tog meer aandacht voor sis^r;,
nazora en preventie?
l\ -
„Prachtig, dat werken
met natuurkrachten"
Almere is
ïexel vóór...
D£ **ÖB. Wi SLOftN c£ll
^tO£JjflN it*1 V-VfDJt
Paul Prins restaureerde De Kemphaan
Commissies achter plan „Texelstroom om alle betrokkenen te brengen tot
TEXELSE^" couRANT
Vlinderstichting
zoekt Groentjes
VVD wil illegale
woning toestaan
Bekeuring voor
ruigtebrand
Pieterse boos:
terrasmeubilair
is gestolen
wmm
Illegaal appartement
nog niet bestemd
Verhandeling over
euro en beleggen
Aftrap seizoen?
Vijver wordt
„waterloop"
WOENSDAG 20 MEI 1998
een meer maatschappelijk gedrag
I JL De ervaring heeft geleerd dat met
in de Texelse situatie neerkomt om
aan te vangen, al zijn sancties in de
vorm van inschakeling van justitie en
korting op uitkeringen allerminst uit
gesloten, In sommige gevallen zal
men ook met een „half" resultaat
genoegen moeten nemen of tevre
den moeten zijn als het lukt iemand
te „stabiliseren", dus voor nog ver
der afglijden te behoeden. Van de
andere kant zullen er onder de doel
groep ook eenvoudige gevallen blij
ken te zijn: jongeren die na enkele
gesprekken al weer op de rails kun
nen worden gezet, zo werd maan
dag uitgelegd door Eddie de Jong.
sectorhoofd verslavingszorg van
Triton.
Vertrouwen?
De commissieleden uitten unaniem
hun vertrouwen in het projekt, al
hadden sommigen hun twijfels wat
betreft details. Gerard Weijers was
benieuwd of met de mensen van de
doelgroep afspraken gemaakt kun
nen worden die ook werkelijk wor
den nagekomen Hij wees op een
slechte ervaring, waarbij hij doelde
op de afspraak die de burgemeester
met de jongeren heeft gemaakt
Rommel en kladwerk in het park
zouden worden opgeruimd, maar
daar is niets van terecht gekomen.
Jan Koolhof zei dat zijn fractie er
veel geld voor over heeft om te voor
komen dat kinderen hun leven ver
knallen en voelde daarom ook voor
een permanente aanpak. Hij vrees
de echter dat een vaste ontmoe
tingsplaats een „aanzuigende
werking" zal hebben. Andere com
missieleden zagen in zo'n ontmoe
tingsplaats het voordeel dat
probleemgevallen makkelijker kun
nen worden gesignaleerd
Het project is feitelijk al van start ge
gaan. „Case manager" Patricia
Williams („Ik zit regelmatig in het
park") heeft de nodige contacten ge
legd. Een dezer dagen zal met de
eerste cliënt een contract worden af
gesloten
project „Texelstroom" (gericht op „maatschappelijke
ntegratie" van de Groeneplaatsjeugd) kan rekenen op
volledige steun van de gemeenteraad. Sterker nog: er
an raadsstemmen op om méér te doen om de groei van
aantal probleemjongeren te stoppen of terug te drin-
ook na afloop van de periode die voor het project is
getrokken.
raadscommissies voor be
en organisatie en voor wel
en onderwijs die maandag-
nd over dit onderwerp
gaderden, waren er bezorgd
dat het projekt slechts twee
duurt en vooral is gericht op
circa vijftig jongeren die nu in
jroblemen zitten. Het is realis-
h ervan uit te gaan dat zich tij-
na die periode nieuwe ge-
zullen aandienen. Er
eten maatregelen worden ge
nen om dat zoveel mogelijk te
irkomen, dan wel tijdig te sig-
tren zodat zo vroeg mogelijk
worden ingegrepen. De sug-
itie werd gedaan om OSG De
jeberg in te schakelen bij dat
naleren.
Eigenlijk zouden het de ouders moe
ten zijn die aan de bel trekken, maar
dat gebeurt vaak met omdat juist de
ouders er rijkelijk laat achterkomen
dat er iets mis is. Ook werd de wen
selijkheid bepleit van een
ontmoetingsplek waar jongeren die
gezelligheid thuis met kunnen vin
den, terecht kunnen
Het kwam goed over dat de resulta
ten van het werk dat in het kader van
het projekt wordt uitgevoerd meet
baar zullen zijn. Ook het feit dat met
de betrokken jongeren „harde" af
spraken worden gemaakt inzake wij
ziging van hun levenswijze, heeft
vertrouwen gewekt Hun medewer
king is vrijwillig maar niet vrijblijvend.
„Het gaat om een paar ton voor een
kleine groep mensen. Dat is veel
geld en dat moet goed worden be
steed", zo vatte burgemeester Van
Rappard het algemene gevoel sa
men
Uitval
De Stichting Tnton in Den Helder die
is belast met het project heeft in elk
geval geen overtrokken verwachtin-
an Wolkers mei het ontwerp
ineen kunstwerk dat volgende
aand in Almere zat worden
nltaW Het is een monument
m de schrijver Louis Coupe-
is dat in het water van het
'mperuspark zat worden ge-
tialst Het heet ,,Oe berg van
pr naar eén van Couperus'
mns en is een geschenk van
t inwoners van Almere Opvat-
mi is de overeenkomst met het
oh door Wolkers ontworpen
mment voor dr jac P. Thijsse,
lal een plaatsje zou moeten krij
ten in de vijver aan de Elemert
ij de Thijsseschool in Den
lurg Ook dit monument wordt
nigevoerd in gehard (vandaal-
cMig) glas en vier meter
mug Het kunstwerk voor
'frere maakte Wolkers in op
lach! van het Bouwfonds Wo-
mjbouw en Amstelland Vast-
cei Op Texel is de Stichting
Kjssejaar de opdrachtgever,
t stichting heeft echter nog
wde helft (f76.000.-) van het
imdigde bedrag bij elkaar zo-
11 Wolkers nog niet aan het
tik kan. De schrijver-beeld-
v/er zelf wil daar mets over
iggen en wacht het gewoon af.
iorzitter Jan Kuiper van de
ichtmg Thijssejaar hoopt nog
11aar een sponsor bereid te
iden het nog benodigde be-
ag of een groot deel ervan be-
'hikbaar te stellen Besprekin-
in daarover zijn gaande,
viper heeft er vertrouwen in dat
goed zal komen al is het ver
leed dat het zo lang sleept
tl zou makkelijker liggen als
>k op Texel nog een of meer
msors gevonden kunnen
irden Op dit moment staat op
ixel nog geen enkel groot
rntwerk van Wolkers, afge-
m van schilderijen in de Klets-
et van VV Texel '94 en het
'■sselhuus
De dagvlinder het Groentje wordt steeds vaker gesignaleerd. De bovenkant van de vleu
gels is bruin, de onderkant groen. Foto S'eis.e b,kson>
Tot sluitingstijd was er niets aan de
hand. „Nou ja, het was wel onrustig
in Den Burg. Er waren verschillende
voetbaltoernooien en het wemelde
van het bruine vloot-volk." Pieterse
rijgt zijn terrasmeubilair altijd aan el
kaar met een dik nylonkoord om te
voorkomen dat hij zijn stoelen overal
in het dorp moet terugzoeken
Zaterdagochtend ontdekte hij dat die
maatregel met afdoende was. „Alles
was weg, inclusief het koord. Hoe ze
dat hebben gedaan' Ik ga ervan uit
dat ze, als ze met een auto het spul
hebben opgehaald ook wel een
kmpschaar bij zich hadden."
Pieterse deed aangifte en drong er
bij de politie op aan een rondje te
maken. „Als het mee is gegaan naar
zo'n schip, dan heb je weinig kans
iets terug te krijgen als ze zijn uitge
varen." Maar hij vond de Hermandad
tot dusverre weinig actief. „Voor mij
is het echter een fikse schadepost,
denk maar aan een honderd of
acht." Nog steeds heeft de
Karseboom-uitbater een kleine hoop
dat een deel van het meubilair er
gens op Texel wordt teruggevonden.
Het gaat om negen donkerrode
hoge kunststof stoelen, zeven witte
exemplaren, twee grote rode tafels
en twee Amstelparasols.
Het lijkt er sterk op dat Texel er een
nieuwe vlindersoort bij heeft.
Vlmderkenners maken de laatste tijd
veelvuldig melding van het Groentje
(Callophrys Rubi). een felgroene
vlinder die hier tot enkele jaren gele
den met voorkwam Sinds de dag
vlinder in 1995 voor het eerst op het
eiland werd gesignaleerd, maakt de
fladderaar jaarli/ks z'n opwachting.
Dankzij de aangename temperatuur
waarin het eiland zich sinds vorige
week koestert, lijkt de opmars van
Tot verbazing van de andere fracties
toonde de VVD zich gisteravond in
commissieverband voorstander van
legalisering van de woning van fami
lie De Vries aan het Mienterglop in
De Koog „Ik kan op twee handen
niet eens tellen hoeveel Texelaars
er momenteel in illegale bouwsels
wonen", was de argumentatie van
Maria van der Spek, die voorbijging
aan de precedentwerking die
legalisering met zich meebrengt
De andere partijen waren unaniem
een andere mening toegedaan.
Pieter de Groot (D66) was nage
gaan dat de familie in al die jaren dat
ze in de clandestiene woning zitten
slechts twee keer een poging had
ondernomen een ander huis te krij
gen „Je kan met zomaar ergens
een woning neerzetten", beaamde
Hans Roeper van de PvdA
het Groentje niet meer te stuiten De
theorie is dat het dier dat oorspron
kelijk alleen in het oosten van Ne
derland voorkwam, via Den Helder
naar Texel is overgestoken. Waar
schijnlijk door gebrek aan parasieten
kan de nieuwkomer zich hier onbe
lemmerd vermenigvuldigen. Het
Groentje voedt zich met hei- en
bremsoorten en houdt zich vooral op
bij heidevelden en aan de bosrand
Zodra een soort vijfjaar achtereen is
gesignaleerd, kan het Groentje aan
de lijst van circa twintig stand
vlinders op het eiland worden toege
voegd. Volgens Cees Maas van de
Vlmderstichting gaat dat in 1999 be
slist gebeuren. Hij vertrouwt erop dat
de soort Texel als vaste verblijf
plaats heeft gekozen. Hij roept men
sen op die het Groentje of andere
bijzondere vlinders zien. dit aan hem
willen doorgeven (tel. 31 27 88).
Een 34-jarige agrariër uit De
Cocksdorp heeft vorige week een
boete van 480,- gekregen wegens
vuilverbranding. Op een stuk land
aan de Muyweg verbrandde hij een
stapel ruigte Dat is op zich met ver
boden, mits geen overlast ontstaat.
Deze brand zorgde echter voor een
dikke rookontwikkeling, die veel
klachten opleverde.
Frans Pieterse is nijdig. In de
nacht van vrijdag op zaterdag zijn
van zijn terras voor café De
Karseboom zestien stoelen, twee
tafels en twee parasols gestolen.
„Dat moet een hele sjouw zijn ge
weest", spot hij, in de vaste over
tuiging dat er een auto aan te pas
is gekomen. Hij hoopt dat althans
een deel van het materiaal wordt
teruggevonden.
Texelaars wier appartementen
niet in het bestemmingsplan
buitengebied zijn opgenomen,
hoeven voorlopig niet te rekenen
op legalisering. Het college be
raadt zich nog over de omgang
met clandestiene bouwsels.
De gemeente was bij de inventarisa
tie van het buitengebied niet op de
hoogte van het bestaan van twee
inpandige appartementen van
Willem Bakker (Spyk). Dit in tegen
stelling tot andere clandestien ge
bouwde huisjes, die in het plan
buitengebied constaterend zijn be
stemd. De agrariër in kwestie heeft
van de gemeente wèl de toezegging
dat hij de appartementen niet hoeft
af te breken. ..Hier is sprake van een
situatie die strijdig is met het be
stemmingsplan", schrijft het college
in reactie op zijn zienswijze. ..Bij het
starten van het handhavingsbeleid
zal het wel vaker voorkomen dat we
aanlopen tegen zaken die niet in
overeenstemming zijn met de regel
geving. Al deze gevallen zullen op
gelijke wijze moeten worden behan
deld. Het is in strijd om deze twee
appartementen te legaliseren, terwijl
er nog onduidelijkheid is over wat er
met de overige situaties zal gebeu
ren". antwoordt het college. Wet
houder Schilling liet dinsdag weten
zodra de eerste herziening van het
plan buitengebied is afgerond, met
een tweede herziening te komen
waarin eén en ander wordt geregeld.
Wie wil weten welke invloed de in
voering van één Europese munt op
de effectenkoersen zal hebben, kan
15 juni terecht in theater De Kieken
dief op De Krim. Dr. Jaap Koelewijn
zal er spreken over de periode na 1
januari 1999. wanneer de gulden uit
het financiële verkeer zal zijn ver
dwenen en koersen van obligaties
en aandelen in euro's worden geno
teerd. Koelewijn gaat onder meer in
op de kansen van beleggers. De
econoom is hoofd strategie van IRIS
(Institute for Research and
Investment Services) van de
Rabobank en Robeco
Het seminar in De Kiekendief begint
om 19.30 uur
ter. De wieken construeerde hij zoda
nig dat een optimaal rendement wordt
bereikt Te snel draaien is er echter
niet bij. Bij een hoge snelheid treden
automatisch zogenaamde centrifu-
gaalremmen in werking, die de molen
afremmen Als de molen met draait,
strijken de aalscholvers neer op de
wieken om hun pas gevangen maal
te verorberen. Van een afstandje een
leuk gezicht, maar de vogels laten
van alles achter ,,Soms hangen de
visgraten in de wieken."
De Kemphaan is niet Prins' eerste
restauratie. Een keinere type molen
verderop in Waalenburg. een zoge
naamde petmolen van het Zaanse
model, is ook door Prins opgeknapt
En de volgende wacht alweer .Bij
daar bij Plassendaal. Dat is er eén
met een vlucht van vijf meter."
Compagnon
.Eigenlijk is het wel lastig dat ik de
enige molenbouwer ben op het ei
land Want voor het bouwen van zo'n
molen komt nogal wat kijken. Veel
kennis haal ik uit de boeken Ik zal er
wat hebben gelezen Ik ben de enige
op Texel, dus aan een ander kan ik
het met vragen Het zou leuker zijn als
ik een compagnon had.' Wie weet
dient die zich nog aan. Tijdens de
Nationale Molendag loog de belang
stelling voor De Kemphaan er met
om.Je kon merken dat sommigen er
echt verstand van hebben."
Prins geniet van de demonstratie in
het zonovergoten polderlandschap,
temidden van kluten, scholeksters en
ander gevogelte Het is even wach
ten op een briesje. Maar zodra de
wieken de wind in de zeilen hebben,
golft het water over het weide
landschap. ..In de herfst of winter ga
ik wel eens in de molen zitten. Ge
woon even luisteren. Naar het geluid
van de kamwielen en van de vijzel
Heerlijk om dat te horen."
(Foto Gerard Timmerman)
De gemeente start een artikel-19-
procedure om de vijver, die Th.
Knijnenburg aan de Hoofdweg heeft
gegraven, de bestemming „water
loop" te geven. Weliswaar heeft de
rechtbank bepaald dat de gemeente
in 1995 ten onrechte een ontgron
dingsvergunning heeft verleend,
maar het gaat volgens wethouder
Schilling te ver om de vijver nu te
dempen. De gemeenteraad, met uit
zondering van het CDA, ging hier
mee vorige week akkoord. Schilling
verwacht wel dat de muis nog een
staartje krijgt, omdat de buurman die
de zaak eerder bij de rechtbank aan
hangig maakte, nu waarschijnlijk op
nieuw bezwaar zal maken „Maar ik
ben altijd bereid te bemiddelen", al-
dus de wethouder bedient de door hem gerestaureerde watermolen De Kemphaan in polder Waalenburg.
nathouden van Waalenburg. dient het
een doel."
Voor een timmerman als ik was het
een project van heb ik jou daar Het
vergde héél wat uurtjes voor de res
tauratie een feit was Maar zeg nu
zelf, is het geen pracht' Deze molen
is vanaf de fundering opnieuw opge
bouwd. Veel handwerk. De kam
wielen die voor de overbrenging van
de wieken naar de vijzel zorgen, zijn
van hout. De vijzel waarmee het wa
ter 1,25 meter wordt opgepompt is
ook helemaal van hout. Hiervoor
dreef de molen een centrifugaalpomp
aan Doordat het waterpeil in de tocht
omlaag ging. moest het water hoger
worden opgepompt Daarvoor is een
vijzel beter geschikt."
De as van de vijzel is van groenhart.
afkomstig van een oude dukdalf uit de
haven Pons van Schoonhoven van
smederij Boom heeft hem uit de ruwe
vorm keurig rond gedraaid De
vi|zelschoepen bestaat uit 380 seg
menten die Prins allemaal stuk voor
stuk 2,5 centimeter in de as fun
deerde. Broer Pieter Jan hielp met de
kraan om de molen op de fundering
te plaatsen
Drassig
„Het was een heel gepuzzel om voor
de vijzel de juiste afmeting te vinden,
één die past bij de omvang van de
molen. Als de vijzel te groot is voor de
wieken, draait de molen te zwaar. En
te klein is ook niet goed Je kan je wel
voorstellen hoe spannend het is ge
weest tijdens het testen En wat een
opwinding toen de vijzel goed bleek
te werken. Kijk, eens hoe mooi het
water omhoog gaat
De pompcapaciteit is 3,5 a 4.5 ku
bieke meter per minuut Vanaf wind
kracht vier begint de molen te leve
ren terwijl hij bij vijf optimaal werkt.
Om te helpen Waalenburg drassig te
houden, draait de molen zo'n 170 uur
per jaar
Wipmolen
Prins omschrijft De Kemphaan als
van het type wipmolen. „Als er flink
wind staat begint het bovenhuis
waarin de wieken draaien te schud
den of te wippen. Vandaar die naam
De vlucht van de molen is 8,20 me-
De gloednieuwe molen ts nog amper m gebruik, en nu al be
smeurd met vogelpoep. De dader kijkt vanaf een stilstaande
wiek triomfantelijk over het poldertje Waalenburg. ..Moetje die
aalscholver er toch eigenwijs zien zitten", verzucht Paul Prins
als we naar watermolen De Kemphaan rijden. Wanneer we
dichtbij komen, slaat het beest op de vlucht. Pas dan blijkt de
werkelijke omvang van de molen die de timmerman uit Oude-
schild eigenhandig heeft gerestaureerd. Alle reden om tijdens
de Nationale Molendag de vlag in top te hijsen.
De Kemphaan is eén van de water
molens in het natuurreservaat langs
DeStaart Het werd gebouwd in 1934
in opdracht van de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten om
water vanuit de tocht over het vogel
reservaat te pompen De staat van de
molen was dermate slecht, dat het de
laatste tien jaar al niet meer draaide
Een doorn in het oog van molen-lief
hebber Paul Prins De restauratie
opdracht die Natuurmonumenten aan
zijn werkgever, Bouwbedrijf Zegel uit
Oudeschild, verstrekte was daarom
een kolfje naar zijn hand.
Natuurkrachten
„Ik ben voor zover ik weet de enige
molenbouwer op het eiland Op m'n
zeventiende zette ik de eerste in el
kaar. Een tuinmolen. Een kleintje,
maar heel leuk Ik vind het prachtig
om te werken met natuurkrachten. Je
moet met vechten tégen de elemen
ten, je moet ze juist benutten. Met
water en wind, dat vind ik mooi. Ik hou
er niet van om maar wat doelloos aan
te rommelen Het moet een functie
hebben. Vandaar dat ik deze water
molen zo'n uitdaging vind Door het
