Leefbaarheid en toerisme
gaan niet altijd samen
I
Jubileumeditie Texelpop
is voorlopig van de baan
Cjrocn 'wartsJexels in het hart
Nieuws van de provincie
Horeca tegen gebruik De Koninghal
De Wit v.o.f.
'orgen toenemende monocultuur onderzocht
Surfers in de
problemen
Man steekt
tent in brand
Boodschappen
Open dag politie
-
Collecte
Wandeltocht
m Woningnood
m Ingrid van Lubek
TEXELSE^COURANT
SUPER DE BOER
EUR0MASTER
slijterij-wijnhandel
WIE WAT WAAR
TEXEL 2001
e<
tte'0?
Kijk in deze krant!
DINSDAG 10 OKTOBER 2000
JGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11519
kdvertenties/abonnementen/bezorging:
Ipinbaan 6
791 MC Den Burg
elefoon 0222 - 36 26 00
elefax 0222-31 41 11
/erschijnt dinsdag en vnjdag
Uitgave van Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Redactie: Warmoesstraat 45, Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 20. fax 0222 - 32 30 00
e-mail: tcmeuws@tref.nl
Buiten werktijd: Gerard Timmerman, tel. 31 46 87
of 06-22 14 02 75
Losse nummers 1,70, abonnementsprijs 60,40 per half jaar.
aar de toename van het aantal overnachtingen en de
zoensverbreding gunstig zijn voor de eilandeconomie,
rmen ze een bedreiging van de leefbaarheid. Dat consta-
en onderzoekers dr. Jaap Lengkeek en ir. Koen van der
Iden van de leerstoelgroep Sociaal-ruimtelijke Analyse
n Landgebruik van de Wageningen Universiteit. Op ver-
ek van '10 voor Texel' schreven ze de Leefbaarheids Ef-
:t Rapportage (LER) 'Eiland in Evenwicht', waarin wordt
concludeerd dat de leefbaarheid een belangrijke rol moet
jgen bij het maken van toekomstig beleid voor Texel. De
iportage is vandaag aangeboden aan het college van b
w.
onderzoekers, die zich baseren
literatuurstudie, analyse van
ïidsdocumenten en interviews
20 (anonieme) Texelaars, signa-
0 een spanningsveld tussen toe-
sche exploitatie (4,4 miljoen over
gingen per jaar), het behoud van
idkarakter en de leefbaarheid van
|13.400 Texelaars. 'Het mag dan
Texel nog met zo slecht gaan, er
igt met de groei van het toerisme
Texel wel een monocultuur te ont-
in', luidt een weinig verrassende
iclusie in de rapportage, die ook
mdere opzichten niet heel veel
jwe feiten bevat, of het moet de
statermg zijn dat de Texelse
iidsmakers zich nog niet echt
iben laten leiden door
aarheidsaspecten. De rappor-
moet daarom vooral worden
ien als een leidraad voortoekom-
beleid.
plannen voor de toekomst van het
isme en voor het eiland als geheel
iden de gemoederen dan ook da-
^ezig, signaleert het tweetal. Re-
waarom '10voor Texel', dat zich
it voor de natuurlijke en culturele
irden van het eiland, heeft ge-
igd om de effecten van het toe-
1e op de leefbaarheid op het ei-
te onderzoeken. Het rapport
betaald door Heidemei
i.OOO,-) en de gemeente
000,-)
Uitdaging
de studie naar leefbaarheid stel
de onderzoekers zich een grote
laging, niet in de laatste plaats
dat alleen al het begrip zich niet
delijk laat omschrijven. Ze zien
baarheid als de mate waarin de
ntelijke, economische, sociaal-
lurele en politieke omgeving vol
daan de wensen van de gebrui-
s van de omgeving. Zowel de
elaar als de toerist valt binnen
ie definitie. Het rapport richt zich
iter op de Texelaars,
onderzoekers stellen de vraag in
iverre positieve en negatieve as
ten rond de leefbaarheid kunnen
rden bepaald, objectief dan wel
Jjectief. 'Gebrek aan balans en
«efgroei zijn meestal negatieve
wikkelingen die niet door iedereen
dezelfde manier worden waarge
nen.' Dat blijkt ook uit de verschil-
in beleving ten aanzien van een
ital zaken die verderop in dit arti-
aan bod komen.
de interviews met een twintigtal
«iders komen veel opmerkelijke,
ar ook herkenbare meningen en
itwee surfers die vrijdagmiddag
hoogte van de Razende Bol en
*1 de Hors in de problemen kwa-
is er een opgepikt door de
töerse reddingboot. Ook de
ïlse Zalm was gealarmeerd, maar
o bleek dat de Dprus Rijkers al in
duurt was, konden de Texelse red
's voortijdig terugkeren. Eén van
iwee surfers slaagde erin op eigen
Wit de Hors te bereiken.
Politie heeft in de nacht van don-
'dag op vrijdag een 42-jarige
'tse gast van camping De Krim
gehouden, nadat deze de voort
aan een caravan van een mede-
npeerder in brand gestoken. De
'Tbrandde volledig uit. Enkele goe-
raakten beschadigd. De ver
ste werd na verhoor in de loop
benacht in vrijheid gesteld. Een
eerder op de avond bleek de
leiding voor zijn daad.
clichés naar voren. Met name hoe de
Texelaars zichzelf zien. Als gemoede
lijk en informeel, mensen die het snel
goedvinden. De Texelaar heeft weinig
op met gezag en wil lekker blijven
aanrommelen. Overkanters moeten
zich vooral niet met het doen en la
ten van de Texelaars bemoeien. In het
rapport staat ook' 'De eilanders heb
ben geen hekel aan 'immigranten',
maar soms zijn er wel wrijvingen, bij
voorbeeld als het gaat om overlast.
De nieuwkomers zijn de eersten die
klagen over zaken die voor de men
sen die hier al wat langer wonen, in
herent zijn aan het eilandbestaan.
Bijvoorbeeld het vliegveld. Dit spel
gaat over en weer. Soms zijn het juist
de 'overkanters' die zich inzetten
voor het behoud van 'typisch Texelse'
zaken', constateren de onderzoe
kers.
De twintig Texelaars die zijn geïnter
viewd betreft een met zorg geselec
teerd gezelschap. In het rapport wor
den ze niet met name genoemd,
maar hun leeftijden, woonplaats en
beroep worden wel prijsgegeven.
Doordat ze door elkaar zijn geplaatst,
zijn de personen niet te traceren. Uit
de gesprekken blijkt dat de onder
vraagden zich vaak ophouden in na
tuur- en cultuurgebieden en hun ei
gen favoriete plekken hebben. Dit zijn
doorgaans de gebieden waarin de
Tijdens de landelijke open dag op
zaterdag 14 oktober kan het publiek
tussen 11.00 en 16.00 uur bij het
politiebureau in Den Helder kennis
maken met het werk van de politie,
met name waar het de verkeers
veiligheid betreft. De toenemende
mobiliteit leidt tot een grotere kans op
slachtoffers in het verkeer. Afwijkend
verkeersgedrag draagt hier in een
belangrijke mate aan bij. Hierbij valt
te denken aan alcoholgebruik, te
hoge snelheid, geen acht slaan op
rood licht en het met-gebruiken van
gordel of helm
Op de open dag zijn er stands over
de genoemde onderwerpen. Daar
naast kunnen bezoekers onder bege
leiding zelf een lasergun hanteren om
een snelheidmeting te doen en mo
gen zij na het eten van een rumboon
blazen op het ademanalyseapparaat
om het alcoholpercentage te bepa
len. In een tent over snelheid is een
vrachtautosimulator opgesteld, waar
mee men onder begeleiding een ritje
kan maken. Ook zullen er diverse
demonstraties worden gehouden. Zo
zullen brandweer, GGD en politie la
ten zien wat er voor komt kijken om
een bekneld slachtoffer uit een auto
te halen. Remproeven met een snel
heid van 50 en 30 km/u laten zien hoe
lang de remweg is en wat de gevol
gen kunnen zijn als de bestuurder een
seconde te laat reageert.
De jeugd kan onder begeleiding een
verkeerstest afleggen in de
verkeerstuin en zo een 'rijbewijs' met
de eigen naam behalen. Op een cir
cuit van tien bij vijf meter kunnen kin
deren hun behendigheid testen door
een op afstand bestuurde elektrische
auto langs allerlei hindernissen te
loodsen Voor de wat oudere jeugd is
een ritje in de kartbaan een hele be
levenis. Hierbij gaat het er om zo snel
mogelijk een parcours af te leggen,
waar diverse stoplichten zijn opge
steld.
Het aantal parkeerplaatsen aan de
Bastiondreef is beperkt, bezoekers
wordt derhalve aangeraden per
openbaar vervoer te komen. Bezoe
kers die met de trein komen, dienen
uit te stappen op station Den Helder-
Zuid Daar staat een (gratis) bus van
Connexxion gereed.
toerist zich wat minder laat zien. Een
enkele keer wordt geklaagd over ver
minderde toegankelijkheid van be
paalde gebieden. De Koog en mark
ten en braderieën worden zorgvuldig
gemeden. Om drukte te vermijden
worden boodschappen vaak 's mor
gens vroeg gedaan. De concentratie
van toeristen wordt gewaardeerd.
Het geeft de mogelijkheid om de
drukte te ontvluchten, wat als prettig
wordt ervaren. Er zouden plekken
moeten blijven waar je niemand te
genkomt.
Landschap
Het Texelse landschap wordt duide
lijk op prijs gesteld, evenals de varia
tie daarin. Dat de karakteristieke
openheid wat verdwijnt door de
bouw van schuren en boomsingels
wordt minder gewaardeerd. Een aan
tal ondervraagden maakt zich zorgen
over het afnemende landbouwareaal,
anderen vinden dat de natuur erop
vooruit is gegaan. De één vindt dat
kamperen bij de boer een zekere on
rust geeft op plekken waar het altijd
rustig is geweest. Anderen vinden het
juist een positieve ontwikkeling, zo
lang het maar kleinschalig blijft. De
uitbreiding in de bungalowsector is
weinigen ontgaan. De waardering is
wisselend. Sommigen vinden ze wei
nig Texels en teveel van hetzelfde,
anderen zijn er onverschillig onder.
De Koog wordt on-Texels en romme
lig gevonden, maar er wordt ook ver
betering geconstateerd. De Groene-
plaats wordt enkele malen genoemd
als voorbeeld hoe het niet moet. De
meeste ondervraagden vinden Texel
wel vol genoeg. Het beeld bestaat dat
jongeren steeds meer worden ge
weerd. Aan de ene kant vindt men dat
de jeugd de toekomst heeft, aan de
andere kant geven jongeren overlast.
Toch willen veel ondervraagden dat
Texel zich op alle doelgroepen blijft
richten.
De seizoensverbreding heeft een
.vZ
cifbOWwXvJ?
Het groeiende toerisme kent nogal wat neveneffecten, zoals afgebeeld in deze collage. Volgens de onderzoekers bedreigen deze en andere factoren in toenemende mate de leef
baarheid van het eiland.
positief effect op de werkgelegen
heid. Maar voor de ondernemer en
zijn of haar medewerkers wordt de
rustige periode steeds korter. Het
combineren van werk in de toeris
tische sector en het opvoeden van
kinderen wordt daardoor zwaarder,
Logiesverstrekkers doen het qua ex
ploitatie gemiddeld goed, terwijl er in
de horeca veel concurrentie is. Het
beeld over de horecaondernemers in
De Koog is niet positief: er heerst
harde concurrentie en er is weinig
continuïteit Een deel van de exploi
tanten heeft weinig oog voor de lange
termijn en de niet fraaie uitstraling van
de badplaats als geheel.
Het gevoel heerst dat er duidelijkheid
moet komen, zodat iedereen weet
waar hij aan toe is en er een betere
handhaving plaatsvinden. Maar er
bestaat ook weerstand tegen de dure
plannenmakerij en daarom willen
deze ondervraagden gewoon liever
op de oude voet doorgaan. Plannen
worden soms als een bedreiging ge
zien, nadat ze mogelijkheden in de
toekomst beperken.
In het begeleidende persbericht zeg
gen de onderzoekers dat uit hun rap
port een 'genuanceerd beeld van
leefbaarheid in relatie tot toerisme'
naar voren kwam. Met name de door
hen opgevoerde 'echte' Texelaar
vraagt zich af of het eiland met word
overspoeld en overheerst door het
toerisme. Als positieve kanten van
het toerisme werden genoemd de
belangrijke bijdrage aan de Texelse
economie en het hoge
voorzieningenniveau. Drukte, over
last en eenvormigheid worden als
onplezierig ervaren Onzeker zijn
Texelaars over de vraag hoe het nu
verder gaat en wie op het beleid kan
worden aangesproken (gemeente,
ondernemers of belangengroepen).
Cultureel erfgoed
Uit bestudering van verschillende
beleidsdocumenten maken de on
derzoekers op dat het Texel op het
Lees verder pagina 5
Texelpop gaat dit jaar niet door. De organiserende Stich
ting Popmuziek Texel (STIPT) wilde de twintigste editie van
het festival in de Burgemeester De Koninghal houden, maar
dat stuitte op verzet van Question Plaza-exploitant Ed
Stiekema, die de Texelse afdeling van Horeca Nederland
inschakelde. Daarop trok STIPT de vergunningaanvraag in.
Volgens Stiekema is Question juist bedoeld en voor veel
geld aangepast voor dit soort evenementen. STIPT vindt
daarentegen dat de Texelse bands en het publiek in
Question niet uit de voeten kunnen. De partijen hebben
begrip voor eikaars standpunt maar een compromis lijkt uit
gesloten.
Een grote hal waarin alle bands on
der dezelfde omstandigheden kun
nen spelen en waar het publiek ook
de gelegenheid heeft in een afgele
gen hoekje een praatje te maken. Om
deze redenen wilde STIPT de twintig
ste uitvoering van Texelpop in de Bur
gemeester De Koninghal en niet in
Question Plaza laten plaatsvinden.
Vroeger is de hal menig keer goed
bevallen tijdens de presentatie van de
Texelse bands aan het publiek. Na
het gereedkomen van het (onder
meer) met gemeenschapsgeld ver
bouwde Question Plaza is het festi
val daarheen verplaatst, maar
Question is volgens STIPT alles be
halve ideaal. 'We moeten daar met
twee podia werken. Van de bands die
in het kleine tussenzaaltje speelden
kregen we klachten. Die wilden na
tuurlijk ook graag voor een groot pu
bliek optreden. En daarin hadden ze
eigenlijk wel gelijk: gelijke monniken,
gelijke kappen is een wezenlijk ken
merk van Texelpop'. zegt STIPT-se-
cretaris Mare Roeper. 'We zijn een
beetje uit ons jasje gegroeid en kun
nen al die bands niet kwi|t in de grote
zaal van Question. Het podium is te
klein en er is te weinig opslagruimte
zodat een snelle wisseling van appa
ratuur tussen al die optredens door
niet mogelijk is. Bovendien komt een
deel van het publiek met speciaal
voor de muziek maar om vrienden en
kennissen te ontmoeten en gezellig
wat bij te praten. In Question kan dat
niet.'
Vorig jaar week de organisatie uit naar
zwembad Molenkoog. Voor de
jubileumuitvoering wilde STIPT terug
keren op het oude nest en vroeg zij
bij het college van b en w een tap-
vergunnmg aan voor de De Koning
hal, maar dat is Ed Stiekema en Jook
Nauta van Horeca Nederland-afde
ling Texel in het verkeerde keelgat
geschoten. Roeper 'We wilden de
kwestie niet tot het einde uitvechten
en hebben ons teruggetrokken. De
onzekerheid over de uitkomst van
deze geschiedenis is geen basis
waarop je een festival kunt organise
ren.' De veertien bands die zich in
middels hadden aangemeld hebben
bericht gekregen dat Texelpop is ver
plaatst naar een nog nader te bepa
len tijdstip. Hun aanmelding blijft gel
dig.
Een gesprek tussen Roeper en Nauta
heeft wel geleid tot begrip voor el-
kaars standpunten, maar met tot een
werkbaar compromis Nauta:
'Question is een voorziening die spe
ciaal is afgestemd op dit soort cultu
rele festiviteiten. De gemeente heeft
er geld ingestoken en dan zou het erg
vreemd zijn dat het festival in een
andere, gemeentelijke hal zou wor
den gehouden Op de achtergrond
speelt Stiekema's bedrijfsbelang
mee. erkent Nauta. 'Het gevaar van
paracommercie ligt altijd op de loer,
al hoewel het in dit geval misschien
wat genuanceerder ligt Toch is het
vanwege de oneerlijke concurrentie
goed om vast te houden aan de ge
stelde randvoorwaarden en de norm
met te verleggen. Als je hiervoor een
uitzondering maakt schep je moge
lijk een precedent en gaan meerdere
feesten zich buiten de horeca om af
spelen. Horeca Nederland hoort zich
tegen die ontwikkeling te verzetten.'
Stiekema: 'De gemeente moet het
goede voorbeeld geven. Er is ruim vijf
ton geïnvesteerd in onder meer de
geluidsisolatie van Question. Het zou
goed scheef zijn als juist de ge
meente een andere hal beschikbaar
zou stellen.' Volgens Stiekema komt
de schouwburg- en gemeenschaps
functie toch al nauwelijks uit de verf.
'Vorig jaar hebben maar drie vereni
gingen van Question gebruik
gemaakt. De toneelclubs laten ons
De collecte voor geestelijke gehandi
capten die in de week van 25 sep
tember werd gehouden, heeft op
Texel het recordbedrag van
ƒ10.447,85 opgebracht. Tien procent
van de opbrengst gaat naar Begeleid
Wonen Texel, waar mensen met een
verstandelijke handicap worden be
geleid in het zelfstandig wonen.
De opbrengst was als volgt verdeeld:
Den Burg 4.666.05: omgeving Den
Burg 807,85: Den Hoorn ƒ568.80,
PH-polder en 't Hornt|e 273.-;
Oudeschild ƒ744,60; De Waal en
omgeving ƒ506,65; Oosterend
ƒ871,15; De Cocksdorp ƒ406,45,
Eierland ƒ547,25: De Koog 830,65,
Het Noorden ƒ225,40.
links liggen. De nadruk ligt op activi
teiten die ik zelf organiseer, de disco
in de zomer en de folkoptredens in
het najaar.'
Volgens Mare Roeper stond wethou
der Nel Eelman (CDA) aanvankelijk
welwillend tegenover het verzoek van
STIPT maar na de protesten van
Horeca Nederland en de vragen van
Stiekema trok de organisatie de
vergunningaanvraag in, zodat het
college geen beslissing hoefde te
nemen. Roeper wil met alle betrokke
nen rond de tafel om toch over die
énejubileumuitvoenng in 2001 over
eenstemming te bereiken. Jook
Nauta liet desgevraagd al vast weten
daar geen heil in te zien. 'Als het met
lukt moeten we gaan nadenken over
een andere opzet. Met minder bands,
bijvoorbeeld', zegt Roeper. En zonder
(tap)vergunnmg in de De Koninghal?
'Geen denken aan. Met het rook
verbod valt nog wel te leven, maar
geen feest zonder bier.'
De herfstwandeltocht van wandel
sportvereniging Het Gouden Boltje
voert zaterdag langs de mooiste
plekjes in en rond De Waal De start
vindt plaats tussen 13.00 en 14.00
uur vanuit hotel De Weal aan het
Hogereind, de afstanden bedragen
vijf en tien kilometer Het inschrijfgeld
is ƒ5,-, de opbrengst komt geheel ten
goede aan De Zonnebloem. Aanmel
den en inschrijven kan alleen bij het
startlokaal op de dag van de tocht. Bij
de finish (die om 18 00 uur sluit) kun
nen liefhebbers zich tevens inschrij
ven voor de najaarswandeling die op
12 november bij Den Hoorn wordt
gehouden. Voor meer informatie: Ben
Roest. tel. 314451
(Foto's arctoct Texelse Courant/atóekng vormgeving L&R)
De artikelen over de woningnood op
Texel in de krant van afgelopen vrij
dag zijn niet onopgemerkt gebleven.
Voor RTL 4 en Radio Noord-Holland
vormden zij aanleiding om over het
eiland te berichten Raadslid Pieter
de Groot (D66) klom in de pen en
verweet directeur Jan van Andel van
de Stichting Wonen Texel 'ongenuan
ceerd gekat'. Van Andel diende De
Groot meteen op constructieve wijze
van repliek. Pagina 2
Vier jaar lang moest bij Ingnd van
Lubek alles wijken voor dat ene doel:
optimaal voorbereid aan de start ver
schijnen van de triatlon op de Olym
pische Spelen. Een blessure zorgde
voor ernstige tegenslag en hoewel ze
uiteindelijk wél kon meedoen, pres
teerde ze met haar drieëndertigste
plaats ver beneden de verwachtingen
die ze met haar eerdere prestaties
had gewekt. Vandaag een week ge
leden keerde ze terug uit Sydney en
kon ze aan andere dingen gaan den
ken. Pagina 5
(Advertentie)
(fhKt ^fort -Jrxti i ia htt lnrt_
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant folders van
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
II DE EUROPESE 6AN0ENSPEClAllST
gemeentegids
NEE- sticker
maar wel geïnteresseerd?
Folder verkrijgbaar op
Spinbaan 6
(Advertentie)
.,4or**>oe
i O®
va* u0\\a*°
Provinciale Begroting 2001;
geld voor leefbaarder Noord-Holland.
Fort Spijkerboor ontvangt meer bezoekers.
Erfgoed park in Uitgeest.
NoordlZTollond
