„Georgische opstand moet
meer bekendheid krijgen"
„We willen graag dat
mensen langer blijven'
Staatsecretaris opende expositie
Bibliotheek „gezellig" verbouwd
Zweefvliegclub schaft
stiller toestel aan
Stormloop op Teso-aandelen
TEXELSE
COURANT
Kinderdansgroep
folklore
Texelse brigade
hielp bij evacuatie
Tessel beste visser
Geslaagd
De aankondiging dat Teso voortaan aandeelhouders vijftig gratis
overtochten biedt, heeft een ware stormloop ontketend. De Texelse
banken werden overspoeld met vragen om aandelen en in de rubriek
„Texelaartjes" van deze krant staan ook diverse oproepen. „Normaal
krijgen we één twee vragen om Teso-aandelen in de maand. Nu
wel vijftien op één dag", aldus een medewerkster van de Rabobank.
Probleem is dat de aandelen met een nominale waarde van f 5,- nau
welijks te krijgen zijn. Dat drijft de prijs omhoog. „De waarde ligt
rond de ƒ750,-, maar er zijn nu genoeg mensen die bereid zijn veel
dieper in de beurs te tasten", aldus een andere bankmedewerkster,
die belangstellenden erop attendeert dat de kopers ook nog over-
schrijfkosten bij de notaris staan te wachten. „En dat is toch ook al
gauw /Ï50,-." Aandelen van f 25,- zijn iets meer voor handen, maar
die zijn veel duurder. „Die gaan wel voor f3500,-. Al is het natuurlijk
net wat de gek ervoor geeft."
De banken schrijven de namen van belangstellenden op. Als een
aandeel wordt aangeboden, worden verkoper en koper met elkaar in
contact gebracht. Ook wordt wel doorverwezen naar Teso. Daar viel
het aantal bellers wel mee. „Bij ons liep het geen storm. Wel hebben
we enige vragen gehad over hoe nou precies zo'n pas moest worden
aangevraagd", aldus een medewerkster.
DINSDAG 7 FEBRUARI 1995
In de rubriek Texelaartjes wordt veel gevraagd naar Tesoaandelen.
De balie is efficient en overzichtelijk. iFoto Tessa de Graaft)
van de stoelen en André Smit
maakte bankjes en fietsbeugels
voor de deur. De enige overkantse
firma die eraan te pas kwam zorg
de voor het nieuwe plafond. De
kosten bedroegen ƒ190.000,-.
„We hadden een aardige reserve
en we hebben een lening gekre
gen van de gemeente", legt Klerk
uit. Het abonnementsgeld hoeft
dus niet omhoog? „Ja, toch wel",
zegt Klerk. „Maar dat is omdat allé
prijzen sterk zijn gestegen voor
boeken, tijdschriften, verzekerin
gen, huurcontracten enzovoorts."
Nu de verbouwing is afgerond krij
gen lezers nog een week de tijd
(tot zaterdag a.s.) om boetevrij
hun geleende'boeken in te leveren.
Klerk: „En anders zijn ze de week
erna vies de pineut...."
De kinderdansgroep van de folklo
re start met oefenen op dinsdag
14 februari van 15.45 tot 16.15
uur. Minimum leeftijd voor deelna
me is vijf jaar, er is geen maxi
mumleeftijd.
Vroni Mosk leert de kinderen ver
schillende dansen voor de zomer
se optredens tijdens de folk-
lorewoensdagen. Voor kostuums
wordt gezorgd.
Geoefend wordt in de gymzaal
van de Jozefschool, meedoen kost
ƒ10,- voor het hele seizoen. Twee
kinderen is ƒ15,-.
Ter gelegenheid van de 50-jarige bevrijding geeft Den Helder een herdenkingspenning
uit die als betaalmiddel kan worden gebruikt. Gmelich Meijer schonk zaterdag het eer
ste exemplaar aan burgemeester Van Rappard van Texel. (foto Harry de Graat)
voerig de gang van zaken tijdens
de Russenoorlog de revue passe
ren. Hij vertelde onder meer dat de
expositie juist vandaag werd ge
opend omdat het precies vijftig
jaar geleden was dat het Georgi
sche bataljon van Zandvoort naar
Texel werd getransporteerd, waar
zij in de nacht van 5 op 6 april een
strijd ontketenden, die zij meren
deels niet overleefden en die ook
89 Nederlanders het leven kostte.
Eiland
Staatssecretaris Gmelich Meijling
zei dat de opstand zich ook in fi
guurlijke zin op een eiland heeft af
gespeeld. Nog steeds is er buiten
Texel weinig over bekend. De ten
toonstelling kan eraan bijdragen
dat dit anders wordt. Gmelich
Meijling sprak zijn bewondering uit
voor de moed van de Texelaars die
Georgiërs voor de Duitsers verbor
gen hebben gehouden of op een
andere manier hebben geholpen
en daarbij hun leven in de waag
schaal stelden. Wie Georgiërs
hielp liep de kans met zijn hele ge
zin te worden doodgeschoten en
huis of boerderij werd in brand
gestoken. Spreker ging Ook in op
de situatie die zich ten aanzien
van Georgië na de oorlog ontwik
kelde. Sinds de koude oorlog is er
weer regelmatig contact tussen
Texel en het Kaukasische land. Het
probleem is echter dat het sinds
1991 onafhankelijke Georgië
kampt met oorlog en economi
sche malaise. De regering doet
echter zijn best. Het land doet
sinds vorig jaar mee met het Part
nership for Peace van de Navo. De
komende tijd zal de Navo overleg
gen over verdere samenwerking.
Aan de openingsplechtigheid werd
veel afbreuk gedaan omdat de
sprekers niet te volgen waren. De
geluidinstallatie viel herhaaldelijk
uit, maar ook als hij wel werkte
was de galm in de grote ruimte zo
sterk dat er weinig was te
verstaan.
De manifestatie „Van Normandië
tot Nieuwediep" waarvan de
Georgië-expositie onderdeel is, is
tot 31 augustus te bezichtigen. De
hoofdzakelijk uit foto's bestaande
deeltentoonstelling kan voor Texe
laars interessant zijn, maar is in de
eerste plaats voor mensen van el
ders bedoeld, die door middel van
een tekst op een paneel aan het
begin globaal over het verloop van
de opstand worden geïnformeerd.
Entree f5,-; Kinderen en 65 plus
sers f4,-. Korting voor groepen.
Ook de Texelse Reddingsbrigade
van de Koninklijke Nederlandse
Bond tot Redding van Drenkelin
gen was ingeschakeld bij de eva
cuatie van mensen uit de
bedreigde riviergebieden.
De brigade (twee ploegen van tien
man) maakte deel uit van de
KNBRD-groep, die werd onderge-
bracht in de luchtmachtkazerne in
Nijmegen. Van hieruit trokken zij
naar het bedreigde gebied bij Och-
ten en Moor waar dank zij een
goede organisatie effectief werd
opgetreden. Er werd goed samen
gewerkt met de Nijmeegse red
dingsbrigade die de Texelse
brigade gastvrij in het clubhuis
onthaalde als de omstandigheden
het toelieten. Herhaaldelijk deden
zich tijdens het werk ontmoetin
gen voor met collega-redders die
elkaar kenden van het bewakings-
werk op Texel. Zelfs signaleerden
de KNBRD-ers op een gegeven
moment een Texelse ambulance
die bij het afvoeren van zieken
was ingeschakeld. De KNBRD was
met 120 varende eenheden en ca
500 personen in de bedreigde ge
bieden actief.
Met drie vissen aan de haak is
sportvisser Nico Tessel winnaar
geworden van de wedstrijd bij de
teermolen. Vijf vissers haalden ge
zamenlijk 187 centimeter vis aan
wal (9 vissen). Tweede werd Jan
Kingma met twee vissen (50 cm).
Piet Kingma scoorde drie centime
ter minder. De laatste wedstrijd in
de winterserie wordt zondag 19
februari aan de Ottersaat gehou
den. Donderdag 2 maart staat de
jaarvergadering op de agenda. Het
vissersberaad in 't Skiltje begint
om 19.30 uur.
Aan de Noordelijke Hogeschool te
Leeuwarden heeft Inge Zegel het
diploma HBO-V behaald.
Tllfïe Texelse „Russenoorlog" was
.en tragedie waarover buiten
axel meer bekend zou moeten
ijn. Om die reden werd het zinvol
Kiievonden om een tentoonstelling
''■ver dit onderwerp in te richten
p het vasteland. Aldus motiveer-
J e Wim Kalkman zaterdag het
esluit om de expositie „Texel,
lederlands laatste slagveld" neer
3 zetten in de scheepma-
ersloods van de voormalige rijks-
verf „Willemsoord" in Den
leider.
>e uitstalling van foto's, geschrif-
3n en andere zaken die op de mui-
S3rij betrekking hebben vormen als
jeeltentoonstelling een onderdeel
jan een omvangrijke expositie
.o Van Normandië tot Nieuwediep"
die ter gelegenheid van de
50-jarige bevrijding in het werf-
complex is te zien. Er zijn meer
van dergelijke lokale en regionale
deelexposities, bijvoorbeeld over
de bombardementen op Den Hel
der en de inundatie van de Wierin-
germeer.
Betrokkenen
De officiële opening door staats
secretaris van defensie drs J.C.
Gmelich Meijling werd zaterdag
middag door een grote schare ge-%
nodigden bijgewoond, waaronder
velen van Texel. Mensen van het
voormalig verzet, nabestaanden
van slachtoffers, kinderen van Ge
orgiërs en andere direkt betrokke
nen en geïnteresseerden gaven
acte de présenêe.
De expositie is ingericht door Wim
Kalkman uit Den Helder. Als
16-jarige jongen woonde hij*op
Texel en maakte de opstand van
nabij mee. In de loop der jaren
heeft hij een omvangrijke collectie
foto's, geschriften, documenten
en gebruiksvoorwerpen opge
bouwd die aan de verschrikkingen
van de opstand herinneren. Kalk
man schreef samen met J. Bartels
een boek waarin de bloedige ge
beurtenissen van april 1945 niet
als opstand maar als muiterij wer
den aangeduid, want het Georgi
sche bataljon was een regulier
onderdeel van de Duitse
krijgsmacht.
Halve eeuw
Kalkman zelf liet zaterdag vrij uit-
Jan Klerk met een medewerkster in de jeugdhoek. waar tevens een fraaie nieuwe kast staat. (foto Tossa de Graaft)
Overigens voldoet ook de Sperber
nog aan de wettelijke norm.
De club zocht al geruime tijd naar
en stil vliegtuig, ter vervanging
van de éénzitter Milan. Piet Stan
daart bracht een bezoek aan de
Vivat-fabriek in Tsjechië en kwam
daar op het spoor van het tweede
hands toestel, dat precies voldeed
aan de eisen van de club, ook wat
betreft de prijs. Er is geen denken
aan dat de 25 leden tellende club
zich een nieuw toestel kan veroor
loven. Het bedrag van f80.000,-
kan echter worden gefinancierd
uit eigen middelen, sponsoring
door Vakantiecentrum De Krim,
openingshandeling. Terwijl Wim Kalkman middentoekijkt, knipt Gmelich Meijling het lint door.
(foto Harry de Graat)
Het was niet gezellig. Mensen lie
pen er snel weer uit als ze hun
boeken hadden. Een duffe boel.
Maar dat is nu verleden tijd: de
Texelse bibliotheek heeft een
complete opfrisbeurt ondergaan.
Er komt nog een officiële opening
op 25 februari, maar de biblio
theek is momenteel alweer druk in
bedrijf. In een compleet nieuw jas
je. „Dat was hoog nodig", vertelt
bibliothecaris Jan Klerk. „Het be
gon eigenlijk met de opstelling die
niet voldeed. Twintig jaar geleden
was alles neergezet en daar zijn
steeds stukjes aan vastgebouwd.
Daar was de verlichting niet op
aangepast en omdat die niet mo
biel is, bleef ons niets anders over
dan de hele boel maar ineens aan
I te pakken."
Rolcontainers
Klerk maakte een plan en legde
J dat voor aan het bestuur. Met hulp
van veel vrijwilligers werd 12 ja
nuari gestart met het inpakken
van alle boeken. „We hadden tevo
ren de leden gevraagd veel boeken
te lenen, maar er bleef toch nog
genoeg over om op te ruimen."
De 400 dozen werden op rolcon
tainers gezet, die tijdens de ver
bouwing steeds konden worden
verplaatst naar een plek waar ze
niet „voor de benen" stonden. Be
halve een nieuw plafond en frisse
kleuren (wit met blauw en de si-
naalkleuren geel en cyclaam) werd
ook nieuwe automatiseringappa-
ratuur geïnstalleerd. „De oude
was compleet versleten. Boven
dien zijn we overgestapt op een
nieuw systeem met barcodes", al
dus Klerk.
Kinderwagens
De onbenutte „dooie" hoeken
werden functioneel ingericht. „De
jeugdhoek was veel te klein. Voor
al de plek met de peuterboeken
moet ruim zijn, daar komen ook
veel moeders met kinderwagens."
Een centrale ruimte waar lezingen
kunnen worden gegeven werd ge-
creeerd, evenals een expositie
ruimte voor schilderijen, waar
iedereen door de veranderde en
tree automatisch langs loopt. Dat
is hetzelfde met de totaal nieuwe
balie, die bij de in/uitgang van het
gebouw is gemaakt. De leeshoek
is voorzien van fraaie tafels, die
uitnodigen om lekker aan te zitten
lezen. „En dat is nou juist de be
doeling", vertelt Klerk. „Het
moest allemaal gezelliger. We wil
len graag dat de mensen wat lan
ger bij ons blijven en niet meteen
de deur weer uit hollen als ze boe
ken hebben gevonden. Maar dat
lukt alleen als er bij ons een pretti
ge, uitnodigende sfeer hangt. Dat
is nu aardig gelukt."
Om meer mensen naar de biblio
theek te krijgen worden komende
tijd veel zaken georganiseerd. Zo
staan lezingen op het programma
van schrijvers als Gerrit Jan Zwier,
Koos van Zomeren, Ivo de Wijs en
Lydia Rood. De lezingenruimte is
overigens alleen bedoeld voor
eigen gebruik door de bibliotheek.
„We verhuren 'm niet."
Texelse bedrijven
De verbouwing is, behalve door
vrijwilligers, gedaan door Tebo,
Bremer schilders, VEM, Westerla-
ken en Bosma. Johan Tromp
maakte de balie en de leestafels,
De Bolder verzorgde de stoffering
De Texelse Zweefvliegclub neemt
het komende voorjaar een nieuw
motorzweefvliegtuig in gebruik.
Het is een tweezitstoestel van het
Tsjechische fabrikaat Vivat, dat
tweedehands in Duitsland is ge
kocht voor DM 80.000,- wat on
geveer de helft is van de
nieuwwaarde. Directe aanleiding
voor de aanschaf zijn de wettelij
ke bepalingen die zijn gericht op
het terugdringen van het lawaai
dat uitgaat van het vliegveld
Texel, de „zonering".
De zoneringsvoorschriften stellen
beperkingen aan geluidssterkte in
relatie tofehet aantal vlieguren van
de toestellen. Hoe minder lawaai
er wordt gemaakt, hoe meer er
mag worden gevlogen. De gebrui
kers van het vliegveld hebben er
dus belang bij dat de motoren van
hun vliegtuigen zo stil mogelijk
zijn.
De nu aangeschafte Vivat geeft
een geluidsbelasting van 54 db op
een afstand van 300 meter, de
normale vlieghoogte. Ter vergelij
king: de eveneens bij de zweef
vliegclub in gebruik zijnde
Sperber-tweezitter geeft 64 db.
Dat lijkt een klein verschil, maar
het is ongeveer het dubbele ge
luidsvolume omdat de db-cijfers
een logarithmisch verloop hebben.
een investeringssubsidie van de
gemeente, een lening en de op
brengst van de Milan. Laatstge
noemd vliegtuig, dat tien jaar bij
de club in gebruik is geweest, gaat
de volgende maand naar een nieu
we eigenaar in Budel. „Vliegt als
een Spitfire en zweeft als een
Ka6", stond in de advertentie
waarmee de club het toestel in
twee luchtvaartbladen aanbood.
De nieuwe Vivat kwam in septem
ber al naar Texel. Standaart, gehol
pen door onder meer Piet Flens en
Rob Haverman, zijn sindsdien be
zig met aanpassen en opknappen.
Omdat het toestel uit Oost-Europa
komt is het verkrijgen van de voor
Nederland geldende certificaten
een omslachtige en moeizame af
faire, maar het ziet ernaar uit dat
de Rijksluchtvaartdienst uiteinde
lijk het Bewijs van Luchtwaardig
heid zal afgeven. In april kan dan
gevlogen worden.
De Vivat motorzwever na aankomst op het Texelse vliegveld in september j.l
toestel is nadien gedemonteerd en aangepast
