Ook voor privécollecties
ruimte in juttersmuseum
Texeltarief brengt NIOZ
en IBN weinig voordeel
Texelse economie
steeds eenzijdiger
Texelse musea boven
de landelijke score
carmoon
GIRO 68 68
0 c?r.
Minder bezoek in 1994, maar:
MOEDER .NU NOG DRIE
NIEUW^RRR^ BORRELS
EM DRM WACHTEN
Vacatures arbeidsbureau bevestigen:
BRANDWONDEN
Amputaties
BLOEDTRANSFUSIES
CP
Een druk begin
„Noordkroon" houdt
avonden over wol
Wat zou Thijsse van
vogelstand vinden?
Auto beschadigd
Nieuwjaar manege
Trouwe klanten:
geen strafport
TEXELSE^" COURANT
boomsingel y
i A JL—
Afrastering
""singe,
OP 2>E pOA)8 y
ur.ar'-ui
III Tl
swebEoog/w
Hoewel het twijfelachtig is of „de politiek" eraan zal mee
werken, gaan de opstandige jutters door met de voorberei
dingen voor het juttersmuseum dat ze bij het huidige
„Flora" aan de Californiëweg willen stichten. Ze hebben
door Rob Visser van het gelijknamige Bouw- en Timmerbe-
drijf een schets laten maken waarin de voorgenomen ont
wikkeling van hun museum is neergelegd voor zowel de
korte als de lange termijn. Hun lobby om van de plaatselijke
politiek medewerking te krijgen heeft echter nog geen re
sultaat opgeleverd. Tot dusver is gesproken met de fracties
van Partij van de Arbeid en Texels Belang, maar geen van
deze partijen heeft tot dusver adhesie betuigd.
een dorsmachine zullen in een of
meer gebouwen ook interessante
collecties van particulieren kun
nen worden geshowd, tijdelijk of
permanent. Volgens de jutters zijn
op Texel tal van liefhebbers van
oude auto's, motoren en van klei
nere voorwerpen die graag van de
gelegenheid gebruik zullen maken
om hun spullen op deze wijze vei
lig op te stellen zodat ook anderen
ervan kunnen genieten.
De jutters hebben inmiddels van
de gemeente de officiële brief ont
vangen waarin medewerking
wordt toegezegd. Daarin wordt
gesproken van verplaatsing van
het museum en wordt de bereid
heid uitgesproken het terrein van
Flora de bestemming „maat
schappelijke voorzieningen" te ge
ven. Deze biedt niet alleen de
mogelijkheden voor een museum
maar ook voor educatieve centra,
vuurtoren, reddingboothuis en
zelfs verzorgingstehuizen en be
graafplaatsen... Omdat het mu
seum niet eerder dan in het
voorjaar van 1997 wordt geopend
is geen artikel 19-procedure nodig
maar kan de wijziging gewoon
worden meegenomen in de tot
standkoming van het nieuwe
bestemmingsplan voor het buiten
gebied
Vooral de Partij van de Arbeid is
niet gelukkig met de situatie.
Fractieleider Dirk Terpstra: „Een
zorgelijke ontwikkeling. Texel
heeft immers een uitstekend mu
seumbeleid en dat wordt nu on
deruit gehaald. We hebben met
de jutters gesproken maar we wil
len ook praten met de burge
meester die een half jaar geleden
heeft bemiddeld in het conflict
tussen jutters en Stichting Texels
Museum. En woensdag praten
we met directeur Jan Kuiper. Pas
daarna zullen we een standpunt
innemen".
Dat het besluit van b en w om aan
een bestemmingswijziging van
„Flora" mee te werken, unaniem
was, heeft bij de socialisten verba
zing gewekt. Het betekent immers
dat ook wethouder Nel Eelman het
onderschrijft, strijdig met het mu
seumbeleid dat zij in haar porte
feuille heeft.
Solidair?
De als geruststelling bedoelde op
merking van de wethouders dat
niet het college maar de raad de
uiteindelijke beslissing neemt over
de bestemmingswijziging, is door
de fractie met enig cynisme ont
vangen. Terpstra: „Als de fracties
van CDA en Texels Belang hun
respectievelijke wethouders in de
ze steunen, is er een meerderheid
en gaat het door".
Voor Dick Drijver van Texels Be
lang staat dat nog allerminst vast.
„Voor ons is het ook niet zo een
voudig. We hebben woensdag de
jutters aangehoord en vragen
gesteld maar geen standpunt in
genomen. We hebben best begrip
voor die jutters, maar wat zijn de
financiële consequenties als ze
voor zichzelf mogen beginnen?
Moeten ze dan ook subsidie heb
ben, net als het Agrarisch en Wa
genmuseum? De jutters zullen
zeker flinke concurrentie veroorza
ken voor het bestaande maritiem
en Juttersmuseum in Oudeschild
en met de financiële gevolgen
daarvan zullen wij op een of ande
re manier ook te maken krijgen.
Op 12 januari hebben we een ge
sprek met Jan Kuiper. Nee, we zijn
er nog niet uit".
Veel gebouwen
Op het terrein van Flora staan mo
menteel 11 gebouwen en ge
bouwtjes. Een aantal daarvan met
een gezamenlijke oppervlakte van
800 m2 is direct voor het museum
beschikbaar. De bedoeling is hierin
de afdelingen jutterij met een bon
te collectie aangespoelde en op
geviste spullen, te huisvesten.
Ook de afdeling scheepsarcheolo
gie, dewerkplaats en vaste en wis
selende exposities kunnen hier
terecht. Binnen enkele jaren willen
de jutters nieuwe expositielood-
sen bouwen op het terrein waar
onder drie zeer grote, die moeten
dienen voor respectievelijk een ex
positie over het reddings- en
loodswezen, oude tractoren en
werktuigen en stationaire moto
ren. De plannen voorzien verder in
een toiletgebouw, kantine, entree-
gebouw, speelweide, een terrein
voor buitenexpositie en een par
keerterrein dat plaatsbiedt aan
130 auto's en 12 autobussen. Me
de door aanvulling van de be
staande boomsingels moet het
terrein een aangenaam en beschut
karakter krijgen, waar de bezoe
kers zich ook in gezinsverband op
allerlei manieren kunnen verma
ken. Op het terrein is zoveel ruimte
dat ook zeer grote stukken er per-
manement tentoongesteld kunnen
worden, zodat er dingen zijn te
zien waarvoor in het museum in
Oudeschild en in het Agrarisch
Museum in De Waal geen plaats
is. het museum zal grotendeels
gerund moeten worden door vrij
willigers, ongeveer op dezelfde
wijze als gebeurt in het Agrarisch
Museum in De Waal.
Gastcollecties
De collectie ven het museum blijft
niet beperkt tot zaken die met de
zee hebben te maken. Naast oude
trekkers, stationaire motoren en
een demonstratieopstelling van
De Texelse economie is in 1994
verder afhankelijk van het toe
risme geworden. Dat blijkt uit cij
fers van het arbeidsbureau. Het
aantal vacatures in de horeca
steeg vorig jaar van 251 naar
280. De vraag in de overige sec
toren bleef achter. Op 31 decem
ber stonden 675 niet-werkenden
bij het arbeidsbureau gere
gistreerd. 34 méér dan een jaar
geleden.
Het aantal niet-werkenden liet
vanaf oktober (547) een stijgende
lijn zien, maar dat is gebruikelijk
voor het laatste kwartaal. De stij
ging verliep echter minder snel
dan het jaar ervoor. Vergeleken
met de werkloosheid in de kop van
Noordholland steekt Texel gemid
deld niet ongunstig af. Per decem
ber stond 4,7 procent van alle
inwoners van de noordkop bij het
Regionaal Arbeidsbureau inge
schreven. Op Texel waren dat er
weliswaar iets meer (5,1 procent),
maar in juni scoorde het eiland
met 3,9 procent aanmerkelijk
lager.
Niet stilgezeten
De medewerkers van het arbeids
bureau hebben dan ook niet stilge
zeten. Ze bezochten vorig jaar
totaal 46 bedrijven. Het leverde
535 vacatures op. Hoewel dat er
13 minder zijn dan in '93, lijkt de
dalende tendens langzaam om te
buigen. In maart was de vraag
naar arbeidskrachten het grootst.
De helft was afkomstig uit de ho
reca. De detailhandel en de
schoonmaakbranche dienden sa
men 129 vacatures in. Veel minder
vacatures kwamen vanuit de kan
toorsector (31). Vergeleken met
drie jaar geleden is de vraag naar
personeel zelfs gehalveerd. Ook
de transportsector en wegenbouw
en -onderhoud moesten een veer
laten.
Arbeidsbureau-directeur Theo
Zijm sluit niet uit dat door de ople
ving van de economie de vraag
naar chauffeurs komend jaar weer
zal toenemen. Ook de aanleg van
de strekdam nabij De Cocksdorp
kan volgens Zijm extra arbeids
plaatsen opleveren. Het arbeids
bureau slaagde er in '94 in 416
van de 535 vacatures in te vullen.
en... soms een
troostend woord.
WE KUNNEN NIET ZONDER,
GEEN MINUUT.
Het Nederlandse Rode Kaki
„Flora" jj
«O <3 o O Q&
Poort
Grasveld
Parkeerplaats
12 autobussen
Het financiële nadeel dat het NIOZ en het Instituut voor
Bos- en Natuuronderzoek (IBN) ondervinden van de ta
riefstructuur van Teso, stelt zo weinig voor, dat het voor de
ze instituten geen echt probleem kan zijn. Dat is de mening
van Teso-directeur R. Wortel en b en w zijn het met hem
eens.
In het onlangs gepresenteerde op Texel woonachtig zijn.
Schapenboerderij De Noordkroon
houdt drie avonden over wol. le
dereen die enthousiast is over wol
is welkom, beginners en gevorder
den. De volgende onderwerpen
komen (zoveel mogelijk praktisch)
aan de orde: de vacht, wolkwali
teit, bewaren, kaarden, spinnen,
twijnen. De kosten per avond be
dragen f 5,-. De avonden worden
10, 17 en 24 januari van 20.00 tot
22.00 uur gehouden op de boer
derij (Nieuwlanderweg 10). Inlich
tingen en opgave bij Renske van
den Tempel, telefoon 17263.
sociaal-economisch structuuron
derzoek werd het wèl een pro
bleem genoemd dat genoemde
instituten geen gebruik kunnen
maken van het lagere „Texelse"
tarief voor de veerdienst. Dat was
voor het college aanleiding om
met de Teso-directie te praten en
die heeft nu voorgerekend dat er
nauwelijks iets aan de hand is.
Het gaat vooral om het tarief voor
vrachtauto's. Volgens de regels
van Teso moeten NIOZ en IBN het
volle pond betalen omdat de
besturen van deze instituten niet
Aan het begin van het Thijssejaar,
zoals 1995 op Texel is gedoopt,
houdt EcoMare een serie winter-
lezingen over de natuur nè Thijs
se. Adriaan Dijksen, o.a. lid van
Vogelwerkgroep Texel, bijt hot
spits af. Dinsdagavond, aanvang
20.00 uur, gaat hij in op de veran
deringen in de Texelse vogelbevol
king na de tijd van Thijsse.
Toen dr. Jac. P. Thijsse hier in
1890 als onderwijzer kwam wer
ken, was hij verrukt over de vogel
rijkdom op Texel. Ook nu komen er
veel vogels voor op ons eiland,
maar voor een deel zijn dat niet
dezelfde als in het begin van deze
eeuw. Ganzen en spechten zijn
toegenomen, terwijl weidevogels
veel zeldzamer zijn geworden. Ook
zijn mensen zich ten opzichte van
vogels anders gaan gedragen.
Eierzoeken was vroeger populair,
nu wordt het weinig meer gedaan.
Waardoor zijn die veranderingen
ontstaan? Is de vogelbevolking nu
beter of slechter af? Zou Thijsse in
onze tijd tevreden zijn? Op deze
vragen zal Adriaan Dijksen ingaan.
Entree kost f5,-, inclusief kof
fie/thee. Een abonnement voor al
le vijf winterlezingen verkrijgt
men voor ƒ20,-.
Het NIOZ betaalt per jaar
f20.000,- voor het vervoer van
vrachtauto's met de Teso-boot.
Als het Texelse tarief zou worden
gehanteerd zou dat een jaarlijkse
korting van f8000,- betekenen,
wat volgens Wortel geen „groot
structuurprobleem" kan worden
genoemd. Hij vindt dan ook dat de
uitvoerders van het sociaal econo
misch structuuronderzoek (Buck
Consultants) te gemakzuchtig zijn
omgegaan met het signaleren van
dit „probleem". „Enig doorvragen
had genoemde getallen reeds in
een eerder stadium boven water
gebracht". Voor het IBN geldt het
zelfde. „De werkgelegenheid en
toekomstperspectieven voor dit
soort instituten worden uiteraard
niet bepaald aan de hand van dit
soort bedragen", aldus Wortel.
Volgens het rapport van het so
ciaal economisch structuuronder
zoek zou door de tarieven sprake
zijn van „belemmeren van externe
contacten met bedrijven en insti
tuten op de vaste wal". Wortel
wijst erop dat alle op Texel woo
nachtige medewerkers van de in
stituten als privépersoon met hun
auto voor Texels tarief met de boot
meekunnen. Daar kan het pro
bleem dus niet zitten. Verder had
hij van de NlOZ-directie gehoord
dat de niet-Texelse medewerkers
niet met de auto naar Texel reizen
maar te voet of met de fiets gaan.
Teso zal dan ook geen uitzonde
ring te maken voor NIOZ en IBN.
Dat zou bovendien onverstandig
zijn bij de strijd tegen de tariefs
harmonisatie voor vrachtverkeer.
De huidige strikte regeling is zó
beperkt wat betreft de totale om
vang van de korting dat deze on
der het „bagatelbeginsel" zou
kunnen vallen. Als Teso de korting
ook toekent aan NIOZ en IBN zul
len andere bedrijven deze ook clai
men, wat volgens Wortel voor het
Ministerie van Economische Za
ken onverteerbaar zal zijn. „Daar
door zal de discussie rondom de
tariefsharmonisatie weer oplaaien
en is het niet uitgesloten dat het
Texelse vrachttarief moet verdwij
nen. Dat probleem staat niet in
verhouding tot de geringe finan
ciële problematiek waarmee NIOZ
en IBN nu kampen".
Een blauwe Ford Escort, die aan
de Thijsselaan was geparkeerd, is
door onbekenden beschadigd.
Tussen 31 december en 3 januari
is een diepe kras over de hele
rechter zijkant aangebracht. De
eigenaar, een 44-jarige inwoner
van Den Burg, schat de schade op
minimaal duizend gulden.
Manege Akenburg houdt voor lief
hebbers en beoefenaars van paar
densport zondagmiddag nieuw
jaarsreceptie in de kantine van de
manege aan de Akenbuurtweg.
De bijeenkomst duurt van 15.00
tot 17.00 uur.
Plattegrond van het toekomstige museumterrein bij ..Flora". 1. beheerderswoning; 2. Garage; 3. Jutterij; 4. Scheepsarcheologie. 5. Werkplaats; 6 en 7. Magazijn; 8 Oud jut
tersmuseum; 9. berging; 10. Ruimte voor wisselende exposities; 11. Expositieruimte; 12. Licht van Troost; 13. Reddings- en Loodswezen; 14. Oude tractoren en werktuigen;
15. Stationaire motoren; 16. Toiletgebouw; 17. Kantine; 18. Terras; 19. Entreegebouw; 20. Speelweide21. Buitenexpositie; 22. Parkeerterrein; 23. Toegangsweg vanaf de Cali
forniëweg. (1 tm 11 betreft bestaande gebouwen).
Een fout van Stadspost Den
Helder zorgde ervoor dat 150
van de 700 klanten strafport
moesten betalen voor de
kerst- en nieuwjaarskaart van
Reisburo Texel. In plaats van
de kaarten te bezorgen, had
de Stadspost ze in de PTT-bus
gedeponeerd. Ongefrankeerd
nog wel. Reis-ondernemer
Joop Groen nam daarmee
geen genoegen en laat de
Stadspost voor de extra
kosten opdraaien. Hij bood
zijn klanten excuses aan en -in
ruil voor de ingeleverde wens
kaart met strafport- een klem
relatiegeschenk (een koffer
riem). Een klein aantal.gedu
peerden" heeft inmiddels
gereageerd.
Mede door de hete zomer was
1994 geen geweldig museumjaar.
Na jaren van stijgende aantallen
kregen de Texelse trekpleisters
EcoMare en het Maritiem en Jut
tersmuseum te maken met een
terugslag. „Heel vervelend", zegt
directeur Jan Kuiper van de Stich
ting Texels Museum. „Maar als je
ziet welke klappen er zijn gevallen
in de rest van het land, mogen wij
onze handen dichtknijpen."
Voor het eerst sinds de aanstelling
van Kuiper als directeur, in 1986,
werd hij geconfronteerd met een
daling van het aantal bezoekers.
„Dat is even wennen. Ik ben er
best bezorgd over, het moet na
tuurlijk geen trend worden. Het
weer zal een rol hebben gespeeld.
Niet alleen was het 's zomers min
der druk, ook het voorseizoen
bleef achter bij '93. Maar dat geldt
voor het bezoek aan heel Texel.
Het naseizoen kon de vergelijking
met '93, dat trouwens een abso
luut piekjaar was, wèl aan. Met de
kerst was het zelfs druk, een leuk
eindsprintje."
Volgens Kuiper trokken de musea
landelijk 20 tot 30 procent minder
mensen. Enkelen beleefden zelfs
een dramatische terugval van 75
procent. Daarmee vergeleken val
len de Texelse cijfers inderdaad
mee. Bij EcoMare kwamen afgelo
pen jaar 247.744 betalende be
zoekers. In het topjaar 1993
waren dat er nog 258.054. In de
jaren '91 en '92 passeerde Eco
Mare net het kwart miljoen.
Precies 66.364 mensen namen
een kijkje bij het Maritiem en Jut
tersmuseum, ongeveer tien pro
cent minder dan het jaar ervoor,
toen nog 73.400 gasten over de
vloer kwamen. Kuiper meent dat
de schade voor het Oudeschilder
museum beperkt is gebleven
dankzij speciale activiteiten, zoals
visroken, speurtochten, de
Schans-excursies en de Teso-
expositie. De Oudheidkamer in
Den Burg kende een aanmerkelijke
terugloop: de vrijwillige gidsen
verwelkomden 5.331 bezoekers,
tegen nog 6.378 in 1993. Wellicht
zal daarin verbetering komen als
komend seizoen een nieuwe ten-
toonstelling wordt ingericht.
Het Agrarisch en Wagenmuseum
maakte een goed seizoen door,
maar bleef qua aantal bezoekers
eveneens steken onder dat van
het voorgaande jaar. Eind septem
ber noteerde men in De Waal de
10.000ste en toen na de herfstva
kantie de balans werd opgemaakt,
bleef men ongeveer duizend ach
ter bij de recordscore van 12.500
in 1993. J
VRIJDAG 6 JANUARI 1995