karwei waardoor Texel via
twee kabels door de Waddenzee
stroom krijgt van de vastewal. Vol
gens projectleider G. Ottenhof is
het werk tot dusver volgens de
planning verlopen. 9 september
heeft de Nederlandse Kabelfabriek
(NKF) de zeekabels, elk met een
lengte van circa 7,5 kilometer, op
geleverd. Een project dat na de
start in het voorjaar eerst wat
stroef verliep omdat de spuitlans
vastliep op staalkabels, die door
schepen overboord waren gezet.
Verder zat het weer niet altijd mee
en ondervonden de kabellegers
hinder van sterke stroming.
Landkabels
Vanaf de dijk in de PH-polder vol
gen de landkabels het tracé ter
weerszijden van de Amaliaweg,
Pontweg, Hogeberg om via de
Haffelderweg bij de trafostations
aan het Schilderend uit te komen.
Visser en Smit Hanab heeft dit tra
ject over land inmiddels afgerond.
De stroom zal worden geleverd
door de 150 kiloVolt-centrale in
Velsen, die is aangesloten op het
trafostation in Anna Paulowna.
Vanaf dat punt vloeit de stroom
onder 50 kV spanning naar Texel,
een spanning die volgens monta
geleider Jan van Maas op Texel
nog niet eerder is toegepast.
Dankzij deze spanning is het ver
lies tijdens het transport over ruim
13 kilometer minimaal. In de tra
fo's aan het Schilderen wordt de
elektriciteit omgezet in tien kilo-
volt distributiespanning.
Testen
Begin volgende week gaat het
PEN de verbindingen testen waar
mee beide de kabels kruislings op
de andere transformatoren kun
nen worden geschakeld. Een noo
drail is nodig voor het geval één
van de kabels of transformatoren
uit mocht vallen en het eiland zon
der stroom komt te zitten. Elke ka
bel en Pauwels-trafo hebben
afzonderlijk voldoende capaciteit
om heel Texel van elektriciteit te
kunnen voorzien. Het PEN benut
de komende tijd om tests uit te
voeren en om de 10 kV-kabels aan
te sluiten.
De hele installatie wordt via mee-
gelegde telecommunicatiekabels
gestuurd vanuit het PEN bedrijfs
voeringscentrum in Haarlem.
Voorlopig zijn de glasvezelkabels
alleen voor intern gebruik door het
PEN, maar Ottenhof sluit niet uit
dat deze op termijn ook voor ande
re doeleinden worden gebruikt.
(ADVERTENTIE)
Hew jee t 'ok hoort toen de VVV
laast dicht wos hadden ze'et an
De Koog geliek veul drokker.
Weljajet aars sturen ze die bod-
goste allegaar naar Warnaar ne-
tuurluk.
>f gewoon bij HIELKE zijn"
BT LANGEVELD Of fiOfjy.