Het convenant: laatste
plooien nog niet glad
„Regisseur" om meldpunt
ouderen op te zetten
Met geld provincie en gemeente
TEXELSE couRANT
Hors
Artikel 19 legaliseert
verkopen postkantoor
Miljoenste lelie
HOU
EVEN
DENKEN
HEb
IK
PLLES
VOOR EEN
MAflNDRG
EEN HELh MET HORENS
rKNIP-T^yi
5CHIET-SCH'JF3E]
6l£RRETTErTpÜ^Êj
bTOKiPRBRDSE
t PETER KRRN-ORGELUE
BOEKHORST-SIGAREN
vTN WflT HAD IK HOU OOK
^OLLEMfiBL BELOOFD"BORD
H|N QNTI DUITSE
VARKENS GRIM
Voorpret
Agrariër boos:
weg wèl schoon
Kogerstrand
)e vooruitzichten zijn niet slecht, maar volledige over- gebied (255 ha) is bij het overleg
enstemming is er nog niet. Vooral de boeren hebben nog van de afgelopen maanden terug-
mkele fundamentele bezwaren tegen het convenant dat gebracht naar 235 hectare. Maar
Irovincie en gemeente willen aangaan inzake het bestem- voor de a9rariërs blijft het de
r. vraag welke terreinen daarvoor
ningsplan buitengebied, de aanwijzing van natuur- en na- zuNe° worden
aangewezen. De
VRIJDAG 9 DECEMBER 1994
uurontwikkelingsgebieden
elatienota.
lat bleek dinsdagavond in het
aadhuis waar b en w met verte-
j' |enwoordigers van boeren, na-
uurbeschermingsorganisaties en
screatie „afrondend" overleg
oerden. Van een echte afronding
«as echter nog geen sprake. De
grarische vertegenwoordigers
putterden dan ook hevig toen
urgemeester Van Rappard zei
at wat hem betreft half januari
e handtekeningen onder het
onvenant kunnen worden gezet.
Ïe tijd begint inmiddels wel te
ringen want het uitblijven van
_«ereenstemming levert gevaar op
oor de plannen om bij De Krim
en golfbaan tot stand te brengen,
lie baan kan er komen als elders
p Texel vervangend gebied van
ergelijkbare natuurwaarde wordt
angewezen en als zodanig be-
VERVOLG VAN PAGINA 1
ns. verstoord te worden. Ze blij-
n daardoor alert op gevaar, wat
n belang is voor de stand. De
nister vindt dat echter een on-
jikbaar argument. De druk in
t staatsnatuurmonument Wad-
nzee (waar de Hors nu dus bij
hort) is al zodanig groot dat aan
(gulering van een aantal» ge-
uiksvormen" niet is te ontko-
sn, willen de natuurwaarden in
and blijven.
Overleggroep
De de beschermende maatrege-
n voor de Hors in de praktijk uit-
ikken, zal voor een belangrijk
iel afhangen van de Hors-
iheersoverleggroep die op ver-
ek van de minister door b en w
worden geformeerd. Wat be-
ift de samenstelling denkt de
inister aan ambtelijke vertegen-
oordigers van gemeente, rijk,
ovincie, VVV en Werkgroep
ndschapszorg. De actievoerders
nden dat ook hun geestverwan-
n in die groep vertegenwoordigd
oeten zijn en zullen daarvoor
eren.
Bnvankelijk had ook de gemeen-
Texel bezwaar gemaakt tegen
aanwijzing van De Hors tot
aatsnatuurrservaat. Tot te-
jrstelling van de andere actie-
erders werd dit bezwaar
jetrokken toen de gemeente
rtrouwen kreeg in de beheerso-
rleggroep, bedoeld voor de „Ip-
le uitwerking" van het
ischermingsbeleid.
en de toepassing van de
heerd, een onderdeel van het con
venant. Als dat convenant er niet
spoedig is, kunnen geen beslissin
gen worden genomen over de
grondtransacties die samenhan
gen met de aanleg van de golf
baan en dreigen optietermijnen te
verlopen.
De recreatievertegenwoordigers
hadden dan ook geen enkel pro
bleem met het convenant en dron
gen slechts aan op spoed, onder
andere bij monde van Martin
Warnaar.
Bodembescherming
De georganiseerde landbouw,
dinsdag vertegenwoordigd door
o.a. Rinus Kuiper, wil de plannen
die bestaan voor bodembescher
ming van het oude land van Texel,
buiten het convenant houden uit
vrees dat anders de deur wordt
opengezet voor ernstig belemme
rende regelgeving in de toekomst.
Ook is er nog bezwaar tegen de
beperkingen die zullen gelden voor
boeren in de stroken land tussen
natuurgebied en cultuurland, de
zogenaamde bufferzones.
Met het uitgangspunt om op Texel
4000 hectare gras in stand te hou
den gaat de landbouw accoord,
maar gevreesd wordt dat dit niet
zal lukken als geen financiële
maatregelen worden genomen
(zoals rentesubsidie) om de melk-
produktie in deze gebieden in
stand te houden. Verwacht wordt
dat veel melkquota naar het vaste
land worden verkocht en als op
het grasland geen koeien meer ge
houden kunnen worden, zal het
worden gescheurd om op andere
wijze productief gemaakt te
worden.
De oorspronkelijk aan te wijzen
oppervlakte natuurontwikkelings-
boeren vinden het jammer dat de
agrarische enclaves in de Dennen
daarvoor niet in aanmerking ko
men. „En duurzame gronden wil
len wij niet offeren". Een
mogelijkheid om de oppervlakte
natuurontwikkelingsgebied nog
wat in te dammen wordt wellicht
geboden door compensatie via
perceelsranden die voor natuurbe
heer in aanmerking komen.
In de knel?
Tenslotte zijn de agrarische organi
saties bezorgd over het lot van
drie moderne agrarische bedrijven
in Waalenburg: Jaap Hin van „De
Reiger", Jo Zoetelief van „De
Arend" en de gebroeders Rikken-
berg. Door de voorgenomen „af
ronding" van naburige natuur
reservaten zullen zij in de knel ko
men, maar volgens wethouder
Daan Schilling loopt het los en
heeft de provincie begrip getoond
voor dit probleem.
Niemand twijfelde er dinsdag aan
dat alle betrokkenen er in onder
ling overleg wel zullen uitkomen.
Op vele punten is men het de af
gelopen periode immers eens ge
worden. Onveranderd is de
opvatting dat met een convenant
in de praktijk veel meer wordt be
reikt dan bij het van overheidswe
ge opleggen van regeltjes. Als een
van de middelen om er alsnog he
lemaal uit te komen werd dinsdag
door Dick Drijver van Texels Be
lang voorgesteld om inplaats van
meer reservaatsgebied, beheers
gebied aan te wijzen. Reeds zou
zijn gebleken dat de provincie dit
niet bij vporbaat afwijst. Schilling
bevestigde dat. Bij reservaataan
wijzing is sprake van verkoop. Als
de eigenaar niet wil verkopen, ge
beurt het ook niet en zal genoegen
worden genomen met een andere
vorm van natuurbescherming, dus
aanwijzing als beheersgebied. Vol
gens Erna Eelman zal dan wel de
beheersvergoeding behoorlijk
moeten worden opgetrokken.
Niet actief?
Dezelfde spreekster betwijfelde of
er de afgelopen maanden wel zo
intensief is onderhandeld als wet
houder Schilling wil doen geloven.
Ze vroeg zich af waarom het alle
maal zo lang duurt en wilde weten
welke pogingen precies zijn ge
daan om vervangend natuuront
wikkelingsgebied te vinden als
compensatie voor de golfbaan.
„Hebt u al wat?" Schilling moest
ontkennend antwoorden, maar
had er alle vertrouwen in dat het
goed komt. Een soortgelijk geluid
liet de burgemeester horen. Die
wees erop dat het niet nodig is on
middellijk alle vervangende grond
aan te wijzen. Het gaat om de in
tentie. Texel wil deze afspraak in
elk geval loyaal nakomen; een
kwestie van vertrouwen. Het con
venant is een goede manier om te
bewijzen dat Texel echt zelf zijn
zaakjes op het gebied van natuur
behoud kan regelen.
Meten
Belangrijk is natuurlijk wel dat het
doel (natuurbehoud en natuur-
herstel) wordt bereikt. Het effect
van de afspraken zal worden ge
meten door een plaatselijke groep
of commissie. Gerhard Cadée van
de Werkgroep Landschapszorg
vond dat daarin tenminste een
echte bioloog moet zitten, willen
de bevindingen van de groep ge
loofwaardig zijn. Ongetwijfeld zal
de provincie wat dat betreft zijn
eisen stellen. Adriaan Dijksen van
dezelfde werkgroep benadrukte
dat zijn club zich aardig kan vin
den in het convenant. „We hebben
ons zo positief mogelijk opgesteld.
Wat nu gebeurt, is goed voor zo
wel de boeren als de natuur. Jam
mer, dat ik hier vooral hoor waar
nog géén overeenstemming over
is". Dijksen zei dat zijn groep al
tien jaar geleden pleitte voor de
„ruime jas"-benadering die nu aan
de orde is. Hij vond wel dat de bin
nendijken onder de relatienota
moeten vallen. Hij noemde met
name de dijk tussen Eierland en
Het Noorden, waarop anders mis
schien een rij molens zal worden
geplaatst.
Om de verkoop van kantoorartike
len in een schap van één bij twee
meter te legaliseren gaat de ge
meente een artikel 19-procedure
voeren voor het onlangs ver
nieuwde postkantoor. „Betreu
renswaardig", vindt Jook Nauta,
die de gemeente erop attent
maakte dat detailhandel oneigen
lijk gebruik van het postkantoor
is.
Volgens het jongste bestem
mingsplan rust op het gebouw
een maatschappelijke bestem
ming, waardoor uitsluitend zaken
die rechtreeks met postbestellin
gen hebben te maken mogen wor
den verkocht. Daaronder vallen
ansichtkaarten, postzegel, enve
loppen, etc. In een schap van één
meter breed, worden echter ook
kantoorartikelen aangeboden. Uit
gezonderd Gerbrand Poster is het
college van mening daj die er nu
eigenlijk niet thuishoren en dat
eenbestemmingswijziging nodig
is. B en w verwachten hiermee te
gemoet te komen aan bezwaar
makers.
Nauta beschouwt de zaak als af
gedaan. „Ik heb er geen zin meer
in om me er verder druk over te
maken. Het is het zoveelste geval
van legalisering achteraf. Dat
schijnt op Texel een trend te wor
den." Volgens de gemeente is
Texel de enige gemeente waar
ich, voor grote bedrijven is het
•ts bijzonders, maar voor ons is
t pas de tweede keer dat we dit
ntal halen. We vonden het wel
Hek." Dinsdag rolde bij Wim
nmer aan de Schorreweg de
Ijoenste Ie lie bol over de band.
let het was ook nagenoeg de
itste voor de verkoop, nu zijn we
een nog met wat plantgoed be
de schuur achter het huis wordt
rd gewerkt. De bollen rollen over
lopende band en worden uit el-
er getrokken. Stapels kisten
3an klaar voor vervoer. „Soms
aagt er wel eens iemand wat al
die auto's bij ons op het erf doen.
Tja, het gebeurt allemaal achter
gesloten deuren."
Het was een „gewoon" jaar voor
het bedrijf, dat behalve lelies ook
tulpen en krokussen teelt. „Vorig
seizoen hadden we een topjaar.
Nu gooide het voorjaar en daarna
de warme, droge zomer roet in het
eten. Maar dat geldt voor alle
agrariërs. In de aardappelen en de
bieten is het net zo" Over deze
herfst is de teler best te spreken.
„Vorig jaar moesten om deze tijd
alle tulpen nog de grond in. Dat is
nu al klaar."
Timmer verwerkt de drie hectare
lelies met vijf medewerkers. „Alle
maal Texelaars. We kunnen het
met deze mankracht net bolwer
ken." Het werk in de lelies is fy
siek best zwaar. Peesproblemen in
de onderarm zijn een bekend ge
volg. Timmer: „Dokters noemen
het al een leliepols."
De bollen worden verkocht via be
middelingsbureau Hobaho, waar
Texelaar Martin Trap als agent voor
optreedt. Hoewel de markt dit jaar
niet erg gunstig is, is Italië traditie
getrouw een grote afnemer. De
duurdere soorten gaan naar Ja
pan. Timmer: „De kleine bollen
gaan naar Engeland of blijven in
Nederland. Daar heeft men er wat
minder geld voor over...."
over detailhandel in het postkan
toor zoveel commotie is ontstaan,
terwijl het elders aan de orde van
de dag is. Volgens Nauta is het zo
dat maar weinig bestem
mingsplannen zo detaillistisch zijn
dan dat van het centrum van Den
Burg.
De agrariër uit De Waal die ervan
werd beticht na het bietenrooien
de Laagwaalderweg niet schoon
te hebben gemaakt waardoor eni
ge auto's aan de glij gingen, is
boos op de politiewoordvoerder.
Hij had er zijn uiterste best op ge
daan om de weg wèl goed schoon
te maken en had zelfs waarschu
wingsborden met lichten ge
plaatst. „Maar 's nachts ging het
regenen waardoor het laatste rest
je van die vette klei toch nog glad
heid veroorzaakte", aldus zijn
vrouw.
De politie in Den Burg bevestigt
deze lezing. „Waarschijnlijk heeft
de woordvoerder het rapport ver
keerd geïnterpreteerd."
VERVOLG VAN PAGINA 1
even de zee wilden zien. „Sommi
gen bleven zelfs rondjes draaien
op de rotonde in afwachting van
een vrij plekje op de kleine par
keerplaats", zegt RST-directeur
Menno Hofmann.
Verzonken
Het stichtingsbestuur schreef een
„prijsvraag" uit tussen twee
Texelse architecten. Het ontwerp
van Ronno Honingh kreeg una
niem de voorkeur. Honingh heeft
geprobeerd zoveel mogelijk binnen
het bestaande, al in cultuur ge
brachte gebied te blijven. Opval
lend is dat alle bebouwing is
opgetrokken tot de hoogte waar
op nu Kaapsnol staat (vier meter
boven de parkeerplaats). „Zo ont
staan als het ware coulissen ten
opzichte van het lange, smalle par
keerterrein", legt Honingh uit. Van
afstand gezien (bijv. de Bad weg)
lijkt het alsof het parkeerterrein is
verzonken tussen de entreegebou
wen en de natuurlijke omgeving
(de duincamping). Ter versterking
van dat effect wordt de parkeer
plaats voorzien van veel struiken,
schelpen en grastegels.
Bedoeling is dat wordt gewerkt
met een „gesloten grondbalans",
wat wil zeggen dat alle grond die
wordt verplaatst elders in het
plangebied weer wordt gebruikt.
Volgens Honingh zal niet bijzonder
veel vergraving nodig zijn. Gebruik
wordt gemaakt van de bestaande
duinrug.
Entree
Het hoofdgebouw, •waarin recep
tie, kantoren en bedrijfskantine zijn
ondergebracht, vormt de natuurlij
ke entree. Automobilisten die over
de Badweg komeh aanrijden en
niet met de situatie bekend zijn,
moeten dat direct kunnen zien.
Men kan de auto op een klein par
keerterrein voor de deur parkeren,
na de inschrijving het terrein oprij
den en na het opzetten van de tent
de auto op het grote parkeerter
rein zetten. Onder het hoofdge
bouw bevinden zich opslag
ruimten (ter vervanging van de
huidige loodsen), die vanaf het
parkeerterrein toegankelijk zijn.
Kaapsnol krijgt een recreatiege
bouw als opvolger, echter zonder
gymzaal. Volgens RST-directeur
Hofmann zal het horecadeel niet
worden uitgebreid en evenmin
komt er een kampwinkel. De kam
peerders zijn voor boodschappen
en uitgaan derhalve aangewezen
op De Koog.
onbehandeld redceder. Op de ach
tergevels komt zandkleurig
stucwerk.
In het verlengde van de bebou
wing is een recreatie-„strip" inge
tekend. Naast de gebouwen, langs
de parkeerplaats komen diverse
sportveldjes.
Liefst had architect Honingh de
daken van een natuurlijke bedek
king voorzien, zoals bij EcoMare.
Gezien de hellingshoek zou de be
oogde duinvegetatie echter af-
Architect Ronno Honingh.
Brug
Loodgrijs Een opvallend element is uiteraard
de brug naar het strand. De mid
delste pijlers daarvan komen pre-
cies in het centrum van de huidige
rotonde Uit oogpunt van verkeers
veiligheid begint de brug schuin
tegenover de Badweg. Qua breed
te (vijf meter) sluit de dertig meter
lange brug precies aan bij de huidi
ge oprit naar het strand. Honingh:
„De brug is geschikt voor alle re
guliere verkeer. Bevoorrading van
de paviljoens, hulpvoertuigen, al
les kan er overheen." Waarschijn
lijk wordt de brug gemaakt van
natuurlijke materialen als hout.
Het parkeerterrein blijft aan de
zuidkant van gelijke lengte; ten
noorden van de brug komt er in
vergelijking met nu een stukje bij.
Dat gaat ten koste van maar wei
nig tentplaatsen; daarvoor wordt
elders op het terrein naar oplossin
gen gezocht. De trekkershutten
krijgen een nieuwe plek en ook zal
een nieuw toiletgebouw worden
bijgeplaatst.
brokkelen. Na veel wikken en
wegen is tenslotte gekozen voor
een loodgrijs dof-metalen dak,
bestaand uit verticale banen van
elk 40 cm breed. „Het was de
minst opvallende oplossing. De
traditionele rode dakpan zou veel
minder passen in de omgeving.
Het is een keus voor het meest
praktische ontwerp, passend in
een natuurlijk gebied. De uitstra
ling van vakantie en welkom pro
beren we niet te bereiken met
opvallende kleuren, maar door de
gekozen vormgeving."
Gekozen is voor dakhellingen die
overeenkomen met de glooiing
van de duinen. Aan de voorzijde
kennen de gebouwen een grillig
verloop. Ze worden voorzien van
donkerrood hout en kozijnen van
Bouwteam
De uitvoering komt in handen van
een bouwteam, waarin naast een
Texelse hoofdaannemer zoveel
mogelijk onderaannemers van het
eiland vertegenwoordigd zullen
zijn. Het streven is komend voor
jaar met de bouw van het woon
huis en de recreatiezaal te
beginnen. Daartoe zal achter de
huidige receptie een bouwterrein
worden ingericht. De nieuwe re
ceptie en het parkeerterrein kun
nen alleen buiten het seizoen
worden gerealiseerd. Als na de zo
mer van '95 wordt begonnen,
kunnen de gasten in 1996 op het
vernieuwde Kogerstrand terecht.
n Timmer met de miljoenste.
IFoto Tessa de Graaft)
Ouderen willen zo lang mogelijk
zelfstandig blijven wonen. Dat
kan als zorg wordt verleend naar
behoefte. Omdat verschillende in
stanties zich bezig houden met
wonen, zorgverlening en welzijn
voor ouderen, is het handig als
één centraal punt wordt ingesteld
waar ouderen voor al deze zaken
terecht kunnen. Om dit op te zet
ten, zal met financiële steun van
de provincie en de gemeente een
bureau worden ingeschakeld dat
het voortraject verzorgt.
Het nieuws staat regelmatig bol
van de plannen die de overheid
heeft voor ouderen. Ook Texel
wordt niet gespaard. Tehuizen op
het eiland moeten plaatsen inleve
ren en ouderen moeten thuis zorg
op maat krijgen.
Op het eiland is al lange tijd een
overleg tussen alle instanties die
zich bezig houden met ouderen.
Dit is het PIO, project innovatie ou
derenzorg.
De Texelse tehuizen Sint Jan en de
Gollards hebben samen een be
leidsnota gemaakt waarin geleide
lijke omvorming van beide huizen
tot woonzorgcentra is beschreven.
In het kader van alle ontwikkelin
gen is het belangrijk dat er een
centraal meldpunt komt voor
ouderen, zodat zij op één plaats
terecht kunnen met al hun vragen
en verzoeken om zorg, woonruim
te of andere zaken. Texel zou in dit
opzicht een mooi proefproject
kunnen vormen voor de rest van
de provincie. Henk Snijders, voor
zitter van het PIO: „Er zijn in het
land al wel centrale meldpunten
voor zorg, maar wij willen ook het
wonen erbij betrekken. Dat is
nieuw. Bovendien moet het meer
zijn dan één centraal telefoonnum
mer. Daar moet een goed geolied,
op elkaar aansluitend apparaat
achter zitten, zodat een oudere die
belt niet weer wordt doorverwe
zen."
Regisseur
Het opzetten van zo'n 'goed geo
liede machine' vereist hechte sa
menwerking tussen alle instanties.
„Dat moet behoedzaam gebeu
ren", legt Snijders uit. „Kijk, tot nu
toe had iedereen zijn eigen werk
terrein. Als we zo hecht willen sa
menwerken, zullen instanties
stukjes van zichzelf moeten prijs
geven. Dat ligt gevoelig."
Om dit in goede banen te leiden en
te voorkomen dat partijen voortij
dig afhaken, is een extern bureau
nodig voor begeleiding. Snijders:
„Dat werk kan niet door één van
de betrokkenen worden gedaan,
want dan krijg je al snel scheve ge
zichten. Dan wordt gauw gedacht
dat de eigen club wordt voorge
trokken."
Het PIO wil Adviesgroep Diemen
en Van Gestel inhuren om deze
„centrale regisseursrol" te vervul
len. De Stichting Bejaardenzorg is
de enige instantie die hier niet zo
enthousiast over was en besloten
heeft een afwachtende houding
aan te nemen. Vrees bestond dat
daardoor de provincie, die deelna
me van alle instantie belangrijk
vindt, zou afhaken als geldschie
ter. De kosten voor twintig dagen
advisering door het bureau bedra
gen ƒ35.500,-. De provincie heeft
aangegeven maximaal ƒ25.000,-
bij te dragen, maar weet nog niet
uit welk potje dit bedrag gehaald
kan worden. Het Texelse college
van b en w heeft besloten de
resterende ƒ10.500,- voor reke
ning van de gemeente te nemen,
mits de provincie over de brug
komt.
Niet snel
Het is nog niet bekend wanneer de
adviesgroep met het werk begint.
Snijders: „We moeten eerst zeker
weten dat we het geld krijgen.
Dan kunnen we verder. Maar ver
wacht niet dat zoiets in een paar
maanden klaar is. Pas als alle par
tijen zich kunnen vinden in de
nieuwe opzet, kan iemand worden
aangetrokken om het meldpunt in
te richten." Zorgverzekeraar Univé
heeft laten doorschemeren wel fi
nancieel te willen bijdragen in die
fase.
Woensdag werd bekend dat de
Raad van State een besluit tot ge
dwongen sluiting van een tehuis in
Edam heeft geschorst. In het voor
jaar volgt een definitieve uit
spraak. Hans Bakker, directeur van
Sint Jan, heeft geen idee of dit ge
volgen kan hebben voor de reduc
tie die Texel is opgelegd.