Cjroen '^warts-Jexels in het harL,
Isolatiedekens efficiënt
te produceren door TWO
Veel ongerief door
defect schakelstation
Dick Graaf toch eigenaar PEN-centrale
Meerderheid commissie
voor harde aanpak Dros
Werk
Kamerlid Piet Blauw
maandag op Texel
TEXELSE^COURANT
Onder de Pomp
Centraal Meldpunt
06 - 899.882.8
Nummer
GERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10935
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1994
jave Uitgeverij Langeveld de Rooy BV, Parkstraat 10,
)1 AC Den Burg, telefoon (02220) 62600
trtenties/abonnementen telefoon (02220) 62600.
aktie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg,
toon (02220) 62620, faxnr. (02220) 14111.
jactie buiten werktijd Harry de Graaf, Pelikaanweg 75,
toog, telefoon (02220) - 17266.
Verschijning
Dinsdags en vrijdags vrijwel 'huis-aan-huis op Texel.
Oplage 7200.
Abonnementsprijs
/49,95 per half jaar. Losse nummers f\A0.
I licht viel uit in alle delen van
ill die op dat moment waren
ngesloten op de kabel naar het
ileland. Dat betekende dat in
ideschild. Oosterend en De
ksdorp weinig was te merken,
pt deze dorpen betrokken op
moment stroom van de PEN-
ntrale in Oudeschild die ge-
(n bleef doordraaien, zij het
beperkte capaciteit omdat de
list gereviseerde Stork
tkspoor dieselgenerator nog
bedrijfsgereed was.
Explosie
defect in het schakelstation
stond om 13.38 uur tijdens het
richten van afsluitende monta-
nerkzaamheden. Bij het plaat
van een regelunit kwam
igelijk door een fout in de soft-
el een schakelaar in werking,
irdoor spanning van 10.000
afkomstig van het vasteland,
der synchronisatie in contact
jm met spanning van de gene-
iren van de centrale van Oude-
ild. Deze kortsluiting
lifesteerde zich als een explo-
met rookontwikkeling, waarbij
jetreffende onderdelen min of
verbrandden. Op hetzelfde
nent viel in het grootste deel
Texel het licht uif.
Krap
dat het voorlopig onmogelijk
stroom van het vasteland te
ekken, moest de centrale in
schild haar oude rol weer vol-
vervullen. Het trof ongeluk
dat dit nauwelijks mogelijk
omdat de belangrijkste op-
ikingseenheid, de zojuist gere-
rde Stork Werkspoor
lelgenerator van 4,6 MW nog
beschikbaar was omdat hij
moet indraaien. Alle benodig-
troom moest dus komen van
drie Wartsila generatoren en
kleinere generatoren die
vroeger in de oude centrale in Den
Burg stonden. Vooral in het begin
van de avond, toen de vraag naar
electriciteit het grootst was, was
de situatie kritiek. Als kunstgreep
om toch een zo groot mogelijk
deel van Texel weer van energie te
voorzien, werd de netspanning
met enkele volts verlaagd.
Gecompliceerd
Een veel groter probleem was
echter dat met het defecte stati
on niet meer de verschillende de
len van Texel op de centrale
konden worden aangesloten. Om
overal toch stroom te krijgen
moesten omleidingen worden ge
volgd, een langdurig proces waar
bij zeer behoedzaam tewerk
moest worden gegaan om de
schokken die de toenemende
belastingen voor de generatoren
betekenden, te kunnen opvan
gen.
Rond een uur of zes had het groot
ste deel van Texel weer licht, maar
in de resterende donkere gebieden
werd het geduld zwaar op de
proef gesteld. Onder andere be
langrijke delen van het centrum
van Den Burg waren via genoem
de omleidingen onbereikbaar.
Eindelijk
Voor ettelijke panden, onder ande
re in de Gravenstraat en de We
verstraat, was het leed toen nog
niet geleden wat bleek uit telefoni
sche noodkreten. Hoe lang duurt
het nog? Waarom heeft mijn buur
man wel stroom en ik niet? Dat
noopte tot nieuwe ingrepen, zoals
het omwisselen van noodaggrega-
ten, maar om half twaalf was het
zover dat iedereen weer stroom
had. Een legertje technici, waaron
der 25 man afkomstig van het
vasteland, was intensief en
koortsachtig met de operatie
bezig.
Nog dezelfde nacht werd begon
nen met provisorische reparatie
van het schakelstation met de be
doeling de noodaggregaten over
bodig te maken. Het zal echter
nog dagen duren voordat Texel
weer stroom van het vasteland
kan betrekken.
Weer op kabel
Tegen de ochtend was het zover
en werden de aggregaatauto's
weggehaald. Onvermijdelijk was
dat in de betrokken gebieden bij
de overschakeling op het gewo
ne net de stroom weer even uit
viel. Vanmorgen om half negen
Hier gebeurde het. PEN-manager J. Veenis wijst naar de zwartgeblakerde rails van het schakelstation.
(Foto Harry de GraafI
nam de energievraag zo sterk toe
dat het nodig was weer electrici
teit via de kabel te betrekken. Die
omschakeling ging opnieuw ge
paard met het uitvallen van de
stroom, maar dat was van korte
duur. Vanaf vanmorgen negen
uur krijgt Texel ongeveer de helft
van zijn benodigde electrische
energie (ca 4 MW) van het vaste
land.
De capaciteit van de centrale in
Oudeschild zal het komende
weekend op oude sterkte komen,
want dan kan de Stork Werk
spoor diesel weer volop draaien.
Schadeclaim?
Het Texels Verbond van Onder
nemers is boos op het PEN. Het
bestuur vindt dat te vroeg begon
nen is met het ontmantelen van
de oude centrale, waardoor deze
een te lage capaciteit had toen de
kabelverbinding uitviel. "Je kunt
in dit geval niet meer spreken
van overmacht, maar van on
voorzichtigheid. Je gooit geen
oude schoenen weg voordat je
nieuwe hebt die goed zijn ingelo
pen", verklaarde TVO-voorzitter
Co Vinke vanmorgen. Met juris
ten van het KNOV is contact op
genomen met de bedoeling bij
het PEN een schadeclaim in te
dienen.
Bewoning onmogelijk maken. Dat
is de mening van alle leden van de
raadscommissie voor ruimtelijk
en huisvestingsbeleid over de
zaak Dros. Hij wil aan de Halier-
t is maar goed dat sinter-
Bs uit Spanje komt en niet
Polen zoals zijn beroemde
illega in Rome èn die 41 te-
werkers op Texel. Onze
dheiligman wordt niet als
<gewenste vreemdeling uit
wezen, verdwaald is hij niet
we kennen zijn naam. De
titer moet nog uitspraak
!n over de - illegale? - aan-
tigheid van die harde, Pool-
werkers, die de oogst nota
ie drie weken eerder bin-
i halenl
liet echter nodig dat je zo-
>1 medewerkers uit het bui-
land haalt, terwijl er hier
■ér werklozen zijnDe argu-
tnten zijn bekend en verhit-
menig borreluurtje. Open
grenzen, weg met dat en-
nationalisme. Maar toch,
sreen kent wel een paar
'1-actieven-die best de han-
uit de mouwen kunnen
ten. Waf? Rechtse praat
versimpeling van een
'ds ingewikkelder samen-
irig? Laat de internationale
itiek het dan maar uitzoe-
Wij storten ons op de
prises, want het is éérst...
Horszei
Het kan verkeren. Dick Graaf van de Texelse Wol Onderne
ming wordt toch eigenaar van de PEN-centrale in Oude
schild. Dinsdag is de koopovereenkomst getekend en de
bedoeling is de overdracht per 1 maart te laten plaatsvin
den nadat de machines uit het gebouw zijn gehaald en alles
schoon is opgeleverd. Wat Graaf met het kolossale centra
legebouw zal doen, staat nog niet vast. Aankoop van het
totale terrein van meer dan 4 hectare is voor hem vooral
aantrekkelijk om in eerste instantie zijn bestaande aangren
zende dekbeddenfabriek te kunnen uitbreiden met nieuw
bouw. In deze uitbreiding wil hij binnen een jaar van start
gaan met een nieuw product: isolatiedekens.
drijf. De gevolgen van de fraude
bleken overkomelijk. Er is beslag
gelegd op de woning, de auto's en
de boot van de overleden veroor
zaker. Bij verkoop daarvan komt
een behoorlijk bedrag beschik
baar. Daar staat tegenover dat di
verse beslissingen die de
betrokkene de laatste tijd had ge
nomen (onder andere het aanne
men van bepaalde medewerkers)
moesten worden teruggedraaid en
financieel gecompenseerd. Ook in
het onderzoek zijn veel kosten
Het PEN is met meerdere gega
digden in onderhandeling ge
weest. maar ontwikkelde al gauw
een voorkeur voor Graaf omdat hij
de hoogste bieder was en het
complex wilde gebruiken voor ac
tiviteit die een aanmerkelijk uit
breiding van de werkgelegenheid
op Texel betekent. Met dat laatste
werd voldaan aan afspraken die
met de gemeente zijn gemaakt in
een poging om het verlies aan ar
beidsplaatsen dat de sluiting van
de centrale betekent, zoveel mo
gelijk te compenseren.
Graaf trok zich echter terug als ge
gadigde toen in zijn bedrijf de op
zienbarende fraude van 1,2
miljoen gulden aan het licht
kwam. Mede door deze financiële
strop dacht hij niet meer in staat
te zijn de centrale te kopen. Het
PEN sprak toen verder met twee
andere gegadigden maar erg aan
trekkelijk waren die niet. ,,Als we
met hen in zee waren gegaan had
er geld bij gemoeten", aldus J.
Veenis van het PEN. Andere se
rieuze gegadigden waren er niet.
Ondernemers staan niet in de rij
voor een afgedankte centrale op
een eiland.
Toch
Intussen had Graaf goed inzicht
gekregen in de veranderde finan
ciële mogelijkheden van zijn be-
gaan zitten. Verwacht wordt dat
de affaire het bedrijf per saldo uit
eindelijk een half miljoen gulden
zal kosten. Graaf: „Dat kunnen we
dragen".
Participant
Nadat de nieuwe situatie goed
was bestudeerd, bleek het moge
lijk de financiering van de centrale
rond te krijgen. Tot vreugde van
het PEN en de gemeente, meldde
Graaf zich opnieuw als gegadigde
Lees verder pagina 9
weg een fruitkwekerij beginnen
en heeft alvast zoOnder vergun
ning een bedrijfswoning
gebouwd.
Alleen Texels Belang en het CDA
willen Dros nog een kans geven.
De andere partijen vinden dat hij
zijn boekje te buiten is gegaan en
daarvoor moet boeten. Dirk
Terpstra (PvdA): „De man heeft
heel bewust een risico genomen.
We moeten hier spijkerhard optre
den. Dit is typisch een geval van
brutalen die de halve wereld den
ken te hebben." Terpstra is bang
dat als de zaak nu niet rigoureus
wordt aangepakt, weer een sle
pende affaire ontstaat, waarbij de
gemeente uiteindelijk de verliezer
wordt.
Legaliseren
Dick Drijver van Texels Belang uit
te zich iets gematigder. Ook hij wil
de woonruimte in ieder geval voor
bewoning onbruikbaar maken.
„Bijvoorbeeld door een trap weg
te halen of een keukenblok." Hij
besefte dat veel Texelaars deze
WD-kamerlid Piet Blauw brengt
op uitnodiging van de WLTO
maandag een bezoek aan Texel. In
zijn kielzog reizen twee hoge amb
tenaren van het ministerie van
Landbouw. De Texelse agrariërs
hebben met Blauw, die lid is van
de kamercommissie Landbouw,
een onderhoud waarin het urtrij-
verbod voor drijfmest hoog op de
agenda staat. De WLTO stelt dat
de bodembedekking voor stuif-
bestrijding onmisbaar is. Onlangs
moesten twee landbouwers voor
de rechter verschijnen omdat ze
ondanks het verbod toch drijfmest
hadden uitgereden. In een brief
aan het ministerie krijgen de land
bouwers steun van de gemeente.
Texelse partijgenoten van Blauw
nemen hem 's morgens mee voor
een bezoek aan de haven in Oude
schild. Als lid van de commissie
Verkeer en Waterstaat zullen ze
hem wijzen op de noodzaak tot
verbreding van de havenmond.
Zaak met argusogen volgen, maar
wil Dros toch een kans geven.
„Laten we hem zo'n twee a drie
jaar de tijd geven om het tot een
volwaardig bedrijf uit te bouwen.
Red hij het, dan kunnen we legali
seren door een A-blok toe te ken
nen. Zo niet, dan is er maar een
antwoord: slopen. De zaak moet
wel binnen deze collegeperiode
worden afgehandeld." Hoewel hij
er niet zo duidelijk over was, had
Jan Koolhof van het CDA wel het
zelfde standpunt.
Wethouder Schilling mijmerde dat
de provincie ook nog haar licht op
de zaak moet laten schijnen als
Texel ermee accoord zou gaan. Hij
liet zijn twijfels over de goede af
loop blijven. „U gaat zich toch niet
verschuilen achter de provincie
he", vloog Pieter de Groot van
D66 op. „We moeten een duidelijk
besluit nemen in de volgende
raadsvergadering. Laten we dan
gelijk over Blom in Oudeschild de
knoop doorhakken....", aldus De
Groot.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant folders van
Hew jee 't ok hoort? As de Tessel-
se kottervissers Paul de Leeuw
teugekomme in de kroeg, dan
houwe ze 'em minstens 10 minu
te onder in de spoelbak.
Jajet, „Urk".
Je moet gewoon bij Hiefke rlfrv
Iedere klant, zolang de voorraad strekt, grade een
KaMgeldbon voor CaDuna We hebben er dulzendenlll
(ADVERTENTIE)
Kruiswerk Kop van Noord-Holland
(20 cent per minuut)
U kunt bellen op werkdagen van 08.30 - 17.00 uur
voor verpleegkundige thuiszorg
voor jeugdgezondheidszorg
#voor afspraken met de diëtiste
Dlck Graaf voor „zijn" centrale met een experimenteel vervaardigd stuk isolatiemateriaal.
(Foto Harry da GraafI
Burgemeester drukt
op neus Jan Kuiper 2
Raad: ander plan voor
redding Calluna 5
Windmolens in
Eierland? 5
Fraaie vogelshow 7
Eiland in het donker 9
gevolg van kortsluiting in het nieuwe PEN-
nsformator- en schakelstation aan de Keijserstraat in
n Burg kwam het overgrote deel van Texel gisteren lang-
irig zonder stroom te zitten. De storing begon even na
If twee uur en pas tegen middernacht brandde in alle hui-
in weer licht. Een omvangrijke operatie met inzet van veel
lira mankracht en materieel was nodig omhet ongerief zo
perkt mogelijk te houden.
Om dat op te lossen liet het PEN
vanuit IJmuiden zes mobiele noo
daggregaten naar Texel komen, die
werden opgesteld bij transforma
torstations in Den Burg en daar
stroom in het net brachten. Teso
liet de boot van half vijf uit Den
Helder wat later vertrekken om de
grote wagens nog te kunnen mee
nemen.
