„Professionalisering" lijkt
nvermijdelijk voor het TVO
i
Wisseling van college
slaat gat in begroting
carmoon
Zilveren
biljarters
TEXELSE^" couRANT
TE HUUR
Meditatie
Muziek in de
Maartenskerk
wasdroger
op aardgas
Niet voor Texel....
TTBN IK ZEG TEGEM LRMD9CHRPZ0RG
\AIÜ RLS SBB-BQV6 WETEN WEL WAF
WE DOE IS
T>hRR
CftRT M H
5ï?0ER
Goudmijn voor SBB en stropers?
Meer afval langs
kust dan in '93
Schotse Hooglanders
deze manier kan het niet langer. We moeten onze ta-
inkrimpen of de financiële ruimte krijgen om af en toe
nensen in te huren". Voorzitter Co Vinke van het Texels
Ul Kind van Ondernemers vindt dat het behartigen van de
ngen van de plaatselijke ondernemers gevaar loopt als
taak volledig in handen blijft van mensen die dat er
der vergoeding in hun vrije tijd moeten bijdoen.
0, vraagstukken waarvoor wij
m gesteld worden steeds in-
- ikelder. Wij missen de des-
jheid die nodig is om goed
nnen reageren als onderne-
belangen in het geding zijn.
I itbben er ook de tijd niet
Gelukkig kunnen we vaak
lik maken van de kennis van
alisten van onze landelijke
latie. maar dat is niet
Ïai
Alternatieven
noemt voorbeelden van
arilies waarmee het TVO veel
ssioneler zou willen omgaan
mogelijk is. „Als wij kritiek
uitoefenen op een gemeen-
bestemmingsplan omdat bij-
jteld winkels zijn gepland
aan geen behoefte is, dan
en wij dat in een vroeg sta-
aantonen en liefst komen
ilternatieven. Vooral dat laat-
raagt deskundigheid en tijd".
wijst op een actueel
istuk, waarmee zijn organisa-
:h ook met alternatieven zou
bemoeien: de inrichting
Groeneplaats. „Dat vraagt
rch en er moeten tekeningen
Ïakt worden. Daarvoor moet
ede mensen aan het werk
m zetten en dat kost geld".
Contributie
'O-bestuur raamt dat voor
(waarderen van het secreta-
de administratie, het bekosti
en professionele hulp en het
een van adviezen ongeveer
*1 per jaar nodig is. Dat bete
een gemiddelde contributie-
UJ'
li |H
dat differentiatie moet gelden,
waardoor de sterkste schouders
de zwaarste lasten dragen. Er
blijkbaar rekening mee houdend
dat de leden kritisch zullen reage
ren, vraagt het bestuur ook of het
TVO verdergaand moet samen
werken met andere overkoepelen
de belangenorganisaties en of het
acceptabel is dat het TVO daar
door zijn identiteit verliest.
Promotie
beschouwt voortgezette, liefst
versterkte promotionele inspan
ning van levensbelang voor Texel.
Vinke: „Wij hebben het gevoel'dat
nog steeds niet iedereen ervan
doordrongen is dat het toerisme
onvoorstelbaar belangrijk is, dè
bron van werkgelegenheid. Ande
re mogelijkheden heeft Texel nau
welijks. Er wordt vaak denigrerend
gesproken over toerisme als mo
nocultuur en bron van overlast. Je
kunt het beter beschouwen als
een schone industrie, waarvan we
allemaal profiteren. De concurren
tiepositie die Texel in deze heeft,
moet nog worden versterkt en het
eiland moet nog meer onder de
aandacht worden gebracht van de
consument in binnen- en buiten
land. De concurrentie zit niet stil".
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1994
Co Vinke..Ik doe een beroep op de soli
dariteit van onze leden. Waar we mee be
zig zijn. raakt direct ons aller bestaan,
ledereen er tegenaan"
verhoging per lid van f380,-. Het
TVO-bestuur heeft wel begrepen
dat je met zo'n voorstel niet zo
maar kunt aankomen bij de leden
en wil eerst de meningen peilen
aan de hand van een enquête. Bij
alle 180 leden is inmiddels een en
quêteformulier bezorgd met als
eerste vraag of het TVO genoem
de professionalisering wel of niet
moet doorvoeren en of men f380,-
extra contributie acceptabel vindt.
Daarbij wordt duidelijk gemaakt
dat men op de huidige voet in elk
geval niet verder kan gaan. Geen
professionalisering betekent in
krimping van de bestaande activi
teiten. Ook wordt gevraagd of de
contributie een vast bedrag per
jaar moet zijn, ongeacht de om
vang van het betreffende bedrijf of
Een uiterst belangrijke kwestie is
of het TVO binnenkort opnieuw
moet besluiten om gedurende vijf
jaar bij te dragen aan de Stichting
VVV Texelpromotie. Van de gele
genheid maakt het TVO gebruik
om de mening van de leden ook
daarover te peilen. „Bent u van
mening dat het TVO de relatie met
de stichting moet continueren?"
Ook wordt gevraagd of de tot dus
ver gehanteerde verdeelsleutel bij
het bepalen van het bedrag dat
per bedrijf moet worden bijgedra
gen, weer moet worden toege
past.
Hogere bijdrage?
Het TVO draagt net als de andere
participanten van de Stichting
VVV Texelpromotie sedert tien
jaar jaarlijks f150.000,- bij, exclu
sief btw. Het geld is in die tijd aan
merkelijk minder waard geworden.
Als de promotie op dezelfde voet
wordt voortgezet is 25% meer no
dig. Ook daarover mogen de leden
een uitspraak doen. Het bestuur
Waddentrek. Het project Wad-
dentrek dat de eilanden wil koppe
len met reguliere veerverbindin-
gen, hoeft voorlopig niet te reke
nen op een bijdrage van de ge
meente. De plannenmakers willen
er ook Duitse en Deense eilanden
bij betrekken. Het college heeft
sympathie voor de plannen, maar
ziet hier voor het bedrijfsleven een
ondersteunende taak weggelegd.
VVV
De Texelse VVV wil graag weten
hoe er door de ondernemers wordt
gedacht over dienstverlening aan
Texelaar en toerist.
Want de bereidheid om de promo-
tiebijdrage te betalen hangt daar
mee ongetwijfeld samen. De VVV
heeft daarom bij de TVO-enquête
een eigen vragenlijst ingesloten,
betrekking hebbend op diverse
VVV-diensten, de relatie tussen
ondernemer en VVV, de voorlich
ting van de VVV aan de gasten en
de voorlichting aan de Texelaars.
Ook kan een oordeel worden ge
geven over openingstijden, telefo
nische bereikbaarheid, optreden
van personeel en het promotiebe
leid van de VVV jegens de diverse
doelgroepen.
bekras
toerist bij vakantiecentru
Krim het slachtoffer. De schade
bedraagt /1000,
(ADVERTENTIE!
iktijkcentrum de Aleph, We-
raat 54, worden vanaf half
>er twee series van tien
atie-avonden gehouden. Op
ig is er om de week van
tot 20.15 een stilte-
latie. Er worden dan verschil-
meditatietechnieken, vooral
Tibetaanse Boeddhisme,
end om tot innerlijke stilte te
i.
ijdag is er om de week van
tot 20.30 uur een serie
Jen waar het werken met
lp fa's in het Hebreeuws, Sans-
en Tibetaans centraal staat,
onden worden begeleid door
Ti en Arien van Erkelens.
meer informatie: telefoon
9
f3rtclub De Zwaan bestaat
ijaar. Piet Evers, Henk Witte
i „Marcus") en Henk Bak-
waren er vanaf het begin
afgebroken bij, wat dinsdag
den was om hen in de bloe-
'tjes en in het gebak te zet-
De club is elk winter-
Ifjaar elke dinsdag actief
ft gemiddeld 12 leden, die
'ieus en met overgave spe-
maar ook veel waarde
chten aan gezelligheid. In
loop der jaren zijn zo'n 45
len lid geweest. De club
■'d opgericht in het gelijkna-
9e café, toen Henk Spigt
3r nog de scepter zwaaide.
'er werd verhuisd naar De
deboom, maar sinds kort is
club weer actief op het
de stek. Daar maakten we
g bovenstaande foto
i de drie zilveren biljarters
't taart en bloemen.
IFoto Harry de GraatI
Het Eerhart Dubbelkwartet onder
leiding van Bert Schreuder gaf za
terdagavond in de Maartenskerk
van Oosterend een eerste uitvoe
ring van het concertprogramma
dat het komend seizoen op ver
schillende plaatsen in het land zal
worden uitgevoerd. Ter afwisse
ling speelde fluitiste Loes Bakker,
door organist Dyo Wassink be
geleid.
Het programma van het dubbel
kwartet was ditmaal toegespitst
op de uitvoering van een aantal
polyfone werken van Palestrina en
Orlando Lassus. De één werkte in
Italië en componeerde hoofdzake
lijk geestelijke muziek, terwijl de
ander werkzaam is geweest in Ita
lië en Duitsland maar was af
komstig uit de Zuidelijke
Nederlanden. Beide componisten
stierven in 1594. In de polyfonie
hebben de verschillende partijen
elk een heel eigen, zelfstandig ver
loop, zodat er een weefsel ont
staat van allerlei stemmen, die
volkomen onafhankelijk van elkaar
functioneren, maar samen toch
een geheel vormen.
Hoewel het Eerhart Dubbelkwar
tet duidelijke beperkingen heeft in
dieptetimbre bij de alten en de
bassen, bereikt dit ensemble toch
een niveau, dat duidelijk uitsteekt
boven het gemiddelde. Dat er een
intensieve studie nodig is om zo
ver te komen moge duidelijk zijn.
Als aanloop naar de 16de eeuw
klonk eerst een vijftal liederen van
Johannes Brahms, die leefde tus
sen 1833 en 1897. Brahms' koor
muziek heeft vaak een somber en
zwaar karakter. Ook de gebruikte
teksten zijn meestal aan de melan
cholieke kant: verdriet in de nacht,
een dode minnaar die zijn geliefde
komt halen, een lied in de morgen
vol deugdzaamheid waar zelfs een
oude psalmmelodie doorheen
WmUiH Sf
ÖUKflWEW
JS IfOflR £IGEN
klinkt, een jager op weg naar Ma
ria en een emotioneel af
scheidslied. Vooral dit laatste lied
werd intiem en indrukwekkend ge
zongen. Van de componist Pa
lestrina klonken een Kyrië, dat
sober en met veel overtuiging
werd uitgevoerd, het „Dies Sancti-
ficatus", waarbij met wisselend
succes veel lastige hindernissen
moesten worden genomen, het
„Alma Redemptoris Mater" en het
„Sicut Servus". In dit laatste werk
was de groep zeer intensief en
creatief bezig. Aarzelingen en on
zekerheden waren ineens hele
maal verdwenen. Zulke prachtige
muziek is op Texel maar zelden te
horen.
Weinig publiek
Het is opmerkelijk dat er voor dit
concert slechts een veertigtal
luisteraars naar Oosterend was
gekomen. Je zou verwachten dat
leden van de verschillende Texelse
koren de gelegenheid zouden aan
grijpen om de blik en het gehoor
III eens wat te verruimen. Wellicht
is echter de zaterdagavond niet
bepaald een geschikte tijd voor
een concert en zou b.v. de zondag
middag voor velen een beter mo
ment zijn.
Tussen Palestrina en Lassus speel
den Loes Bakker en Dyo Wassink
de sonate in d van Leonardo Vinci,
die leefde van 1690 tot 1734. Dit
prachtige, vijfdelige werk werd
door Loes Bakker met grote vaar
digheid en buitengewoon muzikaal
gespeeld. Deze fluitiste heeft bij
eerdere concerten al blijk gegeven
van een grote onbevangenheid,
die haar spel gunstig beïnvloedt.
Zij laat haar instrument met groot
vakmanschap klinken en gebruikt
daarbij een minimum aan vibrato,
dat volmaakt mengt met de beide
oude fluitregisters van het Maar-
tensorgel. Het historische pijp
werk van dit orgel behoort tot het
fraaiste dat er op orgelgebied op
Texel te vinden is. Dyo Wassink
begeleidde de fluititste attent en
vaardig, met veel respect voor het
instrument. Eerder in het program
ma hadden beide musici al een so
nate gespeeld van Signor Schers,
waarbij' ook al duidelijk was ge
worden dat deze Texelaars zeer
goed op elkaar zijn ingespeeld en
veel plezier beleven aan hun sa
menspel.
Niet zuiver
In het blokje werken van Lassus
klonk eerst het Salve Regina".
Door het wegvallen van de con
centratie werd hier al vanaf de
eerste maten niet zuiver geïnto-
neerd, waardoor de uitvoering van
dit werk eigenlijk beneden de
maat bleef. Deze inzinking werd
overigens geheel goed gemaakt
door de wereldlijke werken die
volgden. Vooral wanneer de mu
ziek minder polyfoon van karakter
was, werd de samenklank beter
In de afgelopen krant stond
een grote advertentie waarin
een wasdroger op aardgas te
huur wordt aangeboden.
Snelle beslissers wordt tevens
een subsidie van 7200,- in het
vooruitzicht gesteld. Een tele
foontje naar het bijvermetde
informatienummer van Gas-
Rent in Alkmaar leert echter
dat het aanbod niet geldt voor
Texel, want zover strekt het
rayon niet....
De gemeentelijke milieu
afdeling komt tegen deze
rechtsongelijkheid in het ge
weer. Koos van der Burgh van
deze afdeling heeft een advies
voor b en w in voorbereiding
om met de adverteerders Pen
en Gasbedrijf Kop van Noord
holland over deze zaak in con
tact te treden en de
uitzondering voor Texelaars op
te heffen.
GasRent verklaart dat veel
geïnteresseerde Texelaars
hebben opgebeld. ,,We note
ren alle namen. Zodra er een
mogelijkheid voor Texel is om
mee te doen krijgen al die
mensen bericht", aldus een
woordvoerdster.
m
VERVOLG VAN PAGINA 1
en kon geraffineerd worden ge
zongen. Leuk was de afwisseling
van Italiaanse, Franse en Duitse
teksten. En vooral het laatste werk
„Ich weiss mir ein Maidlein" met
allerlei echo-effecten bewees
weer, dat je niet altijd gewild po
pulair hoeft te doen om indruk te
maken.
Het aandachtige publiek was der
halve spontaan in het laatste ap
plaus en in deze bijval zat ook de
waardering voor het zeer goed
verzorgde programmablad, dat de
complete teksten van alle liederen
bevatte. Hoe dit haalbaar is bij gra
tis toegang blijft een raadsel.
Frans Visser
Klas 2HB van OSG „De Hoge-
berg" heeft donderdag langs de
kust veel afval aangetroffen. Op
het deel van paal 14.5 tot 19.5
werd in vergelijking met vorig jaar
vier keer zoveel afval waargeno
men. Plastic en hout vormden we
derom de hoofdmoot. Het
onderzoek vond plaats in het ka
der van Coastwatch, een interna
tionaal project dat de gesteldheid
van de Europese kusten in de ga
ten houdt.
Commercieel vleesvee bleek ook
geen optie. „Die moeten óf een
deel van het jaar naar binnen óf
worden bijgevoerd in de winter.
Maar daardoor zijn ze met geneigd
iets minder smakelijke begroeiing
te eten. Bovendien zijn ze meestal
erg groot en dus nogal afschri
kwekkend."
Gezocht werd naar een vriendelijk
soort koe, niet al te groot, maar
toch ook weer niet al te „aaibaar".
Daarnaast moet het een winter
hard dier zijn. De Schotse Hoog
lander past perfect bij deze
omschrijving. Het langharige dier
ziet er door de grote horens impo
nerend uit, maar is rustig en niet
agressief van aard.
Stroomdraadje
Op Texel wil SBB beginnen met
een kudde van twintig dieren. Een
flinke investering, want een Hoog
lander kost tussen de ƒ1500,- en
ƒ3000,-. „We hebben de financie
ring nog niet helemaal rond. Wèl
die voor de afrastering, want rond
het hele gebied moet een onopval
lend stroomdraadje komen. Of de
gemeente het daar mee eens is?
Ze zullen het liever hebben dan
koeien op de Groeneplaats...."
SBB Texel heeft geen koeienexpert
in dienst. Toch worden geen pro
blemen bij de aanschaf verwacht,
want aan de overkant zijn tal van
SBB projecten waarbij Schotse
Hooglanders worden ingezet. De
dieren gedijen goed in de Neder
landse natuur en planten zich nor
maal voort. Om inteelt te
voorkomen, moeten regelmatig
jonge dieren uit een kudde worden
geruild of verkocht. Texel kan uit
Olst zeven koekalveren krijgen en
uit het Groningse Beerta zeven
(waarschijnlijk drachtige) koeien.
„We moeten dan alleen nog op
zoek naar wat stieren."
Texels product?
De Schotse Hooglanders hebben
nauwelijk verzorging nodig. De so
bere dieren redden zichzelf uitste
kend, ook bij de geboorte van een
kalf. Doordat ze niet worden bijge
voerd, is het normaal dat ze in de
winterperiode flink zullen afvallen.
„Maar dat vreten ze er in de zomer
weer bij."
Eén keer per jaar worden ze bijeen
gedreven voor een veterinaire con
trole en om overtollige dieren af te
scheiden van de kudde. Koeien en
vooral stieren die teveel zijn wor
den verkocht voor anderé begra-
zingsprojecten of geslacht. Erik
van der Spek: „We hebben con
tact opgenomen met Donatus. Die
Hooglanders zijn natuurlijk zo
biologisch-dynamisch als wat.
Hun vlees wordt als een delicates
se beschouwd. Misschien zit er
wel een nieuw Texels product in!"
Wolbaaltjes
De ervaringen in het land met
Schotse Hooglanders zijn bijzon
der goed. Ook op Vlieland lopen
de dieren sinds een jaar. „Daar
was aanvankelijk een enorme
commotie over, maar nu vindt
iedereen het préchtig."
Wandelaars kunnen rustig tussen
de dieren doorlopen. „Dat moet
uiteraard kunnen, evenals bramen
plukken of schaatsen." Hoewel de
Hooglander dus een laconiek dier
is, kan hij loslopende honden als
bedreiging ervaren. Van der Spek:
„In de Bollekamer mochten in de
winter honden los rondlopen. Daar
gaan we nu een aanlijnplicht in
stellen. Er zijn ook gevallen bekend
waarbij een koe haar kalf verdedig
de door mensen die té dichtbij
kwamen weg te jagen. Die klein
tjes zijn natuurlijk schattige wol
baaltjes. Overigens drijft het dier
haar „belagers" niet het hele ter
rein af. Zodra de afstand wordt
vergroot, staakt ze de achtervol
ging."
Faunavervalsing?
De Schotse Hooglander hoort van
nature niet thuis in het Texelse
landschap. Van der Spek bestrijdt
dat hier sprake is van faunaverval
sing. „We zetten ze niet uit in de
Texelse natuur. Het is niet de be
doeling om het ecosysteem op het
eiland completer te maken met
deze koeien. Het is voor ons een
stuk gereedschap, vergelijkbaar
met een maaimachine. En als blijkt
dat ze de vleeskleurige orchis uit
roeien, kunnen we ze er zó weer
uit halen. Het is een gecontroleerd
project."
Mestproblemen verwacht Van der
Spek niet. „Er gaan geen contai
ners krachtvoer in. Ze leven van
wat in het gebied groeit. Of plan
ten wegrotten of al een kleine be
werking ondergaan in de
koeienmaag maakt niet zoveel uit.
Een keutelplaats van konijnen
hoort ook bij het natuurlijke
systeem."
Goudmijn?
De verkoop van overschotten of
van slachtvee kan SBB Texel een
leuk centje opleveren. „Uiteraard
moeten we dat nog afwachten,
maar we zullen er geen rijk kan
toor van worden. Als blijkt dat het
echt een goudmijn is, krijgen wij
gewoon minder budget van de
overheid...."
Bij de ingangen van de Bollekamer
en de Geul zullen borden worden
geplaatst met gedragsregels voor
wandelaars. Niet voeren is een be
langrijke. „Als ze daaraan gewend
raken kunnen ze erg opdringerig
worden."
In de wandelfolders van SBB, die
verkrijgbaar zijn bij EcoMare, zal
een passage over het begra-
zingsproject worden opgenomen.
Daar ligt ook een speciale folder,
gewijd aan de Hooglanders.
SBB houdt op woensdag 12 okto
ber om 20.00 uur in dorpshuis De
Waldhoorn in Den Hoorn een
informatie-avond voor Texelaars
over de begrazing door Schotse
Hooglanders. Na een uitleg en
een dia-presentatie kunnen vra
gen worden gesteld.
De tamelijk kleine., langharige koeien hebben imponerende horens.
Wisseling van de wacht van de
wethouders kost de gemeen
schap dit jaar f84.655. Oorzaak
zijn wachtgeldverplichtingen voor
de vorige wethouders. De extra
kosten die burgemeester Van
Rappard moest maken voor tijde
lijke huisvesting en reiskosten van
en naar Holten bedragen ten
minste f20.000,-. Dat rappor
teert de gemeente in de
najaarsnota.
In de najaarsnota geven b en w
een tussentijds overzicht van de
financiën van de gemeente. Door
incidentele oorzaken is er ten op
zichte van de begroting een tekort
van f243.673,-. Het tekort dat
door structurele oorzaken is ont
staan, wordt dit jaar geraamd op
f84.666,-. Deze tegenvallers wil
het college dekken uit de algeme
ne reserve. Voor 1995 voorziet de
gemeente door structurele oorza
ken een kostenstijging van
f95.376,-.
De kosten voor algemeen bestuur
van de gemeente zijn dit jaar een
stuk hoger. Behalve de genoemde
kosten voor b en w mogen wet
houders krachtens nieuwe nor
men meer tijd aan het
bestuurswerk besteden. De
kosten voor de bezoldiging gaan
hierdoor met f27.500,- omhoog.
Verder besloot het college tegen
de wens van de oppositie toch een
vaste onkostenvergoeding van
f400,- voor wethouders in te
voeren.
Scholen
Het schoonmaken van de scholen
valt dit jaar f8330,- duurder uit.
Verder vergde de sanering van on
dergrondse tanks bij scholen extra
kosten. De kosten voor onderwijs
aan kinderen van asielzoekers zo
als huisvesting, materiele voorzie
ningen en andere kosten, raamt de
gemeente op f28.431,-. Hiervoor
ontvangt de gemeente geld van
het rijk. Aan de huur van het over
dekte zwembad door de zwem-
club en de Wielervereniging
(trathlontrainmg) draagt de ge
meente f21.000,- bij. Om een ach
terstand aan milieucontroles weg
te werken, is hiervoor extra man
kracht ingeschakeld. De meer
kosten bedroegen f37.752,-. Het
exploitatietekort van de medische
post in De Koog bedroeg dit jaar
f8.758,-. De gemeent heeft zich
hiervoor garant gesteld. Voor het
pleintje bij het dorpshuis in Den
Hoorn trok de gemeente f7.500,-
uit.
Geen zandpad. Het strandslag
naar paar 19 is wel degelijk ver
hard en is geen zandpad, zoals in
de vorige krant stond vermeld.
