J.K. Drijver: voor minder
geld een mooiere toren
Plan US/Hollands Kroon
betere waterkwaliteit
Celbiologe Annemieke
Plug „nu al beroemd"
Asielzoekers naar
verschillende centri
rs nnzi.
nnn
UW#
rm
ms
Gebiedsstudies in probleemgebieden
IfK'F ffc
TEXELSE COURANT
JUUH
TKJlü
Jungle-day
Prijzen voor
dekhengst
Vier ton winst voo
slagvaardige Bold
W JT
DINSDAG 15 APRIL 1997
Jaap-Kees Drijver van het bouwbe
drijf D D werd éven boos toen hij
onlangs de Texelse Courant in
keek. In het verhaal over de nieuwe
toren die de gemeente op de
Fonteinsnol wil plaatsen stond dat
een door D D ingediend alterna
tief plan van de hand was gewezen
omdat het minder praktisch en
bovendien duurder zou zijn.
Dri|ver vindt het niet leuk dat de ge
meente hem dat niet heeft laten we
ten zodat hij het uit de krant moest
vernemen. Bovendien is hij het met
de gemeentelijke opvatting met eens
,,Onze toren is juist nie/duurdermaar
wel veel mooier", zegt hij met stellig
heid „Ik hoop dat de gemeenteraad
daar nog eens over zal nadenken al
vorens die gevraagde f170 000,- be
schikbaar te stellen".
Wachttoren
Het gemeentelijke plan waarvoor ge
noemd bedrag nodig is, voorziet in
het vervangen van de Fonteinsnol
volgens het huidige model en for
maat Het plan Drijver omvat een to
ren van een heel ander ontwerp die
bovendien enkele meters hoger is.
zodat het uitzicht vanaf de hoogste
etage niet door de boomtoppen wordt
belemmerd. Toen vervanging van de
Fonteinsnol vorig jaar bij de ge
meente ter sprake kwam. voelde
Drijver zich aangesproken. „Het inte
resseerde me, want ik heb wat met
die toren. Waarschijnlijk omdat ik er
zelf aan heb gewerkt toen de firma
Drijver er in 1982 een extra verdie
ping op plaatste. Nu de hele toren aan
vervanging toe was, vond ik dat het
tijd was om na te denken over een
ander model. Het bestaande model is
niet erg mooi, al valt er over smaken
natuurlijk te twisten Ik vind dat de
huidige Fonteinsnol teveel lijkt op de
wachttorens zoals die tot voor kort
langs het ijzeren gordijn stonden".
Hoger
Drijver bedacht wat anders: een meer
slanke constructie met een vorm die
aan een kerstboom doet denken. De
kern van de toren wordt gevormd
door acht benen van gelamineerd
hout met een totale lengte van 15
meter die in de top bij elkaar komen,
zoals bij de Eiffeltoren. Aan deze con
structie zijn de drie platforms beves
tigd. bereikbaar met een stalen spil-
trap die voorzien is van houten
treden. Het hoogste platform bevindt
zich elf meter boven de grond. De
basis van de constructie heeft een
doorsnee van zeven meter Als fun
dering dient een dikke betonnen plaat
met dezelfde doorsnee
Drijver toonde destijds zijn ontwerp
aan wethouder Nel Eelman en aan
ambtenaren van de gemeentelijke
afdeling bouwzaken Die reageerden
volgens hem niet afwijzend, maar hij
hoorde nooit meer iets. Totdat hij vrij
dag in de krant las dat de gemeente
gewoon had vastgehouden aan het
oude plan en dat het D D-plan min
der praktisch en duurder werd gevon
den.
Jaap-Kees Drijver weet zeker dat zijn
plan is te realiseren voor minder dan
de f170.000,- die de gemeente er nu
voor uittrekt, ook als rekening wordt
gehouden met de nieuwe betonnen
fundering die er inderdaad voor nodig
is. Hij had zich al verzekerd van me
dewerking van leveranciers en con
structeurs die zonodig bereid waren
zich al sponsor op te werpen. Dri|ver
„Rab wilde wat doen met het beton
en Hans Boom uit oudeschild zou
soepel zijn bij het maken van de trap
pen Ze vonden het gewoon een leuk
project en stelden er eer in om eraan
me te werken".
Drijver hoopt dat de gemeente alsnog
voor het alternatieve plan zal kiezen,
zelfs als de bouw niet aan zijn bedrijf
wordt gegund. Hij gaat uit van con
structie ter plaatse, waarbij de oude
toren als steiger kan dienen alvorens
te worden gesloopt. Maar ook elders
bouwen en met de helikopter op zijn
plaats zetten is met de alternatieve
toren mogelijk.
Ambtenaren van de gemeentelijke
afdeling bouwzaken, geconfronteerd
met bovenstaand verweer van
Drijver, geven toe dat de bouw
ondernemer bericht had moeten krij
gen, voordat het verhaal in de krant
kwam. „Het was een besluit van ben
w Dat werd aan de pers verstrekt
voordat wij Drijver op de hoogte had
den gesteld".
Er blijken overigens nog meer ge
meentelijke bezwaren te zijn tegen
het torenontwerp van Drijver. De spil-
trap geeft aan de centrumkant weinig
ruimte voor de voeten en is daarom
gevaarlijk. Verder zouden de bezoe
kers moeten bukken om de hoogste
etage te kunnen bereiken, wat in
combinatie met de smalle traptreden
ook gevaar zou opleveren. Jaap-
Kees Drijver noemt echter ook deze
aanmerkingen onterecht. „Mijn trap
voldoet aan de eisen en je hoeft he
lemaal met te bukken. Ik wil wel met
mijn tekeningen in de commissie
vergadering komen dan kunnen de
raadsleden het zelf zien'
De alternatieve Fonteinsnol, vooraanzicht.
De asielzoekers uit De Koog zijn na
hun vertrek ondergebracht in ver
schillende centra verspreid over
het hele land. De meesten zijn er
niet op vooruit gegaan: volgens
Bram Guiljam van Vluchtelingen
werk Texel onderscheidde Motel
Texel zich in positief opzicht van
de rest. Tenminste één van de
vluchtelingen, Michael (Mischa)
Gostava uit Georgië, heeft via z'n
advocaat bezwaar aangetekend
tegen overplaatsing naar een voor
malige kazerne in het Drentse
Hooghalen.
De plaatsen waar de asielzoekers nu
verblijven lopen uiteen van Roer
mond, Geleen en Zeewolde tot
Emmen Voetbalclub ZDH, waarbij in
het tweede team asielzoekers speel
den, maakte vóór de uitwedstrijd zon
dag tegen Vios 7 een tussenstop in
Bergen om een team op de been te
krijgen.
De asielzoekers zijn gespreid onder
gebracht omdat voor de volledige
groep geen onderdak in één opvang
centrum is. De bewoners waren er
door Vluchtelingenwerk op voorbe
reid geen al te hoge verwachting van
hun nieuwe onderkomen te hebben.
„Zaken als een eigen douche, toilet
en keuken konden ze elders met ver
wachten."
Om te zorgen dat de asielzoekers op
een menswaardige manier werden
verhuisd, werden ze naar hun nieuwe
woonplaats gebracht. Dit gebeurde
door vrijwilligers van Vluchtelingen
werk, per taxi of per bus. De ge
meente had hiervoor geld beschik
baar gesteld.
De overplaatsing van Gostava en z'n
gezin naar Hooghalen ervaart de
Georgiër als ongelukkig Hij kampt
Uitwaterende Sluizen (US) en Waterschap Hollands Kroon
gaan maatregelen nemen om de teruglopende kwaliteit van
het oppervlaktewater op sommige delen van Texel een halt
toe te roepen. Dat maakte hoogheemraad C.K. Franzen van
US en dijkgraaf S. Steltenpool van het waterschap donder
dag bekend in het Havenrestaurant bij de presentatie van
het Ontwerp-Waterbeheersplan 1997-2000.
Het waterbeheersplan is een samen
werking tussen het waterschap, dat
zich bezighoudt met de kwantiteit van
het oppvervlaktewater, en US, dat de
zorg heeft over de kwaliteit. Het plan
omvat alles dat met het water te ma
ken heeft, zoals oppervlakte- en
grondwater, waterbodems en oevers,
inclusief de flora en fauna.
Het plan is mede gebaseerd op be
leid van gemeente, provincie en rijk.
Verder is rekening gehouden met
bestemmingsplannen, milieu- en
natuurbeleidsplannen en andere be
langen.
Steltenpool benadrukte dat het vier
jarenplan met grote zorgvuldigheid en
met afweging van belangen tot stand
is gekomen
Verdroging
Texel neemt binnen het waterschap
een bijzondere positie in. Om
verdroging van natuur- en landbouw
gebieden te voorkomen is het ge
wenst het water zo goed mogelijk vast
te houden. Daarom staan op Texel
600 stuwen. Soms kunnen ingrepen
in het waterbeheer ten gunste van de
natuur (opstuwing van water) door
landbouwers als bedreigend worden
ervaren Conflicten zijn er volgens
Steltenpool weinig. Zowel de land
bouw als de natuur zijn gebaat bij een
doeltreffend waterbeheer. „Met een
goede onderbouwing en overleg tus
sen verschillende water- en natuur
beheerders kunnen meerdere belan
gen worden gediend", verwees
Steltenpool naar de glooiende overs
in het Tureluursproject. „De Negen
Bunders" in De Dennen is het vol
gende project dat het waterschap in
samenwerking met SBB wil aanpak
ken.
Buitengebied
Het waterschap heeft moeite met het
toekennen van meerdere functies
(landbouw én natuur) aan water
lopen. Steltenpool. „Iedere functie
staat voor een aantal eisen waaraan
waterbeheerders moeten voldoen.
De eisen en wensen bij agrarisch
gebruik zijn anders dan bij de natuur
functie. Dat betekent dat de water
beheerders extra inspanningen moe
ten leveren om aan de ecologische
normen te voldoen." Het pleidooi van
het waterschap om de oppen/lakte
„landbouw" met nevenfunctie „na
tuur" te verminderen heeft in het be
stemmingsplan buitengebied navol
ging gekregen. De provincie is
hiermee akkoord
Waterkwaliteit
In het algemeen is de kwaliteit van het
water op het eiland tussen 1983 en
19989 verbeterd. Alleen heeft die
verbetering zich volgens US niet
doorgezet. Franzen. „De water
kwaliteit is deze laatste periode zelfs
De vervuiling wordt vooral veroor
zaakt door fosfor en stikstof. De nor
men hiervoor worden op de meeste
monsterpunten - vaak in hoge mate -
overschreden. De gevolgen zijn
algenbloei en verstoring van de
zuurstofhuishouding in het water,
waarin slechts weinig organismen
kunnen overleven Het aantal soorten
waterplanten loopt eveneens terug.
Franzen. „Belangen voor natuur, vis
serij en recreatie worden flink ge
schaad
Oorzaken
Er bestaan verschillende oorzaken
voor de vervuiling.
De zinsnede in het plan dat op Texel
gemiddeld 63 procent van de stikstof
vervuiling uit de landbouwgrond
komt, lokte reacties uit. Volgens US
is deze bewering gebaseerde op be
rekeningen en veronderstellingen.
Om die te staven worden metingen
verricht. Die zijn onderdeel van zoge
naamde gebiedsstudies Doel daar
van is de waterkwaliteit in „probleem
gebieden" naar het gewenste peil te
brengen Er worden studies gedaan
in Waalenburg, Het Noorden,
Eijerland, de Prins Hendrikpolder en
de Gemeenschappelijke polders.
Verbeteren
Het hoogheemraadschap en het
waterschap bekijken samen hoe de
kwaliteit van het hele watersysteem
in zo n gebied kan worden verbeterd
Iedere instatie concentreert zich op
de eigen tdken (kwaliteit en kwanti
teit) De gebiedsstudies worden ge
daan in overleg met andere betrokke
nen, zodat ook hun deskundigheid
wordt ingebracht en met hun wensen
rekening kan worden gehouden.
De polders worden als eerste onder
zocht omdat de watersystemen met
aan de kwaliteitseisen voldoen, terwijl
er wél duidelijke natuurwaarden aan
wezig zijn
De waterschappen stellen dat het
gebruik van meststoffen in de land
bouw in z'n algemeen naar beneden
moet. conform de minimumeisen van
de overheid Het hoogheemraad
schap ontwikkelt in samenwerking
met de landbouwers maatregelen om
uitspoeling van meststoffen en
bestrijdingsmiddelen terug te dringen.
US is zich ervan bewust dat in een
minder intensief landbouwgebied als
Texel nu al behoudend wordt bemest
en gespoten
Riool
Lozing door de rioolwaterzuiveringen
is ook een oorzaak van vervuiling,
evenals woningen en bedrijven die
lozen op het oppervlaktewater. Om
aan dit laatste een eind te maken
wordt het buitengebied waar mogelijk
op het riool aangesloten. In andere
gevallen wordt een voorziening ge
maakt waarin het afvalwater ter
plaatse wordt gezuiverd. US voert
met de gemeente overleg over deze
zaak. „Want het is zaak eerst die
gebieden te rioleren, waar het milieu
er het meest van profiteert", aldus
US-dijkgraaf J. van der Vlist.
Bij waterzuivering Everstekoog wordt
onderzocht hoe de kwaliteit van het
effluent kan worden verbeterd. Via
een zogenaamd moeras (helo-
fieten)filter gaat het zuurstofgehalte
in het gezuiverde water omhoog, en
daarmee de afbraak van stikstof en
fosfor.
Dat is van belang, omdat Everstek
oog gaat lozen in de gemeen
schappelijke polders. Landbouw en
natuur kunnen zodoende profiteren
van het gezuiverde water, dat nu nog
in zee wordt geloosd. Van der Vlist liet
weten dat deze aanpassing, evenals
die van de waterzuivering bij De
Cocksdorp, bij US naar voren is ge
schoven Dat gebeurt omdat de
waterzuiveringen juist op het „water-
arme" Texel zo n grote invloed heb
ben
Er hoeven op Texel anders dan el
ders geen speciale programma's voor
baggersanering te worden ontwik
keld. De specie is bijna allemaal als
klasse 0 en 1 geklasseerd en een
heel klein beetje als 2. Daarnaast is
er in de polders wel het probleem van
de afvoer van zoute slootbagger.
Voorname oorzaak van vervuiling
met stikstof en fosfor is kwelwater dat
onder de dijk doorlekt. Bijvoorbeeld in
het poldertje De Zandkes, waar met
wordt bemest, maar de waterveront
reiniging toch is toegenomen. Het
waterschap gaat de kwelstromen op
het eiland onderzoeken.
Ook een goede doorstroming van het
water bevordert de kwaliteit. Daarom
moet de oever niet te steil zijn en het
water voldoende diep Het is de be
doeling dat het talud van de hoofd
waterlopen op het eiland over zo'n
zes kilometer glooiend (plas dras)
worden gemaakt.
Benno Bakker van Sint Donatus over
handigde Steltenpool zijn rapport
„Stuw-Wal-Rel Donatus Texel", met
daarin zijn plan voor aanpassing van
het watersysteem op de landerijen
van St. Donatus. De dijkgraaf liet
weten positief te staan tegenover
natuurvriendelijke initiatieven van
particuliere grondbezitters.
TVO. Het Texels Verbond van On
dernemers houdt 24 april om 20 00
uur ledenvergadering in De Linde
boom. Na het huishoudelijke gedeelte
verzorgt Willem van Teeseling van
het MKB een voordracht over creatief
ondernemerschap.
met gezondheidsproblemen
voor een beenkwaal onder beha»
ling van een specialist in Den Hel:
Door de afgelegen ligging var
kazerne kan die niet worden voon
zet.
De overplaatsing naar Hoogh;
vond plaats ondanks een briel
Vluchtelingenwerk aan het Cere
Orgaan Opvang Asielzoekers (C(
over deze kwestie „Er is dichh
geen plek", aldus Guiljam, die
wacht dat Hooghalen een tusset
lossing is.
Of Gostava al dan niet op rechtma
gronden asiel in Nederland heet
zocht, wordt door verschille
Georgiè-kenners op T exel overig
betwijfeld Zelf zegt hij dat zijn i
sche tv-reportages hem in proble
hebben gebracht. Volgens
Helderse advocaat L.B J. Movigb
hij uit z'n vaderland verschille
gerechtelijke oproepen ontvang
„Het is voor mij met te zeggen oi
politieke achtergronden hebber
dat het een gewone zaak belie
Movig betwijfelt of het bezwaarsd
tegen de overplaatsing zal won
gehonoreerd
Voor de laatste keer wordt woens
in Calluna een „Jungle-day" gei
den. Dat gebeurt tussen tus
14.00 en 18.00 uur De mes
onderdelen zijn aangepast en t
door nog spektakulairder gewo»:
Halverwege de middag worde»
deelnemende kinderen getrakie
op limonade. Entree voor jeugd
en met 14 jaar bedraagt ƒ5.-, peil
mag één volwassenen ook voor;
naar binnen.
Tijdens een keuring voor WelstiC
in Nijkerk heeft de Texelse dekhe
Cobtains Roderick van Aad vanH
waarden goed gepresteerd. 0e
gelse keurmeesters plaatsten te
jarige hengst in het showen aar
hand op een derde plaats.
Onneweer stelde hem onder hel
del voor en dat leverde een tvs
plaats op.
De Bolder is een sociale werkpl
die slagvaardig inspeelt op ad
ontwikkelingen. Dat concludeel
gister accountant S.G. Tuinstra
VB Accountants. De Bolder maak
1996 een winst van ƒ408.000,-
1995 bedroeg het oveis
ƒ370.000,- Een groot deel va»
winst komt ten goede aan de na
bouw van de sociale werkplaats
binnenkort van start gaat Nu aan
mer De Vries en Van de Wiel hel
rein aan de Reijer Keijserstraatls
gesaneerd, kan het perceel dooi
genaar ENW aan de gemeentel
den overgedragen.
„Op stage in de Verenigde Staten en meteen al beroemd",
aldus een kop in de informatiekrant van de
Landbouwuniversiteit Wageningen. Het betreffende artikel
gaat over de Texelse studente Annemieke Plug (25) die zich
bezig houdt met celbiologie. Tijdens haar stage aan de Yale
universiteit in Amerika bestudeerde ze onder andere de
vorming van zaadcellen bij muizen. Dat onderzoek verliep
zo voorspoedig dat ze erover kon publiceren in het gezag
hebbende wetenschappelijke tijdschrift „Cell".
Polder Waalenburg is één van de gebieden waarin de waterschappen gebiedsstudies gaan doen naar de kwaliteit van het oppervlakte-
IFoto Gorard Timmorman)
Dat was, aldus een persbericht van
de Landbouwuniversiteit Wage
ningen „een eer waarvan de
meeste celbiologische onder
zoekers slechts kunnen dromen".
De 26-jarige dochter van de
Gemeentewerken-directeur had
dan ook een belangwekkende ont
dekking gedaan.
Muizen
Steriliteit bij mannelijke muizen wordt
veroorzaakt door problemen bij het
samengaan van de chromosomen tij
dens de vorming van de zaadcellen.
Systematische koppeling van erfelijke
informatie blijft achterwege wanneer
een functionele kopie van een gen
ontbreekt. Aldus wordt voorkomen
dat het nageslacht een ongelukkige
afwijking erft
Annemieke Plug deed de ontdekking
tijdens een studie naar kanker aan de
dikke darm, waarvoor zij muizen ge
bruikte die genetisch waren gemani
puleerd. Bij een bepaalde vorm van
darmkanker ligt de oorzaak in genen
die een rol spelen bij DNA-her-
stelprocessen.
Zelfbescherming
Deze processen kunnen worden be
studeerd door beide kopieèn van het
kankergen in muizen uit te schakelen
Normaal krijgt elke bevruchte eicel
van elk chromosoom een kopie van
de moeder en een van de vader. Tij
dens het ontstaan van zaad- en eicel
len paren deze kopieën om daarna
weer uiteen te gaan. Maar bij de mui
zen waaraan genetisch was gesleu
teld trad geen systematische koppe
ling op tijdens de eerste celdeling. De
cellen herkennen deze fout en richten
zichzelf ten gronde. Steriliteit is dus
een vorm van zelfbescherming.
De wetenschap die Annemieke Plug
beoefent zit volgen eigen zeggen tus
sen moleculaire en celbiologie in.
Aanvankelijk had ze andere aspira
ties: ze wilde iets aan milieu
problemen doen. Haar eerste
afstudeervak was dan ook toxicologie
(kennis op het gebied van vergiften)
maar naderhand vatte ze belangstel
ling op voor celbiologie, waarmee ze
Annemieke Plug. die vrijdag promoveerde
(Foto Harry do Graaf)
nu dus veelbelovend bezig is.
Vrijdagmiddag 11 april promover
zij aan de Universiteit van Ulrecti
het proefschrift „Het zichtbaar mil
van moleculaire mechanismen
dens de meiose in zoogdieren'
Meiose heet het proces waarbijo
deling een eicel of een zaadcel:
staat. Verslag wordt gedaan var
strategie en techniek die zijn In
past om de verschillende eiwitsoJ
die bij het proces een rol spele"
onderscheiden met behulp vam
fluorecensiemicroscoop
Voor de leek is het een buitenge»'
complexe materie. Ook
Nederlandstalige samenvatting»
proefschrift is weinig toeganb
Jammer voor de TC-verslagg'
maar ook voor de ouders diet
zouden willen begrijpen waam
hun dochter zich nu eigenlijk t«
houdt. Hun trots is er met mmdei
want het is in elk geval duidelijk
het om belangwekkende wetens:
gaat, die een bgdrage kan zijn
onder meer het kanker- en erti
heidsonderzoek.
Snel te
Annemieke Plug (geboren in
Burg op 1 juni 1971), behaalde
de Rijksscholengemeenschap 1
het VWO-diploma In 1989 begc
met de studie biologie aan
Landbouwuniversiteit wagen!»
Tijdens de doctoraalfase werds
een afstudeervak gedaan bij d"
groep toxicologie. Een tweedea'
deervak werd uitgevoerd bij de'
groep erfelijkheidsleer De S
werd afgesloten met de genot
stage in het laboratorium vam
Ashley aan de Yale universilf
New Haven, USA. Na het slagen'
het doctoraal examen in juni
bleef Annemieke Plug werkzaa
Asley. Onder haar leiding werdé
naspeuringen gedaan waarvan
resultaten in het proefschrift zijn
schreven. Direct na haar promot'
ze teruggaan naar Amerika om
onderzoek voort te zetten
