Galerie Langewaa! viert lustrum met 'Kunst kijken is een gevaarlijke bezigheid' Kogers morren over samenstelling bestuur Sexy bediening in Boodthuis in De Koog 6 Democratisch gehalte dorpscommissies ter discussie w Q£k O© Van alle kanten __CO .TEXELSE COURANT' VRIJDAG 31 MEI 2002 'Tien jaar Galerie Langewaal, tien jaar Texelgevoel, voor ons vanzelf sprekend dat dat het onderwerp van onze lustrumviering zou zijn', vertelt Margret Elzinga, die met haar man Hennie zondag het tien jarig bestaan van hun galerie in De Waal vierde. Kunstenaars van ve lerlei kunnen waren uitgenodigd om uiting te geven aan hun gevoel voor Texel. 'Een galerie openen is één, maar een galerie plus een beeldentuin uitbou wen tot wat het nu is, is een presta tie,' complimenteerde Herman Bak ker van de gemeentelijke Kunst- en Adviescommissie. 'We kunnen de familie Elzinga én de Texelse ge meenschap feliciteren, omdat zij hier door op een plezierige manier met vele soorten van kunst in aanraking komen. Kunstenaars zijn meesters in het weglaten en veranderen van as pecten in het landschap. Vergelijkt u maar eens de diverse Hogebergen die hier hangen. Wat is Texelgevoel? Een oude vrouw van tweeënnegentig, waarbij ik laatst op visite was, zei: "Het begint al op de boot met het tril len van mijn neusharen. Voor mij zijn het de grasklokjes en de leeuwenk als achtergrondmuziek in het landschap bij Tienhoven." Er is met één Texelgevoel, er zijn er tientallen. Voor de één zijn dat de luchten, voor de ander het juttersgevoel, de zee, de tuinwallen...' Emotie Lense Elzinga, lid van het Kunst genootschap Bergen en broer en zwager van de familie, filosofeerde over de wonderlijke band tussen kunstkoper en kunstmaker. 'Waarom koopt iemand een kunstwerk? Im mers, kunst kopen maakt je arm. Door de aanschaf van een kunstwerk moet de koop van de nieuwe bank worden uitgesteld, de gordijnen moe ten nog een paar jaar blijven hangen en de geplande vakantie opgescho ven. Waarom dan toch de keuze voor dat ene kunstwerk? 'Het heeft mets te maken met mooi of niet mooi. Het heeft te maken met emotie. Met het herkennen van de weergave van je gevoel. Met de onbewuste gedachte: hij, de kunstenaar, doet iets wat /k had willen doen. Kunst is met van deze wereld, maar is er wel in. Kunst is ook zo walgelijk indringend. Een personeelslid bij de Hoogovens had eens bij een verloting een schilderij gewonnen. Toen hij het thuis aan de wand hing, bleek de rest van de in richting er met bij te passen en aan de kant te moeten. Het lot zal je maar treffen. Kunst wordt een verslavinq. Ben je eenmaal wakker geworden, dan word je straatarm, je huis wordt kaler en je komt ruimte tekort.' Elzinga waarschuwde zijn gehoor: 'U komt zo dadelijk op gevaarlijk terrein, u bent gewaarschuwd.' Groei De geschiedenis van de galerie be gon tien jaar geleden met het leger worden van het huis. De kinderen waren uitgevlogen en Margret Elzinga, van beroep secretaresse, wilde iets anders, iets met het huis. 'Wat let je', vroeg Lense Elzinga. De simpele woorden van de graficus maakten dat zijn schoonzus nachten wakker lag en haar zwager tenslotte opbelde met de tekst: 'Het zaad is boven de grond gekomen. Maar hoe nu verder? Hoe kom ik aan kunste naars die bij mij willen exposeren? Hoe pak ik het aan?' Ze startte een kleine galerie, die ze aanvankelijk al leen runde. Haar echtgenoot Hennie had een eigen bednjfje in informatica, dat wat moeizaam liep. De mensen op Texel waren in de tachtiger jaren nog niet toe aan de PC. Daarvoor doceerde hij natuurkunde aan de Openbare Scholen Gemeenschap (OSG) te Den Burg en schreef ook natuurkundeprogramma's voor scho len door het hele land. Het werken met glas had altijd al zi|n interesse en sinds vijf jaar heeft hij zich hier volle dig op toegelegd. Diverse kunstwer ken van zijn hand sieren de galerie en de tuin. Bijzonder fraai is de blauwe koraalvaas, die gezien het thema van deze expositie ook Texelvaas had kunnen heten. In het midden het blauw van de zee en in het omrin gende doorzichtige gedeelte de ver beelding van zand en schelpen. Door een speciale smelttechniek, het zo genoemde fusen. is de schaal aan de onderzijde ruw, wat een extra dimen sie toevoegt aan het object. Voor zijn waterpartij in de tuin, ook geschikt voor een heel kleine tuin, werd zon dag tijdens de opening al grote inte resse getoond. Getroffen Galeriehouder is een beroep waar je in groeit. Margret: 'Op de middelbare school heb ik het vak kunstgeschie denis gehad en in de familie van mijn man tekent en schildert iedereen. Ik heb bij Lense gekeken, bij ovens, me laten informeren over glazuur, kleu ren. verf, ja eigenlijk over alles wat met kunst te maken had Ik probeer te letten op commercie, maar ik moet het werk ook góed vinden. Ik moet getroffen worden door het werk. Maar minstens zo belangrijk vind ik de band die je als galerie moet heb ben met de kunstenaar. Je moet el kaar begrijpen. Kijk, verkopen is be langrijk. De galerie moet draaiende blijven. Toch wil ik onder de vijf grote exposities die wij per jaar hebben, er minstens één hebben die eruit springt. Om de mensen kennis te la ten maken met iets nieuws. Verkoop heeft dan minder prioriteit. Soms slaat een kunstenaar ineens een an dere weg in en stagneert de verkoop van zijn werk, wat ook voor ons min der inkomsten betekent. Ik wil hem dan toch blijven volgen en kijken waar het heen gaat. Dat kan een enorm boeiend proces zijn. Het is van belang om met elkaar in gesprek te blijven. Ook hebben wij klanten die twee, drie maal per jaar langs komen, omdat ze van een bepaalde kunste naar houden. Qua vorm, qua struc tuur, qua kleur Ook dat geeft een band en levert altijd fijne gesprekken op. Bij het samenstellen van een ex positie van verschillende exposanten let ik altijd op een goede combinatie van vorm of kleur of thema. Ik moet het gevoel hebben: het is prettig zo.' Schansweg en Paal 23 van Heieen van der Tuin en de grote aquarellen van oud-Texelaar Toon de Haas, Ute Fomm maakte kleine collages met knip- en plakwerk. Janneke Gelling- Kerstholt wordt geïntrigeerd door oude tuinen, bloemen en doolhoven. Ook oude handschriften hebben haar interesse en zij probeert door middel van verschillende technieken deze onderwerpen tezamen op zijde uit te beelden. 'Ik ben bijzonder geboeid door het labyrint, de zoektocht om je Groningen. Aardig zijn haar wind schermen van doorzichtige golfplaat, die de beweging van de zee verbeel den Tussen de platen is een compo sitie gemaakt van bij elkaar gejutte strandvondsten. In dezelfde stijl is de perspexkubus met fel gekleurde ijs jes en grote strandbal. Een werkstuk dat ze maakte met collega Méus Medema. 'Het gekke is dat dit zomer- idee midden in de wintersneeuw is geboren. We gingen op zoek naar een strandbal, die op dat moment Hennie en Margret Elzinga voor hun atelier in De Waal. Het is verrassend om te zien op hoe veel manieren en met hoeveel mate rialen het Texelgevoel door de diverse kunstenaars is uitgebeeld. Zo werkt Jikke van de Waal veel met chamotteklei Bijzondere uitstraling geven haar mensfiguren door hun eenvoud. Door sober kleurgebruik komt bij deze objecten de structuur van de klei extra naar voren, wat voor een houtachtige uitstraling zorgt. Dirk Breed zette Dijkmanshuizen neer in olieverf met primaire kleuren. Weer heel anders zijn de strakke zeef drukken met de onderwerpen weg er doorheen te vinden, zowel letterlijk als figuurlijk, en ik zoek in mijn werk naar de harmonie van het contrast. Ik heb een hectische baan aan een HBO-school, waar ik les geef. Aan de andere kant heb ik de stilte van mijn atelier, waar ik mij weer kan opladen. Ik probeer die beide dingen samen te brengen in mijn werk.' Maud Engberts uit Groningen werkt met aluminiumcement, wat de indruk maakt van een brons, maar vele malen goedkoper is in aanschaf. Weer van een heel ander kaliber is het werk van Erika Stulp, eveneens uit natuurlijk nergens in de winkels te krijgen was. Wie schetst onze verba zing: rijden we midden in de stad, fietst er voor ons een vrouw met een knots van een strandbal achterop. We hebben haar onmiddellijk klem gereden en gevraagd waar ze die bal vandaan had. Ze bleek medewerk ster te zijn bij bejaardengym en had meer ballen thuis. We kregen deze spontaan van haar. Niet te geloven toch.' Weer heel anders is haar strandpaal met spiegels, met daarop een bronzen vogel. Van Marijn Koenen-Gorter, woonach tig aan de Oosterenderweg, staj de tuin een lieflijk brons van J groepje mensen dat elkaar sti vasthoudt: 'Windkracht acht' T meeste Texelaars zullen haar ken) van het bronzen beeldje bij de k| smg Oosterenderweg/Laagwaal weg, de dammende opa met I kind. Het ontwerp werd get* tijdens een vakantie in de Pyrenes waar de familie op een dag hopell de weg kwijt was en als gevolg! de in 'beroerd Spaans-Frans-pJ nees' gegeven aanwijzingen streekbewoners steeds weer opJ zelfde punt terechtkwam, waar] heel dikke, oude man met zijn kl| zoon zat te dammen. 'Hij werd c pleet ingepakt door een wurmp/e drie. Dat beeld is me bijgebleva Japanse knc De tuin naast en achter de galen een verrassing op zich. Niet alJ door de mooie objecten die her| der verspreid staan, maar ook i de prachtige en gevarieerde vegd tie. Tegen de Bomendiek aan ligt] gelijkertijd het diepste gedeelte i de tuin, waardoor de op zichzelf! al grote berenklauwen tegen dek ling ogen als een indrukwekkende woud. De sterk geurende jasmijn rode meidoorn, het fluitekruid, tjes van dalen, blaassile aronskelken, japanse knoop, akj en nog veel meer andere pla vormen zeker een extra aant kingskracht voor de jubilerende] lerie. Wegens ruimtegebrek werd de I tea waarop de gasten werden i haald en die werd verzorgd door Mast en dochters geserveerd dorpshuis De Wielewaal. Voor m kale omlijsting zorgde gelegenheidsjazzband, waarin zoon Maarten Elzinga op de trorr] zijn partij meeblies. Geheel in ei] wicht met het thema las Harry Graaf een tweetal 'aaibare' verlt] voor. Galerie Langewaal is geopend I dinsdag tot en met zaterdag! 11.00 tot 17.00 uur en op afsprtj Tekst en foto Corrie Tin Democratie is een groot goed. Texelaars mogen eens in de vier jaar naar de stembus om hun ge meenteraad te kiezen. Bij steeds meer zaken, zoals de Toekomst visie 2020, wordt ook de mening van de dorpscommissie gevraagd. De invloed van deze bestuurslaag is de laatste jaren gegroeid. Maar hoe zit het met het democratisch gehalte van de Texelse dorps commissies? Ze staan ter discus sie, want met name in De Koog leeft in bepaalde kringen onvrede over de samenstelling van het be stuur. Eens per |aar komt het college naar de Texelse dorpen, om in het open baar te vergaderen met de dorps commissie. Tijdens het overleg ko men vele zaken aan de orde, die verschillen per dorp. Elk dorp heeft een convenant met de gemeente ge tekend, waarin de afspraken en ver antwoordelijkheden zijn vastgelegd. Zoals het feit dat elk dorp jaarlijks 2.272,72 euro (ƒ5.000,-) krijgt, die de dorpscommissie naar eigen voorkeur mag besteden aan zaken die aan het dorp ten goede komen.In het convenant staat dat de dorps commissie ervoor moet zorgen dat er zo mogelijk eens per drie jaar bestuursverkiezingen worden gehou den of bestuurders worden be noemd. De verkies- of benoembare personen moeten afkomstig zijn uit lokale bevolking. 'De vertegenwoordiging van het dorp is een zaak van die gemeenschap zelf', vertelt gemeentesecretaris Piet Zoon. 'Als inwoners van het dorp vin den dat de belangen met goed wor den behartigd, dan moet men in het dorp zelf te rade gaan. Wij schrijven niet voor hoe in een dorp de verkie zingen worden gehouden.' De Koog De onvrede van Kogers over de dorpscommissie wordt aangekaart door een bewoner die niet met zijn naam in de krant wil. De persoon is bang er in zijn dorp op aangekeken te worden. De dorpscommissie van De Koog is een vereniging met ruim 300 leden, waarbij het bestuur vol gens een statutair schema aftreedt en wordt herkozen. Voorzitter Frits Agter: 'Elk jaar houden we een jaar vergadering en regelmatig vallen er bestuursleden af en komen er nieuwe bij. Ze worden gekozen door de aan wezige leden. Niet alleen het bestuur, ook de leden mogen kandidaten aan brengen, al mag dat niet nog drie minuten vóór de vergadering gebeu ren. Het moet geen overval worden. Als bestuur proberen we een redelijke afspiegeling van het dorp te zijn, qua leeftijd, branche en de bewoners. Tot nog toe is dat volgens mij aardig ge lukt. Ik heb er althans nooit klachten over gehad. Zelf zit ik al ruim twintig jaar in het bestuur. Dat ik er wat lan ger inzit, houdt ook verband met de afwikkeling van het nieuwe dorps huis. Hoe lang ik het nog blijf doen, weet ik niet. Als ik hoor dat ik het niet goed doe, dan ga ik daar eerst eens met mijn medebestuurders over pra ten.' 'Binnen het bestuur verschillen de meningen best wel eens, met ieder een zingt immers hetzelfde lied. Als iemand kandidaat wordt gesteld, dan kijken we wel even of de rest van het bestuur met deze persoon aan de zelfde tafel kan zitten. Als dat niet het geval is, gaat het niet door. De laat ste keer dat door de leden iemand naar voren is geschoven, is volgens mij een jaar of 24 geleden. Maar die persoon kreeg met de steun van het bestuur, trouwens ook niet van de leden.' Agter bestrijdt dat leden geen invloed hebben op de vergadering van het jaarlijkse overleg tussen de dorpscommissie en het college. 'We houden twee tot drie weken daarvoor altijd een voorvergadering. Als men dat wil, kunnen we bepaalde zaken aan het college voorleggen.' 'Botst wel eens' Verwijten dat hij teveel een eigen koers vaart en alleen hem gunstig gestemde Kogers om zich heen ver zamelt, zegt Agter niet te kennen. 'Over het bestuur zelf, of mijn positie daarin, heb ik nooit klachten gehad. Als voorzitter heb je aanhangers, maar het botst ook wel eens. Perso nen kunnen het wel eens met eens zijn met standpunten over bepaalde zaken in het dorp, die wij nu eenmaal uitdragen. Je hoopt dat de andere partij daar bovenuit groeit. Ik doe dit niet alleen voor mijn eigen plezier of om mezelf te verbeteren, dat zou ook met goed zijn. Ik denk dat het zelfs wel eens negatief voor me uitpakt. Bepaalde zaken worden nu eenmaal met elkaar verbonden.' Het is volgens Agter een misvatting dat De Koog 'als los zand aan elkaar hangt'. 'Het dorpshuis heeft het ge meenschapsleven een flinke impuls gegeven. Elke week komen er, afge zien van de gymnastiek, 125 bezoe kers. Mensen praten veel meer dan vroeger met elkaar.' Waar er kritiek op Agter is, is er ook bijval. Dorpsgenoot Hielke Bruining: 'Frits heeft veel gedaan voor De Koog. Zonder hem zou er geen nieuw dorpshuis, geen bedrijventerrein en zelfs geen dorpscommissie zijn ge weest. Want De Koog is een wispel turig dorp. Het is zijn verdienste dat er een dorpscommissie is.' Stichting In veel andere dorpen is de dorps commissie een stichting. De wijze waarop het bestuur wordt samenge steld, verschilt. In Den Hoorn be noemt het bestuur zelf de bestuurs leden en kunnen de bewoners deze niet individueel kiezen. Wel kunnen Een nieuw restaurant in De Koog, waar het eten door pi kante dames wordt geserveerd. Het gaat gebeuren in het voormalige Boodthuis aan de Boodtlaan, dat wordt gerund door twee exploitanten van Griekse afkomst. Niet alleen lopen er schaars geklede dames rond, ook de obers lopen er sexy bij, want het vrouwenoog wil ook wat. Maar het moet wel een nette zaak worden, zonder rottigheid, vinden uitbaters S Konstantiniousen M. Hoeba. Vinden Texelaars dit een 'sexy' initiatief? Op Texel zijn we mets gewend, aan de overkant stikt het van de zaken waar topless dames serveren. Wat deze jongens doen is daarbij vergeleken echt heel onschuldig. Als je een ondergronds restaurant als het Boodthuis, waar je van buitenaf niets kan zien, toch aantrekkelijk wilt maken, moet je je toch proberen te onderscheiden.' [ZÉGT U HET MSI Jook Nauta, voorzitter van Horeca Texel (op persoonlijke titel). 'Texel zit volgens mij niet op dit soort zaken te wachten. Het past volgens mij niet bij hef imago van Texel dat de VW probeert uit te dragen. Maar als horecaorgamsatie kunnen we er niets mee. Het bestuur heeft er formeel ook geen mening over. Volgens mij is het niet strijdig met de wetgeving en als het geen verstoring van de openbare orde geeft, dan geloof ik niet dat er sanctiemiddelen bestaan.' Frits Agter, voorzitter van de dorpscommissie van De Koog: 'Mijn per soonlijk mening is dat het geen pluspunt is voor het dorp. Het trekt bepaalde individuen aan. De Koog heeft er meer aan als het imago van familie badplaats enigszins wordt gehandhaafd. Het niveau gaat iets omlaag. Zo'n topless zaak, dat vind ik lichtelijk banaal. Ik neem aan dat het geen uitbater van Texel is. Een Griek? En ik maar denken dat de wi|sheid uit Griekenland kwam...' Texelaar Dennis Vonk: 'Texelaars moeten niet doen alsof ze roomser zijn dan de paus. Zodra de dames 's zomers op het strand de topjes afdoen, moet iedereen ineens naar het strand. En ik kan je nog wel een andere zaak in De Koog noemen waar showtjes worden gegeven, maar dan helemaal naakt. Ik begrijp niet dat er zoveel ophef over dit initiatief wordt gemaakt. s [EEN PORTIE VIRGRR-LIGHF Burgemeester Joke Geldorp: 'Ze moeten dit vooral doen, dan gaat de ver paupering van De Koog zeker door, van buiten en van binnen. Maar de ondernemer is hierin vrij om te doen wat hij wil. Ik eet graag een hapje bui ten de deur, maar heb geen trek om daar te gaan eten.' Voor alle duidelijkheid geeft de burgemeester aan dat het in geen geval is toegestaan om prostitutie in het betreffende pand te bedrijven. 'Dat mag hooguit op één locatie in het buitengebied, maar zeker niet in de buurt van scholen, jeugdhonken of andere gelegenheden waar jongeren komen.' S. Konstantinious, exploitant: 'Het wordt absoluut geen bordeel of een Moulin Rouge zoals in Amsterdam. Tot 22.00 uur zijn we een gewoon res taurant, waarbij serveersters in Bermuda lopen en gewoon een overhemd aan hebben, maar zeker niet topless gaan. Gezinnetjes zijn van harte wel kom. Na 22.00 uur gaat het overhemd uit, maar het topje blijft aan. Dan verplaatst het gezelschap zich naar de bar, waar lekkere hapjes en drank jes worden geserveerd, zoals saté, tapas en noem maar op. Wie naar bin nen wil, betaalt 10 euro entree, maar krijgt daarvoor in ruil wel één of twee drankjes en hapjes. Of het topje uitgaat? Als dat al gebeurt, alleen laat op de avond. Eerder zeker niet. We hebben zo af en toe een showtje, maar ook daarmee gaan we niet de perken te buiten. Het is vooral leuk enter tainment, ook voor vrouwen.' M. Hoeba, de andere exploitant: 'We mikken op een net publiek, van 25 tot zeg maar 50 jaar. Geen dronkelappen of mensen die rotzooi willen trap pen. Vandaar die entree. We hebben een portier en het gaat allemaal heel netjes. Als in een grand café, maar dan een beetje in Baywatchstijl. Gewoon met z'n allen een leuke avond hebben. Door de publiciteit hebben we aar dige reacties gehad, maar ook afkeurende. Daar zijn we wel een beetje van geschrokken. Door het etiket topless, wat dus niet de bedoeling is. Ik wil met eens dat er bovenstukjes uitgaan. Onze serveersters komen uit Utrecht. Liever nog hadden we meisjes van Texel, maar dat lukt tot op heden niet. Maar wie interesse heeft, kan langskomen. Wat we in het restaurant op het menu hebben staan? Mediterrane gerechten, Grieks, Italiaans en Spaans. Echt lekker hoor.' de bewoners zich eens per jaaM spreken over het totale bestuur^J zijn allemaal beste mensen, waa niets mis is. Maar ik snap toef waarop het zo gedaan is', w oud-voorzitter Jaap Lap zich af. voorzitter van de dorpscommi: toch iemand die bij bepaalde genheden op de voorgrond trei openingen of als een nieuw fiel in gebruik wordt genomen. Dan zo iemand er wel, maar hij of zij is| gekozen. En dat geeft mij toch: wat ongemakkelijk gevoel. In thsj1 bestaat natuurlijk de kans dat dorpsbestuur alleen komt te besil uit mensen die elkaar goed ligM' waardoor je geen representaiB vertegenwoordiging krijgt. Steld® vindt dat het bestuur het goed bp maar dat de voorzitter er niets bakt - wat ik overigens niet vind hl - dan kun je dat nu niet zeggen. W je kunt alleen een oordeel uitsprei over het hele bestuur. Als doq bewoner kun je ook geen kandidaat inbrengen.' Kritiek op de dorpscommissie kt ook van bewoners die het betreu dat het Lagewegje, dat net bui Den Hoorn loopt, is verbreed t extra graskeien. 'Het kan bestzijm een paar dorpsgenoten eromy vraagd hebben, maar ik ken eige» alleen maar Hoornders die hetjtBL mer vinden. Iksnap best dat het A zandpad kan zijn, als je wilt stim. ren dat gasten van Loodsmansb niet door het dorp zelf rijden mat omheen. Tegenliggers met eend van of een tractor konden elkaa derdaad moeilijk passeren. Mas het nou zo erg dat ze snelheid mo ten minderen en desnoods eve» elkaar wachtten in de berm? Bov dien, het ging maar om een f weken in het jaar. Dat vond ook» houder Bakker, maar doordal dorpscommissie in het overleg rui en w elke keer weer over verbreb begon, ging de gemeente uiteind overstag. Nu ligt er een soort '3 baan, waarvan de berm nog ste stuk wordt gereden. Het was a' een leuk weggetje voor een wan ling, maar dat laat je nu wel u> hoofd, zeker met kleine kinde^ Maar ja, de dorpscommissie heej. al haar wijsheid besloten dat hel dig was', spot journalist én Hooi Joop Rommets. Oudescl Het bestuur van de dorpscomi in Oudeschild, eveneens een s» ting, is deels op persoonlijke titeli kozen en bestaat voor de rest uit] tegenwoordigers belangenorganisaties, zoals de vereniging, de bejaardensoos, toneelvereniging en anderen deze personen aftreden, dan 4 doorgaans een ander uit hun or satie hen op. 'De Oudeschilders' Lees verder pagin

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 2002 | | pagina 6