Jeaal: eiland dat voorziet
in eigen waterbehoefte
5
n
tout i y
brainstormen over waterbeheer op Texel
^JVstraks iN n'Ntm^y
■TEXELSE
COURANT
uurmaand wordt
(stelijk afgesloten
Dirk Haker derde
Texelse molenaar
Ik zal handhaven
Wat ik zeggen wou...
OV-taxi
Wantij exposeert
Kunstroof of
vandalisme?
Verzilting
Dirk Pool wint
wedstrijd CKZ
Hoornder Donderdag
iK PAS OVERAL EEN
MOUW AAN
ALS U MAAR NAAR
vM'ÜN PjjPEN DANST
V/nAAR EiGENLUKSNJr
Vt /nu EVEN NIET meerN
ANDERS STA IK
CN Wie 6 A AT ER
STRAKS WEER hET
0£ EER STftjjKEN?
WAT EEN
GEMOUW,
0£I, EN nou"
GAAT HET
Schilling;
PENNY WÏSE
POUND TooliSH
CONTRA
^rftAT VOOR BESCHirtPEW
VAN HET WETTEL'jK G6ZA6
£«<»ARé4
WAT EEN
GEMOUW,
Schilling;
PENNY WÏSE
POUND TooliSH
^TftAT VOOR BESCHIMPEN
VAN HET WETTEL'JK GÉZAÓ
zou op het gebied van water eigenlijk zelfvoorzienend
>n worden. Het regenwater dat in de natte seizoenen valt
n combinatie met gezuiverd afvalwater, ten goede moe-
jmen aan natuur, landbouw, recreatie en wonen. Een duur-
oplossing, die even simpel als doeltreffend lijkt. Maar
s makkelijker gezegd is dan gedaan, concludeerden de
emers die woensdag met elkaar van gedachten wissel
eer het Masterplan Water voor Texel. Doel was het
sen van knelpunten op het gebied van toekomstig wa-
heer en de mogelijkheden voor een eilandbrede aanpak
jerzoeken. Dat lukt niet in één dagje, dus de volgende at
en zijn alweer in de agenda's genoteerd.
VRIJDAG 26 MEI 2000
lenwoordigers van water
pen, gemeente. natuur-
saties, de toeristenbranche, de
■uw en de provincie reageer-
at geschrokken op de uitkom-
an het Groot Geohydrologisch
zoek, waaruit blijkt dat de la-
delen van Texel door de
iegelstljging, de verdroging, en
idemdallng in de (verre) toe
een verziltlng boven het hoofd
'Het eiland moet je zien als eén
schotel die drijft in een grote
et zout water, met bovenop een
aterbel. Als de zeespiegel stijgt,
de schotel dichter bij het zbut
len', luidde een simpele verge-
Maar vertegenwoordigers uit
■arische hoek relativeerden de
ist op voorhand.''Want die past
al te goed in het straatje van
Iiengroepen die bepaalde delen
it eiland onder water willen zet-
Aftasten
Eten was dan ook vooral het de
in de eerste brainstormsessie
Ie mensen uit de verschillende
|ren die verdeeld over werkgroe-
leimaand Natuurmaand' wordt
:rdag bij paal 17 feestelijk afge-
met een dag vol strand-
lak. Om 10.00 en 12.30 uur
«i teamwedstrijden zandtorens
en gehouden, onder deskun-
B leiding van Sandaholics
prous, om 14.45 en 15.45 uur
It bel Danstheater Arena op met
'/Zagreb en om 20.00 uur het
ifieater Fruits de Mer met thea-
circuselementen. Verder geeft
i 10.00 en 16.00 uur de Vlie-
Hollandse vier voorstellingen
it terras van paviljoen De Zee-
vaarbij verhalen over het leven
en matroos worden afgewisseld
:eemansliederen. en geven de
rs De Wit een demonstratie
ssuflpaint.
oorstelling van circustheater
de Mer is ook te zien op vrijdag
:aterdag 3 juni, telkens om 20.00
/ri|dag wordt om 15.00 uur ook
natinee gegeven. De toegangs-
bedraagt ƒ10,-; voor de 'pre-
van donderdag betalen toe-
uwers ƒ15,-. Kaarten zijn te
ijgen bij de tent op het parkeer-
n bij paal 17 en bij het WV-kan-
in Den Burg. De overige activi-
zijn gratis toegankelijk,
even voor de teamwedstrijden
torens bouwen kan ook bij de
tel
pen nadachten over de zoetwater-
voorraad. de kwaliteit van de water
systemen, de waterketen (afval- en
drinkwater), de ontwikkelingsmoge
lijkheden van zoutwatergebieden en
de belevingswaarde van water.
De algeheel heersende opvatting is
dat zoetwatergebieden zoet moeten
worden gehouden en dat (toekom
stige) brak- of zoutwatergebieden
zout moeten blijven.
Convenant
De vraag is hoe zoutwatergebieden
toch een meerwaarde kunnen krij
gen? Dit kan zijn in de vorm van ver
hoogde natuurwaarden, een grotere
recreatieve of toeristische waarde of
het in cultuur nemen van zoutwater
gewassen. Staatsbosbeheer consta
teerde dat in de Roggesloot sprake
is van teveel ongewenste stoffen in
het water. Maar Vereniging Natuur
monumenten, die aan de oostkant
van het eiland gebieden beheert, zou
in een aantal natuurterreintjes juist
meer zout water willen. Conclusie
was dat ondiepe sloten nadelig zijn
voor de waterkwaliteit. Het water
schap heeft zich daarom voorgeno
men in de toekomst vaker te gaan
baggeren.
Het gegeven dat akkerbouwers het
grondwater in het voorjaar dieper
willen hebben, zodat het land eerder
op temperatuur is, is volgens natuur
beheerders des te meer reden om
ernaar te streven dat de 4000 hectare
grasland op Texel in stand blijft, dus
te zorgen dat het convenant overeind
blijft. Want voorgoed graslandbeheer
hoeft het grondwater in het voorjaar
met zo ver omlaag, hetgeen de
natuurwaarden ten goede komt.
Duurzaamheid
Nagedacht werd ook over de
duurzaamheid van waterbeheer.
Want alleen technisch beheer van de
sloten, ten gunste van de landbouw,
is niet meer van deze tijd. Er moeten
watersystemen worden bedacht die
gelijktijdig dienstbaar zijn aan de na
tuur, toerisme, de landbouw en aan
wonen. En liefst met zo min mogelijk
menselijke invloed. Te denken valt
aan minder steile slootkanten, die
minder snel instorten en dus minder
onderhoud vragen. Kortom meer
ruimte voor het water. Dat water moet
ook beter zichtbaar zijn, want dat
verhoogt de belevingswaarde. Bij re
creatief gebruik van het water moet
met worden gedacht aan kanovaren
of schaatsen, maar aan het kunnen
zien van dat water. Minder steile
oevers kunnen hieraan bijdragen. De
Vereniging voor Agrarisch Natuur en
Landschapsbeheer hield een pleidooi
voor brede ecologische randen,
waarin behalve de wegbermen ook
sloten, bijvoorbeeld met flauwe
oevers, en perceelsranden worden
meegenomen. Als hier een vergoe
ding tegenover staat, levert dit de
agrariërs nog een leuk rendement op.
Riolering
De riolering kwam uitgebreid aan
bod. Texel heeft vrij veel verouderde
rioleringsstelsels. Verder zijn er vijf
rioolwaterzuiveringsinstallaties waar
van de kwaliteit en werken onder de
loep moeten worden genomen. Ook
zijn er 1.100 ongerioleerde percelen
in het buitengebied die in 2005 moe
ten zijn aangesloten. De verwachting
is dat als deze percelen niet op het
riool worden aangesloten, het water
in de omgeving verder zal worden
vervuild. Er wordt aan gedacht om zo
mm mogelijk ongezuiverde lozingen
toe staan. Als afval- en regenwater
dat afkomstig is van daken en wegen
gescheiden worden, kan dat regen
water in het oppervlaktewater wor
den afgevoerd of in de bodem wor
den geïnfiltreerd Maar als blijkt dat
de zuiverheid van het regenwater te
wensen over laat, dan is het aanne
melijk dat dit samen met het afvalwa
ter (effluent) wordt gezuiverd. Vraag
is: wat gaat er gebeuren met dit
effluent? Mogelijkerwijs kunnen hier
mee verzilte landbouwgebieden van
zoet water worden voorzien. Afvoer
van met volledig gezuiverd water zou
in de toekomst, gezien de gewenste
beperking van lozing op de Wadden
zee, wel eens op bezwaren kunnen
stuiten
Dirk Haker uit Den Burg is deze
week geslaagd voor het molen
aarsdiploma. Daarmee mag hij
zich net als de broers Willem en
André Keijzer officieel molenaar
noemen. Haker werkt onder meer
als vrijwilliger in de onlangs hero
pende molen De Traanroeier in
Oudeschild.
Haker is sinds enkele jaren nauw be
trokken bij de molen van Het Noor
den, waar hij de nodige draai-erva-
ring heeft opgedaan. In oktober 1999
begon hij met de cursus van de Ver
eniging De Hollandse Molen. Bijna
wekelijks volgde hij aan de overkant
theorie- en praktijklessen in koren
molen Het Rode Hert in Alkmaar of
De Zandhaas in Zandvoort. 'De les
sen over het weer waren het moei
lijkst', zegt Haker. Voor hij tot het
eindexamen werd toegelaten moest
hij honderd uren draaien en een
proefexamen afleggen.
Maandag werd hij met twee collega's
onderworpen aan een praktijk- en
theorie-examen in molen De Hoop in
Wieringerwaard. Het laatste gedeelte
vond hij moeilijk, maar de praktijktest
verliep vrijwel vlekkeloos. Aan het
eind van de dag bleken alle kandida
ten te zijn geslaagd. 'Ik wil me inzet
ten voor het draaiende houden van
de Texelse molens', aldus de 65-ja-
rige Haker. 'Dat zal in de toekomst
met meevallen. Het wordt tijd dat zich
wat jongeren aanmelden om dit
prachtige vak te leren.'
VERVOLG VAN PAGINA 1
Het zal de oplettende Texelaar niet
ontgaan zijn dat de gigantische au
tobussen waarmee Connexxion het
openbaar vervoer op Texel onder
houdt, dagelijks vrijwel leeg hun
rondjes over het eiland rijden. Toen
begin vorig jaar ons gemeentebe
stuur van mening was dat een derge
lijk inefficiënt vervoerssysteem ook
nog gratis moest worden, heb ik in de
Texelse Courant van 2 maart hierover
mijn mening geventileerd. Daarbij
heb ik onder meer gezegd dat een
autobus die ƒ250.000,- kost (inmid
dels al ƒ350.000,-), per dag zo'n 1200
kilometer aflegt, daarvoor vier
honderd liter dieselolie verstookt om
gemiddeld drie mensen te vervoeren,
feitelijk te gek is voor woorden.
Deze uitspraak werd mij met in dank
afgenomen door dorpsgenoot de
heer Jaap Trap, buschauffeur bij
Connexxion, die mij dit namens zijn
collega's kwam mededelen. Met
name het aantal passagiers zou veel
hoger zijn dan gemiddeld drie.
Daarop heb ik, gedurende de maan
den augustus en september van het
vorig jaar, een periode waarop nog
veel toeristen op ons eiland zijn, op
steeds wisselende tijden het aantal
passagiers geturfd in de bussen die
mijn woning passeren. Daarbij kwam
ik na zes weken op een gemiddelde
van 3,1 passagiers. Nu is kritiek heb
ben éen ding, maar als men geen al
ternatief heeft, kan men beter zijn
mond houden.
En daarom heb ik de heer Trap
daarna een uitgebreide brief geschre
ven waarin ik aangeef hoe - naar mijn
mening - een veel efficiëntere en
meer klantgerichte vorm van open
baar vervoer eruit ziet.
VERVOLG VAN PAGINA 5
Dit komt er in het kort op neer dat
Texel wordt opgedeeld in drie of vier
regio's waarbinnen het vervoer met
één of meer kleinere busjes voor
twaalf tot twintig personen wordt ver
zorgd. Passagiers betalen op voor
hand een vast tarief via een soort
parkeerautomaat en worden daarna
via de kortste route naar een halte
van hun bestemming gebracht. Bij
meerdere passagiers en verschil
lende bestemmingen bepaalt een
computer volgens welke patronen
het busje rijdt. En bij geen
passagiersaanbod blijft het busje niet
doelloos via een vaste route rijden,
maar wacht het bij de halte waar de
laatste passagier is uitgestapt op een
volgende oproep van de computer.
De heer Trap was blijkbaar met in een
positie hierop commentaar te geven
en, het moet gezegd, hij is natuurlijk
niet degene die het beleid van
Connexxion bepaalt.
Maar omdat de irritatie over de al
maar vrijwel leeg, rondrijdend bussen
van Connexxion steeds verder toe
nam en ik mij ook realiseerde dat
autorijdend Nederland elk jaar zo'n
slordige negen miljard gulden in deze
ongein pompt, heb ik dezelfde ge
dachte ook voorgelegd aan het hoofd
van de afdeling Vervoersontwik-
kelingen van Connexxion, de heer
R.M. Smaal. Zijn antwoord was even
opmerkelijk als verbijsterend.
Volgens de heer Smaal werd door
Connexxion als geruime tijd gewerkt
aan een vervoerssysteem genaamd
Collectief Vraagafhankelijk Vervoer
(CW), en ik citeer nu letterlijk: 'Pre
cies volgens de gouden regels zoals
u in uw brief heeft aangegeven.' Ik
trapte dus even een open deur in. Dit
CW-systeem is reeds in een verge
vorderd stadium en moet per 1 juni
aanstaande in de gehele kop van
Noord-Holland operationeel worden
Mijns inziens zou het CW-systeem
een uitstekend vervoerssyteem zijn
voor een gesloten regio als het eiland
Texel.
Maar de heer Smaal vervolgt in zijn
antwoord met. 'De gemeente Texel
heeft echter besloten om, in tegen
stelling tot alle andere gemeente in de
kop van Noord-Holland, met mee te
doen in het gezamenlijk systeem van
het CW. Volgens ons een gemiste
kans, maar blijkbaar een gefun
deerde keuze voor de gemeente
Texel.' En dit laatste is in flagrante
tegenspraak met de uitspraak van
mevrouw Jessica Reis die in de
Texelse Courant van 23 mei jongst
leden namens de provincie ant
woordt dat Texel door de boot
verbinding net buiten het
vervoersgebied valt en daardoor niet
goed past in het opgezette netwerk.
Bovendien, zo vervolgt Jessica Reis,
rijdt er op Texel al een vergelijkbaar
systeem in de vorm van de
Telekomtaxi, en concurrentie zou niet
verstandig zijn.
Maar als concurrentie met verstandig
is, waarom bestaan er dan alleen in
Oudeschild drie verkooppunten voor
gebakken vis en telt Den Burg vier
supermarkten? Of bedoelt zij wellicht
dat concurrentie door bepaalde men
sen hier niet gewenst is?
Hoe het ook zij, ik heb het college van
B en W, alsmede alle raadsfracties
gevraagd hoe het nu zit met die ge
miste kans en waarom Texel met mee
wil doen aan het CW-systeem. Van
het college heb ik. in het kader van
de verbeterde service, al twee niets
zeggende ontvangstbevestigingen
geregen en alle raadsfracties hullen
zich tot nu toe in een stoïcijns stilzwij
gen.
Wordt wellicht vervolgd.
Jan A. Does.
Oosterend.
Het deels uit Texelaars bestaande
kunstenaarscollectief Wantij houdt
zaterdag 3 en zondag 4 juni in
Bussum een expositie met de naam
'De smeekbede van de dingen'. Wie
het werk van Willem Broens, Ineke
Kuiper, Linda Molleman, Patnck
Tanghe en Ben Witte wil bezichtigen,
kan op beide dagen tussen 16.00 en
18.00 uur terecht ten huize van
Stefan Boom, Fré Visser en Tine Vis
ser, op het adres Albrechtlaan 2.
Met een zuidoostelijke windkracht 3
tot 4, hoog water en een nogal frisse
temperatuur verschenen zeven boten
aan de start voor een wedstrijd over
een gate-baan, in plaats van de ge
bruikelijke Olympic-baan. Het bleek
een gouden greep, want de strijd in
de eerste manches was spannend en
door de vorm van de baan konden de
toeschouwers op de kant het
schouwspel goed volgen
De omstandigheden eisten al gauw
hun tol. Na de lunch - tussen de
tweede en de derde van vier
manches - besloten de deelnemers
van twee boten met meer uit te varen
en halverwege de derde manche
moesten ook de opvarenden van de
kleinste boot wegens de sterke
ebstroom opgeven. Dirk Pool trok
zich er weinig van aan en eindigde als
onbetwist winnaar.
Uitslagen
Eerste manche: 1 .Dirk Pool, 2.G. van Unnen en
Eliengs; 3 Eduard van Zaanen en Alain Hirchler
Tweede manche: 1 .Dirk Pool; 2.G. van Unnen
en Eliengs. 3 Kees Dros en Willem Houwing
Derde manche 1 Dirk Pool; 2.Kees Dros en
Willem Houwing, 3.Eduard van Zaanen en Alain
Hirchler. Vierde manche. 1 Dirk Pool; 2 Eduard
van Zaanen en Alain Hirchler; 3 Onno Zeylstra
en Reyn Nijland
'Wie doet dat nou?' Eveline Linden-
bergh, lid van de Fotoknng Texel, rea
geert verontwaardigd op de ontdek
king dat een deel van de expositie
rond de Fonteinsnol in de Dennen
maandag ontvreemd bleek. Flet be
treft twee van de in totaal twintig
vogelhuisjes met foto's enn die er
sinds het begin van deze maand han
gen in het kader van de mani festatie
'Meimaand Natuurmaand'. De huis
jes zijn allemaal 'ludiek' te noemen.
'maar nogal verschillend wat de uit
voering betreft. Zo zit er in het gesto
len exemplaar van Joost van der Hoek
een 'naakt, dat kan worden bezich
tigd door een sleutelgat in de voor
kant. terwijl die van Pieter Kamp een
landschap' met gedicht bevat. Wie
de verdwijning op zijn geweten heeft
en of het diefstal of 'alleen maar' van
dalisme betreft, is onduidelijk. Beide
huisjes, die op ooghoogte en met
enkele ijzerdraadjes aan de bomen
waren bevestigd, zijn in ieder geval
geheel verdwenen, met inhoud en at.
(Foto Joop Rommolst
voldoende is om in het tekort te
zien. Uit gegevens van het water-
*P blijkt dat in de seizoenen 1988
993 tezamen 4,7 miljoen kubieke
sr is geloosd. De hooguit hon-
Iduizend kubieke meter zoet wa-
ie is te winnen door bijvoorbeeld
gezuiverde afvalwater van De
ksdorp en omstreken te benut-
is hiervan slechts een fractie en
ïffect is volgens deskundigen met
groter dan een druppel op de
'lende plaat.
r effect lijkt te behalen door het
houden van het regenwater dat
't natte seizoen valt. Dit is volgens
aPPortage mogelijk in zoetwater-
ers onder de duinen en onder de
eberg. Door deze wijze van op-
is het water in het droge seizoen
over de landerijen te versprei-
Opslaan in open bassins in la-
9elegen gedeelten lijkt geen soe-
1 te bieden, met name door de
le verdamping.
resultaten van het onderzoek zul-
worden meegenomen door de
leefgroep die zich buigt over de
"e waterhuishouding op het eiland
ü|e woensdag bijeenkwam in het
heentehuis. Niet uitgesloten is dat
^vindingen uit het onderzoek bij-
9en aan de discussie om land-
'wgronden in de polders op ter-
o terug te geven aan de natuur.
er al repte Van de Bunt, die een
komstvisie schreef voor de VW,
de nadelige gevolgen van de
-spiegelstijging, een conclusie die
name door de landbouw met
•Psis werd ontvangen.
Dirk Haker op De Traanroeier.
Dirk Pool is zondag winnaar ge
worden van de tweede wedstrijd
van de Cocksdorper Kustzeil-
vereniging. Hij wist niet in elke
manche als eerste over de finish te
komen, maar met handicap was hij
toch steeds de snelste.
rijden van vrachtwagens geen geluk
kige combinatie. De veiligheid van de
wandelaars zal zelfs In het geding
komen door achteruitrijdende vracht
wagens. vreest de gemeente Het
college stelt de voorwaarde dat com
binaties die achteruitrijden worden
begeleid door vrijwilligers en dat de
straat ti|delijk wordt afgezet, om on
gelukken te voorkomen. Een garan
tie die de organisatie met kan geven,
want de Hoornders die dit moeten
uitvoeren hebben hun handen vol aan
de markt zelf, of staan achter een
kraam en hebben geen ti|d om ook
als begeleider actief te zijn.
Jammer
'We geven het bloembollenbedri|f alle
ruimte, maar zelfs dat is met genoeg.
We zijn nu weer terug bij af', reageert
stichtingvoorzitter Frans Bakker. 'Het
is jammer dat we dit zo laat horen,
want we hebben half februari al de
vergunning aangevraagd.' De teleur
stelling is voor de organisatie geen
reden het bijltje erbij neer te gooien.
'Daarvoor is het evenement te be
langrijk voor Den Hoorn.' Ook Cor
van Heerwaarden reageert teleurge
steld. Deelname wordt voor hem nu
een stuk minder aantrekkelijk. 'Het
straattheater heb ik maar afgeblazen.
Ik moet nog bekijken hoe wij er op
een andere manier op kunnen inspe
len. De kindervoorstellingen blijven
wel op donderdag.'
De eerste Hoornder Donderdag staat
op 6 juli op het programma. Nadere
informatie hierover maakt de stichting
iroio8e/i Konngi binnenkort bekend.
