Meester Gerrits hield
an een beetje plagen
VGeboren onderwijzer neemt afscheid
Onderzoek SBB: keileemlaag
beïnvloedt waterstroming
I'
J.
Meer natte duinvalleien maken
TEXELSE y couRANT
...en de.kinderen
hielden van hem
Hartelijk afscheid
V
Inentingen
Wat 'k zeggenwou.
Jagen en recreatie
Langdurige
overtocht...
Crosskampioenschap
rond zwemparadijs
VRIJDAG 23 FEBRUARI 1996
ijdens het interview in het klaslokaal trekt een groepje kin-
iren giechelend de aandacht. Ze hebben iets op het school-
|rd geschreven. In keurig handschrift staat er: „Jammer
at je weg gaat, meester". Eenvoudig, doch veelzeggend.
Iet liefde voor zijn vak en de schooljeugd heeft Gerrit
ierrits ruim 23 jaar in de Jac. P. Thijsseschool voor de klas
^staan. Gisteren was de dag van zijn afscheid aangebro-
n-
|fs leerlingdn van andere scho-
i kennen meester Gerrits. De on-
rwijzer met zijn lichte baard en
mpathieke uitstraling is al vele
"en -zonder zijn collega's tekort te
len doen- het boegbeeld van de
nbare basisschool in Den Burg.
en wil en dank, want de be-
eiden Gerrits (46) blijft gewoon
zelf en dat maakt hem tevens
jbijzonder.
loopbaan in het onderwijs be-
|n op 8 januari 1973 aan de
ijsseschool, waar hij zelf als kind
d leren rekenen en schrijven,
irappig, want het was eigenlijk
iet mijn bedoeling om op mijn
ude school terecht te komen",
értelt Gerrits Na de kweekschool
n militaire dienst solliciteerde hij
•ij lagere scholen in Overijssel,
Jjiente en West-Friesland. „Hoewel
geen slechte papieren en repu-
j|ie had, kwam ik niet aan de bak
|pietijd had men in het onderwijs
welijks iemand nodig."
Opgravingen
(la achttien vergeefse pogingen
(i»eg hij de kans om als veld-
u echnicus (archeoloog) aan de slag
«gaan bij de grote opgravingen
-|jjpor de bouw van de wijk noord
west aan de Beatrixlaan in Den
|rg. Een kolfje naar de hand van
sterk in geschiedenis geinteres-
rde Gerrits. Toen het werk in de
stperiode stil kwam te liggen,
Ide hij onverwacht toch nog het
jderwijs binnen. Wim Loning,
atsvervangend hoofd van de
Jjsseschool, sprak herh aan- ,,Als
wilt, kun je meteen beginnen."
En zo is het gekomen. Een half
tar later werd ik door een terug-
p van leerlingen alweer ontsla-
|n, maar toen er na een paar we-
genoeg kinderen bij waren
komen, keerde ik weer terug,
rel van Empel had als meester
in de zesde klas 55 leerlingen;
daarvan kreeg ik toen een deel on
der mijn hoede."
Voorbeeld
Bij twee toenmalige leerkrachten
had Gerrits zelf nog in de klas ge
zeten: juf Hazewinkel en meester
Bakker. ,,Een heel leuke ervaring.
Nee, ik geloof niet dat zij het had
den zien aankomen dat ik ooit een
collega zou zijn. Zelf wist ik al wel
vroeg wat ik wilde worden. Een
oom in Overijssel die 40 jaar als
onderwijzer werkte, was voor mij
een voorbeeld. Met kinderen wer
ken leek me prachtig Als leider bij
de padvinderij had ik dat al onder
vonden."
Meester Gerrits verklapt dat er nog
een andere drijfveer was. „Lekkere
lange vakanties. Ik heb vele hob
by's en ga graag op reis."
Boek
Zo verblijft hij elk jaar zes weken in
Verdun, waar hij zich bezighoudt
met de geschiedenis van de
vestingwerken aldaar. Over dit on
derwerp wil Gerrits een boek uit
brengen. „Het schrijven lag me de
afgelopen jaren als een steen op de
maag, er kwam niet veel van te
recht. Maar nu ga ik het eindelijk
voltooien. Over de Slag bij Verdun
is een boekenkast vol geschreven,
maar over de vestingwerken is veel
minder bekend, hoewel die een
belangrijke rol hebben gespeeld."
Bij toeval stuitte Gerrits op het on
derwerp toen hij op zijn achttiende
met een vriend, Jose van Dienst,
op de fiets naar Verdun ging „om
geweren en helmen te zoeken". De
jongens raakten in de ban van de
indrukwekkende oorlogshistorie.
Toen zijn vriend in 1973 overleed,
bood diens vader, de oud-ambte
naar van de burgerlijke stand op
Texel A van Dienst, aan om Gerrits
te assisteren en zo het levenswerk
van zijn zoon te helpen voltooien.
Van Dienst senior gaat mee als
chauffeur en kok. „Een uitermate
prettig gezelschap, mag ik wel zeg
gen."
Vertellen
Gerrit Gerrits weet ook (bijna) alles
van Nederlandse bunkers en geniet
enige faam om zijn collectie mili
taire uniformen. Geschiedenis
boeit hem enorm en dat draagt hij
uit op school. Geen wonder dat de
kinderen van groep 4 en 5, die
Gerrits dit jaar als meester hebben,
geschiedenis noemen als een van
de leukste vakken „Hij kan mooi en
spannend vertellen", verklaart een
jongetje. De anderen knikken in
stemmend
De meester zelf ook „Voorlezen
doe ik graag." Sprookjes zijn favo
riet en elk jaar staat steevast het
Texelse avonturenboek „Het kamp
aan de bosrand" van Arie Wel-
boren op het programma. „Daar
kom ik zelf in voor", lacht Gerrits.
Hij vertoont tevens de gelijknamige
speelfilm die Harry de Graaf in
1958 maakte en waarvan het script
als basis voor het boek diende.
Gerrits heeft in de film als padvin
der een kleine bijrol.
Onder de Pomp
Een andere hobby van de meester
is zingen. „Soms vergeet ik het een
paar dagen, maar meestal wordt
dagelijks gezongen in de klas. Wat
voor liedjes? Nou, vanalles door
elkaar en allerlei talen. Afgelopen
jaar stond ik met het Thijsse-kinder-
koor op de Thijssemarkt in Den
Burg. Ook hebben we eens met de
halve school in de muzieknis in het
park gezongen en een keer de Dub
bele von Sion-avond geopend."
Het jaarlijks terugkerende hoogte
punt op zanggebied is de feeste
lijke ouderavond. Liefst negentien
maal zette Gerrits een revue op de
planken, waaraan alle schoolkinde
ren meededen. De mooiste? „On
der de Pomp 12 en 3", zegt Gerrits
zonder aarzelen. „Omdat die hele
maal in het plat Tessels waren/'
Afkeuring
Naast deze mooie momenten be
leefde Gerrits ook mindere tijden.
De afgelopen acht jaren waren
zwaar. Zelfs zó dat concentratie- en
geheugenstoornissen optraden.
Mede hierdoor kon hij de laatste
anderhalf jaar slechts-halve weken
voor deJdas staan en werd hij uit
eindelijk voor 100 procent afge
keurd voor het onderwijs.
Hoe kan het gebeuren dat een ge
boren onderwijzer als Gerrits al op
zijn 46ste moet afhaken? „Het is
begonnen met de invoering van de
basisschool, al wil ik daar niet alles
op afschuiven want ook persoon
lijke psychische redenen spelen
een rol. Maar de basisschool
bracht bezuinigingen met zich
mee op materialen, gebouwen,
personeel. Dat heeft me een deel
van het plezier ontnomen."
Buikpijn
De omgang met de kinderen is vol
gens Gerrits altijd leuk gebleven.
„Gelukkig wel. Dat kinderen in ver
gelijking met twintig jaar geleden
zijn veranderd is een feit. Je kunt
niet zeggen dat ze nu brutaler zijn,
wel opener."
Tijdens het speelkwartier wilden de leerlingen van de Thijsseschool graag allemaal op de foto met meester Gerrit Gerrits
Velen kwamen gisteren Gerrit
Gerrits bedanken voor zijn ja
renlange inzet op de
Thijsseschool. Wethouder Nel
Eelman, die de hele avond
bleef, zei dat ze „niets negatiefs
over Gerrits had kunnen vin
den". De schoolmeester werd
toegezongen door de ouder
raad, het docententeam en zijn
eigen koor. Gerrits toonde zich
gul en gaf de school verschei
dene cadeaus Bijzonder was
hét houten blok waarmee oud
schoolhoofd Bakker altijd hard
op tafel sloeg, dat door Gerrits
aan zijn opvolgster Angelique
Theunissen werd overhandigd.
De meester vindt het jammer dat er
nog steeds kinderen het slachtoffer
zijn van pesten. „Het valt me op dat
er niet meer wordt getreiterd we
gens rood haar of een bril. Maar er
is altijd wel een kind dat om een of
andere reden het mikpunt is. Ikzelf
krijg er buikpijn van. Het is het eeu
wige verhaal van 'wie is er begon
nen?'. Ik vond het moeilijk om mee
om te gaan. De pestkoppen ter ver
antwoording roepen, wilde nog
wel eens helpen."
Blauwe nek
Gerrits zelf houdt liever van een
grapje en onschuldig plagerijtje. Zo
wil hij leerlingen die een tien halen
voor een dictee wel eens „voor
straf" de gang op sturen. Meestal
moeten ze vervolgens een of am
dere opdracht uitvoeren. Op school
staat hij ook bekend om het veroor
zaken van „blauwe nekken". Menig
leerling is wel eens door meester
Gerrits in de nek geknepen, voor de
lol of uit (zogenaamde) boosheid.
De kinderen van groep 4/5 weten
nog wel wat voorbeelden. Een jon
getje meldt dat meester eens „per
ongeluk" met de plantengieter uit
schoot en een plens water in zijn
kraag mikte. Indruk maakte die keer
dat een meisje met stoel en al bo
venop de kast in het klaslokaal
werd gezet
Wie van een geintje houdt, moet
accepteren dat hij zelf ook wel eens
te grazen wordt genomen. De kin
deren lieten zich dus niet onbe
tuigd en plaagden net zo hard te
rug. Een paar meisjes vertellen
stoer dat zij een keer pennen van
meester hadden gepikt, waarna hij
hen op het schoolplein achterna
zat. „Bij een ander zou ik dat niet
durven", zegt een meisje. „Maar bij
meester Gerrits wel, want die is zo
aardig."
Als het aan de kinderen ligt, wordt
het Thijsse-kunstwerk in de
eendenvijver vervangen door een
standbeeld van meester Gerrits
„Onder water", voegt de schei
dende onderwijzer er gauw aan
toe.
In zijn hart houdt hij hoop om in de
buurt van „zijn" schooljeugd te blij
ven. „Helaas kom ik er waarschijn
lijk niet voor in aanmerking, maar
liefst zou ik als conciërge op een
basisschool gaan werken. Van na
ture ben ik schoon en opruimerig
en bovendien blijf ik dan bij de kin
deren."
Jammer dat je weg gaat, meester.
Tekst en foto:
Frans Hopman
taatsbosbeheer is dol op natte duinvalleien. Door ingre-
en van de mens in de natuur zijn die zeldzaam geworden,
p Texel lijken ze redelijk eenvoudig weer tot stand te bren-
en. Het veelbesproken Mokslootproject is een voorbeeld,
ien onderzoek heeft uitgewezen hoe een keileemlaag de
'aterhuishouding in de zuidpunt van Texel beïnvloedt. Be-
ngrijke gegevens voor toekomstige natuurbouw-ontwik-
lingen.
grondwaterstand is een belang-
ke factor bij natuurbeheer. Van-
lar dat SBB regelmatig op ver-
jhillende punten metingen
rricht. Heel Nederland is prak-
ich „lekgeprikt" met peilbuizen
peilschalen (een soort meetlat-
n).
beheert de gegevens die wor-
n verzameld via dit landelijke
eetnet. Maar als SBB iets meer
weten van een bepaald gebied,
orden daar voor een jaar of twee
tra metingen verricht. Dat is af-
'lopen tijd gebeurd in de Geul en
Bollekamer.
)or dit extra meetnet hoefden
geen nieuwe putten te worden ge-
plagen. Het gebied werd voorheen
gebruikt door het waterleiding
bedrijf, dat op veel plaatsen meet-
buizen had. Die konden door SBB
Worden gebruikt.
Twe
bos\
is een onegaal profiel ontstaan, dat
in dikte verschilt en ook niet overal
even diep in de bodem zit. Metin
gen hebben uitgewezen dat de laag
in de buurt van Den Hoorn wel 15
meter dik is, maar richting zee
slechts een meter.
Verplaatsen
De keileemlaag is in kaart gebracht.
Ijstijden
ee keer per maand besteedde
swachter Kees Bruin twee dagen
aan het nalopen van de vijftig
ieetpunten. Zijn gegevens wer-
Jen naar het hoofdkantoor van
SBB gestuurd voor verwerking. Dat
heeft een dik rapport opgeleverd.
Daaruit blijkt dat de keileemlaag in
de Texelse bodem de waterhuis
houding sterk beïnvloedt.
Keileem is een harde substantie die
is afgezet tijdens de voorlaatste ijs
tijd. Gletchers kropen voort over
land en verpulverden stenen, die
de harde laag vormden Ook Texel
Werd bedolven onder het ijs. De
»ag werd niet alleen samen
gedrukt onder de gletcher, maar er
dok door voortgestuwd. Daardoor
STAATSBOSBEHEER
REGö 10 HOLLAHOS KOOROCN
DE BtHEERSCEKHEiO TEXEL-ZU©
SCHAAL 1 10000
Een beeld van de waterhuishouding ten zuiden van Den Hoorn, in samenhang met de kei
leemlaag in de ondergrond
Door deze te combineren met de
grondwatergegevens werd duide
lijk dat het water wordt gestuurd
door de profielen van de leemlaag.
„Het grondwater stroomt richting
zee en richting de polders die wor
den bemalen, dus dat heeft uiter
aard ook invloed", vertelt Erik van
der Spek van SBB. „Maar er zit een
soort „rug" in. Die heeft invloed op
de manier waarop het water in
westelijke richting stroomt." Van
der Spek geeft aan dat als SBB
nieuwe natte valleien wil creëren er
nu bekend is hoe dat in de hand
kan worden gewerkt. „We zouden
de loop van het water kunnen beïn
vloeden door een kwelscherm (een
soort waterkering in de bodem) te
plaatsen of het polderpeil te verho
gen." Volgens de SBB-man is het
echter nog te vroeg om daar verder
op in te gaan „Uit vervolg
onderzoek moet blijken of derge
lijke maatregelen ook het effect
hebben dat kalkrijk kwelwater in de
duinen toeneemt We hebben van
de Geul nog niet genoeg gegevens.
Bovendien zou er met allerlei in
stanties moeten worden gepraat,
want je kunt niet zomaar een water
loop veranderen." Nu de gegevens
zijn verzameld, wordt het aantal
meetpunten in de Bollekamer en
een deel van de Geul terugge
bracht van 50 tot 25.
Lepelaars
In natte duinvalleien komt kalkrijk
grondwater aan de oppervlakte.
Dat geeft zeldzame vegetatie een
kans (orchideeën') en trekt bijzon
dere vogelsoorten als de lepelaar.
Omdat de natheid kan verschillen,
is veel variatie in valleien mogelijk,
vandaar dat de ontwikkeling ervan
een geliefd project is voor natuur
beheerders. Op plaatsen waar aan
leg niet al te gekunsteld is en dus
met al te hoge kosten met zich
meebrengt; worden de valleien
gestimuleerd. Onnatuurlijke na
tuur"? „Uiteraard", zegt Van der
Spek. „Maar wij Nederlanders hou
den kunstmatig onze kustlijn in
stand, da's ook niet zo natuurlijk.
Daardoor wordt het echter wel ver
antwoord geld te besteden aan
zo'n project op Texel. Je loopt niet
de kans dat het vroeger of later
wegspoelt."
Berlijnse muur?
Als meer water uit de ondergrond
naar de natte duinvalleien wordt'
geleid, zullen de boeren uit de pol
ders aan de andere kant daar niet
zo blij mee zijn. „Dat weet ik nog zo
net niet. Het is geen Berlijnse muur
waardoor alle water naar zee
stroomt. We willen de waterafvoer
vertragen en dat kan ook juist een
gunstig effect hebben voor
agrariërs." Volgens Van der Spek
loopt het meeste water in de
winterperiode naar de polders. Dat
is juist een ongewenst effect.
Loopt Texel niet het risico een re
servaat vol natte duinvalleien te
worden? „Het lijkt misschien dat
wij er hier relatief veel van hebben,
maar je moet het op grotere schaal
bekijken. Nationaal of zelfs interna
tionaal. Het is hier met relatief wei
nig inspanning en middelen te ver
wezenlijken", aldus Van der Spek
Voor gesloten natuurgebieden
hoeft Texel met bang te zijn, is zijn
mening. „Onze hoofddoelstelling
is bevordering van natuur én
recreatiewaarde. Neem het Mok
slootproject. Het enige negatieve
gevolg was de aanlijnplicht voor
honden in de Bollekamer. En dat
had dan nog meer te maken met de
veiligheid van die beesten, be
scherming tegen de Hooglanders."
Voor het Texelse bos zijn ook plan
nen in ontwikkeling. Daar worden
momenteel extra metingen ver
richt naar het grondwater.
In maart start de GGD Kop van
Noord-Holland met de jaarlijkse
groepsinenting BMR en DTP. Kin
deren, die geboren zijn in 1987 ko
men hiervoor in aanmerking.
DTP staat voor Difterie, Tetanus en
Polio. BMR staat voor Bof, Mazelen
en Rode Hond. Binnenkort ontvan
gen de ouders/verzorgers van de
desbetreffende kinderen de
ponskaarten met bijsluiter, waarop
datum, tijdstip en plaats van inen
ten vermeld staan.
De inentingen op Texel vinden
plaats in het Groene Kruis gebouw
in Den Burg op 25 maart van 09.15
tot 12.00 uur en van 13.15 tot 15.45
uur. De GGD rekent daarom op de
medewerking van de leerkrachten
van de 9-jarigen. Voor eventuele
vragen na het ontvangen van de
ponskaarten en de bijsluiter kan
worden gebeld naar de GGD, afd.
Collectieve Preventie Dienst Ver
lening tel. 0223-671540.
n Ir kt* BuUrn v.
Met deze brief wil ik mijn ongenoe
gen uiten over de kwaliteit van het
recreëren op Texel.
Wat is het geval? Donderdag 29 de
cember 1995, waren wij, twee vol
wassenen en twee kinderen (7 en
5 jaar) aan het wandelen. We wa
ren net begonnen aan de lange
route van het Natuurpad, toen we
Passagiers die dinsdag om
15.00 uur in 't Homtje aan
boord gingen van de veerboot,
konden pas na 17.30 uur voet
aan wal zetten in Den Helder.
De afvaart was al een kwartier
vertraagd wegens een pro
bleem met de brug van de fuik
haven. Als gevolg van de lage
waterstand was een
veiligheidsschakelaar te vroeg
m werking gekomen, waardoor
de brug stagneerde en met
handkracht weer opgang
moest worden gebracht. Toen
het schip was vertrokken bleek
dat het water veel minder snel
waste dan was verwacht, waar
door de haven van Den Helder
niet kon worden binnengelo
pen. De boot was gedwongen
ruim een uur voor de rede van
Den Helder te blijven drijven.
Dit soort ongerief lijkt nu voor
lopig voorbij. De wind is veel
minder geworden en van rich
ting veranderd, waardoor er
woensdag en gisteren geen
problemen meer waren.
Bij onzekerheid kan altijd wor
den gebeld met Teso (nummer
369690voor de meest actuele
informatie. Ook via NOS tele
tekst (pagina 723) waarschuwt
Teso voor eventueel uitvallen
van de bootdienst. Als het kri
tiek wordt kan dat ook worden
afgeleid uit de waterstanden,
die bekend worden gemaakt
via pagina 720 van teletekst. Bij
een stand van 1,50 meter of
lager beneden NAP kan niet
meer worden gevaren.
geweerschoten hoorden, er werd
blijkbaar in de omgeving gejaagd
Enige tijd later doken er zelfs jagers
op langs het fietspad, al schietend
en herrie makend, op enkele me
ters afstand van het wandelpad.
Wij vonden dat niet zo leuk voor de
kinderen en voor ons zelf. Verder
op de route kwamen we dezelfde
jagers wéér tegen, de wandeling
werd hierdoor behoorlijk verpest.
Wanneer mij gevraagd zou wor
den: geef eens een cijfer voor deze
wandeling over het Natuurpad,
dan werd het een dikke onvol
doende. Wanneer mij zou worden
gevraagd: zou jij Texel willen aan
prijzen als plek waar je de kerstva
kantie in rust zou willen doorbren
gen?, dan moet ik daar een
negatieve kanttekening bij maken,
er wordt daar gejaagd in recreatie
gebied!
Het lijkt mij tijd worden voor
„Texel" zich eens te bezinnen en
een keuze te maken. Zich te bezin
nen over het nut van het jagen in
het algemeen en het jagen in een
vrij toegankelijk recreatiegebied in
het bijzonder.
Het laatste is namelijk niet verenig
baar met elkaar!
De keuze is aan U.
R.J. Berg
Amsterdam
Texelaars met een mountainbike
kunnen morgenmiddag hun krach
ten meten rond Calluna. De
wielervereniging houdt daar vanaf
14.00 uur het Texels fietscross-
kampioenschap.
Voor de race heeft de organisatie
een parcours uitgezet op het ter
rein rond het zwemparadijs. Om
14.00 uur start de jeugd tot en met
veertien jaar De race duurt twintig
minuten en één ronde extra Voor
hen bedraagt de inschrijving ƒ2,50.
Na afloop krijgen de rijders bij
inlevering van het startbewijs het
geld weer terug.
Om 15.00 uur starten de senioren
Die rijden 45 minuten en één
ronde. Voor hen is het inschrijfgeld
7,50, waarvan ze na afloop een
rijksdaalder terugkrijgen De in
schrijving, in de snackbar van
Calluna, start vanaf 13.00 uur.
