fien jaar onderwijs met
hoofd, hart en handen"
Themaweek over
hoge bloeddruk
Indiaans sprookje
luistert jubileum
Vrije School op
'olitieke accent van
ïerfst naar voorjaar
Vrije School viert jubileum
Diëtiste geeft uitleg
GR ÜÜLP HPRRRLUati
ihiu Vj£T UÜR
3 \NDl IS
jiMUÜ]
Milde straf
voor inbreker
Orkestproject
Metropoolorkest
Schrikhek geramd
Kledingactie
Mensen in Nood
TEXELSE^" coURANT
Nattigheid?
Workshop
Capoeira
Dia's over Armenië
Paar biertjes op
en toch dronken
Ensemblefestival
V£R2Wiei *°V
i vn/e School begint de dag met muziek en dans op het schoolplein.
deren weten moeilijke dingen
ksimpel uit te leggen. Als aan
lingen van de Vrije School
dl gevraagd wat die naam be
ult, antwoorden ze: „Wij zijn
ioon eerder vrij!" Omdat de
dagpauze wordt overgeslagen,
ze inderdaad vroeger uit
ooi dan andere kinderen. En
is nog maar één van de ver
dien, waarmee de Vrije School
onderscheidt van het regu-
onderwijs. De jongste Texelse
isschool viert dit weekend het
irig bestaan.
inde jaren '80 met een peuter
de «an zes kinderen begon, is
11998 uitgegroeid tot een vol
hing: school met circa 85 leerlin-
I Orer deze periode praten we
hfeibella Bakker (lid ouderraad),
RéSclirama (bestuurslid), Nellie
(getalmede-oprichtster) en Tho-
li (leerkracht).
lo:diide school van start ging,
5 al veel voorwerk verricht. De
öiting verliep daardoor vlot", her-
irtNellie Engelaer zich Ze doelt
len groepje moeders, dat weke-
hjeenkwam. Ook medewerkers
bel Maartenhuis bij De Koog
mdaarbij betrokken Het groepje
udeerde boeken en organiseerde
gen en cursussen over de op-
lingvan het jonge kind.
van de moeders was Irisabella
ter, die in haar jeugd zelf op vrije
)len in Den Haag en Rotterdam
in daaraan goede herinneringen
sarde „Genoeg reden om te pro-
'nopTexel ook een schooltje van
rondte krijgen. In huiskamers in
de dorpen, zeg maar bevriende
adressen, hielden we informatie
bijeenkomsten", vertelt ze.
Daar kwamen met alleen geïnteres
seerde ouders op af, maar ook ver
ontruste onderwijzers. Nellie
Engelaer benadrukt dat de Vrije
School op Texel niet is ontstaan uit
onvrede met het bestaande basison
derwijs. ..Wél vanwege onze posi
tieve ervaringen met de vrije opvoed
kunde
In augustus 1986 ging een peuter
klasje met zes leerlingen van start.
Een jaar later waren het er twaalf en
in 1988 begon de Vrije School Texel
in de voormalige Maris Stella kleuter
school in Den Burg met drie groepen
van totaal 24 kinderen Weer een jaar
later volgde de felbegeerde erken
ning als basisschool. Men haalde 63
handtekeningen op van ouders die
zich in principe bereid verklaarden
hun kind op de Vrije School te doen.
Dat was ruim boven het minimum van
50 steunbetuigingen, dat nodig was
om subsidie te verkrijgen.
„Al bij de start werd een groei naar
85 leerlingen voorspeld Dat geloofde
ik toen niet, maar het is nu wel dege
lijk gelukt", lacht Nellie Engelaer.
„Waaraan dat is te danken' Aan de
ouders, die enorm gemotiveerd zijn
en altijd voor de school klaar staan.
En aan de eerste leerkrachten, die
het vrije school-onderwijs in praktijk
brachten. De kunstzinnige benade
ring waarvan alle vakken doortrokken
zijn, wordt als heel bijzonder ervaren.
Als je hier op school komt, wordt er
altijd gezongen, muziek gemaakt of
toneelgespeeld."
Onderwijs mei hoofd, hart en handen
(Foto Frans Hofman)
wordt dat in de Vrije School wereld
genoemd. Denken, doen en voelen
worden niet losgekoppeld. Thomas
Pedroli geeft een voorbeeld .Als we
het bij aardrijkskunde over Denemar
ken hebben, gaat het niet alleen om
te weten welke plaats waar ligt. Het
gaat ook om gevoel wat voor taal
spreken ze daar, bouw zelf een
vikingschip voor mijn part. De kinde
ren zijn dan echt met zo n land bezig.
Dat is minder afstandelijk dan alleen
Op de vrije school duurt het een jaar
langer voordat de oudste kinderen
naar de middelbare school gaan De
afgelopen tien jaar zijn -wegens de
afstand- slechts zeven leerlingen
doorgestroomd naar de Vrije School
in Bergen. Bijna iedereen gaat naar
OSG De Hogeberg. „Of dat een
cultuurschok geeft? Niet anders dan
bij leerlingen van andere scholen
Misschien is het wel een voordeel dat
'onze' kinderen een jaar ouder zijn als
ze in de brugklas komen Ze zijn dan
wat weerbaarder en zelfstandiger
De kinderen worden niet alleen later
afgeleverd, ook leren ze op de Vrije
School later lezen. „Bij ons beginnen
ze in klas 1wat gelijk is aan groep 3
van de basisschool. In de vierde klas
is het niveau weer ongeveer gelijk."
De schoolinspectie volgt deze aan
pak kritisch „Vrije scholen hebben
niets van doen met anti-autoritaire
opvoeding, wel met de vrijheid om het
onderwijs naar eigen idee in te rich
ten De bemoeienis van de overheid
met de inhoud en de vorm van het
onderwijs zou zoveel mogelijk be
perkt moeten blijven. Men mag best
eisen stellen aan het prestatieniveau
aan het eind van de school, maar we
willen graag zelf bepalen hoe we dat
bereiken."
Het 10-jarig bestaan wordt vrijdag
avond gevierd met een lezing door
Luc Altink, getiteld „Hoe modern is
de Vrije School'", aanvang 20 00
uur. Altink is schoolbegeleider van
uit de SBD te Zeist Alle belang
stellenden zijn hierbij welkom. Het
ouderkoor o.l.v. Iris Pedroli zorgt
voor de muzikale omlijsting
Zaterdag om 10.30 uur begint een
bijeenkomst voor genodigden met
diverse toespraken. O a zal wet
houder Nel Eelman-van 't Veer het
woord voeren. Tussendoor verzor
gen de klassen presentaties. Ook
wordt het nieuwe logo en naambord
onthuld. Daarna, vanaf 12.15 uur.
is er feest met muziek en hapjes en
drankjes in en om een grote tent.
Zaterdagmiddag om 13.30 uur
voert theater Luti Puti uit Eindhoven
in de Beatrixzaal het Indiaanse
sprookje „De zingende steen" op
ledereen kan daar gratis van genie
ten. Het verhaal is gebaseerd op
een Indiaanse legende over het
meisje Darshi, dat met haar groot
moeder aan de voet van een heilige
berg leeft. Wanneer de blanken de
berg willen afgraven, probeert
Darshi de berg en haar volk te red
den door op zoek te gaan naarde
zingende steen De voorstelling is
bedoeld voor jong en oud en duurt
ongeveer 45 minuten.
jemeentebegroting, het tradi
tie hoogtepunt op de politieke
da, verliest vanaf volgend jaar
lewichtige status. Het nieuwe
ege heeft besloten dat belang-
politieke keuzes voortaan
Jen gemaakt in het meerjarig
idsplan. Hierin wordt het
intebeleid voor de komende
laar uitgestippeld.
Tot dusver werden politieke wensen
vertaald in de gemeentebegroting die
elk najaar door de raad werd vastge
steld Overeenkomstig het Beleids-
en Beheersinstrumentarium (BBI)
waarin de werkwijze van de ge
meente tot in de puntjes is vastge
legd, komt het politieke accent vanaf
volgend jaar op het voorjaar te liggen.
In het meerjarig beleidsplan worden
dr van Justitie M. Lolkema
üistermiddag vier maanden
taf, waarvan 85 dagen voor-
l ''ik, tegen een 19-jarige
aar die twee inbraken op z'n
Jan heeft. De man dankt de
ieis aan zijn succesvolle po-
om van zijn drugsverslaving
tomen.
'januari wist de inbreker via een
^Pol op het dak binnen te drin-
n een babymodezaak in Den
waarna hij er met de gehele
«gopbrengst (ƒ1000,-) vandoor
"tele dagen later trapte hij de
deur in van een snoepwinkel in het
dorp, maar stootte daar zijn neus op
een afgesloten kluis. Tijdens de zitting
ontkende hij lachend snoepwaren
achterover te hebben gedrukt Inclu
sief de materiële schade, claimen de
gedupeerde ondernemers tezamen
een bedrag van bijna ƒ4.000.-.
Nadat de inbreker tegen de lamp was
gelopen bracht hij bijna twee maan
den door in hechtenis. Eind maart
werd hij vrijgelaten en direct opgeno
men in de kliniek van de Breider-
stichting in Alkmaar om van zijn ver
slaving af te komen. De man gebruikt
al jaren verdovende middelen, heeft
een indrukwekkend strafblad Hij ver
toefde al eerder achter de tralies en
was nog maar net vrij toen hij opnieuw
aan het stelen ging. Dat het hem nu
ernst is om af te kicken houdt vooral
verband met de zwangerschap van
zijn vriendin. De beklaagde maakte
tijdens de zitting een frisse indruk, wat
bijdroeg aan de milde eis van de Of
ficier. Mocht hij zijn oude levensstijl
weer oppakken, wacht hem alsnog
een zware straf, waarschuwde de
Officier. Advocaat P. Majolé sprak de
hoop uit dat de sociale dienst op het
eiland de vorderingen van de gedu
peerde winkeliers zal meenemen in
de schuldsanering. De rechtbank
doet donderdag 17 juni uitspraak.
de politieke keuzes en de financiële
mogelijkheden van de gemeente voor
vier jaar vastgelegd. De algemene
beschouwingen en de reacties
daarop van het college, die tot dus
ver vooraf gingen aan het vaststellen
van de gemeentebegroting, worden
vanaf voorjaar 1999 aan het beleids
plan gekoppeld. Dit stuk wordt onder
meer afgestemd op de voorjaarsnota,
waarin de actuele financiële situatie
van de gemeente is vastgelegd
Formaliteit
Het collegeprogramma is een belang
rijk uitgangspunt voor het meerjaren
beleidsplan. De financiële gevolgen
hiervan worden vertaald in de
gemeentebegroting Omdat belang
rijke beleidskeuzes dan al zijn ge
maakt, wordt de vaststelling hiervan
niet veel meer dan een formaliteit.
„Het BBI geeft sturing aan gemeen
telijk beleid, waardoor het ook duide
lijker wordt hoe de geldstromen lo
pen. Bij een jaarbegroting van zo'n
ƒ60 miljoen is een goed inzicht toch
op z'n plaats", aldus wethouder Peter
Bakker (financien, werken en ver
keer).
Door de collegewisseling was het met
mogelijk de nieuwe werkwijze nog dit
jaar toe te passen. Komend najaar
wordt dus voor het laatste de
begrotingsvergadering in oude stijl
gedaan. Dat neemt niet weg dat be
langrijke politieke keuzes, voort
vloeiend uit het college-programma,
al in het meerjarenplan 1999-2002
zijn opgenomen.
Samen met muziekschool Gerard
Boedljn uit Hoorn organiseert de
Texelse Muziek- en Dansschool
een orkestproject, geïnspireerd
op de bezetting van het bekende
Metropoolorkest, een big band
met andere (orkest)instrumenten.
Inmiddels is bekend dat vanuit
Hoorn veertig muzikanten deelne
men, van Texelse zijde wordt een
evengroot aantal deelnemers ver
wacht.
Met uitzondering van toetsenisten,
kan iedereen die zo'n vier jaar een
instrument bespeelt, meedoen;
gitaristen moeten wel accoord-
symbolen kunnen lezen. Het te spe
len repertoire wordt binnenkort be
kend gemaakt en zodra de Texelse
deelnemers zich hebben opgege
ven, worden de partijen verspreid
Het orkest zal onder leiding staan
Wouter Hakhof, leider van het Jazz
Leerorkest uit Hoorn Het project
wordt gehouden op vrijdag 26 en za
terdag 27 juni. Vrijdagavond en za
terdag wordt gerepeteerd in de aula
van OSG De Hogeberg, waarna op
zaterdagavond een concert volgt op
de Groeneplaats Het programma
zal aangevuld worden door twee
muziekschoolorkesten uit Hoorn en
mogelijkerwijs ook door Texelse for
maties. Deelname aan het project is
gratis, opgeven dient te geschieden
voor 17 juni bij de Muziek- en Dans
school, tel., 313493
Een 19-jarige motorfietser die
maandagavond op de Redoute de
controle over het stuur verloor, ramde
met zijn motor een schrikhek. De man
is met onbekend letsel naar het
Gemini ziekenhuis overgebracht.
De jaarlijkse kledinginzameling voor
Mensen in Nood heeft dit jaar 5 200
kilogram opgebracht. Dat is 700 kg
meer dan vorig jaar. De organisatie is
medewerkers erkentelijk, evenals de
Rotary, die ervoor heeft gezorgd dat
ondanks twee kledingacties kort na
elkaar alle belanghebbenden tevre
den zijn.
DONDERDAG 4 JUNI 1998
kennisoverdracht
„Geen vat vullen, maar een vuur ont
steken", trekt Nellie Engelaer een
fraaie vergelijking. „Daarmee wil ik
overigens geen afbreuk doen aan de
andere scholen, want die zijn de af
gelopen jaren óók veranderd Deze
benadering van kinderen past in de
tijdgeest."
Als ouders tonen Irisabella Bakker en
Anneke Schrama zich tevreden: „Er
heerst een warme sfeer, open, be
trokken, Het is een kleine school, die
we met elkaar dragen Nieuwe
ouders worden meteen gevraagd om
te helpen. Ook hebben we het klasse
ouderschap. waarbij één van de
ouders als aanspreekpunt dient voor
de leerkracht.'
De Texelse Apotheek houdt van 8
tot en met 12 juni een themaweek
over hoge bloeddruk. Geïnteres
seerden kunnen aan de Wever
straat in Den Burg terecht voor in
formatie en advies. Twee punten
worden benadrukt: de zorg voor
regelmatig medicijngebruik („the
rapie-trouwheid") en de rol van de
diëtiste. In de persoon van Marja
Westra heeft de apotheek sinds
ruim een jaar een specialiste in
huis.
„Hoge bloeddruk is geen ziekte,
maar een risicofactor voor hart- en
vaatziekten. Je vóelt het niet. Meestal
komen de mensen er bij toeval ach
ter, bijvoorbeeld tijdens een sport
keuring". legt apotheker Jan Klok uit.
Het is echter niet de bedoeling dat de
apotheek tijdens de themaweek de
bloeddruk van bezoekers gaat me
ten „We willen niet op de stoel van
de dokter zitten Wel stellen we -in
overleg met de huisartsen- drie
bloeddrukmeters beschikbaar om uit
te lenen. Dat is bijvoorbeeld bedoeld
voor patiënten, die last hebben van
In De Ferrever wordt zondag 14 juni
een workshop Capoeira gegeven
Daarin staan de basistechnieken van
de vechtdans en de muziek centraal.
De workshop duurt van 12.30 tot
15 30. De kosten variëren, afhanke
lijk van het aantal deelnemers, tussen
25,- en 30,-. Vanaf 15.30 uur is er
een demonstratie voor belangstellen
den. Voor meer informatie of opgave,
Menno Siebmga, tel. 030-2936161.
In gebouw De Poort achter de Gere
formeerde kerk in Den Burg tonen
Bram Guiljam en Yolanthe Olthof van
Vluchtelingenwerk woensdag 10 juni
vanaf 20.00 uur dia's van hun reis
naar Armenië en het leven van de
teruggekeerde familie Mardanian De
toegang is gratis
witleias-hogebloeddruk. Zonder de
spanning die ze bij de dokter voelen,
kunnen ze nu een tijdje zelf testen."
Service
Ter verlaging van de bloeddruk kan
de diëtiste een voorname rol spelen
Sinds april 1997 heeft de apotheek
Marja Westra (26) in dienst. Zij com
bineert twee taken: apothekers-assis
tente en diëtiste. Voor dit laatste heeft
zij een 4-jarige HBO-opleiding ge
volgd in Nijmegen. Haar specialisme,
dat via de Texelse Apotheek als kos
teloze service wordt aangeboden,
blijkt op Texel in een behoefte te voor
zien.
„In mijn rol als diëtiste heb ik gemid
deld één a twee consulten per week.
Dat gaat dan om mensen met wie ik
een afspraak maak om hun proble
men te bespreken Daarnaast krijgen
we veel losse vragen aan de balie",
vertelt ze. „Mijn aanwezigheid wordt
steeds meer bekend Mensen horen
ervan op verjaardagen, maar ook
verwijzen de huisartsen door."
Medische achtergrond
Haar taak omvat een breed gebied.
De aandacht richt zich niet op dege
nen die „gewoon' willen afslanken,
maar meer op klachten met een me
dische achtergrond Zoals hoge
bloeddruk. In sommige gevallen is
hiervoor een duidelijke oorzaak die te
behandelen valt, maar verreweg de
meeste patiënten hebben hoge
bloeddruk zonder aanwijsbare reden
Marja Westra: „In het eerste gesprek
vertel ik wat de aandoening inhoudt.
Verder gaan we het voedingspatroon
na en kijken we hoe dat valt aan te
passen Meestal volgen daarna nog
eén of twee afspraken en na een jaar
nóg eens.'
Niet roken
Onder meer leren de mensen hoe ze
snel op de verpakking van levensmid
delen kunnen zien of een product veel
zout of vet bevat, zo laat Marja zien
aan de hand van enkele kuipjes mar
garine. Natuurlijk heeft ze nog veel
meer aanwijzingen in petto. Dingen
die de patiént zelf kan doen. zijn o a
stoppen met roken, afvallen tot een
bepaald gewicht, meer bewegen,
vermindering van stress en maximaal
twee glazen drank per dag gebruiken.
Zuinig zijn met zout is één van de
belangrijkste tips. Vooral kant-en
klaar producten bevatten veel zout
Een Nederlander consumeert per dag
gemiddeld 9 gram keukenzout, terwijl
drie gram al voldoende is. Drastisch
minder zout eten verlaagt de boven-
en onderdruk van het bloed.
Verandering van levensstijl blijkt niet
altijd eenvoudig Hoge bloeddruk
moet daarom vaak met geneesmid
delen worden verlaagd. Die moeten
dan wel trouw worden ingenomen, en
aan die regelmaat ontbreekt het nog
wel eens.
De Texelse Apotheek speelt met
deze actie in op de nationale
..Bloeddrukweek'Wie al medicij
nen gebruikt, wordt geadviseerd
deze mee te nemen naar de apo
theek.
,,Een paar biertjes maar", probeerde
de 27-jarige automobilist, toen hij
zaterdagochtend rond 1 15 uur op
de Schilpbank in Den Burg werd
aangehouden. De politie had geen
boodschap aan 's mans verklaring
en onderwierp hem aan een adem
analyse Die wees uit dat de wette
lijke marge van het gebruik van alco
hol ruim was overschreden. Het
leverde de zondaar een bon op.
Zaterdag wordt in de bgm. De
Koninghal de finale gehouden van
het Ensemblefestival 1998 van de
Muziek- en Dansschool. In totaal na
men zo'n tachtig muzikanten, ver
deeld over twintig ensembles, deel
aan de drie voorrondes. Uiteindelijk
bleven tien groepen over die zater
dag zullen strijden om de eerste
plaats. Door een vakkundige jury,
bestaande uit Nel Eelman, Ruud
Nooy en Gerard Smeenk. worden de
deelnemers beoordeeld op muzikali
teit, samenspel en presentatie. Ook
wordt rekening gehouden met leef
tijd en ervaring.
De finale wordt opgeluisterd met op
tredens van onder meer The Small
Band. Bad Fire, Rampestampers,
Mixorkest, Het Slappe Zakke Kwar
tet en het speelorkest van de mu
ziekschool, dat bestaat uit leerlingen
uit het eerste jaar De presentatie is
in handen van Betty Bakker, die met
alle deelnemers een praatje maakt.
De finale begint zaterdag om 19.30
uur. de toegang bedraagt ƒ5.-.
Diètiste Marja Westra doet de ..boterkuipjes-test Patiënten kunnen op de verpakking van producten eenvoudig zien hoeveel zout en
vet deze bevatten.
(Foto Frans Hopman)