Harde wind blaast nieuwe glijgoot van Schulpengat
Langs de weg
Gempa bumi
Grote spanning bij klaverjasclub
Surfmarathon twee
weken vervroegd
Eilandcompetitie
volleybal
TEXELSE couRANT
Is zo'n reisverhaal wel geschikt
voor dit lokale blad? Het gaat
niet zo erg over Texel en dat is
slecht voor de leesdichtheid.
Toch hebben die verhalen wel
wat met ons onvolprezen eiland
te maken, vooral omdat het geld
dat we in Indonesië gebruiken
om armlastige kinderen naar
school te sturen, voor een groot
deel van Texel afkomstig is.
Tot mijn verbazing komt het be
nodigde bedrag telkens weer bij
elkaar, al is het soms nodig om
de offerbereidheid te stimuleren
met een serie 'Texelaartjes'. Toch
doemdenk ik altijd weer dat de
geldstroom op een kwade dag
zomaar ophoudt. Je kunt in op
spraak komen, zoals met Foster
Parents is gebeurd. Er hoeft
maar één iemand te verraden dat
ik al dat geld aan drank en vrou
wen uitgeef en er is altijd wel een
medium dat het uitzendt. Of het
waar is of niet, er valt niet tegen
te rectificeren en de schade is
enorm. Voor alle zekerheid houd
ik daarom een flinke financiële
reserve in stand, zodat er nie
mand van school gestuurd hoeft
te worden als de Texelse volks
gunst mi] onverhoopt mocht ont
vallen.
Wat ons ook kan opbreken is de
om zich heen grijpende weg
gooi- en zapcultuur. Zonder dat
er iets bijzonders is gebeurd,
krijgen mensen interesse voor
andere, nieuwe dingen en keren
het oude harteloos de rug toe.
Soms gebeurt dat met de beste
bedoelingen. Je kunt niet ieder
een helpen maar ie zou dat wel
willen en daarom help je af en
toe weer eens een ander. Of je
verdeelt je gunsten over een zo
groot mogelijk aantal
nooddruftigen. Zoals wij vroeger
drie bakkers hadden omdat we
ze allemaal een bestaan gunden.
En natuurlijk tevens hoopten dat
ze allemaal klant bij óns zouden
worden, als ze dat al niet waren.
Voor wat hoort wat.
Ik moet ook rekening houden
met irritatie. Over Rannen, Bo
nen en andere markante
Texelaars kan ik blijven schrijven
met gegarandeerd succes, maar
als ik dat over Papoea's doe,
komt er al gauw een moment dat
de mensen zeggen: daar héb je
hem weer met zijn Papoea's. Het
is toch iets te ver van het bed.
Als in Nieuw-Guinea veel Texelse
emigranten woonden, zou het
heel anders liggen.
Het promoten van ons goede
doel laat ik daarom liever aan an
deren over, ook al ben ik dan af
hankelijk van het toeval. Ik was
bijvoorbeeld erg blij met de col
lecte na het kerstconcert van
A'Capabel. Die bracht niet alleen
1400 gulden op maar lokte meer
giften uit doordat het sommige
mensen op een idee bracht.
Volksvertegenwoordiger Arthur
Oosterbaan die zaterdag
jarigheid had, wilde geen ca
deaus maar vroeg om bijdragen
voor ons Papoeafonds. Het heeft
bijna 1600 gulden opgeleverd.
Van buiten Texel komt ook wel
eens wat. Enkele dagen voor ik
naar Indonesië vertrok werd in
een klein theater in Arnhem een
toneelstuk van Hugo Claus op
gevoerd, een benefietvoorstelling
op initiatief van Zomta, een
serviceclub voor vrouwen. De
acteurs deden het gratis en de
schouwburgdirectie berekende
geen huur zodat het allemaal
schone winst was. Het goede
doel was onze stichting Nieuw-
Guinea, wat te danken was aan
een tip van een kennis van een
kennis.Van die stichting had het
Arnhemse publiek natuurlijk
nooit gehoord en daarom moest
ik aan het begin van de voorstel
ling een praatje houden. Dat be
tekende dus een slopende reis
naar de verre Gelderse hoofd
stad, maar ik kon het slim com
bineren met een gezellige over
nachting bij mijn in Nijmegen
wonende dochter en schoon
zoon.
Het toneel leverde 8000 gulden
op. Kassa! Daar bleef het niet bij
want dank zij het praatje vooraf
en de uitgedeelde foldertjes en
kaartjes kwam nadien nog een
tiental bank-overschrijvingen
binnen. Dat zijn de grotere
opstekers, want voor het groot
ste deel moeten we het hebben
van kleine bijdragen van allerlei
mensen en van de 'honoraria'
die ik krijg als ik ergens een le
zing of praatje houdt, zoals afge
lopen maandag voor de
plattelandsvrouwen.
Het is erg leuk om je op die ma
nier voor die Papoea's uit te slo
ven. Het levert zowel hier als in
dat bloedmooie tropische land
de meest verrassende contacten
en avonturen op. Twee voorbeel
den. Op het vliegveld van
Manado had ik een ontmoeting
met niemand minder dan vice-
president Megawati
Sukarnoputri. Ze was op weg
naar de Molukken waar ze moest
proberen de gemoederen tot be
daren te brengen. Ontmoeting is
trouwens een iets te groot
woord. We hebben niet staan
zoenen, maar hadden wel oog
contact en ze knikte vriendelijk
met gevouwen handen in mijn
richting, nadat ik de duim had
opgestoken en iets had geroe
pen in de trant van 'Sterkte
meid!' Als een veiligheidsman
me met had weggeduwd, was er
misschien iets moois uit voortge
komen.
Op de terugweg naar Nederland
bleek bioloog-schrijver Midas
Dekkers in hetzelfde toestel te
zitten. Die bewonder ik nogal. Hij
verdient met schrijven in elk ge
val meer dan ik en zat met zijn
siofele kloffie dan ook business-
klas. Ik zag hem daarom alleen
tijdens de stop in Singapore
(waar hij een boekje had gekocht
over het leven der mieren) en op
Schiphol bij het wachten op de
bagage. Dat soort ontmoetingen
is altijd weer hartstikke leuk. Je
wordt er rijker van zonder er een
cent beter van te worden, mede
mogelijk gemaakt door het
Texelse volk. Beschouw dat
maar als het antwoord op de
vraag die ze je altijd weer stellen:
waarom dóe je dat eigenlijk?
Met idealisme heeft het in elk ge
val niets te maken. Idealisme in
de strikte zin bestaat misschien
niet eens, tenminste met in onze
cultuur, ledereen die wat doet,
wil daar een vorm van voldoe
ning van hebben. Dat is trou
wens profijtelijker dan geld, want
voldoening hoef je met aan te
geven voor de inkomstenbelas
ting. Wat ik niet begrijp is dat
niet meer lui met dit soort dingen
in de weer zijn. Vooral jonge
mensen die tegenwoordig meer
geld en vrije tijd hebben dan
ooit, zouden de wereld op zijn
kop kunnen zetten in de beste
zin van het woord. Maar de
meesten komen niet verder dan
tv-kijken en een beetje volleybal
len.
Gewoon omdat het leuk is, houd
ik ook voeling met sommige Pa
poea's die de door ons betaalde
schoolopleiding achter de rug
hebben en een baan hebben ge
vonden. Een voorbeeld. Sem
Wanggai, zoon van een straat
arme visser uit Manokwari,
volgde in Makasar een opleiding
Engels aan de Akademi Bahasa
Asing (instituut voor vreemde ta
len). Kort nadat hij was geslaagd
vond hij werk bij de gigantische
koper- en goudmijn Freeport/
McMoran op 4000 meter hoogte
in het centrale bergland. Er wer
ken daar ook een jongen en een
meisje die op kosten van ons
fonds een opleiding mi|nbouw
aan de HTS van Jayapura heb
ben gevolgd. Sem heeft promo
tie gemaakt en verdient genoeg
om ook zijn familie thuis uit de
zorgen te houden. Al jaren gele
den deed ik pogingen om die
mijn te bezoeken, maar dat mis
lukte omdat Freeport in verband
met milieuschandalen, schen
ding van mensenrechten en oor
log met omwonende Papoea's
nogal ongunstig in het nieuws is
geweest. Pottenkijkers worden
buiten de deur gehouden omdat
het mensen van Amnesty Inter
national, journalisten of politieke
activisten kunnen zijn. Het gou
vernement werkt daar blijkbaar
aan mee want buitenlanders krij
gen geen surat jalan (vergunning)
om de bij het bedrijf horende
luchthaven van Timlka te verla
ten. Toen ik daar eind december
een tussenlanding maakte, ont
moette ik Sem. die vertelde dat
hij en de andere oud-leerlingen
bij de directie een goed woordje
voor me hadden gedaan. Met als
resultaat dat ik tijdens de vol
gende reis welkom ben in de
mijn en overal mag rondkijken.
Ze gaan nog wel mijn antece
denten onderzoeken. Als bij
deze screening aan het licht
komt dat ik betrokken ben bij de
Texelse onafhankelijkheids
beweging en ook wel eens voor
een krant schrijf, kan ik het wel
vergeten.
Als ik tijd over heb ga ik ook al
tijd even kijken in het ziekenhuis
Dian Harapan in Abepura, waar
Magdalena Matuan en Franciska
Mote als stafverpleegkundigen
werken. Ze kregen hun opleiding
op kosten van een Texelse
dekbeddenfabrikant. Ik mag dat
ziekenhuis elk moment binnenlo
pen en met mijn neus er bo
venop zien hoe de meiden aller
lei vormen van eerste hulp
verlenen, assisteren bij operaties
en groepen moeders voorlichten
over keluarga berencana oftewel
geboortebeperking. Het leuke is
dat ze je daarbij betrekken. Bij
voorbeeld door te informeren
naar je kindertal en je vervolgens
laten vertellen wat je daarvoor
hebt moeten doen (of laten). Het
werkt overtuigend Als een
vreemde het ook zegt, is het
waar.
Tot vorig jaar ging ik ook op be
zoek bij Yan Tata, een van de
leerlingen van het eerste uur. Die
kreeg na de door ons betaalde
opleiding aan de middelbare en
vervolgens hogere zeevaart
school een baan bij een
scheepvaartbedrijf dat kranen,
bulldozers en ander zwaar spul
vervoert op de route Tanjung
Priok-Surabaya. In een van deze
havensteden stapte ik wel eens
voor een praatje aan boord.
Maar nu is Yan is werkloos om
dat het bedrijf als gevolg van de
economische crisis failliet is ge
gaan. Hij volgt nu een aanvul
lende cursus op dezelfde zee
vaartschool om zijn kans op het
opnieuw vinden van werk te ver
groten.
Met scholieren en studenten
gaat het ook wel eens mis, net
als bij ons in Nederland. Ze grij
pen te hoog of gooien er met de
pet naar, wat blijkt uit het daftar
mlai, het halfjaarlijkse school
rapport. Als de daarin vermelde
Indeks Prestasi twee keer achter
elkaar te laag is, zetten we er on
verbiddelijk een punt achter. Ga
maar kippen fokken, zeggen we
dan. Dat is een serieus advies,
want het fokken van slacht-
kippen is in Indonesië profijtelijk,
als je maar zorgt dat er geen kip
pen sterven vóórdat ze naar de
slachter gaan. Hetgeen te berei
ken is door te voldoen aan eisen
op het gebied van voer, behui
zing en ziektepreventie. Dat is al
lemaal te leren in een cursus van
enkele weken, die slechts een
grijpstuiver kost.
Ook bij het aannemen van leer
lingen zijn we nogal autoritair.
Een Papoea die geld vraagt voor
een studie culturele antropologie
krijgt niets omdat vrijwel vast
staat dat die opleiding hem geen
werk oplevert. De jongen zelf
hoopt van wel, want die heeft
een paar keer Amerikaanse an
tropologen in grote dure auto's
met welige secretaresses door
zijn kampong zien scheuren. En
heeft toen gedacht: dat is het!
Heel wat kansrijker zijn jongelui
die belangstelling hebben voor
gezondheidszorg, bosbouw,
scheepvaart en mijnbouw.
Veel Texelaars verklaarden me
voor gek dat ik weer naar Indo
nesië ging, want je hoort er de
laatste tijd weinig goeds over. De
publiciteit over het geweld in
Atjeh, Ambon, Timor en Irian
Jaya, de economische crisis en
een dreigende militaire coup
hebben enorme schade toege
bracht aan het toerisme. Dat is
voor het land een ramp op zich
zelf. Ik merkte het al op de heen
vlucht. De Boeing waarin 416
stoelen staan, had nog geen
honderd passagiers aan boord.
We konden dus languit slapen
op vier stoelen. Eenmaal in Indo
nesië kon ik de dienstregeling
wel weggooien, want veel bin
nenlandse vluchten waren ge
schrapt, vooral door het wegblij
ven van zakenlieden. Drie keer
zat ik in een vliegtuig met meer
bemanningsleden dan passa
giers.
Ik erger me mateloos aan al die
schijterige thuisblijvers, vooral
aan de lui die altijd zo pochen
over de overlevingstochten die
ze maken. Nu er wérkelijk wat te
overleven valt, blijven ze thuis. Er
overkomt je in Indonesië echt
niks als je het geweld met op
zoekt. Bovendien vechten ze
daar tegen elkaar, niet tegen toe
risten. Het overgrote deel van het
land is rustiger dan Texel in deze
tijd van het jaar. Saai eigenlijk,
als je op wat anders rekent en
niet afkerig bent van spanning.
Gelukkig maakte ik vlak voor de
thuisreis een gempa bumi mee,
oftewel een aardbeving. Die heb
ik dus overleefd. Het was wel
een tamelijk zware: 6,3 op de
schaal van Richter. Maar dat las
ik pas de volgende dag in het
gratis Metro-krantje in de trein
van Schiphol naar Den Helder.
Eind goed al goed.
Harry.
Met nog drie spelletjes te spelen is
de strijd om de derde periodetitel
bij Klaverjasclub Den Burg nog niet
beslist. Arend Dijker en Piet Moree
deden goede zaken door de acht
tiende ronde te winnen. Ze namen
de leiding over, maar hun voor
sprong op de nummers twee en
drie bedraagt slechts vijfhonderd
punten. De top vijf in het algemeen
klassement bleef ongewijzigd.
Gerda en Freek Veeger behouden
hierin de leiding.
Arend Dijker en Piet Moree zijn de
laatste weken prima op dreef. Deze
week speelden zij 7887 punten bij
elkaar en dat was goed voor wéér
een plaatsje winst in het algemeen
klassement. Zij staan nu op de zesde
plaats. Ook Jaap en Theo Witte toon
den vormbehoud. Hun score van
7307 punten was goed voor de
tweede plaats. Ook zij schuiven een
plaatsje op in het algemeen klasse
ment. Zij staan nu negende. John
Vlaming en Eric Jan Geus behaalden
de derde plaats met 7227 punten.
Met deze score verstevigden zij hun
achtste plaats in het algemeen
klassement.
Wil Derksen en Peter van Heer
waarden tekenden met 7186 punten
voor de vierde plaats. Ondanks deze
hoge score zakte het duo in het alge
meen klassement van de zesde naar
de zevende plaats. Fenny en Rob
De surfmarathon Den Helder-De
Cocksdorp vice versa is twee weken
vervroegd. De wedstrijd zou plaats
vinden op 4 juli maar is nu voor zon
dag 25 juni op de agenda gezet. Re
den voor de verschuiving is het grote
watersportevenement dat op 4 juli in
Hargen plaatsvindt. Veel surftoppers
doen daaraan mee en zouden niet
aan de start in Den Helder kunnen
verschijnen.
Caspers behaalden de vijfde plaats
met 7059 punten. Ook deze score
leverde geen winst op in het klasse
ment. Zij blijven op de vijfde plaats.
De strijd om de derde periodetitel
kent een spannende ontknoping.
Door de rondewinst leiden Arend
Dijker en Piet Moree, maar de voor
sprong op Wil Derksen en Peter van
Heerwaarden (tweede), Fenny en
Rob Caspers (derde) en Lieuwe van
der Veen en Hans Westdorp (vierde)
bedraagt minder dan duizend pun
ten. In principe kunnen de eerste ze
ven van de periodestand de titel nog
winnen,
In het algemeen klassement zijn de
verschuivingen minder spectaculair.
De koplopers, Gerda en Freek
Veeger, hadden zo'n avond die iedere
klavegasser wel kent. Ze kregen be
roerde kaarten en alle goks pakten
verkeerd uit. Omdat de rest van de
top drie ook niet bijzonder op dreef
was, bleef de schade echter beperkt.
De voorsprong op de nummers twee
(Lieuwe van der Veen en Hans West
dorp) bedraagt nog altijd ruim 1400
punten. Chris Schraag en Willem
Koomen bezetten de derde plaats en
Programma dinsdag 15 februari:
Veld A, mannen
18.30 Tatenh.1-Super de BoerTeso
19.15 Teso-Agrifirm Tatenhovel
20.00 Grooten Slock-CVI Agrifirm
zijn met een achterstand van ruim
2100 punten nog zeker met kansloos.
Er werden deze avond 57 marsen
gespeeld en dat is een nieuw record.
Femmy Schuring en Frans'Bos doen
een serieuze gooi naar de titel van
'marsenkoningen' Zij speelden er
inmiddels 42 bij elkaar. Deze week
voegden zij er weer vijf toe aan hun
totaal. Het gemiddelde was met 6267
punten hoog.
Stand in de derde periode:
1.Arend Dijker/Piet Moree 37.649; 2 Wil
Derksen/Peter van Heerwaarden 37.140:
3.Fenny Rob Caspers 37.133; 4 Lieuwe van
der Veen/Hans Westdorp 36 7815 Cees Vinke/
Gerrit Smit 36.594 6.Ger<Ja Freek Veeger
36 507; 7 Chns Schraag/Willem Koomen
36 289; 8. John Vlaming/Eric Jan Geus 35.113;
9.Jaap Theo Witte 35 053, 10.Bram van der
Linde/Frans Stark 34.813.
20.45 OSG-Tx Autocentr. Gr. Slock
21.30 Cocky's Kapsalon-Kobeko
Twaalf Balcken
22.15 12Balcken-Paal 28/De Krim
Kobeko
Veld B, dames
19.15 Question-Westerslag
Slagerij lepe de Boer
20.00 Nokanto-Slag. lepe de Boer
Question
20.45 Klif 12-Timmers Bak. Haarst.
21.30 Gimsel-Haarst.Timmers Bak.
22.15 Eierl. Huis-Durper Dr. Gimsel
Veld C, dames
18.30 Jozefschool-Milly's
Keurslager Dros
19.15 De Rival-Keurslager Dros
Jozefschool
20.00 Zeilmakerij-Bar Sportief
De Rival
20.45 B&B/vd Vis+den Boer-
Smash '68 Bar Sportief
21.30 Salon Mart./De Oorzaak-
De Krim Smash '68
22.15 Wiersma Meub.-Sportshop Tx
Sal.Mart./De Oorz.
Wedstrijdleiding: Edith en Hans (tel.
313363/312339)
Het moderne materiaal heeft gefaald en drijft op een treurig hoopje.
Uitslagen 8 februari:
Agrifirm-CVI 3-0; W'tjewel-Texelse Auto
centrale 2-1; Cocky's Kapsalon-Maarcobouw
1-2; Sportshop 2-Kobeko 2-1, DGM-Paal 28/
De Krim 1-2; Twaalf Balcken-Paal 9 3-0; Fitt-
PrePress Center 0-3, EcoMare-Tatenhove 2 2-
1; Nioz-LenR 0-3; Rabo-'t Gouwe Boltje 1
Slagerij Beverdam-'t Gouwe Boltje 0-3; Sli
rij lepe de Boer-Haarstudio 0-3; Nokar
Durper Drup 0-3, Klif 12-Westerlaken
Gimsel-Cinema Texel 1-2; Eierlandsche Hi
Timmers Bakkerij 2-1
VRIJDAG 11 FEBRUARI 2000
...totdat de wind zo sterk wordt dat belde vlotten woest de hoogte in worden getild. De goot komt kl
te zitten, maakt een krakend geluid en scheurt af.
Een proef met nieuw reddingmateriaal van veerboot Schulpen
gat is woensdagmiddag op een fiasco uitgelopen. De zichzelf
opblazende goot waarover vijfentwintig vrijwilligers de veerboot
al glijdend zouden verlaten, scheurde af nog voordat er iemand
was geëvacueerd. De harde wind was waarschijnlijk oorzaak
van de mislukte rampenoefening. 'We moeten er lering uittrek
ken. Samen met de leverancier van de glijgoot en de
scheepvaartinspectie zullen we de videobeelden analyseren om
te bekijken hoe dit heeft kunnen gebeuren. Na eventuele aan
passingen gaan we op voor een tweede test', zegt Jan Bloem
namens Teso.
De Schulpengat is tijdens een dok
beurt voorzien van extra redding
materialen. Voortaan beschikken
1750 in plaats van 1320 passagiers
over zwemvesten en kunnen zij de
boot in geval van nood via vier in
plaats van twee glijgoten verlaten. Via
de glijbanen belanden zij in grote
opblaasbare vlotten die op het water
drijven, waar zij de komst van
reddingboten af kunnen wachten
De twee nieuwste glijgoten zijn van
een modern type, dat nog door de
scheepvaartinspectie moet worden
goedgekeurd. Om hun werking te
testen hield Teso woensdagmiddag
een oefening in de onderhoudshaven
op 't Horntje. Daarbij waren de leve
rancier van het materiaal en de in
spectie aanwezig.
Vooraf kregen de 'drenkelingen' van
Jan Bloem instructies in de salon,
waarna zij gehuld in zwemvesten
goedgemutst naar het einde van het
fietsendek togen voor de ongewone
glijpartij. Maar niemand zou het schip
op deze spannende manier verlaten.
Het begin verliep prima. Een groot
pak rubber werd in het water gegooid
en blies zichzelf met veel gesis op tot
een tweetal aan elkaar gekoppelde
reddingsvlotten. Kabels zorgden er
voor dat ze niet te ver wegdreven.
Even later verscheen de lange glij
baan, die met een klein platform aan
de Schulpengat was bevestigd. En
toen ging het mis. De wind nam toe,
kwam onder de vlotten en sleurde ze
de hoogte in. Met woest geweld
beukten ze tegen de glijgoot en trok
ken er stevig aan. De druk werd te
groot. De glijgoot klapte om, kwam
klem te zitten en scheurde los van het
platform. Einde oefening. De drenke
lingen konden weer naar huis.
'We konden de vlotten met snel ge
noeg met de kabels naar de boot
toetrekken. Als dat wel was gelukt,
zou de glijgoot niet zijn afgescheurd.
Maar het is nog te vroeg om een oor
zaak aan te wijzen', zegt Bloem. 'Dui
delijk is wel dat het materiaal met
goed functioneert. De wind mag geen
probleem zijn. Deze oefening was
nog in de haven. De golven op het
Marsdiep zijn veel hoger.'
Stilte voor de storm. De vlotten en glijgoot vullen zichzetl met lucht
De wind neemt toe en tilt het voorste vlot een stukje op. Dit zal zich een paar keer herhalen...
