Gemengde gevoelens over TVTexel 'Ze staan nog in de kinderschoenen 'Meer amusement dan zakelijke informatie' 'Bij decorbouwers is al het andere mislukt' 1-1-2 Bruno Ens wint persprijs IBN Uit het oog TEXELSE COURANT DAAR RED JE LEVENS MEE ledereen kent ze wel, Texelaars die wegens studie, werk of een andere reden het eiland hebben verlaten. De één keert nog regel matig terug naar zijn geboorte grond, de ander slechts spora disch of helemaal niet meer. Voor de rubriek Uit het oog zoekt de Texelse Courant ze op. In deze aflevering: oud-Hoomder Oep Schilling. DINSDAG 29 FEBRUARI 2000 Het is voor de tweede keer dat Ens de persprijs wint. Eerder haalde de wetenschapper, die biologie stu deerde aan de Rijksuniversiteit Gro ningen, de publiciteit met een proef schrift over het (a)sociale gedrag van de scholekster. Bij het IBN werkt hij aan wiskundige modellen die de ef fecten van menselijke ingrepen op de wadvogels moeten meten. Het be treft ingrepen als klimaatsveran deringen, inpoldering en Delta werken, afvalwaterlozing, vergif tiging, begrazing van kwelders, schelpdiervisserij, verstoring en bodemdaling. Deze bevindingen en gegevens over voortplanting en po pulatie-aantallen van vogels zijn op genomen in de ecologische atlas over de wadvogels. De publicatie van het boek van Ens en mede-auteurs Jan van de Kam (fotograaf), Theums Piersma (NIOZ) en Leo Zwarts (RIZA), viel samen met de landelijke discus sie over de eventuele bodemdaling als gevolg van de gaswinning in de Waddenzee. Mede daardoor oogstte het boek veel publiciteit in de pers. Het onderzoek dat Ens en andere medewerkers van het IBN naar bodemdaling deden, bezorgde het instituut nog meer publiciteit in de landelijke pers. Reden voor het geprivatiseerde IBN, dat onlangs is opgegaan in het grotere instituut Alterra, Ens de persprijs toe te ken- maar door de vorm. Met zoveel me dia is het een gejakker achter de ver schillende nieuwtjes aan. Als er een belangrijk evenement op Texel plaatsvindt, zie je alle media daar op afkomen.' Visser ervaart geen rivali teit tussen hem en journalisten van de andere media. 'Je bent in de eerste plaats gewoon collega's.' 'Concurrentie is goed, ook in de lo kale journalistiek', zegt Gerard Tim merman, hoofdredacteur van de Texelse Courant. 'Een redactie die achteroverleunt loopt het risico dat een abdere medium met een primeur aan de haal gaat. Die wedijver zou gunstig moeten uitpakken voor de kwaliteit van de media, die zich ieder op hun eigen wijze proberen te onder scheiden. Toch vraag ik me af of de Texelaars gebaat zijn bij zóveel me dia die achter hetzelfde nieuws aan jagen Mensen die zich in het lokale nieuws willen verdiepen zullen steeds vaker een keus moeten maken. Want wie heeft er tegenwoordig nog tijd om alle media te volgen? Dan blijft er met veel anders over dan koppen snellen en het versneld afdraaien van de op genomen video's van de TV Krant en TVTexel. Tijd om je ergens rustig in te verdiepen is er niet meer.' Timmerman plaatst nog een kantte kening: 'De media zijn op Texel wel veelsoortig, maarniet veelkleurig. De lokale kranten en zenders vertegen woordigen, anders dan in het natio nale medialandschap, geen politieke, geestelijke of maatschappelijke stro mingen. Daar is Texel te klein voor. Journalisten rennen achter hetzelfde nieuws aan en proberen elkaar vlie gen af te vangen. In verschillende kranten kom je praktisch dezelfde berichten tegen. Omdat ze toch alle onderwerpen willen verslaan, hebben de journalisten vaak te weinig tijd om zich echt vast te bijten in bepaalde onderwerpen. De bescheiden om vang van de eilandredacties laat dat niet toe. En waarom werken er met meer mensen bij die individuele re dacties? Omdat hun uitgevers het geld er met voor hebben. Dat komt mede doordat er zoveel media in de advertentiepap roeren, waardoor de ondernemers hun budgetten sprei den. Met de komst van TVTexel zal dat effect verder toenemen. Je kunt je afvragen of de lezer of kijker daar uiteindelijk bij is gebaat. Ik denk dat we als Texelse Courant bij de adver teerders een streepje voor hebben. We kunnen bogen op een lange tra ditie en bovendien wordt de krant in vrijwel elk Texels huishouden dinsdag en vrijdag gelezen. De komst van TVTexel betekent niet dat we onze koers wijzigen. Kwaliteit, betrouw baarheid en gedegen informatie voorziening blijven onze uitgangs punten.' Meer media betekent voor lichters: meer werk Maargemee voorlichter Frans Hopman denk het nieuwe actualiteitenprograi weinig extra drukte geeft, televisieomroep verwacht wel ander soort informatie. Zij willen! den in plaats van alleen maarve len. Dus je moet wel degelijk je p mng veranderen,' Ook ReneeS PR-medewerker van EcoMare, de nieuwe aanpak zonder al te problemen verwerken in haar gramma. 'EcoMare organiseert bijeenkomsten waarbij alle m aanwezig kunnen zijn. Bijvoorb een paar weken geleden, toer, een nieuwe vogelwasmachine I den aangeschaft. Eén journalist n of minder maakt dan natuurlijk uit. Het is zelfs voordelig voor ons er meer tegelijk komen.' Politievoorlichter Rob Komngs denkt dat er eerl gevaar is dat nieuwsprogramma van TVTexel veel op sensatie zal zijn gericht komt doordat voor hen de we stopt bij de grenzen van Texel.' Indringe Waarin de nieuwe omroep wel schilt van andere media, is het ino gende effect. Als voorbeeld no Frans Hopman een ernstig onge dat kort geleden op Texel gebeui 'Daarvan werden beelden gema die behoorlijk schokkend waren, tuurlijk zijn mensen wel wat gew door al die oorlogsbeelden op maar als d< >1- het dicht bij huis geb- maakt het veel meer indruk. Dan echte beelden veel indringendere een verhaal met een paar foto's, omroep moet wel uitkijken dat satie geen grote rol gaat spelen grens tussen informatie en sense is soms moeilijk vast te stellen.' Oud-journalist Hopman vindt duidelijk dat TVTexel nog in dek derschoenen staat. 'Daar ontko geen enkele jonge organisaties Je bent niet zomaar een journal dat moet groeien. En zo blijf je voorlichter bezig met het aanpj sen aan de nieuwe media. SI komt internet en daarna ween anders. Het is een continu pi en dat is goed.' Met dank aan Reineth van Dijk, Sjoutye Dl tra. Niels Eckhart, Arie van Keulen Anne Kimpe, Willemijn Luhof, Harco Ploegman.! Skov, eindredacteur Judith Moerman en ho redacteur Laura Schot. Ze studeren allen de Christelijke Hogeschool Ede. Lokaal nieuws op televisie. De buurman of zelfs je eigen kind. TVTexel zendt sinds kort 24 uur per dag dagelijkse nieuwtjes uit op de kabel. Maar hoe denken de Texelaars eigenlijk over de commerciële tv-zender? Niet onverdeeld positief, zo blijkt uit een onderzoek door journalisten-in-opleiding van de Chris telijke Hogeschool Ede, die een studieweek op het eiland door brachten. 'Veel eilandbewoners zeggen dat ze het 'echte' nieuws uit andere media halen.' Ruim een week na de start van de dagelijkse nieuwsuitzendingen spraken ze met de kijkers, journalisten, uitgevers en adverteerders. Volgens Hannie van Zoelen van TVTexel brengt haar programma in principe hetzelfde nieuws als waar over in andere media wordt geschre ven. Het verschil zit volgens haar in de benadering. 'Meer dan de krant hebben wij ruimte voor achtergron den. We behandelen het nieuws heel anders, omdat wij met beelden wer ken.' Ze vindt televisie een geschikt medium om nieuws bij de Texelaars thuis te brengen. 'Als ouder vind je het leuk om je eigen kind op televi sie te zien met een gymnastiek- uitvoering.' Het nieuwsaanbod op het eiland houdt echter met altijd over. 'Om elke dag een uur vol te krijgen moet je wel creatief zijn. De program ma's van TVTexel zijn met alleen op de Texelaars afgestemd, maar ook op de toeristen.' Er bestaan ideeën om meer program ma's te gaan uitzenden Maar voor lopig blijft het bij ideeën, want de omroep wil eerst eens zien hoe de kijkers en medewerkers reageren op de nieuwsprogramma's. Het pro gramma wordt grotendeels gemaakt door vrijwilligers. Nog vóór de eerste uitzending van start ging, waren er al veranderingen. Amateuristisch Uit de reacties van eilandbewoners maakten de studenten op dat niet iedereen goed is te spreken over deze bulletins. 'Velen zien in TVTexel geen serieuze en actuele zender.' Volgens mevrouw I. Timmer (55) brengt de zender meer amusement dan zakelijke informatie. 'De mensen die kijken, doen dat eigenlijk uit nieuwsgierigheid, ledereen kent el kaar hier en dat is toch wel de belang rijkste reden om naar TVTexel te kij ken.' Ook voor Maaike Goënga (15) is dat de reden om de programma's te bekijken. 'Het is gewoon interes sant om te zien wat er allemaal ge beurt op Texel.' Volgens Nona Toorn- burg (19) zijn de programma's van TVTexel 'slecht in elkaar gezet en te amateuristisch', Ronald Biesboer(30) deelt die mening. Hij kijkt af en toe naar TVTexel, maar hij vindt de kwa liteit van geluid en beeld niet best Veel eilandbewoners zeggen dat ze het 'echte' nieuws uit andere media halen. De Texelse Courant en de kabelkrant worden veelvuldig gele zen. 'Het maken van televisie wordt vaak onderschat. Het kost ontzettend veel tijd en je moet er verstand van heb ben', zegt John Smit, die reportages maakt voor onder andere RTL, SBS6, de NOS en TV Noordholland. 'Voor een item van drie minuten ben ik toch een dag in de weer. Eerst filmen, dan een uurtje of drie monteren en dan inspreken.' Ik ben ervan overtuigd dat de mensen van TVTexel ontzettend hun best doen. Maar je kan zien dat ze tekort tijd en kennis hebben. Jaap Eelman kan goed monteren, maar hij is afhankelijk van het materiaal dat hij krijgt aangeleverd. Het meeste van Een officiële Texelse gebeurtenis, zoels hier de ondertekening ven het Masterplan Water, voltrekt zich onder grote belangstelling van de Texelse media. (Foio arciiiel Terelw Courant) wat ik tot dusver heb gezien is in feite kleurenradio. Een praat|e met een plaatje, maar geen ondersteuning door muziek of beelden. Er wordt veel geleund op de techniek, maar het heeft te kort inhoud Leuke beeld effecten, maar het voegt te weinig toe. De beeldkwaliteit en de camera- Wat wil TVTexel zelf bereiken met het dageli|ks uitzenden? Er zijn al zoveel media op Texel Initiatiefnemer Jaap Drijver liet al eerder weten de tv-zen der als een middel te zien om de Texelaars aan de kabel te binden. TVTexel is met te ontvangen door kij kers met een beperkt (goedkoop) voering laten te wensen over en jour nalistiek schiet het tekort. Dit geldt overigens in versterkte mate voor de beelden die op de kabelkrant worden uitgezonden. In het stukje tekst wordt verteld wat je op beeld gaat zien. Lokale televisie is leuk en het feest van herkenning werkt best een tijdje Maar op een gegeven moment moet je verder. In drie jaar tijd heb ik bij TVTexel echter nog geen progressie gezien.' Onderzoeker Bruno Ens (1956) heeft de persprijs van het Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek (IBN) gewonnen. Die eer viel de wetenschapper te beurt omdat hij het IBN het afgelopen jaar het meest in de publiciteit heeft ge bracht. Dat kwam met name door zijn bijdrage aan de onlangs ver schenen Ecologische Atlas van de Nederlandse Wad vogels en het onderzoek naar de bodemdaling als gevolg van het boren naar gas op de wadden. nen. Naast een oorkonde, bestaat die uit een bedrag van duizend gulden die de winnaar zelf mag houden. Bovendien mag Ens een bestemming kiezen voor ƒ1.500,-, die ten bate van een goed doel moet komen. De we tenschapper heeft al een idee. 'Ik denk erover om alle leden van het kabinet het boek Consilience van E.O. Wilson te geven. Het boek schetst de problemen waardoor we bezig zijn de natuur te vernietigen. Het gaat over de voortschrijdende specialisatie, waardoor onze kennis uit stukjes bestaat en er onvoldoende samenhang is. Beweringen die op het ene gebied worden gedaan, kunnen tegenstrijdig zijn aan een ander ge bied. Door dit gebrek aan kennis tel len economische belangen zwaarder dan de ecologie. De randvoorwaar den die de natuur stelt worden vaak met meegenomen.' Momenteel werkt Ens aan een plan om de kokkel- en mosselvisserij in 2003 te evalueren. Dit gebeurt in sa menwerking met het Rijksinstituut voor Kust en Zee (RIKZ) en het Rijks instituut voor Visserij Onderzoek (RIVO). abonnement. Qua inkomsten moet de zender het hebben van commercials. Daarmee mengt Drijver zich in de strijd om het advertentie- geld. Voor zijn eigen omroep ziet hij de toekomst met vertrouwen tege moet 'Waarom zouden bedrijven niet bij ons adverteren? Tv-spots zijn duur, maar dat is geen reden om het niet te doen.' Peter Dral van TV Krant Texel (kabel krant) verwacht dat de nieuws voorziening magerder wordt door het spreiden' van het advertentiegeld. Bedrijven moeten nu hun adver tentiegeld verdelen over meerdere media. Per medium is er dus minder geld beschikbaar.' Minder media, dat is de oplossing, lijkt het. Jaap Drijver: 'ledereen wil natuurlijk dat de concurrenten weg gaan. Wat mij betreft mag de Texelse Courant wel weg. Maar ja, zij zeggen natuurlijk hetzelfde over ons. Op Texel moet ruimte zijn voor nieuwe media.' De meningen van adverteerders zijn verdeeld. Woninginrichter Oosterhof, die nu op de kabelkrant adverteert, vindt het niet aantrekkelijk om een deel van het budget in te zetten voor advertenties op TVTexel. Hij vindt het namelijk te duur en door de herhaling van het blok kunnen spotjes niet af gewisseld worden. Zeilmakerij Oude- schild wil wel een deel van het bud get aan advertenties op TVTexel besteden. Het bedrijf wil het nieuwe medium niet bij voorbaat uitsluiten. De journalisten van de TV Krant voe len zich niet bedreigd door het nieuwe medium. Anja Roubos: 'Ik heb een uitzending van TVTexel ge zien en ik vond de kwaliteit vrij ma tig. Ik zie geen reden om onze koers te wijzigen. Wij blijven het nieuws op dezelfde manier brengen als altijd.' Ze heeft een verklaring voor het rela tief grote aantal media op het eiland. 'De eilandbewoners hebben een bo venmatig grote interesse in details. Daarom kan elk medium zich vaak op een ander detail van een onderwerp richten.' Redacteur Marten Visser van de Helderse Courant denkt dat er eigen lijk teveel media zijn op Texel. Maar in de loop der jaren is dat zo gegroeid en ieder medium is zijn eigen accen ten gaan leggen.' Dwingt het compe titie-element de krant ook om nieuws wat op te kloppen? 'Nee', antwoordt Visser. 'Maar je moet wel goed na denken over de manier waarop je onderwerpen aanpakt Je moet een eigen gezicht neerzetten ten opzichte van andere media.' Elke meuws- verspreider wil een eigen identiteit laten zien. Niet door de meuwskeuze. te bouwen voor de voorstelling Sode mieter op! van Hans Teurlings, een project voor het Holland Festival van het Amsterdamse theater De Engelenbak 'Ik kon wel aardig tim meren en een vriend die ik van mijn studie kende. Erik Denijs, kon het nog beter Dus vroeg ik hem om hulp.' Voorstelling én decor werden een succes en zo kregen de twee al snel een nieuwe opdracht: een oud-do- cent van de Academie voor Expres sie had voor een theatervoorstelling een decor nodig. De opdracht erna was direct al het eerste grote project: het decor voor de voorstelling Idomeneo van Frank Groothof, onder meer bekend van Sesamstraat. Tot twee jaar geleden bouwde het bedrijf de decors voor al zijn theatervoorstellingen 'Het ging allemaal een beetje lopen en daarom moesten we een plek vinden waar we klanten konden ontvangen. Iets met een beetje een profi-uitstraling Naast zijn werkzaamheden als decor bouwer had Schilling een winkeltje in tweedehands rekwisieten en dat kreeg al snel een tweede functie: het representatieve kantoor van decor bouwbedrijf Schilling en Denijs. Gedurende de eerste twee jaar, 1989 en 1990, runden de twee het bedrijf samen. De projecten kostten in die tijd met meer dan zo'n vijftienduizend gulden. Maar vanaf 1991 kregen ze steeds meer werk en redden ze het nog maar net met z'n tweeén. In het zelfde jaar kwam neef Arjan Schilling bij het bedrijf werken. 'Het was eigen lijk niet zijn bedoeling, maar hij is nooit meer weggegaan.' In 1993 kreeg het bedrijf de eerste grote commerciële opdracht: het bouwen van het decor voor de pre sentatie van een nieuw model Opel. Ditmaal waren de kosten ongeveer het tienvoudige honderdvijftig duizend gulden. 'Bij zo'n project wordt het nieuwe model van de auto geïntroduceerd aan alle Nederlandse dealers en daarvoor wordt een thea ter afgehuurd.' Vanaf dat moment ontstond een com binatie van projecten die het bedrijf nu nog uitvoert. Een kwart bestaat uit decors voor theater, film en televisie en een kwart uit tentoonstellingen voor musea en projecten voor beel dend kunstenaars. Commerciële op drachten vormen de andere helft 'Ik zie het als een goede combinatie van cultureel en commercieel.' Schilling heeft geen voorkeuren: 'Als het maar uitdagend is. Wij nemen zoveel moge lijk de complexe klussen aan.' Voorbeelden zijn het decor voor het nieuwjaarsconcert dat ieder jaar wordt uitgezonden op televisie, exposities in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, decors voor gesubsidieerde theater gezelschappen en vrije producties, en commerciële projecten als die van G- star. 'We kunnen nu dingen aannemen die we leuk vinden.' Sinds drie jaar heeft het bedrijf zake lijk echt succes. Toen partner Denijs er in 1996 na ruim zes jaar mee stopte, was Schilling tijdelijk alleen eigenaar In 1998 kochten neef Arjan en broer Leo Schilling zich in het be drijf in, dat ondertussen Fiction Factory was gaan heten. Ze kregen van de gemeente Amsterdam een stuk grond toegewezen en bouwden daar de loods waarin de werkplaats en het kantoor zijn gevestigd Dat is nu anderhalf jaar geleden. 'Sinds drie jaar hebben we zelfs een secreta resse.' Medewerkers van decorbouwbedrijf Fiction Factory. Op de voorste rif, gehurkt, een van links Leo Schilling. Schuin achter hem staand Oep Schilling. Op de foto ook n Arjan Schilling Ivoorste rij. tweede van rechts Zo'n tien tot vijftien mensen hebben atelier Geen ontwerpers. Dat laf een vaste baan in Fiction Factory. Het zijn mensen met uiteenlopende ach tergronden. Over het algemeen heb ben ze net als Schilling niet geleerd voor het vak waarin ze nu werkzaam zijn. 'Decorbouwers zijn mensen bij wie andere dingen zijn mislukt', ver telt Schilling. De opmerking ontlokt een hoop gelach in het kantoor. 'Nou oké, jij met dan', zegt hij tegen eén van de medewerkers. Ze komt van de meubelvakschool, zoals meer men sen in het bedrijf. Dat is terug te zien in het werk dat Fiction Factory levert Alles wordt zeer netjes afgewerkt. 'Dat is een kenmerk van onze stijl.' Het bedrijf bezit een computer gestuurde machine, die vanuit het kantoor wordt bediend en de sti|l beïnvloedt. Fiction Factory heeft in de loop der jaren methoden ontwikkeld om de decors zo mooi en efficient mogelijk te maken. 'We gebruiken bijvoorbeeld veel staal voor dingen die anderen waarschijnlijk met hout zouden maken Ook wat dat betreft hebben we een herkenbare stijl We zijn een echt bouwbedrijf, een decor- we meestal aan een specialist ovi De ontwerper pleegt ook het oveif met de regisseur, wanneer het T theaterdecor betreft 'Veel meni hebben het romantische beeld i we dagenlang rondhangen in theater Maar dat komt bijna ncj voor. Meestal worden de decors in werkplaats gebouwd, in een t geladen en naar het theater vervol Daarom moet alles ook uit elkaar k. nen en lichtgewicht zijn.' En moj het een keer voorkomen dat het] dig is dat er dagenlang in het thea wordt gewerkt, dan laat Schilling! over aan deonge garde. 'Ik hebj tijd gehad.' Grote dromen over projecten i altijd nog eens zou willen doen. hei Schilling niet Zijn droom is al uiti komen. 'Een goedlopend bedl waarin veel leuke mensen een lei baan hebben. Terwijl ik eigeif drama-docent ben. Nee, toch me| bent wat je doet!' Judith de Leel Een kantoor bovenin een zelfgebouwde loods in Amsterdam- Noord. Computers staan op het lange bureau onder het raam. Uitzicht op het IJ. Onder het kantoor is de werkplaats, waar vier mensen aan het werk zijn. 'De rest is slaapt. Zij zijn vannacht om half vijf uit Keulen teruggekomen,' vertelt Oep Schilling. Op de grootste spijkerbroekenbeurs van Europa bouwt zijn bedrijf Fiction Factory sinds een paar jaar het decor voor de stand van G-star. 'Dat merk wil altijd de mooiste en opvallendste stand van de hele beurs hebben. Dat is voor ons steeds een uitda1 ging, dat zijn de leukste klussen,' zegt de 36-jarige oud-Texelaar. Het is het grootste project dat het be drijf jaarlijks heeft. Ongeveer twintig mensen zijn dan in Duitsland aan het werk. Daarvan zijn er tien a vijftien in vaste dienst van Fiction Factory, een bedrijf in decorbouw dat ruim tien jaar geleden onder de naam Schilling Denijs van start ging, nadat twee vrienden die 'wel eens iets timmer den' werden gevraagd voor de bouw van een decor. Toen Oep Schilling op zijn achttiende klaar was met de Havo op Texel, be gon hij een opleiding tot docent drama aan de Academie voor Ex pressie in Utrecht. De oud-Hoornder ging nog vaak terug naar het eiland. Hij gaf er acrobatieklessen en werkte net als voor zijn studietijd in het re vue-menu in Klif 23, Ook stond hij aan de wieg van de Vantasjes, het kinder theater van Klif 12 dat nog steeds bestaat. Met de toenmalige spelers (Pip Barnard en Karin van Arkel) be dacht hij de eerste voorstelling Apen Dakota's, nu twaalf jaar geleden. Met zijn studie dacht hij een goede keuze te hebben gemaakt, maar tij dens zijn stage - waarbij hij drama lessen aan apothekersassistentes moest geven - zag hij in dat het te gendeel waar was en stopte. 'Ik liep een tijdje met mijn ziel onder de arm en timmerde af en toe eens iets', kijkt Schilling terug. Op zeker moment werd hij gevraagd een decor Eén van de decorstukken gemaakt door Fiction Factory.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2000 | | pagina 6