Bartels: Texelse keten
lamsvlees haalbare kaart'
Texel topper op gebied
van energiebesparing
f
Stoppen met roken: 'Wat je wilt, dat kun je'
Gevoel 'het is nu of nooit' overheerst
Vi
Zeldzame zwaardvis in netten TX 3
ff
Linedansen in 't Skiltj
c* Pp.
Ongewoon
1-1-2
.TEXELSE COURANT
Goede resultaten
voor Z-ruiters
p
SSzSaSi
Uitslagen Tevoko
Voetbaluitslagen
Golfers houden
snertwedstrijd
DINSDAG 21 NOVEMBER 2000
de keten en een hogere prijs voor
'Echt Texels lamsvlees' te betalen. De
geraadpleegde ondernemers kunnen
per jaar naar schatting 7.500 kilgram
lamsvlees verwerken, wat ongeveer
overeenkomt met het aanbod dat
door de keten kan worden gereali
seerd. Ovengens is er nu vooral vraag
naar ruggen en bouten van het lam,
terwijl er meer onderdelen beschik-
baar komen voor de afzet en verwer
king
Het voornemen is om de keten op het
eiland te starten en later uit te brei
den naar andere delen van het land.
Op deze wijze kan waarschijnlijk aan
de korte leveringstemlijn worden vol
daan. een wens die door restaurant
houders is aangegeven. Eén van hen
heeft zich al aangeboden om als
manager van de keten te willen op
treden.
Nu Bartels het onderzoek heeft afge
rond, is het tijd voor de volgende stap
om te komen tot de lamsvlees keten.
Daartoe vraagt het college de raads
commissie vanavond groen licht te
geven voor het tweede traject, het
mobiliseren van de betrokken par
tijen.
Dat de exclusiviteit van het Texels lamsvlees onomstreden is bleek toen de Franse
predident Chnrac bi] zijn bezoek aan Nederland het verzoek deed om het op het menu
van het staatsbanket te zetten. Het vlees werd geleverd door Aad van Heerwaarden.
Dat er met drt gegeven verder geen reclame is gemaakt, zegt veel over de promotie van
het lamsvlees. (Folo arclwl Tetelsx Cmnmtl
vlees in Texelse eethuizen geen
goede reclame voor het locale
schapenras.
Met als gevolg dat de schapen
houderij steeds verder afneemt. Een
ongewenste ontwikkeling, vindt on
der andere het college. Niet alleen
omdat de landbouw daarmee ver
smalt, maar ook omdat schapen in
een weiland een belangrijk visite
kaartje van Texel zijn. Om te onder
zoeken of het tij door de instelling van
een lamsvleesketen is te keren, nam
de gemeente Bureau Bartels in de
arm. Om een indruk te krijgen hoe
wordt gedacht over de realisatie hier
van en welke knelpunten worden ver
wacht voerde Bartels de afgelopen
tijd gesprekken met vertegenwoordi
gers uit de verschillende keten
onderdelen.
'Het is nu of nooit', luidde een uit
spraak van een van de ondervraag
den. Want als initiatieven uitblijven zal
het aantal Texelse lammeren verder
afnemen. De voorstanders van de
keten dringen er daarom op aan zo
snel mogelijk tot realisatie over te
gaan. Gebleken is dat binnen de
houderij, onder de veehandelaren, bij
de verwerkers en de restaurants
meerdere belangstellenden zijn. Bijna
tweederde van de ondervraagden wil
deelnemen aan de keten. Maar de
meesten stellen wel voorwaarden,
waaraan volgens de onderzoekers
ovengens wel is tegemoet te komen.
De verwachting is dat schapen-
boeren voor de extra werkzaamhe
den (ketenbewaking) die ze moeten
verrichten een gulden extra (onge
veer tien procent) per kilogram ge
slacht gewicht extra zullen vragen.
Omdat het vlees zich voor die meer
prijs wel moet onderscheiden van de
rest, gaan er criteria gelden voor
smaak, kleur, geur en andere kwali
teiten van het vlees.
Als daaraan wordt voldaan lijkt een
flink deel van de restauranthouders
bereid om lamsvlees af te nemen uit
Er bestaat voldoende animo voor
het opzetten van een Texelse
lamsvleesketen, waarbij de locale
lekkernij wordt geproduceerd en
verwerkt volgens een gecontro
leerd systeem en voorzien van een
kwaliteitskeurmerk in erkende res
taurants wordt geserveerd. Dat
concludeert Bureau Bartels uit
Amersfoort, dat de mogelijkheden
van een samenwerkingsverband
tussen schapenhouders, handel
aren, slachters/verwerkers en
horeca heeft onderzocht, met als
doel de promotie van het Texelse
lamsvlees en de consumptie te sti
muleren. Dat is nodig, want het is
nu of nooit, aldus één van de on
dervraagden.
Dat het niet goed gaat met de Texelse
schapenhouderij is geen nieuws De
concurrentie van buitenlands lams
vlees drukt de pnjzen en de nchtlijnen
op het gebied van milieu worden aan
gescherpt, waardoor steeds de scha
pen als neventak in de veehouderij
zijn aantrekkelijkheid verliest Maar
ook de promotie van het exclusieve
Texelse lamsvlees laat te wensen
over. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het
verzoek van de Franse president
Chirac om tijdens het staatsbanket bij
zijn bezoek aan Nederland Texels
lamsvlees op het menu te zetten. Een
gegeven waarmee in promotionele
zin, afgezien van de berichtgeving in
de locale en regionale media, mets is
gedaan. Bedenkelijk is ook dat een
aantal Texelse restaurants wel Texels
lamsvlees op de kaart zegt te heb
ben, maar dat de lammeren nooit op
het eiland hebben gegraasd. 62 pro
cent van het ingekochte vlees komt
uit een ander deel van Nederland,
Nieuw-Zeeland of elders. Deels be
grijpelijk, want rug en bout van Texels
lamsvlees kost tussen de 30,- en
ƒ43,- per kilogram, terwijl die uit
Nieuw-Zeeland tussen de ƒ17,50 en
30,- kosten. Maar desondanks is
het serveren van buitenlands lams-
Bij de zondag in manege Akenburg
gehouden mdoordressuurwedstrijd
van De Kleppertjes en De Wadden-
ruiters reden de Z-ruiters allen een
goede proef. Alle drie amazone's gin
gen met een of twee winstpunten
naar huis.
Ruiters kunnen zich nog tot 9 decem
ber opgeven voor de wedstrijden om
de Kerstbokaal, die op 29 en 30 de
cember worden verreden
Uitslagen: L paarden 1e Eva vd Linde.
O Cocksboy Texel. 168 pnt; 2e Marleen
Bakker. Nobility. 167+pnt; 3e Gerard Roe
per. Igor, 167 pnt 2e proef: 1e Eva vd
Linde, O Cocksboy Texel. 173 pnt; 2e
Marleen Bakker. Nobility, 164,3e Marloes
vd Vis. Newton. 162 pnt. B paarden: 1e
Petra Dijker, Nikita. 165+ pnt; 2e Dijantha
v Vugt, Laveron. 165 pnt, 2e proef: 1e
Dijantha v Vugt, Laveron. 167 pnt; 2e Dina
Schahidi. Amadeus. 161 pnt M2 paar
den: 1e Dorothe Koorn, Koro, 154 pnt; 2e
proef. 1e Dorothé Koorn. Koro, 160 pnt.
M1 pony's. 1e Ellen Blom. Quirida, 152
pnt; 2e proef: 1e Ellen Blom. Quirida, 143
pnt. M1 paarden: 1e Sanne Lampers.
Kincem. 149 pnt; 2e proef: 1e Gea de
Ridder, Nando, 150 pnt L pony's CDE.
1 e Silve Schoorl. Rocky. 163 pnt; 2e Roos
Jongeneel, Laska, 156+pnt 2e proef: 1e
Charlotte Boon. Nadie, 162 pnt; 2e Silve
Schoorl, Rocky, 160 pnt. B pony's CDE
1 e Leonie v Schaik, Rodenck, 168 pnt; 2e
Jorieke Meyer, Baleys, 162 pnt; 2e proef:
1e Maren Kuyper, Vareja, 165 pnt. 2e
Priscilla Noorlander, Pasqual, 156 pnt. Z1
paarden: 1 e Bea Dekker. Lehar, 182 pnt;
2e proef. 1e Bea Dekker. Lehar, 185 pnt.
Verder winstpunten voor Marloes van der
Vis, Gerard Roeper. Marian van der Geest
Birgit Sassenburg, Dina Schahidi.
Charlotte Boon. Priscilla Noorlander.
Maren Kuyper. Ria Bakker en Wendy
Lampers.
De bemanning van de TX 37 kreeg
vorige week een zwaardvis in de net
ten. een zeldzame vangst voor de
Noordzee. De zwaardvis komt nor
maal gesproken alleen voor in de
open oceaan, waar hij lange trektoch
ten maakt en jaagt op haring, ma
kreel, vliegende vissen en andere
scholenvis, maar ook op pijlinktvis.
Daarbij slaat hij volgens sommigen
met zijn zwaard wild om zich heen om
daarna op zijn gemak de gewonde
vissen op te peuzelen. Een zwaard
vis kan 4,5 meter lang en ruim 500
kilo zwaar worden, maar dit jonge
exemplaar, dat vijftig kilometer ten
noordwesten van Texel werd gevan
gen, kwam niet verder dan één me
ter. Zijn lange bovenkaak is gedeel
telijk afgebroken. In Nederland zijn
slechts enkele vangsten of vonds
bekend. De (dode) vis is door sch
per Bert Bos naar EcoMare gebra
waar voorlichtster Renée Smal h
aan de pers toonde. Mogelijk wo
het dier geprepareerd en tentoon:
steld in museum Naturalis in Leid
(Foto Sart Ét
Texel is op het gebied van energie
besparing de meest actieve ge
meente van de provincie. Dat blijkt
uit het rapport 'Klimaat en energie',
waarin is onderzocht in welke
mate 72 gemeenten uit Noord-Hol
land inspanningen leveren op het
gebied van energiebesparing en
duurzame energie. Dat Texel er zo
gunstig uitkomt is een opsteker
voor milieuwethouder Peter Bak
ker, die zich ten doel heeft gesteld
dat het eiland in 2030 alle beno
digde energie zelf opwekt.
Voor het onderzoek, dat werd uitge
voerd door het Centrum voor Interna
tionale Samenwerking Noord-Hol
land, kregen de gemeenten een
vragenlijst voorgelegd, waarop de
activiteiten op het gebied van milieu
besparing moesten worden ingevuld
Hieruit, en uit gesprekken met amb
tenaren en adviseurs, bleek dat het
ontbreken van de bereidheid van de
bevolking en de steun van bestuur
ders in veel Noord-Hollandse ge
meenten belemmerend werkt op het
energiebeleid en daarmee de uitstoot
van C02-gassen bevordert
Op Texel lijkt die bereidheid er wel te
zijn, zo valt op te maken uit de 65
bedrijven die inmiddels zonnepane
len hebben geplaatst. Daarmee is
Texel koploper in Nederlandse Wind
energie, biovergisting en getijde
energie zijn andere mogelijkheden
waarvan de wethouder hoge ver
wachtingen heeft. Bakker spant zich
momenteel in om de proef met een
getijdecentrale die volgend jaar waar
schijnlijk wordt gehouden niet voor
de haven van Den Helder, maar voor
die van Texel te houden. Verder biedt
de gemeente in samenwerking met
de provincie ondernemers de kans
om de mogelijkheden voor energie-
en milieubesparmg te laten onder
zoeken. De vergaande energie
ambitie van Texel heeft zich al geuit
in stevige investeringen in schone
energiebronnen en -besparingen.
Ook op het gebied van duurzaam
bouwen is Texel ambitieus, zoals
blijkt uit de plannen voor 'nul-energie-
woningen' in nieuwbouwwijken. Wet
houder Bakker ziet ook kansen in de
recreatiesector. 'TVL-voorzitter Harry
Wuis heeft aangegeven dat binnen
een periode van tien jaar de helft van
de vakantiewoningen moet worden
vernieuwd of vervangen. Dat biedt
grote mogelijkheden en als eiland
kunnen we daarmee scoren.'
Verenigingen
Het is met name de grote stroom toe
risten naar Texel waardoor energie
bedrijf NUON, dat op het gebied van
groene energie hoge doelstellingen
heeft, grote interesse heeft in het ei
land en bereid is er hoge investerin
gen te doen. Naast de succesvolle
actie voor bedrijven om zonnepane
len te plaatsen, hield de gemeente
samen met het energiebedrijf vorige
week een voorlichtingsavond over
natuurstroom in particuliere huishou
dens, waarbij ook verenigingen hun
voordeel kunnen doen. In februari
2001 ontvangen alle 4.557 Texelse
huishoudens een brief met de vraag
of ze natuurstroom willen afnemen.
Als tegenprestatie kunnen ze aange
ven op welk verem-gingsgebouw ze
één zonnepaneel willen laten plaat
sen. Voor elke drie huishoudens komt
ergens een vierkante meter paneel.
De opbrengst daarvan komt ten
goede aan de club. Doel is twintig
verenigingsgebouwen van panelen te
voorzien. Clubs die interesse hebben
moeten dit voor 15 december laten
weten aanr Roel Struick van de ge
meente Texel, tel. 362 189. De pane
len worden geplaatst en betaald door
het NUON en gedurende een periode
van twintig jaar gegarandeerd. De
meerkosten voor natuurstroom zijn in
2001 waarschijnlijk ƒ3,- tot ƒ5.- per
maand. De jaren daarop, als de
ecotax stijgt, zal het verschil tussen
natuur- en gewone stroom kleiner
worden.
■vl
Bezoekers van dorpshuis 's Skiltje
verkeerden zondag in westernsferen.
Pakken stro als bank, paardenzadels
als decoratie, cowboykleding en veel
countrymuziek gaven sfeer aan het
eerste Open Line Dance Festival. Dat
de uit Amerika overgewaaide da
vorm populair is bleek uit de grotel
langstelling voor de festiviteit,
binnen afzienbare tijd een vervolg
krijgen. ifoiobui
s
De uitslagen van de wedstrijden in de
Nevobo-competie van
18 november.
Dames 1 - WSOV 1 3-2
Dames 2 - De Boemel 3 3-2
Jeugdmix - VCJ'94 MB3 4-0
Heren 1 - HCSC 1 4-0
Heren 2 - Nieuwediep 1 1 -3
Het is weer zaterdag. De week is
voorbijgeschoten. Als we de kantine
van zwembad Molenkoog binnenko
men staan er op tafel schalen met
plakken koek en pepernoten. Natuur
lijk, vanmiddag komt Sinterklaas aan.
Dat zou een mens in alle commotie
bijna vergeten.
De zes deelnemers zijn allemaal aan
wezig. Niemand tussentijds afge
haakt. Mooi zo. Zonder aarzelen gaan
we allemaal weer op precies dezelfde
stoel zitten.
We moeten om te beginnen vertellen
hoe we de afgelopen week zijn door
gekomen. Wel, iedereen blijkt er be
hoorlijk over te hebben nagedacht.
Roken smaakt de meeste van ons
nog steeds bijzonder goed. Eén van
de mannelijke cursisten bekent eer
lijk zich de afgelopen dagen 'een stuk
in de kraag' te hebben gerookt. Hij is
er zelfs vannacht nog uit geweest. Nu
kan het nog, straks niet meer, heeft
hij gedacht. We knikken hem zwij
gend toe. We begrijpen het.
Johan Hoogerheide, de cursusleider,
begint een verhandeling over zelfbe
wustzijn. 'Geloof in je mogelijkheden,
niet in je beperkingen, mensen', stelt
hij met volle overtuiging. 'De wereld
ligt aan jullie voeten. Kom allemaal
maar hierheen, dan zullen we jullie
eens laten zien waartoe je in staat
bent.'
Hij plaatst twee rieten stoelen achter
elkaar en gaat op de voorste zitten.
Oh jee. Wat nu dan weer We krijgen
te horen dat we, op onze vingers -
handen ineengevouwen, wijsvingers
vooruit - Johan, een grote vent van
115 kilo, van de ene stoel in de an
dere moeten tillen.
Ja hoor, op onze vingers. Zijn ze nou
helemaal? Waarom nemen we zijn
vrouw Liliane daar met voor? Die ziet
er een stuk lichter uit. Maar Johan
vertelt ons dat het een kwestie van
zelfvertrouwen is. Als je gelooft dat je
het kunt, ben je er toe in staat. 'Ik ben
wel door vierdeklassertjes van een
jaar of tien zo de lucht in getild', zegt
hij. 'Kom op, jullie kunnen het'. Hij
doet alsof hij volledig op ons ver
trouwt, maar vraagt niettemin een
mannelijke cursist even een oogje in
het zeil te houden. 'Ga jij even achter
die stoel staan, wil je?'
Al tellende moeten we ons concen
treren en de kracht naar onze vingers
laten stromen. We moeten de ogen
sluiten. Hoewel ik met gelovig ben,
komt het me voor dat ik half sta te
bidden. Oh, god Laat Johan niet
door mijn schuld op de harde, stenen
vloer ploffen. Welke dokter heeft er
weekend-dienst?
De poging mislukt. We krijgen hem
wel iets omhoog, maar niet over de
leuning heen. Er wordt wat gewis
seld, er komen twee mannen bij en
hup, daar gaat Johan. Zonder slag of
stoot zetten ze hem over. Knap werk,
denk ik, terwijl ik weer wil gaan zitten.
Maar zo komen we er niet vanaf. Nu
zijn de vier vrouwen van het gezel
schap aan de beurt.
Johan concentreert zich. Hij maakt
zich lichter, zegt hij. Ditmaal sta ik op
een andere plaats en mag ik mijn
handen onderzijn, zo heeft hij verze
kerd, goed gedeodoreerde oksel ste
ken Je moet er wat voor doen, hoor,
voor zo'n cursus. Maar goed, ik heb
daar in ieder geval meer houvast dan
onder de knie. Na enige momenten
van opperste concentratie tillen we
hem uit z'n stoel Als ze het rieten
achterschotje iets lager hadden ge
maakt, was het helemaal gelukt en
was Johan met ruggelings over twee
stoelen heen komen te liggen. Niet
temin hebben we hem maar een mooi
eind verplaatst.
De bedoeling, wat een mens allemaal
kan en vermag als het er op aan
komt, is echter duidelijk. We mogen
weer gaan zitten. Terwijl we er nog
een opsteken - straks is dat er im
mers met meer bij - komt Johan bin
nen met afgezaagde stukken blank
hout. We krijgen allemaal een plankje.
Nee, toch. We gaan toch met als een
soort kung-fu vechters, onder het sla
ken van bloedstollende kreten, die
planken doormidden slaan?
Maar nee. Er wordt ons verzocht met
een stift op het plankje te schrijven
wat we graag willen bereiken in onze
rookloze toekomst. Op de achterkant
moeten we prijsgeven waarom dat tot
nu toe met is gelukt.
Met het zonnetje in de rug even een
moment van stilte en bezinning. We
paffen er lustig op los. Het moment
nadert, dat voelen we haarfijn aan.
Tegen twaalf uur krijgen we het ver
zoek onze laatste sigaret te roken
Voor ik naar buiten loop, lever ik m'n
pakje alvast in. Ziezo. Hebben we dat
maar gehad-
De cursisten verspreiden zich. Met
m'n laatste sigaret loop ik naar een
bankje aan de rand van het diepe
bad. Starend naar de herfstblaadjes
die op het inktzwarte water drijven,
rook ik m'n laatste. Donders nog aan
toe, waar ben ik aan begonnen. Op
eens is het dan zover.
Eenmaal binnen krijgen we een zoen
en de felicitaties. Mi|n feestelijke ge
voel is echter ver te zoeken. Terwijl
Liliane de asbakken in de keuken
begint te legen, verzamelt Johan alle
pakjes sigaretten en shag voor zich
op tafel. Met Zichtbaar genoegen
slaat hij de rookwaar met zijn vuist
aan flinters. Baf. baf. klinkt het. Met
vier, vijf slagen is de vermorzeling een
feit. In mijn pakje zaten er nog min
stens 20. Net vanmorgen geopend.
Zonde, zeg.
Dan wordt mijn angst toch nog be
waarheid. We moeten, voordat we
het pand verlaten, onze net beschre
ven houten plankjes dwars door mid
den slaan. Natuurlijk, ik wist het. Met
vrouwelijke intuïtie wordt nog wel
eens de spot gedreven, maar het
bestaat wel degelijk, 'ledereen kan
het.' beweert Johan zonder aarzelen.
Tjonge. Stoppen met roken is één
ding, maar een plank door midden
slaan? We moeten drie vingers op het
hout laten rusten en dan met de palm
er in één keer door heen krakken. Er
wordt muziek opgezet. Begeleid door
de klanken van "Conquest of
Paradise" van Vangelis concentreren
we ons en meppen we, aangemoe
digd door elkaar - de één heeft meer
pogingen nodig dan de ander - onze
planken doormidden.
Gelukkig is het vuren en geen tro
pisch hardhout Je moet niet teveel
aan het toeval overlaten, nietwaar?
Toch geeft het een goed gevoel. Want
je kunt natuurlijk spotten en relative
ren wat je wilt, feit blijft wel dat we
vanuit een andere invalshoek tegen
onszelf aan kijken. We hebben gedu
rende twee ochtenden inzicht in ons
rookgedrag gekregen en kijken nu
met meer vertrouwen uit naar 'het
stoppen'. Natuurlijk gaat ons dat luk
ken, Als |e nagaat hoe we daar aan
vankelijk zaten, met een behoorlijk
tekort aan zelfvertrouwen, is die winst
volledig op de rekening van Johan te
schrijven. Die vent kan praten als
Brugman. Hij heeft ons zo gesterkt in
onszelf dat we de volledige confron
tatie aankunnen Hij heeft zijn werk
goed gedaan. Nu wij nog. Over drie
weken komen we nog een uurtje bij
elkaar. Even ervaringen uitwisselen.
Als u het nog interessant vindt, volgt
dan deel drie.
Margreet Berndsen
Deze week rook ik nog 'gewoon
door. was mi/n laatste zin verleden
week Het woord gewoon had Ik
voorzichtigheidshalve tussen aan
halingstekens geplaatst. Nou, het
is een ongewone week geworden.
Stoppen met roken maakt de ton
gen los, dat is zeker. Mi/n man
kwam van school thuis met het
verhaal dat er op Texel nog maar
één levende persoon rondloopt,
die door de cursus van Johan van
het roken is afgebleven. Kun je
nagaan hoe er daar tegenaan
wordt gekeken. Ach. laat ze maar
Leraren moet je niet helemaal voor
vol aanzien, anders is er met mee
om te gaan.
Uit andere kringen vernam ik dat
een aantal bedri/ven grof op me
aan het gokken is geslagen Onder
het motto 'redt ze het, of redt ze
het niet', bli/kt vooral de laatste
mogeh/kheid hoog te scoren. Ach,
een ieder doet maar wat hij met
laten kan. Die centen bent u alleen
wel kwijt.
Zaterdag 18 november
Texel'94 B1 - Limmen B1 afgei
Sint Boys B1 - Texel'94 B2 afqelj
JVC B2 - SVO/Texel'94 B1
Texel'94 C1 - Hugo Boys C1 afgei
Den Helder C2 - Texel'94 C2 1
Den Helder C3 - Texel'94 C3 6
DWOWD1-Texel'94 D1 2
JVC D2 - Texel'94 D2 2
Texel '94 D3 - WGW D3 afgei
Texel'94 D4 - Nieuwe Niedorp 02
afgei
Succes E2 - Texel'94 E3 afgei;
JVC B2-SVO/Texel B!
G-teams
Texel'94 G1 - Eendracht'82 G3
afgei:
Zondag 19 november
GSV-SVO
De overige wedstrijden van zonda
zijn afgelast
Op de Texelse golfbaan - die als ei
van de weinige golfbanen
Nedeland nog geopend is - we
zondag de 'snertwedstrijd' gewo1
nen door het team Peter Boorsn
Hans van Maldegem en Tynei
Büthker. De wedstrijd werd volg ff
het 'chicken chase'-systeem
speeld, waarbij drie golfers om beu
ten met eén bal spelen. Het sp
voerde de deelnemers zowel oven
kleine par 3-baan als over de grol
baan. Deelname aan de wedstej
kostte een fles wijn, uit welke voo
raad de winnaars een keuze mod
ten maken.
De tweede prijs ging met éen pv
verschil naar het team Henk van W?
Margreet de Graaft en Piet Bole
derde werden Martin Bödecker, F'
Brinks en Henk Wijsman.
DAAR RED JE
LEVENS MEE
