r
Mariniers blij met
vernieuwde haven
a^t *&CHT is
Harder optreden
tegen relschoppers
D66: kostenbewaking
Welzijn onvoldoende
carmoorz
M
Mokkel
De Blije Verliezers
TEXELSE COURANT
;angs de weg
meente looft
oie prijzen uit
egrotingsgids
^at ik zeggen wou...
Zondagsopening
Wat ik zeggen wou.
Geloofwaardig?
VRIJDAG 11 JUNI 1999
i\
,pi ■enstelling tot wat veel Ne-
ijMnders denken vormen de
k «Jars 9^en besloten of geslo-
9 *meenschap. Er komen zo-
vreemden' naar het eiland
par kort verblijven of er zich
bed vestigen dat de oor-
relijke cultuur als die er al
geweest nauwelijks meer
il en een mix is geworden
Pensen en invloeden van el-
phte Texelaars, dus inge-
pe die hier zijn geboren,
PU ouders die hier ook van-
Ikomen, zijn er dan ook veel
dan zij zelf denken. Dat
pmdat de Texelaar nogal po-
slaat tegenover 'freemd' en
Sterker nog. wat van ver
Ndt hij bij voorbaat lekker
FN vaak wat anders. Hij
jde mond vol over het
ten eigene van eiland en
ais maar rent vervolgens
.de grote Nederlandse hoop
Pal karakter' heeft hij waar-
l ontwikkeld omdat tel-
|ls gebleken dat hij voor zijn
r't alhankelijk is van de
r'ereld Eeuwen geleden
len sohepelingen van de
ilF' an handelsvloten die hier
'dde wachtten op gunstige
uit te varen al welvaart.
e gewenste goede wind-
(Foto s Harry do Graaf)
tooien vormden de kop van het invasievlootje dat woensdag de vernieuwde haven In gebruik nam.
nariniers van de Joost Dourleinkazerne voerden wmgen op de Mok zijn uitgevoerd,
isdagmiddag een vreedzame invasie uit. Met alle boten
Dver ze beschikten voeren ze tegelijkertijd vanuit de
aai hun vernieuwde haven binnen onder geknal van losse
ers terwijl op de havenhoofden rode en groene rook-
n werden ontstoken.
letterlijke ingebruikneming
haven door meer dan der
iepen was het hoogtepunt
in feestje, dat door tal van
lijke en militaire genodig-
rd bijgewoond. Een extra
ding daarvoor vormde het
thet precies vijftig jaar ge-
las dat het Korps Mariniers
Texel vestigde en De Mok
ilibisch oefenkamp in ge-
lam. Onder de gasten was
id minder dan de hoogste
>an de Koninklijke Marine
Imiraal C. van Duyvendijk
ien toespraak het startsein
et openingsritueel gaf.
benadrukte hij de goede re-
lie de marine al sedert eeu-
Texel onderhoudt. Immers,
zeventiende eeuw lag de
iloot regelmatig op de rede
eiland om water in te nemen
iievoorbereidingen te treffen
uilvaren. Ondanks alle be-
ipenen reorganisaties zullen
iden ook in de toekomst in
lijven, blijkens de kostbare
Iringen die op het kazerne-
worden doorgevoerd. Van
dijk.'De Koninklijke Marine is
Texel. Texel is blij met de
jke Marine. We hebben geen
om dit eiland te verlaten'.
Milieu
I nadruk wees de admiraal
erop dat daarbij veel rekening wordt
gehouden met natuur en milieu. De
nieuwe haven is zodanig in het land
schap ingepast dat er op afstand
niets van te zien is. Hetzelfde geldt
voor het Amfibisch Logistiek Cen
trum met botenloods, kantoren en
magazijnen dat binnenkort vlakbij de
haven zal verrijzen. Mocht zich in de
haven lekkage van brandstof voor
doen, dan kunnen de gevolgen daar
van binnen de perken worden gehou
den omdat de strekdammen een
bepaalde hoogte hebben zodat de
havenkom eenvoudig kan worden
afgesloten.
De haven van de Dourleinkazerne
wordt niet alleen gebruikt door rub
berboten en andere landings
vaartuigen van de mariniers, maar
incidenteel ook door andere schepen
zoals die van de marechaussee en
het Loodswezen. Het grootste schip
dat woensdag bij het openingsritueel
was betrokken was het 38 meter
lange betonningsvaartuig 'Nieuwe-
diep'
Monument
De oude haven, vertelde overste A.
Kerssemijer (commandant van de
Dourleinkazerne), was weinig meer
dan een steigertje Een echte haven
was nodig om behoorlijke faciliteiten
te bieden aan de landingsvloot die
binnenkort wordt uitgebreid met vier
'LCU's van elk 200 ton en 62 rubber
boten. Als alle nu geplande vernieu-
staat daar nog maar één gebouw uit
de oude tijd. Dat is 'De witte olifant',
de kajuit van de commandant. Deze
zal als monument in stand worden
gehouden en dienen als ontvangst
en vergaderruimte.
Historie
De commandant ging uitgebreid in
op de militaire geschiedenis van De
Mok, die begon in 1917 toen daar
het vliegkamp van de Marine
Luchtvaartdienst werd gesticht met
als eerste commandant de later zo
bekend geworden Karei Doorman.
Naast watervliegtuigen waren op de
Mok ook gewone vliegtuigen die op
het strand landden en opstegen. Dat
laatste verliep niet altijd zonder on
gelukken, wat aanleiding was om bij
Den Helder een echt vliegveld aan
te leggen, De Kooy. Als opleidings
centrum voor mariniers werd de
Mok op 9 juni 1949 in gebruik geno
men. Aanvankelijk werd alleen s
zomers geoefend en vanaf 1969 het
hele jaar De faciliteiten waren lange
tijd uitgesproken primitief. Pas sinds
1980 wordt fasegewijs nieuwbouw
doorgevoerd die aan de hoogste ei
sen beantwoordt.
Kerssemeijer: 'Niet alleen de gebou
wen hebben onze aandacht gekre
gen De locatie van deze kazerne in
een uniek stukje Nederland dwingt
ons met andere dan militaire ogen te
kijken naar de aanwezige flora en
fauna'. Bij het beheer van het terrein
wordt rekening gehouden met wat
daar groeit en bloeit Met de ge
meente worden jaarlijks in het kader
van een milieuconvenant afspraken
gemaakt over de militaire activitei
ten en de Dourleinkazerne is ook
vertegenwoordigd in de Beheers- en
Overleg Groep Texel (BOGT), de
Werkgroep Recreatief Medegebruik
De Hors en het Overlegorgaan van
het Nationale Park.
Het openingsfeest werd ook bijge
woond door leden van de Texelse
afdeling van het Contact Oud Mari
niers ('COMTEX'). Namens hen
overhandigde voorzitter Fup Boon
aan commandant Kerssemeijer en
geschenk in de vorm van het inge
lijste wapen van het korps met een
tekst die het gouden jubileum van de
mariniers op Texel in herinnering
houdt.
Willem Bakker van 'Spyk' (geen oud
marinier maar wel een bewonderaar
van het korps en gedreven sport-
schutter en parachutist) stak een
uitgebreide speech af waarin hij
pleitte voor nog meer integratie en
samenwerking tussen mariniers en
burgerij Hij vond dat het Helderse
telefoonnummer van de kazerne
(0223) Texels moet worden en dat er
weer een marinier in het ZDH-elftal
moet meespelen. Serieuzer was zijn
voorstel dat de Dourleinkazerne (die
op eigen terrein geen schiet-
mogelijkheden heeft) medegebruiker
wordt van de schiethal die de sport-
schutters willen stichten in Den Burg.
Dat zou voor de mariniers voordelig
zijn en de exploitatie van de hal zou
er een stuk makkelijker door worden.
Als geschenk overhandigde Bakker
een foto van een groep springende
parachutisten, bestaande uit burgers
(waaronder hijzelf) en mariniers. Ook
een voorbeeld van integratie...
Fup Boon (rechts) overhandigde aan commandant Kerssemeijer een geschenk na
mens de Texelse oud-mariniers.
i voorgaande jaren geeft
lente ook dit jaar het boek-
I'Begroting in één oogop-
jt. Het biedt een overzicht
Is waaraan de gemeente in
2000 geld wil uitgeven en waaraan
naar verwachting wordt verdiend.
De gids wordt vandaag verspreid
met de Texelse Courant en bevat
als gebruikelijk ook weer de
begrotingspuzzel.
Wie alle tien vragen goed beant
woordt - de goede lezer kan ze alle
maal terugvinden in het boekje -
maakt kans op een reischeque ter
waarde van 500,-. Bij een andere
winnaar wordt het huisvuil één jaar
lang gratis opgehaald, een dienst die
anders 437,- kost. De derde hoofd
prijs is een schets van Ad Blok van
der Velden. Daarnaast worden vijf
jaarabonnementen voor zwembad
Molenkoog, twee damborden van De
Bolder, twee cadeaubonnen van De
Bolder, tien bioscoopbonnen en di
verse boeken verloot. De juiste op
lossingen moeten uiterlijk op 12 juli
worden gedeponeerd in de speciale
brievenbus die in de hal van het ge
meentehuis staat. De antwoord-
strook kan ook worden opgestuurd
naar Gemeente Texel, Postbus 200,
1790 AE Den Burg, onder vermel
ding van 'begrotingspuzzel'. Wethou
der Bakker van financiën zal dinsdag
13 juli, voorafgaand aan de
begrotingsvergadering, de trekking
richting liet soms lang op zich
wachten en al die tijd lieten de
schepelingen hun geld rollen op
de wal. In onze dagen doen de
toeristen dat. Zonder vreemden
zou Texel straatarm zijn. Het
veelgehoorde verhaal over een
godvrezende en door inteelt ge
teisterde conservatieve gemeen
schap waar je zo moeilijk 'in' kunt
komen, klopt dan ook voor geen
meter.
Ook de militairen van de Mok
hebben hun aandeel geleverd in
het 'open' houden van onze aller
minst geïsoleerde gemeenschap
door het uitwisselen van mensen
en ideeën. Dat was al zo toen De
Mok nog een vliegkamp was,
maar ik herinner me alleen de na
oorlogse periode van het
amfibisch oefenkamp. Nog meer
dan tegenwoordig waren er toen
contacten tussen Mok en burge
rij, officieus en officieel. Omdat
toen nog de uniformplicht gold,
was dat duidelijk op straat te
zien. Altijd zag je op de
woensdagavond (de voorgeschre
ven uitgaansavond) de in groene
battledress gestoken jongens van
de Mok door de straten van Den
Hoorn en Den Burg lopen. Op
zoek naar gezelligheid en naar
wat elke man doet zoeken. De
mariniers hadden wat dat laatste
betreft een geduchte reputatie,
gebaseerd op sterke verhalen die
ze waarschijnlijk zelf rond
vertelden. Binnen verbluffend
korte tijd en op de gekste plaat
sen wisten zij hun doel te berei
ken. Het Qua Palet Orbis geldt
niet alleen voor gevechts
handelingen.
Om heel andere reden had ik als
jongetje ontzag voor de mariniers
Ik had gehoord dat vooral zij de
kastanjes uit het vuur moesten
halen als er stront aan de knikker
was. Dit beloofde spoedig te ge
beuren want in die koude oorlogs
tijd gingen we ervan uit dat bin
nen afzienbare tijd de goddeloze
Russen Texel zouden binnenval
len. Het was een geruststellend
idee dat we die mariniers bij de
hand hadden om ze er weer uit te
gooien.
Bepaalde cafés waren uitgespro
ken stamkroegen voor mariniers,
zoals De Karseboom waar 'tante
Marie' als joviale gastvrouw de
scepter zwaaide. Iets officiëler
was het jaarlijkse nasi-diner dat
op het kamp werd georganiseerd
voor een grote groep genodigde
burgers, waaronder de burge
meester, de politiecommandant,
de VVV-directeur en andere pro
minenten. Het was bedoeld om
de banden tussen militairen en
burgers te verstevigen, hoewel
velen het meer zagen als goed-
makertje voor geluidsoverlast en
ander ongerief dat de oefenende
militairen op zuidelijk Texel ver
oorzaakten. In De Oranjeboom
werden van tijd tot tijd speciale
dansavonden gehouden, georga
niseerd door de dienst O.S O
('Ontwikkeling, Sport en Ont
spanning') Menige Texelse
schone bezweek daar voor de
amfibische charmes van de jon
gens van de Mok Ouders van
opgroeiende meiden lagen er wel
eens wakker van. Niet dat ze iets
tegen mariniers of militairen in
het algemeen hadden, maar om
dat ze niet wisten uit wat voor
nest zulke jongens kwamen.
Meestal viel dat mee. Menige ver
liefdheid leidde tot een huwelijk
Toen ik een oom van mij eens
hoorde praten over een mokkel.
waarmee hij een jonge vrouw be
doelde, dacht ik dat dit woord
was afgeleid van de Mok. Mok
kels, dat waren voor mij meisjes
die veel met mariniers verkeer
den. Pas jaren later kwam ik er
achter dat dit een misverstand
was.
Het aantal mariniers dat aan een
Texelse is blijven 'hangen' moet
in de tientallen lopen. Vrij veel
kwamen op Texel wonen en wer
den probleemloos in de samenle
ving opgenomen, soms alleen
nog te herkennen aan hun zachte
g of andere kenmerken van hun
oorspronkelijk dialect. Joop Velt-
kamp, Harry Wetenkamp, Bart
Siemeling, Frits Tuitman, Joop
Saalmmk, Herman Ploeger, Sjors
Leijstra. Frans de Boer, Dick
Panneman, Pim Decnop Ben
Zegeren en Klaas van der Veen
zijn voorbeelden van zulk
amfibisch import. Je zou ook Jan
Hennink en Rennie Rozenboom
kunnen noemen maar wel met de
aantekening dat dit matrozen wa
ren, dus géén mariniers. De ge
middelde burger zal dat een worst
zijn maar voor militairen betekent
het een wereld van verschil. Mari
niers, dus leden van het Korps
Mariniers vormen een elite. Bo
vendien gaat matroos zijn na ver
loop van tijd vanzelf over, maar
voor mariniers geldt: ééns mari
nier, altijd marinier. De op Texel
bestaande afdeling van het COM
(Contact Oud Mariniers) telt meer
IPfflfïDfci, I
De Koog krijgt geen tweede taxi
standplaats en er komt ook geen
verplichte looproute naar kam
peerterrein Kogerstrand. Wél moe
ten bezoekers van het nachtleven
er rekening mee houden dat de
politie harder optreedt wanneer ze
zich misdragen en komt er een
on-line-verbindirtg met de officier
van justitie in Alkmaar, die hen
zonodig direct laat betalen en in
het ergste geval van een dagvaar
ding voorziet. Dat werd dinsdag
besloten tijdens de vergadering
van de gemeenteraad.
De leden van de raad hadden weinig
aan te merken op het college
voorstel, dat fot stand was gekomen
na voorbereidend werk van een
werkgroep van gemeente en politie.
Eerdere plannen voor een tweede
taxistandplaats hebben weinig zin
zolang er te weinig taxi's zijn om
iedere cafébezoeker rond sluitings
tijd direct naar huis of logeeradres te
brengen, erkenden alle partijen. Nie
mand bleek ook voorstander van een
'looproute', een regeling waarbij gas
ten van Kogerstrand geadviseerd
dan wel verplicht wordt de kortste
route naar het kampeerterrein te
volgen. Een dergelijke verplichting is
verrichten.
Daarnaast besteedt de gemeente in
het boekje aandacht aan het
millenniumprobleem. Bedrijven, in
stellingen en particulieren wordt ge
adviseerd dit zo spoedig mogelijk
aan te pakken. Het gaat daarbij niet
alleen om computers, maar om alle
apparaten die met een chip zijn uit
gerust.
dan dertig leden die dit soort ge
voelens koesteren. Over het feit
dat mariniers superieure militairen
zijn en dat andere onderdelen van
de krijgsmacht in vergelijking
daarmee één waardeloze slappe
hap vormen, heerst daar geen
verschil van mening. Als ik hen
ontmoet durf ik niet te zeggen dat
ik mijn dienstplicht heb doorge
bracht bij de luchtmacht, want
dat is in hun ogen iets heel
zieligs
Mariniers die gingen stappen op
Texel moesten om twaalf uur 's
avonds weer 'binnen' zijn, anders
liepen ze zware straffen op. Me
nige Mok-jongen die tijdens de
vrijerij alle besef van tijd had ver
loren werd door paniek bevangen
als hij de auto voor vervoer terug
naar het kamp had gemist. Om
daar toch nog op tijd te zijn
placht hij een onbeheerde fiets te
pakken. Daarmee werd de terug
tocht geheel of gedeeltelijk afge
legd waarna de fiets ergens in
een berm werd gegooid. Als je in
die tijd je fiets kwijt was, kreeg je
van de politie steevast het advies
om eerst eens langs Hoornder-
weg en Mokweg te gaan zoeken.
Heel vaak lèg hij daar ook.
Tegenwoordig gebeurt dat met
meer. Niet omdat mariniers zo
veel braver zijn geworden. Nee,
stappende mariniers mogen te
genwoordig de hele nacht weg
blijven, als ze 's morgens maar
weer op tijd op hun werk verschij
nen. Niet te geloven. Vroeger kon
dat zelfs bij de luchtmacht niet.
In wat voor tijd leven we eigen
lijk?
Harry.
juridisch niet of nauwelijks haalbaar,
had het college eerder al geconclu
deerd, om nog maar te spreken van
de moeilijkheden voor de politie om
er de hand aan te houden.
Stewards
Pieter de Groot (D66) en Hans Roe
per (PvdA) vroegen wel er bij de RST
op aan te dringen haar verantwoor
delijkheid te dragen bij het bewaren
van de orde in De Koog De Groot
deed de suggestie om - in navolging
van de clubs uit het betaald voetbal
- 'stewards' in te zetten die de gas
ten van Kogerstrand met zachte
dwang naar hun tent leiden. Elders
in het land had Roeper borden met
de tekst 'ssst' erop gezien, die het
jeugdige uitgaanspubliek manen tot
stilte
Ook Texels Belang ging akkoord
met de voorstellen van b en w, hoe
wel woordvoerder Dick Drijver zich
goed kon voorstellen dat de bevol
king in De Koog teleurgesteld zou
zijn. 'Ik denk wel eens bij mezelf: tvaf
is er toch weinig veranderd... Er is
veel tijd en energie in gaan zitten,
maar het echte ei is niet gevonden
Om een signaal af Ie geven aan de
bewoners van De Koog dat het de
gemeente ernst is, stelde Drijver voor
De kostenbewaking op de afde
ling Welzijn van de gemeente laat
schromelijk te wensen over.
Aldus concludeert Pieter de Groot
in de algemene beschouwingen
van D66. Om op financieel terrein
meer sturing te kunnen geven,
pleit De Groot voor de spoedige
instelling van een gemeentelijke
rekenkamercommissie.
Het opdoemende tekort van een half
miljoen gulden ten behoeve van
voorzieningen voor gehandicapten
en liquiditeitsproblemen bij de Stich
ting Kinderdagverblijf Texel (SKT)
zijn voor D66 aanleiding de afdeling
welzijn onder curatele te willen stel
len Ook het introduceren van de 25
Brwvi
Het is wel een wonderlijke vorm van
logica dat als zowel de buurt als de
winkeliers tegen of kritisch ten op
zichte van de winkelopenstelling op
zondag zijn, en de meeste toeristen
hier voor hun rust komen, dan toch
het besluit tot die openstelling ge
woon al genomen is. Dat is nog eens
democratie; elke week lees ik ver
baasd in de krant wat ik nu toch
weer wil.
Als er een dag lang gratis alcoholi
sche dranken geschonken worden,
vindt niemand het vreemd dat er
mensen tegen in opstand komen.
Als de bouw van een moskee wordt
verhinderd, dan moet dat toch niet
kunnen in een democratisch land.
De Here God wist dat het goed voor
ons zou zijn om een dag in de week
rust te hebben. Niet alleen tot Zijn
eer, zeker ook tot ons welzijn. En dat
vergeten we. wanneer we onnaden
kend, als kuddedieren meehobbelen
met de tendensen in de maatschap
pij en de 24 uurs-economie.
S.J de Goede,
Rotterdam
als proef iets extra's te doen. Hij wil
een bus inzetten, die de camping-
gasten onder het uitgaand publiek
van de noordkop van de Dorpsstraat
- waar de meeste uitgaans
gelegenheden zijn - naar
Kogerstrand brengt 'ledereen die je
erin krijgt, is winst', aldus Drijver, die
opperde dat RST, horeca-exploitan-
ten en de gemeente de kosten maar
moeten delen. Na een jaar zien we
weer verder, aldus Drijver.
Het college vond de voorstellen van
Texels Belang alleszins de moeite
waard om te onderzoeken, vertelde
burgemeester Geldorp Ze deelde de
zorgen van Drijver, maar was het
niet eens met zijn voorstelling dat er
te weinig aan de ordeproblemen
wordt gedaan. Ze vertelde tweemaal
poolshoogte te hebben genomen in
nachtelijk De Koog en er rja de
tweede keer direct voor te hebben
gezorgd dat er twee dorpswachten
bij waren gekomen. Bovendien be
nadrukte ze dat de directe verbinding
met de officier van justitie garant
staat voor een adequaat lik-op-stuk-
beleid, waardoor herrieschoppers
scherper kunnen worden aangepakt.
Taxibestuurders - met wie b en w
nog om tafel gaan - riep ze alvast op
hun verantwoordelijkheid te nemen
en klanten alleen mee te nemen
vanaf de officiële standplaats. Als
het publiek op de weg gaat staan,
moet de chauffeur maar zachtjes
oprijden en de mensen wegdrukken,
adviseerde ze.
procent investeringssubsidie wekt
volgens De Groot op z'n minst de
indruk van een 'enigszins zwalkend
financieel beleid'. De kritiek van De
Groot richt zich met name op wet
houder Eelman (welzijn), wier afde
ling problemen heeft met de kosten
bewaking. Zijn kritiek neemt niet weg
dat hij de hoge ambitie op het gebied
van welzijn onderschrijft. 'Het reali
seren van een ruimere kinderopvang
is essentieel voor de Texelse sa
menleving, evenals het op peil hou
den van voorzieningen van mensen
met een minimum inkomen.'
Volgens D66 handelt de welzijns
wethouder Welzijn teveel op eigen
houtje. De Groot: 'Zo vinden er reeds
langere tijd onderzoeken plaats naar
een gemeenschappelijke behuizing
voor diverse welzijnsinstellingen,
zonder dat daarover met de raad van
gedachte is gewisseld.' Volgens De
Groot kan van zo n samenvoeging
alleen sprake zijn als een win-win-
situatie ontstaat.
Hij vindt het hoog tijd dat wethouder
Eelman de gemeenteraad via
kwartaalrapportages inzage geeft en
een strakkere samenwerking aan
gaat met de afdeling Middelen.
Bnevm van Iriera Burtcn vcrxm wordfb)khe<l nj 6c rrdxctT
Citaat uit de Texelse Courant van
dinsdag 8 juni jl: ',,We zijn er zelfs
wel gelukkig mee, ik zeker", vertelt
wethouder Bakker, die één van de
eersten was om natuurboer Kikkert
persoonlijk te feliciteren.'
Als hij dit écht vindt, waarom in vre
desnaam is Bakker dan meegegaan
met de rest van b en w en liet hij de
kwestie aan de rechter over? Is dit
politiek?
Menno Stam,
Den Burg.
