NlOZ'ers straks op hun
55ste met pensioen?
Cjroen '^warLr Jexels in het harL,
Twist over recht van overpad
tussen aquariumclub en ROC
Attentie!
362111
Twee jaar celstraf
voor brandstichter
Onder invloed
Krant te laat
door problemen
bij drukkerij
-[-[or.vzW
Kerst
Oudste Texelaar proost op 99 jaar
Hoog bezoek
Nalatenschap
Dames Dijt
onder de hamer
Texels hoorspel
Vergroeid met Texel
Kneuzingen na
val van paard
buitendienst
gemeentewerken:
Gcsn kunstenares
Plan om structureel 'tekort' f2,8 miljoen te verlagen:
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11441
VRIJDAG 24 DECEMBER 1999
Advertenties/abonnementen/bezorging:
Spinbaan 6
1791 MC Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 00
telefax 0222 - 31 41 11
Verschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van Langeveld de Rooy bv, Postbus 111790 AA Den Burg
Redactie: Warmoesstraat 45, Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 20, fax 0222 - 32 30 00
e-mail: tcmeuws0tref.nl
Buiten werktijd: Bart Bosch, tel. 32 28 23
of 06-22 14 02 76
Losse nummers 1,65, abonnementsprijs 58,60 per half jaar.
Vaste medewerkers van het NIOZ
mogen met behoud van een rede
lijk salaris straks misschien al
vanaf hun 55ste jaar met vervroegd
pensioen. De directie van het insti
tuut op 't Horntje onderzoekt deze
mogelijkheid, met als doel een
structureel tekort van de basis
financiering van _2,8 miljoen tot nul
te reduceren. Overigens is het
NIOZ er, uitgezonderd een be
scheiden tekort in 1999, steeds in
geslaagd dit begrotingstekort in de
loop van de boekjaren aan te zui
veren met inkomsten uit externe
projecten. Op termijn wil het insti
tuut echter af van deze wat onze
kere uitgangssituatie.
Instelling van een zogenaamde pre-
Flexibele Pensioen regeling (pre-FPU
plan) wordt overwogen nu de Neder
landse Wetenschappelijke Organisa
tie (NWO), ondanks de hoge waarde
ring van het NIOZ in het vijfjaarlijkse
onafhankelijke onderzoek (Peer re-
views), tot dusver niet tot verhoging
van de basisfinanciering (met maxi
maal drie miljoen) heeft besloten. Een
tegenvaller, want 'gelet op de zeer
goede beoordeling van NIOZ-RES en
NIOZ-MRF (de research poot en de
facilitaire poot van de Stichting NIOZ,
red.) was onze verwachting dat een
structurele verhoging van de basis:
subsidie tot de mogelijkheden be
hoorde', schreef directeur prof. dr.
Jan W. de Leeuw onlangs aan de 180
vaste medewerkers van het instituut.
Doordat NWO zelf wordt gekort door
de overheid, kwam die verwachting
niet uit.
De Leeuw houdt nog rekening met
een kleine herverdeling van _3 mil
joen door NWO, wat alsnog tot een
geringe verhoging van de basis
bijdrage zou kunnen leiden. Voorals
nog gaat het bestuur daar echter met
van uit. Een en ander betekent dat het
structurele tekort - waarvan onder
deel een gat van ƒ700.000,- in de
exploitatie van onderzoeksschip de
Pelagia - zou blijven bestaan. Bijko
mende zorg is dat de huidig basis
financiering op 1 miljoen na op gaat
aan personele kosten van de huidige
(vaste) formatie, zodat er veel te wei
nig overblijft voor noodzakelijke in
vesteringen, gebruiksgoederen,
kleine apparatuur, reisgelden, etc.
Om het tekort te compenseren noemt
De Leeuw drie mogelijkheden. Eén
ervan is het verwerven van extra gel
den door projecten die in opdracht
van derden worden uitgevoerd, zoals
bijvoorbeeld onderzoek op de wad
den in opdracht van de NAM. Het
betreft in alle gevallen projecten waar
voor het NIOZ de nodige weten
schappelijke uitdagingen aan vast
zitten. Vastgesteld wordt echter dat
de rek er bij deze wijze van
fondswerving uit is. Overigens zullen
de inspanningen om op deze wijze
aanvullende gelden te vergaren, on
verminderd doorgaan.
Gedwongen ontslagen, de tweede
mogelijkheid die door NWO serieus
is overwogen, is een optie waar De
Leeuw niet van wil weten. 'Wij heb-
De Texelaar die op 27 augustus zijn
woning aan de Weststraat in brand
stak, is door de rechter veroor
deeld tot een vrijheidsstraf van
twee jaar. Omdat acht maanden
voorwaardelijk zijn opgelegd, moet
de 39-jarige man in ieder geval één
jaar en vier maanden in de gevan
genis doorbrengen.
De straf die de man moet uitzitten
was conform de eis van de officier
van justitie. De rechter had weinig
begrip voor het verweer van de ver
dachte dat hij, voordat hij tot zijn
daad overging, bij de Texelse politie
om geestelijke hulp had gesmeekt.
Om dit verhaal kracht bij te zetten,
had de Texelaar een politieagent
gedagvaard als getuige, maar deze
heeft verstek laten gaan. De rechter
oordeelde dat de brandstichting ver
dachte wel degelijk was toe te reke
nen en verklaarde de man ondanks
zijn pleidooi verantwoordelijk voor
zijn daad en de gevolgen. 'U heeft
mensen (buren, red.) in een levens
gevaarlijke situatie gebracht en voor
ƒ44.000,- schade aangericht. Daarbij
past deze strafaldus de Alkmaarse
rechtbank.
De brand werd destijds door een
buurvrouw ontdekt en door de brand
weer geblust. De complete inboedel
ging verloren en de binnenkant van
de woning raakte ernstig bescha
digd. De brandstichter had de boel
aangestoken en vervolgens het huis
verlaten. Toen de politie hem dezelfde
middag aanhield, bekende de man
meteen.
ben daar zeer grote bezwaren
tegen.We achten het immoreel om
werknemers van ons instituut, die
voor het grootste gedeelte excellent
functioneren, voor te dragen voor
gedwongen ontslag, met alle finan
ciële, emotionele en sociale gevolgen
van dien. Bovendien zal dit voor de
nodige opschudding zorgen waaraan
we na de vorige reorganisatie en met
de duidelijk opgaande lijn in de kwa
liteit en omvang van het onderzoek
geen enkele behoefte hebben.' De
Leeuw heeft NWO te kennen gege
ven dat onder zijn leiding zo'n reor
ganisatie niet zal worden uitgevoerd.
NWO heeft wel gunstig gereageerd
op het pre-FPU plan, dat informeel
tussen het NIOZ en NWO is bespro
ken. Medewerkers zpuden daardoor
'met behoud van een passend per
centage van het salaris' vanaf hun
55ste mogelijk met vervroegd pen
sioen of buitengewoon verlof kunnen.
Het betreft een regeling die de werk
gever zelf financiert en die volgens De
Leeuw tot dusver nergens in de prak
tijk wordt toegepast. De Leeuw be
nadrukt dat medewerkers alleen op
geheel vrijwillige basis van de rege-
linq gebruik kunnen maken.
Lees verder pagina 5
De politie heeft woensdagmiddag
een 47-jarige Texelaar aangehouden
die onder invloed van alcohol met zijn
vrachtwagen over de Nikadèl in Dê
Koog reed. Hij bleek ruim driemaal de
toegestane hoeveelheid drank te
hebben genuttigd, reden voor de
politie zijn rijbewijs in te vorderen en
de man een rijverbod van 14 uur op
te leggen Na verhoor is hij heen
gezonden.
Het gebeurt de laatste tijd nogal eens
dat de Texelse Courant een uur te laat
in de bus glijdt. Dat is niet de schuld
van de bezorgers, maar komt door
technische problemen bij het druk
ken van de krant bij Flevodruk in
Harlingen. De drukkers aldaar werken
hard om te zorgen dat de krant
voortaan op tijd bij de abonnees is.
Natuurlijk is Kerstmis een bijzon
dere, bezielende gebeurtenis, die
de beschouwende mens tot
grootse gedachten kan brengen.
Aan het eind van deze eeuw moet
de inspiratie groter zijn dan ooit.
Vreemd dat ik dan al dagen pie
ker over een zinnig stukje. Over de
actie 'Heb 't lef?' Allemaal je
erepelskilmessie inleveren. Flauw!
Bovendien zijn Tesselaars hart
stikke vredelievend en lopen ze
met met messen op zak Over een
dolkomische nieuwe tandarts, die
roept dat hij wel op het wad mag
boren! (Welboren of niet boren?)
Flauw! Over een welstands
commissie die maar voor 20%
echt Tessels is? Hoe zou ons ei
landerhebben uitgezien, wanneer
de welstand uitsluitend door ons
zelf was beoordeeld? Je moet er
met aan denken. Flauw? De
Horszei van 31 december wordt
dé millenniumverrassmg. Lezen!
Zoek het de komende dagen bij
uzelf en de uwen, maak het gezel
lig met de Kerst.
Horszei
'Wat is er deze eeuw toch veel ver
anderd. Toen ik als 19-jarige naar
Texel kwam, hadden ze het hier
straatarm. Dat is nu wel anders.' Sijp
van Egmond uit De Waal, de oudste
bewoner van Texel, die gisteren zijn
99s,° verjaardag vierde, maakte de
ontwikkeling persoonlijk mee. Hoe hij
als jochie in de Grote Oorlog (de Eer
ste Wereldoorlog) de koeien van zijn
tante molk, omdat zijn neven tijdens
de mobilisatie werden opgeroepen.
'Zo leerde ik het vak. Vanaf die tijd
was ik boerenknecht.' Toen Van
Egmond in 1928 trouwde met Maria
Buis kreeg hij z'n eigen boerenplaats.
'Ik kocht op een boelhuis twee
vaarzen. Het geld had ik er niet voor,
maar er stonden direct een stuk of vijf
zes mensen borg Ik had overal
schulden, maar - en daar snap ik nog
steeds niets van - werd altijd weer
geholpen. Alleen door hard te werken
kwamen we boven Jan. Overdag
Nu het niet waarschijnlijk is dat de basisbijdrage voor het NIOZ wordt opgetrokken, zoekt het instituut een andere manier om het
structurele tekort te verminderen. (Foto rnozt
voor de baas en 's nachts voor me
zelf. Maria bracht zelfs expresbrieven
rond.' Begin vijftiger jaren kocht hij
een boerderij. 'Ik had drie paarden. Ik
weet nog dat we op een ochtend gras
gingen maaien. Het wilde helemaal
met. We begonnen om tien uur en om
half twaalf hadden we amper een
rondje gemaaid. Ik ben toen toen zó
kwaad geworden en meteen naar
Jaap Schoorl gestapt om een trekker
te kopen Naderhand bedacht ik me
pas dat ik toen de paarden moest
verkopen. En daar was ik erg aan
gehecht.'
Van Egmond, die nog in uitstekende
gezondheid verkeert en nog bijna da
gelijks de brommer pakt en 's avonds
een glaasje citroen brandwijn (soms
twee), zit vol verhalen over zijn lange
leven. Maar gezien zijn
vastberadenheid om de honderd te
halen, houdt hij het kruit dit jaar nog
een beetje droog.
Ook in een gebouw kan het recht
van overpad tot conflicten leiden.
Dat blijkt in d'Ouwe Ulo, waar
aquariumvereniging 'In Aqua Vitae'
een lokaal van het Regionaal
Opleidingencentrum (ROC) moet
betreden om de eigen ruimte te
kunnen bereiken. Dat ging vele ja
ren goed, maar nu voelt de
aquariumvereniging zich dermate
belemmerd, dat ze haar activiteiten
grotendeels heeft gestaakt en
vreest zichzelf te moeten opheffen.
ROC en 'huisbaas' de Welzijns-
stichting zijn van mening dat de
problemen wel meevallen.
'We worden de laatste jaren steeds
verder beperkt in onze mogelijkhe
den. Dat was niet leuk, maar we kon
den er nog net mee uit de voeten. Nu
is het moment aangebroken dat we
onze hobby niet meer met goed fat
soen kunnen uitoefenen. We vragen
met veel. maar wat we vragen schijnt
onhaalbaar te zijn. Het ROC heeft de
flexibiliteit van een bezemsteel', ver
woordt penningmeester Bob van den
Berg de kern van het probleem zoals
zijn vereniging dat ziet. Mijke
Uittenbogaard van het Regionaal
Opleidingencentrum vindt met dat de
situatie erg veranderd is. 'Die mensen
van de aquariumvereniging zijn er ja
ren geleden mee akkoord gegaan dat
ze onze ruimte kunnen betreden
wanneer er hier geen lessen of ver
gaderingen zijn. Daartoe hebben ze
alle gelegenheid, met name in het
Texel kan komend jaar hoog be
zoek verwachten. Gedeputeerde
Henry Meidam (WD) komt op 22
maart voor het eerst naar het ei
land. Meidam heeft onder andere
volkshuisvesting in zijn porte
feuille. Ook een minister bezoekt
Texel.
De provinciebestuurder zal ongetwij
feld geconfronteerd worden met het
nijpende Texelse woningtekort, dat
volgens de gemeente nauwelijks ge
holpen is met de nieuwe koopprijs
grens voor overkanters. die mede
door toedoen van Meidam niet op
zes ton maar op ƒ450.000,- is komen
te liggen. Deze prijsbarrière is afge
lopen woensdag van kracht gewor
den.
De volgende gedeputeerde, PvdA-er
Enno Neef, komt later dat jaar langs.
De datum is nog onzeker. Neef heeft
onder meer de ouderenzorg onder
zijn hoede.
Het college wil met onthullen welke
minister het eiland met een bezoek
zal vereren, maar dat er een bewinds
man of-vrouw naar Texel komt, staat
vast. Het ligt - gezien de plannen
voor de Oudeschilder haven en de
stug verlopende gesprekken over de
overdracht ervan aan de gemeente -
voor de hand dat het minister Tineke
Netelenbos (PvdA) van Verkeer en
Waterstaat betreft
weekend. Maar nu willen ze kenne
lijk ook op andere tijden. En dat kan
nu eenmaal met.'
Het lijkt een beetje een welles-nietes-
spelletje. In Aqua Vitae huurt vanaf
de start van het dorpshuis in Den
Burg, nu zo'n twintig jaar geleden,
een ruimte van circa twintig vierkante
meter op de zolder. Door de con
structie van het gebouw moet eerst
een lokaal worden doorgelopen voor
de 'eigen' voordeur kan worden be
reikt. Dat lokaal is in gebruik bij het
ROC, dat er zowel lessen geeft als
vergaderingen houdt. Het 'mede
gebruik' verliep jarenlang in goede
harmonie. Het ROC gaf voor aanvang
van het nieuwe lesjaar steeds een
rooster van de eigen activiteiten, zo
dat de leden van de aquarium
vereniging konden zien wanneer ze er
terecht konden om de aquaria
schoon te maken, de vissen te voe
ren en andere bezigheden uit te voe
ren. Op vrijdagavond is er volgens
traditie een visbeurs, waar visjes en
plantjes kunnen worden gekocht, in
formatie wordt uitgewisseld en de
circa 75 leden met elkaar over hun
hobby kunnen praten.
Door de groei van het ROC, dat ook
's avonds steeds vaker gebruikmaakt
van het gebouw, werden de mogelijk
heden van In Aqua Vitae de laatste
jaren beperkt, maar dat was voor de
vereniging geen aanleiding om alarm
te slaan Nu gebeurt dat wel, omdat
ze vindt dat er onvoldoende gelegen
heid is om de noodzakelijke werk
zaamheden te verrichten. Het roos
ter dat het ROC afgelopen zomer
Een groot deel van de nalaten
schap van de op 28 september
overleden Emily Dijt, één van
de drie dames Dijt die het sta
tige huis aan de Weverstraat
bewoonden, komt op dinsdag
8 februari 2000 en de dagen
daarna onder de hamer. De
veiling wordt gehouden bij
Veilinghuis Oprecht in Haar
lem. De spullen kunnen wor
den bekeken op 4, 5 en 6 fe
bruari.
Van Emily, Grietje en Willie, doch
ters van de vooraanstaande
schapenfokker Cees Dijt was be
kend dat ze goed op hun spullen
pasten. Zo bewaarden ze duizen
den boeken, waaronder veel En
gelse titels. Bijvoorbeeld de oor
spronkelijke uitgave van Ellery
Queen van Agatha Christy. On
der de inboedel ook gebundelde
exemplaren van tijdschrift De
Prins, dat omstreeks het begin
van deze eeuw werd uitgegeven
Op de veiling ook kinderboeken
uit het begin van de eeuw. Boe
ken waarover het veilinghuis oor
deelde dat ze met noemenswaar
dig veel zullen opbrengen,
worden te zijner tijd aan het
Texelse publiek aangeboden, bij
voorbeeld op een kerkenveilmg.
Geveild wordt ook de inboedel
van het huis, zoals tafels, stoelen,
kasten, schilderijen, snuisterijen
en klokken. Onder andere een
fraai staand horloge en zoge
naamde stoeltjesklokken. Te
koop komen ook een antiek pop
penhuis en enkele koperen bed
den.
De spullen maken deel uit van
een veiling waarop meerdere
boedels worden geveild. Wat er
met het statige huis in de Wever
straat, dat op de gemeentelijke
monumentenlijst staat, gaat ge
beuren is volgens executeur
testamentair en oud-notaris
Hans Boswijk, nog niet bekend.
Hij verwacht dat hierin binnen
enkele maanden duidelijkheid zal
komen. Andere bezittingen, zoals
de uitgestrekte landenjen op de
Hogeberg (onder andere de
eendenkooi), zijn al jaren in bezit
van Natuurmonumenten. Hoeve
Aurora, aan de Pontweg tussen
De Koog en Den Burg, is in par
ticulieren handen gekomen.
Zo'n tien jaar geleden werd er al eens
over gesproken Morgen, eerste
kerstdag, is het eindelijk zover Radio
Texel zendt een hoorspel uit. Het is
een echt Texels product, bedacht en
geschreven door Pip Barnard, uitge
voerd door 'Texelse' stemmen en op
genomen en gemonteerd in de stu
dio in de Molenstraat. 'Zonder
mannen' maakt deel uit van het spe
ciale kerstprogramma van Cabaret
café, dat om 13.00 uur begint en on
geveer twee uur duurt. Pagina 2
Het wonen op een eiland was Mies
de Wilde-Stuurman niet vreemd toen
ze zich met de rest van haar gezin in
1969 op Texel vestigde. Een groot
deel van haar leven bracht ze door op
Java en Curagao. h(et verschil zit hem
in het klimaat. Koude deert haar niet.
maar op de Texelse wind heeft ze het
nog steeds niet begrepen. Rondom
de 'Oude Kamp', de thuisbasis aan
de Hoornderweg, werden dan ook al
snel bomen gezet. Met inburgeren
had ze geen moeite. Inmiddels voelt
ze zich zo vergroeid met Texel dat ze
zich 'Texelse' noemt.
Pagina 9
verstrekte, leert dat de leden er
maandag, dinsdag, woensdag en
donderdag van 17.00 tot 18.00 uur
terecht kunnen (en daarna 's avonds
laat) en vrijdag na 17.00 uur. In het
weekend is de zolder helemaal vrij.
'Buiten die tijden zijn we dus niet
welkom. Ja, na vooraf gemaakte af
spraken. Maar dat werkt met', zegt
bestuurder Bob van den Berg, die het
leeuwendeel van het onderhoud voor
zijn rekening neemt en daarvoor vol
gens eigen zeggen drie a vier uur
nodig heeft. 'Je moet het wel goed
doen. Je hebt met levende beesten
te maken.'
De leiding van het ROC blijft op haar
strepen staan. 'Het is jaren goed ge
gaan. We hebben eigenlijk nooit last
van elkaar gehad. Maar nu willen die
mensen kennelijk méér uren. Dat kan
gewoon niet', zegt Mijke
Uittenbogaard
Van den Berg bestrijdt dat zijn vere
niging méér uren wil. 'We willen er met
minder, dat is alles. Ik kon altijd op
woensdagmiddag terecht, maar dat
mag niet meer.' Er in het weekend
aan de slag gaan, vindt hij geen ge
lukkige situatie. 'Wij werken altijd
naar onze verenigingsavond toe, op
vrijdag. Als we in het weekend alle
bakken schoon moeten maken, dan
zijn ze vijf dagen later alweer wat
troebel Dat willen we met. Bovendien
wil ik in het weekend ook wel eens
wat anders doen.'
Gezien de patstelling die was ont
staan. vroeg In Aqua Vitae de verhu
rende Welzijnsstichting om een oor
deel. Die stelde dat het ROC aan haar
verplichtingen voldoet 'Het kernpunt
Lees verder pagina 5
Een jonge vrouw is maandagmorgen
in manege Akenbuurt van haar paard
gevallen Zij had last van haar nek en
rug. Omdat de verwondingen moge
lijk ernstig waren, werd zij voor de
zekerheid naar het Gemim-zieken-
huis gebracht, waarvoor de Teso-
boot van het Marsdiep werd terugge
roepen naar de veerhaven Uit
onderzoek bleek dat de verwondin
gen meevielen, van de flinke smak
heeft zij alleen een paar flinke kneu
zingen overgehouden
(Advertentie)
Nieuw telefoonnummer
7wil met nadruk geen kunstenares
worden genoemd. 'Dat is zo'n groot
woord. Het wordt te pas en te onpas
gebruikt.' Maar dat ze talent heeft en
dat op een veelzijdige manier weet te
gebruiken, staat buiten kijf. Miep de
Jong exposeert tot en met 8 januari
eigen werk in ontmoetingscentrum
Burgwal 37. Pagina 2