Politie controleert op alcohol in verkeer
Flesje wijn bij eten leidt tot
boete van zeshonderd euro
Van strandparadijsje tot
Rooie Zee en Spitsbergen
Strandhuisjes om Texel op kunstkaart te zetten
IEXELSE couRANT
School
DINSDAG 3 SEPTEMBER 2002
Onder het toeziend oog van hun leerkrachten verwijderen de acht leerlingen de barrière voor een van hun lokalen.
VERVOLG VAN PAGINA 1
die voorzitter is van het schoolbe
stuur, las de eerste elf verzen van
Psalm 37 voor, ging voor in gebed en
verwelkomde de ouders, kinderen en
andere belangstellenden, waaronder
vertegenwoordigers van basisschool
De Akker. Als geschenk van de
kerkenraad overhandigde hij aan di
recteur Van Middelkoop een fraaie
Statenbijbel in drie banden met
daarin geschreven de opdracht: 'De
vreze des HEEREN is het beginsel
der wijsheid'.
De directeur verklaarde de naam van
de school. Timótheüs was de knecht
van Paulus die van kindsbeen af werd
onderwezen in de schriften. Over de
pedagogische opdracht van de
school zei hij onder meer dat zeer
veel aandacht aan het individuele
kind zal worden gegeven. De kleine
groepen geven bijzondere mogelijk
heden, zoals het maken van excur
sies. 'Mijn hele groep past bj
de auto'. Van Middelkoop
drukte dat orde en regel vee
dacht zullen hebben, maar eve
moet de school gezellig zijn, 'e
waar de klok tikt en een vogel
Het openingsritueel werd di
leerlingen zelf verricht. Ze hie*
gezang aan en maakten den?
de twee klaslokalen open, wö
lijk was nadat ze acht grote s
waarop hun namen stonden, ia
verwijderd.
plaats blijven staan', zegt Van der
Heiden. Op het Sea and Street Fes
tival is het dan inmiddels al wel be
kend dat er wordt gecontroleerd. Is
ook niet erg, volgens Van der Heiden.
Het gaat er volgens hem ook om dat
mensen weten dat er gecontroleerd
wordt.
Landelijk blijken gemiddeld twee op
de honderd weggebruikers in de fout
te gaan tijdens een alcoholcontrole,
vertelt Van der Heiden. Blaast iemand
tijdens de controle op de weg teveel,
dan moet hij of zij mee naar het bu
reau voorde echte ademanalyse. Die
wordt uitgevoerd met een geijkt ap
paraat. Tijdens deze controle zijn ook
twee medewerkers van justitie in
Alkmaar aanwezig op het bureau in
Den Burg om de zaak af te handelen
als iemand bij de echte test boven de
toegestane hoeveelheid zit. 'Zij kun
nen meteen een transactie aanbie
den. Ze hoeven dan later met alsnog
een dagvaarding aan zo iemand te
sturen.'
Bij de nieuwe controleposten op de
Schilderweg en de kruising is het
rond drieën vooral rustig. Zo nu en
dan passeert een taxi en verder zijn
de wegen vooral verlaten. De contro
leurs bij de Schilderweg hebben het
extra rustig, omdat twee collega's op
de motor bij de rotonde aan het Schil
derend al voertuigen laten stoppen.
Met de portofoon geven ze daarna
het signalement van de gecontro
leerde wagen door aan het team
langs de Schilderweg. Doordat het
donker is, brengt dat nog een beetje
leven in de brouwerij Een zwarte
Peugeot wordt als een rode Peugeot
doorgegeven, waardoor de aj
aan de Schilderweg geruime Ij
geefs naar die rode Peugeot ui#
'Dat komt door dat rode licht',i
een van hen. 'Dan krijgen wes
alleen nog maar rode wagens
Guus uit Oudeschild komt of
motor aanzetten. Hij vertelt n#
zijn werk te komen en een paai
tjes op te hebben. Volgens der
apparatuur is het in orde. we
Guus verder kan rijden.
In de loop van de nacht worde»
ter ook meer mensen getroffen
vermoedelijk wel teveel op heS
Een van hen is Jozef Hagen i
zijn snorscooter net terugkon»
zijn werk in De Koog. Hij moei'
mee naar Den Burg, zodat zijne
opnieuw kan worden geanalys
Agent Ruud Heijman vraagt W
blijven blazen in het pijpje
apparaat dat in het portaal nas
trap staat. Twee keer wordt zi|ns
getest. In stilte wachten de ma
daarna op de uitslag. Hagen o
220 ugl, waardoor hij op het ut
tje onder de limiet blijft. 'Dat sd
hem 180 euro en een strafblad1
Van der Heiden. Hagen lijkt nd
onder de indruk. 'Ik wist datd
controleerd werd. Daarom had
via een bungalowpark een
tieve route genomen. Maarte#1*
den ze op de kruising bij De®1
vertelt hij desgevraagd. Hi| A
eens vaker met alcohol op de»
ter te stappen. 'Je rijdt in de-
lucht en je kan je snelheid
passen. Ik durf niet met alcoMs
een auto te stappen.'
'Blazen, blazen, blazen', zegt één
van de agenten tegen Peter Nikkel
uit Haarlem. Met welhaast een
grijns op zijn gezicht zet Nikkel zijn
lippen op het mondstukje. Hij weet
de uitslag al die de agent hem even
later meedeelt. 'Perfect in orde,
mijnheer.' Bijna vijfhonderd keer
controleerde de politie weg
gebruikers in de nacht van zater
dag op zondag op alcoholgebruik.
Een paar oranje zwaailichtjes op de
weg verraden de aanwezigheid van
de controleurs in de Dorpsstraat. Met
lichtgevende kegels in de handen
geven zij automobilisten en brom
mers aan dat ze moeten stoppen.
Geen voertuig wordt overgeslagen,
zowel inkomend als uitkomend ver
keer moet blazen. Nikkel is iets na
twaalven aan de beurt. Door het
opengedraaide raampje van zijn auto
blaast hij in de meetapparatuur. 'Ik
drink nooit alcohol', verklaart hij zijn
grijns. Hij kan zich goed vinden in de
controle. 'Ik zit er zelf niet op te wach
ten dat iemand met een dronken kop
achterop mijn wagen rijdt.'
Zeven agenten van het verkeers-
handhavingsteam van de politie
Noord-Holland Noord zijn aanwezig
in de Dorpsstraat. Hun collega's
staan een eindje verderop in de
Boodtlaan, zodat automobilisten en
bromfietsers niet al te eenvoudig de
controle kunnen omzeilen. Het
handhavingsteam, dat zichzelf terug
verdient met de geïnde boetes, is met
in het leven geroepen om zoveel
mogelijk boetes uit te delen, maakt
politiewoordvoerder en oud-Texelaar
Peter van der Heiden duidelijk. Het
aantal verkeersdoden tot de helft te
rugbrengen, is de doelstelling die
over meerdere jaren is gesteld. Naast
controle op alcohol controleert het
team ook regelmatig op snelheid, rij-
Een van de gecontroleerde motorrijders op de Schilderweg tussen Den Burg en Oudeschild.
den door rood licht en het dragen van
een helm of gordel. Van der Heiden
wijst erop dat het team ook bijna da
gelijks langs de N9 naar Den Helder
en de N99 naar Den Oever te vinden
is. Tijdens de actie op Texel ligt de
nadruk vooral op alcoholgebruik.
Automobilisten die zonder gordel rij
den, krijgen alleen een waarschu
wing.
Aan het begin van de nacht zijn zo'n
150 controles uitgevoerd. De eerste
twee bestuurders zijn dan al betrapt.
Onder hen de 34-jarige man uit
Luxemburg die 555 ugl (hoeveelheid
microgram alcohol per liter lucht)
heeft geblazen. De maximaal toege
stane hoeveelheid is 220 ugl. Van der
Heiden: 'Hij vertelde dat hij een flesje
wijn had gedronken bij het eten. Dat
horen we vaker. Dan denken mensen
dat ze wat kunnen drinken, omdat ze
aan het eten zijn, maar dan blijkt het
toch snel op te kunnen lopen.' Het
flesje wijn heeft gevolgen voor de
man, omdat rijden onder invloed
wordt gezien als een verkeersmisdrijf.
'Het levert zo iemand een strafblad
op. Stel dat je daarna bijvoorbeeld
taxichauffeur of piloot zou willen wor
den. dan heeft dat strafblad toch nare
consequenties.'
Een nieuw autoraampje gaat open.
Eric Enschede uit Amsterdam moet
blazen. Ook hij blijkt zonder alcohol
achter het stuur te zitten. Is ook geen
verrassing, omdat het al de derde
keer is dat hij blaast. Hij is bewust
nuchter, vertelt hij. 'We hebben een
bedrijfsuitje met twaalf mensen van
de zaak en ik ben vanavond de Bob.'
Ook hij kan zich vinden in de actie.
'Het is goed dat ze dit doen. Als je
rijdt moet je gewoon met drinken.'
Zijn medepassagiers hebben wel een
en ander achter de kiezen, maar dat
kan omdat Enschede nuchter is ge
bleven. 'Ik zal straks wel weer een
keer moet blazen, want ik kom nog
wel een paar keer langs', zegt hij
voordat hij richting vakantieverblijf
vertrekt.
Karina Zeeman uit Den Burg komt
ook glansrijk door de blaastest in de
Dorpsstraat. Samen met een vriendin
komt ze net bij het Sea and Street
Festival vandaan. 'We hebben alle
twee spa rood op en twee koffie
vooraf.' Het is voor Zeeman de eer
ste keer dat ze heeft moeten blazen.
Drank en verkeer horen volgens haar
ook niet samen te gaan. 'Ik kan best
genieten van een lekkere whiskey,
maar dan wel gewoon thuis op de
bank.' Aan de andere kant van de
weg komt even later Enschede weer
voorbij. Hij kan inderdaad voor de
vierde keer blazen. Hij wordt al wel
herkend door de agenten. 'Krijg je
nog geen last van je longen', grapt
één van hen. Enschede lijkt er niet om
te malen. Het verkeershand-
havingsteam maakt alleen uitzonde
ringen voor taxichauffeurs. Die krij
gen een gele Bob-sleutelhanger mee
als ze een keer geblazen hebben. Als
ze de sleutelhanger laten zien bij een
nieuwe controle kunnen ze meteen
doorrijden. Van der Heiden: 'We wil
len hen ook niet dwarsbomen in hun
werk. Maar we controleren ze wel een
keer. Aan de overkant zie je het soms
toch dat ook een taxichauffeur dron
ken achter het stuur zit.' Dronken
Texelse taxichauffeurs worden ti|dens
de actie overigens met aangetroffen.
Rond half twee worden de controle
posten op de uitvalswegen van De
Koog opgeheven. Het team vertrekt
naar het Schilderweg en de kruising
Oosterenderweg/Laagwaalderweg.
'We moeten ook niet te lang op één
'Is dit nu een kunstwerk of een ge
woon strandhuisje?', vraagt een
voorbijganger zich af bij een op
trekje. De zeventien kunst
projecten aan de voet van de dui
nen staan niet pal naast elkaar,
maar zijn verspreid over de vele
tientallen huisjes ten noorden van
paal 12, ook wel liefkozend de
'arme kant' genoemd. Het betref
fende optrekje met daarvoor een
kleurige strandstoel, windscherm
en bonte zwemkleding aan de
waslijn biedt wel een bijzondere
aanblik, maar wordt blijkens de
bordjes niet als kunst aangemerkt.
Want wie op het Jan Ayeslag ori
ginele kunst wil zien, volgt de bord
jes. Ze verwijzen naar een bonte
verzameling kunstprojecten, me
rendeels origineel van aard.
Huisje nummer 27. Aluminium schil
den ervoor, die horen niet op het
strand. Dus hier moet wel degelijk
sprake zijn van kunst. Maker is Eric
Hercules, tevens lid van de organisa
tie. Hij omschrijft zijn bouwsel als
'Weekendarrangement Paradijs'.
'Want je kunt het huisje boeken.'
Hercules leidt rondt in zijn strand-
optrekje, dat wordt ontsloten door
een loper van graszoden, waarmee
ook de bodem van het optrekje is
bekleed. Er zit een diepe betekenis
achter. 'Kijk, als het mooi weer is, dan
wil iedereen naar het strand. Als je er
eenmaal ligt, baken je met een hand
doekje je eigen territorium af. Zo'n
huisje is een stuk extremer. Kijk, er is
licht en geluid. Een vergaand stukje
privacy op het strand. Mensen zoe
ken steeds meer intimiteit en daarom
heb ik dit paradijsje gemaakt. Het
idee groeide naarmate meer spon
sors materiaal beschikbaar stelden',
wi|st hij op de wanden die zijn be
kleed met glimmende aluminium pla
ten. 'Het zijn gebruikte offset platen
van Langeveld de Rooij. Óp de
achterkant staat allemaal Texels
drukwerk. In het midden hangt een
grote bol, gemaakt van schapenwol.
'Gekregen van de Texelse wol-
fabriek.' Het huisje baadt in het licht.
De batterij met tl-buizen blijkt voor
nop te zijn opgehangen door de VEM.
'Ik hoefde alleen maar te bellen en ze
kwamen met frame en al. Zie dit maar
eens in Amsterdam te regelen. Dat
lukt alleen op Texel. En ik ben niet de
enige kunstenaar die medewerking
heeft gekregen van Texelse bedrij
ven.'
Hercules behoort tot de zeventien
kunstenaars die met elkaar hebben
afgesproken een strandhuisje, ge
huurd of eigendom, te transformeren
tot kunst. Opdracht: het moet ver
band houden met de zee. En onder
meer als doel hebben Texel in de
kunstwereld beter op de kaart te zet
ten. Overigens gebeurde dat ook al,
maar volgens Hercules toen in min
der positieve zin. 'Het plan van wet
houder Hm van Cultuur om kunst van
de gemeente te verkopen haalde de
landelijke publiciteit. Niet zo'n beste
beurt voor het eiland Patrick Tanghe
heeft daar toen een heel kritische
brief over naar de gemeente geschre
ven. Je kunt elkaar natuurlijk wel be
vechten, maar het is beter om elkaar
te versterken. Vandaar dit offensief
van kunst. Het is een prachtig project,
waar kunstenaars veel energie in
hebben gestoken en veel mensen
plezier aan beleven. We hopen na
tuurlijk ook dat het eiland nu meer
met kunst wordt geassocieerd.'
Dat niet alleen Texelse kunstenaars
aan meedoen, maar ook overkanters
zijn uitgenodigd, heeft volgens Her
cules een reden. 'Het voorkomen van
inteelt Vroeger werden voor dat doel
schepen met vrouwen van de over
kant gehaald, waarom nu geen schip
met kunstenaars', doelt hij op de
spraakmakende aankomst per
landingsboot. Niet bij paal 12, zoals
de kunstenaars wel leuk hadden ge
vonden. Maar volgens een woord
voerder van het Korps Manmers werd
dit niet goedgekeurd door Rijkswater
staat. Het contact met Defensie heeft
de kunstenaars kennelijk meer opge
leverd dan alleen een bootreisje, zo
leert woordgebruik als 'kunstoffensief
en -invasie'.
wens van Jansen om zijn moeder
mee te nemen naar het strand, onder
andere om te kijken of de emotie van
vroeger weer bij haar aan de opper
vlakte zou verschijnen. 'Ze zit echt
met als een aap in een kooi om te
worden begluurd, hoor', verdedigt
Hercules het project 'Mi|n moeder, de
zee' in huisje nummer 85. 'Jansen
neemt haar mee naar de waterkant
en ze zit met haar familie voor het
strandhuisje Een weekendje aan het
strand met het hele gezin, dat wordt
vastgelegd. We hebben geen mo
ment getwijfeld over deze expositie.
Een beetje discussie is prima. Dat
hoort bij kunst.' Andere kunstenaars
bevestigen zijn lezing. 'We laten ie
dereen vrij in zijn kunstuiting', vertelt
deelnemer en organisator Patrick
Tanghe.
Onder voorbijgangers waren afkeu
rende geluiden te horen. 'Mensonte
rend' en 'ze weten van gekkigheid
niet meer wat ze moeten doen' wa
ren enkele van de reacties.
Jansen zei na afloop dat de exposi
tie voor de familie in ieder geval ge
slaagd was. 'Het resultaat is dat we
nu vaker met elkaar uitstapjes gaan
maken.1 Naast zijn moeder waren ook
twee zussen, een broer en een neefje
aanwezig. Zijn moeder kreeg wel
meer aandacht dan hij van te voren
had ingeschat. Zondag zat de fami-
Klaas Koetje volgt in zijn huisje de scheepvaartbenchten die uit de ontvanger schallen.
Ovengens zaten Wouter Jansen en
zijn dementerende moeder, die tevo
ren zoveel aandacht in de media trok
ken, niet op deze landingsboot. De bij
voorbaat al omstreden kunstenaar uit
Amsterdam haalde zijn moeder die
dag op uit het verpleeghuis, om haar
op het gemak naar Texel te brengen.
Ze arriveerden in de namiddag, in
gezelschap van familieleden. Want
hoewel dat in het persbericht niet
werd vermeld, maakten ook zij deel
uit van de expositie. De moeder was
in betere dagen een groot liefhebber
van de zee en het strand. Nu de zoon
niet meer met haar kon communice
ren, was het een langgekoesterde
lie daarom ver weg bij de expositie,
zodat ze niet meer bekeken konden
worden. Wat zijn moeder van de ex
positie heeft meegekregen, kan Jan
sen met zeggen. 'Ze kan niet meer
praten, maar we hadden de indruk
dat het vertrouwd voor haar was dat
wij er waren. Ze leeft in haar eigen
wereld, voor haar maakt het niets uit
of er honderden of nul mensen om
haar heen staan'.
Even verderop staat huisje 98 van
Ineke Kuiper. Ze noemt het 'De Rooie
Zee', een titel die ze ontleende aan de
voormalige vuilnisbelt langs de
Veenselangweg. De wanden zijn be
kleed met afgekeurde of niet meer te
gebruiken tekeningen van eigen
hand. 'Net als een vuilnisbelt dus: die
is ook opgebouwd uit afgedankte
spullen.' De tekeningen vormen sa
men een rode golvende zee, die on
der invloed van de wind op en neer
deint. 'Zo heb ik die oude tekeningen
nieuw leven ingeblazen. Met een
kwast heb ik het geheel een dieprode
kleur gegeven. Rood is natuurlijk wel
de laatste kleur die in de zee voor
komt, en zo'n rood interieur werkt
ook nog op je zenuwen. Maar in dit
wat scheve hokje verlies je zo het
gevoel voor ruimte.'
Rood speelt ook een centrale rol in
het huisje van Patrick Tanghe. Hij is
ook één van de organisatoren van het
project, waaraan ongeveer een jaar
aan voorbereiding is gaan zitten.
Tanghe nodigt de bezoekers uit in
'The salt of the earth'. Binnen steekt
hij een verhaal af over zout. 'Dat komt
altijd uit zee, al wordt het kilometers
diep uit de grond gehaald of van hele
hoge deuren. De zee heeft het daar
afgezet.' Om het verhaal te illustreren
heeft hij een pilaar gebouwd van zou
ten likblokken voor vee. 'Een sym
bool van Genesis, vers 16. De vrouw
van Lot keek om en veranderde in een
zoutpilaar', citeert hij de bijbel. 'Met
zout kun je zaken conserveren, het
prikkelt de smaakpapillen', noemt hij
enkele gebruikswijzen. 'Het zout is
ooit onttrokken aan water, maar trekt
ook water aan', trekt hij een parallel
met de kleur rood. Hij vertelt verder,
sluit de deur, waarvan het glas is af
gedekt met azuurblauw papier. In
eens is al het rood verdwenen uit het
huisie. Rode vlakken zijn nu donker
gekleurd. Tanghe: 'Het blauwe filter
onttrekt al het rood aan je ogen Je
ontwikkelt een soort honger naar
rood.' Na enige tijd zwaait hij ineens
de deur open. Op dat moment vol
trekt zich het mirakel. Het lijkt alsof
van buiten een enorme rode gloed
het huisje binnenstroomt. Tanghe
kijkt tevreden. 'Je krijgt in één klap
een overdosis aan rood. Het verschilt
trouwens per mens. Vrouwen zien
feller rood dan mannen, sommige
mensen zien oranje, anderen roze.'
De fotograaf van de Texelse Courant
krabt op zijn achterhoofd. Hoe moet
hij dit nu fotograferen? Het effect is
alleen met het blote oog waarneem
baar en niet met de camera met vast
te leggen.
Geheel anders is de strandkunst van
Annechien Verhey, die ze 'Sea of
questions' noemde. Op de bodem
van haar huisje heeft ze van zand en
glasscherven een labyrint gemaakt.
'Het stelt de levenswandel van de
mens voor, the long and winding
road, zeggen de Engelsen. 'De wan
den zijn behangen met de vraag: hoe
te leven, wat te doen? Een vraag
waarop natuurlijk geen antwoord is.'
Met afgrijzen wordt bekeken hoe ze
op blote voeten het pad bewandelt
Eric Hercules bewandelt het graspad naar zijn paradijselijke strandhuisje.
en de rechtopstaande glasscherven
ontwijkt. Best gevaarlijk. 'De scher
ven staan symbool voor de kleer
scheuren die je in je leven kan op
lopen. Niemand kan de levensweg
bewandelen zonder onderweg se
rieus gewond te raken. Voor wie dat
in het huisje overkomt, houdt ze
zekerheidshalve een verbanddoos
achter de hand. Wie uiteindelijk het
'levenspad' heeft bewandeld, wordt
geconfronteerd met zichzelf. In de
bodem van een glazen kolom zit na
melijk een spiegel. De wandeling te
rug is volgens Verhey een soort we
dergeboorte.
De kunstenaar die wellicht het
meeste werk van zijn strandhuisje
heeft gemaakt is Piet Vos. Hij liet zich
inspireren door ontdekkingsreiziger
Willem Barentsz, die op zijn derde
tocht op zoek naar de noordelijke
doorgangsroute door een navigatie-
fout op Spitsbergen belandde. 'Een
leuk thema voor het VOC-jaar.' Het
resultaat is een zelfgebouwd strand
huis. dat is uitgebouwd naar drie kan
ten, waarin dia's worden geprojec
teerd. In de kuil staan vier spiegels,
met daartussen een indrukwekkende
hoeveelheid ijs, die Vos cadeau kreeg
van horecaleverancier Texgro. Het
geheel wordt afgedekt met roosters,
waarop de bezoekers mogen plaats
nemen. Het effect is voelbaar. Wie de
dia's van Spitsbergen bekijkt, voelt de
kou langs zich omhoog trekken. Om
in stijl te blijven heeft Vos, die bereid
willige hulp kreeg van Rlen de Wilde,
de hut afgedekt met asfaltachtig
materiaal, conform de bouwstijl van
de jagers op Spitsbergen. 'Het ziet er
met zo net|es uit, maar dat zie je daar
ook.' Toen de expositie vrijdag werd
geopend, waren Vos en De Wilde nog
druk aan het werk. 'Met een on
weersbui is het hokje met een salto
modale zes meter verder terechtge
komen, wat bij elkaar wel een week
oponthoud heeft geven.'
Verderop een huisje waarboven aller
lei sprieten uitsteken. Bij nadere be
studering blijken het antennes te zijn,
die zijn aangesloten op een hele bat
terij ontvangers waaruit een hels ka
baal komt. 'Ze zijn afgestemd
verse kanalen', vertelt Klaas!
uit Groningen. 'Ik ontvang j
schild, Den Helder, de Kustwa
alles dat met scheepvaart ter
heeft.' Terwijl hij vertelt, schalt
stortvloed aan krakende gelu<
de speakers. Schepen die meli
de havenmeester of met ar
communiceren. 'Ik woon zelf
schip, zo kwam ik op het idee.
op zo'n strand ligt, dan sluit je
voor de rest van de wereld af.
de scheepvaart eigenlijk heel
bij is. Je kunt de schepen hé
daan zien. Om te horen wat ziet
afspeelt, moet je natuurlijk v
apparatuur hebben. Nou, hier
aanwezig. Ik heb de ontvang
antennes via kennissen en i
kanalen opgescharreld.' Devn
of hij wat van de schijnbaar o
staanbare kakofonie aan gelu®
de speakers kan brouwen, 'li
maar wellicht is dat te danker
mijn nautische achtergrond.'
Gerard Timm
