Piet Zijm: „Te makkelijk
voor strandexploitant"
Je weet niet wat
op je af komt"
„Pas bij monteren
drong de ernst door"
Zee van ruimte voor
aannemer Tatenhove
Traumatische ervaring"
Yvonne Boom en Pascal Stoop kopen Paal 28
John Smit filmde ramp van nabij
Wat ik zeggen wou...
De hoge schoorsteen
TEXELSE y coURANT
leeuwenafname
niet op Texel
aap Hoogerheide van de wipperploeg:
lom van Schaik, gemeente Texel:
Noodvoorziening
drinkwater voor
Texel niet nodig
Strandpaviljoen De Krim
P-jI 7«
Yvonne. ,,We weten allebei dat het
hard werken is in de horeca. Nou, als
we dan toch veel uren moeten, dan
kunnen we dat net zo goed voor ons
zelf doen. We zijn nu nog jong en vol
energie. Als je weer tien jaar wacht,
dan weet je het maar niet."
Géén verandering
,.We kopen nu een strandpaviljoen,
maar het had net zo goed een ander
soort horecazaak kunnen worden
Alleen geen gewone strandtent, want
alleen in het zomerseizoen draaien,
vinden we te weinig. Het seizoen duur
steeds langer. Als je ziet wat er nu
nog op het strand zit. Dit paviljoen
heeft een brede basis. Het risico is
gespreid."
Vanaf 1 november zwaait Pascal de
scepter in de keuken en Yvonne in de
bediening De zaak verandert niet, al
zal in de organisatie wel één en an
der worden gewijzigd. Voor de perso
nele bezetting zijn er geen ingrijpende
gevolgen. De klanten zullen weinig
merken. De formule blijft hetzelfde, de
mensen kunnen op elk uur van de
dag terecht voor een natje en een
droogje Alleen is het vanaf 1 novem
ber geen bakkie meer bij Piet. maar
bij Yvonne en Pascal.
De Bolder krijgt gelukkig een nieuw
gebouw Toch, schoorsteen, zal ik je
missen.
De kraaien zaten vanmorgen nog op
je zendmast. Eerst was de rand hun
plaats De zwaluwen uit garage Smidt
cirkelden 's zomers hun zwenkelende
rondjes om jou, dat zag ik vanuit het
raam.
Met mist gaf jij de dikte aan
Héél dik was het als je onzichtbaar
was. Met suifsneeuw had je een witte
zijkant, en met onweer gaf je ons een
veilig gevoel met je „sprietje" op de
top „hoogste punt". Bij fietsen zei ik:
„Daar wonen we. vlakbij die hoge
schoorsteen, daar staat ons huis".
Ik groet je. maar zal je plaats onthou
den.
Riet Bakker-Reij,
Den Burg.
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1996
Ook deze schoorsteenpijpen verbonden
aan de stoomketels) zullen In de toekomst
verdwijnen.
jigonsde voorbij de Ruigendijk al een paar jaar van de ge
ilen. Over Piet Zijm die zijn strandpaviljoen De Krim bij paal
jvan de hand wilde doen. Maar wie om een bakkie ging, zag
aeds weer de grijzige stoppelbaard achter de tapkast. Nu is
jntoch de kogel door de kerk. Piet Zijm (43) zet er een punt
jiter en verkoopt écht zijn strandpaviljoen. De nieuwe eige-
iars zijn Yvonne Boom en Pascal Stoop uit Oudeschild. Vrij-
jg 1 november wisselt de wacht bij paal 28.
ormalig bouwvakker Zijm nam het
iflijoen in september 1982 over van
a/s de Geest ,,De tent was toen
i\ kleiner dan het huidige Het sei-
en duurde in de eerste jaren maar
nweek of zeven. In die tijd moest
[gebouw 's winters nog worden
sloopt. Dat op- en afbreken, daar
ilik als oud-bouwvakker een hekel
n gekregen en daarom ging ik kij-
tnaar een manier om het paviljoen
u's winters overeind te houden
ii lukte in 1985, nadat Maarten
ulje bij Staatsbosbeheer was ver-
tken Voor mij een heuglijke dag."
[permanente paviljoen hoog op
s duin verbouwden Zijm en zijn
bewerkers in de winter van 1989
1990 ingrijpend. „De zaak veran-
devan een eenvoudige strandtent
een volwaardige horecazaak met
ler werkruimte en een kelder van
nderd vierkante meter. Vanaf dat
I aantal zilvermeeuwen in het
iddengebied neemt af. Op Texel
sf de hoeveelheid broedparen
ster gelijk: ongeveer 10.000. Een
klaring hiervoor hebben des-
idigen niet.
ngrootscheepse telling heeft een
mkbarende afname aangetoond,
tendien werd ook ontdekt dat in
Waddengebied opvallend minder
meeuwen, scholeksters, strand-
tontbekplevieren nestelden De
veelheid roofvogels was echter
jenomen.
slrenge winter en de oprukkende
worden als oorzaken genoemd
ide afname. Dat laatste gaat ech-
tiet op voor de eilanden Volgens
else vogeldeskundige Adriaan
sen moet de oorzaak vier vijf
(geleden worden gezocht „Zilver-
■men gaan pas broeden als ze
jeveer vier jaar oud zijn." Dijksen
it dat de verschillen misschien
ider groot zijn dan wordt gedacht,
liet verleden werd met altijd even
(«keurig geteld. Misschien werden
aantallen toen wel overschat."
moment besloten we het hele jaar
door alle dagen open te blijven, alleen
in de winter gingen we met uitzonde
ring van de vakanties op dinsdag
dicht
Gemoedelijk
Het gemoedelijke karakter en de
recht door zee-mentaliteit van Zijm
werkte positief op de klandizie. „De
klanten moeten zich op hun gemak
voelen, alsof ze thuis in de huiskamer
zitten Mede doordat het bedrijf per
manent was geopend, profiteerde het
optimaal van de toeristische groei van
de noordkop Gasten van De Krim en
van de Sluftervallei zoeken toch de
kust op. Het strand trekt altijd, om te
zonnen of te wandelen. Wij kunnen
aan onze omzet zien wat voor weer
het is geweest Maar als de gasten
het strand opzoeken, dan nemen ze
wél een stukkie waar je na een eindje
lopen even kan zitten met wat lekkers
erbij." Om een bakkie bij Piet dus.
Een gewoonte die ook veel Texelaars
er op nahielden.
„Qua drukte is het plafond nu wel zo'n
beetje bereikt. Groei zit er alleen nog
in het voor- en naseizoen. Als je maar
zorgt dat je open bent."
Meeuw
Als paviljoenhouder rekent Zijm ook
het bijhouden van het strand tot zijn
taak. „Dat moet ie zelf knap houden,
want een ander doet het met voor je.
En we geven een goede service aan
strandgangers. Toeristen komen met
van alles aanzetten. Soms een vleu
gellamme meeuw. We stelden ze
gerust door te zeggen dat we die wel
naar EcoMare zouden brengen, ter
wijl we wisten dat het beest geen
enkele overlevingskans had. Zodra
de mensen weg waren verlosten we
het beest ter plekke uit z'n lijden en
smeten hem zo de container in. Bij
een aangespoelde zeehond of dolfijn
doen we zoiets natuurlijk niet."
Slopend werk
Met de groei van het paviljoen, kreeg
Zijm een flinke portie extra werk op de
schouders. „Er kwam méér perso
neel, méér organisatie en méér admi
nistratie." Zijm groeide weliswaar met
z'n bedrijf mee, maar realiseerde zich
een jaar of drie geleden dat er voor
goed management toch de nodige
veranderingen nodig waren. „Om
zo'n bedrijf waar in het hoogseizoen
toch een man of twintig werkt te lei
den is een stevige aanpak gewenst.
Als een medewerker iets fout doet en
ik zeg daar wat van, dan gaat het mij
moeilijk af om zo'n gast steeds weer
opnieuw te corrigeren We zijn alle
maal toch grote jongens. Die houding
heeft alles te maken met mijn makke
lijke reet. Zo van het gaat wel goed
en laat maar gaan. Het had wel z'n
voordelen, want ik heb nooit een
personeelsadvertentie hoeven plaat
sen En we hadden altijd een goed
team Maar zelf sta ik liever achter de
tap, liever een gezellig praatje dan al
die rompslomp."
Energie
„De hele organisatie van zo'n tent,
dat is toch met mijn pakkie an. Het is
echt slopend werk, je bent zeven da
gen in de week bezig. Geloof me, de
dagen zijn te kort, hoe je het ook
wendt of keert Want je moet niet
denken dat je in déze branche ooit
zonder werk zit. In de zomer heb je
de klanten en in de winter zijn er weer
andere klussen Het maakt het werk
natuurlijk wel afwisselend Niet één
dag is hetzelfde. Maar de energie die
ik een jaar of dertien, veertien gele
den had. heb ik nu niet meer. Ik heb
het wel gezien. Al een paar jaar ei
genlijk al. Wat ik straks ga doen, dat
vertel ik nu nog met Maar het is wel
tijd dat een stel jonge, dynamische en
energieke mensen die tent eens gaan
runnen
Overname
Eerst was hij van plan om het bedrijf
over te doen aan enkele van zijn
medewerkers, maar dat ketste af.
Toen kwamen Yvonne Boom en Pas
cal Stoop in beeld Pascal, 23 jaar en
afkomstig uit Schagen, kent het be
drijf dankzij zijn werk in de keuken en
vriendin Yvonne Boom. 25 jaar en
dochter van Hans Boom uit Oude
schild, heeft al een maand of drie bij
Zijm gewerkt. Momenteel is ze nog
assistent horecamanager in Het Pa
viljoen in vakantiecentrum De Krim.
Nadat duidelijk werd dat de overname
door de andere kandidaten niets
werd, raakten de onderhandelingen
met de twee jonge ondernemers in
een stroomversnelling. Piet Zijm: „Je
doet je zaak toch graag over aan
mensen waarin je vertrouwen hebt
Bij hen weet ik zeker dat het goed
komt."
Bovenverdieping van de produktiehal. Een deel van de oude installaties staat er nog. Op de voorgrond stonden vroeger de turbines
die naar India zijn verkocht. De gaten zijn volgens Van Tatenhove prima geschikt voor het overstorten van afval in containers.
(Foto's Frans Hopman)
eerste bereikte de rubberboot De
van de wipperploeg van De
sg woensdag het wrak. Dat ge-
ade vlak nadat een marine-
f'.opter de enige overlevende had
jépikt. Deze overleed later in het
««ziekenhuis.
«as tijdens de rest van de actie
igrote rol weggelegd voor de wip-
ptoeg Woordvoerder Jaap
tgerheide- „Drie van ons zijn met
«bberboot naar het toestel geva-
Meer mensen meenemen is met
ml. Stel je voor dat je overleven-
aantreft, die moeten er dan wel
tanen." De overige wipperploeg-
fcn werden door de TX 10 naar het
'pgebied vervoerd Afgesproken
ddat de Koger KNRM-mannen de
Sng zouden hebben.
«wel de mannen aan boord van de
10 per radio waren gewaar-
iuwd dat zij waarschijnlijk weinig
«levenden zouden aantreffen,
s de hoop bij nadering van de
tota Hoogerheide: „Uit de verte
het net alsof er mensen op de
jfcel zaten. Pas toen we dichterbij
waren werd het ons duidelijk dat dat
losgeslagen stukken aluminium wa
ren Al varende waren aan boord van
de TX 10 zeilen en touwen klaarge
legd, zodat viot met de berging van
slachtoffers kon worden begonnen.
Hoogerheide coördineerde de actie
ter plekke „Ik wilde ten alle tijden
voorkomen dat bootjes met één of
twee slachtoffers aan boord naar al
lerlei verschillende havens zouden
varen." Hij noemt de berging een trau
matische ervaring. „Maar ik denk wel
dat iedereen van ons het redelijk
heeft verwerkt. Ik had voordat we te
ruggingen al naar mijn vrouw gebeld
met het verzoek of ze de andere vrou
wen wilde inlichten. Ook hadden we
ervoor gezorgd dat er iemand in het
boothuis was, voor een beetje
warmte, licht of een praatje Hooger
heide heeft inmiddels contact gehad
met Alfons Boom over een gezamen
lijke napraatavond, ook met de
mannenvan de Beursplein. „Het lijkt
ons verstandig om dat binnenkort te
doen."
Una de crash werd de gemeente
üatmeerd. In allerijl werd een
M isleam samengesteld. „Ons
®ste probleem was dat we niet
ta wét er precies aan de hand
vertelt Rom van Schaik. „Dat er
l Da rota was neergestort, werd
■'duidelijk, maar of hij op Texels
"dgebied lag wisten we niet. Je
9 niet wat er op |e af komt. Of je
en "n9 voor familie moet regelen en
*'van dat soort zaken."
4erd hevig getelefoneerd om infor-
ie te vergaren. Het wrak bleek
ren de grenzen van gemeente
ivi -agen te liggen. De plek werd
"wl tot rampgebied verklaard.
Van Schaik: „De burgemeester van
Den Helder vertelde ons dat de ma
rine het overnam .Zij hebben de men
sen en de ruimte om op de meest
doelmatige manier zoiets af te hande
len."
Gemeente Texel stelde wel enige tijd
de telefooncentrale open. „We wer
den bestookt door persmensen. Nee,
er heeft geen familie van inzittenden
naar ons gebeld." Toen duidelijk werd
dat verdere betrokkenheid van de
gemeente niet noodzakelijk was, is
een bandje ingesproken met
informatienummers van de marine en
is het team naar huis gegaan
Deelnemers aan een vlucht met de DDA krijgen altijd na afloop een certificaat. De
exemplaren voor de verongelukte passagiers dreven rond het wrak (Foto Henk van ww
„Op het moment dat je zo'n ramp
filmt mag er dan tussen jou en de
gebeurtenissen een lens zitten, je
neemt het toch allemaal in je op.
Pas bij het monteren van de beel
den realiseerde ik me de werkelijke
omvang van de ramp." Aan het
woord is John Smit van Videolux,
die als één van de eersten op de
plek van de ramp was. Zijn beelden
werden nog dezelfde avond in Ne
derland en Duitsland uitgezonden.
Smit werd kort na de ramp getipt door
de tv-zender RTL4 Hij charterde via
een kennis een snel jacht en vertrok
met zijn camera vanuit de haven in
het kielzog van de TX 10 naar de plek
waar de Dakota in zee was gestort.
Ter plaatse filmde hij onder meer hoe
de slachtoffers uit het wrak werden
gehaald en aan boord werden gehe
sen. Om 19.30 uur, het filmen was
nog niet afgerond, was zijn stem live
te horen in de uitzending van het
RTL4-journaal „Ze wilden een
ooggetuigeverslag. Ik vond het best
wel moeilijk om zo te vertellen wat je
ziet Het klonk alsof ik erg onder de
indruk was, al had ik dat op dat mo
ment niet zo in de gaten Later merkte
ik het wel."
Slachtoffers
De beelden die hij maakte werden
voor het eerst uitgezonden in de
nieuwsuitzending van 21.00 uur. „Ik
heb ze kort daan/oor zelf in allerijl
moeten monteren." Op de beelden
waren slachtoffers te zien. „Eigenlijk
wilde ik die er uitknippen, maar de
regisseur vond dat ze er in moesten
blijven."
Smit filmde in opdracht van onder
meer RTL4 ook de persconferentie
van minister Borst. Gistermorgen
maakte hij voor deze zender in Den
Helder opnieuw beelden en s mid
dags legde hij een interview met
Alfons Boom vast. Beelden van de
ramp die nog niet op tv zijn vertoond,
worden zondag om 11.00 en om
17.00 uur uitgezonden op TV Texel
De gemeente Is benaderd door
Waterleidingbedrijf Europoort, die
een nooddrinkwatervoorziening
aanbiedt. Dat is echter niet nodig,
omdat het eiland een eigen nood
voorraad heeft in het Hogeberg-
gebied.
Als zich een ramp voordoet is de ge
meente verantwoordelijk voor een
nooddrinkwatervoorziening In het
verleden kon daarbij een beroep wor
den gedaan op het rijk voor speciaal
materiaal, maar dat is overgenomen
door het bedrijf Europoort. Dat biedt
de voorzieningen aan tegen een jaar
lijkse premie van tien cent per inwo
ner en betaling van de kosten van de
operatie bij daadwerkelijke inzet.
Het PWN heeft op Texel een hoeveel
heid water in de ondergrond van de
Hogeberg gepompt Dat kan bij
calamiteiten worden gebruikt na een
eenvoudige filtering. De voorraad is
voldoende voor minstens negen we
ken Vandaar dat de gemeente niet in
zee hoeft te gaan met Europoort.
Het is onhandig om werkruimten bo
ven te hebben."
Het bedrijf beschikt nu over een
royale en uitstekend geoutilleerde
werkplaats Deze ruimte met o a. een
draaibank, lashoek en een grote
Van 3.000 m2 naar een terrein van
35.000 m2. Nu de verhuizing naar
de voormalige PEN-centrale bij
Oudeschild een feit is, beschikt
aannemersbedrijf Tatenhove over
een zee van ruimte. Klaar is het
nieuwe onderkomen nog aller
minst, maar directeur Willem van
Tatenhove neemt de tijd om het
gebouw naar zijn wens in te rich
ten.
„De verhuizing is prima verlopen-
Drie zaterdagen zijn we met twintig
man in de weer geweest. Alles dat
wielen heeft, hebben we ingezet",
aldus Van Tatenhove Het terrein aan
de Maricoweg in Den Burg was afge
lopen weekend ontruimd en afgelo
pen maandag was de eerste werkdag
in Oudeschild.
De oude elektriciteitsfabriek is nog
maar voor een klein deel heringericht.
De magazijnen op de begane grond
zijn verbouwd tot kantoren Hier be
vinden zich nuo.a. een royale recep
tie, het directievertrek, de planning
ruimte en de kantine. De
naastgelegen kleedruimte met was
gelegenheid is in oude staat geble
ven „Welk bedrijf op Texel beschikt
over zo'n prachtig lokaal?", zegt Van
Tatenhove opgetogen
Opvallende entree
Medewerkers van aannemersbedrijf
Elko Vermeulen uit Oosterend. die
met de onderaannemers IBS/Oele/
Schoo en Verenigde Schilders de
verbouwing uitvoert, zijn momenteel
nog bezig met de aanpassing van de
entree „Bij de oude centrale vroeg je
je af waar de voordeur was. Zo'n gi
gantisch gebouw moet een duidelijke
ingang hebbenVandaar dat
Architektenburo Visser een opvallend
ontwerp heeft gemaakt De voordeur
krijgt een luifel in de vorm van een A
„De A van entree", lacht Van
Tatenhove
In de oude centrale waren de kanto
ren boven. Van Tatenhove heeft be
sloten om alles op de begane grond
te centreren. „In zo'n groot gebouw
moet je zorgen voor korte looplijnen.
(Foto GcrarO Timmerman)
afvalcontainers mooi onder, aan die
gaten hoeven alleen maar trechters
te worden gemaakt. Het afval, dat met
een transportband naar boven gaat.
kan daar zó in worden gestort", ziet
Van Tatenhove al voor zich. .Verge
lijk het maar met bollen sorteren."
Willem en Dieuwke van Tatenhove in de geheel nieuwe receptie van het bedrijf.
boormachine werd in goede staat van
het PEN overgenomen. Alle bouwma
terialen. containers en rijdend mate
rieel zijn ondergebracht aan de ach
terzijde van het gebouw
Stoomketels
Een groot deel van de centrale" zo
als Van Tatenhove en zijn medewer
kers het gebouw noemen, moet nog
worden ontmanteld. De motoren, ge
neratoren en turbines zijn inmiddels
verkocht naar Bonaire en India, maar
Energie Noord West (ENW, opvolger
van het PEN) is nog bezig met de
verkoop van de kolossale stoom
ketels. Bedoeling is dat dit voor het
eind van het jaar lukt, zodat alle res
terende installaties in de voormalige
produktiehal kunnen worden afgebro
ken.
Van Tatenhove wil de enorme hal
bijna helemaal ontruimen om er een
nieuwe activiteit te gaan starten,
scheiding van bouw- en sloopafval.
Tijdens een rondleiding laat hij zien
dat het gebouw daar als het ware
voor is gemaakt. „In de vloer van de
bovenverdieping van de hal zitten nu
vierkante gaten, waar vroeger de
turbines stonden Daar passen de
een open dag te houden om zijn
nieuwe bedrijf te presenteren Pas als
hij het gebouw voor zijn eigen activi
teiten geheel heeft ingericht, bekijkt
hij welke ruimte overblijft voor ver
huur. Zoals het er nu naar uitziet zul
len drie a vier royale „units" beschik
baar komen, die als kantoor of voor
opslag geschikt zijn.
Wat er met de kolossale olietanks a
10 000 kuub zal gebeuren, is nog
onbekend. „Ik kan er altijd nog rijp
laten van maken."
Uitzicht
De komende maanden wordt een
deel van de PEN-kantoren op de bo
venverdieping verbouwd tot privé-
woning voor het echtpaar Van
Tatenhove. Het afgelopen jaar be
woonden ze al een ander gedeelte
„Dat móest. We konden het gebouw
niet onbeheerd laten en er stonden
nog veel spullen van het PEN in." Wel
even wennen: het uitzicht op de Wad
denzee was magnifiek, maar een ei
gen tuin ontbrak en 's winters was het
akelig koud Door de gevel een stukje
naar binnen te verplaatsen, krijgt de
bovenwoning straks een groot balkon
met een der mooiste panorama's van
Texel.
Strandexploitant Piet Zijm van paai 28 schudt zijn opvolgers Yvonne Boom en Pascal Stoop de hand.
Verhuur
Het zal nog geruime tijd duren voor
het zover is. Reden voor Van
Tatenhove pas over een jaar of twee