TEXELSE^? couRANT Paasviswedstrijd irnemend, technisch, origineel, praktisch, zakelijk, slim, kri- vasthoudend, hardwerkend en avontuurlijk. Maar ook: wan- tj end, koppig, bemoeizuchtig en nauwelijks in staat tot over- i compromissen. Het is allemaal van toepassing op Jacob •lis Dros, beter bekend als Cor Dros die zaterdag zijn tach- verjaardag viert. WeinigTexelaars zijn in en buiten hun be- m'in de weer'geweest als hij Met zeer merkbare gevolgen je Texelse samenleving. en hoort Cor Dros zijn tach- rietaan. Nauwelijks een spoor ezadigdheid of opa-achtige id Nog altijd de norse kop met twinkelende ogen, nog altijd orte monotone zinnen uitge- n visie op mens en maat- ij en nog altijd is het zijn be- dat je er wat van leert, met land landbouwmachines importeer den omdat dat voordeliger was, wilde Van der Kloot die met repareren. Dat was reden om het dan maar zelf te gaan doen, ook voor andere boeren. Zo ontstond op de hoek Oorsprong- weg-Hoofdweg het smederijbedrijf. Een van de medewerkers was Cors' vader Kees die in 1914 het bedrijf uit 1927. Moeder met (van links naar rechts) Cor, Tine en Ben protesteert of ontkent, on- het stopwoord 'Nietwaar?' e hij zijn korte verklaringen ns afrondt. Erkend moet dat er ook vaak weinig tegen ngen is omdat veel van wat nt is ingegeven door (techni- raktijkervarmg en nog meer rekening. Dros rekent alles uit ft zich voortdurend reken- an wat hij verdient, uitgeeft, rt of had kunnen besparen, moment van de dag weet hij wat hi| in zijn portemonnee oals een keer is gebleken bij denschap met Jo Roeper uit nd. Milder? gaat het weer redelijk net Cor Dros. De prostaat- waaraan hij leed is genezen, i de dokters hem verzekerd, ïrvindt hij wel de onaange- aweeën van de behandeling ppertje' waardoor hij een tijdje i werd getroffen heeft slechts ine karakterverandering ver- <t, volgens zijn kinderen in e zin. hij vermoedt nu dat het néér is dan succesvol zaken kos wordt nog menselijk op we dag opgegroeid in Eierland en daarom Hollands met een >e tongval, géén Tessels. iij is wel een echte Texelaar et alleen hijzelf maar ook zijn jrootvader overgrootvader en grootvader van beide'kanten' geboren en dat komt niet zo lor. 'Toen ik op de ULO zat ze me om die reden ge bloed af te staan voor een oek naar inteelt. Dat gebeurde Ttand die daarop wilde promo- 'k geloof dat het een Huizinga rzoon van een dominee die Texel heeft gestaan'. overnam en het op zijn beurt over deed aan Cor en zijn oudere broer Ben. Voor het zover was had Cor in Den Burg gedurende anderhalf jaar de ULO bezocht en daarna vier jaar de ambachtsschool in Den Helder, waar hij kennis vergaarde op het gebied van bankwerken en elektrotechniek. Naar Den Helder op school gaan betekende in die tijd een inspannende reis, vooral omdat je eerst op de fiets naar de haven van Oudeschild moest. Waarmee is ver klaard waarom naar verhouding veel kinderen uit Oudeschild naar Den Helder op schooi gingen, want die hoefden alleen maar op de boot te stappen. Zuinige motor Zijn passie voor techniek en voor motoren in het bijzonder ontwaakte toen hij op zijn 16e een motorfiets kreeg. Hij weet alle technische en vooral economische bijzonderheden ervan nog precies op te sommen. 'Het was een Simplex met een Sachs motor van 98 cc. Zéér zuinig Op 20 liter benzine reed hij 1100 ki lometer'. Ook in militaire dienst kon hij zich motorisch uitleven want hij kwam terecht bij de motordienst Haarlem. Toen hij in 1940 terugkwam op Texel was daar de bezetting juist begonnen. Door als machinist te Smederij ,r°ts op het bedrijf dat hij 25 arkJ heeft gerund 'Dros •ij' was een begrip. Het werd üeleden opgericht door zijn 'der Bernardus Dros samen colaas Dros, Dirk Eelman en die 'het katoenen voorhoofd' snoemd Het waren van huis taal boeren die klant waren Van der Kloot in De lorP Toen zij zelf vanuit Duits- werken in het gemaal van De Cocksdorp kon hij zich onttrekken aan tewerkstelling in Duitsland. Die functie gold namelijk als vitaal en gaf recht op vrijstelling wegens on misbaarheid. Bij afwezigheid van elektriciteit werd dat gemaal aange dreven met een tractor die liep op gas van een kolengenerator en via een riem aan de pomp was gekop peld. Onderduiker Later zat Dros als onderduiker op De Volharding, samen met de familie Daalder. Zo ontsnapte hij aan depor tatie naar Assen Het hok waarin hij zich verscholen hield was zo vernuf tig gecamoufleerd, dat de Duitsers bij drie huiszoekingen niets hebben gevonden. 'We hadden goede con tacten met de Russen Zij waar schuwden ons als er weer een raz zia kwam'. Dros zat in een verzetsgroep in De Cocksdorp, waarin onder andere ook Jaap West dorp (vader van het latere raadslid) en dominee Papineau Salm zaten. Over het grootste deel van die pe riode weet hij weinig spannends te melden. 'Ik kan me niet herinneren dat we ooit iets bijzonders hebben gedaan'. Het bijzondere kwam pas in april 1945 toen de Russenoorlog was uitgebroken Dros was een van de mannen die met de reddingboot Joan Hodshon naar Engeland voe ren om de geallieerden om hulp te vragen voor de in opstand gekomen Georgiërs, een bekend verhaal dat al zo vaak is geschreven dat de 80- jarige het niet opnieuw gepubliceerd wil zien. Het scheelde een haartje of Cor was in 1947 naar Indië gezonden om daar mee te doen aan de politionele acties. Hij zou er korporaal-monteur zijn geworden, maar met behulp van de oude Westdorp die er twee keer voor naar de instanties in Den Haag reisde, werd een half jaar uitstel ver kregen wegens persoonlijke onmis baarheid. Dat werd tenslotte omge zet in vrijstelling Uit elkaar In de smederij van vader Dros werkte Cor aanvankelijk samen met zijn broer Ben. Toen zijn vader in 1951 overleed werden ze firmanten, maar dat was van korte duur. Het boterde niet tussen de twee. In 1953 gingen de broers uit elkaar. Ben ging in de voormalige zuivelfabriek van Eierland verder met het loonbedrijf en de verkoop van fietsen en motorfiet sen en Cor bleef in de smederij, waar hij de zaken met straffe hand aan pakte en er een landbouw- mechanisatiebedrijf van betekenis van maakte. Zijn werk was zijn leven en Dros zag zijn manier als de beste manier. Elke cent moest verant woord worden en elke vorm van ver spilling of overbodigheid werd als de pest bestreden. Alles werd gecontro leerd aan de hand van talloze aan tekeningen die hij maakte in zijn succes-agenda. Wéér'n meid! Die houding bleef niet beperkt tot het bedrijf maar bepaalde ook de sfeer in het gezin. Cor was in 1947 ge trouwd met poldergenote Marrie Daalder die hem acht kinderen schonk: Marijke. Heieen, Grietje (die als peuter op een onbewaakt mo ment in een sloot liep en verdronk), Corrie, Margriet, Joke, Jacqueline en Kees. Het zouden er ongetwijfeld minder zijn als een van de eerste kinderen een jongen was geweest Want het ging Cor Dros in de eerste plaats om een opvolger in de zaak. Als hij bij de zoveelste dochter werd gefeliciteerd door familieleden en kennissen verborg hij zijn teleurstel ling niet. 'Wéér 'n meid!' De mensen hadden het te doen met Marrie. Toen Cor Dros bij een van de pronkstukken van zl/n collectie oldtimers, een Willy's Knlght uit 1926. Hi) kocht de wagen vaneen pastoor in de Verenigde Staten. Een auto van hetzelfde type was bij de tamilie Dros In gebruik als taxi, veelal bestuurd door moeder Marrie Dros- Roeper. in 1962 Kees werd geboren dacht Cor dat hij dan toch eindelijk zijn opvolger in de armen had. Maar de vriendelijke Kees voelde niets voor de smederij en vond een heel andere carrière. Wèl werd hij laterTeso-com- missaris, een hele troost. Het huwe lijk met Marrie liep in 1975 op de klip pen Dros' onvermogen om inschikkelijk te zijn had slopende gevolgen bij de overdracht van zijn smederij aan Piet Bonne, getrouwd met dochter Heieen. Het kwam pas rond na tien jaar verbeten touwtrekken. De naam Dros verdween van de gevel: het wad 'Bonne Mechanisatie'. Dros begon nadien een rijwielverhuur bedrijf op de veerhaven, totdat hij ook dat overdroeg aan zijn schoon zoon Jan Heijne en zich in zijn ge- ln de oorlog als onderduiker - met baard' op De Volharding. bouwen aan de Spinbaan ging bezig houden met zijn auto- en motoren verzameling en technische hobby's. Wagenmuseum Actief bleef hij ook in het agrarisch en wagenmuseum waarvan hij 25 jaar bestuurder is geweest Met een groep vrijwilligers werkte hij in die tijd een schuld van twee ton weg. De verre reizen die hij maakte had den meestal een technisch doel. Steeds was hij op zoek naar antieke automobielen en motoren, vooral typen die ooit bij hem en zijn familie in gebruik zijn geweest zodat ze voor hem dubbel-nostalgisch zijn. Zijn politieke interesse bleek voor het eerst kort na de oorlog toen hij lid werd van de PvdA en zelfs pen ningmeester van de afdeling De Cocksdorp van die partij. Hij legt verontschuldigend uit' 'Dat kun je je nu van mij niet voorstellen, maar in die tijd zagen we de PvdA niet als een partij voor socialisten maar voor iedereen. Het was de tijd van de Zomer 1921. Marrie Dros-Roeper op de Harley. In het zijspan een vriendin met kind; vóórin Ben (links) en Cor Dros. doorbraak. Mensen als Jacob Rab en Teso-directeur Van der Vlies za ten er ook bij'. Teso Dank zij 'socialistische' steun werd Dros in 1947 ook commissaris bij Teso. Namens de partij werd hij als kandidaat naar voren geschoven. Partijgenoten lobbyden voor hem. Velen die meer dan één Teso-aan- deel hadden, deden deze over aan geestverwanten onder voorwaarde dat ze op Dros zouden stemmen. Zo werd de benodigde meerderheid van stemmen bij elkaar gesprokkeld. Als Teso-commissaris functioneerde Dros echter met tot ieders tevreden heid. 'Ze vonden me een lastpost en wilden van me af'. Toen hij na de eerste zittingsperiode in 1952 her kiesbaar was werd hij weggestemd De manier waarop past helemaal in de Teso-cultuur Bij de eerste stem ming bleken op Cor Dros evenveel stemmen te zijn uitgebracht als op zijn tegenkandidaat Jan de Wit. De tegenstanders van Dros gingen in de pauze de straat op en ronselden aandeelhouders die thuis waren ge bleven om alsnog naar de vergade ring te komen en voor De Wit te stemmen. Tweede term Pas in 1964 deed Cor Dros opnieuw zijn intrede in het Teso-bestuur. Nu liep het beter af De visie die Dros had inzake het financiële reilen en zeilen van de bootdienst sloot goed aan bij die van de toenmalige beleid makers Toen later de strijd los barstte over het in de vaart brengen van dubbeldeksschepen, stond voor hem op puur rekenkundige en tech nische gronden vast dat een dubbel dekker de meest voordelige en af doende oplossing van het vervoersprobleem was. Dat was ook de opvatting van directeur Theo Hoogerheide Terwijl menige mede commissaris door twijfel werd be vangen en opstapte, de provincie dwars lag en 80 procent van de Texelse bevolking de dubbeldeks boot afwees, bleef Dros vierkant achter 'Theo Dubbeldekker' staan, wat dus terecht is gebleken Lobby Nadat Dros wegens 70-jarige leeftijd als commissaris opstapte bleef hij zich méér dan betrokken voelen bij de bootdienst en het bestuur daar van. Toen enkele jaren geleden Paul Krugers en Dirk de Lugt als gelijk waardige kandidaten werden gepre senteerd voor een vacature in het bestuur, werd voor beide kandidaten hevig gelobbyd onder de aandeel houders. De pro De Lugt-lobby werkte het best want die werd aan gewakkerd door de daarin zeer be dreven Cor Dros. Hij ziet er ook niet tegenop om overkantse aandeelhou ders te bezoeken met de vraag of zij hun aandeel niet aan hem willen verkopen zodat het weer op Texel terecht komt. Smeden Cor Dros is de man die de Texelse Smedenbond in de jaren na de oor log nieuw leven inblies Het was een belangenvereniging van vijftien aan gesloten smeden van heel Texel. Die had het karakter van een kartel want de leden spraken af dat zij uniforme prijzen zouden hanteren Ook gaven ze als reclame een kalender uit en fungeerden als dragers van de lijk kist als een van hen was overleden. De stichting van een technische school op Texel was een van de be langrijkste initiatieven van de smedenbond. ook weer met als be langrijkste motor Cor Dros, in dit geval samen met Jacob de Graaf Voor menige familie was het een uit komst. Hoefden die jongens tenmin ste niet meer dagelijks met die boot naar Den Helder Actie Dros is altijd een meester geweest in het mobiliseren van mensen Een voorbeeld daarvan is het actieco mité Eierland waarvan hij mede oprichter was Aanleiding was onge noegen over de geringe kansen die noordelijk Texel kreeg op econo misch en maatschappelijk gebied. Uit het comité kwamen verschillende initiatieven voort, zoals de stichting van het Eierlandsche Huis, een van de eerste multi-functionele accom modaties in Nederland. Ook het van de grond komen van de Exploitatie maatschappij De Krim is voor een groot deel een Dros-aangelegenheid geweest Met dokter R Siebinga en aannemer Meyert Boon zat hij in het bestuur. Een belangrijke rol op de achtergrond werd vervuld door Theo Hoogerheide Aanleiding was onte vredenheid. Het zag ernaar uit dat de gemeente de tien hectare recreatie- grond die zij in de noordpunt had lig gen, zou laten exploiteren door de Recreatiestichting Texel. Dat moest worden voorkomen ten gunste van particuliere mensen. Voor Dros liep het wel uit op belangen verstrengeling, omdat hij intussen wethouder was geworden. Om dat te kunnen blijven moest hij als directeur bij De Krim stoppen Uiteindelijk is een vakantiecentrum ontstaan dat geldt als het paradepaardje van de Texelse toeristenindustrie Omstreden Het meest spraakmakend en om streden was Dros als lokaal politi cus hij veroorzaakte samen met zijn boekhouder Fred Standaart een politieke aardverschuiving door de oprichting van Texels Belang. Ook hier was ongenoegen de basis. 'We vonden dat in de gemeenteraad te weinig goede mensen zaten. Er wa ren wel betere maar die stonden haast altijd op onverkiesbare plaat sen'. Texels Belang kwam met een alfabetische lijst: de kandidaten met de meeste stemmen kwamen in de raad Het probleem dat je dan ook veel kandidaten moet zien te vinden die echt willen, werd op beproefde wijze opgelost. Bekende mensen die geschikt leken werden indringend persoonlijk benaderd, waarbij werd geprobeerd een zo groot mogelijke verscheidenheid te krijgen wat be treft geloof politieke achtergrond, woonplaats en beroep. Het werkte. Texels Belang veroverde direct drie zetels en leverde een wethouder in het college. Toen Texel in 1970 de mogelijkheid kreeg een derde wethouder te benoe men kwam Texels Belang met twee wethouders in het college. Dros en C Joustra. Achteraf vindt Dros dat fout. Twee wethouders van een par- Als ca 14-jange voor de deur van de smederij. DONDERDAG 8 APRIL 1999 tij in het bestuur is met goed Je kunt beter proberen een afspiegeling te krijgen van de verhoudingen in de raad'. Rentevreugd Als raadslid, maar vooral als wethou der is Dros meer dan eens middel punt en oorzaak geweest van poli tiek gekrakeel. Het meest bekend is de Rentevreugd-affaire Dros had van de gemeente een stuk industrie- grond gekocht aan de Spinbaan en was over de periode tussen aankoop en bebouwen rente verschuldigd. Die weigerde hij hardnekkig te beta len omdat het volgens hem niet in het koopcontract stond Het werd een rel omdat Dros zelf als wethouder grondzaken in zijn portefeuille had zodat zijn politieke positie op het spel stond Hij bleef onbewogen dwarsliggen en draaide pas bij na talloze gesprekken, bemiddelings pogingen en een (besloten) raads vergadering. Horden op sensatie belust publiek wachtten voor de deu ren. De kwestie bleef in herinnering door de naam 'Rentevreugd' die iemand als geintje op de gevel van het ge bouw aan de Spinbaan zette. Cor Dros gaf nergens om. Voortdu rend voerde hij kruistocht tegen ver meende gemeentelijke geld verspilling, vooral bij de aanschaf van machines. Hij was de man die jaren lang de gedachte levend hield dat aanwijzing tot landschapspark en andere op natuur- en landschaps behoud gerichte maatregelen voor Texel economische rampspoed zou den brengen, waar vooral de boeren slachtoffer van zouden worden. Ingrijpen Hij hield van ingrijpen, vooral als mensen waar hij weinig fidutie in had Als dienstplichtig soldaat. op vitale posten dreigden te belan den. Door zijn toedoen ging de be noeming van het PPR-raadslid Daar Welboren als wethouder op het aller laatste moment niet door. Ondanks het gezamenlijke verzets verleden had hij geen vertrouwen in gemeentesecretaris Piet Beemster- boer en zei hem dat recht in zijn gezicht Ook dat gaf de nodige con sternatie. Burgemeester Sprenger moest de drieste wethouder tot de orde roepen. Het is ook voorgekomen dat het wantrouwen dat Dros jegens be paalde mensen koesterde, achteraf terecht bleek. Dat laatste speelde een rol toen hij met zijn eigen partij Texels Belang gebrouilleerd raakte. Hij bedankte als lid en ging de vol gende verkiezing in als onafhanke lijk kandidaat Aan stemmen geen gebrek Dros haalde royaal de kies deler en maakte bijna twee perioden vol als onafhankelijk raadslid Op zijn 65e verliet hij de gemeente raad en tracteerde daarbij op een reusachtige taart in de vorm van een fiets. Open huis Ter gelegemheid van zijn verjaardag houdt Dros zaterdag open huis in 'Rentevreugd' aan de Spinbaan 's Morgens zijn buurtbewoners en oud buurtbewoners welkom en de mid dag is bedoeld voor andere Texelaars die belangstelling hebben. De jarige heeft voor deze gelegenheid zijn collectie auto's en motoren in piek fijne staat gebracht en uitgestald. Op tafels liggen allerlei kleinere materi alen en drukwerken die te maken hebben met deze nostalgia. Dros' kleinkinderen zorgen dat de bezoe kers van een hapje en een drankje worden voorzien. De jarige wil geen bloemen of cadeau's maar hoopt dat velen een enveloppe met inhoud zullen meebrengen ten bate van de kankerbestrijding. Tekst en foto Harry de Graaf. Aan de internationale Paaswedstrijd, die voor de 25ste keer werd gehou den, werd deelgenomen door 75 vis sers uit Nederland, Duitsland en België. In totaal werd door hen bij Oudeschild 3.5 uur gevist. De vangst was mager, slechts 25 vissen met een gezamenlijke lengte van 624 centimeter De uitslag 1. C.J Tabak (67 cm) uit Alphen aan de Rijn; 2. P. Kuipers (55 cm) Emmeloord; 3. (en eerste bij de jeugd) Jacob Krijnen (41 cm) Oudeschild. De volgende wedstrijd om het kam pioenschap is op 18 april bij de Asfaltmolen in Oudeschild. De start is om 8.00 uur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1999 | | pagina 9