.uchtmacht wenst goede
buurman te blijven
Molens in Eierland
strijdig met belofte?
car m ook
PvdA tegen verkoop
goedkope huurwoningen
Vogelonderzoek doorslaggevend
r^fGunstige wind voorkomt overlast bommen
mm
Jutters
Greenside
TEXELSE
COURANT
ren™
exilfs, de gevoelige meetappara-
ur bij het reddingboothuis re-
995»treerde nauwelijks luchtdruk-
rschillen als de vijfhonderd
•nder zijn werk heeft gedaan.
zware bommen (live weapons)
3 voor operatie Deny Flight van-
Ko: dinsdag op de Vliehors zijn af-
worpen, hebben op Texel tot
isver geen overlast veroorzaakt.
nj it is te danken aan de straffe
id tot zuidwestenwind. De
ichten over trillingen kwamen
tmaal uit de streek tussen Mak-
im en Sint Annaparochie in
iesland. En op Vlieland is een
)kanmp van het plafond gevallen.
Greenside, Juttersmuseum,...!
Protest tegen gepasseerd station
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1995
-,- .-:.':- _7>v
vijfhonderponders die op de Vliehors vielen, veroorzaakten op Texel geen overlast.
IFoto Gerard Timmermon)
echter te hoog zodat het resultaat
van de inslag niet kan worden ge
controleerd. Woensdag geen
clusterbommen dus.
Noordvaarder
Reagerend op overlast uit het ver
leden verbaast Dijkhuis zich erover
dat de laatste jaren de irritatie zo is
toegenomen. „Terwijl we voor
heen met dubbel zo zware bom
men gooiden."
Volgens Dijkshuis zal de sluiting
van schietrange De Noordvaarder
op Terschelling per 1 juli minimale
toename van de activiteit op de
Vliehors veroorzaken. „Daar werd
al nauwelijks meer geoefend. Wat
er hier extra bijkomt past binnen
onze capaciteit en zal op Texel
nauwelijks merkbaar zijn."
Dat is voor overste Fortuin van Ge
luidshinder geen reden de klach
ten niet serieus te nemen. „We
nemen elke melding in behande
ling én vergoeden zonodig de
schade." Om te voorkomen dat
het op Texel uit de hand loopt on
derhoudt hij contact met burge
meester Van Rappard. „Zodra de
overlast toeneemt adviseer ik
Vliegbasis Leeuwarden dringend
om de oefening te staken. We wil
len tenslotte goede buren blijven
met Texel."
onverwachte situatie was voor
tenant-kolonel A. Fortuin, hoofd
in de sectie Geluidshinder van
Koninklijke Luchtmacht, reden
n de twee meetpunten op Texel
één naar Friesland te verplaat
sen. „Dat levert objectieve en ac-
ax'iïele meetgegevens over de
58.5fecten over een afstand van 40
58.^50 kilometer." Behalve windrich-
9enig is de temperatuur van invloed.
,axi'3armate je hoger komt, neemt
3eer» temperatuur meestal af. Omge-
jevwerd komt echter ook voor. Het
nkofect van deze inversie is dat het
luid niet weg kan en overlast op-
ïedt. Onderzoek door TNO lever-
jn al een voorspellingsmodel.
sc[/\aar dat is nog niet volledig en
jeft nog een vervolg nodig. We
g 9>en er alles aan om overlast te
>orkomen."
Wind
>lgens Fortuin verloopt de oefe-
ng waaraan Noorse, Deense,
Belgische en Nederlandse straalja
gerpiloten deelnemen naar wens.
Windsnelheden van 70 kilometer
per uur zijn geen reden de bom
bardementen af te blazen. Om te
voorkomen dat F16's bij het opstij
gen vanaf Vliegbasis Leeuwarden
teveel dwarswind krijgen, besloot
de vluchtleiding woensdagmiddag
een half uur eerder dan gepland te
starten. Uitstel van de oefening
zou echter geen afstel hebben be
tekend. De Luchtmacht heeft tot
en met dinsdag de tijd.
Clusterbommen
Voor een kijkje achter de scher
men werden verschillende
nieuwsmedia per luchtmachtheli-
copter naar de Vliehors overge
bracht. In de verkeerstoren op de
zandplaat oogde de sfeer ondanks
de drukte ontspannen. De eerste
F16 die overscheerde liet tot veler
verrassing echter niets vallen. Vol
gens vuurleider majoor Dijkhuis
kan dat komen doordat piloten die
niet zeker zijn van een treffer, hun
munitie nog even vast houden.
Een grote stofwolk en een doffe
klap later was wél sprake een vol
treffer.
Naast de vijfhonderdponders oe
fent de Luchtmacht ook met zoge
naamde clusterbommen. Zodra
deze munitie de grond raakt spat
de bom uiteen in meer dan hon
derd kleine projectielen, die ieder
ontploffen. Ze worden tijdens oor
logshandelingen gebruikt om
startbanen, konvooien of kampe
menten te bombarderen. Het wa
ter op de veertig vierkante
kilometer grote schietrange staat
DIT HEfc&eri
lyJETOCH
Dirk Terpstra (PvdA) had er een half uur voor nodig om uit
te leggen waarom zijn partij tegen de verkoop van goedko
pe huurwoningen is. De kwestie is eigenlijk een gepasseerd
station, want het college van b en w heeft de Woningstich
ting al laten weten geen bezwaar tegen de plannen te heb
ben. Toch werd de halve vergadering van de commissie
voor ruimtelijk en huisvestingsbeleid aan het onderwerp
besteed.
Vanuit de verkeerstoren worden de verrichtingen van de piloten nauwlettend gevolgd.
De Woningstichting wil huizen uit
haar bezit verkopen. Het gaat om
enige duurdere woningen, maar
ook huizen met lagere huren, de
zogenaamde houtrijke woningen.
Er zitten meerdere redenen achter.
Door veel kosten voor groot on
derhoud heeft de Woningstichting
het nodige aan reserves moeten
aanspreken. Niet dat de instantie
nu noodlijdend is, maar de spaar
pot mag wel wat worden aange
vuld. Dat is ook belangrijk om in
de toekomst leningen af te kunnen
sluiten voor nieuwbouw.
De houtrijke woningen zijn eigen
lijk toe aan ingrijpende renovatie.
De Woningstichting vindt ze niet
meer passen bij de eisen van deze
tijd. De meeste bewoners zijn ech
ter best tevreden. Kosten van
grootscheepse aanpassingen wor
den doorberekend in de huur, zo
dat de huizen na de ingreep wel
tot f200,- meer in de maand kun
nen gaan kosten. Dan vallen ze
dus niet meer in de categorie
goedkope huurwoningen. Vandaar
dat tot verkoop is besloten. Dan
kunnen bewoners zelf uitmaken of
ze iets aan hun huis willen laten
veranderen.
De Woningstichting wil de boe
kwinst door de verkoop steken in
nieuwbouwprojecten. Uiteraard
zal worden geprobeerd om goed
kope huurwoning te bouwen,
maar het gaat er ook om dat de
stichting moderne huizen kan aan
bieden. Daar is veel vraag naar en
dat bevordert de doorstroming.
Scheefgroei, dus gevallen waarbij
>utx
P*
VERVOLG VAM PAGIMA 1
ar, hoewel bij een enquete bleek
eeat maar liefst 48,6% van de be-
v°niekers de juttetsafdeling het
in ukste onderdeel van het mu-
dsjum vindt. De Groot dacht dat
ten2t met de concurrentie van de
lusea wel meevalt. Uit onder-
reksrapporten had hij opgediept
at juist het publiek dat korte bin-
anlandse vakanties beleeft, bij-
rndere belangstelling aan de dag
vidgt voor musea. Er is zeker markt
3er3or een extra museum. Het Mari-
rst'em Museum kan zijn juttersafde-
t ifig beter weg doen en de
jpllectie uitbouwen in archeologi-
ijn i-he richting. Daar is volgens de
3(j,ovinciale museumconsulent be
hoefte aan.
Voorwaarde
'c orry Heijne (Texels Belang) wilde
Ke jutters in Oudeschild houden
'°'n bevorderen dat daar alsnog aan
un grieven wordt tegemoet geko
men. Ze had begrip voor hun
ustraties. Bij de oprichting van
et Oudeschilder museum zouden
itters, duikers en andere betrok-
en groeperingen zelfstandige
ecties worden met vrijheid van
andelen. Daar is niets van terecht
ekomen en met de specifieke ge-
ardheid van deze mensen is geen
3kening gehouden,
lorry Heijne vroeg daar alsnog
oor te zorgen en wilde aanpas
ing van de museumnota. De jut-
3rs moeten over een eigen budget
eschikken. Vrijheid voor hen wil-
e ze zelfs afdwingen door voor-
vaarden in die geest te verbinden
- an de gemeentelijke subsidie
oor de Stichting Texels Museum.
Lichtvaardig
let college heeft in eerste instan-
ie besloten mee te werken aan
lestemmingswijziging van Flora.
>irk Terpstra (PvdA) noemde dat
chtvaardig en uitte het verwijt
lat op deze manier wordt afgebro-
en wat met veel geld is op-
lebouwd.
)ok Jaap Vlaming was tegen
-lestemmingswijziging. Zijn fractie
had het college per brief diverse
vragen over dit onderwerp voorge
legd maar nog geen reactie verno
men. Klopt de
bestemmingsverandering van Flo
ra met de opvatting dat Texel geen
agrarische grond kan missen? Kan
straks iedereen een expositie be
ginnen in een boerderij? Hebt u ge
dacht aan de consekwenties voor
het personeel van het museum in
Oudeschild als er concurrentie van
een nieuw museum komt? Wet
houder Gerbrand Pbster zei niets
van de brief te weten.
VERVOLG VAM PAGIMA 1
het complex een jaar later in ge
bruik genomen kon worden, wat
veel heeft gekost, al stond daar te
genover dat nu wat méér apparte
menten mochten worden
gebouwd.
Rapen gaar
Toen onlangs bleek dat in afwij
king van dit ontwerp toch een
soort kap op het gebouw was ge
plaatst en dat er ook een aanvraag
was om op deze reeds gemonteer
de kap een lichtreclame te mogen
maken, waren de rapen gaar. De
geloofwaardigheid van de ge
meente stond op het spel. Het
werd nauwelijks geloofd dat
Greenside achteraf pas tot de con
clusie is gekomen dat op het dak
een ruimte nodig was voor techni
sche installaties. „Waar blijft de
betrouwbaar en geloofwaardig
heid van het overleg. Is moedwillig
door de opdrachtgever naar de si
tuatie toegewerkt? Is iedereen op
het verkeerde been gezet? Wij mo
gen er toch vanuit gaan dat de te
kening door iedereen, dus ook
door de verzoeker, goed is beke
ken en accoord bevonden?". De
burgemeester realiseerde zich
echter de financiële ramp die het
slopen van dit alles zou betekenen
en ging na of er met toepassing
van artikel 19 iets te legaliseren
viel. Tien van Texel zou in dat geval
van bezwaar moeten afzien. De
vereniging werd daarover gepolst
en weigerde. Daarmee was alle
Een onderzoek in Denemarken heeft uitgewezen dat wind
molens wel tot 1000 meter in de omtrek verstorende in
vloed hebben op vogels. Bovendien heeft de gemeente de
Werkgroep Landschapszorg beloofd dat na de vier molens
in Oudeschild geen nieuwe exemplaren op het eiland wor
den toegestaan. Het ziet er dus somber uit voor het wind
molenpark in Eierland.
Aanvankelijk toonden de leden van
de raadscommissie voor ruimte
lijk- en huisvestingsbeleid zich
woensdag afwachtend. Afdelings
hoofd Jim Le Roux gaf voor de ve
le aanwezigen een uitleg over de
procedure. Dit om te voorkomen
dat misverstanden ontstaan over
de bezwaarmogelijkheden.
Maria van der Spek, die sprak na
mens omwonenden, gooide gelijk
olie op het vuur. Ze vroeg of de
politici zich de belofte aan de
Werkgroep Landschapszorg nog
konden herinneren. Die krabden
zich echter verbrouwereerd achter
de oren. Sytske Dijksen van de
werkgroep verklaarde dat inder
daad een afspraak is gemaakt.
„Wij zouden toendertijd geen be
zwaar maken als het bij die vier
bleef. Méér kon ook niet, omdat
de centrale niet meer capaciteit
kon verwerken. Maar ja, nu met
die kabel is dat geen beletsel
meer." Of de belofte ook ergens
speelruimte voor de gemeente
weg en kon het college dinsdag
niet anders besluiten dan tot on
verbiddelijk optreden. Conform
het ambtelijk advies waarin onder
andere stond: „De vergunninghou
der is in deze aansprakelijk. Laat
deze nu ook maar intern uitzoeken
hoe alles is ontstaan en wie voor
de schade bij een aanschrijving
moet opdraaien".
op papier staat wist geen van bei
de partijen, maar dat zal komende
dagen naarstig worden uitge
zocht. „Als het zo is, hebben we
een behoorlijke patstelling", peins
de wethouder Schilling.
Twee kabels
Jaap Vlaming van Groen Links is
voorstander van windenergie. Hij
gaf aan dat de meningen over het
park binnen zijn partij verdeeld zijn
en vroeg of een deel van de mo
lens niet naar een andere lokatie
kan. Dat blijkt echter onmogelijk.
Voor transport van de opgewekte
stroom naar het net moet een du
re kabel worden aangelegd. Voor
vijftien molens is dat lonend, voor
minder niet.
Vlaming vond het wel opvallend
dat tegen de geluidszonering van
het vliegveld indertijd nauwelijks
bezwaar was gemaakt, maar dat
nu ineens vogeltjes nodig waren
om de argumenten kracht bij te
zetten. Mevrouw Stiehl wees hem
terecht dat op het vliegveld niet
wordt gevlogen tussen 20.00 en
08.00 uur en dat daar alles in het
werk wordt gesteld om overlast te
beperken.
Dirk Terpstra (PvdA) steunde zijn
partijgenoot Roeper, die deel uit
maakt van de initiatiefnemende
Vereniging Zon en Wind. Hij wees
erop dat als de molens niet meer
nodig zijn, ze eenvoudig zijn te ver
wijderen. Maar dat leverde alleen
honende reacties van de publieke
tribune op.
Onjuistheden
Pieter de Groot (D66) had zich
flink in het rapport van Buro Oran
jewoud verdiept en de nodige des
kundigen geraadpleegd. Hij kwam
met tal van kleinigheden die naar
zijn idee niet klopten of een onjuist
beeld gaven. De positieve brieven
van het Pen zeiden hem niets.
„Die zijn belanghebbend. Ze zijn
wettelijk verplicht stroom te distri
bueren, ook als die bijvoorbeeld
wordt aangekocht in het oostblok.
Maar daarvoor mist hun netwerk
de capaciteit, dus dan zouden ze
grote investeringen moeten doen.
Dat willen ze natuurlijk niet, dus
daarom zijn ze erbij gebaat dat er
zoveel mogelijk stroom in het
eigen gebied wordt gemaakt."
Jur van der Velde van Buro Oranje
woud deed een poging de aanmer
kingen van De Groot te
weerleggen. De aantijging dat Bu
ro Oranjewoud niet onpartijdig zou
zijn deed hem zeer, maar hij wist
dat gevoel niet uit het hoofd van
de D66-man te praten.
Geen geklier
Zowel Texels Belang als het CDA
vinden de twee molens voor de
agrariërs Boersen en Vlaming van
een ander kaliber dan dit plan. Pas
toen de vergadering uitmondde in
melige opmerkingen over de soor
ten vogels die worden verstoord,
greep Schilling in: „En straks geen
geklier van dat het weer zo laat is
geworden, want jullie doen het
zelf..."
Erna Eelman (VVD) die tegen alle
17 windmolens is, wist nog wel
een betere lokatie: de strekdam
die bij de vuurtoren wordt aange
legd. Schilling dacht dat ook daar
voor de aanleg van een kabel wel
een beletsel zou vormen. Eelman
vindt het belangrijk het eiland aan
trekkelijk te houden voor toeristen
en noemde dat ook een economi
sche waarde. Ze wees haar colle
ga's op het gelijkheidsbeginsel.
„Als u er twee toestaat, is de weg
open voor meer." Zowel Koolhof
als Dick Drijver waren echter niet
geïmponeerd. „We laten ons niet
bang maken door u."
Warmte-kracht
Vanaf de publieke tribune kwamen
nog enige krachtige argumenten
tegen het plan. Kees Kersting vond
dat Texel al een aardig steentje bij
draagt aan levering van schone
energie met de vier molens in Ou
deschild. Hij wees erop dat de
kostprijs van warmtekrachtkop
peling; waarbij industriële afval
warmte wordt omgezet in electri-
citeit, de helft lager is dan die van
windenergie. „Maar dat wordt be
wust tegengehouden. Wij probe
ren onze slechte gewetens over
een schoner milieu af te kopen
met windmolens!"
De meeste indruk maakte Cor
Smit van de Vogelwerkgroep. Die
instantie is bezig met een rapport
voor de raad over het onderwerp.
Smit onthulde alvast dat onder
zoeken wijzen op ernstige en blij
vende verstoring. „Niet alleen
wennen de vogels niet aan de mo
lens, er komen ook meer mensen
naar het gebied. Dat moet
je ook meewegen." Volgens Smit
wordt er alles aan gedaan om juist
het gebied tussen de polders Eier
land en 't Noorden aantrekkelijk te
maken voor vogels. „In juni wordt
een vispassage aangelegd in de
dijk bij De Cocksdorp. Daarnaast
bestaan plannen om het kanaal te
voorzien van meer glooiende
oevers. Dat staat natuurlijk haaks
op dit molenplan."
De vijftien molens zijn verdeeld
over twee groepen, waartussen
een „gat" is gepland, waar de vo
gels door zouden kunnen. Maar
als de plannen van de twee agra
riërs worden goedgekeurd wordt
mensen met hoge inkomens in
goedkope huurwoningen zitten, is
namelijk een probleem op Texel.
Officieel is daar weinig tegen te
doen.
Dirk Terpstra legde een bommetje
onder de plannen door de uit
spraak dat van overheidswege is
verboden de boekwinst op verko
pen van woningen in nieuwbouw
te steken. Hij had dat uit een offi
ciële circulaire gehaald. Een paars
aangelopen Jan Commijs, het
uiterst secure hoofd van de afde
ling volkshuisvesting, kwam gelijk
met een ander officieel stuk waar
in het tegendeel wordt beweerd.
De uitspraak veroorzaakte onrust
onder de commissieleden. Wet
houder Schilling nam zijn ambte
naar in bescherming. „Ik heb hem
nog nooit op een fout kunnen be
trappen, dus ik geloof niet dat hij
nu het college verkeerd heeft
voorgelicht."
Veeg uit de pan
Pieter de Groot (D66) wilde nog
verder gaan dan alleen de verkoop
van woningen, die hij bedrijfseco
nomisch gezien logisch vond. Hij
vindt dat de gemeente geld be
schikbaar moet stellen voor de
bouw van goedkope huurwonin
gen. „Je kunt wel steeds roepen
dat dat de hoogste prioriteit heeft,
maar dan moet je de Woningstich
ting wel in staat stellen het te be
talen. Anders is het onmogelijk."
Dit klonk als muziek in de oren van
stichtingsdirecteur Hans Wen-
drich, die echter van De Groot wel
een veeg uit de pan kreeg over zijn
laatdunkende uitspraken over poli
tici en hun houding ten opzichte
van volkshuisvesting op Texel.
Erna Eelman (VVD) waarschuwde
dat de Woningstichting geen pro
jectontwikkelaar mag worden die
huizen bouwt en vervolgens weer
verkoopt. Volgens de wethouder
komt er echter een overeenkomst
waarin wordt vastgelegd hoever
de stichting mag gaan met verko
pen. Om goedkope bouw mogelijk
te maken wil Eelman de gemeen
telijke grondprijs voor de Wo
ningstichting zo laag mogelijk
houden.
Onduidelijk
De enige medestander voor
Terpstra leek Jaap Vlaming (Groen
Links), hoewel hij zich tot ontevre
denheid van de PvdA-er niet erg
duidelijk uitliet. Vlaming vond dat.
door het verkopen van de goedko
pe huizen aan de bewoners een
beloning wordt gegeven voor het
niet doorstromen.
Wethouder Schilling liet iedereen
uitgebreid aan het woord, maar
veranderde zelf niet van mening.
„Ik vind het kopen van een woning
de beste spaarpot die je je maar
kunt wensen. Zoiets moet je dus
stimuleren." Hij wees erop dat nie
mand verplicht is om te kopen of
te verhuizen als men dat niet wil.
„Die woningen met die lage huren
blijven toch niet zo goedkoop. Als
onze truc slaagt krijgen we juist
méér woningen op Texel en dat
moeten we hebben."
met die molen dat gat juist onge
veer gevuld.
Ook Peter de Wolf van Land
schapszorg deed een duit in het
zakje. „Heel Friesland is volge-
prakt met die molens. Texel heeft
al een zwembad waar niemand
heen wil omdat ze al overal elders
in zo'n ding zijn geweest. Nu krij
gen we weer een golfbaan waar
van er aan de overkant net tien
failliet zijn gegaan. Moeten we nu
met die molens ook weer achter
de rest aanlopen?"
