am in zee moet kust
p termijn versterken
'Deze waterschade geen
normaal bedrijfsrisico'
Cjroen '/mirL-Jexel s het harL.
Texelse zuidkant 'zorgenkindje'
Historische ondertekening Stichting VOC 2002
Gedeputeerde neemt situatie in ogenschouw
TEXELSE ^COURANT
SUPER DE BOER
Geen sprake van
reconstructie
fort Redoute
Dichtbundel
m Seizoensimpressie
Groene groente
Zoektocht naar
jongen die niet
naar kapper wil
Blikschade
Letsel na
val van fiets
pGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 11536
DINSDAG 5 DECEMBER 2000
TEXELSE'»1 COURANT
Advertenties/abonnementen/bezorging:
Spinbaan 6
1791 MC Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 00
telefax 0222 - 31 41 11 v
Verschijnt dinsdag en vrijdag
Uitgave van Langeveld de Rooy bv, Postbus 11,1790 AA Den Burg
Redactie: Warmoesstraat 45. Den Burg
telefoon 0222 - 36 26 20. fax 0222 - 32 30 00
e-mail: tcnieuws@tref.nl
Buiten werktijd: Harry de Graaf. tel. 31 72 66
of 06-53 73 33 82
Losse nummers 1,70, abonnementsprijs 60,40 per half jaar.
i/tm 'jnzrl /»>Wi Ivf tnr1
Onze bezorgers verspreiden
vandaag met de Texelse
Courant 2 folders van:
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
NKK- sticker
maai wel geïnteresseerd
bolder verkri jgbaar op
Spinbaan b
(Advertentie)
AV
v.*'' v. v,
'Schade die Texelse landbouwers hebben geleden als ge
volg van de wateroverlast valt niet onder het normale
bedrijfsrisico en moet daarom worden vergoed door de
overheid.' Dat zei landbouwgedeputeerde Bob Verburg gis
teren nadat hij de landerijen van enkele gedupeerde
agrariërs had bezocht.
k gevolg van de zeespiegelstijging, bodemdaling en zwaardere stormen zal de erosie aan
tdt waarschijnlijk uitkomst.
de Texelse zuidpunt verhevigen. Een dam
(Foto archief Toxo/so Courant)
Een paar weken nadat het water
schap extra pompcapaciteit inscha
kelde om de extreme situatie de baas
te kunnen, wordt steeds duidelijker
dat het schadebedrag van ƒ11,5 mil
joen dat op 10 november werd ge
noemd niet overdreven is. Er zitten
nog 50 hectare aardappelen in de
grond, waarvan een groot deel als
verrot is en al verloren moet worden
beschouwd. Tien procent van alle
suikerbieten kan waarschijnlijk met
worden gerooid en een deel van de
winterpeen. Bij witlof zit nog circa 35
hectare in de grond. Veertig hectare
narcissen, vijftien tot twintig procent
van de totale oppervlakte, redt het
waarschijnlijk ook met. Bij lelies blijft
waarschijnlijk voor ƒ6 miljoen gulden
in de grond zitten. Daar komt nog bij
dat de prijzen van een deel van de
lelies matig zijn en dat deze bedrijfs
tak hoge kosten maakt om te redden
wat er te redden valt.
Om bestuurders uit de provincie en
van het Rijk van de ernst van de si
tuatie op de hoogte te stellen, leidden
vertegenwoordigers van de WLTO en
de gemeente gedeputeerde Bob Ver
burg, WD-parlementariër Jan Geluk
en Statenleden Jan Bezemer (RPF/
SGP), Piet Bruijstens (AOW/50+),
Cornells van Diest (CDA), Jos
Beemsterboer en Ben Hakvoort per
bus over het eiland. Ze waren in ge
zelschap van vertegenwoordigers
van de locale en regionale media
Afgezien van een verslaggeefster van
het Agrarisch Dagblad ontbraken de
landelijke kranten.
Texelsun
Allen toonden zich onder de indruk
van de schade. In polder Het Noor-
ïreniging Natuurmonumenten
eeft het terreintje van het voor-
lalige fort De Redoute bij Oude-
child van het Waterschap ge
acht. Waarschijnlijk zal het in
nuari worden overgedragen. Dat
rengt geen verandering in het
ebruik van het nauwelijks één
ectare grote gebied, omdat de
uidige pachter het gewoon agra-
sch blijft gebruiken.
als de Lunette. Beide forten lagen ter
weerszijden op gelijke afstand van
de Schans waarmee ze één ge
duchte stelling vormden in terrein dat
zonodig onder water gezet kon wor
den. Dat weet fortenkenner Gemt
Gerrits uit Den Burg, die het gewel
dig zou vinden als het hele systeem
in oude luister zou worden teruge-
bracht. Dat zit er dus voorlopig met
in Met uitzondering van de grachten
zijn beide forten totaal verloren ge
gaan. Hoe ze er hebben uitgezien is
precies bekend, want gedetailleerde
tekeningen ervan liggen in zowel
Parijs als Den Haag.
Bestuursleden van de Stichting VOC
2002 Texel verschenen bij de onder
tekening van de oprichtingsakte
gistermiddag in toepasselijke
uitdossing. Evenals notaris Jan
Dogger hadden VW-directeur
Veronica Bos, wethouder Nel
Eelman, Koos Zegers van de dorps
commissie Oudeschild en Benno van
Tilburg van het Maritiem en
Juttersmuseum zich in originele
VOC-kledij gestoken. Om de histori
sche sfeer te versterken zong een
gezelschap onder leiding van Arthur
Oosterbaan liederen uit de tijd van de
VOC Want het waren juist deze
handelsactiviteiten die 400 jaar gele
den de aanleiding vormden voor het
ontstaan van Oudeschild, een jubi
leum dat in 2002, samen met dat van
de VOC, groots moet worden ge
vierd. Ter afsluiting van de onderte
kening hieven de aanwezigen een
glas Maria Tesselschade en dachten
daarbij terug aan de beruchte storm
in 1593, waarbij voor de Texelse kust
duizend mensen verdronken
(Foto Borl Konmgl
jlet huidige beleid voor de erosiebestrijding aan de Noord-
Jlollandse kust biedt in grote lijnen voldoende bescherming
;-i;gen klimaatverandering, bodemdaling en zeespiegelstij-
ing. Wel zal meer dan nu zand gesuppleerd moeten wor-
en. Op een aantal plaatsen, waaronder de zuidwest punt
an Texel, is ook dat niet voldoende en zijn ingrijpender
j taatregelen nodig. Gedacht wordt aan een harde of zachte
am in zee. Dit zijn de belangrijkste, voorlopige conclusies
it het onderzoek dat in opdracht van de provincies Noord-
a Zuid-Holland is uitgevoerd. Vrijdag werden de bevindin-
en in Den Haag besproken op een werkconferentie. Na-
ijiens Texel was burgemeester Joke Geldorp-Pantekoek
anwezig.
;=t KNMI verwacht deze eeuw voor
j j iderland een stijging van de tempe-
S tuur van 1 tot 3,5 graden. Als ge-
j f ilg daarvan stijgt de zeespiegel vol-
i ins de laatste voorspellingen
ssen de 60 en 85 centimeter. De
r >eveelheid neerslag zal flink toene-
Men en mogelijk leidt de klimaat-
i" s irandering tot verheviging van de
ormen. Samen met de te verwach-
tn bodemdaling vormen deze ont-
I ikkelingen een bedreiging voor de
I «weringen aan de Noord- en Zuid-
j j illandse kust, maar afgezien van
j ikele kwetsbare locaties zal de vei-
|jheid langs de kust en in het ach-
j-j rland met ernstig in gevaar komen
1 dien het huidige zandsuppletie-be-
Ïd wordt voortgezet. Wel zal de
indsuppletie geïntensiveerd moe-
n worden en meer en meer ook in
eper water (de vooroever) moeten
aatsvinden. Tot 2020 gaat het om
sn verdubbeling van de hoeveelheid
>te spuiten zand, oplopend tot een
verviervoudiging in 2100. Dit conclu
deren de onderzoeksbureaus
Arcadis, Alkyon en Nieuwe Gracht,
die in opdracht van de stuurgroep
Hollandse Kust 2050' de relatie tus
sen de kustveiligheid en planologie in
kaart brachten. De stuurgroep be
staat uit vertegenwoordigers van
beide provincies, de waterschappen,
kustgemeenten. Rijkswaterstaat en
de Rijksplanologische Dienst. Zij wer
ken samen in het project Strategische
Visie Hollandse Kust. waarvan de
tweede stap met de werkconferentie
in Den Haag werd afgerond.
Zorgenkindjes
Het concept-rapport Strategische
Visie Hollandse Kust. stap 2 wijst een
aantal 'zorgenkindjes' aan die de bij
zondere aandacht verdienen omdat
hier met alleen zandsuppletie op de
lange termijn met kan worden vol
staan. De zuidwestkant van Texel is
eén van deze probleemgebieden.
Weliswaar zal Texel op deze plek
eerst groeien doordat het Molengat
meer slib zal aanvoeren dan zand zal
afvoeren, maar over enkele tientallen
jaren zal de kustafslag het net als in
de kop van Noord-Holland winnen
van de aanslibbing. Als gevolg daar
van zal de Razende Bol uiteindelijk
met met Texel vergroeien. Wannéér
de erosie zal toenemen is volgens de
onderzoekers niet duidelijk, maar dat
die met name aan het noordelijke
deel van de zuidpunt zal verhevigen,
staat voor hen vast. Dit vraagt om
structurele oplossingen. Als
'oplossingsrichting' hebben zij -
naast versterkt suppleren - de aan
leg van een dam aangedragen. Een
'harde', zuidelijk gelegen dam zou de
stroming van het Molengat dusdanig
verleggen dat de kustafslag fors zal
verminderen of zelfs stoppen Iets
noordelijker zou de aanleg van een
'zachte' dam soelaas kunnen bieden.
De Texelse noordpunt komt volgens
de onderzoekers aan de Noordzee
zijde zelfs bij een versnelde
zeespiegelstijging niet in gevaar. In
tegendeel: de strekdam bij de vuur
toren zorgt ervoor dat de erosie hier
ook op lange termijn zal afnemen. Dit
geldt met voor de kust van de Wad
denzee. Uitschuring van het Robben-
gat zou kunnen leiden tot de
ondermijning van het Bolwerk. Rijks
waterstaat heeft hier onlangs bodem
bescherming aangebracht en zal die
de komende jaren uitbreiden.
Lees verder pagina 5
Voorde camera van TV Noord-Holland toont agrariër Paul van Exel uit Eierland een winterpeen die door de aanhoudende regenval is verrot. Over zijn schouders kijken vertegen
woordigers van de provincie. WLTO en waterschap mee. Qrrin
Al op 17-jarige leeftijd vermaakte
Willem Kikkert de bezoekers van de
jaarlijkse uitvoering van fanfarekorps
DEK na de pauze met zelfgeschreven
sketches en liedjes. En nog steeds
wanneer Texelse schrijvers en dich
ters in het openbaar voorlezen uit ei
gen werk is de Hoornder van de par
tij. Dit jaar - op 65-jarige leeftijd -
besloot hij dan eindelijk de stoute
schoenen aan te trekken en in eigen
beheer een boekje uit te geven.
Pagina 2
Twintig gerenommeerde beroeps
kunstenaars uit binnen- en buiten
land zijn het afgelopen jaar in op
dracht van kunstgalerie Het Posthuys
de Texelse natuur ingetrokken en
hebben hun indrukken op verschil
lende manieren en met verschillende
technieken weergegeven. Pagina 5
Op Texel stond de Duitse Maria Witte
mede aan de wieg van de verkoop
van biologisch verantwoorde voe
ding. Na 23 jaar 'groene groente'
neemt zij afscheid van Natuurvoeding
Gimsel in de Hogerstraat. 'Het zou
mooi zijn als de Texelse boeren ge
zamenlijk biologisch gaan telen. Dat
zou pas bijdragen aan het
duurzaamheidsimago.' Pagina 7
Een 11-jarige autistische jongen uit
De Cocksdorp heeft zaterdagmiddag
voor opschudding gezorgd door op
de vlucht te slaan toen zijn ouders
met hem een bezoek aan de kapper
in De Koog wilden brengen. Toen hij
na ruim een uur nog niet terecht was,
werd de politie gewaarschuwd, die
een zoektocht begon. Die werd na
nog eens een uur gestaakt, toen de
jongen zich weer thuis meldde. Hij
had de weg terug lopend afgelegd.
Is dat op den duur anders zou wor-
sn kan Natuurmonumenten het be
ier veranderen om de natuur-
aarden te versterken. Die waarden
jn op dit moment al redelijk groot
1st betreft een niet al te laag weide-
sbied met een stuk van de voorma-
je fortgracht waarin zich onder
'eer kuif- en tafeleenden ophouden,
i de rietkragen broedt de kleine
arekiet. De aankoop is niet omstre-
Isn want De Redoute hoort tot het
Sbied dat krachtens convenant be-
chikbaar is als reservaatgrond.
(tolgens Erik Menkveld van Natuur
monumenten zi|n er op dit moment
Sen serieuze plannen om het voor
malige fort te reconstrueren, al
breekt de gedachte hem wel aan.
'e Redoute was een klein fort. even-
Een 40-jarige vrouw uit Den Burg
heeft zaterdagmiddag een aanrijding
veroorzaakt in de Jonkerstraat, toen
ze met haar auto achteruit reed en te
gen het geparkeerde voertuig van
een 54-jarige man uit Alkmaar botste.
Beide auto's liepen schade op, de in
zittenden bleven ongedeerd.
Een onbekende vrouw is zaterdag
middag op de Zanddijk nabij de
Slufter gewond geraakt bij een val
met haar fiets. Ze werd per ambu
lance naar het ziekenhuis in Den Hel
der gebracht.
den stopte de bus bij hoeye Avanti.
Frits Bakker van de firma Texelsun
('Er leven vijf gezinnen van dit bedrijf')
nam de delegatie mee naar een veld
pas geplante narcissen, dat volgens
kenners als verloren moet worden
beschouwd. 'Je gaat je afvragen: wat
doe ik verkeerd? Deze zandgrond is
altijd probleemloos land geweest
Ook als we laat in de herfst op het
land moesten zijn. En moet je nu eens
kijken. Volledig verslempt. De bollen
zijn gestikt, er komt niets van terecht.
De partij plantgoed die we in twaalf
jaar hebben opgebouwd is in één
klap verloren. Een schadepost van
ƒ450.000,-. Als je daar de oogst van
volgend jaar bij optelt, kom je zeker
op het dubbele.' Bij Texelsun zitten
ook nog 7,5 bunder bieten in de
grond en 20 hectare witlof. De peen
moet voortijdig worden gerooid, wat
financieel nadelig is.
Verrot
Op het bedrijf van de gebroeders Van
Exel uit polder Eierland hield firmant
Paul het gezelschap enkele rotte
winterpenen voor. 'Twintig tot dertig
procent is al aangetast. Dit hoeven
we met meer te rooien.' Erger was de
situatie nog in Waalenburg, waarVan
Exel dahlia's en lelies teelt. 'Tweeën
eenhalf tot drie hectare zaaidahlia's,
met een bruto-opbengst van
ƒ35.000,- tot ƒ40.000 per bunder, zijn
verloren.' Hetzelfde lot overkwam
anderhalve bunder lelies, die Van Exel
op contract teelt voor Theo van
Zanten uit Julianadorp. 'Totaal verrot.
Hier blijft voor tenminste anderhalve
ton in de grond zitten.'
Vanuit de bus zag de delegatie hoe
alles in het werk wordt gesteld om te
redden wat er te redden valt Om het
overtollige water van het land te krij
gen worden zelfs nog te rooien ak
kers met lelies en bieten van nieuwe
drainage voorzien.
Verzekering
Gedeputeerde Verburg 'Na de wa
tersnood in 1998 vond iedereen dat
boeren zich zo snel mogelijk tegen
wateroverlast zouden moeten kun
nen verzekeren. Maar toen we in
1999 een tamelijk probleemloze
herfst hadden, is die regeling er toch
met gekomen. Zo gaat dat nu een
maal. Maar nu er toch sprake is van
schade, hebben de gedupeerden wél
recht van spreken, want de kosten
van zo'n verzekering zouden deels
worden vergoed door het rijk. Die
kosten heeft de overheid met hoeven
maken, dus is er nu veel te zeggen
voor schadevergoeding.'
Lees verder pagina 5
