n
Oorlogsverhaal Dros
bewaard in boekvorm
Voorbereiding herdenking
bevrijding in volle gang
Garnalenvissers onderuit
in geding tegen minister
Halsema's bouwden nieuw
hotel uit de losse pols
KORT Texels
Er Mensen
.TEXELSE COURANT
Opbrengst voor Durper stencilkas
Wie kent onze
bevrijders?
SBB werkt mee aan
sportevenementen
Jeugdbrandweer
presteert goed
in Apeldoorn
Derde turnplaats
Boy van der Vis
Opnieuw nederlaag
De Koog in Petten
Hoog niveau tijd
springwedstrijd
VRIJDAG 14 APRIL 1995
Texel gaat vijftig jaar bevrijding
groots, maar ook stijlvol herden
ken. Een speciale stuurgroep is al
enige tijd bezig en heeft een voor
lopig programma opgesteld. Te
vens worden in alle Texelse
dorpen festiviteiten gehouden.
Op vrijdag 28 april wordt in het
raadhuis een fototentoonstelling
geopend. De afbeeldingen komen
bij particulieren vandaan en uit het
gemeente-archief. Het onderwerp
is de bevrijding van het eiland.
Parajump
Vanaf die datum is tevens een
groep van veertig vijftig vetera
nen te gast op Texel. Het betreft
hoofdzakelijk Amerikanen. Een
aantal van hen maakt op woens
dag 3 mei in de omgeving van Den
Burg een parachutesprong. Daar
na worden ze, vergezeld door oud
verzetsmensen en het gemeente
bestuur van toen om 16.00 uur
ontvangen op het raadhuis. Het
tijdstip van de sprong hangt af van
de weersomstandigheden. Moch
ten die zó slecht zijn dat springen
niet verantwoord is, dan wordt de
„jump" verzet naar donderdag 4
mei.
Op 4 mei is de traditionele doden
herdenking. Tussen 16.30 en
17.00 uur gebeurt dit op de be
graafplaats van de Georgiërs. Het
is nog niet bekend of afgevaardig
den uit de republiek Georgië daar
bij aanwezig zullen zijn. Ook de
uitgenodigde geallieerden hebben
nog niet laten weten of ze komen.
Om 18.45 uur wordt (voor alle ge
zindten) een herdenkingsdienst
gehouden in de NH kerk van Den
Burg. Na afloop begint een stille
tocht naar de algemene begraaf
plaats van Den Burg waar een
kransleggmg plaatsvindt. Na een
rondgang wordt om 20.00 uur
twee minuten stilte in acht geno
men. Verder zal een plaat met na
men van mensen die in de oorlog
zijn omgekomen worden onthuld.
Maaltijd
Op vrijdag 5 mei is het overal feest
op het eiland. Om 08.45 komt in
Oudeschild een boot aan met het
bevrijdingsvuur. Door lange af
standslopers wordt de fakkel naar
de dorpen gebracht om overal be
vrijdingsvuren te ontsteken en zo
de festiviteiten te starten.
Op de haven verzamelen zich oude
legervoertuigen die na een rondje
door Oudeschild koers zetten naar
Den Burg. Ook in andere dorpen
zullen de voertuigen „poseren".
Het zijn zowel Texelse, als over-
kantse wagens.
In vrijwel alle dorpen wordt een
gezamelijke maaltijd gehouden
waarbij het Zweedse witbrood
een belangrijke rol speelt. In de NH
kerk van Den Burg is 's avonds een
concert van Excelsior, het Texels
Christelijk Mannenkoor en Soli
Deo Gloria. Zij vertolken muziek
die rond '45 in zwang was. Even
als in 1945 spontaan gebeurde
wordt op de Groeneplaats 's
avonds een openluchtbal ge
houden.
Op het hele eiland zijn rond 4 en 5
mei diverse tentoonstellingen. Die
zullen apart worden aange
kondigd.
Wie kent namen van de militairen
die Texel op 20 mei 1945 bevrijd
den en wie weet van welke Cana
dese eenheid ze deel uitmaakten?
Op deze vragen hoopt Willem („de
Sjeik") Bakker antwoord te krij
gen. Bakker hoopt enkele Canade
zen van toen met de 4/5
mei-vipring naar Texel te halen. Er
komen al wel Canadezen, maar
(nog) niet degenen die destijds op
het eiland waren. Ondanks diverse
contacten is Bakker er niet in
geslaagd hen op te sporen. Wie
iets weet, wordt verzocht tele
foonnummer 19226 te draaien.
De arrondissementsrechtbank in
Den Haag heeft de garnalenvis
sers vrijdag in het ongelijk gesteld
in het kort geding dat ze tegen mi
nister Van Aartsen (Visserij) had
den aangespannen. De
garnalenvissers moeten daardoor
afstand doen van 470 hectare
hoogwaardige visgronden in de
Waddenzee. Ze hebben nog niet
besloten of ze verdere stappen
gaan ondernemen.
Het besluit van de minister is het
gevolg van een herverdeling van
de visgronden in de Waddenzee.
De garnalenvissers moeten
gunstig gelegen percelen in het
westelijk deel van de Waddenzee
daardoor afstaan aan Zeeuwse
mosselvissers. Door de Deltawer
ken verdwenen in Zeeland mossel
percelen. De garnalenvissers
beschouwen de ingreep van de
minister echter als een verdere on
dermijning van hun broodwinning.
De sector staat door verschillende
oorzaken namelijk onder druk. De
vissers vinden dat ze door het
nieuwe beleid worden beperkt in
de uitoefening van hun beroep en
eisten bij monde van advocaat mr.
A.R. van den Noort dat de maatre
gel buiten werking werd gezet. De
uitvoering van de aanwijzing mag
volgens de vissers alleen plaats
vinden als er een behoorlijke scha
deregeling tegenover staat.
Niet onaanvaardbaar
De rechtbank had meer oor voor
de argumenten van de minister,
die zich liet vertegenwoordigen
door mr. M.B. de Wtte-van den
Haak. Van Aartsen baseerde zich
op een advies van het Rijksinsti
tuut voor Visserijonderzoek. Vol
gens dit advies bestaat er verband
tussen de diepte van het zeewater
en het formaat van de garnalen.
Kleinere garnalen trekken naarma
te ze groter worden van de randen
van de getijplaten naar dieper wa
ter. „Garnalenvissers vangen de
garnalen die in de ondiepere ge
deelten zijn opgegroeid."
De rechtbank erkent wèl dat slui
ting van percelen voor de garna
lenvissers er toe kan leiden dat de
vissers bij het volgen van de gar-
nalentrek in hun bedrijfsuitoefe
ning worden gehinderd. „Er is
echter geen sprake van een on
aanvaardbare situatie, zeker om
dat de mosselpercelen slechts een
fractie van het bevisbare gebied
uitmaken."
De rechter wijst verder op het uit
voerig overleg dat aan de besluit-
Trudy en Hans Halsema voor het vernieuwde hotel Het Uilenbos aan de Boodtlaan in De Koog.
,,Dit hotel, da's voor ons een uit
de hand gelopen hobby." Ooit be
gonnen met de verhuur van een
paar kamertjes, heten Hans en
Trudy Halsema uit De Koog hun
gasten voortaan welkom in het
compleet vernieuwde hotel Het
Uilenbos. Opmerkelijk is dat Hal
sema de nieuwe vleugel van het
pension aan de Boodtlaan in
eigen beheer heeft gebouwd en
ingericht.
Zo kort als de Halsema's het hotel
bezitten (vorig jaar namen ze het
over van hun dochter Lisette), zo
ingrijpend hebben ze Het Uilenbos
al aangepast. Eerst werd het uit de
dertiger jaren stammende witte
woonhuis annex hotel compleet
gerenoveerd. Vorig jaar startte
Halsema met de bouw van de veel
grotere nieuwe vleugel.
De werkwijze is op z'n minst op
vallend te noemen. „We wisten te
voren niet wat het ging kosten,
hoe het precies ging worden en
wanneer het klaar zou zijn. Natte
vingerwerk dus." Met als streven
Pasen 1995 ging hij met bouwvak
kers Peter van der Voort en Henk
de Ruijter ruim een jaar geleden
aan de slag. Gezien de slappe tijd
in de bouw kwam het werk bij Hal
sema voor hen op het juiste mo
ment. Het timmerwerk werd
uitgevoerd door Jan Buis en Pieter
Jan Kooger. De VEM en loodgie-
tersbedrijf Jan Geus verzorgden
het installatiewerk.
Vorm
Uitgangspunt was het ontwerp
van architect Jan Visser. Hoewel
de hotels onafhankelijk van elkaar
zijn getekend, doet de vorm van
het tweekappige dak wat denken
aan dat van Hotel Molenbosch bij
De Cocksdorp. Het interieur van
de grote ontbijtzaal annex bar is
stijlvol uitgevoerd, waarbij de uil
als decoratie prominent aanwezig
is.
Het hotel hoort met 22 moderne
kamers tot de grotere accommo
daties op het eiland. De slaap
plaatsen in de nieuwe vleugel (16
kamers) kwamen beschikbaar
doordat enkele zomerhuisjes wer
den afgebroken. Halsema heeft de
inrichting en service afgestemd op
een hotel van middenklasse. Eén
kamer biedt de gast echter méér
dan driesterrenkwaliteit. In de
„VIP-room" staat een groot rond
bed van hetzelfde rotan, waarin de
rest van de meubels in het hotel
zijn uitgevoerd. De badkamer is
voorzien van een whirlpool. Verder
heeft elke kamer een balkon of ter
ras en een kluisje.
Vanuit het inpandige kantoor be
heert gastvrouw Trudy ook de
overige vakantiewoningen die het
paar verspreid over het eiland be
zit. Vier daarvan staan op 't Stap-
peland en werden door Halsema
samen met Peter van der Voort en
kele jarengeleden zelf gebouwd.
Hele stap
Voor ex-bouwvakker Halsema be
tekent de overgang naar de hotel
branche een hele stap. Als
gastheer beheert hij ook de hotel
bar, waarvoor hij onlangs met suc
ces het examen cafébedrijf
aflegde. Zondag, tijdens de open
dag, kregen de Texelaars daarvan
een voorproefje. Dat het hotel nü
al in trek is, bleek tijdens de rond
leiding. Het was lang zoeken vóór
een lege kamer was gevonden.
Voorspeeluur. Leerlingen van de
muziekschool laten dinsdag a.s.
weer horen wat ze kunnen. In de
voorspeelruimte van d'Ouwe Ulo
begint om 19.15 uur een voorspee
luur. Er zijn optredens met keybo
ard, saxofooon, blokfluit,
pijporgel, klarinet, cello, fluit, cor
net en bugel.
Albert Dros Dzn. met achterkleinzoon in 1985.
Het verslag van Albert Dros Dzn.
(van hoeve Bland en Berg") over
de Russenoorlog was bij sommi
ge insiders al bekend, maar sinds
deze week kan er ook een groter
publiek van kennis nemen. In het
kader van de 4/5 mei-viering is
het verhaal in boekvorm uitgege
ven. In 66 pagina's vertelt Dros,
die de opstand in 1945 vrijwel
van begin tot einde meemaakte,
over de hevige strijd in de polder
Eierland. Het boekje, getiteld
„Geweld en vuur over de Eierland-
se polder", kost een tientje en is
ook in de boekhandels ver
krijgbaar.
De inmiddels overleden Dros ver
klaart in zijn voorwoord waarom
hij zijn verhaal op papier heeft ge
zet. In het boek „Tragedie op
Texel" trad schrijver J.A. van der
Vlis volgens Dros slechts weinig in
detail over de strijd in Eierland.
„Omdat de opstand in Eierland
werd uitgevochten, heeft het na
geslacht er recht op, dat voor onze
polder deze strijd in bijzonderhe
den wordt vastgelegd."
Dros maakte gebruik van eigen
waarnemingen en van informatie
die hem door „betrouwbare perso
nen" is medegedeeld. „Zoveel
mogelijk is ooggetuigeverslag de
grondslag, hoewel een enkele keer
de fantasie wel eens de vrije teu
gel gelaten moest worden. Som
mige handelingen vonden immers
's nachts plaats."
Dros beschrijft de strijd in vier fa
sen: 1. de poging om het vliegveld
te heroveren; 2. de doorbraak van
uit polder 't Noorden via de Oor-
sprongweg en Wageningseweg
naar de duinen, teneinde de Geor
giërs in twee groepen te isoleren;
3. de vernietiging van de Geor
giërs bij De Cocksdorp en de vuur
toren; 4. de algehele zuiverings
actie door de polder, met het doel
de overgebleven groepen Geor
giërs te vernietigen.
Kaart
Interessant is de bijgevoegde
kaart, gemaakt door A. van Hoorn,
met een overzicht van de gevolgen
van de Russenoorlog voor Eier
land. Op de kaart staan o.a. de
dgor de Duitsers aangelegde ver
sterkingen en gebouwen, de gra
ven van gesneuvelde Georgiërs en
de mate waarin boerderijen waren
getroffen. Een 1 staat voor „licht
beschadigd", een 4 voor „geheel
verbrand".
Het initiatief om Dros' verslag in
boekvorm uit te geven is genomen
door Gerard Monen uit De Cocks
dorp. „Toen ik het verslag, dat
wordt bewaard in het archief van
het Eierlandsche Huis, weer eens
in handen kreeg, bedacht ik dat
het eigenlijk jammer zou zijn als
niet meer mensen er kenni
konden nemen." D.C. (Dick)
uit Teteringen, zoon van de
ver, gaf hem hiervoor toe
ming. Met hulp van Mieke va
Bent (typewerk en vormgevir
Gerhard Smeenk (omslagont
ging Monen aan de slag.
,s«
wordt ook het „Strender Nie Juki
in De Cocksdorp vervaardig is c
kas kan wel wat extra geld g. ai
ken, want men is aan een n<
stencilmachine toe.
Het boekje bevat geen l(
maar belangstellenden kunnt lier
recht tijdens de Durper feest
het eerste weekend van mei
is er een fototentoonstellir
zien over Eierland in de oorli
Het resultaat is in een oplag(
500 exemplaren voor alle
langstellenden te koop. Dt
brengst is bestemd voor st A
van.„De Stenselaar", een zeti
dig orgaan onder beschermir ral
de Gemeenschap Eierland
Stenselaar" maakt niet allee
blad „Achter de Rugediek",
staat ten dienste van allerlei
mgingen met stencilwerk.
k be
mei
üli|k
ho
(Foto Gerard Timmerman)
vorming is voorafgegaan en vindt
de aanwijzing niet onrechtvaardig.
De rechter wilde ook niet weten
van een verbetering van een scha
deregeling voor de garnalenvis
sers. „Er zal enige hinder worden
veroorzaakt, maar van de voor
gespiegelde schade is niets geble
ken." Het bedrag dat de
mosselkwekers vergoeden aan de
garnalenvissers, acht de recht
bank voldoende.
Voor de hardloopwedstrijd „De
60 van Texel" en de paasrit van
de menvereniging verleent
Staatsbosbeheer privileges. Met
enige overlast moet rekening wor
den gehouden.
Sbb heeft de organisatie van De
60 van Texel toestemming ver
leend om de Randweg op Tweede
Paasdag tot 13.00 uur af te sluiten
voor de wedstrijd. De Natte Vla
kweg wordt ook gebruikt, maar
die blijft open. Het verkeer moet
daar wel rekening houden met te
gen het eenrichtingverkeer inko
mende lopers. Ook enkele wandel
en fietspaden zijn in het looppar-
cours opgenomen.
In De Dennen wordt aan het begin
van de middag een tocht gehou
den door menvereniging Tussen
Wad en Duin. Omdat een deel van
de rijtuigen niet over de ruiterpa
den kan, is vergunning verleend
voor het gebruik van de wandelpa
den. De menvereniging ruimt na
afloop de achtergelaten paarde-
mest op en herstelt eventueel ge
reden sporen.
Zaterdag deden zowel een
aspiranten- als een juniorenploeg
van de Texelse jeugdbrandweer
mee aan selectiewedstrijden in
Apeldoorn. Beide ploegen
moesten hun kunnen tonen op
drie onderdelen, een theorie- en
een praktijktoets. Daarnaast pro
beerden de aspiranten een binnen
brand te bestrijden. De junioren
hadden als derde onderdeel een
hindernisbaan met als slotstuk het
spuiten op een huisje. Voor de the-
orietoets slaagden 11 van de 13
Texelaars.
De aspiranten (15 t/m 17 jaar)
presteerden goed. Ze behaalden
een gedeelde zevende en achtste
plaats van de in totaal 18 deelne
mende ploegen. De groep bestond
uit Marian Smit, Willeke Eelman,
llona Keijser, Diana Bakker, Ramon
v.d. Star en Chris de Vries.
De junioren (12 t/m 15 jaar) had
den minder succes; mede doordat
nieuwe ploegen deelnamen. Wel
leverde Ruther Hand een zeer goe
de prestatie door de op één na
beste pompbediener te worden
van de in totaal 14 deelnemende
ploegen. De juniorenploeg be
stond uit: Jessica Eelman, Jolien
Huberts, Remco Sessink, Bennie
Boonstra, Cor Jongejan en Rutger
Hand.
De tweede voorwedstrijd turnen
die zondag in Den Helder werd
gehouden bleek voor de Texelse
delegatie twee gezichten te heb
ben. Joey van der Vis stelde te
leur, maar Boy van der Vis werd
derde.
Pieter Daalder had geen proble
men met zijn plaatsing na een eer
dere derde plaats in Monster en de
vierde plaats in Den Helder. Helaas
heeft hij geen toestel waar hij echt
op uitblinkt zodat het resultaat
moet komen van zeer constant
turnen op alle toestellen.
Jaap Duin was na de eerste wed
strijd in Monster al kansloos, maar
turnde met uitzondering van rek
een goede wedstrijd. Hij verkeert
nog steeds niet in supervorm. Dit
maal verliep brug en voltige volle-
In en tegen Petten ging het zon
dag wederom mis met De Koog.
De Kogers, die op de meest uit
eenlopende redenen maar liefst
zeven basisspelers moesten mis
sen, bakten er zonder dat excuus
evengoed bijzonder weinig van.
De nood was zo hoog dat zelfs
trainer Hans van der Park en be
geleider Charles Ipenburg zichzelf
hadden opgesteld.
De eerste vijf minuten van de
wedstrijd waren voor de thuisclub,
die niet veel moeite had de eerste
de beste aanval in een doelpunt
om te zetten. Door deze vroege
achterstand moest De Koog wat
meer risico nemen, wat resulteer
de in een licht veldoverwicht zon
der echt gevaarlijk te worden. De
grootste kans in het eerste bedrijf
was voor Peter Brons die de laat
ste weken steeds zelfzuchtiger
wordt. Brons kwam vanaf links en
in plaats van een voorzet schoot
hij op doel en trof de paal.
De tweede helft was een paar mi
nuten bezig toen Petten de voor
sprong verdubbelde. Veteraan
doelman Ipenburg was kansloos
op een schuiver in de korte hoek.
De Koog ging in deze fase steeds
minder slecht voetballen en cree-
erde kleine kansjes. Nadat Hans
van der Park een vrije trap rake
lings naast had gekegeld, was de
volgend free kick wel doeltreffend.
Bernard Ipenburg en Martijn de
Veij waren er verantwoordelijk
voor dat een onnavolgbare variant
op een indirecte vrije trap terecht
kwam bij Jan Plaatsman die met
zijn linkervoet de doelman kans
loos liet: 2-1. Met nog twintig mi
nuten op de klok gingen de
blauw-witten op jacht naar de ge
lijkmaker. Maar zoals vaak pakte
dit verkeerd uit en bracht Petten
de marge weer op twee. Alleen
John Eelman haalde in het laatste
kwartier nog een voldoende door
een paar gevaarlijke aanvallen on
schadelijk te maken. Maar ook hij
kon niet verhinderen dat De Koog
tegen een grote nederlaag aanliep.
Eindstand: 4-1.
Mei 1945: de verwoeste schuur van hoeve Bland en Berg".
dig naar wens, maar bleven de
punten liggen op de rekstok.
In Monster bleek de oefeningen op
brug de achillis-hiel van de Texelse
turners. De trainingen van de afge
lopen twee weken waren daarop
dan ook geconcentreerd. Joey van
der Vis (nivo 6C) begon aan kop
met een 9,50 voor sprong. Met in-
turnen op de brug leek alles rede
lijk te verlopen, maar in de echte
oefening maakte Joey een kapita
le fout door in zijn pendel-kip de
benen te ver over het hoofd te til
len. Totaal uit balans en na enig
klimwerk kon de oefening worden
voortgezet. Het cijfer 4,55 was
dodelijk. Ondanks goed turnen op
alle andere toestellen bleek deze
opgelopen schade niet meer te
vergoeden. Na twee wedstrijden
kwam Joey op de negende plaats.
Boy van der Vis en Jaap Duin be
gonnen op brug en trainer Stoter
constateerde met zweet in de
handen dat de oefeningen wel
naar wens verliepen. Boy turnde
op de top van zijn kunnen en werd
onverwacht derde met 44,95
punten.
Aan de culinaire vakschool van
Groningen heeft Suzanne van Ton
gelen het diploma restaurantkok
behaald. Vorig jaar slaagde ze al
voor het examen kok.
Zaterdag vonden in Oudes
de jaarlijkse springwedstr|
plaats. De organisatie wasinj
den van de zes gymverenigil
het eiland. Organisatorisch!
het allemaal zo goed dat
zelf extra pauzes werden ini
om weer tijd te rekken,
kon de gymvereniging vai|
Koog er niet bij zijn.
Het niveau waarop werd gei
gen, was vrij hoog. Er
zelfs dubbele salto's gesprr
's Morgens mochten de j<
turners (6 t/m 10 jaar) later
wat zij het afgelopen jaar ha
geleerd, 's Middags was
beurt aan alle turners vartë|
jaar. Dit jaar werd geen
monstratie gegeven. Per
werden de kinderen voor efe
derdeel beoordeeld. Tussen dij
en negen sprongen werden
voerd. De juryleden beoordi
door middel van een cijfer
eindcijfer kwam tot stand doc<j
cijfers van een vereniging
tellen en te delen door het
groepen dat had meegedaan,
zo nauwkeurig mogelijk te w
werd het eindcijfer tot drie qj
achter de komma berekend.
Na 47 rondes, een paar uur
ten en honderden getoonde
gen op langemat, mini-tram)
en kast/paard mini-trami
werd de strijd beslist met
overwinning van SVC
Cocksdorp).
Dele
in De
vanh
liki
Uitslag springwedstrijden 1995 l l
8400; 2 GVO 8244; 3. GVT 8075J
GOS 7704; 5. ZDH 7300
(Foto Mvcb
Concentratie, ook bij de jongste springertjes.
