Canadees op zoek naar
Texelse familieverhalen
'Uncle Phil is just like my dad'
Clandestiene destilleerkolom
staat in Brabants museum
Lionsveiling
COURANT'
.TEXELSE
Reïncarnatie van Thijsse lucht zijn hart
Bedrijvengids
op internet
voor 't Horntje
Ligfietsen doen
mee aan tijdrit
geslachten heb ik helemaal uitgeplo
zen. Ik ben met mijn stamboom terug
tot 1650. Maar ik zou zo graag ook
verhalen willen horen. Wie waren die
mensen, hoe hebben ze geleefd? Ik
ben ook nieuwsgierig naar erfelijke
eigenschappen in mijn familie. Mi|n
dochter is geboren met een hazenlip
en ik ben er achter gekomen dat er
nog meer familieleden uit één gene
ratie zijn met dit euvel. Alleen in die
ene tak van de familie. Waarom? Daar
wil ik achter zien te komen. Een ge
zondheidscentrum in Edmonton doet
onderzoek naar deze afwijking. Mis
schien kan ik met mijn familie-
gegevens iets bijdragen aan een
mogelijke oplossing.
Huwelijk
De aanleiding tot het bezoek van nu
is zijn twaalfeneenhalfjarig huwelijk.
Zijn vrouw gaf hem een trip naar Pa
rijs cadeau, waar zij de bijeenkom
sten bezochten van de Wereldwijde
Gemeenschap van Christenen waar
bij zij zijn aangesloten. Via een wijd
vertakt net van gastvrije huizen kre
gen zij van kennissen te horen dat er
met de komst van evangelisten
Ludwig Trieling en Wim Reuvekamp
(die een huis aan de Schorrenweg
bewonen) ook op Texel een afdeling
van deze geloofsgemeenschap is.
'Dat gaf ons net het zetje om via Ier
land en Engeland nog weer even naar
Texel te komen. Ik hoop dat er veel
reacties op mijn verhaal komen. Ik wil
dat onze kinderen alles weten over
Texel en de familie Stark. Om te we
ten waarom je reageert zoals je re
geert. Ik zag mijn uncle Philip met zijn
hand door zijn haren strijken en het
was just like my dad did. So nice! Ik
wil dat ze leren over de geschiedenis.
Ik heb hier weer even stilgestaan bij
de herdenking van de Russenoorlog
en het maakte diepe indruk op me.
Het verstaan van het verleden n
goed iets. Het bepaalt je bij je ve
woordelijkheid.'
Wie denkt verhalen of gegevens
de familie te hebben, kan scft
naar:
Philip Stark, 5526 - 11A
Edmonton, AB Canada. Zijn e-u
adres is: Phil-and-Cara(
mail.com. Bellen kan ook: tel.
780 462 0960 (het tijdverschil i
uur'' Corrie Tm
Volgens de verdeelsleutel dal
derde deel bestemd is voor
Tesselhuus, eenderde voor oni
lingshulp en eenderde voor Te
goede doelen, heeft de Fi
verdelingscommissie van
Lionsclub Texel inmiddels de
brengst van de in september gel
den Lionsveiling verdeeld ova
verse stichtingen en verenig»
Van de beschikbare 20 000,-
ƒ7000,- naar het Tesselhuus (I
tmg Vakantie Gehandicapten Ta
voor gratis vakantieweken. Hel
ontwikkelingshulp beschikbare
wordt verdeeld over de Stiel
Oogkamp Himalaya (ƒ4000,
oogheelkundige hulp in Nepal, a
stichting Nieuw Guinea (ƒ30
voor het onderwijsproject 'Stuur
Papoea naar school' De Te«
goede doelen die een deel van
opbrengst ontvangen zijn de S(
ting Muziek- en Dansschool, vot»
IMV-project (ƒ2000,-), de Stick
Paardrijden voor Gehandicaj:
1000,-), de Budovereniging Shi
ten behoeve van de judogroep»
gehandicapten (ƒ1000,-). Ve
wordt het bedrag van ƒ3000,-j
serveerd voor het Samenwerks
verband WSNS van de Texelse st
len voor primair onderwijs.
VRIJDAG 11 MEI 2001
I l-i X l-i I Xh
De één geeft er niks om, de ander is gedreven op zoek naar
zijn wortels. De 40-jarige Phil Stark uit Edmonton, Alberta, wil
alles over zijn afkomst weten. Hij was een paar dagen met zijn
Canadese vrouw en zijn moeder op Texel en bezocht zoveel
mogelijk familieleden en het huis aan de Zanddijk bij Zuid-
Eierland waar zijn vader opgroeide. Een paar dagen zijn echter
te kort om alles uit te zoeken, vandaar dat hij de Texelse Cou
rant benaderde om meer gegevens over zijn familie te verkrij
gen.
Geboren en getogen in Edmonton, de
hoofdstad van het district Alberta in
Canada, een Canadees in hart en me
ren en toch met een taai draadje aan
Texel verbonden. Want hier liggen zijn
wortels. Hier ligt zijn oorsprong, hier
komt zijn vader vandaan en hier wo
nen nog veel familieleden van hem.
Hij logeerde een paar dagen aan de
Krimweg in De Zandloper, een
recreatiebungalow van nicht Maartje
Vlaming. Zijn vader, Wim (ook wel
witte Wullum genoemd vanwege zijn
helblonde haren), oudste uit een ge
zin van tien kinderen, zag het kleine
bedrijfje van zijn ouders Frans Stark
en Maartje Lok, met een paar koeien
en wat schapen, met zo zitten. Vooral
de schapen hadden niet zijn hart.
Toen de Noordoostpolder werd
drooggelegd, zag hij een mogelijk
heid om daar een groter boerenbe
drijf te beginnen, maar bij de uitgave
van de kavels viste hij achter het net.
Min of meer uit teleurstelling hierover,
maar ook om de betere kansen in het
verre Canada, waar nog ruimte ge
noeg was, verliet hij Nederland in
1949 op 33-jarige leeftijd. Ook in
Canada lagen de boerderijen echter
met voor het oprapen en zag hij zich
jaren lang gedwongen op een olie
platform te werken om in zijn onder
houd te voorzien. Via de ouders van
zijn vrouw Fia, die als 5-jange ook uit
Nederland naar Alberta was geko
men, kwam hij toch aan een (kleine)
boerderij. In de zomer werkte hij daar
en in de winter, als het moeras bevro
ren was, kon hij weer aan de slag op
het boorplateau. Uiteindelijk heeft hij
de boerderij zo uitgebreid, dat hij er
van leven kon.
Wim en zijn vrouw kregen zes kinde
ren, waarvan Phil de vijfde is. Phil had
met dezelfde ambitie als zijn vader en
liet de boerderij aan zijn broer Frank
(Frans). Na zijn opleiding tot timmer
man klom hij al snel op de maat
schappelijke ladder. Nu werkt hij als
uitvoerder bij PCL, de grootste bouw
maatschappij van Canada. Klussen
van de laatste jaren waren onder an
dere de uitbreiding van het ziekenhuis
in Edmonton, waar een hele nieuwe
kinderafdeling moest komen, en de
bouw van een permanent kamp bij
een diamantmijn in het noorden van
de Verenigde Staten. Momenteel
werkt hij mee aan de uitbreiding van
het vliegveld in Edmonton, een pro
ject waar 80 miljoen gulden mee ge
moeid is.
Familiebezoek
Vader Wim is nog diverse keren op
Texel teruggeweest om zijn familie en
het eiland te bezoeken. Hij overleed
in 1996 op 80-jange leeftijd als gevolg
van een verkeersongeluk. 'Bij ons
thuis hing altijd een olieverf van de
Slufter I liked it very muchvertelt
Phil. Ook hij is niet voor de eerste
keer op het eiland. 'Dertien jaar ge
leden was ik met tante Hendrien in
Oosterend en daar in de kerk zag ik
een grafsteen uit 1492 met de naam
Teunis Stark. Dat raakte me enorm en
ik dacht: zou dat familie zijn? Tot op
de dag van vandaag weet ik het met.
Ik ben naar familiegegevens gaan
zoeken in de archieven in Haarlem en
overal waar ik dacht iets te weten te
kunnen komen. Ook het boek Texelse
Canadees Phil Stark is op zoek naar zijn Texelse wortels: 'Dertien jaar geleden was ik
met tante Hendrien in Oosterend en daar in de kerk zag ik een grafsteen uit 1492 met
de naam Teunis Stark. Dat raakte me enorm en ik dacht: zou dat familie zijn?'
(Foto Corm Timmer)
Weliswaar 56 jaar na zijn dood,
maar toch nog scherp van geest
verscheen de reïncarnatie van Jac.
P. Thijsse tijdens de opening van
Meimaand Natuurmaand ten
tonele. De natuurkenner en
Texelliefhebber had in zijn toe
spraak een kritische boodschap
verwerkt, die we hieronder inte
graal publiceren.
Meisjes en jongens, dames en heren!
Dit is een jaar dat tot nu toe onstui
mig verloopt. Voor mij zal het wellicht
bijzonder zijn, omdat mijn wens, om
van de Texelse duinen een Nationaal
Park te maken, misschien zal worden
vervuld. Het is nog niet zeker, maar
het lijkt er toch op. Ik ben daar zeer
gelukkig mee, dat zult u begrijpen
Toch vind ik het ook een bijzonder
droevig jaar, gezien de ingrijpende
moeilijkheden in de landbouw. Het
uitbreken van mond- en klauwzeer,
gecombineerd met het non-
vaccinatiebeleid van de Europese
Unie, hebben het land op zijn kop
gezet. Houd u mij ten goede, ik ben
geen veterinair of landbouw-
economisch deskundige, en de we
reld is erg veranderd in de 56 jaar na
mijn dood. Maar toch moet mij iets
van het hart. Ik vraag mij werkelijk af:
heeft men wel gedacht aan andere
dan de landbouweconomische ge
volgen? Men twijfelt openlijk aan de
verstandelijke vermogens van ge
wichtige notabelen, zoals
Eurocommissarissen en ministers.
Dat is een slechte zaak. Van de direct
betrokkenen (boeren en uitvoerders
van maatregelen) wordt een psycho
logische weerbaarheid verwacht die
niet iedereen kan opbrengen. Dat is
inmiddels wel gebleken. Ovengens: is
het wel moreel verantwoord om zo
veel gezonde dieren te vernietigen?
Het is in ieder geval slecht voor het
aanzien van de veehoudenj! De scha
delijke gevolgen voor toerisme en
recreatie zijn aanzienlijk, zelfs hier op
Texel, waar de ziekte gelukkig met is
gesignaleerd. Op dit moment zijn
grote delen van de duinen afgesloten
voor publiek, in het mooiste seizoen
van het jaar! Dat is ronduit tragisch.
Hebben de mensen, die gekozen
hebben voor het non-vaccinatie-
beleid, deze belangen wel meegere
kend?
Wat een verschil is er tussen deze
gang van zaken en de aanpak bij de
oprichting van een Nationaal Park!
Daar is van het begin af aan rekening
gehouden met de belangen en ge
voelens van de betrokkenen. Niet al
leen van natuurbeschermers en
terreinbeheerders, maar ook van
recreanten, omwonenden, agrarische
gebruikers, etcetera. Dat is in mijn
ogen onontbeerlijk voor het succes
van de onderneming. Het Overlegor
gaan van het NP de Duinen van Texel
is een bont gezelschap, dat in varia
tie een vergelijking met de natuur in
het gebied zelf, bijna kan doorstaan.
Hoe is dat in de beleidsbepalende
Een deel van de illegale
alcoholstokerij die in 1986 in een
schuur aan de Kadijksweg nabij
Den Burg werd opgerold staat al
enkele jaren tentoongesteld in het
Nationaal Likeur- en Frisdranken
museum te Hilvarenbeek in Noord-
Brabant. Het betreft een lange des-
tilleerkolom, die door de FIOD aan
het museum is geschonken.
De voorbereiding van de inval aan de
Kadijksweg kostte douane en FIOD
drie weken. Van afstand werd beoor
deeld hoe en wanneer het beste tijd
stip voor de inval zou zijn. In de
Texelse Courant van dinsdag 18 no
vember 1986 stond: 'Toen het
zondagochtend zover was, was de
stokerij al gedeeltelijk gedemonteerd.
Onder andere was de meer dan zes
meter hoge destilleerkolom, een es
sentieel onderdeel van de installatie,
afgevoerd Deze kolom staat (van
wege de lengte, die ongeveer zes
meter beslaat) tentoongesteld in het
trappenhuis van het museum. Vol-
landbouwkringen in de Europese
Unie?
Toch heeft het rijkgeschakeerde
Overlegorgaan ook zijn zwakke kan
ten. Het toont vooralsnog weinig
daadkracht. Het algemeen doel van
elk NP - behoud en bescherming van
natuurwaarden ter plaatse - streeft
men na, maar het gaat niet vlot. Ik
heb de indruk dat bij verschillende
leden van het Overlegorgaan dat al
gemene doel te vaak moet wijken
voor de nevendoelen: het meer be
perkte eigen belang, de gretigheid
naar subsidiegelden en de neiging
om de eigen organisatie te profileren.
En dan schiet het niet op, want an
dere leden tekenen dan protest aan.
Laat een oude man, die al 56 jaar
dood is, maar die wel als eerste het
instellen van dit NP heeft bepleit, het
u eens klip en klaar zeggen: het wordt
pas een succes als de algemene
doelstelling - behoud en bescher
ming van de natuurwaarden van het
gebied - voor iedereen voorop staat.
Zeker dient men rekening te houden
gens initiatiefnemer van het museum
Isidorus Jonkers een gelukje. 'Nor
maal vernietigde de FIOD dit soort
dingen. Nu kende ik daar iemand en
bleek dat de kolom nog niet kapot
was. Toen hebben ze hem aan mij
gegeven voor het museum.'
De machine was afkomstig uit
Noord-Brabant, Jos Smolders was
één van de exploitanten. 'In het zui
den van het land, waren er veel van
dit soort illegale brouwerijen. Op een
gegeven moment had de politie iets
door en besloten we de boel te ver
huizen naar Texel. We kenden daar
mensen die wilden meewerken.'
Smolders woonde een jaar op Texel
en sliep in de schuur. Maar ook in het
noordelijke, veilige Texel bleek de
FIOD hun acties op het spoor te zijn.
Toen Smolders was verdwenen en
anderen de boel opruimden was het
al te laat. Midden in de demontage
van de stokerij kwam de inval. De
Brabander werd later in zijn oude
woonomgeving aangehouden. Hem
met andere waarden en belangen,
maar die zijn secundair. In het NP
behoeven de Geldwolf, de Eigen-
belangpootmug en de Profileerkoet
geen bescherming! Wie de schoen
past, trekke hem aan.
Ik wens het voltallige Overlegorgaan
wijsheid en succes toe, en ik hoop
vurig dat het er dit jaar van komt.
Leve de Texelse duinen! Ik heb ge
zegd.
Jac. P. Thijsse.
(Arthur Oosterbaan)
Met informatie over ruim negenhon
derd Texelse bedrijven, is onlangs de
website www.optexel.nu van start
gegaan. Deze internetsite is ontstaan
uit een samenwerking tussen Boekei
Automatisering en ABC Design en
geeft een gerubriceerd overzicht van
Texelse bedrijven. Van de genoemde
bedrijven zijn kerngegevens als
naam, adres en telefoonnummer op
genomen. maar ook bijvoorbeeld een
e-mailadres. Vermelding in deze di
gitale bedrijvengids is gratis, maar
ook kunnen bedrijven via de website
een eigen homepage of subdomein
(met e-mailadressen) in (laten) rich
ten Bedrijven die al een website heb
ben, kunnen deze met links koppe
len aan texel.nu. De nieuwe Texelse
'portal' is opgenomen in een groot
aantal zoekmachines, zowel natio
naal als internationaal.
en zijn handlangers werd
belastingontduiking ten laste gelegd.
'Het ging om drie en een kwart mil
joen schuld. Zó veel geld hadden we
natuurlijk met. De hele boel werd ver
kocht. Daarna was het voor mij een
jaar of zeven touwtrekken om mijn
boete bij elkaar te krijgen.'
Smolders is inmiddels Vriend van het
museum geworden. Zo heeft hij ook
zijn complete strafprocesdossier aan
het museum geschonken, waar het
ter inzage ligt. Een andere Vriend is
Klaas van der Put, hij rolde destijds
in zijn functie bij de FIOD de stokerij
op. Enkele tijd geleden voerden bei
den het woord op een Vrienden
avond. Smolders vertelde hoe hij di
verse malen uit handen van de
douane was gebleven en Van der Put
verhaalde over de beslissende inval.
De illegale stokerij vlak na de inval. Links gisttanks waarop matrassen liggen die als slaapplaats voor het 'personeel', waaronder Jos
Smolders, hebben gediend. (Foto ArthtotTamiM Courant)
Peter Tromp met één van zijn zelfgefabriceerde fietsen.
rxdu^iddii^iuiiiiiy
Deze week legde het bedrijf Kabeltex
in 't Horntje de kabels waarmee be
woners commerciële netten via aan
bieder Sonera op hun televisie kun
nen ontvangen. Enige tijd geleden
werden het NIOZ en een deel van de
bewoners al met de glasvezelkabels
aangesloten, nu volgt het tweede
deel. Kabeltex heeft hiervoor een
groep Turkse grondwerkers van de
overkant ingehuurd, die na deze op-
Waarmee leg je het snelst een
ronde op de wielerbaan af: een ra
cefiets of een ligfiets? Zaterdag
middag volgt het antwoord, want
tijdens de instuif van Wielervere
niging Texel komt onder aanvoe
ring van Peter Tromp ook een aan
tal ligfietsers in actie. Zij doen mee
aan de 1,1 kilometer lange minitijd-
rit, die om 13.30 uur van start gaat.
Om het spektakel compleet te ma
ken, geeft ook Texels bekendste
stepper Jaap Vlaming een demon
stratie van zijn kunnen.
Het gezin Tromp trekt al vele jaren de
aandacht met hun zelfgefabriceerde
ligfietsen. Hoewel de ligfiets in het
verkeer geen uitzondering meer
vormt, blijft het een attractie als va
der, moeder en kinderen Tromp op
zondagmiddag een rondje over Texel
gaan. Tromp, in het dagelijks leven
edelsmid, was vroeger een fanatiek
racefietser bij de Texelse wielerd
maar tegenwoordig zweert hij tr,|
ligfiets. Dat je met
aërodynamische model ook I"
snelheden kunt bereiken, zullen IT
enkele metgezellen, onder wie dei
op Texel woonachtige Johan'
Stoute, zaterdag laten zien.
Jaap Vlaming is met alleen bel?
als raadslid, maar de laatste iarer"
vanwege zijn reizen per step. Abfl
dat het steppen in Nederland i
nieuwe rage werd, herontdekte*
ming de voordelen van de 'oude'
trouwde' autoped. Ook hij is sir
dien niet meer uit het straatbeeld'
te denken met zijn step. Zalen!
middag is hij van de partij met
dochter Othilde. Ook andere si
fanaten zijn welkom op de wielerts
om een rondje mee te doen.
De minitijdrit staat verder open*1
iedereen, jong of oud, met eent?
Dit hoeft geen racefiets te zijn;
mountainbikes en fietsen zonder'
snelling zijn toegestaan. Inschi
kan vanaf 13.00 uur, deelnameis?|
tis.
Oorsprongweg aan de slag gaar
nieuwe Strijbosschool heeft nam
ook de verbinding nodig, zo m
een medewerker van Kabe: fc
Hierna heeft ongeveer negentiq:j_
cent van de Texelse huishoud)
kabelaansluiting.
El
