itbundig feest ook
inancieel geslaagd
Publiek gedreven door poldergevoel
Kunstwerk van polderprodukten
LbE 5 COURANT
Polderleven en -feest op film
Tekst en foto's:
Harry de Graaf
en Frans Hopman
Juul Uitgeest met de paardeploeg
rcnormdc Vroi
TI?YI?T CI? DINSDAG 27 AUGUSTUS 1996
is Vinnie's bril? Het team De Zware Jongens dook na afloop van de zeskamp in de
om hun coach weer helder te laten zien.
Zusterkrlng ,,Wees een zegen", met 45 jaar de oudste -en enige- vereniging van de PH,
bracht tijdens de reünie een feestlied ten gehore.
viering van de 150e verjaardag van de Prins
idrikpolder is een groot succes geworden. Het aantal
stgangers heeft de verwachting overtroffen, de stem-
igwas opperbest, de weergoden werkten (bijna) voort
end mee en ook in financieel opzicht laat de zaak zich
itief aanzien.
aatste is nog met helemaal ze-
imdat de inkomsten nog niet op
rijtje staan en er nog wordt ge-
op enkele rekeningen Maar
noet al heel gek gaan als er niet
iinste quitte wordt gedraaid. De
ijven en personen die een borg-
hebben betaald en daarmee de
nisatoren werkkapitaal ver-
iften, krijgen hun geld zo goed als
»f terug
Vrijwilligers
eden dus tot voldoening en te
enheid voor het zes personen
ide stichtingsbestuur onder voor
schap van Geert Timmer, maar
'oor de ongeveer zestig vrijwilli
ge de handen stevig uit de mou-
nebben gestoken om de diverse
delen van het herdenkingsfeest
!en slagen. Bestuurslid Gerard
tierman..Bij het plannen van het
waren we ervan uitgegaan dat
name de bollenboeren in deze
lo'n beetje door hun werk heen
ten zi|n Maar door het koude
hadden Toch hebben ze zich alle
maal voor honderd procent uitge-
sloofd voor het jubileum. Dat feest
gaat voor, zeiden ze Een mooi staal
tje gemeenschapszin"
Het is een puur-Texels feest gewor
den, waarbij toeristen zich nauwelijks
Prins Hendrik bladert bewonderend m het boek over zijn polder. Rechts auteur Will
Thijssen.
voorjaar is het bollenseizoen later
gevallen waarvoor velen het nog druk
tnaf oktober zal een videofilm
rer het leven in de 150-jarige
ins Hendrikpolder verkrijg-
lar zijn. De documentaire
ardt aangevuld met beelden
in het jubileumfeest. Filmer
ie Koopman volgde vrijdag en
iterdag met zijn camera alle
tiviteiten op de voet.
nds oktober 1995 schoot Koop-
an (61vijf banden van 90 minu-
i vol Dagelijks ging ik naar de
rns om te kijken of er wat interes
ts te filmen was Eigenlijk
oest men mij bellen, maar dat
ird helaas nogal eens vergeten
elk geval staan alle boerderijen
>p. Ook heb ik gefilmd in 't
imtje", aldus Koopman, die zijn
rgd op Johanneshoeve in de PH
orbracht
gelopen jaar legde hij tal van
grarische) activiteiten vast. Voor
i reportage over de Texelse
ol voer Koopman heen en weer
Theo Dogger, die aan boord
«ide veerboot deskundige uitleg
De ruwe beelden waren
ijdagavond tijdens de reünie in
tfeesttent te zien. Met hulp van
teo-specialist Jaap Eelman zal
Bivan een samenvatting worden
ntiaakt Deze wordt aangevuld
Ar ie Koopman tijdens het feest in actie
met materiaal over het Nioz en de
komvisserij, aangeleverd door
Willem Hart en Wim Jongejan. en
unieke filmbeelden van de viering
van het 100-jarig bestaan.
Tijdens het feest kwam Koopman
soms tijd te kort om alies vast te
leggen Zo kon het gebeuren dat
hij hardloper Joost Brouwer vroeg
om speciaal voor de film nog een
keer zegevierend over de finish te
gaanDe videoband zal 39,90
kosten (porto 7.50).
lieten zien De organisatoren hadden
zich bij hun promotie dan ook met
speciaal tot de badgasten gericht. De
evenementen waaruit het feest was
opgebouwd waren leuk of interessant
maar met bijzonder spectaculair. De
mensen kwamen in de eerste plaats
voor elkaar en zorgden daarmee voor
een sfeer die als „poldergevoel" kan
worden beschreven.
Dat was natuurlijk in bijzondere mate
het geval op de reünie die aan de
vooravond van het eigenlijke feest
werd gehouden. Meer dan 400
polderbewoners en oud-polder
bewoners met aanhang waren in de
800 m2 grote tent aan de Pontweg
samengestroomd. Er waren er die al
lang op het vasteland wonen, wat
leidde tot ontmoetingen van mensen
die elkaar tientallen jaren niet hadden
gezien Grijsheid, kaalheid en rimpels
vertraagden vaak de wederzijdse
identificatie, want er werd met ge
werkt met naamplaatjes en ook was
in de tent geen lijst van deelnemers
opgehangen.
Emigrant
De meest „verre reünisten waren
ongetwijfeld Cor (62) en zijn zuster
Geertje (57) Rauwerda uit Ontario in
Canada. Cor was sinds hij in 1954
met zijn ouders (en tegen zijn zin)
emigreerde, niet meer in Nederland
terug geweest. „Ik had het veel te
druk", verklaarde hij. Rauwerda heeft
in de plaats Jordan een kippenbedrijf
dat grootschalig broedeieren produ
ceert. Zoon Tony heeft inmiddels het
Demonstratie met de marinehelikopter
roer overgenomen. Cor's zuster
Geertje, die vorig jaar al in Nederland
was, woont in Orangeville. „Vlakbij
Cor, slechts anderhalf uur rijden",
vertelde ze.
Voor zover mondelinge discussiestof
ontbrak, werd dat gecompenseerd
door een tentoonstelling van foto's en
andere curiositeiten die grotendeels
door de polderbewoners waren be
schikbaar gesteld. Vooral de eenvou
dige familiekiekjes van personen
droegen bij aan het feest van herken
ning.
teriaal over de polder te gaan verza
melen. Door puur toeval kwam hij in
contact met Gerard Timmerman, wat
leidde tot geslaagde samenwerking.
Thijssen onderstreepte dat met het
citeren van Adema van Scheltema's
dichtregels: „Polder met jou ben ik
verwant; wij zijn zonen van één land".
Thijssen gaf een voorproefje van het
boek door te vertellen over zijn
geslaagde speurtocht naar de her
komst van de naam van boerderij
Capni Het boek is de afgelopen da
gen vlot van de hand gegaan. Gister
avond waren er ongeveer 500 ver
kocht.
Eten
Polderbewoner Jan Stolk en zijn me
dewerkers hadden gezorgd voor het
lopend buffet waaraan door 370 be
talende reünisten werd deelgeno
men. Er was veel en het was lekker,
zodat er naar goed poldergebruik ste
vig gebunkerd werd. Door sponsoring
waren de kosten van dit culinaire on
derdeel gedrukt: de kaas was be
schikbaar gesteld door Wezenspyk
en de haring kwam van Willem
Wiertz.
Voor de Rauwerda 's was er heel wat bij te praten
delijk hebben moeten voeren. Zoals
in 1890 toen 23000 zakken zand no
dig waren om een gat in de dijk te
dichten. Eigenlijk voelen de bewoners
zich pas veilig sinds 1960 toen de PH-
dijk het eerste dijktracee was dat op
Deltahoogte werd gebracht met zand
dat bij het graven van de nieuwe veer
haven was vrijgekomen.
Tineke Terpstra poseert in haar kraam met produkten uit de Prins Hendrikpolder. Samen met haar dochter Tanja
verwerkte zij allerlei agrarische gewassen en gebruiksvoorwerpen tot een kunstzinnig geheel De stand in de
feesttent bevatte aardappelen, granen, wortelen, bieten en diverse bloembollen, waaronder enkele bijzondere
leliesoorten Met onder andere oude bollenzeven, een kruiwagenwiel en een bietentang was het kunstwerk com
pleet.
(Foto Harry da Graaf)
genheid van het polderfeest ook
hebben gedaan. Wat waren het voor
mensen die polders maakten en er
zich in vestigden? Het waren in elk
geval pioniers, ondernemers die leer
den omgaan met tegenslagen, sterk
op elkaar waren aangewezen en een
impuls gaven aan de eiland-
economie. Een geslaagde combina
tie van oude eilandcultuur en
pioniersgeest. Dat leverde een vrij en
onafhankelijk soort mensen op. Van
Rappard vond het polderfeest
daarom een aangelegenheid van
heel Texel, het eiland met de meeste
polders.
Dijkgraaf S. Steltenpool van het
waterschap Hollands Kroon had zich
nog meer in de poldergeschiedenis
verdiept Hij vertelde over de verle
ning van de concessie voor de
bedijking van de polder, de polder-
lasten (in zes klassen van f1,04 tot
f3,25 per ha) die vroeger werden geL
heven, de eigendomsveranderingen
na de dood van prins Hendrik, de
verplichtingen van de ingelanden om
sloten en afrasteringen te onderhou
den en over het dijkleger dat (kenne
lijk tot spijt van de spreker) met meer
bestaat.
Andere glooiing
De Pnns Hendrikdijk mag dan het
eerste dijktracee zijn dat op Delta
hoogte is gebracht, echt veilig is hij
Lees verder pagina 7
n9estelde foto's en schilderijen vormden gespreksstof voor polderbewoners en oud-polderbewoners.
Er waren diverse echte" exposities,
onder andere verzorgd door het
NIQZ, Teso, waterschap Hollands
Kroon en Hoogheemraadschap Uit-
waterende Sluizen
In een speciale stand werd het boek
„Van de Prins geen kwaad" gepre
senteerd en ook kreeg Willem Roe
per gelegenheid om zijn kruidendrank
„Parels Prinsheerlijk" waaraan maar
liefst 44 heilzame kruiden te pas zijn
gekomen, in de aandacht aan te be
velen.
Jaap Dros zorgde met zijn groep The
Buzz voor muzikale achtergrond
maar de reünisten vonden het al
gauw te hard en zochten de hoeken
van de tent op om zonder al te veel
stemverheffing met elkaar te kunnen
praten
Prins Hendrik
Eigenlijk vonden ze alles wat dat be
lemmerde storend, wat ook gold voor
de presentatie van het jubileumboek.
Het eerste exemplaar werd overhan
digd aan niemand minder dan Prins
Hendrik de Zeevaarder die daarvoor
fraai uitgedost uit het graf was opge
staan. Mede-auteur Will Thijssen uit
Den Helder had het geschiedkundige
deel van het boek had verzorgd. Een
deel van zijn wortels liggen de Prins
zijn betovergrootvader was de eerste
bewoner van de Gelderse boerderij
Capni. Dat bracht hem er enkele ja
ren geleden toe historisch feitenma-
Het startsein voor het feest van zater
dag werd gegeven door Gerrie van
Maldegem-Boesveld (73) die bij de
tent de door haar gemaakte feestvlag
hees, nadat het muziekkorps DEK uit
Den Hoorn voor een muzikale show
had gezorgd
Tijdens het openingsritueel in de tent
in aanwezigheid van autoriteiten
legde stichtingsvoorzitter Geert Tim
mer de nadruk op de strijd tegen de
zee die de polderbewoners herhaal-
Sober, werkzaam en eerlijk. Wie
deze eigenschappen met heeft hoort
in deze polder niet thuis", aldus ci
teerde Timmer oud-dijkgraaf Jan
Bakker. Timmer kon dat wel onder
schrijven al had hij er geen probleem
mee dat het „sober" wat naar de ach
tergrond is geraakt
Burgemeester W. van Rappard bleek
zich in de poldergeschiedenis te heb
ben verdiept en toonde er zich vol
daan over dat anderen dat ter gele-
Eierrek in de vorm van het jubileumlogo
Feestgangers gaan aan boord van de rondvluchthelikopter.