Cjrocn ^warL-Jexels in het
Een jaar van veranderingen
1998 legde gemeente
geen windeieren
Kwaliteit melkvee
hoogste provincie
Auteurs Boerderijenboek
inventariseren fouten
Jaar van subsidies en overschotten
Bij de jaarwisseling
VERDER AT
IN DIT J\|umi»er
Muziekprijs voor
popgroep Nilsson?
2
•♦Vlekkeloze wisseldag
3
Cartoon Speciaal
5
•♦Sectoren blikken
terug op 1998
7
Hoe is het nou met...
9
Fotopuzzelpagina
11
Oudejaarsshow Klif
Nationaal op TV
15
Actief
15
Productie per koe blijft stijgen
Straten geveegd
op nieuwjaarsdag
\orszel
Momenten
Meisje gewond
bij aanrijding
rocnlorn iSdcriLinocn 100/ - Mli 11.314
WOENSDAG 30 DECEMBER 1998
Uitgave: Uitgeverij Langeveld en de Rooy bv
Spinbaan 6, 1791 MC Den Burg, telefoon 0222 - 36 26 00
Advertenties/abonnementen/bezorging
telefoon 0222 - 36 26 00, fax 0222 - 31 41 11
VERSCHIJNT DINSDAG EN VRIJDAG
tBONNEMENTSPRIJS /56.90 PER HALF JAAR, LOSSE NUMMERS /1,60
Redactie: tel. 0222 - 36 26 20, fax 323 000
E-mail: tcnieuws@tref.nl
Buiten werktijd: Gerard Timmerman, tel. 31 46 87 of
06-53 16 8657 (b.g.g. 06-53 14 9108 of 06-52 78 4320)
jet jaar 1998 is voor de gemeente Texel in bestuurlijk opzicht er
'én van verandering geworden. Gemeenteraadsverkiezing met
len zodanig andere uitslag, dat de samenstelling van het college
SroenLinks getint werd. Alsof deze verandering nog niet genoeg
vas voor Texel, repte burgemeester Van Rappard zich naar de
loordoostpolder en ontstond er een vacature voor het
urgemeestersambt op het mooiste eiland in de provincie Noord-
olland.
oor mij persoonlijk is 1998 even-
ens een |aar van verandering ge-
orden Na 45 jaar binnen de lo-
ale overheid werkzaam te zijn
eweest, nam ik per 1 maart af-
cheid als burgemeester van Zijpe
<n mijn tijd geheel te besteden
an wat men pleegt te noemen 'de
luke dingen in het leven' Zo ge-
chiedde.
ielukkig blijft het onverwachte in
et leven en betekende het ver-
ek van burgemeester Van
lappard een voor mij plezierige
itdaging om in de vacaturetijd het
jer van het bestuurlijk (licht)schip
Texel in handen te mogen nemen.
Na een half jaar ambtloos burger
te zijn geweest, blijkt het
hectische ritme van een
gemeentebestuurder nog niet in
mij te zijn verdwenen. De waan
van de dag probeert weer baas te
zijn.
Onder de Texelaars lijkt een bur
gemeester inmiddels een verschij
ning die enige gelijkenis vertoont
met het fenomeen trekvogels In
de regelmaat van de seizoenen
verschijnen trekvogels tegen de
grijze herfstluchten en bii de eer
ste heldere voorjaarsdagen. Deze
burgemeester verscheen wél in de
herfst, maar tégen de zuidelijke
richting van de trekvogels in aan
het Texels firmament. Precies 50
jaar nadat ik uw eiland, als wat wij
tegenwoordig 'brugklasser' noe
men, op werkweekend bezocht.
Vele bezoeken en vakanties zou
den volgen.
Mensen ontmoeten is voor mij één
van de meest boeiende aspecten
van het burgemeestersambt. Tel
kens weer blijkt de mens verras
send. Zomaar tijdens een officiële
gebeurtenis op het eiland wordt
mij een video-opname van mijn
aankomst in de stuurhut van de
Teso-boot Schulpengat aangebo
den door een op dat moment on
bekende inwoner. Uit het verdere
gesprek blijkt de familie Theo
Dogger een leven lang achter de
dijk aan de Waddenzee te wonen.
Zomaar vele bewoners ontmoeten
op de jaarlijkse avonden met de
dorpscommissies en hun betrok
kenheid met hun eiland, hun dorp,
hun buurl mee te beleven.
Zomaar de kunstenaar Jan Wol
kers, zijn vrouw, zijn zonen, te
mogen ontmoeten bij de officiële
onthulling van zijn eerste maar bo
venal prachtige beeld op de Prins
Hendrikdijk nabij Ceres
Een beter antwoord op de door ve
len van u gestelde vraag 'Burge
meester, bevalt het u op Texel?'
kan ik u eigenlijk met geven.
Wees zuinig op uw eiland.
Bewoners van Texel, gaarne wens
ik u een plezierig uiteinde en een
gezond en gelukkig 1999 voor u
en allen die u lief zijn.
De burgemeester van Texel,
J. Gutker.
Burgemeester J Gutker. 'Telkens weer blijkt de mens verrassend.
8 heeft de gemeente geen
deieren gelegd. Grote mee-
ler was de uitkering uit het
neentefonds van het rijk,
ardoor de raad de komende
tn steeds ruim vier ton méér
stt te besteden. Uit de boek-
uding is ook gebleken dat de
neente in 1998 een eenmalig
irschot heeft van ƒ180.000,-.
der streek de gemeente een
ital forse subsidies op, voor
Ier meer fietspaden. In het ko
nd jaar verwacht het college
de nodige meevallers.
imatische bezuinigingen zijn de
lende jaren met aan de orde',
is een tevreden wethouder van
ncién Peter Bakker, die ver
til dat de doelstellingen in het
igeprogramma binnen deze pe-
kunnen worden verwezenlijkt,
meerjarenbeeld ziet er gunstig
maar we moeten wel een kri-
beleid blijven voeren', tempert
wethouder al te hoge verwach-
en.
neevaller van ƒ405.000,- was al
snd vóór de behandeling van de
'otmg, maar de raad wilde zich
Wethouder Bakker (financiën): ...geen
dramatische bezuinigingen...
bij de besteding niet overhaasten
Op 21 januari komen alle raadsle
den bijeen in een speciale vergade
ring van de commissie Financiën,
Werken en Milieu, om alsnog ad
vies uit te brengen aan het college
Een optelsom van de wensen-
lijstjes die waren ingediend leerde
dat de vier ton lang niet toereikend
was om alles te realiseren. Er moe
ten dus keuzes worden gemaakt.
Verkeersveiligheid
Voor maatregelen ter verhoging van
de veiligheid in het verkeer is jaar
lijks 250.000,- nodig. Toch wil het
college 'maar' ƒ175.000,- uitgeven
aan het verkeersveiligheidsplan.
Wethouder Bakker heeft goede
hoop dat de provincie ook komend
jaar nog enkele bijdragen in petto
heeft. 'Het Verkeersveiligheidsplan
is voor een groot deel klaar, zodat
we met concrete wensen naar de
provincie kunnen stappen Da's
een belangrijke voorwaarde om
voor subsidie in aanmerking te ko
men.' De wethouder zal vooral in
zetten op realisatie van het fietspad
langs de Westerweg.
Loket
Hoognodig is verder een loket in het
gemeentehuis waar de burger te
recht kan met alle vragen en klach
ten. Het college wil het
investeringsfonds met ƒ32.500,-
verhogen tot ƒ600.000,-. De reste
rende gelden zijn voor onderhoud
van computerprogramma's en voor
onderhoud van speeltuinen. Het
zijn niet de enige uitgaven waartoe
is besloten. Voor deelname aan de
Eurregio, de samenwerking tussen
de Europese waddeneilanden, is
30.000,- uitgetrokken. Bedrijfs
kleding voor de bodes, kosten van
afdrukapparatuur en brandweer
middelen vergden samen bijna
ƒ12.000,-.
Brandweer
Naar bestemming van het over
schot van 1998 (ƒ180.000,-) hoef
den b en w niet lang te zoeken. Uit
het collegeoverleg rolde dinsdag
het voorstel om ƒ75.000.- uit te
trekken voor een betere
inzetbaarheid van de brandweer.
Sporthal Ons Genoegen krijgt een
hoogrendement CV-ketel. Voor een
bedrijfsonderzoek van de gemeen
telijke buitendienst trekt het college
25.000,- uit.
Het aantal melkveehouderijen op
het eiland is de afgelopen jaren
flink gedaald, maar de productie
van melk heeft er niet onder gele
den. Zo n 65 boeren molken ge
zamenlijk 24 miljoen kilogram
melk. De hoogste gemiddelde
jaarproductie aan vet en eiwit per
per koein het seizoen '97T98
werd met 775 kg bereikt door
Koos Tjepkema uit De Waal. Zo
wel met productie als met het ui
terlijk (exterieur) van de koeien,
gaat Texel aan kop in de provin
cie.
De Texelse vaarzen staan sinds
jaar en dag hoog aangeschreven in
Noord-Holland. Jaarlijks komt dat
tot uiting in goede productiecijfers
en hoge kwalificaties door het
stamboek. Voortdurende selectie
van het melkvee en een gericht ge
bruik van stieren zorgen ervoor dat
de kwaliteit van de dieren en hun
genetische aanleg ieder jaar stij
gen. Kenners beweren zelfs dat de
heldere zwart/witte tekening van
de koeien op het eiland zich positief
onderscheidt van de rest van Ne
derland Of de fokkerij ook hieraan
debet is, wagen diezelfde insiders
echter te betwijfelen. De zilte zee
wind wordt als oorzaak genoemd
voor het diepe zwart en heldere wit
van de koeienhuiden
De Texelse bedrijven molken het
afgelopen seizoen gemiddeld
300 000 kg melk. De stijgende ten
dens van de jaarlijkse literproductie
per koe zette zich ook het afgelo
pen jaar door. Traditioneel is ook
het grote productieverschil per vee
houder Bij Tjepkema gaf een koe
gemiddeld 10 560 kg, terwijl in de
lagere regionen gemiddelden van
6.233 werden gehaald.
Magische grens
Tweede op de lijst is Edo. Rutten
uit De Cocksdorp. Als het om de
individuele kwaliteit van het vee
Om ongelukken met vuurwerk en
overlast te voorkomen, trekken me
dewerkers van gemeentewerken er
op nieuwjaarsdag op uit om de stra
ten schoon te vegen. De veeg-
wagen is vooral actief op lokaties
waar het meeste vuurwerk is
afgeknald. Gehoopt wordt dat om
wonenden en verkeer zo min moge
lijk last hebben van het geknal Op
nieuwjaarsdag kan de jeugd niet af
gegaan vuurwerk inleveren op het
politiebureau in Den Burg. In ruil
krijgt de jeugd hiervoor een lot, dat
kans biedt op een discman en an
dere fraaie prijzen. Burgemeester
Gutker trekt op 4 januari de win
nende loten.
gaat, staat dit bedrijf aan de top. Bij
de erelijsten van de vaarzen, de
twenters, de vierdekalfs en oudere
melkkoeien staat dit bedrijf boven
aan. Putter 165 produceerde in 399
dagen bijvoorbeeld 15.080 kg melk,
met hoge percentages vet en eiwit
(4,89 en 3,67). Bij de derdekalfs
koeien gaan de gebroeders Van der
Star uit Oosterend met Zwartje 93
aan kop. De kwaliteiten van de koe
Willy 184 van J.P. Herwijer-
Stoepker uit Oosterend gaan ook
over op het nageslacht. De
productie- en exterieurgegevens
van de nakomelingen scoorden
hoog genoeg om het predikaat
Preferente Stam-Moeder (PSM) te
verwerven. De kans is groot dat er
op Texel meer koeien rondlopen die
dit PSM-predikaat verdienen, maar
waarvan de gegevens wegens het
Lees verder pagina 7
it beeldscherm van mijn tekst-
rwerker dreigt dit keer leeg te
ijven. Waarover moet je het in
sze tijd in vredesnaam(') heb-
m? Die aangespoelde
nmaakblokjes zijn allang aan
stoken, de vrije Kerstdagen
erbij gevlogen en alle vuur-
irk ontploft morgennacht van-
li. Dan toch maar wat mijme-
i. Voor veel Tesselaars is dit
'lemaal geen rustige tijd. We
n nog maar nauwlijks beko-
m van zomer- en herfst-
irisme of alle accommodaties
ten weer vol. Hoogseizoen In
winter! Langs het strand
taien we massaal uit en in de
genaamde stiltegebieden tref
neer wandelaars dan ooit. 'k
v weieens terug in de tijd wil-
reizen naar het stille Texel
n de vorige eeuw. Een illusie,
<ar je kunt je er wel iets bij
orstellen. Een gezond 1999
t>r u allen met de nodige stille
vnenten.
Horszei
Het onlangs verschenen en inmid
dels uitverkochte Boerderijenboek
is niet foutloos. Nogal wat kopers
van het reusachtige standaard
werk zijn gestuit op onvolkomen
heden, zoals verkeerde namen en
jaartallen, manco's in de beschrij
ving van de bewonersgeschiede
nis of niet correcte getallen met
betrekking tot veestapel e.d.
Dat het boek 'barst' van de fouten,
zoals door sommigen wordt be
weerd, is schromelijk overdreven.
Iemand die een paar fouten ontdekt
op punten die hij door zijn betrok
kenheid kan controleren, denkt al
gauw dat er van minder eenvoudig
na te trekken gegevens uit het ver
dere verleden ook wel mets zal deu
gen.
Begrijpelijk
De auteurs Cor Rey, Cees Hooger-
heide en Carel van Empel zijn In de
duizenden uren die zij de afgelopen
jaren aan het project besteedden
echter zeer zorgvuldig te werk ge
gaan. Vooral het verifiëren van op
het eerste gezicht correct lijkende
gegevens nam veel tijd in beslag,
waardoor in verreweg de meeste
gevallen een juiste beschrijving van
boerderij, bewoners geschiedenis
en andere wetenswaardigheden
kon worden geleverd Het drietal
heeft echter nooit de illusie gehad
dat het hele boek met maar liefst
60.000 gegevens foutloos zou kun
nen worden Waar het wel mis ging
betreft het merendeels kleinighe
den. Bijvoorbeeld: Jan Huibertzoon
had Jan Corneliszoon moeten zijn.
Hoe ontstaat zo'n fout? Cor Rey
'We hadden dat vernomen van een
zeer nabij familielid van de betrok
kene. Die heeft zich dus vergist'.
Van een boer in Den Burg werd ver
meld dat hij 300 schapen had. De
schoonzoon van de betrokkene
toonde aan dat dit niet juist was
maar de auteurs hadden het niet uit
hun duim gezogen. Het gegeven
kwam uit de administratie van de
schurftbestrijding die in 1941 onder
schapen werd uitgevoerd wat de
schrijvers begrijpelijkerwijs voor
waar aannamen. Volgens het
Boerderijenboek woonde op Rio
Grande ene Ule Dootjes terwijl het
Ale Dootjes was Toch was de
naam Ule ontleend aan een officieel
en 'dus' betrouwbaar stuk: het ge
meentelijke bevolkingsregister.
Zelfs de meest betrouwbaar lij
kende bron blijkt achteraf soms met
te kloppen. In genealogieën kwa
men fouten voor en Cor Rey kwam
zelfs verkeerde namen en jaartallen
tegen op sommige van alle Texelse
grafstenen die hij heeft bestudeerd
Als gevolg van een fout in de jaar
verslagen van het brandweerarchief
kwam een verkeerde datum bij een
bepaalde brand te staan.
Handicap
Merkwaardig is dat vooral met de
Wrttc Orn
De Texelse melkveestepel, waarvan een deel hier bijeen tijdens een keuring, staal in Noord-Holland hoog aangeschreven.
i Archie nolo Texelse Courant)
H'i» .tkkcrl,,,
»e*J. McdJiik
Kikkert
'"HtiwcrU-,.
"o...!|,u,t }llM|Wc|j
"J'"1 1':'"lc ic/jijH,
Ihad voor
l()han htthh i
Fragment uit het Boerderijenboek. Het huis met vijver op de loto lijkt op Bakkenweg
15 van Rla Meeldijk maar is het bedrijf van Axei Lap, Witteweg 3.
namen van mensen uit betrekkelijk
recent verleden soms wat is misge
gaan, terwijl je zou denken dat juist
oudere gegevens moeilijk correct
en compleet boven water zijn te
krijgen Cees Hoogerheide ver
klaart dat door erop te wijzen dat de
gegevens uit het bevolkingsregister
van na 1940 niet openbaar zijn, zo
dat de speurders het moesten doen
met andere publicaties, zoals
familieadvertenties in de krant.
Om een indruk te geven van het
soort fouten dat aan het licht is ge
komen enkele voorbeelden die be
trekking hebben op boerderijen in
en bij Den Hoorn. In tegenstelling
tot wat het boerderijenboek ver
meldt is Simon Cornells Witte nooit
eigenaar van Wezenspyk geweest
en de laatste bollenboer van het
welbekende gebouw Klif 12 was
niet Arie Lap maar Piet Zijm Niet
professor Kees de Jager woont op
'Senang Hati' in Den Hoorn maar
zijn neef met dezelfde naam. En de
vrouw van Jaap Lap heet met
Nieboer maar Biesboer. Een drama
is dat natuurlijk met, maar direct
betrokkenen letten erop. Iets pijnlij
ker is het geval van een vrouw
waarvan is vermeld dat zij is overle
den terwijl ze in werkelijkheid nog
volop in het land der levenden is.
Schrijver en boekhandelaars heb
ben echter ook reacties gehad van
mensen die juist onder de indruk
waren van de juistheid van de feiten
die in het 1200 pagina's tellende
boek zijn vermeld Sommige gege
vens. bijvoorbeeld als ze betrek
king hadden op echtscheiding, wer
den bewust met vermeld. Rey: 'We
wilden mensen niet beschadigen'
Melden
De schrijvers nemen de kritiek se
rieus en willen er wat mee doen. al
was het maar om te bereiken dat zo
juist mogelijke gegevens terecht
komen in het archief van hun Stich
ting Boerderijen op Texel Helaas is
een gecorrigeerde herdruk van het
boek onmogelijk, maar er wordt wel
over gedacht om een eenvoudig
drukwerkje met aanvullingen en wij
zigingen uit te brengen, dat als bij
lage aan het boek kan worden toe
gevoegd. ledereen die
tekortkomingen kan aanwijzen,
wordt daarom gevraagd daarvan
melding te maken bij C GJ van
Empel, Houtweg 2, 1791 EE Den
Burg.
Een 11-jarig meisje uit Den
Hoorn dat donderdag tegen de
avond op de Westerweg werd
aangereden door een auto, heeft
letsel aan beide benen opgelo
pen. Ze is naar het Geminizie-
kenhuis in Den Helder overge
bracht.
Het meisje liep op de rijbaan in de
richting van Den Hoorn Naast haar
liep een man, die haar even tevoren
had geholpen toen de kruiwagen
waar zij mee liep vast kwam te zit
ten in de berm. Een 33-jarige auto
bestuurder uit Den Burg reed haar
op dat moment vanuit zijn woon
plaats over de Westerweg tege
moet. De automobilist werd enigs
zins verblind door een tegenligger.
Toen de man weer goed zicht had.
zag hij plotseling het meisje. Hij
probeerde haar nog te ontwijken
door sterk naar links te sturen,
maar kon niet voorkomen dat hij
haar raakte.