iemeente vraagt
aandacht voor
attenbestrijding
Belangrijk om iets op anderen over te brengen
TEXELSE
COURANT
PIET IE NIEUWE PET.'
006T,WESJ
THUIS
LIV-^
WWW.TEXB_CP)RTOÖN .MYWEfc-isu
De pet(ten) passen ons allemaal
Regentonnenactie
levert veel geld
op voor Novib
Koger voetballer
is weer thuis
Turnkampioenschap
Onderzoek te laat voor stervende vogels'
Volgens beleid LNV mogen
ïidereenden niet verhongeren
dijde gebeurtenis
op Noorderbuurt
Nieuw bloed
VRIJDAG 8 FEBRUARI 2002
i zijn momenteel vrij veel ratten
Texel. Door allerlei omstandig-
iden weten de bruine knagers
(ter te overleven dan in vorige
n, waardoor ze op diverse
itsen op het eiland last en
iade veroorzaken. De gemeen-
ke 'plaagdierbestrijders' Piet
nik en Wim Moor zijn dagelijks
pad om de opmars van de die
terug te dringen. Als het pu
it meewerkt, zal dat zeker luk-
et zachte en vochtige weer is één
m de oorzaken dat ratten momen
el goed gedijen en zich voortplan-
,n. Bovendien is er genoeg te eten
tor ze. Als gevolg van de nattigheid
het afgelopen jaar niet alle graan
iogst en ook resten van bieten en
lere oogstproducten zi|n meer dan
Iers voorhanden. Ratten zijn
Iral verzot op bieten. Bij de huidige
iselmethoden blijven resten van
aze knollen op het land achter, ter-
j|j vroeger de volledige bieten wer-
sn afgevoerd. Rond deze tijd van
9t jaar zijn deze resten zo'n beetje
ifcgerot. De ratten gaan dan op
jek naar ander voer en vinden dat
percelen bolgewassen en bloem-
>ol Een andere ongunstige factor is
at de rattenbestrijders hun jaarlijkse
5tie vorig voorjaar niet hebben kun-
an voltooien omdat ze in verband
let de kans op MKZ-besmetting niet
het ene perceel naar het andere
hten lopen. Zo bouwden de rat-
in een voorsprong op.
Hulp
fie ratten signaleert, kan de ge-
ieente om hulp vragen bij de bestrij-
ing. De gemeentelijke bestrijders
éven adviezen en benodigdheden
an mensen die in staat zijn de be-
irijding zelf ter hand te nemen, maar
in desgevraagd ook zelf op ratten-
it. Door opleiding en ervaring heb-
ze meer dan leken oog voor ver-
jhijnselen die op de aanwezigheid
an ratten wijzen. In de begroeiing
van de slootkanten zien ze de holen
en de looppaden die door herhaalde
lijk passerende ratten zijn veroor
zaakt. Ook de keutels en concentra
ties daarvan vormen een belangrijke
indicatie van de rattenstand. De be
strijding bestaat meestal uit het plaat
sen van kistjes en pvc-pijpen met aas
dat gedrenkt is in bromadiolon, een
langzaam werkend vergif waaraan de
dieren pas bezwijken als ze het een
paar dagen achter elkaar hebben
gegeten. De kistjes en pijpen moeten
dus telkens worden gecontroleerd.
Het gif wordt aangevuld tot er niet
meer van gegeten wordt Het doel is
dan vrijwel zeker bereikt, al worden
de gedode ratten meestal niet gevon
den, omdat ze diep wegkruipen voor
ze sterven. In sommige situaties
wordt ook snelwerkend vergif toege
past, maar het nadeel daarvan is dat
ratten dan ontdekken dat er verband
bestaat tussen het eten en het dood
gaan. De overlevenden eten er dan
niet meer van.
Met Piet Bolier als coördinator is de
rattenbestrijding dit seizoen nog wat
schematischer aangepakt. Het eiland
is in blokken ingedeeld en in elk blok
wordt regelmatig gecontroleerd. De
aandacht is in de eerste plagts ge
richt op de bermen en slootkanten
langs gemeentelijke wegen, maar als
op particulier terrein iets wordt gesig
naleerd, komt men ook in actie, uiter
aard in overleg met de eigenaar
Voorkomen is beter dan genezen.
Mensen zijn zich er soms niet van
bewust dat zij ratten een aangename
leefomgeving bieden in de vorm van
voedsel, schuilplaatsen en water op
loopafstand. Een overvolle vuilnisbak
waar etensresten naast liggen en za
den en brood in de buurt van kippen
hok, volière of vogelvoerplaats vor
men 's nachts welgedekte tafels voor
de ratten. Ratten zijn schuw en wil
len bij onraad snel kunnen wegdui
ken. Een erf waar allerlei rommel ligt
is voor hen ideaal, evenals kapotte
putten, rioolpijpen en gammele boe
ten en schuurtjes waar ze in en uit
kunnen lopen. Niet alleen de erven
van veel woningen en boerderijen
bieden een dergelijk ratvriendelijke
omgeving, maar ook (oudere)
recreatieterreinen.
Afschuw
De schade die ratten veroorzaken
kan aanzienlijk zijn, niet alleen door
het eten van voedsel dat met voor
hen is bestemd, maar ook door de
vernielingen die ze aanrichten in
slootkanten, het doorknagen van ka
bels en leidingen, het doodbijten van
kuikens en volièrevogels en het ver
spreiden van (vee)ziekten. Hun aan
wezigheid alleen al kan een schade
post betekenen. Ook toeristen die
zeer geïnteresseerd zijn in alles wat
leeft en bloeit, komen met graag te
rug als ze in of bij hun tent of bunga
low ratten ontmoeten.
if> ook Hffel
Hongerige ratten hebben er véél voor over om voedsel te bereiken. De foto toont een gat
dat ratten hebben geknaagd in het deksel van een kunststof vuilniscontainer bij een Texels
hotel. (Foto Horry de Graaf!
Liefst 383 Texelaars hebben de af
gelopen maanden een regenton
besteld en daarmee de campagne
'Een ton voor water' tot een succes
gemaakt. Niet alleen een succes
voor Texel, maar ook voor Novib.
Want deze hulporganisatie kan per
verkochte ton rekenen op een
flinke bijdrage. Voor het begin van
de raadsvergadering op dinsdag
12 februari zal wethouder Peter
Bakker Novib een cheque van
€11.344,51 25.000,-) overhandi
gen.
Bij de start van de campagne, in no
vember 2001, stelde de gemeente
Texel per verkochte regenton 100
gulden beschikbaar, met een maxi
mum van 250 tonnen. Dankzij de
grote belangstelling van de Texelaars
werd dit streven ruimschoots ge
haald.
De regentonnenactie is bedoeld als
stimulans om bewuster om te sprin
gen met water. Het meeste hemelwa
ter wordt via de dakgoot en regenpijp
afgevoerd, terwijl het ook nog nuttig
kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld
door het eerst in een ton op te van
gen en er later in de droge tijd de tuin
mee te sproeien of de auto mee te
wassen.
Deze gedachte sluit aan bij het
Masterplan Water, dat de gemeente
in samenwerking met Uitwaterende
Sluizen, waterschap Hollands Kroon
en de provincie heeft ontwikkeld. Via
diverse projecten willen deze partijen
samen de waterhuishouding op Texel
verbeteren. Weliswaar is het eiland
omringd door zeewater, de beschik
baarheid van voldoende zoet water
vormt vaak een probleem.
Maar dit probleem is natuurlijk lang
niet zo groot vergeleken met de situa
tie in sommige ontwikkelingslanden.
Het gebrek aan water is daar vaak
schrijnend. Om hierin verandering te
brengen, heeft de Novib in landen in
Afrika, Azië en Midden-Amerika pro
jecten opgezet Schoon water is im
mers van levensbelang; zonder wa
ter is geen leven mogelijk.
De overhandiging van de cheque
vindt plaats om 19.00 uur in de raads
zaal van het gemeentehuis aan de
Groeneplaats in Den Burg. Ook krij
gen de aanwezigen een tien minuten
durende film over de regentonnen
actie te zien, gemaakt door filmmaker
Jaap Eelman. Verder is er de prijs
uitreiking van een prijsvraag, waaraan
bezoekers van de beurs 'Duurzaam
Bouwen' (van 23 en 24 november
vorig jaar) konden deelnemen.
Heman Gojan is sinds dinsdag weer
thuis. De voetballer van SV De Koog,
die zondag na een ongelukkige bot
sing in de wedstrijd tegen ZDH per
ambulance naar het ziekenhuis werd
gebracht, blijkt een beschadiging aan
zijn nieren te hebben opgelopen.
Gojan heeft een maand rust voorge
schreven gekregen.
In sporthal Ons Genoegen vinden
zaterdag de kampioenschappen tur
nen voor heren individueel plaats
voor de regio Noord-Holland. Aan
deze kampioenschappen nemen on
geveer honderddertig gymnasten
deel, waaronder twaalf Texelaars. In
de eerste wedstrijd, die om 10.00 uur
begint, zijn Ricardo de Wit, Lars
Bosma, Marlon Steffens, Bas Bakker
en Sil Gaaff te zien. In de tweede
wedstrijd (om 12.30 uur) komt Marlon
Marei aan de beurt. Hij hoopt deze
wedstrijd een indicatie te krijgen van
hoe zijn kansen liggen in niveau 6C.
In de derde wedstrijd (15.00 uur) zijn
de oudere turners te zien, waaronder
Pieter Daalder, Edwin Zwaneveld,
Alwin Bakker, Jonas Leenhouts, Mike
Woerlee en Gian Battista Marei. De
wedstrijden beginnen om 10.00 uur
en duren tot ongeveer 18.00 uur, de
toegang bedraagt €2,50 voor vol
wassenen en €1,25 voor jeugd tot en
met 14 jaar.
latuurbeschermers en kokkel- en
josselvisser zijn elkaar in de ha-
in gevlogen. Aanleiding is de re-
ente sterfte die zich onder
Idereenden heeft voorgedaan,
afschillende meldingen wijzen er
at de dieren in het hele Wadden-
ied het loodje leggen, maar
ers spreken dit tegen. Vogel-
chermers zeggen dat de die-
massaal de hongerdood ster
maar kokkelvissers sluiten
at uit. Die houden het op een in-
ictieziekte.
ie sterfte is voor de Wadden-
'eniging en Vogelbescherming
Ierland aanleiding er bij staatsse-
Jtaris Geke Faber van Landbouw,
ituurbeheer en Visserij op aan te
Ingen dat kokkel- en mossel-
sers voorlopig uit het Wadden-
led moeten wegblijven. In een
Sef vragen ze haar de schelpvissers
p vergunning te onthouden.
'iar volgens Jaap Holstein, secre-
Ss van de productenorganisatie
p de kokkelvissers, zijn de vereni-
jigen er op uit de publieke opinie
j! beïnvloeden. 'Ik kan met getallen
I makkelijk het tegendeel aanto-
jn. Er lag dit seizoen 40 miljoen kilo
kelvlees in de Waddenzee, in
ihtheden die interessant zijn voor
iels en vissers. Daarvan is 1,9 mil-
m kilogram opgevist. Maar het is
I zo dat van de aanwezige kokkels
rlijks vijftig procent een natuurlijke
rod sterft. Dat is dus van veel gro-
'e invloed dan die 3,5 procent die
[Ij opvissen. Je moet wel lef hebben
|h onze sector zo te beschuldigen,
i sierfte moet wel het gevolg zijn
n virussen of parasieten.'
ch sterven de vogels wel degelijk
de honger, verzekert Mardik
Leopold, voorzitter van de zeevogel-
groep en werkzaam bij onderzoeks
instituut Alterra. 'Het probleem is dat
we niet weten waarom ze van de hon
ger sterven. Want volgens het beleid
van het ministerie van LNV mogen ze
dat niet doen. Kokkel- en mossel
vissers vangen namelijk niet meer
dan ze volgens het beleid van de
overheid mogen. Er zou dus genoeg
voedsel voor de vogels moeten zijn.
Toch is dat niet zo. LNV moet zich dus
afvragen of het beleid nog wel klopt.
Daarvoor is onderzoek nodig. Dat
loopt, maar is pas in 2003 afgerond.
Pas op dat moment is de overheid
bereid de vangstrichtlijnen opnieuw
te bekijken. Probleem is dat LNV als
uitgangspunt heeft dat pas als wordt
aangetoond dat de schelpdieren-
visserij schade toebrengt, de regels
worden aangehaald Terwijl je vanuit
het oogpunt van de natuur moet zeg
gen- er mag pas worden gevist als
wordt aangetoond dat dit geen
schade veroorzaakt. We bevinden
ons in een patstelling. Maar daar ko
pen de eidereenden die nu verhonge
ren niets voor.'
Volgens Holstein valt het wel mee
met die grote aantallen. 'Door de
zuidenwind zijn inderdaad wat dode
vogels op Texel en Vlieland aange
spoeld. Maar als dat op een paar
plekken gebeurt, wil dat niet zeggen
dat ze overal het loodje leggen. Er is
voedsel zat.' Ook dat laatste trekt
Leopold in twijfel. 'Mossels zijn het
hoofdvoedsel van de eidereenden.
Maar aan de hoge prijzen kun je mer
ken dat er niet zoveel worden gevan
gen. Kokkels zijn er ook steeds min
der. Daardoor zoeken de eidereenden
het op de Noordzee, maar daar zit
ten de schelpen in dieper water en
zijn ze kleiner. Dat is hard werken.'
lasielzoekersopvang Noorderbuurt
ig woensdagavond de Texelse vlag
top. Aanleiding was de geboorte
in Jeri Amilton Miquel, het eerste
id dat ter wereld kwam in deze
invullende opvang (AVO) nabij
isterend. Al eerder verbleven er
rangere vrouwen in het centrum,
maar doordat hun huisvesting op dat
moment niet voldeed aan de medi
sche voorwaarden van het Centraal
Orgaan Asielzoekersopvang (COA),
werden de aanstaande moeders naar
een ander centrum overgebracht. Dit
maal was alles in orde bevonden en
kwam de kerngezonde zoon van
Vemba Miquel en Maria de Fatima
klokslag 22.19 uur ter wereld. Het is
een kindje van iedereen', meldde
Willemyne Keijzer van het COA.
Als vaste gast was hij al maande
lijks op de publieke tribune aanwe
zig bij de raadsvergaderingen. Na
6 maart kan hij mogelijk een paar
stoelen verderop gaan zitten. Met
een tweede plaats op de lijst van
Texels Belang is Piet Standaart (50)
uit Den Burg een van de kans
hebbers bij de gemeenteraads
verkiezingen.
Hij is een vechter. In 1996 werd bij
hem een vorm van kanker geconsta
teerd. Hij lag negen weken in het zie
kenhuis en onderging een jaar lang
behandelingen met chemotherapie
en prednison. Zijn doel, terugkeer in
de offshore, wist hij echter te berei
ken. Nog twee jgar lang kon
Standaart als hoofd mijnbouw-
installatie op produktieplatformen
werken. 'Totdat het niet meer ging.
De prednison en de chemo hadden
voor mij teveel gevolgen gehad. Als
hoofd op een platform moet je alert
zijn op het moment dat er een
calamiteit uitbreekt. Dan kun je niet
net even op bed liggen.'
Drieëntwintig jaar lang werkte
Standaart, geboren en getogen op
Texel, in de offshore. Eén of twee we
ken op, één of twee weken af. Wei
nig tijd voor een sociaal leven. Aan
politiek besteedde hij weinig tijd. Dat
veranderde toen hij vanwege nieuwe
complicaties voor zijn werk volledig
werd afgekeurd. Nadat hij zich een
jaar geleden in het openbaar kritisch
had uitgelaten over de toekomst van
het raadhuis, werd hij benaderd door
oud-wethouder Cor Dros met de
vraag of hij niets iets voor Texels Be
lang zou willen doen. Standaart hapte
toe. Dat zijn vader vroeger met Dros
de partij had opgericht, speelde daar
bij een rol. 'Je moet je roots niet gaan
verloochenen.' Deelname aan de
steunfractie volgde en Standaart
werd een vast gezicht op de publieke
tribune.
Vliegtuig
Hij studeerde werktuigbouwkunde in
Alkmaar. Daarna kwam hij al snel in
het vliegtuigonderhoud terecht. Hij
werkte op vliegveld Teuge bij
Apeldoorn en op Schiphol.
Doordeweeks woonde Standaart op
kamers, in de weekenden was hij op
Texel. Na Schiphol startte hij een ei
gen vliegtuigonderhoudsbedrijf op
het eiland. Dat plan bleek iets te en
thousiast te zijn geweest, waardoor
hij op zoek ging naar werk in de
offshore. Via opleidingen promo
veerde hij elf jaar geleden tot leiding
gevende. Het onderhoudsbedrijf
werd in een paar jaar tijd weer afge
bouwd. 'Ik ben nog wel bezig met
vliegtuigen, maar dan meer in een
adviserende rol. Daarnaast ben ik ook
bevoegd om kompassen te compen
seren en ik ben bevoegd als zweef-
vlieginstructeur.' Een paar weken per
jaar verzorgt hij zweefvlieglessen in
Dalfsen. 'Door mijn ziekte is mijn kijk
daarop veranderd. Ik vind het belang
rijk om iets over te brengen op ande
ren. Dat is stimulerend.' De ziekte is
nog steeds aanwezig. 'Het is stabiel.'
Dat hij zich nu met de politiek kan
bezighouden, geeft hem naar eigen
zeggen een voldaan gevoel. Tijd en
energie worden er inmiddels volop in
gestoken. 'Een tijd geleden zijn we in
Utrecht geweest voor een bijeen
komst over de veranderingen die de
commissie-Elzinga heeft voorge
steld. Daar hebben de besluitvorming
in 2001 eens door een duale bril be
keken. Dan zag je dat er veel gaat
veranderen. Als raadslid zal je je meer
in de stukken moeten gaan verdie
pen. Je komt er nu met meer vanaf
door de stukken van het college half
te lezen. Je moet je veel meer gaan
bezighouden met het stellen van ka
ders. De steunfractie zal straks ook
een belangrijkere taak krijgen.' Enige
scepsis is voelbaar 'Het is de bedoe
ling dat politiek en burger dichterbij
elkaar komen, maar ik vraag me af of
we de doelstelling niet voorbij schie
ten.' Volgens Standaart is het goed
dat er een overgangsjaar komt waarin
raad en college kunnen wennen aan
de nieuwe situatie. 'We moeten de
veranderingen rustig bezien en er in
vulling aan geven.'
Zelf kan hij terugvallen op zijn orga
nisatorische werkervaringen op de
booreilanden. 'Een verschil is dat je
op een platform geen tijd voor dis
cussie hebt als er iets gebeurt. Bij een
calamiteit heeft iedereen een taken
pakket waaraan hij zich te houden
heeft. Dan zijn de verantwoordelijk
heden heel duidelijk verdeeld. Je kunt
geen kant op.' Een calamiteit van
dichtbij heeft hij nooit meegemaakt.
Hij wel hielp mee andere platforms te
evacueren. 'Een keer was het hier in
de buurt. Toen konden ze hier landen
en we konden de mannen onderbren
gen op het eiland. Dat was wel mak
kelijk omdat je de contacten hebt.'
Raadhuis
Zijn persoonlijke voorkeur gaat uit
naar de bouw van een nieuw raad
huis. 'Je zult die stap toch een keer
moeten maken. Dan kan je beter een
keer rigoureus zijn.' Een ooit ge
noemde kostenpost van 14,5 miljoen
euro (32 miljoen gulden) is volgens
hem een hoge schatting. Hij berekent
dat een nieuwe gebouw voor onge
veer 120 mensen voor zo'n 7 miljoen
euro (ongeveer vijftien miljoen gul
den) te bouwen zou moeten zijn. Een
andere optie is volgens hem ook om
de interne bedrijfsvoering eens goed
tegen het licht te houden. 'Je kunt je
afvragen hoeveel ambtenaren er no
dig zijn. Err je kunt de mogelijkheden
van thuiswerken bezien. Misschien
kun je dan volstaan met het huidige
raadhuis. In het bedrijfsleven wordt
de eigen organisatie ook geregeld
bekeken.' Zou het raadhuis van de
Groeneplaats verdwijnen, dan zou
den daar volgens Standaart
seniorenwoningen gebouwd mogen
worden. 'Ik denk dat je daarmee een
doorstroming creeert in de huizen
markt.'
Hij toont zich tegen windmolens.-'Ik
denk dat het gebruik van duurzame
materialen in huizen en het besparen
van energie meer oplevert. Al zet je
half Nederland vol met windmolens,
dan levert het nog maar tien procent
van de energiebehoefte op.'
Standaart zet kanttekeningen bij de
winst die ze opleveren. 'Je kunt ze
goed met subsidie neerzetten, maar
je hebt ook te maken met je onder
houd op lange termijn. Kijk maar naar
het NIOZ Daar kwamen ze er ook
achter dat de windmolen geen winst
maakte.'
De bouw van de recreatiehuizen bij
Bleekerscoogh beschouwt hij als een
gebeurtenis die met meer moet voor
komen 'Het is goed als er inpanding
appartementen komen, maar het is
met de bedoeling dat die vervolgens
naar buiten gaan. Daarvoor moeten
we de regels aanpassen. Er moet een
partiële herziening van het bestem
mingsplan komen.'
Een 'opvolger' voor zijn plek op de
publieke tribune is er nog niet. Als het
aan Standaart ligt, komen er echter
vele opvolgers. 'Je moet reëel zijn en
weten dat mensen pas komen als ze
ergens direct bij betrokken zijn. Ik
vind dat we mensen persoonlijk moe
ten benaderen als er iets aan de orde
is. Wat dat betreft vind ik de avonden
over Esbjerg van het ministerie van
Landbouw een goed voorbeeld
Mensen werden erbij betrokken en
uitgenodigd mee te doen. In de
offshore hadden we ook een vragen
uurtje. Dan had ik liever dat er negen
onzinnige vragen werden gesteld,
dan dat ik één zinnige vraag mis.'
Vorig jaar baarde Standaart nog op
zien met een plan om een slakken-
kwekerij op te richten bij het
Eikebossie. Dat zet hij voorlopig op
een laag pitje. 'Ik ga nog aan de slag
om ervoor te zorgen dat er geen blok
kades van het college zijn. Daarna is
het raadzaam dat ik de plannen de
komende vier jaar laat rusten.' De
plannen dateren ook nog uit de tijd
dat hij ernstig ziek was. 'Toen was ik
aan het bekijken hoe mijn vrouw in de
toekomst voldoende inkomsten zou
kunnen blijven krijgen.'
Piet Standaart: 'We moeten mensen persoonlijk gaan benaderen.
(Foto Jeroen van Hattvm)
