Munitie, een golf bal en
nieuwsgierige zeehonden
Dagje jutten met hulpstrandvonder Razende Bol:
5 Sport
TEXELSE y couRANT
Arie van der Vis
waakt over omvang
Noorderhaaks
ke slagvaardig
lar damwinst
|el Van Heerwaarden
lent klaverjasscore
Brand beste op
gravel Stappeland
Tevoko
Extra voetbaltraining
Ruiters succesvol
Winst Tevoko
Eilandcompetitie
tennis
Motorrijders maken
rondrit over Texel
Eilandcompetitie
volleybal
Damclub Oosterend
haalt gelijkspel
Mareis ten onder
na slechte start
Buggy-demonstratie
op crossbaan MAB
Jeugd-bowlingteam
sterk in Haarlem
VRIJDAG 7 OKTOBER 1994
iet binnenvaren van de baai schuren de drijvers van de
- éngboot even over de zandbank. Terwijl zand en water
vermengen in het kielzog, wint de dieselmoter het van
lementen. ..Deze bank lag er vorige week nog niet",
tt schipper Hans Eelman zijn boot even later af in de in-
Een wekelijks ritueel voor de hulpstrandvonder van de
inde Bol en Arie van der Vis, die hem trouw vergezelt
ijn tochten.
hu
ge;
pl 3:
Steeds dichterbij, maar toch nog ver weg. De Noorder-
haaks of Razende Bol is alleen per boot bereikbaar.
Druk zal het er dus voorlopig wel niet worden, conclu
deert hulpstrandvonder Hans Eelman. Toepassing van
de Natuurbeschermingswet vindt hij wat overdreven,
maar aanscherping van de gedragsregels is wel nodig.
Genoeg aanleiding voor razende reporters Willem Roe
per en Gerard Timmerman de oversteek te wagen.
uidelijke oever van de smalle
n is Steil. Wat direct opvalt is
jogte van de noordoostelijke
van de bol, die bij laag water
anderhalve meter boven wa-
itsteekt. Een prachtige aan-
aats Aangespoelde rommel
t midden wijst erop dat de
plaat bij extreem hoog water
wel eens onder water ver-
Dat gebeurt een keer of
per jaar bij windkracht acht
tegen uit het noordwesten,
ins Eelman staat dan ook de
ihaven in Oudeschild blank,
uidwestelijk deel van de bol
il lager en spoelt regelmatig
Verlaten
iet zomerse strandtoerisme
de Razende Bol is deze zon-
liets meer te bespeuren. Wel
uitgestrektheid van de
laat, die volgens een snelle
;ning zo'n tweeduizend hec-
jroot moet zijn. Behoudens
sportvissers wier bootjes
Noorderhaaks voor anker
is de vlakte vrijwel verlaten.
hebben toch wel even de
:^lè", begint de strandvonder
'n wekelijkse rondje.
'oró ion een wat rondstappen op
landje. Geen drukte om je
een beetje avontuurlijk en
nog goed voor je lijf ook. Ik heb
tenslotte ook maar een kantoor
baan."
Eelman is een van de liefhebbers
die al heel lang verknocht is aan
het overzeese gebiedsdeel. Tot
een jaar of zes geleden was er nog
geen hulpstrandvonder voor aan
gesteld. Eelman zag die functie
wel zitten. „Het is toch een stuk
van Texel."
Varen in de ontdieptes van de
Noorderhaaks vergt een krachtige
boot met weinig diepgang. Daar
voor ontwierp enbouwde hij ei
genhandig zijn brandingboot
„Manta", die achterin een 130 pk
dieselmotor heeft. Voor zijn dui
kershobby heeft hij er sonarappa-
ratuur ingebouwd.
Hogedrukgebied
We hebben het weer mee. „Het re
gent hier nauwelijks", weet Eel
man. Zijn verklaring: „Het zand is
iets warmer dan het water. Door
opstijging van warme lucht ont
staat boven de bol een klein hoge
drukgebied waardoor depressies
van boven zee als het ware wor
den gespleten."
Terwijl we van een onbruikbare
plank naaK een waardeloze tros
touw sjokken, aast een koppeltje
uit de kluiten gewassen meeuwen
aan de waterlijn op maagvulling.
-y*
Hulpstrandvonder Hans Eelman speurt de horizon of er iets Is aangespoeld op de Razende Bol
We wandelen over het gedeelte
dat wordt afgesloten voor publiek.
Eelman heeft zijn bedenkingen.
„In het voorjaar broeden hier
hooguit drie paren scholeksters.
Sterns houden zich hier op om te
fourageren. Broeden doen ze hier
niet." Er is dan ook geen enkele
beschutting. „Er heeft wel eens
wat helm of wat anders gegroeid,
dat was aangespoeld na een zwa
re storm. Maar als de bol bij storm
weer eens onderloopt, verdwijnt
dat weer."
Aanscherping van de regels vindt
hij wèl nodig. „Kijk, snelle speed
boten en waterscooters kan ge
woon niet. Maar in normale
recreatie schuilt weinig kwaad."
Gevallen van overlast weet hij zich
niet te herinneren. „De waterski
club heeft hier gekampeerd. Een
grote groep, maar ze hebben alles
weer keurig achtergelaten."
Mineralen
Eelman verwacht dat toepassing
van de Natuurbeschermingswet
voor zijn werk als strandvonder
niet zoveel uitmaakt. „Het blijft
-> in der Vis bepaalt mat behulp van satalieten de veranderingen van de Noor-
■I; If1»
,ka
Arie van der Vis, vaste reisge
noot van strandvonder Eel
man, is als geen ander op de
hoogte van het grillige gedrag
van de Razende Bol. Al ruim
drie jaar meet hij elke zondag
nauwkeurig de veranderingen
van de zandplaat. De metin
gen mogen voor Van der Vis
op liefhebberij berusten, hij
gaat professioneel te werk. Hij
gebruikt ds GPS 50 (Global
Position Instrument) een ver
nuftig apparaat dat zich oriën
teert op satelieten.
Wandelend langs de randen
van de zandplaat tekent hij
zijn bevindingen aan op de
landkaart en schetst zo een
exact beeld. „Ik heb precies
een maand werk om rond het
eiland te gaan."
Gaven de foto's van Jook
Nauta een indruk van de ver
anderingen in veertien jaar
tijd, ook in de drie jaar dat Van
der Vis meet, blijkt het nodige
te zijn gewijzigd. „De zuid
westkant van de bol wandelt
langzaam in noordelijke rich
ting en de landtong is een
stukje gegroeid. Verder is de
zuidelijke oever flink uitge
breid."
(Foto s Gerard Timmerman)
toch nodig om het strand na te lo
pen. Er spoelt hier heel wat rotzooi
aan."
Op het zand tekent zich op som
mige plekken een paarse gloed af,
een wat grover mineraal dan het
zeezand dat zich door de invloed
van wind en water aan de opper
vlakte heeft afgezet. „Er zijn wel
eens plannen geweest om het mi
neraal te winnen, want het bevat
waardevolle metalen. Hou er maar
een magneet naast." Van winning
is het nooit gekomen, evenals van
plannen om met waterkracht „wit
te energie" op de Razende Bol op
te wekken.
Zwaar water
Er valt weinig te jutten, maar toch
levert de wandeling tal van we
tenswaardigheden op. Een zwaar
briket dat door Willem Roeper aan
de waterlijn wordt opgepikt blijkt
volgens Eelman te zijn aan
gespoeld. Zoiets drijft toch niet?
„Wel eens van zwaar water ge
hoord?" We denken aan een
vloeistof die bij kernenergie wordt
gebruikt. Eelman bedoelt echter
water dat is vermengd met zand
en dat alleen ontstaat bij zeer in
tensief contact tussen zand en
zee, iets wat kennelijk plaatsvindt
als de bol onderstroomt. „Dan
kunnen zelfs stenen drijven."
Grote, waardevolle vondsten heeft
Eelman eigenlijk nog niet gedaan.
„Of het moeten de gifzakjes zijn
geweest. Daar hebben we er hier
toen heel wat van moeten oprui
men." Lei uit een scheepswrak
heeft hij ook wel eens aangetrof
fen. Een aannemer had wel intres-
se, maar WVC vond de lei
nietwaardevol genoeg om te ber
gen. Je komt de restanten nu nog
tegen.
Kogels
Ter hoogte van het waarschu
wingsbord voor schietoefeningen
vinden we verspreid in het zand
kogelinslagen. Na enig graafwerk
komen duimgrote massieve kogels
tevoorschijn. Ze zijn afgevuurd
door de hypermoderne goalkeeper
die vanuit Den Helder over het
Marsdiep op de Razende Bol staat
gericht. Het schieten mag ook on
der de Natuurbeschermingswet
doorgaan. „Er zit lood in. De ge
wone jagers mogen dat niet meer
gebruiken, maar hier wordt er nog
volop mee geschoten. Weinig mi
lieuvriendelijk volgens mij", zoekt
hij een totaal verroest exemplaar
van de grond. „En opruimen, hó
maar."
Zouden de zeehonden zich wel op
hun gemak voelen als de kogels
hen om de oren fluiten? „Ik weet
niet of er ooit één geraakt is? Ik
heb wel eens een dood exemplaar
gevonden..." Toch wordt er niet al
leen met scherp geschoten, zo
blijkt uit een half ondergestoven
golf bal de meest opmerkelijke
jut van onze expeditie.
Nieuwsgierig
Terug in de boot varen we verder
de inham in. De dieptemeter geeft
nauwelijks meer dan een meter
water aan en nog minder als we
door de geul in de landtong weer
naar open zee varen. De hoge
branding wijst op flinke zandban
ken, een uitdaging die de schipper
met succes aangaat. We passeren
de meest zuidwestelijke landtong,
een geliefde stek voor zeehonden
en aalscholvers. Zodra we aanlan
den, verschijnen de eerste zeehon
denkoppen boven water en
onderbreekt een grote grijze zijn
visactiviteiten. De meesten zijn
nog ver weg, maar één dier komt
na elke duik een stukje dichterbij.
„Gewoon nieuwsgierigheid. Ze
vinden het prachtig en houden wel
van wat afleiding. Stel dat er geen
mens meer komt. Dan is er toch
niets meer aan voor de zeehon
den", grapt de strandvonder. Hij
vindt dat garnalenvissers moeten
hun gang kunnen blijven gaan.
„Visserij is er altijd al geweest. Dat
hoort bij de natuur."
Borrel
Tijd om terug te gaan. We kruisen
het Molengat, de doorgang tussen
Noorderhaaks en de Hors. Het
smalste gedeelte moet nog zo'n
twintig meter diep zijn, maar de
geschiedenis leert dat de Razende
Bol over niet al te lange tijd over
land bereikbaar zal zijn. In het ver
leden is zo'n zandplaat al een keer
of vijf aan Texel gegroeid. Gemid
deld gebeurt zoiets om de 150
jaar, dus begin volgende eeuw
moet het zover zijn.
Halverwege zet de strandvonder
de motor af en duikt het vooron
der in. „Tijd voor een borreltje. Arie
en ik stoppen elke terugreis ter
hoogte van de stuifdijk en nemen
een slok op de goede afloop."
Een hand vol munitie
Eelman en gelegenheidsjutter Willem Roeper taxeren de waarde van een aangespoeld
stuk hout.
nke heeft goed opgelet bij
trainingen die periodiek bij
club worden gegeven. Hij
Wim Timmer het ge-
irtreffelijk in praktijk. Een
imzet, nog wel in de ope-
i, bracht in feite de beslis-
e3 idriaan Bruin en Gerrit
I die nog op 100 procent
moesten elkaar bestrij
gaven elkaar in een gede
rtij geen duimbreed toe. In
^55 fcpel leek Vlaming de bete
en te krijgen, maar Bruin
inrffvond de weg naar remise,
ijdsi
ndt
Is of
rgr
igavond is de eerste kaart
an de klaverjasclub „Den
jlieub gouden. Er hebbben nog
,n wisselingen van koppels
^vonden en er zijn twee
bij gekomen, wat het
&P 38 brengt.
'te avond staat op naam
en Janny van Heerwaar-
7396 punten. Vlak daar-
[wamen Fanny Hopman en
Ruwe met 7341 punten.
'Pers en Karei van Heer-
scoorden 7177 punten
'den gevolgd door Jelle
en Johan Vinke met
'nten. Nico Barhorst en
{toelinga konden net de
*t halen en kwamen met
iJnten op de vijfde plaats
Er was deze avond een
We van 6276 punten er
srden 61 marsen behaald.
le' partijen
J v. Heerwaarden 7396, 2. F
Ruwe 7341; 3 R Caspers-
jaarden 7177; 4. J Wiersma-J.
5 N Barhorst-Th. Stoelmga
Kleinveld-Fr Witte 6984; 7.
1 Witte 6979, 8. W Koomen-N.
9 t. den Braven-G. Kie-
10. D Winters-A. Bakker
Ate Sijtsma verweerde zich uitste
kend tegen Jos de Wolf, maar
kwam net even tekort. Frans Bos
moest het opnemen tegen Bert
Bruin. Deze liet zien het dammen
bepaald niet te zijn verleerd. Een
wat onbesuisde actie van Bos
luidde stukverlies in. Duin liet ech
ter met een aantal fraaie acties
zien, dat hij ook op eigen kracht de
partij in zijn voordeel kan beslis
sen. Harry van der Wetering raak
te tegen Piet Bakelaar positioneel
flink in de problemen, maar speel
de toen op z'n best. Geruime tijd
spande het erom of Bakelaars
heks'telling wel door zou slaan.
Door een onnauwkeurigheid stort
te de vesting ineen.
Uitslagen:
A. Brum-F. Bos 2-0, A Sijtsma-H. v.d We
tering 0-2, H. v. Heerwaarden-G. Vlaming
0-2, G. Blom-F. Kuiper 1-1, G. Vlaming-A.
Bruin 1-1, H. v.d. Wetering-P. Bakelaar 0-2,
H. de Wolf-A Sijtsma 2-0, F Bos-B Duin
0-2, C. Vinke-W, Timmer 2-0.
Bij Texelse tenniskampioenschap
pen, voor het eerst gehouden op
de buitenbanen van sporthal 't
Stappeland, is Simon Brand als
eerste geëindigd in de hoogste C-
klasse. Op het gravel in De Koog
streden 81 tennissers van ver
schillende verenigingen om de
titels.
Dankzij het goede weer konden
nagenoeg alle wedstrijden buiten
worden gespeeld. In de finale in de
C-klasse versloeg Brand (nog voor
hij zich blesseerde bij het voetbal)
Albert Scholl met 6-0 en 6-2. In de
eindstrijd van de D-klasse won
Paul van Exel met 6-4 en 6-4 van
Marcel Boogaard. Bij de dames in
deze klasse wist Yvonne Middel
Vanaf vandaag is een extra trai
ningsuur ingelast voor spelers van
Texel 3, Texel 4 en recreanten van
voetbalvereniging Texel '94. De
training zal voorlopig beginnen om
19.00 uur.
Texelse ruiters hebben verdienste
lijk gereden in een samengestelde
wedstrijd in Dijkgatsbos. Onderde
len van de cross waren dressuur,
wegparcours, cross en springen.
Vera Blom en Marian van der
Geest eindigden bij de klasse L-
paarden na een spannende strijd
zaterdag op de vierde plaats. Ron
nie Blom reed een foutloze cross
bij de klasse L-pony's. Ook hij be
haalde een vierde prijs. Van de zes
Kleppertjes die in de klasse B-
pony's reden, eindigde Fia Kooi
man als tweede en llona van der
Vis als derde.
Zaterdag 8 oktober
Sporthal Ons Genoegen:
Zaaldienst: Dames Tevoko 1
13.30 u. H2 Tevoko 2-VCJ'94 2
15.00 u. H1 Tevoko 1-HCSC 2
16.30 u. H2 Tevoko 3-VCJ'94 1
13.30 u. 01
15.00 u. 02
Tevoko 2-Tevoko 1
Tevoko 3-Smash'68
13.30 u. JB Tevoko 1-VCJ'94
15.00 u. H2 Tevoko 4-Nieuwe-
diep 1
Zonder vier vaste basisspelers zijn
de heren van Tevoko hun eerste
wedstrijd tegen Quelderduyn 2
toch goed begonnen. De 3-0 over
winning was vooral te danken aan
het goede debuut van Bernard
Klein Breteler en Roland Bakker,
die van het tweede was „ge
leend". Met goed aanvallend spel
werden de Heldernaren in klein
uur afgedroogd met 15-10, 15-12
en 15-9. Zaterdag ontvangt Tevo
ko om 15.00 uur HCSC in „Ons
Genoegen".
beslag te leggen op de titel door Il
se Beerling met 6-2 en 6-1 te ver
slaan. Bart Oosterhof werd
kampioen van de E-klasse door
met 6-2, 3-6 en 6-0 van Gerard
van Veen te winnen. In het heren
dubbel gingen de titels naar Koen
van Bommel en Theo van Maanen.
Wegens blessures van Brand en
Boogaard werd de finalepartij af
gelast. Alie Boeijen en Janny van
Zutphen versloegen Jacqueline de
Porto en Yvonne Middel bij het
dames-dubbel. Bij het gemengd-
dubbel ging de titel naar het duo
Middel/Brand. Bij de 45-plussers
zegevierden Marianne en Dik Pan
neman.
Zondag is er geen wedstrijdpro
gramma, maar het eilandcompeti
tie mix-toernooi wordt gehouden
op de banen van Deuce.
Competitiespelers die zich nog
niet hebben opgegeven of nog niet
benaderd zijn, wordt verzocht zich
zo spoedig mogelijk te melden bij
de wedstrijdleiding (tel. 16301).
Aanvang toernooi: 9.30 uur.
Uitslagen:
M Land-P Brans 1-1; E. Kossen-J. vd.
Meer 2-0, R. Bosken-A. Kamstra 0-2, A
Westerlaken-H. Boekei 2-0; A Bokma-C.
den Braven uitgesteld; W Oosterhof-M v
Aken 0-2; R Verduyn-T. vd. Veen 2-0; H
de Porto-J, Joosten 2-0; H, Bakker-H de
Porto 0-2, T. Bakker-B. Verduyn afgebro
ken (5-3,...); H. Beverdam-P. Keyser 1-1
Voor alle bezitters van wegmoto-
ren organiseert de MAB-club zon
dag 16 oktober een rondrit over
het eiland. De start is om 10.30
uur bij het parkeerterrein aan de
Emmalaan (naast v.v. Texel '94).
Aan de tocht zijn geen deelname
kosten verbonden. Eventuele con
sumpties tijdens de tussenstop
zijn voor eigen rekening. De duur
is afhankelijk van het weer.
Programma dinsdag 11 oktober
Veld A mannen:
18 30 u. Sportshop-Super Pilaar
19.15 u. Tex Auto-Pilaar Sportshop
20.00 u. Tatenh.1-Meubelh.Tex. Tex. Auto
20 45 u. Arch.Uriot-Kobeko Meub.h.Tex
21.30 u. Teso-Graaf Spuit. Arch.Uriot
22.15 u. RWS-Perf.bodies Graaf spuit.
Veld B vrouwen en gemengd:
18.30 u. Vespertina-Beaut.Tex. Question
19.15 u. Westerl.-Question Beaut.Tex
20.00 u Durper Drup-NIOZ Westerlaken
20.45 u. Eierl.huis-7 Pröv. NIOZ
21.30 u. Leydekkers-Top Tien Eierl.huis
22.15 u Fitt-HandicaD Leydekkers
Veld C vrouwen:
18.30 u. Zeilmakerij-Gr.Slock Cohen
19 15 u. Wiersma Ant.-Cohen Gr. Slock
Ondanks een tekort aan spelers
heeft Damclub Oosterend tegen
DVS uit Haarlem gelijk gespeeld.
Begonnen met een 4-0 achter
stand knokten de dammers terug
tot 8-8.
De tegenstander van Harry van
der Wetering trapte meteen al in
een combinatie. Hij moest twee
stenen prijsgeven en later de par
tij. Piet Bakelaar stond al vanaf de
opening beter en kon de partij
langzamerhand naar zich toe trek
ken, zodat de stand 4-4 werd.
Jaap van Heerwaarden vergiste
zich echter in het eindspel. Zijn re
misestelling stond ineens verloren.
Tot overmaat van ramp zag Frans
Kuiper een combinatie over het
hoofd, waardoor ook hij verloor.
Een gelijkspel was nu het hoogst
haalbare. Kees Vinke verkeerde in
blakende vorm, In het eindspel
speelde hij zijn tegenstander hele
maal van het bord. Toen Adriaan
Bruin tenslotte zijn tegenstander
aftroefde, was de puntendeling
een feit.
20.00 u. Visser-Schiphorst Wiersma
20.45 u. Timmers-Smash Schiphorst
21.30 u. Bosma-de Rival Smash
22.15 u. Klif 12-lepe de Boer de Rival
Wedstrijdleiding: Kees en Bianca, tel.
18593.
Uitslagen 4 oktober:
Veld A Super-Rijkswaterstaat 3-0;
Maarcobouw-Handicap '94 2-1; Tex
Autocentrale-Graaf Spuiterij 1-2; Fitt-
Pilaar 2-1, Teso-Gr. Slock 2 2-1;
Sportshop-Perfect Body's 3-0.
Veld B: Klif-Kruiswerk 3-0; Tatenhove
2 NBC 0-3, LenR-Waayer 3-0, Ecomare-
Zandloper 2-1; Tatenhove 1-OGM 3-0,
Cocky's kapsalon-12 Balcken 1-2.
Veld C Timmer's Bakkerij-Zeilmakerij 2-1;
Rival-Gr. Slock (v) 3-0; De Vlier-Bosma
3-0; Vespertina-Question 1-2, Eierlandse
Huis-Slag. lepe de Boer 2-1, Leydekkers-7
Provinciën 2-1.
Een slechte eerste helft van de
heren Mareis was debet aan het
verlies tegen het Helderse team
van de Adelborsten. De bal werd
moeizaam rondgespeeld. Met
rust keken de Texelaars al tegen
een onoverbrugbare 22-7 achter
stand aan.
Het rustige spel dat de Mareis
hadden afgesproken pakte wel érg
sloom uit. De Adelborsten hadden
de verdediging goed dicht en
sprokkelden de punten aardig bij
een. De ergernis aan Texelse zijde
over de omstreden arbitrage haal
de de basketballer verder uit hun
spel.
Dankzij de agressieve speelstijl na
rust braken de Mareis toen wèl
door de verdediging van de Adel
borsten. Onder de Texelse druk
maakte het Helderse team meer
fouten en konden de Mareis terug
komen tot 30-27. Er resteerde
echter tekort tijd om langszij te ko
men. Eindstand: 35-29.
Op het terrein van de MAB-club
aan de Hoofdweg zijn morgen en
zondag „pilot buggy quads" te
zien. Met deze vierwielers, die zijn
uitgerust met een crossmotorblok,
wordt morgenmiddag een de
monstratie gegeven en zondag is
er in de pauze van de clubcross
een buggyrace.
Op Texel hebben twee liefhebbers
van gemotoriseerde sporten, Theo
Kuip en Otto Goënga, zelf een
buggy gebouwd. Dit weekend ko
men ook enkele rijders van de
vastewal. Zij zullen het Texelse pu
bliek laten zien wat er allemaal
met de buggy's mogelijk is. De
MAB-leden mogen zondag zelf
aan de bak Om 13.30 uur begint
voor hen de achtste motocross
van het seizoen. De wedstrijden
worden ditmaal gesponsord door
juwelier Martin Tromp.
Tijdens een bowlingwedstrijd in
Haarlem is de Texelse jeugdspeler
Ronald Bleijerveld op de vierde
plaats geëindigd in het totaalklas
sement aspiranten c/d. Als derde
ging hij de finale in en kwam daar
in met beurten van 178, 162 en
158 goed voor de dag. Ook de an
deren van het jeugd-bowlingteam,
gesponsord door de hotels De
Strandplevier en De Weal, kwa
men goed voor de dag. Voor Erik
Witte was er een vierde plaats
weggelegd, bij de junioren c/d. Ro
bert van Splunter werd achtste bij
de aspiranten c/d en Erik Plaats
man twaalfde bij de aspiranten
c/d.
Fiets. Uit een tuin aan de
Golfslag is een afgesloten dames
fiets met een kinderzitje gestolen.