TEXELSE^? couRANT
Paasviswedstrijd
irnemend, technisch, origineel, praktisch, zakelijk, slim, kri-
vasthoudend, hardwerkend en avontuurlijk. Maar ook: wan-
tj end, koppig, bemoeizuchtig en nauwelijks in staat tot over-
i compromissen. Het is allemaal van toepassing op Jacob
•lis Dros, beter bekend als Cor Dros die zaterdag zijn tach-
verjaardag viert. WeinigTexelaars zijn in en buiten hun be-
m'in de weer'geweest als hij Met zeer merkbare gevolgen
je Texelse samenleving.
en hoort Cor Dros zijn tach-
rietaan. Nauwelijks een spoor
ezadigdheid of opa-achtige
id Nog altijd de norse kop met
twinkelende ogen, nog altijd
orte monotone zinnen uitge-
n visie op mens en maat-
ij en nog altijd is het zijn be-
dat je er wat van leert, met
land landbouwmachines importeer
den omdat dat voordeliger was, wilde
Van der Kloot die met repareren. Dat
was reden om het dan maar zelf te
gaan doen, ook voor andere boeren.
Zo ontstond op de hoek Oorsprong-
weg-Hoofdweg het smederijbedrijf.
Een van de medewerkers was Cors'
vader Kees die in 1914 het bedrijf
uit 1927. Moeder met (van links naar rechts) Cor, Tine en Ben
protesteert of ontkent, on-
het stopwoord 'Nietwaar?'
e hij zijn korte verklaringen
ns afrondt. Erkend moet
dat er ook vaak weinig tegen
ngen is omdat veel van wat
nt is ingegeven door (techni-
raktijkervarmg en nog meer
rekening. Dros rekent alles uit
ft zich voortdurend reken-
an wat hij verdient, uitgeeft,
rt of had kunnen besparen,
moment van de dag weet hij
wat hi| in zijn portemonnee
oals een keer is gebleken bij
denschap met Jo Roeper uit
nd.
Milder?
gaat het weer redelijk
net Cor Dros. De prostaat-
waaraan hij leed is genezen,
i de dokters hem verzekerd,
ïrvindt hij wel de onaange-
aweeën van de behandeling
ppertje' waardoor hij een tijdje
i werd getroffen heeft slechts
ine karakterverandering ver-
<t, volgens zijn kinderen in
e zin. hij vermoedt nu dat het
néér is dan succesvol zaken
kos wordt nog menselijk op
we dag
opgegroeid in Eierland en
daarom Hollands met een
>e tongval, géén Tessels.
iij is wel een echte Texelaar
et alleen hijzelf maar ook zijn
jrootvader overgrootvader en
grootvader van beide'kanten'
geboren en dat komt niet zo
lor. 'Toen ik op de ULO zat
ze me om die reden ge
bloed af te staan voor een
oek naar inteelt. Dat gebeurde
Ttand die daarop wilde promo-
'k geloof dat het een Huizinga
rzoon van een dominee die
Texel heeft gestaan'.
overnam en het op zijn beurt over
deed aan Cor en zijn oudere broer
Ben. Voor het zover was had Cor in
Den Burg gedurende anderhalf jaar
de ULO bezocht en daarna vier jaar
de ambachtsschool in Den Helder,
waar hij kennis vergaarde op het
gebied van bankwerken en
elektrotechniek. Naar Den Helder op
school gaan betekende in die tijd een
inspannende reis, vooral omdat je
eerst op de fiets naar de haven van
Oudeschild moest. Waarmee is ver
klaard waarom naar verhouding veel
kinderen uit Oudeschild naar Den
Helder op schooi gingen, want die
hoefden alleen maar op de boot te
stappen.
Zuinige motor
Zijn passie voor techniek en voor
motoren in het bijzonder ontwaakte
toen hij op zijn 16e een motorfiets
kreeg. Hij weet alle technische en
vooral economische bijzonderheden
ervan nog precies op te sommen.
'Het was een Simplex met een
Sachs motor van 98 cc. Zéér zuinig
Op 20 liter benzine reed hij 1100 ki
lometer'. Ook in militaire dienst kon
hij zich motorisch uitleven want hij
kwam terecht bij de motordienst
Haarlem. Toen hij in 1940 terugkwam
op Texel was daar de bezetting juist
begonnen. Door als machinist te
Smederij
,r°ts op het bedrijf dat hij 25
arkJ heeft gerund 'Dros
•ij' was een begrip. Het werd
üeleden opgericht door zijn
'der Bernardus Dros samen
colaas Dros, Dirk Eelman en
die 'het katoenen voorhoofd'
snoemd Het waren van huis
taal boeren die klant waren
Van der Kloot in De
lorP Toen zij zelf vanuit Duits-
werken in het gemaal van De
Cocksdorp kon hij zich onttrekken
aan tewerkstelling in Duitsland. Die
functie gold namelijk als vitaal en
gaf recht op vrijstelling wegens on
misbaarheid. Bij afwezigheid van
elektriciteit werd dat gemaal aange
dreven met een tractor die liep op
gas van een kolengenerator en via
een riem aan de pomp was gekop
peld.
Onderduiker
Later zat Dros als onderduiker op De
Volharding, samen met de familie
Daalder. Zo ontsnapte hij aan depor
tatie naar Assen Het hok waarin hij
zich verscholen hield was zo vernuf
tig gecamoufleerd, dat de Duitsers
bij drie huiszoekingen niets hebben
gevonden. 'We hadden goede con
tacten met de Russen Zij waar
schuwden ons als er weer een raz
zia kwam'. Dros zat in een
verzetsgroep in De Cocksdorp,
waarin onder andere ook Jaap West
dorp (vader van het latere raadslid)
en dominee Papineau Salm zaten.
Over het grootste deel van die pe
riode weet hij weinig spannends te
melden. 'Ik kan me niet herinneren
dat we ooit iets bijzonders hebben
gedaan'. Het bijzondere kwam pas in
april 1945 toen de Russenoorlog was
uitgebroken Dros was een van de
mannen die met de reddingboot
Joan Hodshon naar Engeland voe
ren om de geallieerden om hulp te
vragen voor de in opstand gekomen
Georgiërs, een bekend verhaal dat
al zo vaak is geschreven dat de 80-
jarige het niet opnieuw gepubliceerd
wil zien.
Het scheelde een haartje of Cor was
in 1947 naar Indië gezonden om
daar mee te doen aan de politionele
acties. Hij zou er korporaal-monteur
zijn geworden, maar met behulp van
de oude Westdorp die er twee keer
voor naar de instanties in Den Haag
reisde, werd een half jaar uitstel ver
kregen wegens persoonlijke onmis
baarheid. Dat werd tenslotte omge
zet in vrijstelling
Uit elkaar
In de smederij van vader Dros
werkte Cor aanvankelijk samen met
zijn broer Ben. Toen zijn vader in
1951 overleed werden ze firmanten,
maar dat was van korte duur. Het
boterde niet tussen de twee. In 1953
gingen de broers uit elkaar. Ben ging
in de voormalige zuivelfabriek van
Eierland verder met het loonbedrijf en
de verkoop van fietsen en motorfiet
sen en Cor bleef in de smederij, waar
hij de zaken met straffe hand aan
pakte en er een landbouw-
mechanisatiebedrijf van betekenis
van maakte. Zijn werk was zijn leven
en Dros zag zijn manier als de beste
manier. Elke cent moest verant
woord worden en elke vorm van ver
spilling of overbodigheid werd als de
pest bestreden. Alles werd gecontro
leerd aan de hand van talloze aan
tekeningen die hij maakte in zijn
succes-agenda.
Wéér'n meid!
Die houding bleef niet beperkt tot het
bedrijf maar bepaalde ook de sfeer
in het gezin. Cor was in 1947 ge
trouwd met poldergenote Marrie
Daalder die hem acht kinderen
schonk: Marijke. Heieen, Grietje (die
als peuter op een onbewaakt mo
ment in een sloot liep en verdronk),
Corrie, Margriet, Joke, Jacqueline
en Kees. Het zouden er ongetwijfeld
minder zijn als een van de eerste
kinderen een jongen was geweest
Want het ging Cor Dros in de eerste
plaats om een opvolger in de zaak.
Als hij bij de zoveelste dochter werd
gefeliciteerd door familieleden en
kennissen verborg hij zijn teleurstel
ling niet. 'Wéér 'n meid!' De mensen
hadden het te doen met Marrie. Toen
Cor Dros bij een van de pronkstukken van zl/n collectie oldtimers, een Willy's Knlght uit 1926. Hi) kocht de wagen vaneen pastoor in de
Verenigde Staten. Een auto van hetzelfde type was bij de tamilie Dros In gebruik als taxi, veelal bestuurd door moeder Marrie Dros-
Roeper.
in 1962 Kees werd geboren dacht
Cor dat hij dan toch eindelijk zijn
opvolger in de armen had. Maar de
vriendelijke Kees voelde niets voor
de smederij en vond een heel andere
carrière. Wèl werd hij laterTeso-com-
missaris, een hele troost. Het huwe
lijk met Marrie liep in 1975 op de klip
pen
Dros' onvermogen om inschikkelijk
te zijn had slopende gevolgen bij de
overdracht van zijn smederij aan
Piet Bonne, getrouwd met dochter
Heieen. Het kwam pas rond na tien
jaar verbeten touwtrekken. De naam
Dros verdween van de gevel: het
wad 'Bonne Mechanisatie'. Dros
begon nadien een rijwielverhuur
bedrijf op de veerhaven, totdat hij
ook dat overdroeg aan zijn schoon
zoon Jan Heijne en zich in zijn ge-
ln de oorlog als onderduiker - met baard'
op De Volharding.
bouwen aan de Spinbaan ging bezig
houden met zijn auto- en motoren
verzameling en technische hobby's.
Wagenmuseum
Actief bleef hij ook in het agrarisch
en wagenmuseum waarvan hij 25
jaar bestuurder is geweest Met een
groep vrijwilligers werkte hij in die tijd
een schuld van twee ton weg.
De verre reizen die hij maakte had
den meestal een technisch doel.
Steeds was hij op zoek naar antieke
automobielen en motoren, vooral
typen die ooit bij hem en zijn familie
in gebruik zijn geweest zodat ze
voor hem dubbel-nostalgisch zijn.
Zijn politieke interesse bleek voor
het eerst kort na de oorlog toen hij
lid werd van de PvdA en zelfs pen
ningmeester van de afdeling De
Cocksdorp van die partij. Hij legt
verontschuldigend uit' 'Dat kun je je
nu van mij niet voorstellen, maar in
die tijd zagen we de PvdA niet als
een partij voor socialisten maar voor
iedereen. Het was de tijd van de
Zomer 1921. Marrie Dros-Roeper op de Harley. In het zijspan een vriendin met kind; vóórin Ben (links) en Cor Dros.
doorbraak. Mensen als Jacob Rab
en Teso-directeur Van der Vlies za
ten er ook bij'.
Teso
Dank zij 'socialistische' steun werd
Dros in 1947 ook commissaris bij
Teso. Namens de partij werd hij als
kandidaat naar voren geschoven.
Partijgenoten lobbyden voor hem.
Velen die meer dan één Teso-aan-
deel hadden, deden deze over aan
geestverwanten onder voorwaarde
dat ze op Dros zouden stemmen. Zo
werd de benodigde meerderheid van
stemmen bij elkaar gesprokkeld.
Als Teso-commissaris functioneerde
Dros echter met tot ieders tevreden
heid. 'Ze vonden me een lastpost en
wilden van me af'. Toen hij na de
eerste zittingsperiode in 1952 her
kiesbaar was werd hij weggestemd
De manier waarop past helemaal in
de Teso-cultuur Bij de eerste stem
ming bleken op Cor Dros evenveel
stemmen te zijn uitgebracht als op
zijn tegenkandidaat Jan de Wit. De
tegenstanders van Dros gingen in de
pauze de straat op en ronselden
aandeelhouders die thuis waren ge
bleven om alsnog naar de vergade
ring te komen en voor De Wit te
stemmen.
Tweede term
Pas in 1964 deed Cor Dros opnieuw
zijn intrede in het Teso-bestuur. Nu
liep het beter af De visie die Dros
had inzake het financiële reilen en
zeilen van de bootdienst sloot goed
aan bij die van de toenmalige beleid
makers Toen later de strijd los
barstte over het in de vaart brengen
van dubbeldeksschepen, stond voor
hem op puur rekenkundige en tech
nische gronden vast dat een dubbel
dekker de meest voordelige en af
doende oplossing van het
vervoersprobleem was. Dat was ook
de opvatting van directeur Theo
Hoogerheide Terwijl menige mede
commissaris door twijfel werd be
vangen en opstapte, de provincie
dwars lag en 80 procent van de
Texelse bevolking de dubbeldeks
boot afwees, bleef Dros vierkant
achter 'Theo Dubbeldekker' staan,
wat dus terecht is gebleken
Lobby
Nadat Dros wegens 70-jarige leeftijd
als commissaris opstapte bleef hij
zich méér dan betrokken voelen bij
de bootdienst en het bestuur daar
van. Toen enkele jaren geleden Paul
Krugers en Dirk de Lugt als gelijk
waardige kandidaten werden gepre
senteerd voor een vacature in het
bestuur, werd voor beide kandidaten
hevig gelobbyd onder de aandeel
houders. De pro De Lugt-lobby
werkte het best want die werd aan
gewakkerd door de daarin zeer be
dreven Cor Dros. Hij ziet er ook niet
tegenop om overkantse aandeelhou
ders te bezoeken met de vraag of zij
hun aandeel niet aan hem willen
verkopen zodat het weer op Texel
terecht komt.
Smeden
Cor Dros is de man die de Texelse
Smedenbond in de jaren na de oor
log nieuw leven inblies Het was een
belangenvereniging van vijftien aan
gesloten smeden van heel Texel. Die
had het karakter van een kartel want
de leden spraken af dat zij uniforme
prijzen zouden hanteren Ook gaven
ze als reclame een kalender uit en
fungeerden als dragers van de lijk
kist als een van hen was overleden.
De stichting van een technische
school op Texel was een van de be
langrijkste initiatieven van de
smedenbond. ook weer met als be
langrijkste motor Cor Dros, in dit
geval samen met Jacob de Graaf
Voor menige familie was het een uit
komst. Hoefden die jongens tenmin
ste niet meer dagelijks met die boot
naar Den Helder
Actie
Dros is altijd een meester geweest
in het mobiliseren van mensen Een
voorbeeld daarvan is het actieco
mité Eierland waarvan hij mede
oprichter was Aanleiding was onge
noegen over de geringe kansen die
noordelijk Texel kreeg op econo
misch en maatschappelijk gebied.
Uit het comité kwamen verschillende
initiatieven voort, zoals de stichting
van het Eierlandsche Huis, een van
de eerste multi-functionele accom
modaties in Nederland. Ook het van
de grond komen van de Exploitatie
maatschappij De Krim is voor een
groot deel een Dros-aangelegenheid
geweest Met dokter R Siebinga en
aannemer Meyert Boon zat hij in het
bestuur. Een belangrijke rol op de
achtergrond werd vervuld door Theo
Hoogerheide Aanleiding was onte
vredenheid. Het zag ernaar uit dat de
gemeente de tien hectare recreatie-
grond die zij in de noordpunt had lig
gen, zou laten exploiteren door de
Recreatiestichting Texel. Dat moest
worden voorkomen ten gunste van
particuliere mensen. Voor Dros liep
het wel uit op belangen
verstrengeling, omdat hij intussen
wethouder was geworden. Om dat te
kunnen blijven moest hij als directeur
bij De Krim stoppen Uiteindelijk is
een vakantiecentrum ontstaan dat
geldt als het paradepaardje van de
Texelse toeristenindustrie
Omstreden
Het meest spraakmakend en om
streden was Dros als lokaal politi
cus hij veroorzaakte samen met
zijn boekhouder Fred Standaart een
politieke aardverschuiving door de
oprichting van Texels Belang. Ook
hier was ongenoegen de basis. 'We
vonden dat in de gemeenteraad te
weinig goede mensen zaten. Er wa
ren wel betere maar die stonden
haast altijd op onverkiesbare plaat
sen'. Texels Belang kwam met een
alfabetische lijst: de kandidaten met
de meeste stemmen kwamen in de
raad Het probleem dat je dan ook
veel kandidaten moet zien te vinden
die echt willen, werd op beproefde
wijze opgelost. Bekende mensen die
geschikt leken werden indringend
persoonlijk benaderd, waarbij werd
geprobeerd een zo groot mogelijke
verscheidenheid te krijgen wat be
treft geloof politieke achtergrond,
woonplaats en beroep. Het werkte.
Texels Belang veroverde direct drie
zetels en leverde een wethouder in
het college.
Toen Texel in 1970 de mogelijkheid
kreeg een derde wethouder te benoe
men kwam Texels Belang met twee
wethouders in het college. Dros en
C Joustra. Achteraf vindt Dros dat
fout. Twee wethouders van een par-
Als ca 14-jange voor de deur van de
smederij.
DONDERDAG 8 APRIL 1999
tij in het bestuur is met goed Je kunt
beter proberen een afspiegeling te
krijgen van de verhoudingen in de
raad'.
Rentevreugd
Als raadslid, maar vooral als wethou
der is Dros meer dan eens middel
punt en oorzaak geweest van poli
tiek gekrakeel. Het meest bekend is
de Rentevreugd-affaire Dros had
van de gemeente een stuk industrie-
grond gekocht aan de Spinbaan en
was over de periode tussen aankoop
en bebouwen rente verschuldigd.
Die weigerde hij hardnekkig te beta
len omdat het volgens hem niet in het
koopcontract stond Het werd een rel
omdat Dros zelf als wethouder
grondzaken in zijn portefeuille had
zodat zijn politieke positie op het
spel stond Hij bleef onbewogen
dwarsliggen en draaide pas bij na
talloze gesprekken, bemiddelings
pogingen en een (besloten) raads
vergadering. Horden op sensatie
belust publiek wachtten voor de deu
ren.
De kwestie bleef in herinnering door
de naam 'Rentevreugd' die iemand
als geintje op de gevel van het ge
bouw aan de Spinbaan zette.
Cor Dros gaf nergens om. Voortdu
rend voerde hij kruistocht tegen ver
meende gemeentelijke geld
verspilling, vooral bij de aanschaf
van machines. Hij was de man die
jaren lang de gedachte levend hield
dat aanwijzing tot landschapspark en
andere op natuur- en landschaps
behoud gerichte maatregelen voor
Texel economische rampspoed zou
den brengen, waar vooral de boeren
slachtoffer van zouden worden.
Ingrijpen
Hij hield van ingrijpen, vooral als
mensen waar hij weinig fidutie in had
Als dienstplichtig soldaat.
op vitale posten dreigden te belan
den. Door zijn toedoen ging de be
noeming van het PPR-raadslid Daar
Welboren als wethouder op het aller
laatste moment niet door.
Ondanks het gezamenlijke verzets
verleden had hij geen vertrouwen in
gemeentesecretaris Piet Beemster-
boer en zei hem dat recht in zijn
gezicht Ook dat gaf de nodige con
sternatie. Burgemeester Sprenger
moest de drieste wethouder tot de
orde roepen.
Het is ook voorgekomen dat het
wantrouwen dat Dros jegens be
paalde mensen koesterde, achteraf
terecht bleek. Dat laatste speelde
een rol toen hij met zijn eigen partij
Texels Belang gebrouilleerd raakte.
Hij bedankte als lid en ging de vol
gende verkiezing in als onafhanke
lijk kandidaat Aan stemmen geen
gebrek Dros haalde royaal de kies
deler en maakte bijna twee perioden
vol als onafhankelijk raadslid
Op zijn 65e verliet hij de gemeente
raad en tracteerde daarbij op een
reusachtige taart in de vorm van een
fiets.
Open huis
Ter gelegemheid van zijn verjaardag
houdt Dros zaterdag open huis in
'Rentevreugd' aan de Spinbaan 's
Morgens zijn buurtbewoners en oud
buurtbewoners welkom en de mid
dag is bedoeld voor andere Texelaars
die belangstelling hebben. De jarige
heeft voor deze gelegenheid zijn
collectie auto's en motoren in piek
fijne staat gebracht en uitgestald. Op
tafels liggen allerlei kleinere materi
alen en drukwerken die te maken
hebben met deze nostalgia. Dros'
kleinkinderen zorgen dat de bezoe
kers van een hapje en een drankje
worden voorzien. De jarige wil geen
bloemen of cadeau's maar hoopt dat
velen een enveloppe met inhoud
zullen meebrengen ten bate van de
kankerbestrijding.
Tekst en foto
Harry de Graaf.
Aan de internationale Paaswedstrijd,
die voor de 25ste keer werd gehou
den, werd deelgenomen door 75 vis
sers uit Nederland, Duitsland en
België. In totaal werd door hen bij
Oudeschild 3.5 uur gevist. De vangst
was mager, slechts 25 vissen met
een gezamenlijke lengte van 624
centimeter De uitslag 1. C.J Tabak
(67 cm) uit Alphen aan de Rijn; 2. P.
Kuipers (55 cm) Emmeloord; 3. (en
eerste bij de jeugd) Jacob Krijnen (41
cm) Oudeschild.
De volgende wedstrijd om het kam
pioenschap is op 18 april bij de
Asfaltmolen in Oudeschild. De start
is om 8.00 uur.