Toneelstuk klapper
van dementieproject
n
Veel bereikt in anderhalf jaar
Nieuwe jeugdwerker
moet de straat op
Overlast De Toekomst
wordt niet bestraft
car moon
E- Mensen -=
TEXELSE COURANT
VüllNISMRN MOGEN DEZE
ZRKKEN OOK MEE
Zand erover
Ischeid De Lugt
Ongewijzigd tarief
sportaccommodaties
Veel diefstallen
drugshandel
Ala bemiddeling Horeca-bestuur:
Erna Eelman: geen
stalletjes in berm
Bijenkorf leent
anderhalve ton
De projectbegeleidster heeft ge
constateerd dat veel vrijwilligers
hun grenzen overschrijden. „Er
wordt zoveel op hun schouders
gelegd, dat ze min of meer onmis
baar worden. JWet dementerende
ouderen maak je meestal veel
mee. Eén aspect van Alzheimer is
agressie en waanideeën. Er was
tot nu toe geen enkele begeleiding
voor de vrijwilligers, geen uitlaat
klep. Dat ging in sommige gevallen
zelfs zo ver dat de thuissituatie er-
VRIJDAG 23 JUNI 1995
lerhalf jaar heeft op Texel het Project Dementie ge-
isid. Er is veel bereikt: begeleiders en vrijwilligers heb-
opleidingen gevolgd en om de voorlichting te
ibeteren is onder andere een prachtig toneelstuk ge-
3kt door Aris Bremer. Vandaag is het project officieel af-
ond.
project dementie had drie on-
Iplen: voorlichting, deskundig-
I bevorderen en het
pikkelen van een stappenplan
jrnaar kan worden gehandeld
dementie wordt gesignaleerd,
financiering was aanvankelijk
grootste probleem. Ziekte-
lenverzekeraar Univé had een
maar vond het profeet niet
ssend". Na enig aandringen
dtoch besloten een bijdrage te
p en de gemeente en de pro-
je maakten de ruim 770.000,-
Liesbeth Rijk werd aangetrok-
om het project te begeleiden.
Onduidelijkheid
_._n drukken van folders en
rhures was de eerste stap op
maar verbetering van de voor-
[mg over dementie. Liesbeth
„Er bestaat zoveel onwetend
en onduidelijkheid over de-
itie. Het is heus niet in alle
allen de ziekte van Alzheimer,
vroegtijdige signalering kan
knog wel iets worden gedaan
en in ieder geval adequate be
long worden geboden."
nformatiemateriaal werd ver-
Liesbeth RijkUitlaatklep voor vrijwilli
gers is dringend nodig
IFoto Tessa de GraaftI
spreid via het blaadje van de
Stichting Welzijn voor Ouderen,
via de huisartsen en op een ten
toonstelling die in maart vorig jaar
werd gehouden.
Om mensen meer aan te spreken
werd Aris Bremer gevraagd een
toneelstuk te schrijven over de
mentie. Het werd een klapper.
Liesbeth Rijk: „Dementie is, net
als bijvoorbeeld incontinentie
geen smeuiïg onderwerp. Bremer
bleek in zijn omgeving ervaring te
hebben met dementie. Het werd
een indringend verhaal dat inmid
dels op verschillende plaatsen in
het land is opgevoerd. Uit reacties
blijkt dat het enorm veel
losmaakt."
Omdat er nog wat geld is overge
bleven heeft de projectgroep
besloten het stuk op video te zet
ten. De band kan worden gebruikt
om voorlichting duidelijker te ma
ken. Videolux heeft vandaag op
namen gemaakt.
Hulpeloos
Ook ten aanzien van de deskun
digheidsbevordering was het pro
ject een succes. Er werden
opleidingen verzorgd voor be
roepsmensen, werkzaam in allerlei
takken van ouderenzorg, dus ook
van buiten de tehuizen. Meer dan
honderd mensen deden mee. Maar
vooral bij de cursussen voor vrij
willigers liep het storm. „Geheel
tegen onze verwachtingen in", be
kent Liesbeth Rijk. „We hadden
drie bijeenkomsten opgezet, maar
er ontstonden wachtlijsten. Het
blijkt dat veel mensen, zeker als ze
meehelpen in tehuizen, te maken
krijgen met dementerende patiën
ten. Meestal weten ze niet hoe ze
daarmee moeten omgaan. Dat
geeft een hulpeloos gevoel."
onder leed en dat men afknapte."
Rijk wil een deel van de overgeble
ven middelen besteden aan op
vang van de vrijwilligers en
nieuwe cursussen. „Een gespreks
groep en een telefoonnummer dat
ze kunnen bellen als ze stoom wil
len afblazen of hulp nodig heb
ben."
Overbelasting
Het stappenplan dat kan worden
gebruikt als dementie wordt ge
signaleerd staat in het project-
verslag. Het biedt houvast hoe
moet worden gehandeld. Wat het
effect ervan is, is nog niet bekend.
„Ik heb wel het idee dat Texelaars
nu beter weten tot wie ze zich
moeten wenden. Het gaat erom
dat het voor de patiënt en vooral
de omgeving dragelijk blijft. Tot nu
toe hebben we vaak crisissituaties
gezien door overbelasting bij de
familie van een patiënt. De be
wuste persoon zelf had nergens
last van, die zat er prinsheerlijk
bij."
Het toneelstuk „Het gebro
ken licht van Troost" wordt
vanavond nog een keer opge
voerd door een groep uit
Zuidholland in De Gollards.
Dat gebeurt om 20.00 uur en
iedereen is welkom. De toe
gang is gratis.
VERVOLG VAN PAGINA 1
meester van Rappard, die
Entje gistermiddag in De Lin-
om uitreikte tijdens de af-
dsreceptie na afloop van de
parvergadering, vond dat De
een interessante periode
meegemaakt, een tijd van
'tend sterke groei in alle eco-
\ischesectoren. De Lugt („niet
mie onder de agrariërs")
prima gefunctioneerd, pas-
qua mentaliteit en afkomst
Rabo-bank die meer dan an-
banken zijn wortels in de lo-
gemeenschap heeft. Het
uur van zo'n coöperatieve
heeft een zekere vrijheid van
jlen die voor een gemeen-
die van Texel van veel
tenis kan zijn. „De bank kan
•ereenzelvigen met de dingen
et daar gebeuren".
Opvolger
van De Lugt als Rabo-
ttter is Jan van Heerwaarden
'oeve „Axel", die tot dusver
roer van de raad van toezicht
Hij was door het bestuur
«Jaat gesteld, wat automa-
zijn benoeming betekende
I door leden geen tegenkan-
m waren gesteld. Van Heer
len sprak gisteren woorden
eiicitatie en bewondering tot
norganger. Doelend op het lo
lde bank onlangs heeft inge-
tei hij: „Jij staat vandaag
n op de zonnewijzer". Aan
*1 van de notulen somde hij
Hen op uit de periode dat De
Mn het bewind was om te il-
m welke ontwikkelingen de
lijke economie en daarmee
ik heeft doorgemaakt. De
9>f gestalte aan een lokaal
I. gericht op de belangen van
kn. Van Heerwaarden betrok
<oemen ook echtgenote F. de
Lugt-Parlevliet in de hulde. Hij
noemde haar een vrouw met een
niet aflatende belangstelling en
betrokkenheid, die ongetwijfeld
een klankbord voor haar man is
geweest. „Iemand die met je lacht
en met je grient".
Directeur Leo Timmers bleek de
afgelopen twee jaar die hij aan het
bewind is, een uitstekende relatie
met De Lugt te hebben opge
bouwd. Timmers maakte melding
van de grote belangstelling die
Henk de Lugt aan de dag legde,
zijn speciale aandacht voor de
mens in het bedrijf en vele verras
sende, humoristische uitspraken,
waaruit bleek dat hij ook kon rela
tiveren.
Hoe waar dat laatste is, liet de ge
decoreerde direct daarop merkte.
Hij reageerde licht spottend op de
hem toegezwaaide lof. „Nu ik dat
allemaal hoor, besef ik hoe ik mij
zelf altijd heb onderschat". En:
„Het is maar goed dat alleen de
goede dingen zijn opgenoemd, an
ders zouden we hier morgenoch
tend nog zitten".
Meer ernstig: „Ik heb het niet ge
daan omdat het móest maar om
dat het mócht".
Verbouwing
Reagerend op een opmerking van
de burgemeester over de gevel
van het bankgebouw aan de Groe-
neplaats, legde De Lugt uit dat
hem geen blaam treft. Dat ge
bouw is tot stand gekomen onder
zijn voorganger en ontworpen
door een bouwkundige van de lan
delijke bankorganisatie. De pui
moest lijken op die van de centrale
bank in Utrecht. De scheidende
voorzitter onthulde dat het ge
bouw spoedig een fraaier aanzien
zal krijgen bij een verbouwing
waarbij ook het interieur zal wor
den aangepakt. Enkele architecten
zijn gevraagd een ontwerp te
maken.
Voorspoedig
Dat de Texelse Rabo-bank uitste
kend draait, bleek uit de jaarstuk
ken die aan de orde kwamen in de
jaarvergadering die aan de af
scheidsreceptie vooraf ging. In
verband met het vertrek van De
Lugt was voor de aardigheid niet
alleen een vergelijking gemaakt
met de cijfers van het vorige boek
jaar maar ook met het jaar 1969
toen De Lugt aan het bewind
kwam. In die bijna dertig jaar blijkt
zich een economische explosie te
hebben voorgedaan: meerdere cij
fers waren vertienvoudigd. De
Lugt zelf wist echter ook nu weer
te relativeren. „Voor die gulden
van 1969 kon je wel enorm veel
meer doen!". In het afgelopen
boekjaar is het bedrag aan uitge
leende gelden met ruim 10%
gestegen, belangrijk meer dan ge
middeld elders in het land. Het ba
lanstotaal groeide van f236,8
miljoen naar f263 miljoen. De al
gemene reserve (solvabiliteit) nam
toe met ruim een miljoen.
Blijkens de winst- en verliesreke
ning liep de rentewinstpositie iets
terug. „Een gevolg van de concur
rentie en de noodzaak om als coö-
De gebruikstarieven die de ge
meente bij de sportverenigingen
in rekening brengt voor het ge
bruik van velden en zalen, worden
niet verhoogd.
De tarieven zijn gebaseerd op de
inmiddels volledig doorgevoerde
regel dat van de werkelijke kosten
70% door de gemeente wordt ge
dragen en de rest door de vereni
gingen. De meeste
accommodaties geven echter een
Texel heeft weer een jeugdwerker
nodig die de straat op gaat. „De
jongeren komen niet meer naar de
soos, dus zoeken wij de jongeren
op", aldus directeur Bart Heijnen
van de Welzijnsstichting Texel. In
middels zijn advertenties ge
plaatst voor een nieuw aan te
trekken beroepskracht. De koers
wijziging kreeg woensdagavond
waardering van de raadscommis
sie welzijnsbeleid.
Heijnen vergeleek de situatie met
de jaren zeventig en tachtig. „Het
jeugdhonkwerk is niet meer wat
het was, dat is een landelijke
daling van kapitaalslasten te zien,
waardoor de kosten lager uitko
men dan in het vorige seizoen. De
tarieven zouden dus ook iets kun
nen zakken, maar om een „even
wichtig" tariefsbeleid te voeren is
besloten de huidige tarieven te
handhaven.
peratieve bank met zeer scherpe
tarieven te komen". Aan provisie
ving de bank een ton meer dan in
het jaar ervoor, veroorzaakt door
de velen die als gevolg van de ren
tedaling een oude lening voor een
nieuwe inwisselden. De netto
winst komt uit op f1,05 miljoen (in
1993 f935.000,-).
Te verwachten is dat ook het lo
pende boekjaar 1959 een goed re
sultaat te zien zal geven.
Henk de Lugt was 28 jaar lang bestuurder van de Rabo-bank. Geen enkele andere func
tie oefende hij zo lang uit. De carrière van zijn opvolger Jan van Heerwaarden (links) zal
gezien diens 57-jarige leeftijd heel wat korter moeten zijn.
Meer bezoekers op het eiland be
tekent vaak ook meer criminali
teit. Dat was dit weekend zeker
het geval, gezien de hoeveelheid
diefstallen.
Uit een afgesloten auto op het erf
van een woning aan de Hollewal is
zondagmiddag een portemonnee
gestolen met 71000,-. De dader
heeft waarschijnlijk zijn hand door
het deels openstaande raam kun
nen wringen. Benadeelde is een
35-jarige man uit Den Burg.
In de nacht van zaterdag op zon
dag is op het strand bij paal 17 een
fiets gestolen die met een ket-
tingslot aan een hek was geke
tend. Deze behoort toe aan een
16-jarige Texelse. In de
Dorpsstraat van De Koog werd
ook een op slot staande fiets
gestolen. Deze was van een
18-jarige jongen uit Oudeschild.
Van een 65-jarige man uit Haaks
bergen die in het Stappeland ver
bleef is een bruine BSA-fiets
meegenomen. Ook dit rijwiel was
afgesloten.
Uit een vakantiebungalow aan de
Krimweg is in dezelfde nacht een
tas met 7300,- en 400,- DM
gestolen. De daders kwamen bin-
nen door een openstaand raam.
aW.IIAIIl,11J.THI.il,«p
deOSG nog aan wennen dat
«beurt. Negatieve publiciteit?
Ie school is ook een deel van
""enleving. Minder leuke din-
"oeten ook gesignaleerd kun-
worden."
thema-avonden gehouden over
hasj en alcohol en was er een to
neelstuk over gokverslaving.
Begeleiding
Leerlingen met problemen kunnen
terecht bij een mentor. Verschil
lende docenten hebben hiervoor
een scholing gekregen van de Brij-
derstichting. Zij bespreken de pro
blemen en kunnen eventueel
doorverwijzen. „Als wordt ge
merkt dat een leerling stoned in de
klas zit, wordt hij of zij niet van
school gestuurd. Wij zorgen dan
dat die leerling begeleiding krijgt",
aldus Van Garderen.
Het is echter niet eenvoudig dit te
ontdekken. „In de wandelgangen
hoor je wel eens dat sommige
leerlingen in de schoolpauze blo
wen. We lopen vaak genoeg een
rondje, maar we zien en ruiken
niets. Als het gebeurt en we willen
het aanpakken, hebben we gerich-
tere informatie nodig."
Van school sturen
Als een leerling wordt betrapt op
drugs dealen, wordt hij of zij van
school gestuurd. Dat is echter nog
nooit gebeurd. Van Garderen
hoopt dat de ouders die bij
raadslid Bakker hebben geklaagd,
contact opnemen met de commis
sie. Wellicht geven die ouders ech
ter liever geen namen door, omdat
het hun eigen kind betreft of om
dat zij niet willen dat het betref
fende kind van school wordt
gestuurd.
De Vries: „Ja, dat zou kunnen. Wij
hopen dat die mensen ons toch
benaderen. We zullen ons redelijk
opstellen. Het gaat er niet alleen
om dat onze kant van het pro
bleem wordt opgelost, maar ook
de andere kant."
Een ander raadslid, Pieter de Groot
(D66), riep woensdagavond op „te
waken dat we elkaar niet gek pra
ten". Woorden die De Vries uit het
hart gegrepen zijn: „Men mag wel
eens beseffen dat de OSG een vei
lige school is in vergelijking met si
tuaties aan de overkant. Er is een
goede sociale controle, de leerlin
gen gaan goed met elkaar en de
docenten om.
Natuurlijk houden we wel de vin
ger aan de pols. Als er maar één
gebruiker van hard drugs op
school is, is dat al erg genoeg."
Het bedrijf De Toekomst BV uit De
Koog is door de Alkmaarse recht
bank schuldig bevonden aan over
treding van de hinderwet. Uit de
geopende deuren van de disco
theek galmde vorig jaar op 30 juni
en 3 juli muziek naar buiten. Poli
tierechter mr. B. Posch legde ech
ter geen straf op, omdat op Texel
inmiddels is afgesproken dat de
politie voor 23.00 uur niet meer
controleert op geluidsovertre
dingen.
De politie controleerde vorig jaar
vóór het genoemde tijdstip. De
deuren van de disco waren, in
strijd met de vergunning, in geo
pende staat vastgezet. Vandaar
dat de politie proces verbaal op
maakte.
Kort daarna gingen horeca
ondernemers en de Texelse afde
ling van Horeca Nederland met de
gemeente om tafel. Uit dit overleg
vloeide de afspraak voort dat de
politie voor elf uur 's avonds geen
prioriteit meer zou geven aan de
naleving van deze passage uit de
hinderwet.
Directeur Frits Langeveld van De
Toekomst BV liet zich door oud
Horeca-voorzitter Mans Segers
vergezellen naar Alkmaar. Segers
bevestigde de afloop van het over
leg met de gemeente. Om die ge
tuigenis kracht bij te zetten,
toonde Langeveld de brief van de
gemeente waarin de afspraak is
vastgelegd.
Volgens officier van justitie C.
Zweers had de politie duidelijk ge
zien dat de deuren open stonden
en werd „mechanische muziek"
trend. Tegenwoordig wordt de
soos, Time Out, gebruikt voor bij
voorbeeld creatieve cursussen.
Jongeren ontmoeten elkaar op an
dere plaatsen."
Volgens hem is het niet de bedoe
ling dat de nieuwe jeugdwerker
betuttelend optreedt. „Wel moet
hij zorgen dat hij de problemen
kent en zorgt dat er geen jongeren
aan de verkeerde kant van het
randje vallen."
De behoefte aan een „ambulante
jeugdwerker op HBO-niveau"
komt mede door ontwikkelingen
Veel agrariërs verkopen vanuit
hun bedrijf melk. aardappelen en
andere producten. Raadslid Erna
Eelman vindt dat prima, maar is er
tegen dat daarvoor in de berm
vlak langs de verkeersweg stallet
jes worden gezet. Dat laatste ge
beurt steeds meer en leidt tot
gevaarlijke situaties doordat
auto's hier (onverwacht) stoppen,
in- en uitstappende mensen, etc.
Eelman vroeg aandacht voor het
probleem in de vergadering van de
raadscommissie voor ruimtelijk en
huisvestingsbeleid. Verkoop van
agrarische artikelen moet plaats
vinden in een gebouw of vanuit
een stalletje op het erf, waar ook
plaats moet zijn voor de auto's van
de klanten.
De stichting Gemeenschapscen
trum Oosterend krijgt van de ge
meente een lening van
f150.000,-. Het geld dient om de
financiering rond te krijgen van de
verbouw van dorpshuis De Bijen
korf, waarmee totaal f785.000,-
is gemoeid.
Uit eigen middelen en aan subsi
dies legt De Bijenkorf f635.000,-
op tafel. De lening, met een loop
tijd van 25 jaar en een rente van
7,18%, wordt afgelost met
f6000,- per jaar.
De raad heeft voor het verstrekken
van dergelijke kredieten totaal f2,5
miljoen beschikbaar. Daarvan is
tot dusver ruim f 1,2 miljoen uitge
geven, zodat de aanvraag van
Oosterend makkelijk kon worden
ingewilligd.
Verkeerslichten. Om de ver
keerslichten van Akenbuurt tegen
de zon in beter zichtbaar te ma
ken, worden eerdaags fellere lam
pen geplaatst, die enigszins
worden gekanteld. Als dat nog
niet afdoende is, gaat gemeente
werken een plan voor onderlichten
ontwikkelen.
Rommel. De rommel die na het
weekend op de Groeneplaats ach
terblijft, wordt binnenkort aan ge
pakt. De gemeente gaat een proef
doen met het extra inzetten van
de veegwagen.
als drugs- en alcoholgebruik, spij-
belgedrag en de „Groeneplaats-
jeugd". De noodzaak blijkt ook uit
een inventarisatie van de hulpver
lening die momenteel al voor
Texelse jongeren beschikbaar is.
„Bijna allemaal laagdrempelig,
maar toch al een stapje te ver. Het
gaat juist om een eerste, directe
contactpersoon."
De keuze voor een nieuwe kracht
wil niet zeggen dat de huidige
functionaris, Andries Hubers, het
niet goed doet. Na het ontslag van
de vorige ambulante jeugdwerker,
Jan Kramer, eind jaren tachtig,
werd diens functie niet meer inge
vuld. Hubers nam de taken waar,
hoewel hij daarvoor niet was op
geleid. Volgens Heijnen ontbrak
destijds ook de noodzaak van
iemand die de straat op ging. Cen
traal stonden de activiteiten in jon-
gerensoos Time Out (voorheen
Tasiel) en de vakantie-activiteiten
voor de Texelse jeugd, zoals bouw-
dorp en de hike.
Bedoeling is dat Hubers 16 uur per
week in dienst blijft voor genoem
de taken. Op termijn kan hij de
functie van beheerder van d'Ouwe
Ulo overnemen. Tot die tijd is hem
voor de resterende uren „loonsup-
pletie" aangeboden. „Hij had ook
kunnen dwarsliggen, maar stelt
zich tot onze vreugde heel positief
op", aldus Heijnen.
Aan de Hogeschool Alkmaar is Al-
win Rootlieb (23) afgestudeerd in
de richting Commerciële Econo
mie. Hij deed zijn afstudeerop
dracht bij Gasbedrijf Kop
Noord-Holland N.V. De titel luidde:
Marktonderzoek 1995 - De Ener
gie Winkel.
Aan het Noorderhooft College te
Den Helder is Marjolein Schoo
(19) geslaagd voor het examen se
cretariaat talen en recht. Ze
volgde een driejarige MEAO-
opleiding.
Aan de Grafische School KMBO in
Utrecht is Sandra Belt (20)
geslaagd. Ze gaat door naar de
grafische MTS.
gehoord. Zij vorderde een boete
van ƒ500,-. De politierechter oor
deelde dat De Toekomst inderdaad
in overtreding was. De toelichting
van Segers en de brief van de ge
meente brachten hem er echter
toe geen straf op te leggen.
Hennieta Mulder (22) uit Den
Hoorn is in het Medisch Centrum
Alkmaar geslaagd voor de oplei
ding A-verpleegkundige. Ze leert
door voor wijkverpleegkundige.
De 24-jarige Erik Witte uit Den
Burg behaalde aan het Grafisch
Lyceum in Amsterdam het diplo
ma grafisch techicus. Witte, die
als drukker werkzaam is bij Lange
veld de Rooy, voltooide vorig
jaar met goed gevolg de opleiding
grafisch vakman.
Aan het Amsterdams College voor
Hotel en Gastronomie slaagde
Ivonne Boom (24) uit Oudeschild.
Als extra vak deed zij catering ma
nagement. Ze bracht haar stage
periode door in Duitsland.
