Jaar uitstel voor
boerderijenboek
deneer de vocx?2itter
Teveel leuke gegevens
Avanti, voorheen De Hoop
D-day
ibAfc-Lbb^ COURANT
ROOD
ZR RL
o_L°A
10%
fyfat ik zeggen wou...
Straatverlichting
/ijf overtredingen
door bromfietser
Slopers verbouwen
Hotel Tatenhove
Radio Texel }0(U
Verhoging OZB
Jacht „Anne"past
maar net op autodek
Horecavakbeurs
Obscene tekst in
auto gekrast
q^PYT7T CC r- VRIJDAG 15 NOVEMBER 1996
(Foto Gerard Timmerman)
flL'b IE DIT OP L
HEBBEN WORDEN
ZE LOEL nOK'r
<me> IDENK HET NIET
ZE VROEGEN NET
HOE LORT KOMT
HET ONTBOT'.!
Drukkerij
Langeteld
De Roo>
W lieoll kous uil V|
7 honderden S
korst- on nieuwjaars-
kaarten.
Wanneer u ze laai I
indrukken J
in de maand
november geven «ij u
koiting op de indrukpriji
laarom heet Grietjeshoeve zo en wie woonde erop Rio Grande?
antwoorden leveren een schat aan historische informatie op.
jl/aar geleden begonnen Cor Reij. Karei van Empel en Cees
pgerheide aan een monsterklus. Ze doken in de geschiedenis
m de Texelse boerderijen. Een boek maken is het êinddoel, maar
streefdatum wordt niet gehaald. ..We wilden eind '96 klaar zijn,
aar we plakken er nog een jaartje achteraanaldus Reij.
hield me met van alles bezig
I combineren van gegevens uit
kadaster, het bevolkingsregister
de burgelijke stand leverde inte-
isante conclusies op." Cor Rei]
iklaart de aanloop tot het maken
neen boek Er werd door het drie
een speciale stichting in het le-
n geroepen met als naam „stich-
5 boerderijen op Texel,
schiedenis en naamgeving
mvankeli|k was de bedoeling al-
m de naam van de boerderijen te
(klaren, „Maar we kwamen zulke
ike verhalen tegen. Bovendien
nden we uit de feiten veel aflezen
ii de groei van de economie op
eiland En we komen namen van
chters tegen die later weer op een
ter bedrijf opduiken We lopen als
ware aan hun hand door de ge-
nedems", aldus Cees Hooger-
ide.
Geruchten
■lboek moet een naslagwerk wor-
i in de trant van ,,'t Lant van
<sel" van Van der Vlis „Maar de
gevens moeten wèl kloppen", vult
ui aan. Droge feiten kunnen saai
Voor de leesbaarheid zullen
irom tevens aardige wetens-
ardigheden over bedrijven en hun
lorische bewoners worden opge-
(nen En we kunnen aan de hand
feiten enkele hardnekkige ge
kten ontzenuwen. Maar het wordt
en verhalenboek, het blijft een
slagwerk."
II drietal vindt het belangrijk om
s gegevens secuur vast te leggen.
.Sinds de ruilverkaveling is
ss veranderd en er komt een tijd
er geen mensen meer zijn die
'en hoe het daarvóór was.' Hij
Knt de Haneweg en de Dominee-
g, die vroeger door Spang liepen,
ie weet dat nu nog?"
Cryptogram
uten in oude registers plaatsen de
s mannen regelmatig voor raad-
s. De huisnummering is ook zo'n
ibleem „In 1742 is een begin
gemaakt met een soort nummering
en een bevolkingsregister en in 1750
werd dat officieel overgenomen, be
halve in Spang. In De Westen is twee
keer omgenummerd In 1830 waren
ze aan de ene kant begonnen en in
1850 deden ze het over, maar toen
vanaf de andere kant. Als je dat ver
band niet weet, zit je met een
enorme puzzel."
Reij somt nog meer problemen op
Zo droegen sommige panden die
door twee families werden bewoond
ook twee huisnummers. „Aan het
kadaster hebben we niet veel Die
noteerden geen namen, alleen de
waarde van een pand." Verwarring
wordt ook veroorzaakt door boeren
die de kluit belazerden. „Die ston
den met alleen een schuur in het
kadaster, maar later blijkt uit het
bevolkingsregister dat ze er stiekum
woonden
Keuzes
De drie mannen hebben in de afge
lopen vijf jaar gegevens van bijna
vierhonderd boerderijen verzameld.
Hoogerheide: „Zo'n tachtig procent
van alle tekst is klaar, maar moet nog
in de computer We zijn op zoek naar
een typist die dat voor ons wil doen
Er moesten veel keuzes worden
gemaakt „Je hebt altijd twijfel
gevallen. Wat is nou een boerderij9
Er is een periode geweest dat land
arbeiders subsidie kregen als ze met
een beetje land gingen boeren Daar
zijn boerenbedrijven uit voortgeko
men Als de agrarische activiteit op
een bedrijf is gestopt, eindigt daar het
verhaal
Bloembollenbedrijven zijn door de
mannen ook meegenomen. Reij: „Er
zijn mensen die dat bij de tuinbouw
vinden horen, maar er zijn bloem
bollenbedrijven voorgekomen uit tra
ditionele agrarische bedrijven. En
andersom ook, trouwens, want Rio
Grande is tegenwoordig een
landbouwbedrijf en varkensfokkerij,
maar werd door een familie
Parlevliet, die ooit rijk was geworden
met de haringvisserij, in het verleden
aangekocht voor verbouw van bol
len."
Kiekjes
Aan de overkant hebben Reij, Van
Empel en Hoogerheide een uitgever
gevonden voor hun boekwerk. Het
wordt één deel. „We hebben stof
genoeg voor meerdere en je zou een
tweedeling kunnen maken aan de
hand van de geografie, maar dat
doen we liever met
De tekst wordt opgeluisterd met
oude foto's. „We zoeken familie
kiekjes, maar dan zonder familie
erop", lacht Reij „Het gaat ons om
de boerderijen op de achtergrond."
Hoewel de drie altijd meer beeld
materiaal kunnen gebruiken, hebben
ze veel aan het archief van Maarten
Stoepker. „En we hebben zelf het
nodige opgespoord. Zo vond ik in
een kraam op de markt één van de
eerste foto's van De Koog. Zomaar,
bij toeval. Kijk, dat zijn leuke din
gen."
De Hoop werd in 1880 aan de
Schorrenweg gebouwd op bijna 20
ha land. Dat gebeurde door Arie
Ariesz. Dros (1851-1887), die
boer op Mariahoeve aan de
Vuurtorenweg was. Hij liet er ar
beiders wonen. De weduwe van
Dros, Eitje Dirksd. Leijen (1852-
1926) werd in 1988 eigenares Ze
verhuurde het bedrijf
In 1897 werd De Hoop bewoond
door Cornelis Pieterz. Visman
(1872-1943) die was getrouwd met
Marretje Jacobsd. Bakker (1874-
1945). In 1907 werd Willem
Pieterz Roeper (1880-1922) de
nieuwe eigenaar. Hij trouwde met
Rennetje Meindertsd. Visser.
Van Roeper is bekend dat hij een
varkens-dekstation had met twee
stamboekberen, waarbij de zeu
gen een paar dagen op de hof
stede kwamen logeren. Kriel en
voederbieten stonden op het
menu. In 1918 werd Roepers'zoon
Memdert (1909-1988) door een
bewegende rosmolen gegrepen
waardoor zijn been werd verbrij
zeld Roeper kocht in 1920 Capni,
waar hij voor zijn zoons meer per
spectief had.
De Hoop werd verkocht voor
ƒ24.200,- en opgedeeld in drie
stukken. Zeven ha ging naar
Roepers'broers Cornelis en Pieter,
zeven hectare werd gekocht door
Keesie Piet Witte en Jacob (Jaap)
Cornelisz. Kager (1891-1957)
kocht de boerenwoning, schuur
en nog bijna zeven hectare land.
Nadat Willem Roeper boelhuis
had gehouden en naar Capni was
vertrokken, kwam Jaap Kager
met zijn vrouw Agnes Blokdijk en
hun kinderen naar De Hoop vanaf
Landzicht, Stuifweg 62. Hij stortte
zich ook op de varkens en had in
1930 al tbc-vrij rundvee, maar hij
was ook melkrijder.
Bij de ontruiming van polder 't
Noorden, toen de bezetters ter
voorkoming van luchtlandingen
de landerijen vol palen zetten,
kreeg familie Kager met negen
personen onderdak op Jachtlust.
Later kocht Jaap Kager van Jan
Cornelis Bruin (Jan Plaatje) grond,
die te duur was volgens de Wet
Prijsbeheersing Landbouwgron
den. Bruin werd in Alkmaar ver
oordeeld, maar vond de boete te
hoog, zodat hij koos voor een
week gevangenis. Achteraf had
hij daar spijt van
In 1953 staat Jaap Kager te boek
voor twee paarden, 18 runderen en
15 varkens. Jan Bakker van De
Atlas kocht De Hoop in 1958 voor
zijn zoon Gerardus (Gerard)
Cornells (1931-1992), die was
getrouwd met Martje (Marry)
Cornelisd. Kuip van Rozenburg.
Zij was lid van het muziek
gezelschap „Avanti" en dat was
de naam die de Bakkers de ver
nieuwde boerderij gaven Gerard
werd in 1963 eigenaar. Hij had
toen bijna 21 hectare land en
breidde dat uit tot 42 hectare,
waarop hij vooral veel poot-
aardappelen en suikerbieten ver
bouwde. Hij verhuisde met Marry
naar Bargen 4 en zijn zoon
Frederik (Frits) zette het bedrijf
voort. Die gebruikte, in samenwer
king met zijn neven Ben en
Johannes Cornelisz Bakker van
Alexanderhoeve ook land van De
Korenschoof. Onlangs, op de
avond van 17 oktober 1996,
brandde de schuur van Avanti tot
de grond toe af.
Een (iets ingekort) tekstvoorbeeld uit het boek in wording
ie in deze tijd in het donker door
el straten in Den Burg loopt of
tst. zal het waarschijnlijk al zijn
gevallen dat veel straatlantaarns
ifect zijn. Vooral voor mensen die
il (meer) zo goed zien (die bijv.
ichtblind zijn) is dat behoorlijk las-
schijnt de gemeente, vanwege
izuinigingen, alleen lantaarns te re-
reren als de burger zelf precies
orgeeft om welke lantaarnpalen
gaat. Een telefoontje dat er op
Buytengors. Schoudieck en de
fiilpbanck heel wat lantaarns met
anden. is met genoeg. De mede-
irkers van de gemeente gaan niet
ilf even Den Burg rond om te con-
iteren welke lampen uit zijn.
ndat veel mensen (zoals zo vaak)
at de moeite nemen om de ge-
aente te bellen, en vooral omdat
J voor de betrokken ambtenare
jkbaar teveel problemen oplevert
n ook buiten de officiële werktijd
s voor hun werk te doen (wat veel
deren wèl doen), is het met de
aatverlichting droevig gesteld,
arom doe ik de volgende sugges-
Als iedere gemeente-medewer-
'nu een keer 's avonds in zijn ei-
4 buurt een blokje om gaat, met
tonder hond, en precies noteert
like lantaarnpalen niet branden, en
(I doorgeeft aan gemeentewerken
!ans Witte), dan is er al heel wat
oruitgang geboekt. Zo krijgt de
cger en een goed voorbeeld en
ier een goede straatverlichting in
(te donkere tijd van het jaar!
R Verduin,
Den Burg.
«i 19-jarige bromfietser uit Ooster-
d krijgt een dikke bekeuring Hij
i'd dinsdagmiddag in de Oester-
raat aangehouden omdat hij tegen
t rijrichting inreed en geen helm op
d Hij bleek echter ook niet in het
Hit van een brommercertificaat en
|i vervoermiddel had een veel te
»t vermogen Daarnaast miste de
wrem, de bel en de verlichting en
stond het sterke vermoeden dat er
®9 meer technische gebreken wa-
Slopers hebben vrijdag een begin
gemaakt met een ingrijpende reno
vatie van Hotel Tatenhove aan de
Bosrandweg in De Koog Het linker
deel van het hotel van de familie
Schuijl wordt de komende vijf maan
den ingrijpend verbouwd De eetzaal
wordt vernieuwd en de slaapkamers
worden gemoderniseerd en een stuk
ruimer, zodat weer aan de eisen van
de hedendaagse vakantievierders
kan worden voldaan, aldus Marcel
Schuijl Om de verbetering te reali
seren ondergaat het hotel een uit
breiding, al wordt de capaciteit aan
bedden niet verhoogd Het andere
deel van het hotel is recentelijk nog
gemoderniseerd. Het is de bedoeling
dat aannemer Van Heerwaarden de
verbouwing een week voor Pasen
heeft voltooid, zodat de gasten er
weer kunnen slapen
(ADVERTENTIE)
Radio Texel staat zaterdagmiddag
vanaf 13.00 uur in het teken van Sint
Nicolaas. In de uitzending zijn recht
streekse impressies van de intocht
van de goedheiligman de beluisteren.
Drukkerij/uitgeveri)
Langeveld en de Rooy
Parkstraat 10 Den Burg
Telefoon 0222 - 362600
Fax 0222 - 314111
VOLGENDE "PüNi VOORZITTER
TEGEN
HELDER EN HRNDIG
INSPRNNINGS VERPLICHTING 3 DRGjNDEL ING
)N GE HOORD 5 VOOR S VOLGENDE PUNT VOORZ
HONDEN EN VOEi
En
DE WINST VWV PE
INGRNGG-EN UITGHNGS PUNTEN LIGGEN VJEL DlCWT BD ELKRRR
HC
rVDN
VERVOLG VAN PAGINA 1
weinig", vond Peter Bakker „Je kunt
bijvoorbeeld het fietspad langs de
Vuurtorenweg en een nieuwe school
in De Cocksdorp niet betalen Een
verhoging is met populair, maar wel
eerlijker tegenover de bevolking dan
met een ongedekte cheque te ko
men zoals het college doet
Lachertje
Voor epn totaal andere benadering
koos de PvdA. Tot verbazing van
wethouder Poster hield fractieleider
Dirk Terpstra vast aan zijn voorstel
om de vorig jaar doorgevoerde OZB-
stijging van 10% zoveel mogelijk
terug te draaien Die verhoging werd
toen nodig gevonden omdat een mil
joen korting van het rijk in het ver
schiet lag Dif jaar keerde het tij in
gunstige zin voor Texel Omdat
naast deze meevaller zich ook
nieuwe tegenvallers aandienden,
handhaafden b en w echter de 10%
stijging en de doorgevoerde bezuini
gingen.
Woensdagavond pleitte Terpstra om
6% OZB terug te geven aan de bur
gers „Meent u dat nou echt9 Dit is
een lachertje", hoonde Poster.
Konijn
Gezien de andere standpunten kreeg
dit PvdA-plan geen meerderheid
Terpstra had hierop gerekend en
toverde een ander konijn uit de hoge
hoed. Een verrassend voorstel, dat
grote kans van slagen leek te ma
ken. Bij het bestuderen van de be
groting was Terpstra tot de ontdek
king gekomen dat een bedrag van
f200.000,-, dat als
„navorderingsrisico" was opgeno
men, best aan de algemene reserve
kon worden toegevoegd. Als blijkt
dat het rijk minder uitgeeft dan
begroot, moeten de gemeenten met
een lagere uitkering toe kunnen Het
rijk komt dan achteraf met een ver
rekening; voor Texel bedraagt dit ri
sico gemiddeld twee ton per jaar
Gezien de forse jaarlijkse
begrotingsoverschotten is dat geen
écht risico, betoogde Terpstra Hij
stelde voor de twee ton vier jaar lang
over te hevelen naar de algemene
reserve, zodat die de gewenste
bovengrens van f4 miljoen zal berei
ken. Na het jaar 2000 valt de jaar
lijkse twee ton weer vrij „Zo
reserveren we het geld tenminste en
verdwijnt het niet in de jaarlijkse grab
belton van het rekeningoverschot
Slim
Peter Bakker speelde er meteen op
in „Inhoudelijk een goed voorstel,
dit leidt tot een meer solide basis
voor de komende jaren. De andere
partijen moeten dit serieus in over
weging nemen"
De GroenLinks-man zei de voorstel
len van TB en CDA voor 3% OZB-
stijging te willen steunen indien die
partijen vóór het PvdA-voorstel zou
den stemmen. Slim van Bakker die
gauw de koppen had geteld en zag
dat TB en CDA de twee stemmen
van GroenLinks hard nodig hadden
Onverantwoord
Tijdens een schorsing van een half
uur zagen beide collegepartijen ech
ter af van hun steun aan het PvdA-
plan. Dat gebeurde op advies van
Hel jacht ..Anne", dal dinsdag 30
oktober bij paal 9 strandde, bevindt
zich niet meer op Texel Vrijdag
middag werd het schip uit Oude-
schild opgehaald en per truck mei
oplegger vervoerd naar Noord
brabant. De combinatie paste maar
net op het onderste autodek van
Teso-veerboot Schuipengat. Om de
gewenste hoogte te bereiken werd de
mast neergehaald en de reling ver
wijderd
De strandvonderij gaf het schip vrij
dag vrij nadat de in Belgié woonach
tige eigenaar Bert Houtman ver
klaarde garant te staan voor alle
gemaakte kosten. De berging en
bewaking van het schip kostte de
onverzekerde Houtman enkele tien
duizenden guldens Houtman pro
beert de totale schade te verhalen op
de jachthaven Seaport Manna in
IJmuiden, waar het jacht door een
zwerver werd gestolen.
..Een hele operatie'. aldus
gemeenteambtenaar Rom van
Schaik. die zich namens de
strandvonderij met de afwikkeling
bezighield. ..At met al heb ik er een
goed gevoel aan over gehouden, op
de diefstal na Dat was jatten en had
absoluut niets met jutten te maken
Vorig weekend namen onbekenden
enkele ..souvenirs" mee uit het
schip, dat op het terrein van De Ham
ster lag.
Dit incident weerhield Houtman er
met van om Texel met een aanden
ken te danken voor de vele hulp die
hij op het eiland kreeg Aan het
Maritiem en Juttersmuseum in Oude-
schild. waar een fotoreportage over
de stranding van de ..Anne" is te
zien. schonk hij een GPS. een
boordmstrument waarmee de positie
van het schip kan worden bepaald
wethouder Poster, die zich op zijn
beurt had laten voorlichten door zijn
ambtelijke top.
„Wegzetten van die twee ton is on
verantwoord. Het financiële risico
dat daarmee wordt afgedekt is reëel.
De VNG (Vereniging van Neder
landse Gemeenten, red.) geeft dat
aan", aldus Poster.
Bakker en Terpstra reageerden te-
leurgesteld en probeerden het tij nog
te keren. „De wethouder is bezig
Texels Belang en CDA een kat in de
zak te verkopen", trachtte Bakker de
zaak te redden „De collegepartijen
willen 3% OZB voor de algemene
reserve gebruiken. Ze vergeten dat
2% nodig is om de herwaardering
van het onroerend goed te neutrali
seren. Zo blijft er maar 1% over, of
tewel f25 000,- terwijl zes ton nodig
is Hopelijk vallen TB en CDA de
schellen nu van de ogen
Niet dramatisch
Poster probeerde de gemoederen te
bedaren. „Het voorstel van de PvdA
leek me eerst heel sympathiek, want
het gaat uit van sparen Maar de
VNG raadt het af Ik zeg u toe dat ik
zo snel mogelijk geld in de alge-
mene reserve probeer te krijgen
Poster kondigde aan dat hij een eind
wil maken aan de enorme begrotings
overschotten („dit jaar weer een
miljoen") door strakker te begroten.
Daarnaast wees hij op de sterke i
vermogenspositie van de gemeente.
De solvabiliteit is met 6% gestegen
dat wijst met op een slecht financieel i
beleid. U hoeft dus met dramatisch j
te doen."
„Ga maar rustig slapen", stak de
cynische De Groot zijn ergernis met
onder stoelen of banken.
In sport- en evenementhal 't
Stappeland wordt 11 maart voor de
vierde keer de horecavakbeurs ge
houden De organisatie nodigt met
name Texelse bedrijven uit zich via
deze beurs te profileren. De onder
nemers kunnen een informatie
pakket opvragen in de sporthal (tel
32 70 00 of fax 31 71 20)
Een 27-jarige man uit Nederweert trof
zijn rode Peugeot donderdag op de
Boodtlaan in De Koog aan met diepe
krassen in de lak In één van de
spatschermen was met grote letters
twee keer de kreet „Fuck Off' aan
gebracht.
De „Anne" gaat in Den Helder van boord.
