Veel mogelijkheden,
maar ook beperkingen
Elementen komen samen
in Welborens 'Cupido'
irffff
Beurs biedt overzicht
duurzaam bouwen
Waddenwoning: een
huis als een kuuroord
JT
Ondernemers prikkelen tot duurzaam bouwen
.TEXELSE
COURANT-
Pionierswerk 'Jade' resulteert in duurzame woning
Gemeentewerken
Oorzaak van
stroomstoring
nog niet bekend
DINSDAG 20 NOVEMBER 2001
AIS samenleving zijn we verplicht
jm over duurzaam bouwen na te
Jenken en dat uiteindelijk ook te
ioen.' Jan Jacob Rab, voorzitter
(an de sectie Bouw en Installaties
(an TVO, waarin ondernemers uit
alle geledingen van de bouw van
lifting hebben, windt er geen
joekjes om. Maar als het om duur
zaam bouwen gaat loopt de sector
egen een aantal beperkingen aan:
erouderde bestemmingsplannen,
iogere kosten van duurzame voor-
lieningen en de onwetendheid en
irgwaan van de consument. 'On-
lodig', vinden ze en hebben
laarom veel energie gestoken in
Ie beurs Duurzaam Bouwen, die
Tijdag en zaterdag wordt gehou-
len.
/oorbeelden van duurzaam bouwen
lijn er te over, ook op Texel. Het
ileuwe huis van de familie Korten-
oeve aan de Pontweg bijvoorbeeld
)e binnenmuur heeft een hoge
solatiewaarde, evenals dak en vloer
)e woning is voorzien van een
•nergiezuinig infrarood verwarmings
ysteem, heeft zwaar geïsoleerd glas.
emelwater wordt opgevangen en als
irijs water benut voor ondermeer
oiletspoeling en de was en de wo-
ing is gebouwd op het zuiden. Aan
Ie bouw werkten verschillende
lexelse bedrijven mee. Kennis in
ivervloed dus.
Natuurlijk houden we ons met duur-
:ame ontwikkelingen bezig', vertelt
.ouis Uriot, die spreekt namens drie
jrote Texelse architectenbureaus.
Als we het niet uit eigen beweging
Ioen, worden we er wel toe verplicht,
xlere bouwaanvraag moet verge
eld gaan van een energieprestatie-
vrm. Nieuwe bouwwerken moeten
an bepaalde energiewaarden vol-
loen. Als we iets ontwerpen, dan
roberen we onze opdrachtgever
ewust te maken van de mogelijkhe-
len die er zijn om duurzaam te bou-
len. Er zijn mogelijkheden te over, er
■roeten dus keuzes worden gemaakt.
Jaar we zijn afhankelijk van de (finan-
:iêle) ruimte die de opdrachtgever
ris biedt.'
Ian Jacob Rab: 'De bewustwording
iver duurzaam bouwen groeit. Er zijn
feeds meer Texelaars die geld over
ebben voor duurzame maatregelen.
fits die hun op termijn financieel
oordeel opleveren. Want voor inves-
eringen in het milieu, zonder dat de
nensen daar financieel voordeel van
ebben, zijn de meeste mensen nog
net te porren.'
Jenno Schuijl van IBS/Oele/Schoo:
Klanten laten zich graag informeren
iver allerlei mogelijkheden. Maar als
iet kostenplaatje op tafel komt, dan
aken ze vaak af. Neem een gebalan-
:eerde ventilatie-installatie, waarbij
warmte wordt teruggewonnen. Dat
vergt een hogere investering dan een
gewoon ventilatiesysteem, die zich
op termijn weer terugverdient. Toch
vinden veel klanten het te duur. Zo
zijn er wel meer voorbeelden. Om
duurzaam bouwen aantrekkelijker te
maken moet de overheid de moge
lijkheden voor subsidie of fiscale
voordelen verruimen.'
'Zo'n subsidie kun je ook verlenen in
een korting', weet Rab. 'Bij uitbrei
dingsplannen voor Den Burg West en
Oost heeft de gemeente daarvoor de
sleutel in handen. Door bijvoorbeeld
een korting op de grondprijs te geven
aan kopers die bepaalde duurzame
systemen toepassen. Bijvoorbeeld
gebruik van grijs water, verwarming
met een warmtepomp, zonnepanelen
of het terugwinning van warmte.'
Overigens zijn er ook duurzame sys
temen die nauwelijks meer geld kos
ten, Zoals de combinatie van vloer
en muurverwarming. Uriot: 'Een per
fect systeem. Anders dan bij radiato
ren heb je geen luchtverplaatsing.
Ook als de verwarming één tot twee
graden lager staat, is het behaaglijk.
Het is bijvoorbeeld aangelegd in het
nieuwe receptiegebouw van de
Bremakker. Het werkt perfect en le
vert een aardige besparing.' Econo
misch rendabel is ook het gebruik van
zonnecollectoren, voor verwarming
van het badwater. 'Wanneer willen
vakantiegangers onder de douche?
Als ze 's middags van het strand ko
men. Dat is voor gebruik van zonne-
energie een ideaal moment.' Peter
Jan Kuip van het gelijknamige bouw
technische servicebureau: 'Er be
staan dakbedekkingsmaterialen die
duurzaam zijn. EPDM, een rubber
soort die 50 jaar wordt gegarandeerd.
Maar dan moet je het niet vastlijmen,
maar mechanisch bevestigen. Dat
vergt weer een stukje kennis. Ook
over dat soort dingen biedt deze
beurs informatie.'
Bedrijven hebben als voordeel dat
van bepaalde duurzame of energie
zuinige investeringen, zoals terug
winning van warmte, fiscaal kan wor-
De beurs Duurzaam Bouwen die
vrijdag en zaterdag in de Burg. De
Koninghal wordt gehouden, toont
de laatste ontwikkelingen. Varië
rend van kleine simpele ingrepen
tijdens het jaarlijks onderhoud tot
volledige nieuwbouw. Voorzienin
gen die energie of water besparen
en materialen die langer meegaan
of milieuvriendelijker worden ge
maakt. De beurs richt zich vrijdag
middag van 14.00tot21.00uurop
het bedrijfsleven, particulieren zijn
zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur
welkom. Op de beurs hebben een
kleine twintig gespecialiseerde
overkantse bedrijven stands inge
richt. Het zijn leveranciers van al
lerlei duurzame producten en
diensten. Dat Texel voor deze on
dernemingen een (nog) beschei
den markt is weerhield hen er niet
van acte de presence te geven op
de beurs, die zelfs voor landelijke
begrippen bijzonder mag heten.
Met name de sectie Bouw en In
stallaties van TVO, inmiddels ver
enigd in de werkgroep Duurzaam
Bouwen, hebben, geholpen door
anderen, veel moeite gedaan de
beurs te laten slagen. Daarop is de
Texelse bouwwereld breed verte
genwoordigd. Er zijn stands van
aannemers, architecten,
installateurs, schilders en civiele
techniek (grondwerk) is aanwezig.
De accountants hebben een stand
over de financiële aspecten:
aftrekmogelijkheden, subsidies en
voordelige (groene) leningen. Door
het invullen van een antwoordkaart
kan worden meegedaan aan een
loterij, waarbij aardige prijzen zijn
te winnen.
Gekoppeld aan de beurs is een
symposium, dat vrijdag geopend
door burgemeester Joke Geldorp.
Sprekers zijn Renz Pijnenborgh,
architect van Archi Service en au
toriteit op het gebied van biolo
gisch bouwen In zijn visie bete
kent dat zodanig bouwen dat de
natuurlijke omstandigheden zo
min mogelijk worden verstoord.
Hans Bosch van Adviesbureau
Bouwfysica Bosch geeft een le
zing over hoe vochtproblemen
ontstaan en zijn te voorkomen. Jan
lepsma van Novem gaat in op sub
sidie- en aftrekmogelijkheden.
Over legionella-preventie vertellen
Fred Quint en Robert Pluim van de
firma's Melker en Sentry. Tenslotte
is het woord aan Alex Wassink van
camping De Pappillon in Denen
kamp, die op het gebied van duur
zaam ondernemen meerdere inter
nationale prijzen in de wacht
hebben gesleept. De beurs wordt
georganiseerd door de Stichting
Duurzaam Texel.
Carry en Daan We/boren, Deva van der Plaats en Jan Commandeur. 'Van begin al aan is er altijd een prima wisselwerking geweest.
den geprofiteerd. Rab: 'Het is een
doolhof van regels en maatregelen.
Daarom zijn we blij dat ook de ac
countants present zijn op deze beurs.
Zij kunnen mensen wegwijs maken.'
Niet alleen de kosten en de admini
stratieve rompslomp kunnen een
weerstand vormen, ook de ruimtelijke
mogelijkheden. Uriot: 'Als leef- en
woonruimtes op het zuiden worden, geleden in bezit gekomen van de lan-
Een woning die zit als een oude jas.
Lekker, warm en vertrouwd. Dat is
wat 'Jade', het bedrijf van Jan
Commandeur en Deva van der
Plaats, beoogt te bouwen. Carry en
Daan Welboren houden van com
fort, maar voelen zich ook begaan
met het milieu. Het huis dat ze op
het landgoed van wijlen Jan Cu
pido in de PH-polder wilden bou
wen, moest passen in de omge
ving. Een gebied zonder aardgas
en aansluiting op het riool. Een
creatieve uitdaging voor twee bou
wers met een bijzondere levensvi
sie. Nu het zo goed als klaar is,
kunnen ze er maar moeilijk af
scheid van nemen.
De samenwerking tussen Van der
Plaats en Commandeur dateert van
een jaar of zeven geleden, toen bei
den op deeltijdbasis een timmer
bedrijf startten. Twee
gevoelsmensen. De één een prak
tisch ingestelde Hoornder die open
staat voor nieuwe dingen, de ander
een bouwer met de overtuiging dat
oerkrachten bepalend zijn voor het
welzijn en de leefomgeving daarop
wil afstemmen. Sinds twee jaar wer
ken ze beiden fulltime in de VOF
'Jade' (moeder der stenen en de af
korting van de firmanten). Van der
Plaats: 'We zijn ons gaan richten op
de dingen waarin we plezier hebben
en waar we mee verder willen. Com
mandeur: 'Zakelijk gezien is duur
zaam bouwen een veelbelovende
markt. Maar het geeft vooral voldoe
ning om te voelen dat je aan iets
goeds werkt.' Van der Plaats: 'We zijn
héél natuurlijk bezig. De mensen voor
wie we werken voelen zich betrokken
bij hun omgeving. Ik kan het met
omschrijven, maar je voelt het ge
woon als je zo'n ruimte als deze bin
nenstapt', doelt hij op de huiskamer
van de Welborens. 'Het is een sa
mengaan van elementen: vuur, water,
aarde en lucht. Echt behaaglijk.'
De Welborens waren een jaar of drie
plekke bedacht, onderzocht en uitge
vonden. We hebben het duurzame
niet tot het extreme doorgevoerd,
want we zijn met roomser dan de
paus Maar alles wat bijdraagt aan
comfortabel wonen en dat te combi
neren is met een goed milieu, hebben
we toegepast. We hebben bijvoor
beeld wél een vaatwasser en een
wasmachine, maar er gaat grijs wa
ter in. regenwater dat we via het dak
hébben opgevangen Ook het toilet
spoelen we met grijs water.'
Deva: 'Toen we hier van start gingen,
hadden we allerlei ideeën. Maar al
ontwerpend werden we geconfron
teerd met de beperkingen. 54 meter
is voor een woonhuis niet echt groot.
Dan moet je alle ruimten zo goed
mogelijk benutten. Geen steunbalken
door het huis bijvoorbeeld, maar een
constructie die netjes is weggewerkt.
Zo hebben we het plan keer op keer
bijgeschaafd, tot het ontwerp dat het
nu is geworden. Het is de eerste wo
ning die we zo bouwden, dus echt
een leerproces waarvoor we veel
veldwerk hebben moeten verrichten.
Bij De-Algpti in de Weverstraat had
den we al wat ervaring opgedaan met
duurzame materialen. Zo ontstonden
contacten in de duurzame en ecolo
gische bouwwereld. De benodigde
materialen werden niet in standaard
vorm aangeleverd. Alles is ambach
telijk gemaakt. We hebben bewust zo
weinig mogelijk willen uitbesteden.
Dit is voor ons zo'n belangnjk project,
omdat we er in verder willen. We heb
ben dit tot in de perfectie willen uit
werken. Alles loopt naadloos in elkaar
over.'
Voor het zo ver was moest er het
nodig pionierswerk worden verricht,
bijvoorbeeld voor de verwarming.
Daan 'Er stond hier een propaan-
tank, want aardgas was er met. Maar
propaan is hartstikke duur. En trek je
hier een aardgasleiding naar toe. dan
ben je ƒ30.000,- kwijt en heb je nog
niets. Zo ontstond het idee voor de
continu 24 graden Celcius. In de ka
mers is het altijd 21 graden. Boven-
en onderin altijd even warm. Laat
maar eens een veertje naar beneden
dwarrelen: totaal geen lucht
verplaatsing. Het systeem vergt mi
nimale energie. Met wat de
zonnepanelen opwekken, kan de
pomp ongeveer draaien. In theorie
dan. want we leveren de elektriciteit
natuurlijk aan het net. Alleen voor de
gezelligheid hebben we er nog een
houtkacheltje bij.'
Duurzaam is ook de leem waarmee
de muren zijn afgewerkt. Deva: 'Het
is een mengsel van leem, zand en
stro. Het regelt de luchtvochtigheid.
Als het vochtig is neemt het op en als
het droog is geeft het af. En het zui
vert de lucht.' Duurzaam zijn ook de
geïsoleerde muren en ramen. Daan:
'De stroom auto's die hier elk uur of
half uur vanaf de boot voorbij rijdt,
horen we binnen met eens.'
Creativiteit kwam ook kijken bij het
aanleggen van een heliofietenfilter,
nodig om het afvalwater te zuiveren.
Daan: 'Want als hier ooit riolering
langs komt, dan willen ze in verband
met storingen op deze plek geen
vertakking.' Jan: 'We hebben eerst
rondgekeken wat er al was. We heb
ben systemen gezien die goed werk
ten, maar ook die dat niet deden. We
hebben de positieve zaken er uit ge
pikt en die hier toegepast 'Het resul
taat is een filter van tientallen vier
kante meter, dat is opgebouwd uit
lagen, schelpen, zand en ander ma
teriaal. Er bovenop groeien water
planten, die de zuivering bevorderen.
Via een drainagepijp stroomt het uit
eindelijk in een vijver en via een over
loop in de sloot. Welboren: 'Het ge
zuiverde water is zó schoon dat we
het best aan het grijswatersysteem
durven toe te voegen. Maar we kun
nen zóveel regenwater opvangen, dat
het waarschijnlijk niet nodig is.' Deva:
'Bovendien zijn de kwaliteit-
'Cupido', de duurzame woning aan de Pontweg. Op de voorgrond het helofietenfilter.
warmtepomp. De techniek is de laat
ste jaren sterk ontwikkeld. Er gaan
hier drie buizen de grond in tot vijftig
meter diep, met daarin vier waterlei
dingen. Die zijn aangesloten op een
leidingstelsel in de woning. Ze zitten
in de vloer en in de wanden. In totaal
700 strekkende meter leiding. Het is
één groot circuit. Het dat water uit de
grond wordt opgepompt heeft een
temperatuur van 13 graden, dat in
een warmtewisselaar wordt afge
koeld tot 7 graden. Het water dat
door de vloer en wanden stroomt is
5e huidige toegang van de buitendienst, bekeken vanaf hetzelfde standpunt aan de
leijer Keijserstraat.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Het nieuwe gebouw wordt duurzaam
opgezet. Smit: 'We willen flexibele
touw. Er komt een hoofddraag-
structuur, waardoor er binnen weinig
dragende muren zijn. Ook willen we
onderhoudsarm bouwen.' Dat bete
tent dat alleen in het hoofdgebouw
metselwerk komt. De opslagplaatsen
«orden opgetrokken met systeem
wanden. Ook wordt er duurzaam
9ebouwd. 'We werken met een ver
hoogde isolatienorm, met
tonnecollectoren, grijs water (regen
water waarmee de wc wordt doorge
spoeld) en een warmtepomp-
nstallatie.' Welke kleuren het gebouw
ton de buitenkant krijgt, is nog niet
tekend. De afdeling bouwzaken is
daar nog mee bezig. Volgens Smit
wordt het gebouw niet anoniem inge
past in de omgeving. 'Het mag gezien
worden.'
De toegang aan de Reijer
feijserstraat wordt een stukje verlegd
achting het Wezenland. Er komen zes
Parkeerplaatsen voor mensen die kca
tomen brengen. Voor de medewer
kers komt een parkeerplaats aan de
Slingerweg achter het hoofdgebouw.
'Voor een eigen toegang kunnen zij
"aar binnen.' De verzorging gaat er in
tot nieuwe gebouw fors op vooruit.
(Foto Joroon van Hottum)
'We hebben nu bijvoorbeeld maar
één douche voor het personeel. Er
werken hier nu nog alleen maar man
nen, maar we willen ook een kleed
ruimte maken voor vrouwen.' Voor
mensen in het rolstoel wordt het ook
prettiger om binnen te komen. In het
nieuwe gebouw worden geen drem
pels gelegd. Ook komt er een
invalidetoilet. De inrichting heeft
plaats volgens de Arbo-normen.
Sloop
De sloop van het huidige pand staat
gepland voor volgend jaar mei. Bur
gemeester en wethouders hebben
als voorwaarde gesteld dat de brand
weer eerst tijdelijk onderdak heeft
gevonden. De brandweer, gevestigd
in het huidige complex, keert niet te
rug in de nieuwbouw. De brandweer
krijgt een nieuwe stek in een nog te
bouwen hulppost voor brandweer,
politie en ambulance in Den Burg
west. De tijdelijke huisvesting is nog
niet rond. De sloopvergunning heeft
de gemeente inmiddels aange
vraagd.
De buitendienst-medewerkers wor
den ondergebracht bij Tatenhove in
Oudeschild en in een voormalig ge
bouw van De Bolder aan de Slinger
weg. Die verhuizing heeft begin vol
gend jaar plaats. In februari wordt de
bouw aanbesteed. Rond oktober
2003 moet de nieuwbouw klaar zijn.
gebouwd, wordt maximaal geprofi
teerd van het zonlicht. Wie een serre
op het zuiden heeft hoeft op een
mooie winterdag nauwelijks bij te
verwarmen. Maar bestemmingsplan
nen bieden daartoe niet altijd de
mogelijkheden. Wij zijn natuurlijk
geen stedenbouwkundigen, maar
over praktische zaken hebben we
veel kennis in huis. Als sectie Bouw
en Installaties van TVO hadden we op
bepaalde punten in het in procedure
zijnde bestemmingsplan Den Burg
aanmerkingen. Dat die worden geho
noreerd, geeft ook aan dat de ge
meente duurzaam denkt.'
Binnen de sector is trouwens nog
volop discussie over wat nu precies
onder duurzaam bouwen moet wor
den verstaan. Het gebouw moet in
ieder geval lang mee gaan, de mate
rialen moeten het milieu zo min mo
gelijk belasten en het gebouw moet
zo min mogelijk (fossiele) energie
gebruiken. Rab: 'Maar een steen die
wél 100 jaar in de gevel kan zitten,
maar waarvan het maken heel veel
energie kost, is die wel of niet duur
zaam?' Over het gebruik van hout
bestaat meer eensgezindheid. Tro
pisch hardhout is op z'n retour.
'Binnenkozijnen van hardhout, dat is
natuurlijk onzin. En buitenkozijnen
van lariks of grenen, hebben tegen
woordig ook een lange levensduur.
Mits slechte plekken, zoals kwasten,
er uit zijn gehaald. Het gaat de goeie
kant op. Ik vind het een verdienste
dat er tegenwoordig in Europa meer
naald- en vurenhout wordt aange
plant dan gekapt.'
De beurs is nadrukkelijk ook bedoeld
voor ondernemers die nog niet zo
goed weten wat ze met het onder
werp duurzaam bouwen aan moeten.
'Hen willen we een houvast bieden.
We willen de Texelaars prikkelen om
over duurzaam bouwen na te den
ken.'
derijen en de schuur van Cupido, Een
kleine drie hectare, waar de
bollenteler ooit bos aanplantte om er
sneeuwklokken te telen. Die groeien
er nog steeds, maar sinds de boek
handelaars het landleven ontdekten,
grazen er ook schapen, lopen er een
den en zijn houtwallen opgericht. In
de schuur zat een appartement, dat
Cupido verhuurde aan toeristen. Die
vertoefden er prima, maar om er per
manent te wonen, zoals de
Welborens graag willen, voldoet het
met aan de eisen. Het bestemmings
plan bood de mogelijkheid een deel
van de schuur om te bouwen tot een
recreatiewoning, mits die met groter
werd dan 54 vierkante meter. Daan:
'Toen we hieraan begonnen, was het
niet zozeer de bedoeling om duur
zaam te bouwen. Maar doordat we
hier bijvoorbeeld geen aardgas en
riolering hebben, zijn bepaalde din
gen geworden zoals ze zijn. Niets aan
dit huis is standaard, alles is ter
Een huis als kuuroord. Dat is vol
gens aannemer Martin Visser wat
een Waddenwoning beoogt te zijn.
'Je voelt het gewoon als je binnen
stapt. De beleving van zo'n huis is
heel anders. Een Waddenwoning is
niet alleen dubbel glas of isolatie,
maar een compleet bouwconcept
waaraan de woning moet voldoen.
Alle producten die we gebruiken
zijn beproefd.'
Visser praat bevlogen over de
Waddenwoning, waarvoor zijn bedrijf
licentiehouder op Texel is. 'Dit verhaal
is he-le-maal af. De woning is zó
grondig geïsoleerd, dat het energie
verbruik veel lager is dan de wette
lijke norm. Door de natuurlijke mate
rialen voel je je er gewoon veel
prettiger in. Dit verhaal is af. Het is on
derzocht en waterdicht.'
De naam Waddenwomng is met voor
niets gekozen. Het huis is opge
bouwd uit materialen die afkomstig
zijn uit de regio. Dat begint al onder
de woning. 'Een kruipruimte is een
bedompte en vochtige bedoening.
Daarom brengen we daarin een dikke
Aannemer Martin Visser zou maar wat graag een Waddenwoning bouwen.
laag schelpen aan. Die isoleren, hou
den de stank vast, nemen het vocht
op en zorgen voor een veel gezonder
klimaat in de woning. Voor de muur
gebruiken we speciale Wadden
stenen. Ook van natuurproducten. Er
zitten bijvoorbeeld schelpen in. Voor
kozijnen gebruiken we geen hard
hout, maar liefst grenen of redceder.
Alleen uit bossen die gegarandeerd
worden herplant. Denk nu niet dat
grenen niet duurzaam is. Door de
bewerking gaat het net zo lang mee
als hardhout, mits goed onderhou
den. We gebruiken alleen milieu
vriendelijke verf, aquamarijn. Op het
dak hebben we het liefst riet of een
gebakken pan. In de dakplaten zit
natuurlijke Isolatie. Geen kant en klare
fabrieksplaten. Als muurisolatie ge
bruiken we boom- of kurkgranulaat,
vlas- of wolisolatie. Dick Graaf is dat
aan het ontwikkelen. Steen- of glas
wol isoleert natuurlijk ook prima,
maar wie durft te beweren dat het
duurzaam is... Op de verpakking
staat immers dat je bij het verwerken
handschoenen moet aandoen en een
mondkapje voor. Echt gezond is het
dus met.'
Visser staat te popelen om de eerste
Waddenwoning op het eiland te bou
wen. 'Want Texelaars kijken liever
eerst even de kat uit de boom. Een
voorbeeldwoning, die helemaal be
proefd is, staat in Buitenpost en dat
is voor Texelaars ver weg. Als er hier
eentje zou staan, dan kunnen ze het
met eigen ogen bekijken.' De vengun
ning om er één te bouwen aan de
Zaandammerdijk, ketste echter af
omdat het bijgebouw te hoog is.'
Wie in een Waddenwoning wil wo
nen, moet niet alleen in duurzaam
bouwen geloven, maar er in financiële
zin ook iets voor over hebben Wie
volgens dit concept bouwt is circa
twintig procent duurder uit, dan bij
gangbare bouw. Maar daar staan in
het gebruik weer de nodige bespann-
gen tegenover.
beheerders argwanend. Ze kunnen
bijna niet geloven dat je met zulke
simpele middelen zulk schoon water
krijgt. Het is kraakhelder.'
Duurzaam is synoniem voor zuinig en
hergebruik en dat is tegenwoordig
een deugd. Zo ligt een deel van het
oude plaveisel van de haven van
Oudeschild rond het huis van de
Welborens. Lariksbalken die normaal
voor de bouw van carports worden
gebruikt, prijken nu aan het plafond.
Deva: 'We hebben ze bijgeschaafd en
kijk eens hoe mooi. Met al die fijne
scheurtjes gaat het er verweerd uit
zien. Het hout dat niet wordt gelakt
of geschilderd met milieuvriendelijke
verf zetten we in de bijenwas. Net als
de keuken. Die is uniek, want Deva
heeft hem zelf ontworpen en getim
merd.' Omdat het huis moest ogen
alsof het er altijd al heeft gestaan, is
bij de afwerking gekozen voor red-
cederhout, dat met de jaren een ver
weerde, grijze tint zal krijgen.
Het resultaat is een duurzame wo
ning, die als voorbeeld is opgenomen
in een brochure die wordt verspreid
ter gelegenheid van de beurs Duur
zaam Bouwen. Een woning waarin
vergeleken met reguliere bouw wat
meer geld is geïnvesteerd, maar die
in het gebruik goedkoper zal zijn. De
opdrachtgevers en de bouwers zien
het als een geslaagd project. Voor
Jade geldt het als een voorbeeld
woning, waarvan ze er meer zouden
willen bouwen. De Welborens hou
den geen open dag, maar iedereen
die wil kijken, is welkom.
Aan de totstandkoming werkten mee"
Jade, Installatiebedrijf De Wit, De Vnes en
V/d Wiel. Stefan Hin en Cor v/d Maden.
Energiebedrijf NUON is er nog steeds
niet achter wat de oorzaak is geweest
van de twee stroomstonngen die zich
vrijdagmiddag voordeden. Texel en
het noordelijk deel van Noord-Hol
land waren van 14.49 en 14.57 uur en
van 15.37 en 15.54 uur verstoken van
elektriciteit. De storing trad op door
dat een beveiligingssysteem in wer
king trad Naar de oorzaak hiervan
wordt nog gezocht. Het energie
bedrijf heeft wel een aantal voor
zorgsmaatregelen genomen, om te
voorkomen dat deze storing nog
maals optreedt. Een woordvoerder
van NUON verwacht geen claims.
'Hier is sprake van overmacht en niet
van nalatigheid. Verder is de storing
binnen de voorgeschreven tijd ver
holpen.' Het is niet bekend in hoe
verre op Texel sprake is van schade.
