Doe mij een kerk! Regen mocht pret in Eilanden gaan nog nauwer samenwerken jubilerende polder niet drukken at ik zeggen wou Druppel... 't Hof wordt weg in Oosterend Vrienden steken kunstschilder hart onder de riem Zeeuwen komen op werkbezoek Bedrijventerrein De Cocksdorp aan Langeveldstraat Blikv anger IEXELSE J COURANT VM//- v//üéi n polder waar werken altijd og in het vaandel heeft gestaan, ant in Het Noorden, 125 jaar ge en ingedijkt, zijn de zaken nooit nzelf gegaan. Er moesten bij- orbeeld héél wat kunstgrepen gorden uitgehaald om het schrale i zsnd vruchtbaar te maken. En zelf gjdens de viering van het jubileum ging het niet van een leien dakje, tfant uitgerekend boven de feest ten! pakten zich zondagmorgen donkere wolken samen. Met als re- |2iltaat een wolkbreuk waaruit vijf- itjg millimeter regen viel, een hoe- I veelheid waar zelfs de feesttent I[riet tegen bestand was. Door het Wjjwicht van al dat water zeeg een I hoek ineen. Het mocht de pret niet Biukken, want in Het Noorden zijn qlttwel wat gewend. Hf Stukken beter was het weer zaterdagmorgen tijdens de openings plechtigheid, waar bij polderoudste Jan van der Star met de A-Ford van Jan Geus het feestterrein werd opge reden. Hij was in gezelschap van Aal- tje Rozendaal-Plaatsman, die de eer had de speciale poldervlag te hijsen. Om de openingsceremonie luister bij te zetten, blies Lody van der Wulp tij dens het doorknippen van het lint de taptoe en gaf hij aansluitend het sig naal om de vlag te hijsen. Dat de trompettist bij KTF speelt en met bij Excelsior nam niemand hem kwalijk, want de Oosterender blazers hadden in de schuur van Wim Trap de avond ervoor alles al gegeven. Net als de oudste bewoners waren ook de jong- sten present. Het betrof de tweeling Gerrit en Hannes Eelman van hoeve kan men eenvoudig uitrekenen dat voor de 14 000 Texelaars een opge steld vermogen van 450 MW nodig is, net zoveel als nu in heel Nederland opgesteld staat. Dit betekent 750 turbines van 600 kW, 75 m hoog, en een landoppervlak van 36 km2 of een kwart deel van Texel. Hoe kan het nu dat de voorlichting van de energiebedrijven en het ECN zo'n ander beeld geeft van de pres taties van windenergie? Hierop is een eenvoudig antwoord te geven. De energiebedrijven vergelijken de op brengst doorgaans met het huishou delijk elektriciteitsverbruik (ongeveer 1 van ons energieverbruik) en ko men zo tot een aandeel in de buurt van 10%. Daarmee wordt gesugge reerd dat ook 10% van de C02 productie kan worden gecompen seerd. Dit is natuurlijk niet juist, dat blijft ongeveer één pro mille. De energiebedrijven zeggen meestal dat een windturbineplan goed is voor de elektriciteit/energie (vaak ten on-' rechte door elkaar gebruikt) voor zo veel personen; honderd keer zoveel dus als het aantal voor wie de C02 uitstoot wordt voorkomen. In het boek van Beurskens en Kuik, waarop Bakker zich beroept, wordt één ge tal gegeven over de opbrengst van windenergie in ons land: "Het aan deel windenergie kan oplopen tot 20% van de Nederlandse elektriciteitsvoorziening". Deze hoe veelheid gaat dan wel uit van 5500 tot 7500 MW vermogen, waarvan 1500 MW op land is geplaatst en de rest op zee. Zij rekenen daarbij met een zeer grote productiefactor van 30%, twee keer zo groot als gemiddeld in Nederland wordt gehaald. En waar die 1500 MW op land zouden moe ten komen kan niemand vertellen. Je hebt er 0.3% van ons landoppervlak voor nodig. Dat lijkt niet veel, maar is vergelijkbaar met een salontafel in een huiskamer. Tijdens de openbare discussieavond over windenergie op 15 maart j.l. in De Koog, waar zowel Beurskens als ik aanwezig waren, bevestigde Beurskens alle getallen hierboven. Hij gaf toe: "Windenergie zal op het land nooit iets kunnen be tekenen". Daar komt nog bij dat de bouw, het onderhoud en weer oprui men van turbines ook energie kosten, waardoor we van het nuttige effect 5 tot 10% moeten aftrekken. Boven dien dwingt de onregelmatige productie van windturbines de elektriciteitcentrales tot een onregel matige bedrijfsvoering, wat een sterk verlies aan rendement veroorzaakt. Door deze laatste twee effecten wordt het zelfs twijfelachtig of wind energie eigenlijk nog wel netto ener gie levert. Sn de vogelwachter Teun (De Petlemer) Brouwer bij de molen van Het Noorden. Je opbrengst van Windenergie in- rdaad een zegen voor het milieu, als ing. Cees Bakker beweert «else Courant, 8 juni j.l.) in zijn actie op het artikel van Piet Wit «else Courant, 1 juni j.l.)? In het uk van Bakker kan ik drie argumen- nvoorzijn uitspraak vinden. De Wit er naast, want 1) hij citeert een ute publicatie van Halkema ("Wind- olens - Fictie Feiten), 2) hij is oud edewerker van het PEN en 3) hij «ft de tijd zich kritisch met de blicaties uit de energiewereld be te houden. Bakker daarentegen Jt zich op het correcte boekje te iseren, de TUD-ECN publicatie "Al- in de wind" van Beurskens en ik. nmer echter dat Bakker niet ingaat de feiten die de Wit noemt. Die zijn nvoudig te controleren, en ieder die moeite neemt een paar getallen op zoeken, zal snel tot dezelfde con- isies komen als de Wit. Een paar ten. it 1- Nederland gebruikt per jaar 0 miljard kWu aan energie, dat is 000 kWu per inwoner, it 2. Windturbines hebben een xfuctiefactor van 20%, dat wil zeg- de gemiddelde opbrengst is van hun topvermogen. Omdat "laar 8760 uren heeft, brengt een bine van 1 MW topvermogen ™x 0,20 x 1000) per jaar 1,75 -hen kWu op, de energie dus voor Personen. Met andere woorden, d turbine compenseert de C02 Wuctie van 31 personen. 13 In Nederland staat nu 450 MW n windturbines opgesteld, die dus 9een duizendste deel leveren n bet nationale energieverbruik. we nog eens heel erg ons best, "balen we misschien wel 1000 waarmee we ieder jaar gedu ide 16 uur de C02 productie zou- "kunnen compenseren. Maar dan en we het echt wel gehad. H De situatie op Texel. De PEN ™es in Oudeschild, vermogen leveren per jaar 1,9 miljoen met slecht dus. Samen met de ™e van Schagen in Oudeschild kW) is dat goed voor de energie w inwoners. Als de plannen in eschild (4,5 MW?) en de polder 'Oorden (6 MW?) zouden door- ■an' komen daar zo'n 330 inwoners j>. Texel zal zichzelf nooit uit urbines van energie kunnen rzien- Met de getallen hiervoor We zullen dus realistisch moeten zijn, en niet denken dat we met wind energie ook maar iets kunnen doen aan de C02 problematiek, "leder beetje helpt", hoor je vaak zeggen". Maar dit beetje is helaas niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat, en helpt niet meer. Dr. J.H.F. Jansen, Schagen. Nationaal Kritisch Platform Windenergie (http://wind.Qlow.nl>. De voltallige commissie Bestuur en Organisatie is vóór het plan om het weggedeelte vanaf het parkeerterrein aan de Bijenkorfweg tot aan het Jeu de Boule-veld in Oosterend 't Hof te noemen. Deze naam stelde het col lege voor naar aanleiding van het overleg met de dorpscommissie en bewoners, waaruit de naam kwam voortvloeien. 'Je mag deze twee par tijen niet negeren. Wie zijn wij om nu nog anders te beslissen', verwoordde Martin Trap (WD) de algemene me ning. 't Hof is afgeleid van de naam van een boerderij die in de buurt heeft gestaan. De door brand gedupeerde kunst schilder John Erskine kreeg zater dagavond in de kantine van Dennen oord een hart onder de riem gestoken. Vrienden en bekenden hadden in allerijl een benefietavond voor hem georganiseerd, waaraan tal van Texelse artiesten een muzikale bijdrage leverden. Tijdens het hoog tepunt van de avond ging een De gemeenteraad van Schouwen- Duiveland brengt op 25, 26 en 27 oktober een werkbezoek aan Texel. Het programma is nog in de maak maar een ontmoeting met de Texelse gemeenteraad en diverse excursies zullen er zeker deel van uitmaken. De ontmoeting belooft interessant te worden, vooral omdat beide ge meenten overeenkomstige proble men en ontwikkelingen kennen, zo als de zorg voor de openbare orde in het hoogseizoen. Als de gemeenteraden van Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog ermee akkoord gaan, zal de bestaande bestuur lijke samenwerking tussen de waddeneilanden intenser en beter worden. Met het op poten zetten van dit samenwerkingsverband waarbij deskundigheid van elders zal worden ingehuurd, is ƒ200.000,- gemoeid, een bedrag dat gelijkelijk over de eilandgemeenten zal wor den omgeslagen zodat Texel 40.000,- betaalt. Het samenwerkingsverband is een reactie op de opvattingen van het ministerie van binnenlandse zaken over gemeentelijke herindeling en over de inrichting en het functioneren van het binnenlandse bestuur. De wenselijkheid om de kwaliteit van het lokale bestuur op te voeren kwam daaruit naar voren, wat voor de col leges en de gemeentesecretarissen van de eilanden reden is geweest om over deze materie te praten en voor stellen te lanceren. Die komen erop neer dat het huidige Overleg Orgaan Waddeneilanden (OOW) een meer brandweerhelm door de zaal, die door de aanwezigen royaal werd ge vuld. Hoewel Erskine belangeloos een vervangende woning elders op het eiland kreeg aangeboden, heeft hij er voor gekozen aan het Gerritslanderdijkje te blijven wonen, omdat hij zich toch is gaan hechten aan die plaats Op provisorische wijze kan hij er wonen en werken. Het ver lies van 27 schilderijen, waaronder zijn Westfriese collectie, heeft hij nog met verwerkt, maar pleister op de wonde is wellicht dat een familielid de schilderijen vorig week allemaal heeft gefotografeerd. En doordat een an der deel van zijn werk elders was ondergebracht, ziet het er naar uit dat de tentoonstelling die hij op 7 juli zou houden toch door kan gaan. Ondanks protest van de WD-frac- tie heeft de gemeenteraad gisteren besloten dat uitbreiding van het bedrijventerrein bij De Cocksdorp aan de Langeveldstraat zal plaats vinden. Volgens wethouder Daan Schilling wogen de voordelen van deze locatie zwaarder dan de pro testen van Durpers. 'Wij blijven principieel. De plaatselijke bevolking wil het niet dus wij kiezen voor de noordelijke optie', zei Maria van der Spek namens de WD. Schilling reageerde: 'De dorps- commissie drong sterk aan op de noordelijke optie. Grond kopen durf den we niet, dus hebben we advies aan de provincie gevraagd. Die ver leende geen medewerking. Aan die mening moet je wel waarde hechten, dus is gekozen voor de westelijke locatie. Je kan kleine ambachtelijke bedrijfjes nou eenmaal niet naar het bedrijventerrein in Oudeschild verwij zen. Dat er bezwaren komen is onver mijdelijk. Bewoners die altijd uitzicht op de vuurtoren hebben gehad zul len begrijpelijk boos zijn.' Arthur Oosterbaan (Groenlinks) was het eens met Schilling: 'Ik kan er niet bij dat dorpsgenoten elkaar blijven frus treren. ik wil opkomen voor de men sen die het bedrijventerrein zo graag willen.' professionele organisatie wordt met vaste hoog gekwalificeerde mede werkers en mogelijk een kantoor in Leeuwarden. De nadere uitwerking van dit idee is in handen gelegd van de vijf gemeentesecretarissen, ge steund door een begeleidingsgroep, een externe deskundige en de voor zitter van het OOW. Binnen twee jaar moet duidelijk worden op welke ter reinen er zal worden samengewerkt en hoe alles in de praktijk zal draaien. Mogelijk zullen de kosten voor de betrokken gemeenten nog wat lager uitvallen als het lukt om voor deze operatie subsidie los te krijgen. Hoe de kosten verdeeld zullen worden als de organisatie eenmaal draait, is nog punt van discussie Gelijkelijk om slaan over de eilanden is niet recht vaardig. Ook het aantal inwoners van de betrokken eilanden zal een rol spelen. Als het samenwerkingsorgaan nieuwe stijl er eenmaal is, is het denk baar dat de eilanden de bestaande samenwerking met andere gemeen ten (zoals Texel die heeft met andere gemeenten in de Noordkop) herzien. Binnenkort komt er een kerk te koop. En wat voor een kerk! Een kerk met geschiedenis, een kerk waarvan de muren verhalen kun nen vertellen die de fantasie van Andersen zullen overtreffen. Een Godshuis met veel God en zeer veel interpretatie. En ergens woont een slang die op subtiele wijze de gemoederen in beweging heeft gebracht. En dat ook nog in een bijbeldnftig dorp, een fossiel aan het wad, schoongeboend en schitterend in de verf gezet. Bereid tot veranderingen. 'Alles woelt hier om verandering', zongen wij ooit. Ik verkneuter mij op de makelaars advertentie. Hoe prijs je zo'n ge weldig object aan? Welke project ontwikkelaars storten zich op deze wonderbaarlijke visvangst? Welke jeugd zal zich verheugen in een ontkerkelijkt jeugdgebouw? Of moet de grote grijze golf er een ge zamenlijke computerruimte in bouwen? Tenslotte moeten ook zij van de straat worden gehouden. Wat voor duiten gaat dit gebouw opbrengen en in wat voor kerken- zakjes komen deze duiten dan weer terecht? Want we gaan weer samen op weg. Wie verdeelt deze duiten? De slang? Ik moet vaak aan God denken. Ik ben zeer aan hemhaar verknocht. Ik zie hemhaar zich handenwrin gend en glimlachend over de mie renhoop buigen en verrukt uitroe pen: 'Oh kijk nou, kijk nou, ze gaan het wéér proberen.' Er dwarrelen wat engelen een paar verdiepin gen lager om poolshoogte te ne men en eentje daarvan roept vro- lijk: 'Waarom gaan de katholieken ook niet gelijk mee, samen is toch samen nietwaar?' 'Jij schoffie, jij klein liederlijk loedertje, engelen bengeltje, hoe durf je. We hebben het over Gereformeerden en Her vormden, hoor je mij en als die samen de oorlog winnen, dan is er minder oorlog. Je moet nooit te veel willen.' 'Ik dacht voor de praktische ver koop enzo', zucht het engelen bengeltje. 'Geloven en praktische verkoop slapen niet op één kus sen', bromt God goedmoedig. 'Dompie.' Ik ben weer klein. Ik staar naar de mensen in 'onze' kerk, die niet naar het Heilig Avondmaal mogen gaan. Ze gaan dus niet. Ze blijven zitten. Ik weet wie het zijn. Ze heb ben iets op hun kerfstok. Ik weet met wat een kerfstok is. Ik weet met wat ze hebben gedaan. Iets wat in de ogen van de dominee en de ouderlingen niet 'goed' is. Ik weet niet wat goed is. Ik zeur mijn vader zijn oren van zijn hoofd. Wat hebben ze gedaan? Wie maakt uit wat goed is? Voor God is toch ie dereen goed? Mijn vader zegt ont wijkend dat de kerk een mensen zaak is, dat God wat anders is en dat geloven in God weer wat an ders is. Ik knik, ik houd zielsveel van de mensen die niet naar het Heilig Avondmaal mogen gaan. Ik hoor wat schuldbelijdenis doen is. Een jong stel komt vertellen dat de vrouw in verwachting is, met ge trouwd. Dus de zwaarden van de kerkenraad worden geheven. Geen toegang tot het Heilig Avondmaal! Wel schuldbelijdenis voor de hele goegemeente. Het jonge stel verschijnt opnieuw voor de dominee. Er is goed nieuws, dominee, het is doorgebroken. We hebben ons vergist! De dominee is goedmoedig, hij preekt over liefde en vergeving. Alles sal reg kom. Het jonge stel straalt. En ergens glimlacht God En ik wifweten wat er doorgebroken is. Ik ben iets groter. Ik maak mijn eer ste dienst mee in de Nötre Dame in Parijs. Een vrolijke dienst, met veel toeters en bellen, kleurige gewaden en uitbundige kwasten. In het kerkpad spelen de kinderen gewoon onder het afgeraffelde preekje, ze rennen zelfs. Heel zachtjes sluip ik uit de bank, ik voeg me in de rij rennende benen. Ik verwacht een stevige strafmaat regel. Maar er gebeurt niets. Er wordt zelfs hardop gelachen. Er is zeer veel muziek, er komen kleine jongetjes met witte lappen om. Deze kerk is een toneelstuk. Thuis verklaar ik katholiek te willen wor den. Maar de maandag daarop vecht ik weer mee, de protestantse school tegen de katholieke school. We gooien zonder onderscheid met dezelfde straatstenen. Soms moet ik een omweg nemen omdat ik al leen niet langs die school durf te gaan. Het heeft 150 jaar geduurd in Oosterend. Wat is tijd? Dana Rover DINSDAG 19 JUNI 2001 Mevrouw Aaltje Rozendaal-Plaatsman hijst de speciale poldervlag Agrariërs uit Het Noorden analyseren op een oude kaart van vóór de inpoldering de kreken, die ze nu nog kunnen herkennen in hun land. (Foto's Gerard hmmermanj Naast nostalgie, was er ook vertier, dat zich vooral buiten afspeelde. Voor de jeugd waren er allerlei spelletjes, zoals een skelterrace, er kon een kunstkoe worden gemolken en ander vertier. Nadat de weergoden zich zondagmorgen hadden uitgeleefd, hielden die zich 's middags redelijk gedeisd. Lody van der Wulp blaast de taptoe. Noordwijk aan de Schorrenweg. In de feesttent was het een gezellig samenzijn en soms weerzien van bewoners die elkaar lange tijd niet hadden gezien. Het organisatie comité had alles in het werk gesteld om de reünie compleet te maken, dus er werd flink bijgepraat. Vooral bij de tentoonstelling van oude foto's, kaar ten, krantenartikelen en noem maar op. Elke afbeelding bood wel stof tot gesprek, zoals een oude kaart van vóór de inpoldering, waarop de Noorderwaard met zijn uitlopers was te zien. Voor landbouwers was het een feest van herkenning, want in hun akkers konden ze uit de samenstel ling en van de grond afleiden waar de kreken hadden gelopen. Een foto van een met ijsschotsen bedekte dijk herinnerde aan de strenge winter van 1963, toen kruiend ijs uit zee de pol der in kwam. Vanzelfsprekend was een afbeelding van de molen, maar wat die bijzonder maakte was dat de befaamde vogelwachter Teun (De Pettemer) Brouwer ervoor poseerde. Opmerkelijk was ook de foto van Jaap Boon van de Stuifweg, die ooit in de Texelse Courant poseerde toen een walrus de Texelse oostkust aan deed Boon is weliswaar met de oudste bewoner van Het Noorden, maar als geboren en getogen polder bewoners ma hij zich met recht een polderveteraan noemen. Mannen die in hun leven een grote ontwikkeling aan zich voorbij hebben zien gaan, van de tijd dat het wier nog met de hand werd gemaaid, tot de geavan ceerde landbouwmechanisatie anno 2001een tijd waarin akkerbouwers er in slagen met dezelfde mankracht elk jaar tien procent meer werk te verzetten. Mits de weergoden het toelaten, en die manifesteerden zich in Het Noorden zondagmorgen op een bijzondere manier. Onze weer- rapporteur meldt dat er in de regen meter van Avanti 12 mm viel, bij Wim Timmer 39, terwijl bij Grietjeshoeve de meter zelfs overstroomde. En dat allemaal in één polder. Weliswaar geeft elk jaar een flink aantal melkveehouders de pijp aan Maarten, deze jon gedame heeft het melken al aardig onder de knie. ptVTrrV De jongste polderbewoners, de tweeling Gerrit en Hannes Eelman.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2001 | | pagina 5