Stoppen met werken
fijn of juist niet?
m
MSI
I
Ji
I
Over vakantiegevoel, afkicken en rouwproces
Apart
TEXELSE f C0URANT
iSitfÜ
Jiêi H
angs de weg
Wat ik zeggen wou.
Verloskundigen
Kookcursus
mannen
VRIJDAG 16 OKTOBER 1998
is het om na jarenlang dag in, dag uit te hebben gewerkt,
VUT te gaan? Is het een verademing om eindelijk eens
i tijd voor jezelf en anderen te hebben of ervaar je het ver-
van je werk als een gemis en weet je met de zee van vrije
met goed raad... Heb je een eigen zaak of ben je één van
iele werknemers in een bedrijf? Het maakt allemaal verschil,
en Texelaars aan het woord over hun ervaringen.
-L/
A'.W
E.
mg Teso-kapitein Theo Dogger (60) heeft nu meer tijd om aan z'n fuiken te beste-
(Foto Gerard Timmerman)
het nog als een lange vakan-
'jertelt Theo Dogger (60). 'Na
32 jaar bij de Teso te zijn ge-
st waarvan 24 jaar als kapitein,
hel me gewoon fijn meer tijd voor
it Ie hebben. Ik ben vijf maanden
iengestopt met werken. Ik moet
sn dat het me tot nu toe goed
Ktiviteit heeft hij - op aandringen
zijn vrouw - niet gestaakt, zijn
zaamheden voor het
neelsblad. 'Ik was van plan al-
ande kant te doen, maar Annie
!e me aan het werk voor het
jenog even voort te zetten. Ach-
gezien ben ik daar blij om. Het
femaal liefdewerk, oud papier,
het geeft je toch wat omhanden.
t|e maken, stukje schrijven, zor-
ial de blaadjes op de post ko
l/oor dergelijke hand- en span
ten heb ik nu mooi de tijd.
«dien houd je zo. op een goede
w, nog een band met het bedrijf
Ander contact
«ormalige kapitein zegt oven-
inu al te merken dat het contact
zijn collega's minder wordt 'Ik
heb me van te voren goed gereali
seerd dat dit zou gebeuren. Zo gauw
je de deur achter je dichtslaat, wordt
het anders. Je moet er daarom niet
meer wekelijks komen.'
Met het invullen van zijn vrije tijd heeft
hij geen enkele moeite 'Ik heb twee
fuiken in de Waddenzee staan. Ik vind
het heerlijk om daar naar toe te gaan
Overdag of 's nachts, maakt niet uit.
Er zijn veel krabben op het ogenblik,
soms wel 25 kilo in twaalf uur tijd. Het
is genieten als ik daar ben. En we zijn
de laatste maanden een paar keer op
vakantie geweest. Ook heerlijk. Dan
maak ik nog voor m'n plezier foto's,
nee, de tijd vliegt voorbij.'
Voordat hij met VUT ging, kreeg hij
van Paul Kikkert (van de reddingboot)
de raad om het eerste jaar nergens
in te stappen op het gebied van vrij
willigerswerk. "Als je ergens aan be
gint, loop je al snel het vuur uit je slof
fen en kun je geen kant meer op",
kreeg de oud-kapitein te horen. 'Dat
heb ik in mijn oren geknoopt Ik ben
gevraagd voor het Wagenmuseum,
maar ik houd het nog in beraad.'
Hij zegt z'n werk niet echt te missen.
'Nee, ik geloof dat ik er van te voren
wel goed over heb nagedacht. Bo
vendien denk ik dat Teso-werkne-
mers het, vanwege de wisselende
diensten, makkelijker hebben als ie
mand die iedere dag van negen tot vijf
werkt. Ik heb altijd m'n overuren in
vrije tijd uitgekeerd willen zien, dus is
het helemaal met ongewoon om da
gen achter elkaar thuis te zijn. Dat
scheelt natuurlijk. En ik heb het geluk
dat ik in een goede tijd gestopt ben
met werken. In mei, vlak voor de zo
mer, wat wil je nog meer?'
Zwaar
Lies Bremer (63) uit Oosterend heeft
meer moeite gehad met het neerleg
gen van haar werk. Na een goede 30
jaar achter de toonbank in de winkel
van Schildersbedrijf Bremer CV te
hebben gestaan, vond zij de over
gang erg groot. 'Achteraf besef je pas
hoe zwaar het allemaal is geweest
De combinatie van een gezin met kin
deren en in een winkel staan is niet
niks. Toen ik twee jaar geleden
stopte, heb ik dan ook een soort
'rouwproces' doorgemaakt.'
'Een halfjaar voordat de winkel dicht
ging, kregen we bovendien een ander
huis toegewezen. Dat maakte het
extra chaotisch. We moesten met al
leen de winkel, maar ook nog ons
huis leeghalen. Het ouderlijk huis van
m'n man Biem Ik heb het, nadat al
les achter de rug was, behoorlijk
moeilijk gehad. Voelde me raar, kon
het allemaal niet verwerken. Ook met
vrijheid moet je leren omgaan, dat
gaat niet van de ene op de andere
dag.'
'Ik moet zeggen dat ik er nu wel van
kan genieten en met meer terug zou
willen. Sinds kort kan ik weer gewoon,
zonder emoties, langs de winkel fiet
sen. Daar ben ik blij om. Ik vind het
heerlijk om tijd met m'n kinderen door
te kunnen brengen. Het is me wel
opgevallen dat ik me, na het stoppen,
ineens ouder voelde. Zolang ik
werkte, voelde ik me overal bij betrok
ken. Stond midden in het leven. Dat
is nu anders. Je komt er meer naast
te staan. Maar ach, ik voel ook een
zekere trots als ik naar het nieuwe
bedrijf aan de Slotskolk kijk Daar
hebben we toch maar mooi aan mee
gewerkt.'
Inleven
Dirk Haker (63) is in 1992, op 57-ja-
rige leeftijd, gestopt met zijn werk
voor de fa. Drijver aan het Schilde
rend. 'Terugkijkend prijs ik de dag dat
ik in de VUT kon. Dat wil niet zeggen
dat ik niet altijd met plezier naar m'n
werk ben gegaan, want dat is abso
luut niet het geval. 40 jaar in de bouw
gaat je alleen niet in je kouwe kleren
zitten, m'n rug gaf steeds meer pro
blemen. Ik heb me, ruim voordat ik
stopte, proberen in te leven in wat er
te gebeuren stond. Wat ik met ai die
vrije tijd moest gaan doen Ik werd
daarbij een handje geholpen door het
feit dat ik, een paar maanden voordat
ik er uit ging, te maken kreeg met een
zweepslag in m'n been. Daar zit je
dan, je kunt niets meer Het thuis-
lopen gaf me ruim de tijd om na te
denken Ja jongen, straks is het altijd
zo, ging het dan door m'n hoofd. Hoe
ga je dat invullen? Hoe weet je of het
je wel bevalt?'
'Er bestaan tegenwoordig cursussen
die je kunt volgen voordat je stopt met
werken, maar dat heb ik met gedaan
Eigenlijk is het vanaf de eerste VUT-
dag gladjes gegaan. Ik had altijd al
ontspanning in de sport gezocht, dus
dat ben ik gewoon blijven doen. Om
dat ik een man alleen ben, moet ik
zorgen dat m'n huis knap blijft. Ik ben
dolgelukkig met m'n kleinkinderen en
vindt het heerlijk om met ze op stap
te gaan Iedere week probeer ik iets
leuks met ze te doen Het is echt
waar, de tijd vliegt voorbij.'
'Mensen die nog moeten stoppen,
zou ik dan ook aanraden er goed bij
stil te staan wat ze willen gaan doen.
Denk niet, dat zien we dan wel weer,
want dan ben je te laat Het is overi
gens wel opvallend dat je, als je niet
meer werkt, dingen sterker beleeft
dan voorheen. Als ik nu langs interes
sante gebouwen kom, maakt dat
meer indruk dan vroeger. Ik lijk het
wel mooier te vinden. Dat is op zich
een vreemde ervaring. Omdat je
overal ruimer de tijd voor kunt nemen,
dringt er meer tot je door
Doorwerken
Willem Gieles uit Oudeschild (65) wil
van stoppen met werken niet horen.
Hij is al 21 jaar nettenboeter bij de fa.
Krijnen, werk dat hem prima bevalt.
'Waarom zou ik stoppen? Ik voel me
goed Bovendien ben ik een man al
leen, dus wat moet ik de hele dag
thuis? Ik was al een tijd bezig met te
laten doorschemeren dat ik stoppen
met werken met zag zitten Het was
een hele geruststelling voor me dat ze
ook liever wilden dat ik doorging
'Ik moet er echt met aan denken om
Wil de Vries-Pantus (66) heelt nu tijd voor een spelletje kaarten met haar kleinkinderen.
niets meer te doen te hebben. Netten
maken is een schitterend beroep. Ik
werk in de grote loods op de haven,
loop af en toe eens een rondje langs
de kotters. Praatje hier, wat goede
raad daar Voordat ik netten maakte,
heb ik gevaren. Mijn werk is m'n al
les, bovendien ben ik min of meer
eigen baas. Ik had het echt heel erg
gevonden als ik er uit had gemoeten
Als het beslist niet anders had ge
kund, was ik op zoek gegaan naar
ander werk. Ik wil doorgaan tot dat ik
denk: nou kan het wel toe En voor
lopig is dat nog niet het geval.'
Theepot
Wil de Vries-Pantus (66), voormalig
directrice van het Verpleeghuis en de
Gollards, wilde wel graag stoppen. 'Ik
spiegelde me altijd aan de hoofd
verpleegsters in het ziekenhuis Die
werkten door tot ze helemaal op wa
ren. Soms waren ze een jaar later
dood Met dat beeld voor ogen wilde
Willem Gieles (65): 'Waarom zou ik stoppen? Wat moet ik de hele dag thuis.
x '|e
k dv
Hlia;
ftiul
Boonen van 'Schelpenoord'.
TOtiige eigenaars van het
'<|e willen ze weg hebben, dan
ldwingen tot aangepast
Ze hebben daan/oor zelfs
!Wp van het gemeentebestuur
foepen. Zodoende kwam hun
op mijn bureau te liggen want
'Bezweren van cultuur-
Bingen hoort tot mijn porte-
Ble. Jullie zullen opkijken van
Beslissing die ik heb genomen.
Wijk mogen de Boonen
en en de rommel op hun erf
maar daar blijft het niet bij.
üaan de Boonen beschermen.
roals de zeehonden waarop
voeger jaagden. En met alleen
Boonen maar ook andere
'else families die lekker hun
en leven leiden en zich dus op
'spronkelijke wijze manifeste
re zich met bezig houden
"beleggen. golfen, speculeren
oarrière maken in het alge-
en, maar met jutten, stropen en
m k'e activiteiten die op gespan-
^Pwet staan met de landelijke
HWng maar toch betrekkelijk
Huldig zijn
De mensen die het altijd hebben
over 'klantgericht denken' en het
'eigen gezicht van Texel' zouden
moeten weten dat juist deze vrij
buiters bijdragen aan de aantrek
kelijkheid van het eiland, méér
dan menig natuurgebied of evene
ment. Zij horen namelijk tot het
type mensen dat buitenstaanders
op een ruig natuureiland verwach
ten. Ze geven de vereiste kleur
aan de samenleving en bieden te
genwicht aan de gladde managers
die zelfs op Texel steeds meer het
milieu verpesten. De huidige con
sumptie- en hebzuchtindustrie
heeft op hen geen enkel vat en ze
zijn dus écht vrij Niet alleen toe
risten kicken daarop, Texelaars
ook, ik tenminste wel. Het mooie is
dat die mensen niet door de VVV
zijn bedacht of georganiseerd. Ze
zijn onvervalst echt. Ik denk dat
lieden die moeite hebben met hun
levensstijl, eigenlijk diep in hun
hart jaloers zijn.
Vooral in bungalowparken op
noordelijk Texel zijn mensen van
het Boon-type hard nodig, al was
het maar als compensatie voor het
leed dat toeristen daar ondervin
den, mijlen ver van het echte
Texel van bezuiden de Ruigendijk
Je zult terecht komen in zo'n
confectiebungalow voor zoveel
•geld Dan moet je je eigen eten
nog koken en als het tegenzit hoor
je dagenlang het gebrul van
straaljagers. Het enige dat daar
origineel en echt is zijn de bom
men die je hoort ontploffen. Daar
wordt door de VVV niet tegen ge
waarschuwd en van nazorg en
slachtofferhulp hebben ze ook nog
nooit gehoord
De beschermende maatregelen
houden in dat er op de Boonen
met meer mag worden gejaagd,
ook met in overdrachtelijke zin zo
als de afgelopen weken is ge
beurd. Verder worden voor hen re
servaten aangewezen. Hun
woningen en bijbehorende erven
met tuinmeubilair komen op de
monumentenlijst, zodat geen pro
jectontwikkelaar er nog met zijn
tengels aan kan zitten. De VVV of
EcoMare geeft een gidsje uit
waarin alle Boonsoorten in kleur
zijn afgebeeld, zodat Boon-
watchers de Sillen, Maarlens,
Meijerts en Herkes van elkaar le
ren onderscheiden. Dat is belang
rijk want er zijn enorme gedrags-
verschiilen. Het ene Boontje komt
bijvoorbeeld regelmatig om zijn
loontje en het andere nooit.
Boontjes die moederloos worden
aangetroffen gaan naar een op
vangcentrum, volgens de Lenie
van 't Hart-methode. dus of ze wil
len of niet. Daar kunnen ze op
groeien en later weer worden uit
gezet. Daar kunnen we ook
proberen ze te kruisen met Ellens,
Kooimannen, Uitgeesten,
Douma's of ander amfibisch
juttersvolk. Zo krijgen we nog
meer variatie op het gebied van
markante, aparte Texelaars
Door deze bescherming zal de
stand van de Boonen snel toene
men. Dat is maar goed ook, want
je zult zien dat de andere bunga
lowparken van Texel ze ook willen
huisvesten als blijkt dat er gasten
op af komen. Als we de Boonen
beschouwen als 'levende centrale
voorziening' moet het in het be
stemmingsplan te regelen zijn.
Zo kan dan elk park beschikken
over een woning in eigen stijl, wat
het best lukt door illegaal bouwen
te gedogen en in elk geval de
welstandscommissie buiten de
deur te houden.
De afgelopen dagen heb ik ge
merkt dat er maatschappelijk
draagvlak is voor een dergelijke
aanpak en dat er flink wordt mee
gedacht. Hartverwarmend. Toen ik
dinsdag in mijn gele bolide op weg
was naar het gereformeerd kerk
bestuur om bijzonderheden te ver
nemen over het nieuwe dominees-
paar, werd ik bij het kruisen van
de Lijnbaan mobiel gebeld door
mijn oude vriendin Ytje van der
Werf-de Meijere. Dus ik verloor
van schrik bijna de macht over het
stuur. Ytje is echter ook een Boon
fan. Ze vond dat het omstreden
huis van Herke in stand moet blij
ven en had er een naam voor be
dacht: Boonaparte.
Harry
(Foto Bed Koning)
ik graag met een jaar of 58 stoppen.
Mits er natuurlijk een goede
afvloeiingsregeling was. Op het mo
ment dat het kon. heb ik daar gebruik
van gemaakt. Ik was zeventien jaar
oud toen ik in de verpleging kwam en
had er al heel wat werkjaren opzitten.
Ik was 38 jaar toen m'n man overleed
en ik alleen voor de opvoeding van
m'n toen zeven jaar oude dochtertje
kwam te staan
'In 1974 zijn we naar Texel gekomen,
waar ik directrice van Huize Irene
werd. In de oprichting van het Ver
pleeghuis - vlak daarop - is heel wat
energie gaan zitten. De fusie van de
Stichting Samen Eén met de
Gollardsstichting. in 1987, heeft ook
heel wat van me gevergd. Ik was ge
woon echt aan stoppen toe, hoe leuk
ik het werk ook vond. Daarom ben ik
in 1989 in de VUT gegaan Die eer
ste ochtenden vergeet ik nooit. Ik
vond het zalig om, desnoods tot 11
uur 's ochtends, met de theepot voor
me aan de ontbijttafel te kunnen blij
ven zitten. Om mets meer te moeten.
Heerlijk
'Ik kijk met veel plezier op mijn werk
terug. Het weggaan viel me zwaar,
vooral het afscheid van de bewoners.
Ik was me er van bewust dat ik niet
meer terug zou komen Niet even op
de koffie gaan en dat soort dingen Ik
wilde in geen geval m'n opvolgers
voor de voeten lopen. Misschien heb
ben sommige mensen het gevoel
gehad dat ik ze in de steek liet Dat is
met zo bedoeld Ik ben bewust nooit
meer heen gegaan Alleen voor
condoleances heb ik een uitzonde
ring gemaakt
Met de invulling van haar tijd heeft ze
geen enkele moeite. 'Na een poos
niets doen, ben ik voorzitter gewor
den van de ANBO. Ik probeer op deze
manier de belangen van de Texelse
ouderen nog te behartigen. Het is
gewoon zonde om alle kennis en er
varing die je in de loop der jaren hebt
opgedaan, verloren te laten gaan Op
deze manier doe ik er nog wat mee.
Daarnaast geniet ik enorm van m'n
kleinkinderen, die vlak bij me wonen.
Een groter geschenk kun je niet krij
gen als je stopt met werken.'
Postzegels
Aad Studulski (61), voorheen leraar
aan OSG De Hogeberg, treffen we
druk doende met zijn postzegelverza
meling Hij heeft van dit gezelschap
de kortste VUT-ervarmg 'Ik ben net
een maand bezig, want de grote va
kantie tel ik niet mee. Waar praat je
dan over? We zijn hartstikke druk
geweest. De afgelopen jaren hebben
we allerlei werkzaamheden in huis
uitgesteld Dat komt straks wel, rie
pen we steeds maar. Ik ben met de
zolder bezig geweest, heb druk ge
schilderd. Gedaan waar ik zin in had.
Vanavond ga ik naar m'n zoons toe.
Vroeger ging mijn vrouw altijd alleen
naar de vastewal, tegenwoordig kan
ik mee. Verder ben ik druk met de
voorbereidingen voor de reis naar
Japan, dus ik verveel me geen mo
ment Meldt maar dat Stud en z'n
vrouw elkaar nog niet de deur uitkij
ken.'
(Foto March Hm,non)
'Oh, weet je wat me nog wel is opge
vallen? Tijdens het klussen werd ik in
het begin steeds onrustig als het
einde van de week naderde. Ik moet
het voor maandag wel afhebben,
dacht ik dan. Onmiddellijk daarop
realiseerde ik me dat ik maandag
helemaal met naar school hoefde en
gewoon weer verder kon klussen.
Ach, het went wel, hoor. Ik ben bezig
met afkicken
Verstandelijk
Wout Stam (61), voormalig
gemeenteambtenaar, was bijna 58
jaar toen hij besloot er een punt ach
ter te zetten. Hij had op dat moment
40 dienstjaren bij de overheid achter
de rug. 'Het is vooral een verstande-
Voormalig gemeenteambtenaar Wout Stam
(61) doet alleen nog huwelijksvoltrekkingen.
Iijke beslissing geweest, want ik deed
m'n werk nog met liefde en plezier,
was niet opgebrand of zo. In mijn
naaste omgeving had ik de laatste
jaren echter meegemaakt dat men
sen ruim voor hun 65-ste met hun
gezondheid gingen kwakkelen of op
hun werk afknapten. Dat stemt je tot
nadenken. Daar kwam nog bij dat de
VUT-regeling op de helling stond en
je niet wist hoe het afkwam. Om die
redenen heb ik in maart '95 besloten
er uit te stappen
'Of ik mijn werk gemist heb? Nee. Je
bent een radartje in een groot geheel
Het lijkt me anders als je een eigen
zaak hebt. Als je iets van de grond af
aan hebt opgebouwd. Je mist wél een
aantal contacten. Maar omdat ik nog
met de gemeenteploeg volleybal,
spreek ik die collega's af en toe toch
nog wel. En ik ben nog niet helemaal
weg. want ik doe nog wel huwelijks
voltrekkingen. Gemiddeld zo'n 20 per
jaar. Dat is leuk De laatste jaren komt
het voor dat ik mensen trouw waar
van ik de ouders ook al heb ge
trouwd
'Echt, ik vermaak me prima, er komen
voor je werk zoveel andere dingen in
de plaats Orgel spelen in de kerk.
fietsen, ouderen helpen met hun ad
ministratie, ga zo maar door. Ik begin
alleen niet aan dingen waarvoor ik me
echt moet vastleggen Daar heb ik
nog geen zin in.'
Margreet Berndsen
jilwnorJrlijkhod Mn dc rcdjclic
Naar aanleiding van de laatste be
richten in de Texelse Courant over
de relatie tussen de Texelse verlos
kundigen en huisartsen, een reactie.
Ik besloot december 1997 om mijn
zwangerschap te laten begeleiden
door de verloskundige Theda
Niehoff. Op dat moment was ik 12
weken zwanger. Vervolgens werd ik
's avonds thuis gebeld door mijn
huisarts dokter Eissen, met de me
dedeling dat ik mijn spullen kon ko
men ophalen en een andere huisarts
kon gaan zoeken
Ik was compleet verbouwereerd! Ik
heb nog zo'n minuut of tien met hem
gesproken, maar hij bleef bij zijn
standpunt: 'Ik accepteer géén vroed
vrouw op Texel en ben ook niet van
plan energie te stoppen in vrouwen
die iets met haar te maken hebben'
Ik heb hem uitgelegd dat het feit dat
ik voor de verloskundige kies met wil
zeggen dat ik tégen hem kies. maar
er viel niet met hem te praten. Ik
werd ijskoud de praktijk uitgegooid
Na dit voorval ben ik flink overstuur
geweest, voelde mij onrechtvaardig
behandeld, geschrokken, boos en
verdrietig tegelijk. Dit zijn gewoon
geen leuke dingen om mee te ma
ken als je zwanger bent1 Terwijl in
heel Nederland vrouwen de keuze
voor een verloskundige als vanzelf
sprekend mogen en kunnen maken,
accepteert deze Texelse huisarts
niet dat deze ontwikkeling zich tot op
ons eiland heeft doorgezet Ik vind
dat ik schandalig ben behandeld en
het is ronduit onprofessioneel dat de
moeite die sommige huisartsen heb
ben met een verloskundige praktijk,
wordt afgewenteld op de patiënt
Wij zijn tijdens mijn zwangerschap
geweldig begeleid door Theda. Zij is
een vrouw met enorm veel inzet en
liefde voor haar vak! Mede dankzij
haar is mijn zwangerschap een hele
fijne tijd geweest Na enige compli
caties, waarin wij zeer vakkundig en
doortastend door Theda zijn bijge
staan, zijn wij begin juli de gelukkige
ouders geworden van een gezonde
dochter.
Het wordt tijd dat de situatie hier op
het eiland normaliseert, zodat
Texelse zwangere vrouwen in de
toekomst, zonder verdere narigheid,
in vrijheid kunnen kiezen door wie zij
de zwangerschap en bevalling laten
begeleiden. Tenslotte gaat het om
ónze zwangerschap en niet om de
krenten in de pap van de huisartsen
Wilma de Moor
NASCHRIFT
Gevraagd om commentaar zei dok
ter Eissen dat de gang van zaken in
het ingezonden stuk onjuist is weer
gegeven Hij wil dat echter met toe
lichten omdat hij daarmee zijn be
roepsgeheim zou schenden.- red
De Stichting Welzi|n Ouderen Texel
(SWOT) houdt voor mannen vanaf 55
jaar een kookcursus. Het zelf kunnen
bereiden van een warme maaltijd is
van belang om langer zelfstandig te
kunnen blijven en met afhankelijk te
zijn van familie buren, kennissen of
de Warme Maaitijdvoorziening.
Bovendien is koken gewoon leuk,
vindt de organisatie. De cursus wordt
gegeven in de keuken van de OSG
door Marga Dros en omvat acht
lessen Naast het koken, staat de
gezelligheid centraal Elk koppel doet
samen de inkopen, kookt samen en
verorbert de maaltijden. De kosten
zijn 50,-, opgave bij de SWOT, tel.
312 696.
