Boeren haalden in
1996 broekriem aan
Peilschalen Vlak
roepen vragen op
liwiis
Mary B. Mitchell
zuinig voor bergers
Bijzondere stranding eeuw geleden
TEXELSE f couRANT
Oude bekenden
op ansicht
SPI
Zaalvoetbal
Training ZDH
Ms*
Zaalvoetbal:
Texel 1 wint
spektakelstuk
Nieuwjaarsgroet van
Canadese bevrijder
Winterwandeling
IVN in Slufter
DINSDAG 7 JANUARI 1997
l|C
e
p schiedenis in. Door het koude voorjaar en de droge zomer viel
te|de groei tegen. Andere tegenvaller was het prijsniveau dat voor
veel produkten beneden de maat bleef.
1996 gaat voor de landbouw allerminst als een topjaar de ge-
De melkveehouderij op Texel blijft
een vooraanstaande tak. Maar toch
neemt de belangrijkheid jaarlijks af.
In 1996 zijn er zes melkveehouderij
bedrijven gestopt. Op twee bedrijven
kwamen melkkoeien terug Op de
vier bedrijven waar het melkvee is
vertrokkenTis een klein deel van de
grond aangeboden voor natuur
beheer. De resterende oppervlakte
zal verder worden ingevuld door het
houden van jongvee of zal worden
omgeploegd. Het areaal bouwland
zal er op Texel verder door toene
men Een ontwikkeling die zich de
laatste jaren meer voordoet Het doel
om 4000 ha grasland op Texel te
behouden, zal moeilijk kunnen wor
den gehouden Dit komt deels door
dat nog steeds geen praktische op
lossing voor de veehouderijbedrijven
nabij verzuringsgevoelige gebieden
is gevonden. Zolang de betreffende
veehouders hier geen zekerheid over
hebben, kan worden verwacht dat
het aantal melkveehouderijbedrijven
op Texel verder zal afnemen Hier
door zal het aantal runderen dalen.
Met als gevolg dat er de komende
jaren nog meer grasland als bouw
land wordt gebruikt
Melk
De melkkoeien produceerden ge-
Een prentbriefkaart uit Malta. De
afgebeelde schepen zullen de
Texelaars bekend voorkomen
Het zijn de voormalige Teso-bo-
ten Texelstroom en Marsdiep,
die nu de verbinding Malta-Gozo
onderhouden. Het staatsbedrijf
dat de schepen in eigendom
heeft, koested overigens plan
nen om ze door nieuwe te ver
vangen
makkeli|k en de melkproduktie steeg
naar 8,348 kg melk met 4.50% vet
en 3.55% eiwit per koe. Hiermee
hield Texel zijn eerste plaats van de
fok- en controle-verenigingen in
Noord-Holland Hoewel de productie
per melkkoe steeg, werd de prijs per
kg melk lager. Enorme prijsdalingen
traden op bij de verkoop van vee.
Nuchtere kalveren gingen soms voor
ƒ150,- of minder per stuk weg
Sterke prijsdalingen voor jonge en
oudere runderen kwamen eveneens
voor Dit gold ook voor de vlees-
prijzen van de stierenmesters. Fi
nancieel zal 1996 voor de meeste
veehouderijbedrijven als een zeer
matig jaar worden afgesloten.
Schapenhouderij
De schapenhouderij maakt bij de
verkoop van lammeren eveneens
Programma
sporthal Ons Genoegen.
Woensdag 8 januari:
19.30 Oosterend 3-De Koog 3
20.20 De Krim 5-Mantje 3
21.10 Klif 4-Casino 2
Zaaldienst: Klif
Donderdag 9 januari:
19.00 De Krim 4-Texel'94 4
19.50 Texel'94 6-Klif 5
20.40 Mantje 2-Texel'94 2
21.30 Texel'94 5-De Koog 4
Zaaldienst: Rab Bouwmaterialen
Vrijdag 10 janauri:
16.45 Texel'94 C3-Texel'94 C1
17.25 Oosterend C2-Casino C1
18.10 Texel'94 3-Gempo 1
19.00 Klif 2-Mantje 1
19.55 Oosterend 1-Jelleboog 1
20.45 De Koog 1 -Klif 1
21.35 Casino 1 -Klif 3
22.30 Texel'94 1-Rab Bouwmat. 1
een dieptepunt mee. Lammeren die
minder dan 100,-opbrachten, kwa
men voor in het begin van het
verkoopseizoen Later in hét seizoen
kwamen door schaarste aan lamme
ren en oude schapen een opleving
Algemeen werd het voorjaar gestart
met een erg droge grond maar met
een iedeale structuur. Dit na een
lange droge winterperiode Het
zaaien begon half maart terwijl het
poten van aardappelen in april aan
ving. Door vrij lage voorjaars-
temperaturen kwam de groei maar
langzaam op gang Er viel maar zeer
weinig regen tijdens de groei-
maanden Tevens bleven de tempe
raturen vrij laag
Grote onzekerheid was er over hoe
de groei en uiteindelijk de opbrengst
van de gewassen zou worden. Ach
teraf gezien vielen de opbrengsten
toch nog weer mee.
Veehouderij
De opbrengst van de eerste snede
gras was met groot Reden hiervoor
was dat het grasland soms
opgevroren plekken had opgelopen
tijdens de langdurige winterperiode
en doordat het droog bleef. Wèl was
de kwaliteit van het gewonnen pro-
dukt goed. Dit bleek reeds bij het
weiden van de melkkoeien want die
gaven op gemakkelijke wijze hoge
melkproducties van het voorjaars
gras.
In verband met de extreme omstan
digheden trainen de senioren van
ZDH vrijdag tussen 19.30 en 21.00
uur in de sportzaal van vakantie
centrum De Krim. Bedoeling is dit
wekeli|ks te herhalen zolang de win
ter aanhoudt Voorlopig wordt niet op
het veld getraind De voetballers
wordt verzocht rond 19.00 uur naar
de parkeerplaats bij de Aankoop
centrale te komen, zodat kan worden
gecarpooled.
r G0IQ CHAHtlEU LINE C
Op het eerste gezicht lijkt het ni
veau van de twee ijsbanen ter
weerszijden van de Witteweg voor
bij Den Hoorn vrijwel hetzelfde,
maar volgens de twee peilschalen
van Staatsbosbeheer in het Vlak
ligt ijs aan de zuidkant van de weg
dik 70 centimeter hoger dan aan de
overzijde van de weg. Schijn be
driegt echter, want de meetlatten
geven niet de exacte NAP-stand
aan.
„Want daar is geen beginnen aan",
aldus Erik van der Spek van Staats
bosbeheer, dat verspreid over Texel
enkele honderden peilpunten heeft
staan. Daaruit moet niet worden ge
concludeerd dat SBB er maar een
slag naar slaat „De top van elke peil
schaal is geijkt. Het verschil met het
echte NAP-peil is opgenomen in het
databestand van TNO, waarmee wij
meten. „We meten vanaf de boven
kant van de peilschaal naar beneden,
waarmee de exacte waterstand be
kend is." Het daadwerkelijke hoogte
verschil tussen de twee ijsbanen kan
volgens Van de Spek niet groter zijn
dan enkele centimeters.
Het waterpeil in de natte duinvallei is
deze winter beduidend hoger dan
vorig jaar, waardoor de ijsbaan er een
stuk beter bijligt dan in 1996 Met enig
kluunwerk kan er zelfs bijna tot aan
de Mokweg worden geschaatst over
enkele uitgestrekte meertjes Debet
hieraan is de grotere regenval afge
lopen herfst, met name kort voor het
invallen van de vorst Dankzij de stu
wen loopt het water met weg en is de
waterbuffer voor komend voorjaar en
zomer een stuk groter dan vorig jaar.
Hiervan kan volgens Van der Spek
straks ook de landbouw op het eiland
profiteren.
De opbrengst van het graan vormde een positieve uitzondering op het matige landbouwjaar 1996.
r uit Den Hoorn wijst het Ijsniveau aan op de peilschaal in het zuidelijk deel van het Vlak (1 meter). De peilschaal aan de
i de weg (inzet) staat op circa 1.70 meter.
Toen ging de prijs naar bedragen
zoals die in 1996 steeds behoorden
zijn Helaas hebben maar enkele
schapenhouders van de hogere prij
zen kunnen profiteren Dit omdat de
meeste lammeren en schapen reeds
in de zomer waren verkocht.
Akkerbouw
Ondanks de kleine hoeveelheden
regen die er tijdens het groeiseizoen
vielen, kwamen praktisch alle ge
wassen tot redelijke kg-opbrengsten.
Bij de pootaardappelen was het aan
tal stuks knollen per plant lager dan
in voorgaande jaren Als oorzaak
hiervoor zijn te noemen de lage tem
peraturen en droogte van de grond
bij de aanleg van de knollen. De af
zet van de pootaardappelen verloopt
moeizaam De reden hiervoor is dat
er in steeds meer landen poot
aardappelen worden geteeld, die ook
op de wereldmarkt worden aangebo
den. En dit dan tegen sterk concur
rerende prijzen. De verwachting is
dat de pootaardappelprijzen aanmer
kelijk lager zullen zijn dan in 1995.
Dit betekent dat de akkerbouwer,
waar de aardappel de kurk van het
bedrijf is, te maken krijgt met veel
lagere inkomens dan in 1995
De suikerbieten op Texel hadden een
hoog suikergehalte. Tevens was de
Het bekertoernooi zaalvoetbal is
zondag uitgemond in een spek
takelstuk. Texel 1 en De Koog ein
digden gelijk, maar het betere
doelsaldo van Texel gaf de door
slag. De twee teams van Oosterend
tekende voor de derde en vierde
plaats.
De bekerwedstrijden waren door de
rayoncommissie in toernooivorm
gegoten. Achterliggende gedachte
was dat de clubs weinig organiseren
voor de jeugd op zaalvoetbalgebied.
Een toernooi brengt toch altijd iets
extra's mee.
Voor de titel waren vier teams in de
race: Texel, Oosterend 1 en 2 en De
Koog. De eerste drie maakten ech
ter al snel flinke misstappen. Texel
1 speelde gelijk tegen Texel 2,
Oosterend 2 moest zijn meerdere
erkennen in Oosterend 1maar dat
team verloor punten in de wedstrijd
tegen De Koog Casino, Texel 2 en 3
probeerden het leven van de andere
ploegen zuur te maken, maar dat
lukte niet erg.
Haast ongemerkt sprokkelde De
Koog, onder leiding van Johannes
Siebenga, de punten bij elkaar. Na
drie rondes stond het team stevig
aan kop. Om bij te blijven moest Texel
1 in het onderlinge treffen winnen,
maar dat lukte met. Het werd mis
schien wel de beste wedstrijd van het
toernooi, met over en weer fraaie
kansen
Toekomst
Oosterend 2 ontpopte zich tot ploeg
voor de toekomst. Het team bestaat
volledig uit D-junioren. maar tactisch
was het prima voor elkaar. Coach
Gerard Kruithof heeft een collectief
gemaakt dat alleen nog op fysiek
gebied tekort schiet
In de laatste twee wedstrijden maak
ten zowel De Koog als Texel 1 geen
fouten. Door Texel 3 een 5-0 neder
laag toe te brengen krikte Texel 1 het
doelsaldo lekker op. Maar het team
kwam tegen Oosterend 1 met de
schrik vrij door een 1-0 achterstand
nog net om te buigen in een 1 -2 voor
sprong. De Koog won met 2-0 van
Texel 2. De laatste wedstrijd, tegen
Oosterend 2 zou de beslissing bren
gen. Winst zou de Kogers de titel
opleveren. Lange tijd gebeurde er
niets. In de laatste paar minuten
gloorde er hoop door een schot van
Ben Siebenga voor De Koog. Kruit
hof junior van Oosterend boorde alle
aspiraties de grond in door een
gelijkmaker, die de titel voor Texel 1
veilig stelde.
Uitslag:
1 Texel 1, 2 De Koog. 3. Oosterend 1, 4
Oosterend 2, 5 Texel 2, 6 Texel 3. 7. Casino.
kwaliteit goed. Financieel gezien blijft
dit gewas een redelijke bijdrage te
leveren aan het inkomen. Anders is
het gesteld met de granen. De kilo
gram opbrengsten per ha lagen op
het gemiddelde van voorgaande ja
ren Maar ook voor dit produkt geldt
dat de prijzen laag zijn. De teelt van
witlofpennen heeft in de meeste ge
vallen aan de verwachtingen vol
daan. Het aantal pennen dat geoogst
werd en bij de trekkers van witlof
opgezet kunnen worden, lag hoger
dan het gemiddelde van de laatste
jaren Minder goed gaat het met de
wortelen. Een overvoerde markt
deed de prijs sterk dalen Helaas
bleek in het voorjaar van 1996 dat
praktisch alle winterbloemkool-
planten waren bevroren. Hoewel het
thans ook weer pittig vriest, is te
hopen dat van dit gewas in het voor
jaar van 1997 wel geoogst kan wor-
den.
Bloembollen
Bij de oogst van de bloembollen in
de zomer bleek dat de gewassen
geleden hadden van de droge groei
periode De opbrengsten vielen niet
altijd mee Bij de tulpen liepen te
weinig leverbare bollen van de sor
teer. De bollen waren onvoldoende
gegroeid. Daarbij kwam dat de prij
zen van de meeste bloembollen'
daalden. Vooral lelies kelderden
enorm. Wellicht is de grote aanvoer
daar debet aan. Naar verhouding
deden de narcissen en hyacinten het
nog het beste
Jan Koolhof
De TC-redactie kreeg een kerst- en
nieuwjaarswens van Joseph
A.AR. („André") Bernier uit
London (Ontario, Canada). „Veel
geluk en gezondheid toegewenst
door een oude veteraan die hielp
jullie lieflijke eiland Texel bevrijden
van de Duitsers in mei 1945".
In een bijgevoegd briefje vertelt Bern
ier dat hij met een kleine groep an
dere Canadese geallieerden rond 20
mei 1945 op Texel aankwam en nu
op zoek is naar boeken, films e d
over de laatste periode van de oorlog
op Texel, dus over de Russenoorlog.
Hij zegt zich te herinneren dat hij des
tijds op Texel werd ondergebracht in
een voormalige Duitse bunker die vol
lag met „goede dingen" zoals radio's,
uitstekende bedden en andere spul
len die volgens hem door de Duitsers
van de bevolking waren gestolen. Zijn
onderdeel was belast met de begelei
ding van de afvoer van Duitse troepen
naar Den Helder, vanwaar zij lopend
via de afsluitdijk richting Duitsland
gingen.
Bernier (thans 74) was op uitnodiging
van vrienden in 1995 en 1996 terug
in Nederland waar hij betrokken was
bij de 50-jarige herdenking van de
bevrijding en ook koninginnedag
meemaakte. Hij is van plan ook Texel
nog eens te bezoeken.
De jaarlijkse winterwandeling van het
IVN is zondag in de Slufter. Deelne
mers (alleen leden IVN en Vogel
werkgroep) worden verzocht om
14.00 uur te verzamelen bij de
Sluftertrap. Na afloop wacht de le
den een nieuwjaarsborrel bij Jan
Ravenstein thuis. Meer informatie
via 31 35 82.
Prent van rond 1900 van Klif. De boerderij is het huidige theater/restaurant Klit 12. Vijftig meter links daarvan (niet op de toto) stond het
reddingstation. De personen op de foto zijn Pieter Willem Lap (links) en bij het paard Arte Lap sr.
Op 26 december j.l. was het pre
cies honderd jaar geleden dat tus
sen paal 12 en 13 de Engelse drie
mast schoener Mary B. Mitchell
aan de grond liep. Bijzonder aan
deze stranding was dat de zeven
opvarenden aan land werd ge
bracht door de bemanning van het
reddingstation van Den Hoorn, dat
slechts twintig jaar heeft bestaan.
De berging van de lading liep uit op
een bittere tegenvaller.
P. van Nooyen uit Den Hoorn, bestuurslid
van de NZHRM ten tijde van de stranding.
De Mary B. Mitchell, onder com
mando van kapitein Preston, was met
een lading pannen (leien) op weg van
Wales naar Harburg (bij Hamburg),
toen het schip op tweede kerstdag
1896 tijdens een hevige zuidwester
storm tegen middernacht bij Den
Hoorn aan de grond liep. De
stranding werd het eerst ontdekt door
een jutter, die alarm sloeg De vol
gende morgen om half acht bereikte
het nieuws het plaatselijk bestuur van
de NZHRM.
Een reddingsvtet van hel station
Den Hoorn werd zoo spoedig moge
lijk in zee gebracht en haalde de equi
page, uil zeven man beslaande, van
het gestrande schip af. De redding
geschiedde in beste orde. met ruwe
zee, Z. W. wind, harde koelte en sterk
aanschietende branding stond in
het verslag. De reddingboot van Den
Hoorn had als schipper R Krijnen en
werd bemand door tien opvarenden
De schipbreukelingen werden naar
de herberg Loodsmanswelvaren
overgebracht, waar ze van het nodige
werden voorzien
De stranding kreeg een onplezierig
staartje voor de mensen die hielpen
bij het in veiligheid brengen van de
zware lading, zo valt af te leiden uit
een bericht in de Texelse Courant
van 27 maart 1897.
Reeds twee maanden is het geleden
dat door bewoners van hier en Den
Hoorn het gestrande Engelse
schoenerschip ..Mary B Mitchell"
werd gelost en afgebracht Velen die
aan het werk deelnamen zien met
verlangen uit naar de betaling van het
bedongen loon t Zou waarschijnlijk
niet zo moeilijk zijn. aan onpartijdige
personen op te dragen de waarde
van schip en lading te taxeren en naar
dien uitslag van het bergloon te be
palen. Mogen zij die 't zoo goed kun
nen gebruiken toch niet al te lang
meer moeten wachten
De lading bleek echter veel minder
waard te zijn dan waarop de bergers
hadden gehoopt. Uiteindelijk bood de
verzekeringsmaatschappij hen voor
al hun werk ƒ4.000,-, een bedag
waarvan de onkosten van het bergen
2.700,-) nog moest worden afge
trokken Het ligt voor de hand dat
voor al den arbeid en het vele gevaar
slechts een sober dagloon aan ieder
des bergers zal ten deel vallen", con
cludeerde de TC van 25 mei 1897.
De reddingsactie van de „Mary B
Mitchell" is één van de weinige die
geregistreerd is door het redding
station Den Hoorn, dat van 1896 tot
1905 op Klif heeft gestaan. In die tijd
zetelde P.N. van Nooyen in het plaat
selijk bestuur van de NZHRM Texel
Voor zover bekend is hij de enige
Hoornder die in het bestuur heeft
gezeten.
Het houten gebouw, op steenworp
afstand van het huidige theater/res
taurant Klif 12, is nadien verkocht. De
Stichting Juttersmuseum zorgde er in
1980 voor dat het houten gebouw bij
het Maritiem en Juttersmuseum in
Oudeschild werd geplaatst.
Uit het archief van Klaas Uitgeest.
De Engelse driemast schoener Mary B Mitchell, op de foto vermoedelijk voor anker bij
de zuidkust van Engeland.
