'Zorg voor voldoende geld
voor onderhoud van haven'
Duurzaam Texel krijgt
toch zegen van raad
avenmeester Cees de Graaf na 38 jaar met pensioen
uit het Cabaret-café
'Eerst investeren om te verdienen'
Van Rijsselberghes
geven surflessen
Twents Jeugd
Symfonieorkest
Jeugddienst
Democratisch
TEXELSE g COURANT --
Gedompeld
Geslaagd
laritieme taptoe
Het voortbestaan van de Stichting
Duurzaam Texel lijkt gewaarborgd.
De leden van de commissie Grond
zaken velden dinsdag een positief
oordeel over de stichting - zowel
wat betreft de plannen als wat al is
gerealiseerd - en adviseerden het
college voor de komende twee jaar
een subsidie van 177.000 euro be
schikbaar te stellen.
Nog maar een paar maanden gele
den leek de Stichting Duurzaam Texel
ten dode opgeschreven. Vooral de
rechtse partijen in de gemeenteraad
toonden zich sceptisch over de
waarde van de organisatie en weiger
den het gevraagde bedrag beschik
baar te stellen. De enige toezegging
betrof een bedrag van 23 000 euro,
om de lopende zaken voor dit jaar te
kunnen afhandelen. Nienke Bloksma.
uitvoerend coördinator van de stich
ting, toonde zich ontzet. Veel geld
schieters stellen als voorwaarde voor
subsidiering dat ook de gemeente fi
nanciële steun verleent. Het budget
van de stichting is verder afkomstig
van de provincie (350.00 euro),
Texelse ondernemers (435.000 euro)
en andere sponsors (555.000 euro).
Bloksma voorspelde dat deze zou
den afhaken, wat zou betekenen dat
de stichting haar activiteiten bij ge
brek aan financiële armslag zou moe
ten staken.
Bestuurslid Jan Jacob Rab pro
beerde de commissie Grondzaken in
de vergadering van de dinsdag op
andere gedachten te brengen. Hij
wees op succesvolle projecten als de
Meimaand Natuurmaand, de Milieu
barometer voor ondernemers die ver
antwoord met het milieu omgaan en
de beurs Duurzaam Bouwen, die vol
gens hem 'veel uitstraling' hebben.
Plannen voor nieuwe projecten heeft
Duurzaam Texel te over. Veel ver
wacht Rab te bereiken op het gebied
van de bouw van 'duurzame' en
milieuvriendelijke woningen.
Hij had succes metzijn pleidooi, want
bijna alle commissieleden toonden
zich enthousiast. Dat het stichtings
bestuur bestaat uit vertegenwoordi
gers van allerlei sectoren en dus ken
nelijk breed wordt gedragen, pleit
duidelijk in het voordeel van Duur
zaam Texel, merkten enkele leden op.
Jan Koolhof (CDA) vond wel dat de
werkelijke financiële bijdrage van de
gemeente hoger moet worden inge
schat, aangezien de stichting ook
nog (gratis) ambtelijke ondersteuning
geniet. Zijn eindoordeel bleef even
wel positief. Alleen Maria van der
Spek van de WD bleef uitermate
sceptisch. Volgens haar wegen de
baten met op tegen de kosten en
zouden veel van de activiteiten van
Duurzaam Texel ook bij ondernemers
in goede handen zijn. Dat sommige
plannen, zoals het mobiliteitsplan,
haperingen vertoonden of zelfs lucht
ballonnen bleken, maakte het oordeel
van Van der Spek er met gunstiger
op. Rab erkende dat met alles even
goed uitpakt, maar noemde de stich
ting 'een denkdank', die ideeen lan
ceert en initiatieven ontplooit waar
ondernemers en anderen in de drukte
van alledag niet aan toekomen. Vol
gens hem zijn er inderdaad fouten
gemaakt, maar is het bestuur kritisch
genoeg om plannen die niet aanslaan
terug te trekken. Hij bestreed met
klem dat de stichting alleen maar
geld kost. 'Geld maak je met geld,
zeg ik altijd Je moet eerst investeren
om daarna te gaan verdienen. Als ik
er niet van overtuigd was dat de
stichting genoeg opbracht, dan was
ik er allang mee gestopt', aldus Rab,
die in het dagelijks leven directeur
van één van Texels grootste bedniven
is.
De Waddenwindsurfschool van
Adriaan en Dorian van Rijsselberghe
hervat zijn activiteiten. Leerlingen van
de broers krijgen les op beginners
boards, waarop ze 'gegarandeerd'
binnen een dag kunnen zeilen.
Surfkleding is beschikbaar. Wanneer
er les wordt gegeven, hangt af van
het tij. Het is daarom handig van te
voren een afspraak te maken, in de
kantine van Windsurfclub Texel op de
dijk bij Dijkmanshuizen of telefonisch,
tel. 06-53800087. In de weekends is
de school in verband met wedstrijd
verplichtingen van de Van Rijssel
berghes gesloten. Een les van een
uur kost 15, van twee uur €20 euro,
van drie uur €25 en van vier uur €30.
Wie tenminste vier uur les neemt,
wordt tevens gratis lid van de
windsurfclub. Buiten de lessen om is
het mogelijk een zogenoemde
technoplank te huren. Die kost €7,50
per uur en €20 voor een hele dag.
Het Twents Jeugd Symfonieorkest
geeft komend weekeinde twee
concerten. Zaterdag treedt het ge
zelschap op in de hervormde kerk
van Den Burg, zondag wordt
EcoMare aangedaan.
Wat ooit begon als een (eenmalig)
proiectorkest van leerlingen van de
muziekscholen uit Almelo, Enschede
en Hengelo, groeide uit tot een echt
symfonieorkest. Een succesvol op
treden tijdens het Europees Jeugd
Muziekfestival in Boedapest in 1995
legde hiervoor de basis. De orkest
leden bestaan nog steeds uit leerlin
gen van de drie muziekscholen, die
in leeftijd varièren van 12 tot 20 jaar.
Jaarlijks zijn er audities. Bedoeling is
jonge musici de gelegenheid te bie
den hun muziek in orkestverband te
beoefenen. Het orkest, dat onder
deskundige leiding staat, heeft in
enkele jaren een goede reputatie op
gebouwd en wordt geregeld uitgeno
digd voor optredens in binnen- en
buitenland.
Het concert in de hervormde kerk
begint om 19.30 uur. De toegang is
vrij. Na afloop wordt gecollecteerd ter
bestrijding van de kosten. Het optre
den van zondag begint om 12.30 uur
en is bestemd voor bezoekers van
EcoMare, die dus een gewoon
toegangskaartje moeten kopen.
In de SOW-kerk in Oosterend staan
zondag de kinderen uit groep 8 cen
traal. Onder het thema 'ervoor gaan
en niemand laten staan' nemen zij
afscheid van hun school om na de
vakantie naar een nieuwe school te
gaan. De dienst begint om 9.30 uur,
voorganger is dominee Fred van Hel
den.
'Pip Barnard en Janien de Bruijn bespreken het lokale nieuws'
Het is volgend jaar weer Oosterend
Present. Voor de tiende keer sinds
1959 hult het hele dorp zich in feest
tooi. Vier dagen maar liefst, want bij
een tiende keer hoort een extraatje.
Vier dagen lang feesten de
Oosterenders rond een nog te bepa
len thema waarbij saamhorigheid de
kop opsteekt, de schoonheid van het
eigen dorp ten hemel wordt gepre
zen, en al wat Oosterend is zich af
zet tegen al wat dat niet is. In de da
gen, weken, maanden voorafgaand
aan het feest is het hele dorp in rep
en roer om zich vooral toch van zijn
beste zijde te laten zien. Stoepjes en
muren worden geschrobt, ramen ge
lapt, de vlag uitgestoken en de
buitenboel opnieuw in de verf gezet.
Elke vijf jaar komt Oosterend als her
boren uit de strijd.
En om te tonen dat Oosterend Pre
sent werkelijk een feest van oprechte
saamhorigheid is, wordt - voor ook
maar met de organisatie wordt be
gonnen - een bijeenkomst gehouden
waarop alle dorpelingen hun mening
mogen geven. Een stemming waar
van de uitkomst bij voorbaat al vast
staat, maar het geeft zo'n mooi de
mocratisch tintje.
Niet alleen in Oosterend, ook in an
dere dorpen wordt het democratisch
gehalte van de dorspcommissie in
twijfel getrokken. Veel dorpen worden
bestuurd door een stichtingsbestuur,
waarvan de leden gerechtigd zijn zelf
hun opvolger aan te wijzen. Niet
vreemd, als in ogenschouw wordt
genomen hoeveel moeite het kost om
geschikte kandidaten te vinden. Als
die dan eerst nog door een meerder
heid van de bevolking moeten wor
den goedgekeurd en aangenomen,
kon de continuïteit van het dorps
bestuur wel eens in gevaar komen.
Problemen ontstaan dan ook pas als
de dorpsbevolking het niet met de
daden van de commissie eens is en
men zich realiseert dat men door een
daartoe aangewezen en met gekozen
vertegenwoordiger wordt vertegen
woordigd. Omdat de dorps
commissies een officiële bestuurlijke
status hebben als onderhandelings
partner met het gemeentebestuur,
zijn dergelijke conflicten niet ondenk
baar.
Ook op een hoger niveau zijn vraag
tekens te zetten bij het democratisch
gehalte van onze maatschappij
structuur. We brengen weliswaar
onze stem uit voor de volksvertegen
woordigers in onze gemeenteraad,
maar hebben daarmee met of nauwe
lijks invloed op de daarop volgende
wethoudersverkiezing. En nu de uit
voerende macht van het college in
het duale stelsel veel groter is gewor
den, is daarmee de macht van de
gekozen gemeenteraad evenredig
afgenomen.
Uiteraard is het college van burge
meester en wethouders verantwoor
ding schuldig aan de leden van de
gemeenteraad. Om dit soepel te la
ten verlopen, wordt bij heel moeilijke
besluiten, besluiten die op grote
weerstand zouden kunnen stuiten of
besluiten die tot hevige discussie in
de raad zouden kunnen leiden, vooraf
in kleiner comité overlegd. In dit
'seniorenconvent' hoeven alleen de
fractieleiders het eens te worden, en
hoe kleiner de groep mensen, hoe
eenvoudiger het is op één lijn te ko
men.
Om de vinger aan de pols van de
maatschappij te houden, wordt daar
naast enkele malen per jaar het zo
geheten Lindeboomberaad gehou
den. Hierin hebben naast het college
van burgemeestei en wethouders,
ook vertegenwoordigers van ver
schillende belangenorganisaties zit
ting. Aan de koffietafel wordt in infor
mele sfeer overlegd over een
spectrum van meningen en belan
gen. Als er al notulen worden ge
maakt, zijn die zeker met openbaar,
zodat collectief geheugenverlies niet
onmogelijk is, mocht de noodzaak
daartoe bestaan. En de volksverte
genwoordigers in de gemeenteraad
reserveren ieder jaar een aardig be
drag voor de instandhouding van dit
onofficiële overleg.
Het is misschien ook wel de geest
van de tijd Zelfs jongeren stemmen
rechts op een leeftijd dat iedereen
nog links zou moeten zijn. Aan het
begin van de 21ste eeuw is het ieder
voor zich en niemand voor ons allen.
De standpunten en de maatschappij
verharden zich. Niet alleen uit zich dat
tijdens de verkiezingen, maar de op
lettende voorbijganger ziet het ook in
het voorbijgaan: bij steeds meer wo
ningen wordt de tuin omgespit en
worden betontegels gelegd waar
eerst een groen gazon was Mis
schien uit praktisch oogpunt, maar
het blijft net zozeer verharding als het
leggen van graskeien in de wegber
men.
Omdat het goed is voor het dorp. al
was het maar omdat alles weer eens
netjes wordt opgepoetst, is het te
hopen dat Oosterend Present 2003
een groots spektakel wordt waarover
nog jarenlang wordt nagepraat en
waarop de Oosterenders zeker vijf
jaar kunnen teren. Maar al direct na
de dorpsvergadering in De Bijenkorf
heerste er een stemming van 'ze
doen maar' en 'we zullen het wel
zien'. Het hoofdbestuur zal er een
zware kluif aan hebben deze stem
ming te veranderen in 'wat moet ik
doen' en 'wat wordt er van mij ver
wacht'. Want niet alleen kan dan pas
een feest als Oosterend Present
wordt georganiseerd, pas dan komt
de werkelijke waarde ervan naar bo
ven: samen voor elkaar
Democratie is een mooi iets, maar we
moeten het ons wel waard tonen.
de gemeente met alleen aan het be
lang van het toerisme denkt.
De overdracht van de haven van
Rijkswaterstaat aan de gemeente
houdt hem eveneens bezig. Rijkswa
terstaat levert de haven goed opge
knapt en onderhouden op, daar
maakt hij zich geen zorgen over. Maar
over een jaar of vijfentwintig, dan
komen de grote kosten. En dan moet
er voldoende geld zijn voor de
onderhoudswerkzaamheden. Hij
hoopt dat de afkoopsom die het rijk
aan de gemeente geeft, in een spe
ciale pot voor de haven komt en met
op den duur aan de aanleg van bij
voorbeeld rotondes wordt gespen
deerd. Hij hoopt ook dat de ge
meente ervoor zorgt dat zij voldoende
geld krijgt van Rijkswaterstaat. De
beroepsvaart alleen kan de kosten
van het havenonderhoud niet dek
ken. Hij hoopt daarnaast dat de ge
meente de haven om het jaar blijft
uitbaggeren. Als ze dat bijvoorbeeld
om de twee jaar zouden gaan doen,
ontstaat het risico van verdroging.
Pensioen
Hij schenkt nog eens koffie in. Als hij
straks met pensioen is, zal hij zeker
nog regelmatig op de haven komen.
Maar dan gewoon als bezoeker. Hij
heeft zich voorgenomen in zijn
nieuwe vrije tijd veel te gaan fietsen.
Hij wil eens lekker met vakantie, meer
aandacht besteden aan de kleinkin
deren en ook aan het meubelmaak-
bedrijf van zijn zoon. Wie zijn opvol
ger wordt, weet hij niet. Collega's
Hans Boks en Willem Zoutzeling ne
men zijn taken voorlopig over en er
VRIJDAG 21 JUNI 2002
Collega's hebben woensdag
avond op ludieke wijze afscheid
genomen van Cees de Graaf. In
een bakje werd hij boven de ha
ven gehangen, waarna hij tien
vragen moest beantwoorden.
Een fout antwoord had de verve
lende consequentie dat het bakje
wat dichter naar het water zakte.
De scheidende havenmeester
was gewaarschuwd, toch
slaagde hij er met in alle vragen
goed te beantwoorden. Het re
sultaat: hij ging tot aan zijn mid
del in het water...
(foto Chris van Oer Meer)
komt een uitzendkracht in het haven
kantoor.
Een laatste blik valt op het beeld van
de twee mannetjes die op de voor
malige misthoorn staan. Een nieuwe
glimlach verschijnt op zijn lippen. Het
beeld, afkomstig van het oude
havenkantoor, stond jarenlang bij
hem thuis. Nadat de nieuwe mist
hoorn in gebruik werd genomen,
bleek de sokkel van de oude hoorn
een geschikte nieuwe plaats voor de
mannetjes. De Graaf kijkt er nog eens
naar voor hij zich omdraait. Het is een
klein tastbaar bewijs dat hij achterlaat
in 'zijn' haven.
Jeroen van Hattum
Vlaming (21) is in
tiugowaard geslaagd voor de
iding tot meubelmaker. Hij is
zaam bij Casper de Graaf in
eschild.
jaren zestig werd hij rijks-
nmeester in de toen nog
ie haven van Oudeschild. Van-
l neemt Cees de Graaf af-
jd van zijn vak. Bijna 33 jaar
hij een van de vaste gezichten
haven, die in zijn periode veel
ideringen onderging.
idachte verzonken kijkt rijks-
ïmeester De Graaf vanuit het
ikantoor naar buiten Het mooi-
ergezicht van Oudeschild is al
voor de havenmeesters. Uit-
over de hele haven en de Wad-
ee tot Den Oever aan toe als het
ris, Hi| denkt aan bezoekers van
iven die hem al regelmatig vroe-
vanneer hij met pensioen zou
Dit keer heeft De Graaf een
oord. Vandaag, vrijdag 21 juni,
hij met pensioen Na bijna 33
rouwe dienst.
raaf kijkt naar een haven die hij
september 1969 heeft zien
en, zien veranderen en zien le-
Een haven die destijds nog al-
bestond uit de Noorder- en
irhaven en de monding. Zowel
rerkhaven als de passanten-
imoest nog worden aangelegd,
lottervloot, zo'n 25 schepen
lag nog in de Noorder- en
irhaven. De kotters waren ge-
eld nog 24 tot 26 meter lang en
en motoren van 300 pk. Plezier-
was er mondjesmaat en de
e vloot bestond nog met eens.
aats van die schepen werd nog
lomen door bmnenvaart-
pen die graan, bieten, zand en
vervoerden.
lemt een slok van zijn koffie. Als
de havenmeester begon hij des-
in Oudeschild. Onder Joop van
ileras, toen nog eerste haven-
iter. In 1988 volgde hij hem op.
1969 werkte hij ook al voor
waterstaat. Vier |aar lang voer hij
■n peilvlet om de bodem van de
dzee in de gaten te houden.
Werkhaven
ilik valt op de werkhaven Aan-
jd, in 1972, toen de dijk moest
[en verhoogd. De werkhaven
nodig om de aangevoerde klei uit
laas te verwerken. Later namen
■(Ottervissers de werkhaven in
uik. Hij zag de kotters verande-
De kleinere schepen werden in
e instantie verlengd met tussen
lenen er kwamen nieuwe moto-
in. Later voeren nieuwbouw-
taptoe van de gezamenlijke
irekorpsen werd in dit VOC-jaar
op de Groeneplaats gehouden
r op de haven van Oudeschild.
dagavond traden alle drie korp-
aan om onder royale publieke
ngstelling staaltjes van hun kun-
te tonen. Fotograaf Bert Koning
de maritieme sfeer van het op-
fn treffend weer te geven. De foto
nomen terwijl de korpsen zich op
groentje aan de De Ruyterstraat
bereiden op hun optreden.
(Foto Bort Koning)
te leveren. De plaats van de
binnenvaartschepen is deels overge
nomen door de bruine vloot. Voorma
lige binnenvaartschepen als tjalken
en klippers werden omgebouwd tot
groepsschepen Tegenwoordig zijn
het luxe schepen, destijds sliepen de
jongeren in kooien en waren de voor
zieningen slecht.
Hij zag de bruine vloot zich ontwik
kelen tot een volwaardige beroeps-
tak. De organisatie werd beter gere
geld. Dagen dat er plotseling veertig
schepen tegelijk op de haven af koer
sten, zijn verleden tijd Met de opva
renden is de verstandhouding de
laatste jaren ook goed geweest. Hij
weet nog dat hij ooit een ingezonden
stuk schreef in weekblad
Schuttevaer. Daarin nam hij het op
voor de schippers van de bruine
vloot. Die werden aangekeken op de
vernielingen en overlast van de jon
geren. Vond hij met terecht, de schip
per kon er weinig aan doen.
Thuis op de kast staat nog een mooie
waardering die hij in 2000 kreeg. Op
Terschelling riepen de schippers van
de bruine vloot hem uit tot Haven
meester van het Jaar. Ze hadden hem
gevraagd of hij op dat eiland de prij
zen van de Brandaris Zeilrace zou
willen uitreiken Tot op het laatst had
hij met in de gaten, dat ze hem niet
zomaar hadden gevraagd. De onder
scheiding beschouwt hij als een
schouderklopje voor zichzelf en
vooral voor zijn collega's.
IJsschotsen
De Graaf draait zich om en staart over
de Waddenzee. De grote velden met
ijsschotsen die in de winter soms
voorbij dreven, komen weer langs.
Grote nietsontziende plakken ijs die
alles meenamen wat ze onderweg
tegenkwamen. Ook boeien. Soms
gebeurde het dat zo'n losgeslagen
boei meermalen voorbij zag komen.
Eerst de ene kant op en een paar uur
later, als het getij veranderd was, zag
hij de boei weer passeren, maar dan
de andere kant uit.
Als hij naar de Zuiderhaven kijkt, voelt
hij zich bezorgd Hij hoopt dat de
gemeente in de toekomst voldoende
rekening blijft houden met de
beroepsvaart. Als havenmeester
weet hij dat kottervissers en
binnenvaartschepen de Zuiderhaven
nodig hebben bij zuidwesterstorm of
oostenwind. Voor de schepen is het
dan bij laag water moeilijk om achter
in de haven te komen. Hij hoopt dat
schepen van gemiddeld veertig
meter de haven binnen Typisch,
denkt hij. De laatste tijd heeft hij de
trend weer in de richting van kleinere
schepen zien gaan. Begin mei zag hij
de nieuwe eurokotter van Hans,
Klaas-Jan en Johan Daalder zijn in
trede doen, de vierde Eurokotter voor
de Texelse vloot. Schepen die weer
net zo lang zijn als de kotters eind
jaren zestig
Hoeveel afspraken zou hij in de loop
der jaren hebben gemaakt met de
vissers? Als havenmeester moest hij
ervoor zorgen dat zij konden laden en
lossen. Zij moesten ervoor zorgen dat
hij niet plotseling voor verrassingen
kwam te staan De kaderuimte was
vroeger beperkter en ze hadden al
lemaal op hun tijd toch de ruimte
nodig om bi|voorbeeld nieuwe lijnen
op te draaien. Of om ijs te laden in de
tijd dat de vissers nog een eigen ijs
fabriek hadden. Over het algemeen
verliepen de contacten goed. 'Ging
het bij ons ook maar zo', fluisterde
een Urker visser hem ooit toe.
November 1970 staat hem ook nog
helder voor de geest. De TX18
meldde toen als eerste dat de TX26
zoek was Later bleek dat het schip
met de voltallige bemanning was ver
gaan. Bemanning die hij persoonlijk
gekend had. Het is één van zijn on
prettige herinneringen aan de haven.
Zijn blik dwaalt verder naar het oude
PEN-bassin Die werd anderhalf jaar
geleden in gebruik genomen als de
nieuwe passantenhaven. Daar was hij
zelf nog voor in actie gekomen. Hij
denkt aan de plannen die op tafel la
gen om er een viskwekerij te vesti
gen, nadat het bassin niet meer no
dig was voor de energievoorziening
van het eiland. Hij wees de gemeente
erop dat ze het bassin beter konden
gebruiken voor uitbreiding van de
jachthaven, die toen nog achter in de
werkhaven was gevestigd. Hij is blij
dat het uiteindelijk geen viskwekerij
is geworden Voor Oudeschild was
het bassin de enige mogelijkheid om
de haven te kunnen uitbreiden.
Eenzijdiger
Een Urker kotter verstoort zijn ge
dachten De visser wil de haven in om
naar het dok te gaan. De Graaf neemt
contact op met de TX37 die net aan
stalten maakt de haven te verlaten.
'TX37, wat doe je. Blijf je?' De TX37
blijft, de Urker visser glijdt door de
monding naar binnen. Even later
vaart de Texelse kotter naar buiten.
De Graaf kijkt het schip na. De
beroepsvaart heeft hij eenzijdiger zien
worden. Bieten, graan en kunstmest
worden met meer met binnenvaart
schepen vervoerd, maar met vracht
wagens. Er komen gelukkig nog wel
binnenvaartschepen in de haven om
zand, grind, benzine en gasolie aan
Havenmeester Cees de Graaf verlaat vandaag na 33 jaar de haven van Oudeschild. Hij gaat met pensioen.