Carrousel: gemak
dient de melker
„Sloop van St. Jan
moet uitgesteld"
Vogels in de vijver
komen niets te kort'
GL over startershuisvesting:
Klachten zijn niet terecht
COURANT
Texelse Jamin-zaak
draait gewoon door
Medium komt weer
Schuur blijft
Opschudding door
delen veerboot
Sloop
-ppYm CU /- DINSDAG 13 JANUARI 1998
In een uurtje 67 koeien melken
zonder inspanning van betekenis.
Dat doet Marius Smit van Zeven
huizen (Oostkaap) twee keer per
dag in z'n eentje. Het wordt moge
lijk gemaakt door de melk-
carrousel die hij onlangs in ge
bruik nam. Het is een vol
automatische, door computer
techniek beheerste installatie die
veel werk uit handen neemt.
Een melkcarrousel is op zichzelf niet
nieuw voor Texel Op 18 oktober
was het 25 jaar geleden dat hier
twee van zulke installaties in gebruik
werden genomen Smit. destijds nog
met zijn broer, liet zich toen al ken
nen als pionier op dit gebied, tegelijk
met Bas van der Beek uit De
Cocksdorp die ook zo'n arbeids
besparende .draaimolen" in gebruik
nam. Later kwam daar Theun
Eelman van De Viersprong bij. De
twee laatstgenoemde bedrijven hiel
den op te bestaan Smit ging door en
gebruikte de machine tot deze het
afgelopen jaar totaal versleten was
Dat was aanleiding om een nieuwe
installatie aan te schaffen
Beter
Omdat de techniek inmiddels met
heeft stilgestaan, biedt de nieuwe
machine tal van voordelen boven de
oude De werking is verdergaand
geautomatiseerd, de capaciteit is
groter en er zijn tal van mogelijk
heden voor uitbreiding met extra
functies Een voorbeeld van dat laat
ste is een ..stappenteller" waarmee
feilloos kan worden vastgesteld of
een koe vruchtbaar tochtig") is
De oude machine was van het Ne
derlandse fabrikaat Manus en bood
plaats aan negen koeien, de nieuwe
is van het Engelse merk Fullwood en
kan tegelijk 14 koeien bevatten. Ver
der is de nieuwe machine traploos
regelbaar, blijft voortdurend draaien
en biedt nog meer arbeidsbesparing
dan de oude, onder rneer omdat het
melkstel automatisch wordt afgeno
men als de koe „leeg" is.
Voor wie niet weet hoe een
Slechts één man is nodig voor het melken van ongeveer 70 koeien in een uur. Hij doet
weinig meer dan het melkstel aanbrengen en op knopjes drukken, zonder daarbij heen
en weer te hoeven lopen.
melkcarrousel werkt: het is een
melkmachine die als een soort
draaimolen is uitgevoerd. Vanuit
een wachtruimte stappen de dieren
op een draaiend plateau, worden
daar vastgezet en krijgen het melk
stel aan de spenen. Terwijl ze een
rondje maken worden ze gemolken
en tegelijkertijd eten ze een indivi
dueel in te stellen hoeveelheid
krachtvoer.
Tot de elektronica die in de machine
is ondergebracht hoort een melk
meter, die per koe meet en regis
treert hoeveel melk is gegeven.
Veel geld
Dat Smit momenteel de enige op
Texel is met een melkcarrousel heeft
onder meer te maken met de forse
investering die ervoor nodig is In dit
geval kon de nieuwe machine worden
gemonteerd in de gemetselde put die
ook voor de oude had gediend, wat
een besparing betekende van enkele
tienduizenden guldens. In hoever
zo'n geavanceerde installatie renda
bel is, hangt af van de situatie en die
is voor elk bedrijf verschillend. Marius
Smit zegt de carrousel in de eerste
plaats te hebben aangeschaft om het
werk te vergemakkelijken. „Melken,
dat komt elke dag twee keer terug
Het is heel belangrijk voor het plezier
in je werk dat je dat zo gerieflijk en
aangenaam mogelijk kunt doen Het
heeft een hoop geld gekost, maar dat
moet je uitsmeren over 25 jaar, want
zolang hopen we met deze machine
toe te kunnen"
Opvolgers
Het is te verwachten dat Smit maar
een klein deel van die periode als
actief ondernemer zal meemaken
Zijn zoons Jan Pieter (24) en Marlijn
(20) staan echter in de startblokken
om hem op te volgen Ze zitten nu
nog op school waar ze een opleiding
landbouwmechanisatie volgen. Dat
geeft hen meer mogelijkheden om
de techniek op hun bedrijf te onder
houden en de repareren. Het past
ook bij de tweede poot van het 56
hectare omvattende bedrijf, het loon
werkgedeelte.
Aan het bedrijf is sinds 15 jaar Ruud
Gezicht op de nieuwe melkcarrousel, die gebouwd werd in de put van de oude
Abma als vaste medewerker verbon-
den.
De carrousel van Smit werd in zes
weken gebouwd. In die periode werd
gemolken met een noodstal. De ma
chine is de tweede van dit type in
Nederland Dat geeft veel aanloop
van boeren van het vasteland die de
aanschaf ook overwegen en be
nieuwd zijn naar de ervaringen in de
praktijk
Smit beschikt nu over een
melkquotum van een half miljoen li
ter Als er nog een paar ton zou bij
komen. zou dat wat de capaciteit van
de carrousel betreft geen enkel pro
bleem zijn Smit- „Maar dat is een
zaak voor de opvolgers"
Een melkcarrousel in de geavan
ceerde huidige vorm is niet de laat
ste ontwikkeling op het gebied van
machinaal melken. Een nog verdere
stap is de melkrobot, waar praktisch
helemaal geen mensenhanden
meer aan te pas komen. Op Texel is
een bedrijf dat de aanschaf van zo'n
robot overweegt
(Foto 's Harry de Graat)
Zoetwarenspeciaalzaak Jamin in de
Weverstraat behoort met tot de zes
tig filialen die gaan sluiten De winkel
van Hans Koopmans verkoopt het
snoepgoed van Jamin namelijk op
franchisebasis Momenteel worden er
in het bedrijf zo'n twintig procent van
de artikelen onder het label van Jamin
verkocht. De winkel zal binnen niet al
te lange tijd wel van naam verande
ren Koopmans kan zich namelijk met
vinden in de de verkoopformule die
Jamin voor ogen heeft. Daarbij komt
het accent vooral op het luxere
snoepgoed te liggen. Afgezien van de
naamsverandering, wijzigt het
sortiment met ingrijpend
Het medium Lia Schippers verzorgt
zondag weer een bijeenkomst op
Texel. Zij geeft uitleg aan de hand
van foto's en voorwerpen die door
bezoekers zijn meegebracht. De
middag is in de zaal van Stichting
White Eagle. Schilderend 19 in Den
Burg De aanvang is 14.00 uur (zaal
open 13.30 uur).
De sloop van Sint Jan moet wor
den uitgesteld zodat het veel te
grote aantal woningzoekenden in
ieder geval tijdelijk onder dak kan
worden gebracht. Niet zomaar een
opmerking, maar welhaast een
smeekbede van GroenLinks aan
het adres van het college. Deze
ging gepaard met een nota „Be
taalbare huisvesting voor jongeren
en andere startersdie door de
Iedere dag gaat hij even bij ze kij
ken. Pierre de Kroon uit de
Lieuwstraat zorgt voor de vogels in
de vijver aan de Elemert. „Er zijn
wel eens klachten dat die beesten
niets te eten hebben. Echt, geloof
me, ze komen niets te kort. Die
eenden zijn helemaal week van het
vet." Nu is het nog niet nodig, maar
als het gaat vriezen sleept hij voer
aan en houdt hij een wak ijsvrij.
„Maar daarnaast worden ze door
veel mensen gevoerd. Ze krijgen
wel vijf tot acht broden per dag.
De Kroon nam zo'n vier jaar geleden
de zorg voor de vogels op zich De
stratenmaker werkte in dienst van de
gemeente „Waarom ik dat erbij
pam? Tja, ik heb ooit gesolliciteerd bij
lArtis en heb zelf een volière met par
kieten en papegaaien Ik ben gewoon
een vogelfan." In november werd De
Kroon afgekeurd, maar hij bleef de
vogels trouw. „Ik doe dat belange
loos. Je gaat je toch aan die dieren
hechten."
Volgens De Kroon is de zorg voor de
vijvervogels weinig werk. „Het zijn
bijna allemaal wilde soorten Ooit
hebben we er verschillende sier-
eendjes in gezet. Die bleken in een
paar maanden op onverklaarbare
wijze verdwenen. Kijk, als ze waren
gestorven had ik ze teruggevonden.
Een nestje in een holle boom levert een schilderachtig plaatje op.
De steiger is onlangs al vervangen.
Vliegen konden ze met, want ze wa
ren geteeuwiekt Dus er zit wel een
luchtje aan
De zwarte zwanen zijn wel uitheems
„We hadden er twee. maar er is er
één bij EcoMare gestorven. Daar
De vijver aan de Elemert. stap voor stap verfraaien tot een mooie entree van Den Burg centrum, Is het plan van Piet Bolier.
Foto's Tessa van Oaalen)
hadden we ze een paar winters terug
heengebracht tijdens een strenge
winter. Ze bevroren namelijk, omdat
ze hun hals in het water bleven ste
ken. Die we nu nog hebben is nog met
zo oud. een jaar of vijf. We willen er
eentje bij."
Geen geld
De Kroon heeft nog meer wensen,
maar uit ze voorzichtig Piet Bolier
van de gemeente windt er geen doek
jes om. Het heeft zoals meestal, met
geld te maken. „Er zijn geen concrete
plannen voor de vijver, wel veel leuke
ideeén. Ooit is gedacht aan het ma
ken van een soort kinderboerderij,
maar dat ging te ver. Maar het is een
mooi hoekie en daar moeten we wel
wat meer mee doen." Hij legt uit dat
in het verleden, bij het opknappen en
herstraten van Den Burg centrum,
een aardig bedrag op het
investeringsplan stond voor het aan
passen van de vijver. Maar. zoals
vaker, kwamen er urgentere voorstel
len en werd de vijver steeds weer
opgeschoven. Van uitstel kwam afstel
en het bedrag verdween van de lijst.
Er is dus geen geld om de vijver te
veranderen in een grootse waterpartij
ter versiering van de entree van Den
Burg Maar door creatief om te sprin
gen met de wél beschikbare midde
len wil Bolier toch het nodige doen.
„En er is ook al veel gedaan", merkt
hij op. „Kijk, onderhoud kost ook. Dus
toen er een nieuw hek nodig was, is
dat gelijk een eindje van het water
gezet, zodat de vogels meer ruimte
kregen En er is een paadje gemaakt
met een rozenperk ernaast." Hij
noemt de beschoeiing als eerstvol
gende project „Bovendien wordt dit
jaar gebaggerd. Er ligt wel 50 a 75
centimeter slib."
Het water in de vijver staat stil en dat
is niet goed voor de zuurstofrijkheid.
Op gebied van een betere doorstro
ming bestaan ook ideeën. „Nu is het
te dood voor leuke planten als lelies
en lisdodden. Maar misschien dat we
er na het baggeren, als het water
helderder is. wel mee aan de slag
kunnen. Karpers uitzetten'' Dat heeft
nu geen nut, maar wie weet wat er
straks kan."
Dierenkwellers
Terug naar de vogels De Kroon wil
dolgraag weer wat bijzondere
eendensoorten introduceren Bolier
juicht dat toe Dat betekent wel dat De
Kroon de uitgebroede pulletjes van
de siereenden thuis moet grootbren
gen Maar dat doet hij niet met de
andere jongen die worden geboren bij
de vijver. „Er staan altijd wel meeu
wen of een blauwe reiger op de loer
Zielig? Ach. dat is de natuur voor die
wilde eenden Mensen gaan daar
vaak aan voorbij. Dat geldt eigenlijk
ook voor het bijvoeren in de natuur
moeten die beesten zelf hun kostje bij
elkaar scharrelen. Ze zitten hier echt
op rozen."
Het is de bedoeling dal publiek ach
ter het hek blijft Niet iedereen houdt
zich eraan Eén jaar waren alle nes
ten leeggehaald en de zwanen zijn
wel eens bekogeld met stokken De
dierenkwellers konden niet worden
achterhaald. „Je bent machteloos in
zo n geval. Kijk, ik vind ook wel eens
een eend met een vishaak in zijn bek
Die haal ik er dan uit. Maar ik geloof
niet dat dat opzet is. Die
stokkengooierij wel, natuurlijk. Maar
wat doe je eraan als ouders met thuis
geven?"
Het komt wel eens voor dat één van
de eenden of ganzen mank loopt. Dat
levert de gemeente een lading tele
foontjes op. De Kroon „Als zo'n vo
gel kerngezond is, maakt het voor het
dier verder niet uit. Het is een beetje
vreemd gezicht, maar hij redt zich
best. Je gaat een mens met een kreu
pele poot toch ook niet meteen uit z'n
lijden verlossen?" Hij raadt mensen
die vragen hebben over de vogels in
de vijver aan hem te bellen. „En wat
betreft het bijvoeren: het is nu nog niet
nodig met dit zachte weer. Als hei
vriest is oud brood prima, maar dan
in het water gooien, zodat het niet
droog in hun keel blijft steken
partij vanmorgen is aangeboden
aan b en w.
GroenLinks wil dat het college bij de
provincie aan de bel trekt over Sint
Jan „Het is toch waanzin dat de pro
vincie de sloop en nieuwbouw van
een wijksteunpunt wil financieren ter
wijl daarvoor gebouwen worden ver
nietigd die zeker op dit ogenblik ei
genlijk onmisbaar zijn", aldus
GL-raadslid Jaap Vlaming. „In onze
ogen kan en mag de provincie niet
harteloos voorbijgaan aan de meest
acute nood die op Texel bestaat, door
te participeren in zaken waarvan de
urgentie twijfelachtig is." Harde mid
delen schuwt hij niet. „Als een ge
sprek geen effect heeft vragen we u
de provincie zwart op wit een uit
spraak te ontlokken waarin zij die
harteloosheid en haar wens tot
kapitaalvernietiging aan ons over
brengt
Te gemakkelijk
Het is niet de eerste keer dat de par
tij de woningnood in een notitie onder
de aandacht brengt. ..Het probleem
is duidelijk en wordt door iedereen
onderkend" zo stelt GroenLinks Zich
neerleggen bij het feit dat er mets aan
is te doen vinden de politici te gemak
kelijk. ..Het gaat ons er met zozeer om
dat onze suggesties worden uitge
voerd. maar meer dat er wat wordt
gedaan."
GroenLinks komt tot de conclusie dat
een Texelse jongere eigenlijk bitter
weinig wordt geboden op het eiland
..Hooguit wat uit het toerisme voort
vloeiende werkgelegenheid, veelal
van een financieel weinig inhoudsvol
gehalte. Verder is er weinig
scholingsperspectief, werkgelegen-
heidsperspektief en nauwelijks be
taalbaar huisvestingsperspektief."
De verschillende economische
peilers waar Texel op draait worden
in de nota onder de loep genomen,
maar bieden voor jongeren weinig
soelaas door het uitblijven van toe
name in de werkgelegenheid Alleen
in de recreatieve sector is nog perso
neel nodig, maar over het algemeen
gaat dat om lager gekwalificeerden.
..Bedrijven ervaren dat het zeer moei
lijk is dergelijke mensen te huisves
ten, daar het inkomen van deze men-
De schuur van Dirk Kuip aan de
Pelikaanweg blijft Ondanks pogingen
van eigenaar en buren, die allen ver
plaatsing naar het bedrijventerrein
van De Koog voorstaan is het de
gemeente niet gelukt een oplossing
te vinden Er zijn namelijk geen be
schikbare kavels rond het dorp en de
ontwikkeling van een nieuw stuk
bedrijventerrein is nog niet rond De
gemeente wijst erop dat de schuur
inmiddels wel een passende bestem
ming heeft gekregen. De schade
claim van buurman Harry de Graaf is
afgewezen.
Stukken polyester die afkomstig leken
van een vliegtuig hebben in het week
end voor enige beroering gezorgd
De delen werden op het strand aan
getroffen. Ook in Den Helder spoel
den stukken aan. Het bleek te gaan
om afgebroken platen van de
catamaran-veerboot van Stena. die
tussen Nederland en Engeland vaart
en vorige week door de harde wind
averij opliep.
sen ontoereikend is om een relatief
dure woning te kopen. En voor zover
het jonge alleenstaanden betreft is
het vrijwel uitgesloten om een huur
woning te vinden, want die gaan naar
meerpersoonshuishoudens."
Premiewoning?
GroenLinks schetst in de nota een
aantal problemen op de woningmarkt
Zo wordt de prijs opgedreven door de
drie ton-grens voor overkanters. Bo
vendien is er weinig doorstroming: het
gat tussen een goedkoop huisje en
een groter onderkomen is zo rigou
reus dat het meestal rendabeler is het
kleine optrekje zelf uit te breiden
De partij wil dat toekomstige nieuwe
huurwoningen volgens andere uit
gangspunten worden gebouwd. „Bij
de toekenning van contingenten zal
voortaan als minimale voorwaarde
moeten worden gesteld dat het moet
gaan om ruimte voor één of
tweepersoons huishoudens voor de
categorie jonger dan 55 jaar. Voor
ouderen zijn inmiddels voldoende
woningen beschikbaar." Ook wil de
partij koopwoningen binnen het be
reik van deze groep brengen, des
noods door per huis een bijdrage te
geven, zodat de koopprijs geen ono
verbrugbare drempel meer is. Een
rekenvoorbeeld geeft aan hoe
GroenLinks zich dat voorstelt
Twee keer het wiel uitvinden lijkt
GroenLinks niet nuttig. Daarom wordt
het college aangeraden elders hun
licht op te steken om te zien wat is
ontwikkeld en of dat op Texel toepas
baar is ,Maar primair moeten poli
tieke bestuurders zich nadrukkelijk
óók in financiële zin verantwoordelijk
voelen voor het huisvestings
probleem Een werkgroep instellen is
een uitstekende manier om alle par
tijen geïnformeerd te houden over
wooneisen die bij de bevolking leven,
afstemming van vraag en aanbod,
signaleren van wijzigingen,
betaalbaarheid van wonen en de fi
nanciële consequenties voor betrok
kenen."
VERVOLG PAGINA 1
aanwezig waren, zijn volgens de
voorschriften afgevoerd."
Hoewel de gebouwen al van veel
bruikbaar materiaal zijn ontdaan, ko
men er volgens Dros nog wel wat
spullen voor hergebruik in aanmer
king Texelaars die uit zijn op twee
dehands balkje of ander gebruikt
materiaal, kunnen in De Waal wellicht
een voordeeltje behalen Gegadigden
kunnen zich bij de sloper melden
Vermolmd
Met de sloop van de silo's verliezen
kleine knagers hun behuizing. Sloper
Marco Daalder meldde dat er veel
muizennestjes te voorschijn komen
uit de constructie. Die is op bepaalde
plekken dermate vermolmd, dat klim
partijen in het complex tot ongelukken
kunnen leiden.
Veel Texelaars zijn er niet rouwig om
dat het beeldbepalende complex in
De Waal tegen de grond gaat. Niet
alleen wordt de 23 meter hoge silo
door als ontsierend beschouwd, de
graanverwerking bezorgden omwo
nenden in het verleden meer dan
eens stofoverlast. De huidige eige
naar, de firma Mantje, kreeg van de
gemeente vergunning voor de sloop.
Op een deel van het 2 100 vierkante
meter grote terrein bouwt de Woning
stichting zeven huizen, op het andere
bouwt Mantje een schuur en een
bedrijfswoning.
