Van huiskamer tot moderne
fabriek met 23 werknemers
Henk de Jong (87) bouwde modelspoor in De Gollards
'Jannie, heb jij de
wissel omgezet?'
K
4
Hebrotex neemt na tien jaar
dekbedproductie in eigen hand
.TEXELSE
COURANT'
B edrij vig heid
Vinkes heersen
bij wielrennen
Achter het nieuws
DINSDAG 4 JULI 2000
In de zomer van 1990 begonnen Henk en Ans Broekman-
Kuip vanuit hun woonkamer en garage met de vennoot
schap onder firma Hebrotex. Tien jaar later is het bedrijfje
in het voormalige groothandelsgebouw in Oudeschild uit
gegroeid tot een dekbeddenfabriek met kantoorruimten,
een groot magazijn en een fraaie showroom, waar 23 werk
nemers emplooi vinden. Hoogleraar Han Brezet van de TU
in Delft opende zaterdag het 1650 vierkante meter grote
gebouw waar voortaan het Hebrotex-paradepaardje
Texelana en andere dekbedden, kussens en dekens wor
den gemaakt.
bedrijf zal krijgen.
Rustig begin
Eind mei zijn de machines geïnstal
leerd en sinds vier weken worden aan
de Schilderweg daadwerkelijk dek
bedden, dekens en kussens ge
maakt. In de grote hal wordt gewas
sen Texelse schapenwol met de
vrachtwagen binnengebracht, met
machines gekamd en in de gewenste
dikte en lengte tot een halffabrikaat
verwerkt. Op de aangrenzende naai-
afdeling worden de dekbedden ge
stikt. waarna het eindproduct door
een deur in het aangrenzende maga
zijn verdwijnt.
Het starten van een nieuwe
proces', zegt Broekman. Geleidelijk
aan moet de productie worden opge
voerd van enkele tientallen tot enkele
honderden dekbedden per week,
waarna eind van het jaar of begin
volgend |aar de taken van de vier
overkantse fabrieken volledig kunnen
worden overgenomen en Broekman
zijn doel heeft bereikt: het volledig
beheersen van de dekbedden-
fabricage, de goederenstroom en
voorraadvormmg, zonder co-makers
in te schakelen. 'Je wordt daardoor
een stuk flexibeler, kunt maatwerk
leveren en hoeft minder ver vooruit te
denken. Het risico dat je te lang met
een voorraad blijft zitten wordt zo een
stuk kleiner.' Komende winter wil
Broekman tevens starten met de
productie van een Frans gezond
heidsmatras, dePréventix. waarvoor
hij in maart de licentie in de wacht
sleepte.
Het vinden van personeel - een pro
bleem waar veel ondernemers mee
'Een goed voorbeeld van innovatief
ondernemerschap', zo prees Brezet
de dadendrang van Henk en Ans
Broekman. 'De ervaring leert dat
slechts 1 op de 25 nieuwe producten
een succes wordt.' De professor in
dustrieel ontwerpen, die onder meer
verbonden is aan de werkgroep
Duurzaam Texel, loofde verder het
milieuvriendelijke productieproces
van de dekbedden. Bij wijze van
voorbeeld hoe het niet moet, toonde
Brezet de genodigden een bekertje
Almhof fruityoghurt dat in Stuttgart
wordt geproduceerd en waarvoor de
vruchten uit Polen en de melk uit De
nemarken worden gehaald. 'Terwijl
alle ingrediënten in de omgeving van
Stuttgart aanwezig zijn. Voordat de
yoghurt klaar is, zijn er 8000
transportkilometers afgelegd.' Het
gebruik van lokale producten is be
ter voor het milieu. Nu de fabriek
dicht bij de wolleverancier - het
Texelse schaap - is komen te staan,
is volgens Brezet milieuwinst ge
boekt. Daarbij zag hij over het hoofd
dat de wol eerst naar de overkant
wordt gebracht voor een grondige
wasbeurt, voordat die in Oudeschild
gekamd en in de dekbedden wordt
verwerkt. Namens de Green Busi
ness Club Rotterdam-Texet (waarvan
Brezet tot dan het enige lid was) ver
leende hij het echtpaar het aspirant-
lidmaatschap. 'U bent voorwaardelijk
goedgekeurd. Er volgen periodieke
controles in het bedrijf om te zien of
u het lidmaatschap nog wel waardig
bent.'
Werknemer Henk Hüdenpohl roemde
de durf van de Broekmannen. 'Onder
De regen drukte zaterdag haar stempel op het kampioenschap dat op de wielerbaan werd verreden.
Henk en Ans Broekman met het geschenk van het personeel. Het groothandelsgebouw is door aannemer Frans Zegel omgetoverd
tot een fabriekshal. Rechtsboven bevinden zich de kantoren. Daaronder zijn de receptie en de showroom om dealers de producten te
tonen.
(Foto Bod Bosch)
jullie leiding is Hebrotex tot een
prachtige, zelfbewuste onderneming
uitgegroeid.' Samen met Elly Drijver,
die hij 'het schaap met de vijf poten
van Hebrotex' noemde, overhan
digde Hüdenpohl het echtpaar na
mens het personeel een keramieken
kunstwerk, de hoop uitsprekend dat
het een mooi plaatsje in het nieuwe
productielijn met onervaren mede
werkers is niet eenvoudig. 'Het gaat
met vallen en opstaan, maar het gaat
steeds beter. Ik heb tegen mijn men
sen gezegd: "Jullie moeten eerst op
gang komen en je stinkende best
doen om de kwaliteit onder de knie
te krijgen Het tempo en de routine
komen later wel." Het is een groei-
kampen - bleek een stuk makkelijker
dan gedacht. 'In korte tijd heb ik ze
ventien mensen gecontracteerd al
lemaal Texelaars. Ik heb sterk het
gevoel dat ze snel leren en vooral dat
het een leuke groep is. ledereen is
enthousiast en vindt het mooi om het
nieuwe bedrijf tot een succes te ma
ken. Ze gaan ervoor.'
In de stromende regen streden
wielrenners zaterdag op het par
cours van sportpark Den Burg Zuid
om de Texelse kampioenschappen
op de baan. Zowel in de A-poule
(Jordy) als de B-poule (Jacco) ging
de titel naar iemand met de achter
naam Vinke.
Om 16.00 uur klonk het startschot
voor een tegenvallend aantal
renners. Voor het eerst in de geschie
denis bevonden zich onder hen vier
deelnemers uit Den Helder, die een
wedstrijdlicentie hebben die op naam
staat van de Texelse Wieler
vereniging. Al bij aanvang lag het
parcours er nat bij. Vooral in de boch
ten achter sporthal Ons Genoegen
was het wegdek verraderlijk glad. Dat
werd er niet beter op toen de eerst
nog wat druilerige regen al heviger
werd. De wedstrijdleiding besloot
daarom de afstand aan de omstan
digheden aan te passen.
Direct na de start splitste de A-poule
zich op in twee groepen. Met name
de Helderse wielrenners moesten
flink wennen aan het parcours. Daar
van werd Rayander van Dongen het
slachtoffer en met hem de aanvanke
lijk sterk ri|dende Texelaar Joost Bak
ker. In de kopgroep werd hard gere
den en onder impulsen van de
herhaaldelijk aanvallende Jordy Vinke
slonk dit elitegezelschap halverwege
de race van zes tot drie man. Alleen
(FotoH j
Wobbe van den Kieboom en Marvin
Bruul waren in staat Vinke te volgen.
Als sterk sprinter zag Bruul het liefst
dat ze met z'n drieën gezamenlijk de
finish zouden bereiken, maar
trainingsmaten Vinke en Van den Kie
boom probeerden voortdurend weg
te springen. Bruul kon de demarrages
lange tijd beantwoorden, maar kon
toch niet voorkomen dat Vinke ten
slotte wegreed en weg bleef. De
Texelaar kwam alleen over de eind
streep en prolongeerde daarmee zijn
titel. Bruul won de sprint om de
tweede plaats. Van den Kieboom
bezette als derde renner de laagste
trede van het podium. Achter hen
werd Sebastiaan Ran vierde, gevolgd
door Frans Hopman en Harry
Kingma.
In de B-poule werd door vier renners
hard gestreden om de kampioens
titel. Benno Dros slaagde er lang in
om uitlooppogingen van Jacco Vinke
en Leon Westerlaken te verijdelen,
maar tegen het eind van de wedstrijd
lukte het deze twee toch om aan zijn
aandacht te ontsnappen. In de eind
sprint wist Vinke, een neef van Jordy,
Westerlaken achter zich te houden.
De derde plaats was voor Eddy van
der Ploeg, de moe gestreden Benno
Dros werd vierde.
35 miljoen vluchtelingen
Vergeet ze niet Giro 999
'Kun u zo wei slapen?', doelt een zuster in verzorgingshuis De
Gollards op de miniatuurspoorbaan die deels boven het bed van
bewoner Henk de Jong loopt. 'Geen probleem, ik heb me er
nog nooit aan bezeerd. Vroeger, toen ik de hele vliering in ge
bruik had. was dat niet nodig, maar hier moet ik alle ruimte
benutten.Wie kamer nummer zestien in het verzorgingshuis aan
De Zes betreedt, kan niet om de modelspoorbaan heen. 24
meter spoorrails, stations, wissels, een eiland en een complete
brug die Texel met het vasteland verbindt.
'Meneer De Jong? Die woont in ka
mer zestien, maar je treft hem nu in
kamer vijftien, want hij zit nu nog te
ontbijten met zijn overbuurvrouw
Jannie', wijst een medewerkster van
De Gollards de weg naar de juiste af
deling in het omvangrijke complex.
'Kom er maar even bijzitten hoor,
want we zitten nog te eten', nodigt de
87-jarige Texelaar me uit. 'Is dat
spoorlijntje van mij interessant ge
noeg voor in de krant', denkt hij
hardop 'Wie heeft je er trouwens
over verteld? Eén van de zusters ze
ker?' Het is een vraag die vaak wordt
gesteld en ook nu zwijgt ik. Een jour
nalist onthult immers nooit de naam
van zijn tipgevers. 'Het is best de
moeite waard hoor, dat zul je straks
wel zien', zegt zi|n tafeldame. 'Jannie
Rijk-Zijm is de naam. Ik woon hier en
we eten altijd samen. Dat zit zo Henk
was getrouwd met Annie Dernison.'
'57 jaar', vult De Jong aan. 'De Der-
nisons waren onze buren, dus die
kende ik al Later kwamen we elkaar
tegen in Sint Jan, waar Henks echt
genote is overleden We kunnen het
goed met elkaar vinden en trekken
veel met elkaar op. Samen eten, maar
we gaan ook wandelen en ik help
Henk wel met z'n modelspoorbaan.'
De Jong: 'Ze is mijn derde hand 'Als
de laatste slok thee naar binnen is
gegoten, staat De Jong op: 'Zullen
we dan maar even kijken? Jannie, jij
gaat toch wel even mee, want je laat
me toch niet alleen met die kranten
man zitten.'
Bij het betreden van de tegenover
liggende kamer blijkt de model
spoorbaan dominant aanwezig
Langs de wand slingeren meters
lange rails zich naar het achterste
deel van de gecombineerde zit-
slaapkamer De spoorlijnen lopen
maar even op die plek staan, dan sta
je niet voor de benen.'
Het tweetal is druk doende om een
stuk rails, dat de verbinding vormt
tussen het vasteland en het eiland op
z'n plaats te brengen. Er wordt geen
woord gewisseld, maar de gerouti
neerde werkwijze bewijst dat ze dit
klusje samen vaker hebben geklaard.
De Jong blijkt gevoel voor techniek te
hebben. 'Ik was vroeger machine
bankwerker bij de Nederlandse
Spoorwegen. Ik was veel op de
spoorbaan aan het werk. We richtten
de rails, repareerden bochten en
sleutelden aan wissels. Dat was
meestal nachtwerk. Maar de liefheb
berij voor modeltreinen dateert al van
eerder. Ik vind het gewoon leuk om
hij: Oma, het spoor is verongelukt'.'
Als de zeker anderhalve meter lange
brug op z'n plaats zit, is de verbinding
tussen het traject boven het een
persoonsbed naar het wandmeubel
gemaakt. Op de kast is ruimte vrijge
maakt voor een groot ovaal traject,
met rangeerterreinen, wissels en al.
De ruimte binnen de baan is ingericht
als eiland. 'Het is Texel, maar het is
wel een beetje bijzonder ingericht',
wijst hij op de kleine replica's van
kotters, de vuurtoren, de boompjes
en de huisjes Mevrouw Rijk-Zijm:
'Henk maakt er heel veel werk van.
Moet je maar eens kijken naar al die
paaltjes langs de rails, die om de paar
centimter langs de spoorwegbaan
staan De gaatjes hiervoor heeft hij er
wel met z'n computer bezig', doelt ze
op de PC die naast de model
spoorbaan staat. 'Ik ben de laatste
tijd regelmatig aan het internetten. Ik
email bijvoorbeeld met mijn schoon
zoon.' Mevrouw Rijk-Zijm. 'Hij doet
het ook voor mij, want ik heb een
dochter in Canada zitten. Dan is inter
net maar wat makkeli|k.'
Als de heer des huizes één van de
knoppen indrukt, begint het
miniatuurtreinstel te zoemen, sprin
gen de lichten aan en komt de loco
motief in beweging. Maar aan het
eind van de brug gaat het mis. Het
hele zaakje komt tot stilstand. Een
nadere inspectie leert dat de piep
kleine wielen naast de rails zijn be
land. 'Hoe is dat nu mogelijk. Toen we
Henk de Jong en Jannie Rijk-Zijm bij
zelfs boven het bed van de bewoner,
die er naar eigen zeggen overigens
goed van kan slapen, "s Nachts rijdt
de trein immers niet. Dat station dat
je daar ziet, dat is Rotterdam Endaar
ligt Lutjebroek Tegen mij: 'Ga jij
de brug naar Texel, onderdeel van de omvangri/ke modelspoorbaan op kamer nummer zestien in verzorgingshuis De Gollards.
ermee bezig te zijn. In mijn huis in
Heerhugowaard had ik er de hele vlie
ring vol mee liggen. Ik speelde er al
tijd met mijn opazeggertje, die vond
het prachtig. Als er weer eens een
treintje van de baan vloog, dan riep
allemaal zelf in geboord. Waar andere
bewoners de hele dag mets doen, is
Henk altijd bezig. De man heeft geen
rust in z'n kont. Een boek is aan hem
niet besteed. Als hij met aan z'n
modelspoorbaan sleutelt, dan is hij
de trein gisteren probeerden werkte
die nog uitstekend.'
Na enig gemorrel staan de wagons
weer op hun plaats en vervolgen ze
hun tocht. Voor korte tijd, want bij het
bed loopt de boel opnieuw vast. 'Het
is me een raadsel hoe dit kan. Verve
lend, net nu de krantenman speciaal
voor dit treintje naar me toe is geko
men.' Hij vraagt zich af of de rails
door de temperatuur in de nog frisse
kamer krom zijn getrokken.
De Jong rust niet eerder alvorens de
trein perfect over de rails dendert. En
dat lukt. Na verloop van tijd loopt het
treintje Rotterdam binnen, met de
wissel als eindpunt. 'Voor deze
spoorlijn heb ik de onderdelen overal
vandaan gescharreld. En ik heb nog
wel eens contact met Ferdinand
Halsema van Modelspoorclub Texel.
Zolang ik het maar binnen mijn eigen
kamer houdt geven ze me hier in De
Gollards alle ruimte voor mijn hobby.
De zusters vinden het prachtig.
Laatst kwam er twee vrijwilligsters,
die vonden het zó mooi. 'Eentje zei:
Dat moet ik mijn buurvrouw vertellen
Heeft die het soms weer aan u ver
teld?'
'Z'n hobby is leuk, maar je moet met
de hele dag binnen blijven zitten. We
maken daarom elke dag wel een
wandelingetje door die prachtige tuin
hier. We zitten hier vanaf november,
toen we vanuit Sint Jan de oversteek
hebben gemaakt. Het bevalt ons
prima.' Mevrouw Rijk-Zijm: 'We krij
gen hier in het verzorgingshuis zóveel
aandacht. En er wordt van alles
georgamseeerd: een avondje toneel,
de zanggroep, jeu de boules of een
ander spelletje. En we bakken koek
jes. Elke dag is hier wel wat anders
te doen. En wie heeft er zo'n uitzicht',
wijst ze op de bloeiende rozen in de
tuin. 'Soms spelen er kinderen en die
komen dan een praatje met ons ma
ken. Daar geniet ik zó van. We zitten
hier gewoon voor ons plezier.'
De spreekster heeft zo haar creatieve
talenten. Ze breit aan de lopende
band babysokjes. 'Er is hier vraag
genoeg naar. Er zijn hier zoveel zus
ters die moeder worden. En ik teken
wel eens', wijst ze op het door haar
gemaakte decor van de spoorbaan.
Heb je trouwens die mooie bloemen
aan de muur gezien. Die schilderijen
maakt Henk. Daar staat zijn ezel.' De
Jong: 'Ach. dat kliederwerk van mij
noem je toch geen schilderijen. Wat
in mijn hoofd opkomt, kalk ik met een
potloodje op papier en dat vul ik het
in met waterverfMet zijn valse be
scheidenheid kan de veteraan niet
verdoezelen dat er op zijn oude dag
nog heel wat talent aan de opper
vlakte is gekomen. 'Ach, zolang je
maar bezig bent. En wat let me. Ik
voel me uitstekend en drink elke dag
twee borreltjes. Eentje voor het eten
LANGE A
TERMIJN /\ge"
3f
5(1
Dinsdag 11 juli: Bt
Zomeravondconcert met pu r(
cello; NH kerk Oosterend; 20. ef
Vrijdag 14 t/m/ zondag 16 ji
Fietsdriedaagse; start vanaf 1i
De Lindeboom.
Zondag 16 juli:
Duitstalig cabaret van Salto
Fuhrmann met het progi uv
'Küstentour Sommer 2000';
20.30 uur, 20.-
Dinsdag 18 juli:
Zomeravondconcert met orgj
fluit en trompet; RK kerk Den
20.15 uur.
Woensdag 19 t/m zondag
Kermis in De Koog.
Vrijdag 21 juli:
Ringsteken in Oosterend; 19,
Zaterdag 22 juli:
Kwart-triatlon.
Zondag 23 juli:
Autocross nabij Oosterend.
Cabaretier Robert Brouwer
programma 'Schijtluis'; Klif 1:
uur, 20,-.
Dinsdag 25 juli:
Zomeravondconcert van
Lugrutta (gitaar); NH kerk
schild; 20.15 uur.
Donderdag 27 juli:
Landbouwdag Den Hoorn.
Zondag 30 juli:
Cabaret-café; De Lindeboor
uur.
Ringsteken op De Krim; 15jJ
Cabaretier Oscar Siegelaan
programma 'De naaktslak';*
20.30 uur. ƒ20,-.
Dinsdag 1 augustus:
Zomeravondconcert met orj
kerk Den Burg; 20.15 uur.
Donderdag 3 augustus:
Ringsteken in Den Hoorn; 191
Zondag 6 augustus:
Cabaretier Jelle Kuiper metfc
gramma 'Hulde'; Klif 12; 20,
20,-.
Dinsdag 8 augustus:
Zomeravondconcert met i
sance-instrumenten, tromp
spinet; RK kerk De Cocksdorp
uur.
Donderdag 10 augustus:
Ringsteken in De Cocksdorp;
u.
Zaterdag 12 augustus:
Hollands Festival in Den Burg
Zondag 13 augustus:
Autocross nabij Oosterend
Horizontoer in De Koog.
Cabaretier Jochem Myjer rre
programma 'Gegabber'; Iff
20.30 uur, 20,-.
Dinsdag 15 augustus:
Zomeravondconcert met ten
orgel; RK kerk Den Burg; 20.11
Woensdag 16 augustus:
Ringsteken in Den Burg; 19.00
Zaterdag 19 augustus:
Strender Pop; 13.00-21.00
muzieknis Oosterend.
Zondag 20 augustus:
Cabaretier Bert Hermelmk m
programma 'Raar'; Klif 12; 203
ƒ20,-.
Dinsdag 22 augustus:
Zomeravondconcert met mes
praan en orgel; NH kerk DenH
20.15 uur.
Vrijdag 25 t/m zondag 27 augo
Texel Sea and Street Festival
Koog
Zondag 27 augustus:
Cabaret-café; De Lindeboom,
uur.
Maandag 28 en
dinsdag 29 augustus:
Het Groot Niet Te Vermijden mf'
Unlimited'; Klif 12; 20 30 uur,
Dinsdag 29 augustus:
Zomeravondconcert met ma
kwintet; NH kerk Den Burg; 20.
September
Zaterdag 2 september:
Noordhollands kampioenscha'
rijden.
en één als slaapmutsje.'
De trein komt weer in beweg'
passeert Lutjebroek. 'Wat ft
daar nu weer?', klinkt het also
comotief in de bocht de vetfo
kant uit rijdt. 'Jannie. hebjija
wissel gezeten?'
Tekst en foto: Gerard Timm'1