Straaljager bij grote oefening mariniers HELP HELPEN GIRO 6866 Eis: schrikdraad srder van de weg Eerste mestbassins van overkapping voorzien Hoornders sceptisch over begrazingsplan ÉfeiiP Lepelaars in EcoMare TEXELSE 7 couRANT arise ballon in uur op Texel Proberen overlast te beperken Landbouwers buigen voor overheid GEKNIPT „We gaan naar Texel" HET hederlahdse rode kruis DEN HAAG Survival Voorlichting over dementie in dorpen Tevoko speelt met gewijzigde regels Eilandcompetitie tennis roMare is tot half april een tij- g tentoonstelling van lepe- te zien. Dit is een ,ationaal samenwerkings- ct, opgezet door het Cen- voor Natuur en Landschap laatsbosbeheer op Terschel- in in stand gekomen in nau- amenwerking met EcoMare. arr\ an1-- VRIJDAG 14 OKTOBER 1994 «positie is opvallend van m totaal staan tien meer levensgrote lepelaars op- ld, waarbij het verhaal van de ar is te zien en te lezen, en natie van de lepelaar als be- le diersoort wordt geschetst, pcertijd is de tentoonstelling ezien in de bezoekerscentra rschelling, Ameland, Vlieland Oostvaarderplassen. Daar- staat de expositie in een landen die deel uitmaken Se trekbaan van de lepelaar, reld elgi©» Frankrijk, Spanje, Por- en Italië. pelaar, die zijn naam dankt merkwaardige vorm van navel, is een zeldzame trek- die overwintert in noord- Afrika en broedt in Europa, andere op Texel. De lepelaar kwetsbare vogel, die nog bedreigd wordt door onder in: de drooglegging van zijn iied, het verloren gaan van ilgebieden en de verminde in de kwaliteit van het wa de achteruitgang van het lepelaars te stoppen, is een itionale aanpak nodig, ior deze expositie een sym- Spaanse, Franse en Neder- organisaties werken al jaren samen aan het veilig i en verbeteren van voedsel- itgebieden van lepelaars. De ationale tentoonstelling is md gekomen met steun van [bosbeheer, Eurosite, Mini- van LNV en WVC, Prins ird Fonds en het VSB Fonds. Ie Texelse expositie leverde rmonumenten een bijdrage. I Ellen heeft bij Zeeburg in noorden van het eiland ballon gevonden die acht- Auur eerder in het Franse e (Rhone-district) was laten. Een reis van zo'n kilometer. Ellen stuurde kaartje dat eraan zat terug r de VVV van het dorp en vs zond hij een ansicht het meisje dat de ballon opgelaten. e week kreeg hij een en- resa usiaste reactie van de vige Véronique Montoya, Ellen in het Frans vroeg of een jongen of een meisje inan sen of hij nog iets van zich Ie laten horen.... V-,M De silo bij boerderij ..Leiden" in Zuid-Eierland werd gisteren van een dekzeil voorzien. 161 Als een van de eersten op het eiland is de mestsilo bij boerderij Leiden" gisteren van een over kapping voorzien. Door de afdek king vermindert de uitstoot van ammoniak uit de mestopslag- plaatsen, een maatregel waartoe de landbouwers wettelijk ver plicht zijn gesteld. De boeren hadden de keus uit een drijvende afdekking, een stalen overkapping of een dekzeil. De uit- a3r de zes kilometer verder in Den Burgh, dan kost je dat meer De Bruining-balie voor verhuur en valuta- wissel is geheel gescheiden van het PTT- deel, daar kan absoluut geen misverstand over bestaan Ten bewijze krijgt het Week- boek per fax de plattegrond. Hielke Brui nmg begrijpt mets van de protesten. 'Ik bied ze aan om het geld te lénen als ze het .later op de dag weer terug komen brengen 'Dat meen ik echt: zo gaat het hier op het eibnd Daar begrijpen vastelanders niets van, aan zoiets zijn ze niet gewend Bruining kan zich over zo'n klagende vas telander echt boos maken. 'Laat ie zich doodschamen Zet u dat er maar bij in Vrij Nederland Hij moet blij zijp. Wat een ouwe zeikerd Hij moet niet denken dat hi| hier geholpen wordt de volgende keer Dat mag u ook in de krant zetten. Uit het opinieblad Vrij Nederland. Aanleiding was een klacht van een man uit Hilversum, die tijdens zijn fietsvakantie op Texel geld wilde opnemen bij het postkantoortje in verhuurbedrijf Bruining, maar wei gerde om servicekosten te beta len. Het leidde tot een scheldpartij over en weer èn een onderzoekje van Vrij Nederland. stoot van ammoniak gaat daar door met 75 procent omlaag. De wetgever nam geen genoegen met een goedkopere afdekking van stro, dat 70 procent reductie zou geven. Om de hoogte van de investering te beperken is nu voor een kunststof dekzeil gekozen en hebben de veehouders gezamen lijk de fabrikant Paques in de arm genomen. Het materiaal is vol doende sterk om storm, regen en zonlicht minstens tien jaar te weerstaan evenals de opwaartse krachten van binnen uit het bas sin. Om explosie van biogas te voorkomen zijn ventilatieopenin gen in het zeil aangebracht. Niet te groot, want het zeil moet mini maal 98 procent dicht zijn. Om bij storing naar binnen te kunnen, zijn mangaten in het zeil aangebracht. Niet economisch „Een investering zonder econo misch rendement", noemt vee houder Jos Witte de aanschaf waarmee f30.000,- is gemoeid. De totale kosten voor de mestopslagplaats van duizend kuub komt daarmee op ƒ100.000,- Voor landbouwers met grotere si- „We gaan naar Texel. Begeleid door de Disselband brengt Jannie Craanen haar grootste hit ten ge hore", stond onder de foto op pa gina 5 van de vorige krant. Jannie Craanen laat weten dat het niet „haar" hit was maar dat het lied is geschreven door wijlen Peter Kok. „Ere wie ere toekomt". (Foto Gerard Timmerman! lo's is de investering nog hoger. Enkele veehouders op Texel die hun bassins moeten afdekken vin den het te duur en besloten de melkveehouderij aan de kant te doen. Ruim twintig veehouders moeten zich begin november voor de rech ter verantwoorden omdat ze niet op tijd hun mestsilg's hebben af gedekt. De Texelse veehouders voelen zich het slachtoffer van ge bieden met intensieve veehoude rij, waar de ammoniakuitstoot veel omvangrijker is. Het geduld van Officier van Justitie Scheffer raak te echter uitgeput. Hij eist een boete van ƒ5.000,- voor degenen die hun zaakjes niet vóór het ko mende seizoen voor elkaar heb ben. Daarvoor moeten ze op de rechtzitting bewijsmateriaal kun nen overleggen. Dinsdag en woensdag wordt rond de Joost Dour leinkazerne een grote oefening gehouden voor het oog van een internationaal gezel schap. Veel materieel wordt inge zet, zowel door het Korps Mariniers, de marine als de lucht macht. ,,We proberen de overlast tot een minimum te beperken, maar zo'n F 16 maakt nou een maal lawaai", waarschuwt kapi tein F. van der Voort. De demonstratie wordt gehouden voor mensen van de European Mi litary Press Association en het Na- to Defense College. Dinsdag middag rond 15.00 uur en woens dag rond 10.00 uur wordt een lan ding uitgevoerd op de Stuifdijk door een amfibische eenheid. Daarbij zijn twee landingsboten van het type Mark 3, drie van het kleinere type Mark 2 betrokken en tien LCRM's rubberboten). Op het strand zullen explosieven tot ontploffing worden gebracht, om de zaak echt te laten lijken. Het S-fregat „H.M. Kortenaer" van de marine vaart in het Mars diep heen en weer om ondersteu ning te verlenen en in de lucht cirkelt een Orion maritiem- en ver kenningsvliegtuig. „Maar die zit zo hoog dat niemand daar last van zal hebben", aldus Van der Voort. Tijdens de landing zal een F 16 straaljager beide dagen één keer laag overvliegen. „De bedoeling is dat hij over zee aankomt en vóór de Tesohaven weer wegdraait." Verder zullen para's worden ge dropt uit een F 27 van de lucht macht. Dat gebeurt ter hoogte van paal 8. Mijnenbestrijdingsvaartui- gen opereren dicht onder de kust. Ter ondersteuning van de amfibi sche operatie vliegen er Lynx helikopters rond. Belangstellenden kunnen de oefeningen goed vol gen vanaf de uitkijkpost aan het eind van het asfaltpad tussen de Horsmeertjes. Kapitein Van der Voort: „De Hors zal met linten worden afgezet, opdat wandelaars niet per ongeluk onder vuur ko men te liggen, al wordt uiteraard niet met scherp geschoten." Strandwave De Texelse bootcompagnie, die met haar landingsboten wel zetelt in de Joost Dourleinkazerne, maar een zelfstandig onderdeel vormt, start op zondag 23 oktober de oe fening „Strandwave". De boot compagnie hoort bij het Engelse 539 Assault Squadron. Voor Strandwave komen 19 Royal Mari nes met één grote landingsboot (LCU), twee hovercrafts en twee snelle open boten (Richard Rai ders) naar Texel. „Het doel van de oefening is integratie. Onze „inni ge relatie" met de Engelsen heeft door de uitzending van onze mensen naar Cambodja anderhalf jaar op een laag pitje gestaan. Daar moeten we dus weer aan werken", aldus kapitein M. Post, die de leiding over de Texelse boot compagnie heeft. Op maandag 24 oktober zullen Texelse en Engelse mariniers rond het eiland eikaars materieel be proeven. Dinsdag volgt een schiet - trainmg met punt 50 mitrailleurs op de Razende Bol. Daarna ver trekt het gezelschap naar het IJs- OF HO BAHK/GIROnummER VAR UOI PUflrSELJJKE fiFDELinG Deelname aan de survivaltocht voor jongeren die in de herfstva kantie wordt gehouden kost geen ƒ45,-, maar slechts ƒ25,-. Aanmel den kan bij de Welzijnsstichting, telefoon 15582. Volgende week begint een serie voorlichtingsbijeenkomsten over dementie. Oudeschild is dinsdag het eerst aan de beurt, aanvang 14.30 uur in 't Skiltje. Woensdag volgt De Waal (19.30 uur in De Wielewaal). Het Project Dementie Texel doet de overige dorpen later deze maand en begin november aan. Met deze „informatieronde" gaat de laatste fase van het project in. Eerder dit jaar (in maart) werd rond dit thema in de Burg. De Ko ninghal een grote informatiemarkt gehouden, die zeer goed werd be zocht. Bedoeling van deze tweede voorlichting is om nóg meer Texe laars te bereiken. Het programma bestaat uit een le zing over dementie, verzorgd door psychologe Yolanthe Olthof. Na de pauze worden belangstellenden in de gelegenheid gesteld de film van de eenacter „Het lichie van Troost" te zien. Dit toneelstuk is een Texelse produktie, geschreven door Aris Bremer en uitgevoerd door een Texels gelegenheidsge zelschap. Tevens is de expositie „Vergeetachtig, in de war, is het dementie of iets anders?" te be zichtigen. Ook kan men door des kundigen worden geïnformeerd over diverse vormen van hulpverle ning. Alle belangstellenden zijn welkom, de toegang is gratis. Programma Oudeschild: dinsdag 18 oktober, 't Skiltje, 14.30 uur; De Waal: woensdag 19 oktober, De Wiele waal, 19.30 uur; De Koog: woens dag 26 oktober, Dorpskelder, 20.00 uur; Oosterend: maandag 31 oktober, De Bijenkorf, 20.00 uur; De Cocksdorp: dinsdag 1 no vember, Eierlandsche Huis, 15.30 uur; Den Hoorn: woensdag 2 no vember, De Waldhoorn, 20.15 uur; Den Burg: maandag 7 november, verzorgingshuis De Gollards, 19.30 uur. selmeer voor een tactische oefening, die de rest van de week in beslag neemt. De week erna va ren de mariniers via Kampen, Arn hem en Rotterdam naar Vlissingen. Daar wordt deelgeno men aan de herdenking van de be vrijding van Walcheren. Zaterdag 5 november maakt de Texelse bootcompagnie met Engelse colle ga's deel uit van een erewacht en een formatie landingsvaartuigen en fregatten in en bij Westkapelle. Bij de wedstrijden die de volleybal teams van Tevoko morgen in sporthal Ons Genoegen afwerken, wordt een aantal gewijzigde spel regels toegepast. De meest ingrij pende verandering is dat elke eerst ontvangen bal voortaan met elk lichaamsdeel, dus ook met de voeten mag worden gespeeld. Een ander nieuwtje is dat de opslag niet meer per se rechtsachter, maar vanachter de hele achterlijn mag worden genomen. Sporthal Ons Genoegen Zaterdag 15 oktober: Zaaldienst: Heren Tevoko 2 13.30 u. H Tevoko 2-HCSC 15.00 u. H Tevoko 1-Harpoen 1 16.30 u. H Tevoko 4-Adelborsten 1 13.30 u. D Tevoko 1-Quelderd./sh2 15.00 u. D Tevoko 2-The Serve 1 16 30 u. D Tevoko 3-Noordkop 2 13.30 u. J Tevoko 1-Noordkop 15.00 u. H Tevoko 3-HCSC 3 16.30 u. D Smash'68-Quelderd./sh3 Heri Hodie: 9.00 u. K. v. Bommel-R. Buitenweg 9.00 u. R. vd. Bent-D. Panneman 10.00 u. H. Schraag-E. Kossen 10.00 u. R. Zoetelief-T Heerschap 19.00 u. M. v. Aken-T Bakker 19.00 u. C. den Braven-R. Bosken 20.00 u. N. Erwich-N. Meyer 20.00 u. H. Maas-H. Boekei Deuce: 9.00 u. M. Land-J. vd. Meer 9.00 u. D. Bol-P. Brons 9.00 u. J. Joosten-H, Bakker 10.00 u. B. v. Veen-T. vd. Veen 10.00 u. T. v. Koppen-I. Westerlaken 10.00 u. M. vd. Wetering-L Saai 19.00 u. A. Westerlaken-A. Keyser 19.00 u. B. Verduyn-P. Keyser 20.00 u. W. Oosterhof-H. Beverdam 20.00 u. A. Bokma-A. Kamstra Oosterend: 10.00 u. J. Boon-A. Groot 10.00 u. H. de Porto-R. Verduyn Uitslagen: A. Groot-R. Zoetelief 1-1; A. GrootT. Heer schap 2-0; D. Panneman-R. Buitenweg 2-0; A. Kamstra-N. Meyer 0-2; L Saal-fl. vd. Bent 2-0; M. vd Wetenng-K v. Bommel 1-1; R. Bosken-N Erwich 2-0. vu nthousiast zijn de Hoornders niet over de plannen van Isbosbeheer om in de Bodekamer en De Geul Schotse llanders te laten grazen. Er zijn er maar weinig die ge- dat de dieren de juiste planten op de juiste plaatsen Idoende mate zullen wegvreten om de gevarieerde na- ijkheid van het gebied te herstellen en te bewaren, echt druk maakt er zich niemand om. In;'- ideU jikel jg| dan wel zaak dat Texelaars 99(|eristen die zich in het gebied uden, geen extra belemme- nn ondervinden. Hun honden e \efen in dewinterperiode los n blijven lopen en het draad waarmee de Schotse inders binnen de perken en gehouden, mag niet vlak de Witteweg en de Rom- ■nsijot staan. Eis aatste werd woensdagavond EN if5 de door Staatsbosbeheer Waldhoorn gehouden voor- •gsbijeenkomst als harde eis lel gelegd door Daan Schil- taatsbosbeheer is thans van 't draad op een meter of vijf 'nder van de weg te zetten, Schilling vond dat onaan- )g| baar en wilde de afrastering het zicht, dus op enkele i'len meters afstand van de De wethouder sprak als pri son, maar verwachtte dat deze steun zou krijgen van rêle" zijde. „Ik wou dat jullie die afrastering een aanlegver- 'n9 nodig hadden, want dan 'je 'm niet!". 'nlijnplicht voor honden zal in razen gebied nu ook 's winters gelden „om de rust voor de Hooglanders te garanderen". Volgens Schilling, zelf eigenaar van een hond, zal dit averechts uit werken. Juist aangelijnde honden vertonen paniekreacties als ze be naderd worden door de koeien, met alle risico en onrust van dien. Het is beter om honden en hoog landers aan elkaar te laten wennen. Geanimeerd De drukbezochte voorlichtingsbij eenkomst die tot bijna 23.00 uur duurde had een geanimeerd karak ter. De delegatie van Staatsbosbe heer ging zo uitvoerig in op elke vraag, dat het soms leek of het doorgaan van het begrazingspro- ject van de medewerking van de Hoornders afhing. Maar afgezien van details liggen de begra- zingsplannen vast. De Schotse koeien zullen komend voorjaar hun intrede doen in het 550 ha grote gebied. Uiteindelijk zullen er minstens 55 rondlopen, want dat is het aantal waarvan Staatsbos beheer voldoende effect op de be groeiing verwacht. Uitbesteden? Wat nog niet vast staat is welk be drijf of instantie met de uitvoering van het project zal worden belast. Staatsbosbeheer wil het in han den geven van een plaatselijke agrariër en heeft daarover momen teel contact met twee gegadig den. Als dat niet rondkomt, doet de staat het zelf. In elk geval moe ten de koeien in de gaten worden gehouden. Ze genieten veterinaire zorg en vallen onder het wettelijk regiem dat voor de gewone vee houderij geldt. Dat betekent onder meer dat de kalveren van de be kende gele oormerken voorzien moeten worden. Vervolg SBB-districtsambtenaar Roel Klaassen legde uit dat de begra- zing een logisch vervolg is van het Mokslootproject, waarbij het ge bied door omvangrijke vergravin gen veel van zijn oüde luister heeft teruggekregen. De daaraan beste de miljoenen zijn weggegooid als er geen beheer volgt gericht tegen het opnieuw verruigen van het ge bied. Vooral op grond van ervarin gen elders verwacht Staatsbos beheer dat begrazing door Schot se Hooglanders het best zal beval len, mede omdat ze voor recreanten niet gevaarlijk of hin derlijk zijn. Alle bestaande wandel paden kunnen daardoor gewoon toegankelijk blijven en bramen plukken en schaatsen kan volgens de huidige praktijk doorgaan. Schrikdraad Het bedrijf Veldman en Dijkstra zal de vele kilometers schrikdraad plaatsen die nodig zijn om de Schotse Hooglanders binnen het te begrazen gebied te houden. Vertegenwoordiger Jan van Milli- gen legde omstandig uit dat het een zeer milieuvriendelijke afraste ring wordt: een nauwelijks zicht bare dubbele gladde draad langs paaltjes van onbehandeld en duur zaam (uit Australië aangevoerd) eucalyptushout, die vijf tot vijftien meter uit elkaar staan. Dat hout geleidt de elektriciteit zo slecht, dat geen isolatoren nodig zijn. Wel hangen hier en daar bordjes met de waarschuwing „schrikdraad". Op de draad staat een spanning van maar liefst 5000 volt, echter gedurende zo korte impulsen (een tiende milliseconde) dat er geen spoor vanlevensgevaar is. Ongecontroleerd Adriaan Dijksen van de Werkgroep Landschapszorg uitte bezwaren tegen de begrazing door Hooglan ders. Hij vond de methode onvol doende controleerbaar en miste een exacte beheersdoelstelling. „De effecten zijn ongewis. Een maaimachine kun je stoppen, maar die koeien gaan gewoon door, ook in de broedtijd en ook 's nachts". Dijksen voorzag met na me veel schade voor de vo gelstand en baseerde zich op ervaringscijfers met een ander be- grazingsproject waarbij op 250 hectare 15 paarden en 7 koeien waren ingezet. In één broedsei- zoen werden nogal wat vogels ge dood en nesten vertrapt. Dijksen wilde dat SBB in elk geval de ont wikkelingen in het terrein voortdu rend scherp in de gaten houdt en direct ingrijpt als het misgaat. Boswachter en voorlichter Erik van der Spek zegde dat toe: des kundigen van de Universjteit van Groningen en eigen SBB-mensen zullen de boel in het oog houden. Dijksen zei dat de effecten pas op lange termijn kunnen worden vastgesteld en wees erop dat met Schotse Hooglanders weliswaar elders ervaring is opgedaan, ech ter heel weinig in kalkarme kwets bare gebieden zoals de Texelse duinen. Hij verwachtte dat de koeien vooral de sappige gewas sen zullen eten en pas later zullen beginnen aan kruipwilg en andere ruige vegetatie Ook meende Dijk sen dat de koeien concurrenten zullen zijn voor de grauwe ganzen, die daardoor naar het cultuurland zullen worden gejaagd. Onbegrip Spreker vreesde verder dat het pu bliek het niet zal begrijpen. De mensen moeten op de paden blij ven, maar de koeien kunnen rustig over de kwetsbare korstmossen lopen. Hij zat (wéér!) op een lijn met Daan Schilling die eraan her innerde dat de natuurbeschermers Viffr- zich nog niet lang geleden ernstig zorgen maakten over de betreding van kwetsbare duingebieden van de wadden, waardoor paden en verstuivingen ontstaan. Eilanden onder de voet. „Accepteert het publiek dat die beesten padenma ken ten koste van de vegetatie?" Volgens Van der Spek zou dat alle maal best meevallen. Natuurlijk zal er af en toe iets worden vernield, maar daar staat zoveel voordeel tegenover dat deze beheersvorm per saldo gunstig zal uitpakken. Een beetje verstuiving hier en daar is niet erg en draagt juist bij aan de dynamiek en de variatie. Mocht het tegenvallen, dan kan het be heer worden aangepast, bijvoor beeld door het aantal koeien te verminderen of anders te verdelen over het gebied. Toezicht Meerdere vragenstellers waren er niet gerust op dat het toezicht op de koeien toereikend zal zijn. „Wordt er tijdig geholpen bij een stuitbevalling?". Andere kritische Hoornders vonden de Hooglan ders niet passend in deze omge ving. „Geen gezicht". Jan Slikker wees erop dat de Hooglanders nogal wat mest in het terrein zul len laten vallen, wat hem strijdig leek met het beleid om het milieu aldaar zo „arm" mogelijk te hou den en daardoor gevarieerd wat vegetatie betreft. Van der Spek legde uit dat de „vlaaien" van de koeien op de totale situatie weinig invloed kunnen hebben. Boven dien betreft het een gesloten kringloop. Er wordt aan het gebied niets toegevoegd en het gaat dus om een verplaatsing van nutriën ten binnen hetzelfde terrein. Op een vraag van Jo-an van Vij- feijken werd meegedeeld dat de kosten van het Hooglanders project niet ten laste komen van de plaatselijke SBB-organisatie. De werkgelegenheid en de werk zaamheden zullen er dus niet on der lijden. Bert Weijdt liet zich positief uit over het begrazingsproject. Hij zag de Schotse Hooglanders in de Texelse duinen wel zitten. Zijn dochter in Purmerend had ge ruststellende verhalen verteld over deze beesten bij haar in de buurt. Ze zijn echt niet gevaarlijk. Hem leek het begrazingsplan een goede remedie tegen de enorme verrui ging die zich de afgelopen decen nia in de Texelse duinen heeft voorgedaan. Anderenbleven scep tisch, waaronder Jaap Lap, die de gelegenheid aangreep om te treu ren over het verdwijnen van een schuur in het kader van het recen telijk uitgevoerde Mokslootproject. Dat gebouw had het centrum kun nen worden van oer-Texelse cul tuurhistorische presentaties. Dick Drijver zag in het introduce ren van Schotse Hooglanders als middel om de natuur mooi te hou den een „posthume waardering" van de duinboeren, die vroeger met grote aantallen schapen in hetzelfde terrein zaten. Het is niet zo wijs geweest om de schapen houderij in de duinen terug te drin gen. Drijver twijfelde er echter aan of met de inzet van de koeien het doel zal worden bereikt. Volgens hem was daarnaast ook bewei ding met schapen nodig. Hij bood aan mee te werken aan een proef. Op door hem gepacht duinterrein aan de Mokweg zouden eerst Hooglanders moeten grazen en vervolgens schapen „als nabewei- ding". Roel Klaassen: „We zullen het in overweging nemen". Als de Schotse Hooglanders zich volgens verwachting in het terrein vermenigvuldigen, zullen er spoe dig dieren teveel zijn. Dit smakelij ke in de natuur gegroeide rundvlees zou best een delicates se kunnen zijn, een nieuw Texels produkt. Slager Willem Goënga veerde verheugd op. Roel Klaas sen vertelde dat restauranthou ders zich al geïnteresseerd hebben getoond.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1994 | | pagina 7