„Kwaliteitseiland" staat
nog niet in de Van Dale...
Sinterklaas heeft
Texel niet vergeten
Nostalgische expositie
in EcoMare van start
Aanzien voor Radio Texel
Aanmoedigingsprijs voor
programma Natuurwijzer
Met hoedjes en snoepjes
praten over vroeger
"mm
TEXELSE^" qouraNT
B en w houden vast
aanTesselschadehof
„Toeristenbelasting
vijf cent omhoog"
Geen blues
Texelaar op TV
Texelse turners
NH kampioen
Architektenburo op
terrein Olleke
Bolleke
Kokkerellen op
nieuwe apparatuur
overbelasting van winkels, wegen en
andere voorzieningen op het eiland
veroorzaakt, dus kwaliteitsver
mindering.
DINSDAG 3 DECEMBER 1996
In het Van Dale woordenboek staan tal van woorden waarin minimumloon. Omdat met name het
„kwaliteit" is verwerkt: kwaliteitsproduct, kwaliteitswerk, rendement van de horecabedrijven
kwaliteitsdieren, etc. Maar het woord „kwaliteitseiland" ont- 9er|n9 is, wordt jeugdig en dus goed
breekt nog en het zal nog wel langer duren voordat daarbij koop Person?el aangenomen Bood
Texel als synoniem wordt genoemd.
Deze ludieke constatering komt voor
rekening van Daan Welboren die
wijdagavond in De Lindeboom vaar-
I dig leiding gaf aan een forum-
1discussie met als thema de vraag
.Texel, een kwaliteitseiland?" Dat
gebeurde in openbaarheid na afloop
ran de najaarsvergadering van het
TVO Niet minder dan zeven plaat
selijke kopstukken deden goed voor-
oereid hun zegje over dit onderwerp,
nede op basis van een door henzelf
opgeworpen stelling. Een stellig ant
woord op de themavraag gaf nie
mand van hen. Wel gaven zij feiten,
meningen en overwegingen die van
pas kunnen komen bij het noodza-
lelijke aanwakkeren van het
kwaliteitsbesef en bij de verdere
pntwikkeling van Texel, vooral als
lecreatie-eiland.
Ko Vinke legde aan de hand van cij-
ers uit dat het kleinschalige Texelse
ledrijfsleven met zijn 1194 inge-
ichreven ondernemingen voor
17,4% direct afhankelijk is van het
oerisme en een nog veel groter deel
idirect Kwaliteitsverbetering als
middel om deze bestaansbron in
tand te houden is dus buitengewoon
elangrijk, vooral nu er van groei in
oeristische capaciteit met of nauwe-
jks sprake meer kan zijn.
Ipmerkelijker was de stelling van
directeur Theo Zijm van het Arbeids
bureau Texel: „Een afnemende va
riatie in de werkgelegenheid veroor
zaakt toenemende verarming van
het leefklimaat op Texel" De afname
in variatie is het gevolg van het
steeds belangrijker worden van het
toerisme als werkverschaffer en het
teruglopen van andersoortige bedrij
vigheid. Het toerisme is steeds meer
een kwetsbare monocultuur gewor
den Jongeren vinden het soort werk
waarvoor ze zijn opgeleid met op
Texel en vertrekken met vergrijzing
als gevolg. Andere grepen uit het
betoog van Zijm: de laatste jaren is
op Texel sprake van toenemende
werkloosheid, dus in tegenstelling tot
de landelijke ontwikkeling.
Schaarste aan aantrekkelijke banen
doet ze langdurig bezet blijven: de
promotiekans voor jongeren stag
neert. Carrièremakers zien geen kan
sen en vertrekken
Verhoudingsgewijs hebben veel
mensgn die in het seizoen werken
geen vakopleiding genoten voor het
door hen gekozen beroep. Dat doet
denken aan tweede keus en is geen
basis voor motivatie, dus met van
belang voor de kwaliteit die uitge
straald moet worden. Ook de afne
mende inkomensdifferentiatie is be
denkelijk. De bandbreedte van de
inkomens bevindt zich dicht bij het
Walvissen en andere zeezoog-
lieren kunnen door hun grootte,
ntelligentie en het feit dat ze we-
eldwijd worden bedreigd, altijd
ekenen op de aandacht van het
|rote publiek. Dat was in de jaren
lijftig voor de toenmalige direc-
eur van het Texels Museum,
ierrit J. de Haan, één van de re-
lenen om te beginnen met de op-
uw van een collectie die op
leze dieren betrekking had. Hij
intleedde eigenhandig op primi-
ieve wijze walvisachtigen en
itelde de skeletten van vinvissen
in diverse dolfijnsoorten ten toon
n het museum.
'rijdagmiddag werd in EcoMare een
jdelijke tentoonstelling geopend, die
Ie herinneringen aan deze periode
lakker roept. Er worden nagenoeg
omplete skeletten getoond van een
irka (tandwalvis) en een butskop
die helemaal geen tanden heeft) en
liverse schedels en andere skelet-
leien van vinvis, dwergvinvis en
iriend. Ook is de van het Museon in
)en Haag geleende mal te zien, die
gemaakt van de staart van de
otvis die in 1979 bij Egmond aan-
poelde. Verder allerlei voorwerpen
Se op walvissen betrekking hebben,
oals krantenknipsels, foto's, brie-
en, een stuk walvisspek, een
ensmes, een stuk balein en de
outen tonnen die De Haan gebruikte
oor het reinigen van zijn walvissen
n later voor de zeehonden.
Je expositie werd vrijdagmiddag
eopend door Harry de Graaf, die
aarbij een column voordroeg met
ersoonlijke herinneringen aan De
laan en zijn onwelriekende
(alvissenactiviteit De basis van de
ollectie is overigens gelegd door De
laans's voorgangers, „meester"
raai en Herman van der Horst.
P Ie Graaf greep de gelegenheid om
'pleiten voor het bij EcoMare plaat-
in van de twee reusachtige vinvis-
iken, die jarenlang de toegangs-
rt vormden van het oude
Vseum en voor deze tentoonstel-
ig uit het magazijn zijn gehaald. Het
loderne kunstwerk dat nu bij de
entree staat zou volgens Harry weg
moeten omdat het in een natuur
historisch museum niet thuishoort:
„Geef het maar mee met het grof
vuil. Dat kan nu nog voor niks".
Arthur Oosterbaan leidde de geno
digden rond in de expositie, waarbij
hij onder andere vertelde dat slechts
drie soorten walvisachtigen van na
ture in de Noordzee thuishoren: de
bruinvis, de witsnuitdolfijn en de
dwergvinvis. De andere dieren die op
onze kust aanspoelden waren altijd
per ongeluk in de Noordzee verzeild
geraakt. Het skelet van een dwerg
vinvis was jarenlang alleen al door
zijn omvang de topper van de
museumcollectie. Dit skelet ont
breekt helaas op deze nu geopende
expositie want omdat het buiten was
opgesteld heeft het ernstig van weer
sinvloeden geleden en raakte zwaar
beschadigd toen het als gevolg van
harde wind van zijn achtergrond werd
gerukt
De expositie „Omgeven door een
aureool van onbeschrijfelijke geur"
blijft in stand tot eind februari 1997.
schap van Zijm: probeer met alle
macht andere dan toeristische werk
gelegenheid op Texel te houden De
praktijk heeft geleerd dat het aan
trekken van nieuwe werkgelegenheid
bijna onmogelijk is.
Onmisbaar
Tegelijk is het toerisme voor Texel
onmisbaar omdat omvang en kwali
teit van het voorzieningenniveau er
door worden bepaald. Als iedereen
dat beter zou beseffen zou de gast-
vriendelijkheid groter zijn en daar
mee de geboden kwaliteit, zo liet
Jook Nauta namens de Stuurgroep
VVV weten. Ook hij voerde cijfers
aan als illustratie Texel is „een
aardig stadje" van 23000 inwoners
als de toeristische overnachtingen bij
de inwonersovernachtingen worden
geteld. Zonder toerisme zouden er
niet 5400 arbeidsplaatsen maar
hooguit 3000 zijn. Er zou nog maar
een derde overblijven van scholen,
winkels, horeca, bouwbedrijven en
financiële dienstverlening.
Teso-directeur Rob Wortel legde uit
dat een groter aantal toeristische
bedden wachttijden bij de boot en
Hoe gaat het straatje met
bejaardenwoningen op de plaats
van de oude schuur van Geus in
Den Burg heten? Daarover mag de
gemeenteraad komende dinsdag
beslissen. B en w houden vast
aan de naam „Maria Tessel-
schadehof".
De naamgeving zorgde afgelopen
maand tijdens een commissie
vergadering voor discussie. Geop
perd werd de toekomstige doorbraak
tussen Schilderend en Wilhelmina-
laan te vernoemen naar de familie
Geus, bijvoorbeeld „Geuzenveld".
Als afgeleide van de Wilhelmmalaan
kwam ook de ..Margrietstraat" in
beeld.
Het college schuift beide suggesties
terzijde. „In het algemeen zijn we
terughoudend met het vernoemen
van straten naar personen Wij zien
hiervoor nu geen extra argumenten",
verklaren b en w. Omdat het nieuwe
straatje eigenlijk tussen wal en schip
valt. is het met nodig om een relatie
te leggen met aangrenzende straten
Het college vindt dat de naam Maria
Tesselschade historisch gezien op
het eiland niet mag ontbreken. Bo
vendien zijn naar buiten toe ver
wachtingen gewekt: bij een bezoek
aan het Muiderslot in juni j.l. kreeg
burgemeester Van Rappard niet zo
maar een straatnaambord mee naar
huis.
Het gebouw aan de Ruyslaan in
De Koog waarin in 1958 kleuter
school 't Mierennest van start
ging, gaat binnenkort tegen de
grond. Dat was aanleiding voor
Jeannette Groenhof om in het
gebouw een reünie te organiseren
voor de oud-leerlingen die in het
oprichtingsjaar de school bevolk
ten. Met behulp van foto's die in
de beginjaren zijn gemaakt wer
den de oud-leerlingen opge
spoord Er werden er 27 gevon
den. waarvan er achttien naar de
reünie kwamen Er hadden er nog
wel meer opgespoord kunnen
worden maar tijd voor een uitge
breide zoekactie ontbrak. De
reünisten, waaronder drie van de
overkant, waren zaterdagavond
uitgedost zoals bij het openings
feest in 1958 Ze kregen feest-
hoedjes op en ontvingen pakket
jes snoep (foto) De avond werd
vertfer gebruikt om uitgebreid her
inneringen op te halen aan de
hand van meegebrachte foto's en
stukken uit het schoolarchief,
zoalsziektebriefjes, werksche
ma's en cijferlijsten.
Kleuterschool 'f Mierennest (ge
noemd naar Luberti's kinder
vakantiehuis dat vóór de oorlog in
de duinen stond) hield als zoda
nig op te bestaan bij de intrede
van het basisonderwijs, waarin het
kleuteronderwijs is geïntegreerd.
Het gebouw werd sindsdien ge
bruikt als peuterspeelzaal Olleke
Bolleke. totdat deze werd onder
gebracht in het nieuwe dorpshuis-
complex De Hof. {FoioHanydo Graal)
Landbouw
Rinus Kuiper van de WLTO noemde
de landbouw onontbeerlijk voor zo
wel de economie als het landschap
van Texel Dat gold volgens hem
ook voor de moderne landbouw. Aan
boeten, tuunwallen en schapen zijn
koeien, bloembollen en akkerbouw
toegevoegd waardoor de variatie is
vergroot. Die variatie is ook gediend
met het kamperen op erven en dat
moet dus mogelijk blijven. Later ver
klaarde Kuiper desgevraagd dat zijn
organisatie wat betreft het erf-
kamperen met streeft naar het aan
tal eenheden dat landelijk maximaal
is toegestaan. Voor niet meer dan
acht eenheden maakt WLTO zich
sterk.
Teun de Wit van de Werkgroep
Landschapszorg zag de moderne
grootschalige landbouw echter als
een gevaar voor Texel als kwaliteits
eiland. Hij gaf aan dat dit ook geldt
voor vliegtuiglawaai, hoge windmo
lens en rommel op de erven. Een
van de beste manieren om het toe
risme kwalitatief in stand te houden
is conservering van landschap en
natuur in combinatie met bevordering
van kleinschalige ondernemers
activiteit.
Niet tegen
Fridt Blanken van de 200 leden tel
lende vereniging Tien voor Texel
legde uit dat zijn vereniging niet te
gen toerisme is. maar het op Texel
gewoon leuk wil houden voor zowel
inwoners als recreant Volgens zijn
stelling vertroebelen de ad hoe be
slissingen van het gemeentebestuur
een helder toeristisch beleid. Tien
voor Texel zet zich dan ook af tegen
de wijze waarop de politiek omspringt
met belangrijke waarden.
Martin Warnaar van de Texelse Ver
eniging van Logiesverstrekkers
pleitte voor een andere mentaliteit
jegens het toerisme „Weg met de
arrogantie. Blij zijn met elke gast die
hier komt". Hij ontkende dat het wat
betreft de verblijfsaccommodatie al
lemaal duur, groot en luxe zou moe
ten worden In tegendeel, de varia
tie van het aanbod is ermee gediend
dat de gast ook iets heel anders kan
vinden op Texel. „De aandacht die
een kleine logiesverstrekker aan
gasten kan geven, is op een bedrijf
als De Krim onmogelijk".
De seizoenverbreding (waar de
Werkgroep Landschapszorg geen
voorstander van is) noemde hij geen
doel maar een noodzakelijk middel
om de investeringen een behoorlijk
rendement te geven
In toeristische aansluiting bij Den
Helder zag hij weinig heil. Texel moet
het zoveel mogelijk op eigen kracht
doen en naar nieuwe wegen zoeken,
bijvoorbeeld het gezondheids-
toerisme. Het moest Warnaar van
het hart dat de gemeenteraad zich
meer met dit soort hoofdzaken zou
moeten bezig houden dan met on
derling geruzie en langdurig bakke
leien over details.
Verschillende sprekers kregen de
kans om hun stellingen nader toe te
lichten tijdens een geanimeerde en
soms pittige discussie met mensen
de zaal.
Nu de overname van zwem
paradijs Calluna door EurOase op
handen is, kan de verhoging van
toeristenbelasting in 1997 beperkt
blijven tot vijf cent. Het tarief komt
daarmee op ƒ1,25 per overnach
ting. B en w stellen de gemeente
raad voor hiermee volgende week
akkoord te gaan.
Afgelopen voorjaar besloot de ge
meenteraad om de toeristenbelasting
met 15 cent te verhogen, om zo een
extra lening aan Calluna te bekosti
gen. Ook zouden de tarieven van de
forensenbelasting met 12,5% moe
ten stijgen. Als EurOase het bad
overneemt, is dat niet nodig De
forensenbelasting kan dan met 4%
stijging volstaan.
Of de raad met dit voorstel instemt,
hangt af van de voorwaarden die
EurOase stelt aan de overname.
Deze zijn vastgelegd in een
„intentieverklaring" De raad wil
eerst alle details onder ogen zien. De
intentieverklaring bevond zich giste
ren echter nog niet bij de vergader
stukken.
In de maand december wordt op de
woensdagen geen blues gespeeld in
café In den Grooten Slock. Dit om
gitarist en zanger Ewout Adriaans
enigszins te ontlasten Als er andere
Texelse musici zin hebben om blues
ten gehore te brengen, kunnen zij
zich vervoegen in het etablissement.
De 17-jarige Ansgar van der Spek is
donderdag te zien in het Veronica-
programma Now TV dat tussen
16.50 en 17.10 uur wordt uitgezon
den. Het gaat over jongeren en hun
werk. Ansgar werkt via het
leerlingenstelsel op het binnenvaart
schip „Navitas" van firma Jiskoot.
De mensen van Natuurwijzer", voor zover aanwezig, waren erg blij met hun aanmoedigingsprijs.
Het Radio Texel-programma
„Natuurwijzer" heeft zaterdag in
Dronten de Theo Heisterkamp-
prijs gewonnen. Het juryrapport
over deze serie, die al vanaf het
eerste uur van de Texelse lokale
omroep is te beluisteren, was bij
zonder lovend. Bij de prijs hoort
een cursus op de Media Academie
in Hilversum.
Voor het jaarlijkse RTV Festival had
Radio Texel vier programma's inge
stuurd. De uitzending van Natuur
wijzer, die in augustus was gemaakt,
was gewijd aan vlinders Presenta
toren Mark Fonds en Hans Witte lie
ten onder andere Kees Maas van de
Vlmderstichting aan het woord De
jury, die onder voorzitterschap van
Maartje van Weegen stond, toonde
zich aangenaam verrast over het
niveau. Wel werd ook een kantteke
ning geplaatst Zo waarschuwden de
professionals ervoor dat deskundi
gen die geestdriftig met elkaar spre
ken over de natuur zichzelf snel drei
gen te verliezen in inside-informatie.
Door een goede regie kan de
begrijpelijkheid voor de leek-luiste-
raar worden bewaakt. De
aanmoedigingsprijs voorziet in het
verbeteren daarvan, door de cursus
die ermee gepaard gaat
Thema's
Natuurwijzer bestaat al vanaf mei
1989. Iedere uitzending gaat in op
een bepaald thema, waarvoor spre
kers worden benaderd. Daarnaast
wordt algemene informatie gegeven
over flora en fauna op Texel. Acht
presentatoren in groepjes van twee
wisselen elkaar af. zodat iedereen
maar één keer in de maand hoeft op
te draven op de zondag tussen
12.00 en 13.00 uur. „Daardoor is het
maken van een goed programma
beter vol te houden", aldus de be
trokkenen.
leder team heeft een specialiteit. Zo
houden Hans Witte en Mare Lavalije
zich bezig met zeebiologie. Mark
Fonds en Edwin van Egmond doen
het milieu, Andn Binsbergen en
Arend Wassink vertellen over vogels
en Aoriaan en Sytske Dijksen nemen
alle resterende milieu-onderwerpen
voor hun rekening Het winnende pro
gramma werd toevallig gemaakt door
de gelegenheidscombinatie Witte en
Fonds, want bij vakantie en ziekte
vervangen de presentatoren elkaar.
Vast item in Natuurwijzer is het
natuurnieuws, dat iedere week om
12 30 uur wordt verzorgd door
Sytske Dijksen. al of niet telefo
nisch. Ze vertelt iets over een actu
eel natuurfenomeen op het eiland.
„Meestal iets waar mensen zelf naar
kunnen gaan kijken", aldus Dijksen,
die net als de rest van het team ver
guld is met de erkenning van profes
sionele zijde De twee technici Max
Kok en Maarten Dijker delen in de
vreugde.
Kostbaar
Naar het festival in Dronten reisde
een ploeg van elf Radio Texel men
sen af „Het was een fantastische
belevenis", verwoordt Dijksen. Uit
handen van Hans van Willigenburg
ontving het team een fraaie oor
konde. die momenteel de wand van
de studio-kantine siert. Over de prijs
bestond nog enige verwarring. Hans
Witte: „Volgens de papieren is die
cursus slechts voor twee personen,
maar wij zijn natuurlijk met z'n ach
ten. Die Van Willigenburg deed het
voorkomen of we allemaal mee-
mochten. Dat moet nog even uitge
zocht. Het is een behoorlijk kostbare
opleiding."
Veel stoute kinderen zullen er niet wonen op dit eiland. Anders had
sinterklaas het vast niet zo druk gehad. Nu vertoonde hij zich dit week
end in meerdere dorpen. In Den Burg, waar het al vroeg druk was met
winkelende mensen en de hoeveelheid inpakpapier nauwelijks toerei
kend was. konden kinderen rondjes meerijden in een huifkar, terwijl de
Goedheihgman in een rustiger tempo door de winkelstraat wandelde.
In Oosterend konden kinderen zich laten schminken en verkleden tot
Zwarte Piet, waarna ze een rondje met de Bart Plezier van Piet Daal
der mochten maken. Voorpref voor de grote avond
(Foto &rk Kuiter)
Tijdens de provinciale clubteam
kampioenschappen in Amster
dam voor turners in de diverse
nivo's is de herenploeg van GVT
kampioen geworden. De ploeg
jong talent debuteerde in het
hoogste nivo en werd derde, op
ruime achterstand van TVS uit
Zandpoort en SV Pax uit Hoofd
dorp.
De herenploeg bestaande uit Arjan
en Edwin Zwaneveld, Bastiaan
Willem Witte, Pieter Daalder,
Jefferson van Karsen en Nico Stoter
had een eenvoudige klus. Bij gebrek
aan tegenstanders was de provin
ciale titel makkelijk te veroveren. De
ploeg liet regelmatig goed turnwerk
zien Vooral op sprong en vrije oefe
ning was de score aanzienlijk
Meer tegenstand was er in de cate
gorie Jong Talent in de A/B lijn. De
directe tegenstanders TVS en PAX
turnden bijna perfect en lieten de
Texelaars slechts de derde plaats
ondanks een puntscore van 144,10
punten van de Texelaars Boy en
Joey v.d. Vis, Steven van Vliet,
Patrick Simons en Malik Kariebo
zullen over twee weken tijdens de
NK voor clubteams te Dalen sterk
voor de dag moeten komen om zich
bij de beste tien jeugdteams van
Nederland te knokken
Architektenburo Alkema
Honingh verhuist in de loop van
volgend jaar van de Boodtlaan
naar de Ruyslaan. Bureau met
woonhuis verrijzen op een stuk
grond dat van de gemeente is
overgenomen en waar nu nog het
gebouw van peuterspeelzaal
Olleke Bolleke staat.
Bestemmingswijziging van het ter
rein is niet nodig omdat gebruik
wordt gemaakt van de regeling die
toestaat dat bij een gewoon woon
huis een beperkte ruimte mag wor
den gemaakt voor de uitoefening van
een vrij beroep
Twintig kopers van een ..combi"
(oven en magnetron ineenkregen
gisteren kookles én een heerlijk di
ner. Dat gebeurde bij het keuken
centrum van Marjet van der Vis in
Den Burg. waar leverancier Siemens
de Texelse keukenprinsessen (en -
prinsen) inwijdde in de geheimen van
de door hen aangeschafte appara
tuur Sinds kort gaat Siemens het
land door. Texel was als één van de
eerste aan de beurt", aldus Marjet
van der Vis. Een schot in de roos.
zo bleek. ..Om het allemaal zelf uit
een boekje te halen, is toch lastig.
Nu is het leuk", vertelt Ida Bron. één
van de uitgenodigde klanten. Met vijf
combi's en één inductie-kookplaat
bereidde het gezelschap een com
plete maaltijd Gesmuld werd van
o a Italiaanse tomatensoep, gevulde
varkensfilet-rollade en rijstsalade
(Foto Frans Hopman)
