MJM gaat exposities
itbreiden en verfraaien
lollege: winkels mogen
'Ivaker en langer open
zoekersaantal kan iets omhoog
„Bij het MJM geleerd
knopen door te hakken"
Mensen -=
1 üAfcLbü, y COURANT
^.ond winkel nog voor het seizoen
Open Dag masseuse en
schoonheidsspecialiste
Jeu de Boule
Oosterend slaat
na de thee toe
Texel in België
Vrolijke opening
bibliotheek
Wie weet meer over
ongeluk Lancaster?
Noorse sloep
voor MJM
Museumdirecteur naar Breda
.The bald and the beautiful" brachten buiten oude boeken aan de man op ludieke
TTTYT7T CT? r7 VRIJDAG 3 MAART 1995
winkelsluitingswet is bijzon
ingewikkeld. Het college van
w heeft zich er echter toch
gebogen en gaat de raad toe-
ming vragen voor enige ver-
ngen. De raadsleden waren
in het verleden niet zo hap-
>p, maar misschien ligt dat
ers nu de politieke samenstel-
enigszins is gewijzigd.
or wijziging van de wet moet
jemeente een nieuwe verorde-
maken. In 1982 is vast-
teld dat tussen 15 maart en 1
ember alle winkels behalve die
)en Burg en Oosterend op za
ag tot 21.00 uur geopend mo-
zijn en op zondag tussen
30 en 12.00 uur. Volgens de
gaat het dan alleen om win-
met een „toeristisch assorti-
it" zoals etenswaren,
kleding, souvenirs enzovoorts.
Texel werd daar altijd flexibel
jflomgegaan, zodat ook menig
fl er bedrijf de poorten opende.
JBerband met de zondagsrust en
toeristische aantrekkings-
ht van de andere dorpen zijn
Burg en Oosterend toen uit-
nderd. Overigens maakten
niet alle winkeliers gebruik
de mogelijkheid,
er bestond de regeling dat
'en 15 mei en 15 september al-
inkels op het hele eiland op
'kdagen tot 21.00 uur open
24-jarige Ingrid Witte is aan
faculteit der rechtsgeleerdheid
1 de rijksuniversiteit Groningen
pstudeerd in de richting Nota-
frecht. Ze treedt binnenkort in
fst als kandidaat notaris bij het
p'se Notariskantoor.
mochten zijn. Maar ook daar de
den lang niet alle ondernemers
aan mee.
Om zaken iets meer gelijk te trek
ken stelt het college voor om nu
tussen 15 maart en 1 november
alle winkels op het eiland tot
21.00 uur toestemming te geven
voor openstelling. Dat betekent
dus niet alleen een verruiming van
de periode met drie maanden,
maar ook het gebied, want Den
Burg en Oosterend worden niet
langer uitgezonderd. Winkels in
deze twee dorpen mogen dus ook
op zondagmorgen geopend zijn.
Achterliggende gedachte achter
de verruiming dat de gemeente de
mogelijkheid wil bieden en dat de
ondernemers zelf maar moeten
uitmaken hoe ze dat willen in
vullen.
Christelijk
Op bijzondere feestdagen als He
melvaartsdag, tweede Paasdag en
Hotel De Pelikaan herleeft als kuu
roord. Tenminste, daarvoor lijken
masseuse Lilian Fortgens en
schoonheidsspecialiste Martine
Westerlaken te willen zorgen. Za
terdag houden zij van 10.30 tot
16.00 uur een open dag, waarbij
iedereen kan kennis maken met
wat de dames te bieden hebben
„Een beautyfarm? Nee, dat is te
veel alleen op schoonheid ge
richt", verklaart Lilian Fortgens de
bedoelingen die het tweetal heeft
in De Pelikaan. „Het gaat ook om
een stukje bewustwording. Men
sen moeten niet alleen bij ons ko
men om zich lekker te laten
verwennen, maar er ook wat aan
over houden, zodat ze het zelf
thuis kunnen voorzetten. Ware
schoonheid komt namelijk van
binnenuit."
Arrangementen behoren tot de
mogelijkheden, maar er zijn nog
tal van andere opties. Wie geen
tijd heeft om naar de open dag te
komen kan ook bellen, telefoon
17202.
tweede Pinksterdag mogen de
winkels (behalve in Den Burg en
Oosterend) van 09.30 tot 12.00
uur geopend zijn. Voor Koningin
nedag wordt een verruiming voor
alle winkels op het hele eiland van
10.00 tot 17.00 uur voorgesteld. B
en w willen dat echter niet
toestaan op de Christelijke
feestdagen.
De wet biedt mogelijkheden voor
één avondwinkel in een gemeente
van 15.000 inwoners. Avondwin
kels zijn supermarktachtige bedrij
ven die van 16.00 tot 24.00 uur
zijn geopend. Het college had lie
ver toestemming voor drie avond
winkels op Texel gehad, maar daar
wil de minister niets van weten.
Bepaald is dat die ene die er mag
komen in Den Burg of De Koog
moet staan. Eén gegadigde heeft
zich al gemeld, het is een Texelaar.
Maar als de raad toestemt, zal er
een oproep worden geplaatst en
tussen alle kandidaten een loting
plaatsvinden. Wie de vergunning
krijgt dient wel binnen drie maan
den te beginnen met het bedrijf.
Aangezien de bedoeling is dat de
raad zich in april over het voorstel
buigt, zou de avondwinkel nog
voor het seizoen kunnen worden
opgezet. Overigens speelt de loka-
tie ook nog een rol. „Zo'n winkel in
een woonwijk, zonder parkeerge
legenheid in de buurt, zou natuur
lijk teveel overlast veroorzaken.
Dat kan worden geweigerd door
het college", aldus een woord
voerder van de gemeente.
Het bestuur van de Jeu de Boule-
club Den Burg heeft na de jaarver
gadering de taken opnieuw
verdeeld. Rinus Gurck is de nieu
we voorzitter, Ina Kramer is secre
taresse en Piet Heerschap
penningmeester.
De nieuwe competitie is in januari
gestart en de stand tot nu toe is:
Woensdagcompetitie: 1. Henny
Koning (78), 2. Harm Gort (73), 3.
Cees van Houten (69).
Zaterdagcompetitie: 1. Arie Brans
en Cor Timmer (90), 3. Henny Ko
ning (88), 4. Harm Gort (86).
Ondanks het gemis van vijf ba
sisspelers heeft SV Oosterend de
uitwedstrijd tegen Apollo in winst
omgezet. Na 1-1 bij de rust sloe
gen de Gortbuukers in de tweede
helft toe. Met een 4-1 overwin
ning keerden de voetballers naar
Texel terug.
Vanaf de aftrap was het spel slor
dig. SVO kreeg de beste kansen,
maar Vincent Kaspers en Henk
Knol misten beiden. Zoals zo vaak
viel het doelpunt aan de andere
kant. Een merkwaardige treffer,
want op het veld heerste grote
verwarring. De scheidsrechter had
namelijk afgefloten, terwijl de bal
daarna in het SVO-doel belandde.
Toen keeper Daalder vervolgens
met een vrije trap het spel hervat
te, greep de arbiter niet in. Pas
toen de bal al op de helft van Apol
lo was, floot hij. Tot veler verba
zing wees hij naar de middenstip
en kende het doelpunt alsnog toe.
Na deze 1-0 kreeg SVO nog meer
greep op het spel. Nog voor rust
zorgde Kees Daalder met een knal
in de kruising voor de gelijkmaker.
Na de theepauze gingen de Ooste-
renders goed door. Cor Vlaming
glipte door de Apollo-verdediging,
maar werd neergehaald. De vrije
trap van Kaspers werd door de
keeper- gekeerd, maar de bal
kwam voor de voeten van Jan
Bloem, die 1-2 scoorde. Even later
De BRT besteedt deze maand en
kele malen aandacht aan Texel. Op
8 en 15 maart (onder voorbehoud)
komt Texel uitgebreid aan bod in
het radioprogramma „Koffers en
Co", van 8.00 tot 10.00 uur op de
BRT2. Deze toeristische rubriek
trekt wekelijks ongeveer 950.000
luisteraars in België en Nederland.
Te horen zijn interviews (net die
renverzorger Henk Brugge (Eco-
Mare), jutter-gids Maarten Boon
(Maritiem en Juttersmuseuml,
De twee clowns vermaakten de bezoekers in de bibliotheek
(Foto Tessa do Greatfl
De feestelijke opening van de ver
bouwde bibliotheek, die tevens
dertig jaar bestaat, trok zaterdag
veel mensen. Buiten werden op lu
dieke wijze oude boeken aan de
man gebracht door een illuster
koppel. Binnen bewogen zich ook
twee bijzondere types, die met
pantomime-achtige acts het pu
bliek vermaakten. De band van
Jaap Dros zorgde voor een gezelli
ge muzikale begeleiding, ballon
nen voor een vrolijke aankleding.
Vóór de deuren van het gebouw
voor iedereen werden geopend,
was er een officieel gedeelte.
Toespraken werden gehouden
door afgevaardigden van de Pro
vinciale Bibliotheek Centrale, di
recteur Jan Klerk, burgemeester
Van Rappard en bestuursvoorzitter
Fridt Blanken.
archeologische attractie zal de
meeste financiële problemen ge
ven. „Maar we hebben goede con
tacten in die wereld, zodat de
inrichting geen punt is", meldt
Kuiper, mij wil niet teveel op de za
ken vooruit lopen, maar dat het
project er komt acht de directeur
van de STM „heel waarschijnlijk".
Horeca
Minder enthousiast zijn Kuiper en
Van der Vis over het voorstel van
de onderzoekers om een restau
rant te beginnen in de molen. „Ho
reca doet afbreuk aan dit
monument", vinden zij, nog afge
zien van het feit dat het bouw
werk eigendom is van het PEN.
Alternatieven die meer voor de
hand liggen zijn nieuwbouw of
eventueel aankoop van de aan
grenzende schuur van Hans
Boom, Dat een restaurant priori
teit heeft, staat echter buiten kijf.
„Het betreft een pakket aan in
vesteringen die niet los van elkaar
zijn te zien. Met een goede
horeca-afdeling kun je veel van je
investeringen terugverdienen.
Maar allereerst moet het museum
aantrekkelijker worden, want an
ders houden je bezoekers het na
een uurtje voor gezien en drinken
ze hun kopje koffie wel ergens an
ders. We moeten een dag- of mid
dagattractie worden, waar
mensen uren zoet kunnen zijn."Op
kleinere punten valt nog een hoop
te verbeteren, aldus het rapport.
Zo moet de informatieverstrekking
voor buitenlanders (lees: Duitsers)
beter worden en zouden route
kaartjes op het terrein het inzicht
in de opbouw van het museum
kunnen vergroten. Bovendien is de
entree niet aanlokkelijk, omdat on
duidelijk is wat zich achter de ver
schillende muren bevindt. Een
simpele plattegrond met toelich
ting zou een toereikende en goed
kope oplossing kunnen vormen.
Jutters
Blijft de vraag of de voorgestelde
maatregelen - die zoals gezegd on
mogelijk los van elkaar zijn te zien
- niet achterhaald zullen zijn, wan
neer de opstandige" jutters hun
plannen doorzetten. Kuiper vreest
de gevolgen niet. „Wanneer ze een
tweede juttersmuseum beginnen
wordt het een probleem. Zoals het
rapport al aangeeft zullen de mu
sea zich verdringen op dezelfde
markt. Dan kan het onderzoek in
derdaad de prullenmand in. Maar
gelukkig heeft de raadscommissie
(voor welzijnsbeleid, red.) zich uit
gesproken tegen een tweede mu
seum. Wanneer de jutters alleen
hun eigendommen weghalen, zal
een oppervlakkige bezoeker daar
twee dagen later niets meer van
merken."
was het duel beslist toen Tom Wit
te een goede dieptepass gaf op
Robin Speets. Diens trekbal was
op maat en Cor Vlaming schoot
beheerst in: 1-3.
Er volgden enkele vervelende
opstootjes, maar Henk Knol liet
zien dat het ook op sportieve wijze
kon: 1-4.
vuurtorenwachter Piet Stam, Gert
Coevert, een reportage over Klif
12 (diner-cabaret) en gesprekjes
met diverse „loslopende" Texe
laars en toeristen.
Op televisie komt Texel voor in het
programma „Vlaanderen Vakantie
land", dat op 24 en 25 maart de
waddeneilanden onder de loep
neemt. Vlieland en Schiermonni
koog komen als relatief onbeken
de eilanden het meest aan bod. In
het programma zijn luchtopnamen
te zien, die eind februari vanaf
vliegveld Texel van de eilanden zijn
gemaakt.
Op 23 november 1943 maakte
een „Lancaster" oorlogsvliegtuig
een noodlanding tussen Oude-
schild en Brakestein. De beman
ning ligt in Den Burg begraven.
Toch zijn veel gegevens nog onbe
kend. De heer G. Boogmans uit
Amsterdam, die op Texel al enige
navraag heeft gedaan, wil graag
de puzzel compleet maken. Hij is
op zoek naar de exacte plek waar
de Lancaster is neergekomen, fo
to's, verhalen van ooggetuigen en
ander materiaal. Boogmans speurt
naar de informatie op verzoek van
een neef uit Engeland, die op zijn
beurt familie is van de verongeluk
te piloot en afgevaardigde is van
de Bomber Command Associati
on, het Engelse overkoepelend or
gaan van bommenwerpers.
Reacties kunnen worden gestuurd
naar: BCA, p.a. G. Boogmans, J.J.
Cremerplein 49-huis, 1054 FJ Am
sterdam, of tel. 020-6123265.
het bezoekersaantal omhoog
jnnen brengen en daardoor
nuseum minder afhankelijk te
"sn van geldschieters, gaat
Maritiem en Juttersmuseum
M) de exposities uitbreiden
srfraaien. Naast enkele kleine
passingen wordt gedacht aan
ouw van een vijftal huisjes
rond de eeuwwisseling op
fnuseumterrein, het opzetten
een grootschalige
rwater-archeologische pre-
atie en een vergroting van de
ca/winkelvoorziening. Voor
satie van de plannen - die in
worden uitgevoerd - moet
miljoen gulden op tafel
Jen.
Kuiper, directeur van de Stich-
Texels Museum (STM), en
Peter van de Vis, directeur
MJM, maakten dit voorne
gisteren bekend, tijdens de
ntatie van een rapport over
Haalbaarheidsstudie voor een
ktieve aanpassing" door het
adviesbureau De Vries Hopman.
Met dit Apeldoornse bureau zijn in
de jaren '80 goede ervaringen op
gedaan bij een onderzoek naar het
functioneren van EcoMare. Uit
gangspunt voor de studie was het
beleidsplan van het STM voor de
jaren 1994-1999. „Het bureau
heeft alleen onze eigen plannen
onder de loep genomen en be
commentarieerd. In sommige ge
vallen hebben ze die nader
uitgewerkt, maar compleet nieu
we dingen hebben ze niet be
dacht", aldus Kuiper. De kosten
van het onderzoek, ongeveer
De sloep die op 2 januari op het
strand van paal 17 aanspoelde en
werd geborgen door hulpstrand
vonder Dirk Simon Boon en zijn
zoon Maarten Jan is gisteren over
gedragen aan het Maritiem en Jut
tersmuseum. Het vaartuig was
afkomstig van de Noorse vracht
vaarder „Linito", die op enkele mij
len ten noordwesten van de
vuurtoren kapseisde.
Na de berging werd contact opge
nomen met de eigenaar van de Li
nito. Deze had er geen bezwaar
tegen dat de sloep op Texel bleef.
Vader en zoon Boon besloten na
overleg met burgemeester en
strandvonder Van Rappard en zijn
rechterhand Wout Stam afstand te
doen van het bergingsloon en het
vaartuig cadeau te doen aan het
MJM. In het overhandigingscon
tract is opgenomen dat „als het
museum wordt opgeheven of
stopt in Oudeschild de reddingvlet
wordt teruggeven aan de heren
D.S. en M.J. Boon of familieleden."
De in de sloep poserende betrok
kenen zijn (vlnr): Jan Kuiper van
de Stichting Texels Museum, Dirk
Simon Boon, Wout Stam, Willem
Peter van der Vis van het MJM en
Maarten Jan Boon.
IFoto Bert KoningI
het
f30.000,-, werden volledig gedekt
door Gemeente, Provincie, Gewest
en het (regerings)Bureau Cultuur
historisch Toerisme.
Bezoekers
Het MJM heeft zijn zaakjes goed
voor elkaar, luidt één van de con
clusies van het rapport. Dankzij
een goed beheer en gerichte in
vesteringen - waarbij exposities
vooral rond centrale thema's wer
den opgezet - steeg het bezoeker
saantal van 40.000 in 1986 tot
ruim 70.000 in 1993. Het einde
van deze onstuimige groei is ech
ter in zicht. De huidige vier grote
musea zijn voorzieningen die toe
risten naar het eiland „lokken",
maar tegelijkertijd doen ze elkaar
concurrentie aan. Onderzoek
heeft uitgewezen dat maar weinig
vakantiegangers alle musea be
zoeken. Daardoor zal het bezoe
kersaantal van elk van de musea
de eerste paar jaar nog een groei
doormaken, daarna treedt stabili
satie op. Volgens de verwachtin
gen zal het MJM de komende
jaren kunnen groeien naar een ge
middelde van 90.000 bezoekers
per jaar. „Maar om die laatste paar
duizend over de streep te trekken,
moeten we veel doen", conclu
deert Kuiper op "basis van het rap
port. „Probleem is dat we nu geen
geld hebben voor die investerin
gen. Maar de verbeteringen die we
ermee zouden kunnen doorvoe
ren, zijn structureel van aard. We
verwachten over tien jaar niet
meer bij subsidiegevers om geld te
hoeven aankloppen, wanneer we
deze plannen doorzetten." Met dit
argument in handen, vermoedt
Kuiper dat de financiering geen al
te groot probleem zal vormen.
Oude huisjes
Belangrijkste kritiekpunt in het
rapport is dat het museum in de
huidige vorm op een aantal punten
niet aantrekkelijk genoeg is. Posi
tieve effecten worden vooral ver
wacht van uitbreiding van het
buitenmuseum, een grote
onderwater-archeologische pu-
blieksattractie en een uitbreiding
van de horeca/winkelvoorziening.
Over de meeste aanpassingen
moet het stichtingsbestuur zich
(uiteraard) nog buigen, maar de
bouw van een vijftal historische
huisjes is al zeker. Door ondermeer
het tonen van ambachtelijke be
roepen in de huisjes moet het pu
bliek duidelijk worden gemaakt
wat wonen en werken aan zee
rond de eeuwwisseling betekende.
De bouw start nog dit seizoen en
zal deels in eigen beheer worden
uitgevoerd.
Het opzetten van de onderwater
der Vis wel jammer. „We zijn daar
natuurlijk al zo lang over bezig. Het
is het begin van een klus en daar
stap ik uit."
Juttersaffaire
Toch gaat Willem Peter van der Vis
het eiland weer verlaten. „De be
langrijkste reden is dat ik een vre
selijke leuke baan kan krijgen.
Verder hebben we nog veel vrien
den in die omgeving en komt mijn
vrouw er vandaan. Haar hele fami
lie woont in die omgeving. Maar
als die baan er niet was geweest
had ik misschien nog wel vijf jaar
op Texel gezeten." Zijn nieuwe
werkomgeving is een kerk, maar
tevens een cultureel centrum voor
de stad Breda. Behalve diensten
zijn er concerten, tentoonstellin
gen en andere culturele mani
festaties. Van der Vis wordt
manager. Hij moet de hoeveelheid
culturele activiteiten opvoeren om
de bezettingsgraad van het ge
bouw te verhogen. Daarnaast
wordt van hem verwacht dat hij
een beleidsplan maakt.
Van der Vis ontkent met kracht
dat de juttersaffaire iets met zijn
vertrek te maken heeft. „Ik vind
het wel vreselijk jammer dat dat
niet is opgelost voor ik weg ga.
Voor alle partijen hoor, niet alleen
voor het museum. Het voelt on-af,
èls het ooit af te maken zou zijn."
Alleen al voor bezoek aan familie
en de vele kennissen zal Willem
Peter van der Vis nog regelmatig
koers naar Texel zetten. „En dan
zal ik ook wel af en toe bij het mu
seum binnenlopen. Effe kijken hoe
het is gevorderd."
Of hij Texel erg zal missen? „Ach,
hier laat je wat en daar krijgt je
wat."
MJM-directeur W.P. van der Vis
(37) wordt per 1 mei manager
van de Stichting Grote of Onze
Lieve Vrouwe Kerk in Breda. Hij
heeft vijfenhalf jaar op Texel ge
werkt. Vandaag start de sollicita
tieprocedure voor een opvolger.
Na twee jaar had hij daar genoeg
van. De baan als conservator van
het MJM kwam dus als een ge
schenk uit de hemel. Van adjunct
directeur klom hij in oktober vorig
jaar op tot directeur. Vanaf april
'92 beheerde hij ook de Oud
heidkamer.
Tesotentoonstelling
In de jaren dat hij het beheer over
het museum heeft gehad is er veel
Projecten waar met het hele team
hard aan is gewerkt en die succes
hebben gehad, staan hem bij als
de leukste herinneringen. „Vooral
die Tesotentoonstelling heb ik veel
plezier aan beleefd. En die koren
dag, met al die mensen, al dat pu
bliek...dat geeft een tevreden
gevoel."
Dat hij de oplevering van het eer
ste vissershuisje op het terrein
niet meer meemaakt, vindt Van
In '89 trad Van der Vis in dienst bij
het Maritiem en Juttersmuseum.
De Texelaar („Mijn opa werd „Weu
tje" genoemd") volgde de sporta-
cademie in Groningen, maar stap
te wegens een rugblessure over
naar het Nederlands Instituut voor
Toerisme en Recreatie in Breda.
„Ik dacht een beetje in de recrea
tiesport verder te gaan, rrjaar ik
had me met zo goed georiënteerd.
Na drie maanden had ik het wel
bekeken." Via allerlei baantjes rol
de Van der Vis in een studie ge
schiedenis, die hij afrondde,
waarna hij in Hellevoetsluis voor
de klas van een middelbare school
kwam te staan.
gebeurd. „Een stukje opbouw van
het buitenmuseum en veel thema
tentoonstellingen", brengt hij zelf
naar voren. „Het was natuurlijk
met altijd even leuk, maar ik heb
een goede tijd gehad en vooral
veel geleerd. Vooral om knopen
door te hakken."
