Lezing
en Henk
Wilmke
Offerein
over paarden
Elk jaar een half miljoen
bomen te controleren
Opgevist bot was van
hyena uit de ijstijd
teso
2
lepenjager Kees Bakker zwaait af
Agenda~=
Meesterschap
oud Papier
Klaverjassen
voor goed doel
Vogelwerkgroep
1934
Spelletjes in Bethel
.TEXELSE
COURANT1
Wandeltocht
J3likvanger
Archeologisch spitwerk geen Wampex
TV Noord-Hollan
zoekt jongeren
TEXELSE^COURANT
EcoMare heeft iets bijzonders toege
voegd aan zijn collectie beenderen
van uitgestorven zoogdieren. Het is
het bovenarmbeen van een grotten-
hyena, een roofdier dat in de laatste
ijstijd (100.000 tot 10.000 jaar gele
den) nog in onze omgeving voor
kwam. Het bot werd enkele maan
den geleden bij de Bruine Bank in de
Noordzee opgevist door de TX 68
'Vertrouwen' van de firma Van der
Vis. Het afgelopen weekend kwam
vast te staan van welk dier het was.
In EcoMare werd toen een congres
gehouden van de Werkgroep
Pleistocene Dieren. De deelne
mende specialisten Dick Mol en
Klaas Post herkenden het armbeen
met zekerheid.
De grottenhyena (Crocuta spelaeae)
was wat groter dan de huidige Afri
kaanse hyena en leefde in een koude
en droge periode, toen hier ook
reuzenherten, wolharige neus
hoorns, steppenwisents en mam
moeten rondliepen. Op veel van
deze dieren maakte hij jacht. Mede
door die afhankelijkheid verdween hij
gelijk met het uitsterven van de ge
noemde prooidieren, en dat laatste
was weer een gevolg van klimaats
verandering waardoor het warmer en
vooral ook veel natter werd.
De fossiele botten in EcoMare zijn
gegroepeerd bij de nagebouwde wol-
harige neushoorn. Het geheel maakt
deel uit van de nieuwe expositie 'Le
ven op een eiland', die laat zien hoe
menselijk en dierlijk leven zich in de
loop der eeuwen heeft ontwikkeld op
Texel en omgeving. Het leven hing
sterk af van klimatologische omstan
digheden en de daarmee samenhan
gende zeespiegelveranderingen. Dat
laatste wordt op aanschouwelijke
wijze duidelijk gemaakt met een
computeranimatie, waarin men de
veranderingen die Texel en de kop
van Noord-Holland hebben onder
gaan, zich in enkele minuten ziet vol
trekken. De tentoonstelling is al ge
ruime tijd voor publiek toegankelijk,
maar zal pas in de loop van het voor
jaar helemaal zijn voltooid.
Donderdagavond haalt Scouting
Texel oud papier op in Den Burg.
Men wordt verzocht dit vóór 19.00
uur aan de straat te zetten, in niet te
grote bundels of een kartonnen doos
(geen plastic zak). Gelieve er op toe
te zien dat het papier niet gedurende
lange tijd in de regen staat. De papier
wagen komt in de volgende straten:
1. Bernhardlaan, Beatrixlaan.
Klaveriasclub 'De Witte Burcht' houdt
dinsdag 6 november voor de tweede
keer dit seizoen een open drive,
waarvan de opbrengst ten goede
komt aan enkele goede doelen.
Welke doelen dat zijn, wordt tijdens
de slotavond aan het eind van het
seizoen door de spelers zelf beslist.
De drive begint om 20.00 uur, in
schrijven kan vanaf 19,30 uur. Deel
name kost ƒ7,- per koppel. Deelne
mers wordt verzocht zich zoveel
mogelijk per koppel in te schrijven.
Dinsdag 30 oktober:
Burgemeester en wethouders ver
gaderen met de dorpscommissie
van Oosterend. Aanvang 19.30
uur. locatie is dorpshuis De Bijen
korf.
In Cinema Texel draaien Rush hour
2 (aanvang 20.30 uur) en
America's sweethearts (20.45 uur).
Woensdag 31 oktober:
De gezamenlijke doopsgezinde
zusterkrmgen en de broederkring
houden hun tweejaarlijkse
verkoopdag. Deze wordt gehou
den in de kerk aan de Kogerstraat
in Den Burg en duurt van 10.00 tot
16.00 uur.
In de voetbalkantine van SV
Oosterend begint om 19.30 uur
een bijeenkomst over ADHD en de
natuurlijke oplossingen die er voor
deze aandoening zijn. De organi
satie van de avond is in handen
van Ria Trap.
Burgemeester en wethouders ver
gaderen met de dorpscommissie
van Oudeschild. De bijeenkomst
vindt plaats in dorpshuis 't Skiltje
en begint om 19.30 uur.
In Cinema Texel draaien Als kat en
hond (aanvang 14.00 uur en 16.00
uur). Rat race (15.30 uur), Rush
hour 2 (20.30 uur) en America's
sweethearts (20.45 uur).
Donderdag 1 november:
Burgemeester en wethouders ver
gaderen met de dorpscommissie
van Den Hoorn in dorpshuis De
Waldhoorn. Aanvang 19.30 uur.
In yogacentrum De Aleph (Wever
straat 54, Den Burg) wordt van
20.30 tot 21.15 uur gemediteerd
en worden mantra's gezongen
voor de wereldvrede.
In Cinema Texel draaien Rush hour
2 (aanvang 19.00 uur), America's
sweethearts (19.00 en 21.45 uur)
en Moulin rouge (21.30 uur)
Vrijdag 2 november:
In dorpshuis De Bijenkort I'S'
Oosterend beginnen om 19 00i ne
demonstraties gymnastiek
jazzdance
Vogelwerkgroep Texel houdt va d
19.30 uur een gezellige avond n ide
lezingen en diavoorstellingen
dorpshuis d'Ouwe Ulo
Burg.
0<
ips
De hervormde gemeente van D xei
Burg houdt vanaf 20.00 uur e Ik.
gezellige avond in het eigen, p gei
gerenoveerde kerkgebouw. als
itw
In Cinema Texel draaien Rush holenc
2 (aanvang 19.00 uur), Amenc ïH<
sweethearts (19.00 en 21.45 u, 0U<
en Moulin rouge (21.30 uur) .vis:
jué
Hit
len
ht
i,
jnd
lor
iats
Veerdienst Teso zet vrijdag ex]
boten in. Vanaf Texel varen tuss
9.05 en 16.05 uur de boten om t t oi
half uur. Vanaf Den Helder gebei
dat tussen 9.35 en 16.35 uur
worden geen wachttijden vJac
wacht. Nadere informatie kanvi
kregen worden via 0222-3698
of e-mail info@teso.nl. De ver err
dienst heeft ook een eig
website: www.teso.nl.
Hoogwater te Oudeschi
zei
com
arn
tsd
Dl. 30 6.54 en
Wo. 31 7.35 en
Do. 1 8.14 en 20.54
Vr. 2 8.54 en 21.35
Za. 3 9.35 en 22.05
Zo. 4 10.04 en 22.1 Ou
Ma. 5 10.30 en 22.24
Di. 6 10.47 en 23.00 ito
Aan het strand is het ongeveer een uure f)|er
der hoogwater. De zon komt 7 novemba
om 7 451 uur en gaat onder om 16.59 uu
november volle maan; 3 november sprc
tij.
2O20 iljH
gels
rag
gels
rrt
ito'
SU'
'01
In Bethel in Zuid-Eierland worden
zaterdag vanaf 19.00 uur spelletjes
gedaan. De organisatie biedt moge
lijkheid tot het spelen van scrabble,
schaken, dammen, sjoelen, rum-
mikub en diverse kaartspelen.
Vogelwerkgroep Texel houdt vrijdag
vanaf 19.30 uur een gezellige avond
in dorpshuis d'Ouwe Ulo in Den Burg.
Tijdens deze bijeenkomst worden
onder meer korte lezingen gehouden
en dia's uit verre landen getoond.
Ook de Texelse vogels blijven met
onbesproken.
DINSDAG 30 OKTOBER 2001
Voor veel bewoners van het buiten
gebied is Kees Bakker van
gemeentewerken een bekend ge
zicht. Maar dat wil niet zeggen dat
iedereen even blij was als de
iepencontroleur het erf opstapte.
Want als hij een kruis op een boom
kalkte, dan gold er geen pardon:
iepziekte, de boom moest worden
geruimd. Dat lot ondergingen er in
de loop der jaren heel wat. Geluk
kig zagen veel Texelaars het nut in
van zijn werk, dat tot doel had de
ziekte binnen de perken te houden.
Dat dit slechts ten dele lukte, is niet
de schuld van Bakker. Donderdag
gaat de 'iepenjager' in de VUT.
Op een eiland waar alleen al tijdens
de ruilverkaveling zo'n half miljoen
iepen zijn geplant was er werk in
overvloed voor de 61-jarige Bakker,
woonachtig op Driehuizen. 'In tegen
stelling tot veel andere bomen ver
dragen iepen de schrale zeewind
goed. Vandaar die grote hoeveelhe
den.' Zo schoten in het Texelse land
schap her en der weelderige boom
singels uit de grond, die strakke
ruilverkavelingsboerdenjen aan het
oog onttrokken. Maar de eenzijdige
aanplant had ook een nadeel: lep-
ziekte, een schimmel die zich ver
spreidt via de iepenspintkever en via
de boomwortels, kon zich ongeremd
verspreiden. Het controleren van de
iepen werd voor Bakkers tijd gedaan
door de Plantenziektekundige Dienst
(PD) en Staatsbosbeheer. Op Texel
gebeurde dat onder andere jarenlang
door Willem Trap, die destijds een
paar honderd zieke bomen per jaar
opspoorde. 'Op een zeker moment
stopte hij er mee, omdat ze van ho
gerhand dachten dat de ziekte
beheersbaar was.' Dat bleek een
misvatting. Toen de geïnfecteerde
bomen met meer werden wegge
haald. kon deze zich ongeremd uit
breiden. Zodanig dat de gemeente
begin jaren negentig zelf de controle
ter hand nam. Het werd een taak van
Kees Bakker. 'Ik heb me altijd al voor
bomen geïnteresseerd. Zelfs zodanig
dat als ik op vakantie ben en ik kom
een mooie beuk tegen, dan sta ik er
even bij stil.' Het was overigens niet
de enige taak voor Bakker, vanaf
1980 in dienst bij de gemeente. Naast
de controles hield hij zich ook bezig
met het onderhouden van de be
staande plantsoenen en het inrichten
van nieuwe groenvoorzieningen.
Vanaf die tijd zagen Texelaars de lep-
ziektecontroleur vaak omhoog sta
ren. 'Met iepziekte moet je er snel bij
zijn. Bij bomen die net zijn aangetast,
zie je meestal een tak met dode bla
deren Als de ziekte zich uitbreidt,
dan gaan er steeds meer bladeren
dood. Als de schimmel zo'n boom
eenmaal te pakken, heeft dan is die
met meer te redden. Ik kwam eigen
lijk tijd te kort om alle iepen na te lo
pen. Toen ik begon met het contro
leren van iepen, was de situatie
eigenlijk al uit de hand gelopen.' Bo
men die door Bakker met gele verf
werden gemarkeerd, moesten wor
den omgehakt en verwijderd. Alleen
als de stammen werden ontdaan van
de bast - de iepenspintkever over
wintert tussen de bast en de stam -,
mochten deze als haardhout worden
gebruikt.
Bakkers constatering dat er zieke ie
pen in de boomsingel stonden, werd
niet door iedereen in dank afgeno
men. Het kostte soms veel overre
dingskracht om de mensen van de
noodzaak van het kappen en oprui
men te overtuigen. Een enkeling liet
het ongenoegen hardop blijken, maar
het bleef altijd bij woorden. Anderen
komen, ik zit al tot over m'n oren in
het werk. We zitten hier midden in de
pelderstoid.' Er waren ook Texelaars
die Bakker om de tuin probeerden te
leiden door vlak voor zijn komst de
takken met dode bladeren te verwij
deren. Probleem voor hen was ech
ter dat de controleur zijn komst niet
tevoren aankondigde.
Bakker spoorde gemiddeld zo'n drie
tot vierduizend zieke iepen per jaar
op. De effectiviteit daarvan ging deels
te met, omdat veel particulieren de
aangetaste bomen met opruimden.
Met als resultaat dat het infectie
gevaar steeds meer toenam. Reden
voor de gemeente zelf het opruimen
ter hand te nemen. Een flinke
Een kostbare methode, die afhanke
lijk van de stamdikte, ongeveer vijf
tig gulden per boom kost. De bomen
moeten elk jaar worden geënt. Een
methode die wordt toegepast bij
monumentale of waardevolle bomen,
zoals die aan de Molenlaan in De
Cocksdorp en langs het Schilderend
in Den Burg.
De bevlogen aanpak van de ge
meente heeft als waarschijnlijk resul
taat dat komende winter alle ge
merkte iepen voor het eerst sinds
lange tijd zullen zijn vernietigd, zodat
de controleur komend voorjaar met
een schone lei kan beginnen Een eer
die is weggelegd voor Bakkers opvol
ger, Niek Blom of Piet van Leersum,
iepziektecontroleur Kees Bakker houdt de gezondheid van de monumentale iep schuin tegenover zijn woning op Driehuizen goed in
(Foto Gerard Timmerman)
onkostenpost voor de gemeenschap.
Het college verwacht dat de iep-
ziektebestrijding dit jaar een kwart
miljoen gulden gaat kosten. Overi
gens zitten daar ook de kosten bij van
het preventief inenten van de bomen.
de gaten.
zochten een uitvlucht. Zoals een
bollenteler uit Lutjebroek, met een
bedrijf in de PH-polder. In het hartje
van de zomer kreeg hij de boodschap
dat hij zieke iepen moest opruimen.
'Dat je daar juist nü mee moet aan-
die ook dit jaar al de iepen inspec
teerde. Ter gelegenheid van Bakkers
vertrek bij de gemeente wordt don
derdag van 15.00 tot 17.00 uur ter ere
van hem een afscheidsreceptie ge
houden.
Het verhaal van oorlogsvlieger
Geoffrey Rothwell die terugkwam
op de plaats des onheils, en Texel
bezocht, maakt indruk. Teruggaan
naar plaatsen die in je leven van
grote betekenis zijn geweest is
soms een moedig pad. Een soort
meesterschap over je eigen be
staan. ledereen heeft van die
plaatsen en overal is wel een ge
schiedenis. Zo ook deze geschie
denis, die ver strekkende gevol
gen heeft gehad voor de mensen
daar omheen. De tijd heeft de
waarheid ingehaald. Iets wat niet
altijd gebeurt. Na 57 jaar zag deze
vlieger voor het eerst de graven
van de mensen die dicht bij hem
waren geweest, toen, in een ver
verleden. Wat beleef je bij zulke
confrontaties?
Op een gegeven moment krijgen
we allemaal behoefte aan het
hanteren van de eigen levens
puzzel. Soms wordt door een toe
vallige ontmoeting het stof van
bepaalde gebeurtenissen afge
veegd en staan we stil op plekken
die hoorden bij een andere tijd en
een andere gedaante. Toch blijven
we wie we zijn. En verwerken we
met even veelgemak de tand des
tijds, die nu eenmaal andere kleu
ren schetst. Ergens weeft zich een
levensleugen in onze eigen verha
len. Alles is groter en spannender
en ingewikkelder dan het moge-
lijk was.
Ik herinner me dat ik na zo'n veer
tig jaar mijn eigen lagere school
weer bezocht. Het was een impo
sant gebouw met majesteitelijke
trappen, zo had ik in mijn geheu
gen staan. Het schoolplein was
eveneens zeer groot en de boom,
de oude kastanje, was een reus.
Zo herinnerde ik mij ook de onder
wijzer van de derde klas als een
bijzondere man. Hij had een schit
terend scherp gesneden gezicht,
hij had veel gezag en een indruk
wekkende cello, die hij met verve
hanteerde. Zijn zwierige lok
zwaaide over zijn voorhoofd en
door mijn kinderogen gezien,
droeg hij vestjes van een glan
zende rode stof. Als je niet gaat
kijken, houd je de illusie vast. Als
je wel gaat kijken, krimpen alle ge
bouwen uit je kinderjaren en zel
den blijkt de onderwijzer die je te
rug ziet vanuit je eigen vol
wassenheid van hetzelfde gehalte
als je hem had toegedicht. Ik had
deze man nooit moeten terugzien.
Kinderen hebben hun eigen magie
en die is gelukkig veel fantasti
scher dan de werkelijkheid. Maar
je blijft geen kind. Je blijft wel in
staat tot verdringen van plekken
en gebeurtenissen. Zo kreeg ik
onlangs een brief die een oud
adres van mij had bereikt en via via
uiteindelijk op bestemming was
Het armbot van de uitgestorven hyena. (Foto Harry de Graaf)
In het gebied tussen de Ploeg-
elanderweg en de Monnikenweg
speelde zich zaterdag een groot deel
van de Wampex af. Deelnemers
moesten er onder andere een stukje
gras afplaggen. Hiervoor hadden ze
de opdracht hadden gekregen om
een graaf mee te nemen. Maar toen
de Wampexers in het gebied Irene
Maas tegenkwamen, die bezig was
de fundering van de oude bleekerij
bloot te leggen, meenden ze haar te
moeten helpen. Hoewel ze best wat
hulp kon gebruiken, wat dat dus niet
de bedoeling was. (Folo Gotvrd Timmenmn)
Wandelsportvereniging Het Gouden
Boltje besluit het seizoen zondag met
de najaarswandeltocht, die tussen
13.00 en 14.00 uur van start gaat bij
dorpshuis De Wielewaal in De Waal.
De tocht voert door en rond het dorp,
er kan gekozen worden uit de afstan
den 5,10 en 15 kilometer. Deelname
kost ƒ6.- met herinnering en 3,50
zonder. Leden ontvangen een korting
van 1,50. Het startbureau sluit om
18.00 uur.
De volgende wandeltocht is de eer
ste in de winterserie, op 16 decem
ber bij het Turfveld. Inschrijven is
mogelijk bij de najaarswandeltocht.
Voor meer informatie: B. Roest, tel,
314451.
De dierenartsen Wilmke en Henk
Offereins houden zaterdag in ma
nege Akenburg aan de Akenbuurt
een lezing over de verzorging van
paarden. Ze vertellen hoe mensen
hun paard het best kunnen verzor
gen tijdens de winter.
De twee zijn kinderen van de be
kende dierenarts Evert Offereins uit
Bos en Duin. Hij is ook gespeciali
seerd in paarden. Wilmke Offereins
vertelt onder meer over de werking
van natuurproducten bij paarden. Ze
geeft informatie over weerstand bij
paarden, ze legt uit hoe tekorten
daarin herkend kunnen worden en ze
gaat in op het verschil tussen home
opathie en kruiden.
De lezing van Henk Offereins gaat
over blessures, koliek en hoesten. Hij
vertelt hoe blessures behandeld kun
nen worden, wat er moet gebeuren bij
koliek (aanvalsgewijze krampen)
gekomen. Het was een schrijven
van zeven mensen die mij aller
hartelijkst uitnodigden voor een
reünie. Ik bleek met hen gewerkt
te hebben op eén of ander insti
tuut. Enigszins onthutst las ik nog
eens de naam van het instituut.
Het gaf geen enkel beeld. De na
men dreunde ik welwillend op,
alsof via een oude melodie van
klanken ergens een snaar zou
worden geraakt. Niets van dat al
les. Het instituut zei me mets, de
namen kregen geen gezichten. Ik
las waar ik werd verwacht en dat
zij zich zeer verheugden om mij
terug te zien. Ik voelde een
vreemde drang om te weten
waarom het ging. Tot op heden
geen enkel houvast, een wegge
sneden deel uit een arbeidzaam
leven? Het geeft te denken. Erger
nog, het geeft te doen. Na die brief
heb ik een besluit genomen om de
levensreis die ooit was gemaakt te
gaan na reizen. Ik wilde meester
zijn over mijn herinneringen. Ik
wilde mij van illusies ontdoen.
Maar al heel snel verscheen er een
zin uit mijn kinderjaren. Ik kan mij
nooit meten met wat iemand als
Geoffrey Rothwell heeft meege
maakt. Ik heb de oorlog met mee
gemaakt. Ik weet van mets. Is mijn
verleden van enig belang? Ik vrees
van met. Misschien moet ik ge
woon bij die reünie beginnen.
Dana Rover
welke soorten hoest er zijn en v;
besmettingsrisico's bij hoesten
staan. Mensen kunnen ook vra
stellen aan de dierenartsen
De lezing is georganiseerd doom
vereniging Tussen Wad en Duin
komst van broer en zus Offerein
mede te danken aan zoon Jeroen
paardenliefhebber Henk Spigt uit
Hoorn. Hij kwam een aantal ja
geleden in contact met H
Offereins toen die als Utrechts
dent badmeester was op Texel,
contact is altijd gebleven. De lea
begint zaterdag om 20.00 uur.
toegang is gratis.
Voor het programma 'Malende
ken' is TV Noord-Holland op zr
naar jongeren die op kamers wii
Het liefst een jongere die in een i
ravan en één die nog bij zijn oudi
thuis woont. In het programman
dan naar een oplossing gezoc
Aanmelden voor het programmal
via het Jongerenwerk van
Welzijnsstichting, tel. 315582
314445.
verschijnt iedere vrijdag in de
j Texelse Courant.
Met o.a. de agenda, week
enddiensten en artikelen over
j uitgaan, actief zijn, natuuren
cultuur.
Er is voor een beperkt aantal
bedrijven ruimte om op deze
pagina te adverteren.
Informeer en/of reserveer bij
de advertentieafdeling vande
(frtta Ijaptrjixih la bd bjrt,
Spinbaan 6, Den Burg,
telefoon 36 26 00, fax 31 411'
E-mail: info@lenr.nl
