Sloot taboe tijdens
veilige autocross
Eigen tuin bewoners Verpleeghuis
Piet Witte nu 'woeste' lasse
Weinig visie
J3edrijvigheid_
Kaars in de vorm
van het eiland
Wijsman en Bri
winnen fourso
Texelaars in
strandzesdaag
«TEXELSE j COURANT'
Lni».c»<Jcb|ibt--l »»n ilc fo
Met grate belangstelling heb ik het
rapport 'Met het oog op... morgen'
over de Texelse land- en tuinbouw
gelezen Er staan veel interessant
gegevens In, maar naar mijn mening
teleurstellend weinig visie. Ik ben
geen boer, maar zie wel een aantal
trends, die overigens ook in het rap
port staan vermeld. De vraag is hoe
de Texelse landbouw op die trends
zou kunnen reageren.
Zo leidt de mondialisering van de
landbouwmarkt tot schaalvergroting
van productiemethoden en tot lage
prijzen van buikproducten als graan,
melk en vlees. De Texelse landbou
wers proberen mee te doen, maar dat
lukt maar matig. Met name de
schapenhouderij is niet meer renda
bel. De groeimogelijkheden voor be
drijven zijn beperkt, het areaal krimpt.
Dat is logisch: het eiland wordt niet
groter. Mijn conclusie: de Texelse
landbouwsector houdt deze wedloop
niet vol. Is dat zo9 Zo nee, hoe vangt
een koe een haas? Zo ja, wat dan?
In het rapport is het antwoord niet te
vinden, alleen de wens om de schaal
te vergroten.
Dan komen er strengere regels met
betrekking tot ammoniak en
bestrijdingsmiddelen. De landbouw
op Texel staat er volgens het rapport
wat dit betreft gunstig voor omdat
hier minder gif nodig is. Toch heb ik
begrepen dat een verbod dreigt voor
een aantal middelen die noodzakelijk
zouden zijn voor met name de bollen-
sector. Hierover staat mets in het rap
port. Hoe groot is die bedreiging?
De strengere natuurbeschermings-
regels staan wel in het rapport ver
meld, maar niet veel meer dan dat.
Wat is hier de grootste bedreiging en
hoe groot is die bedreiging? Hoeveel
Bewoners en personeel van het Ver
pleeghuis hebben vrijdagmorgen de
aan de Hollewal grenzende tuin in
gebruik genomen. Die werd vorig jaar
al aangelegd door de firma
Tatenhove, maar omdat het er toen
allemaal nog wat kaal uitzag, besloot
de directie van het huis de officiële
ingebruikstelling uit te stellen. Onge
lukkig genoeg was het vrijdag, de al
enige tiid geleden geprikte datum,
bewolkt en winderig, waardoor het
gezelschap zich gedwongen zag de
plechtigheid naar binnen te verplaat
sen. Kitty Kooger, mevrouw Jonkman
en mevrouw Vlas, allen bewoners van
de somatische afdeling, wilden ech
ter wel even naar buiten rilden om te
poseren voor de fotograaf De tuin is
aangelegd naar een ontwerp van
Lindy Stroo uit Eierland en is onder
meer voorzien van brede paden,
waarop de rolstoelen uitstekend uit
de voeten kunnen, en een vijver. De
bewoners toonden zich uiterst tevre
den over het resultaat, temeer omdat
de bomen en struiken langs de Holle-
wal nog niet zó hoog zijn dat ze zijn
verstoken van de reunng op straat. De
bewoners van de psychogeriatrische
afdeling hadden al eerder een eigen
(afgesloten) tuin.
(Foto Joop Rommets)
geld is ermee gemoeid9 Is het alleen
schade door ganzen en smienten of
is er ook nog iets anders?
Wat wel uitvoerig in het rapport aan
de orde komt, is de vermindering van
het landbouwareaal. En dit is ook
duidelijk. Het loslaten van het
convenant met betrekking op het
graslandareaal lijkt me strijdig met
recreatiebelangen en het behoud van
het karakteristieke Texelse land
schap Ik denk niet dat dit de boeren
in dank zal worden afgenomen.
Ook de verzilting wordt uitgebreid
behandeld. Maar met alle respect: de
enige concreet nieuwe oplossing lijkt
me marginaal. Het omleiden van wa
ter uit de Moksloot en de Muy en het
terugdringen van brakwater uit de
Petten zullen geen zoden aan de dijk
zetten bij het bestrijden van verzilting.
Eén blik op de kaart maakt dit duide
lijk. Er wordt mets gemeld over de
aanleg van een waterbuffer waar je in
de winter overtollig regenwater naar
toe leidt om het in de zomer weer te
kunnen gebruiken. Is dat haalbaar en
wenselijk? Is dat overbodig, zijn de
duinen voldoende als waterbuffer?
Welke nadelen zitten hieraan? Zijn er
mogelijkheden voor het kweken van
zilte gewassen op het eiland?
Verder staat er in het rapport geen
woord over de maatschappelijke
druk op landschapsbescherming.
Schaalvergroting bij bedrijven brengt
de bouw van grauwe, karakterloze
schuren met zich mee, die een be
dreiging vormen voor de recreatieve
aantrekkelijkheid van Texel en voor
het behoud van het karakteristiek
Texels landschap.
In het rapport ontbreekt ook een ana
lyse van de mogelijkheden van
biomassa-energie op Texel. Zijn die
er dan niet9 Zijn er ook geen moge
lijkheden voor andere sectoren?
Tot slot staan er naar mijn idee een
paar onhaalbare wensen in, die be
trekking hebben op natuurgebieden.
Het inzetten van natuurgebied als
commerciële weidegrond is nu zeer
beperkt en uitbreiding maatschappe
lijk onhaalbaar. Daar zijn die gebeiden
niet voor. Het lijkt me niet goed mo
gelijk dat de agrarische natuur-
veremging natuurgebieden gaat be
heren. Ik twijfel niet aan hun
deskundigheid, maar wel aan de fi
nanciering van dit plan. Wie zal dat
betalen? Ik kan hier uit eigen ervaring
putten: het beheer van een natuurge
biedje van 2 hectare in Den Helder
kost ƒ45.000,- per jaar en levert ƒ0,-
op. Het is geen wonder dat men ook
zoekt naar nieuwe financierings
bronnen voor de Agrarische Natuur-
veremgmg, maar het lijkt me sterk dat
die een reele mogelijkheid wordt.
Ik zal wel op een paar tenen zijn gaan
staan, maar dit doe ik uit bezorgdheid
voor de toekomst van de Texels land-.
bouw, die mij na aan het hart ligt. Al
leen als je de knelpunten durft te ver
melden, kun je ze misschien
oplossen
Arthur Oosterbaan,
Den Burg.
Een leuk souvenir of relatie
geschenk, dat het uitstekend zal
doen in een kerstpakket, zo noemt
Brigida van Lieshout haar jongste
creatie: een kaars in de vorm van
Texel. Aan de 'westkant' heeft de
kaars de gele kleur van het strand
gekregen, compleet met blauwe
zee en branding.
Het is de bedoeling dat de gebruiker
rond de twee lonten het strandzand
strooit dat in een zakje wordt bij
geleverd. 'Ook dan brandt de kaars
zeker een uur', aldus Van Lieshout,
die eerder tekende voor de gedich
ten op de Texel-kalender die tijdens
Kunst in Zee werd gepresenteerd.
Van Lieshout figuurzaagde de vorm
en liet aan de hand daarvan bij Hans
Boom een ijzeren mal maken. De
dames van de kaarsenmakerij in de
oude melkfabriek aan de Schilder-
weg gieten de kaarsen met behulp
van de mal met de hand. 'Daardoor
is iedere kaars uniek.' Enkele
horecazaken hebben het kleinood
inmiddels besteld en dinsdag zal
wethouder Nel Eelman een exem
plaar in ontvangst nemen voor het
gemeentearchief. Voor consumenten
is de kaars uitsluitend te koop bij
boetiek Déja-Vu in de Weverstraat
De eilandkaars. rustend op de mal waarmee die is gemaakt, van Lieshout wil de
auteursrechten op de kaars verkopen om andere kunstprojecten te financieren.
Met 38 stablefordpunten eind>
Henk Wijsman en Dirk Jan Brinl
eerste bij de clubkampioensctw
foursome die zondag op de golt
werden gespeeld. Bij deze spel ss
vormen twee spelers een tea'
wordt met één bal gespeeld:
beide spelers slaat op de or
holes af. de andere op de eve
les. Daarna wordt om beurten
gespeeld. De teamleden hebbe
gezamenlijk handicap en prol
over achttien holes zoveel mo le
stablefordpunten te behalen
man en Brinks werden op de
gevolgd door Cees Boks
Büthker, die 37 punten behae
Willem Speelman en Ruud
werden met 35 punten derde
Bij de dames mochten
Wijsmane en Claudia Montag
punten de wisselbeker in ontv
nemen. Titelverdedigers Els Po j|s
en Martine Zandje scoorden 3S
ten, waarmee ze op een
plaats eindigden, net voor
Boorsma en Margreet de Graa'
ook 35 punten haalden
Gisterochtend is in Hoek van Ho la
91
de strandzesdaagse van staf
gaan, een wandeltocht over 1' oh
over het totale strand van Noo' 1
Zuid-Holland. Onder de deelne
zijn ook Texelaars. De 59-jarigo
Geus uit den Burg loopt de tocK
de 11" keer. Siem Plaatsman
Waal (61) doet het voor de ze» he
keer en Adne Westerlaken (4 sc
Den Burg maakt de tocht voo
eerst. Zaterdag is de finish
Helder.
DAAR RED JE
LEVENS MEE
lei
in
v,
it
30
on
k\
uv
1e1
iet
DINSDAG 25 JULI 2000
van de Texelse organisatie. 'Het is
hier superveilig en alles is hier pnma
geregeld.' De buiten-Texelaars, die
naar het eiland waren gekomen met
kleurige tourbussen die waren omge
bouwd tot rijdende garages waaruit
flitsende crosswagens kwamen rol
len, gaven het rennerskwartier een
De vliegende start bij de Formule 1 zorgde voor veel spektaxei.
Veel brokken werden niet gemaakt, maar soms ging het toch mis. De rode vlaggen gingen in de lucht nadat de wagens van Bonito
Daalder en Cor Snoeij waren gecrasht 'Een dramabaan', oordeelde laatstgenoemde over het aangepast parcours.
Waar eerdere edities van de autocross regelmatig werden stil
gelegd omdat een of meerdere wagens ondersteboven in sloot
lagen, ging de rode vlag zondag een stuk minder vaak omhoog.
Uit veiligheidsoverwegingen was de vaart gehaald uit het rechte
eind richting Genteweg, waarop de wagens topsnelheden be
reikten en zich aan het eind meer dan eens in de prutsloot boor
den. Voor de coureurs kwam het zondag vooral aan op
behendigheid. Voor de liefhebbers van een verfijnde rijstijl was
het een verademing, maar de kijkers die voor het ruige werk
kwamen vonden het rondjesrijden maar een saaie bedoening.
Óf een veilig parcours óf met verze
kerd zijn. Onder druk van deze keuze
van de Koninklijke Nederlandse Auto
cross Federatie (KNAF) had de orga
niserende MAB-club met alleen het
traditionele parcours veranderd in
een baan met wat flauwere bochten,
maar waren ook andere veiligheids
voorzieningen aangebracht. Zo had
den de hooibalen tegen de binnen
ring plaatsgemaakt voor een
ploegvoor met daarachter een wal
grond. De baancommissarissen had
den hun riskante plek op het gras
verruild voor een standplaats op een
berg grond. Geen overbodige voor
ziening, ondervond Mark Peter Graaf,
die desondanks op de vlucht sloeg
toen een overkantse bolide recht op
zijn zandheuvel afreed en deze bij
kans tot het topje wist te beklimmen.
Gezellig uitstapje
De snelheden, met name in de For
mule 1 -klasse, waarbij voor het eerst
een 'vliegende start' werd toegepast,
liepen hoog op De zelfgebouwde
bolides, doorgaans uitgerust met
motoren van tussen de 500 tot 700
paardenkrachten, bereikten regelma
tig snelheden van 100 tot 120 kilome
ter per uur. Het zijn wagens waarin
bedragen van tussen de ƒ25.000,- en
ƒ50.000,- zijn geïnvesteerd en - zo
als viel te horen aan het motorgeluid
- die tot in de perfectie zijn afgesteld.
Voor de 24 overkantse coureurs die
dit weekend naar Texel waren geko
men, was de autocross niet alleen
een gezellig uitstapje want hoe goed
de onderlinge sfeer tijdens de feest
avond en in het rennerskwartier ook
was, tijdens de race stond de eer op
het spel.
Wereldkampioen
'De baan is perfect', constateerde
coureur Willem Koopmans uit
Alkmaar, die wegens materiaalpech
overigens op het oordeel van zijn
zoon Ko moest vertrouwen. De
Noordhollander was onder de indruk
Tekst en foto's Gerard Timmerman uitslagen
Formule 1 Texelaars: 1: Martijn de
Veij, 2. Kees Pol jr., 3. Egbert van der
Werf, 4. Frans Coevert, 5. Pascal
Spigt, 6. Jaap Veltkamp.
Rodeo: 1. Bert Uitgeest, 2. Pablo
Brandenburg, 3. Joost van Heer
waarden, 4. Stefan de Wit, 5. Simon
Koopmans, 6 Otto Goënga.
Finale met-Texelaars: 1.
Bijlsma, 2. Frankie Wainman j|
Peter Ruig, 4. Fred Hink, 5, AxeH
6. Toon Vronmk.
Winnaar 4 cilinder vrije klasse:l|
Prins.
Winnaar superfinale: Frankie*
man jr.
wat on-Texelse aanblik. De pits werd
bevolkt door grote mannen die druk
sleutelend aan hun materiaal hun
kansen wogen 'Een snelle wagen is
één, maar je moet ook een goede
coureur zijn.' Ouwe Bijlsma uit Sint
Anne Parochie. Fred Hink uit Heiloo,
Jan van der lest uit Drachten en onze
eigen Martijn de Veij werden als favo
riet getipt. De Texelaar was ingeno
men met de komst van Murray
Harrisson, de heersende wereldkam
pioen. die op Texel voor het eerst op
een grasbaan reed.
Hobbelig
'In Engeland zijn we gewend aan het
rijden op gravel en hebben we een
vangrail naast de baan. Het is hier
wat hobbeliger, maar zolang ik maar
uit de greppel blijf moet het allemaal
wel lukken.' Harrisson reed zijn rond
jes in de wagen van De Veij, die voor
de gelegenheid voorzien was van een
gouden dak, waarmee alleen de we
reldkampioen mag rijden. Zodra De
Veij zelf aan de beurt was, werd het
dak vervangen door zijn eigen blauwe
exemplaar.
De rijlstijl van de Engelsman, en ook
die van landgenoot en oud-wereld-
kampioen Frank Wainman jr., was
voor de liefhebbers een genot om te
zien. 'In de bocht nét op tijd het
kontje erin. Daaraan kan je toch zien
dat zulke lui over veel techniek be
schikken', wist een Texelse coureur
te vertellen.
Overbrenging
Waar geroutineerde rijders op de
baan in hun element waren, hadden
sommige Texelaars het zwaar te stel
len op het aangepaste parcours. 'Dit
is mets voor mij. De oude baan was
een stuk langer en daarop kwam ik
veel beter uit. Er zit niets anders op
dan de overbrenging aan te passen',
mopperde Cor Snoei), nadat hij in de
Rodeoklasse met Bonito Daalder een
Dat de hoge positie voor de baancommissarissen geen overbodige maatregels w
wees de manoeuvre die Linda Smit met haar Voivo uitvoerde.
aanvaring had gehad, waarbij beide
crosswagens een duikeling maakten.
In de finale overkwam het Ronald
Uitgeest, die volgens ooggetuigen
door broer en de latere winnaar Bert,
opzij werd gezet. 'Was dat zo? Het is
jammer dat ik er uit lig, maar dat hoort
bij het crossen. Volgende keer beter
Tweede in de rodeo werd Pablo
Brandenbrug en de derde plaats was
een prooi voor nieuwkomer Joost van
Heerwaarden. In de finale van de 4-
cilinder vrije klasse zag Jan Jacob de
Jong de vierde plaats aan zijn neus
voorbij gaan. De enthousiast rijdende
Texelaar werd in de finale gediskwa
lificeerd omdat hij tot tweemaal toe
inhaalde terwijl er met gele vlaggen
werd gezwaaid.
'Ken jij al die jonge jongens? Ik met
meer hoor', informeerde de al wat
grijs aan de slapen zijnde baan
commissaris Hank Witte, kort nadat
een blauwe Volvo zijn hoge stand
plaats heeft geramd. 'Zag je me weg
springen?' De verantwoordelijke 'jon
gen' blijkt een meisje te zijn, dat zich
voorstelt als Linda Smit en mans ge
noeg is om zelf de ketting aan de
tractor te koppelen Een baantje als
chauffeur op trekker blijkt overigens
populair, ondervond Werner Dros. 'Ik
werd gebeld door een man die inter
nationaal chauffeur is en vroeg of hij
vanmiddag op de trekker mocht rij
den.'
Bij de 'buiten-Texelaars' ging de over
winning naar Ouwe Bijlsma, die
Frankie Wainman jr. van het lijf wist te
houden. Derde werd Peter Ruig.
Martijn de Veij was in de Formule 1-
klasse goed op dreef. Met een 8,3 li
ter Chevrolet V8 motor was hij zijn
Texelse opponenten te snel af. 'Het
werd ook wel eens tijd. Want ik sta nu
al drie keer achter elkaar in de finale,
zonder te winnen.'
Temidden van de vele onbekende
gezichten in het rennerskwartier van
de autocross viei ook een oudge
diende te herkennen. 'Piet Witte, alias
De Woeste, aangenaam', haalde de
oud-coureur, die zondag als lasser
van de partij was, zijn officièle KNAF-
licentie tevoorschijn. Witte behoorde
tot 1985 tot de trouwe autocrossers
die het evenement kleur gaven, een
tijdperk waarin begrippen als For
mule 1 en Rodeo op Texel nog moes
ten worden uitgevonden. Er werd ge
reden in afgedankte karren waarop
met stalen profielen bumpers waren
gelast en die met een kwast enigszins
toonbaar waren gemaakt. Onder de
ie
motorkap werd met veel creafa
maar met weinig geld, het nodig;
sleuteld om hoge snelheden te bftrot
ken. Witte ging in zijn topjaren
confrontatie met zijn mederi|der:
uit de weg, wat kon resulter; sht
flinke averij. Ooit reed hij zelfs eer|de
rondje tegen het verkeer in.
woeste rijstijl leverde hem zijn
naam op. Als lasser in de pits wt
monteur, die destijds bij Cebec eg
nu bij Frans Stolk Mechanisatie
probleem uit de weg gaat, pre
hoe hij de brokken waarmee de
dige generatie crossers zoi
kwam aanzetten aan elkaar m
'bakken'.
(Foto Gerard Ti
