'Herhalen van drills, zodat
je weet wat je moet doen'
6
Landingsvaartuigen
te diep in het water
Mariniers terug van Navo-oefening Destined Glory
Plannen voor nieuwe
expeditie Spitsberge"
Onnodige verwarring rond bakkerswinkel
Twee dagen burgemeester
•TEXELSE
COURANT'
Verbouw moet diepgang minderen
Tandwielkast
belemmering
voor parkeerders
Bedrijvig heid
Tocht Knippenberg c.s. in beek
8
Eindelijk winst
aspiranten Mareis
Boekpresentatii
'Texel en de VOC
VRIJDAG 8 NOVEMBER 2002
Het Korps Mariniers gaat een deel
van haar landingsvaartuigen op
Texel verlengen, zodat ze minder
diep in het water komen te liggen.
De vaartuigen hebben een diep
gang .jn anderhalve meter, waar
door de mariniers soms al ver uit
de kust materieel moeten uitladen.
Vier zogeheten LCU's (Landing Craft
Utility's) worden volgend jaar voor
zien van een tussenstuk van 8 .5 me
ter lengte. De diepgang van de vaar
tuigen moet daardoor verminderen
van anderhalve meter naar zeventig
centimeter, aldus commandant Sjaak
Severs van de Joost Dourleinkazer-
ne. 'We moeten nu soms een haven
invaren om het materieel te ontladen.
Als we op oefening zijn in Noorwegen
is de diepgang geen probleem, om
dat de kust daar steil afloopt. Maar bij
bijvoorbeeld stranden die minder steil
zijn. is het anders.' Voertuigen moe
ten daardoor ook diep door het wa
ter. voordat ze op de wal zijn
De LCU's werden in 1999 nieuw in
gebruik genomen. Volgens luitenant-
ter-zee Melame van der Haak van de
marmevoorlichting is daarna uit de
praktijk gebleken dat ze te diep in het
water liggen Van tevoren werd niet
voorzien dat anderhalve meter te
diep kon zijn. 'Toen ze ontwikkeld
werden, was het een nieuw concept.
We hebben ons daarbij toen geba
seerd op een concept van de Britten
en de Duitsers.' Tijdens de eind-
oefenmg van de NAVO-oefenmg
Destined Glory 2002 die recent bij het
Franse Toulon werd gehouden, kon
het Korps Mariniers geen gebruik
maken van de eigen landings
vaartuigen Severs: 'We hebben bij
die oefening de landing uitgevoerd
met Engelse LCU's. Die hebben een
diepgang van zeventig centimeter.'
De Nederlandse mariniers hadden
wel de leiding over de Engelse
landingsvaartuigen.
Het is de bedoeling dat de eerste
LCU begin volgend jaar vlak voor de
stuurhut over de breedte doormidden
wordt gezaagd. Het werk is nog met
aanbesteed Het Korps Mariniers
wacht volgens Van der Haak van de
marmevoorlichting nog op een paar
offertes van werven die zijn aange
schreven. Hoeveel geld Defensie be
schikbaar heeft gesteld voor de
werkzaamheden, wil ze daarom nog
met zeggen. Volgens Van der Haak
levert de extra lengte geen proble
men op in transportschip Hr. Ms.
Rotterdam waarin de landings
vaartuigen worden vervoerd. Wat er
gebeurt met de extra ruimte die de
tussenstukken opleveren, is nog met
helemaal duidelijk. Volgens Severs
wordt ze mogelijk gebruikt voor op
slag. 'En de bemanning gaat straks
van zes naar zeven personen. Daar is
ook meer ruimte voor nodig.' Als de
tussenstukken zijn aangebracht, wor
den LCU's in zogeheten Noorse
camouflagekleuren gespoten. Een
van de LCU's is al omgeverfd.
Mariniers van de Joost Dour-
leinkazerne zijn terug van de
NAVO-oefening Destined Glory
2002 in de Middellandse Zee. De
2de Bootcompagnie van het Am
fibisch Ondersteuningsbataljon
van het Korps Mariniers oefende
samen met Europese collegae op
landingen, het leggen van verbin
dingen tussen schepen en verhar
de wegen op het land en het over
zetten van mensen en materieel.
Volbeladen met materieel liggen ze
naast elkaar in het dok in de achter
steven van transportschip Hr. Ms.
Rotterdam. De laadkleppen nog
neergelaten, zodat mensen van en
aan boord kunnen lopen. De twee
LCU's (Landing Craft Utility's) van de
Mok die meededen aan de NAVO-
oefemng in de Middellandse Zee
keerden maandagavond in de buik
van de Rotterdam terug in de marine
haven van Den Helder. Dinsdag
ochtend werden beide (de L26 en de
L28) ontscheept voor de terugtocht
naar Texel.
Om ze naar buiten te kunnen laten
varen, wordt de achtersteven van de
Rotterdam deels afgezonken, zodat
het dok vol water loopt. Het schip
komt met een schuine helling van
zeventig graden op het water te lig
gen. vertelt Theo Mestrini. één van de
officieren van de 2de compagnie van
het Amfibisch Ondersteunings
bataljon. Mensen die op de trappen
of door de gangen lopen, kunnen
voelen dat het schip naar achteren
helt. De laadklep van de Rotterdam
gaat open als het dok vol water is.
Zonlicht valt op de tot dan toe nog
van de buitenwereld afgesloten
ruimte. In het dok, dat over de volle
breedte van de achtersteven is inge
richt. is plaats voor vier LCU's. Tij
dens de NAVO-oefening werden de
twee andere plaatsen ingenomen
door twee Engelse landings
vaartuigen. Nu liggen alleen de twee
Texelse schepen erin. In het dok kan
materieel rechtstreeks van de
landingsvaartuigen naar een aan
grenzend opslagdek worden ver
voerd. Daar staan onder meer land
rovers, bandwagons en
vrachtwagens opgesteld. Vanuit een
controlekamer boven het dok in de
wand van het schip wordt gecoördi
neerd. Clemens Buter. éérste luite
nant der mariniers en bevelvoerder
over de LCU's, houdt beneden het
overzicht.
De laadkleppen van de LCU's gaan
omhoog. De L26 mag als eerste naar
buiten varen. Na een korte manouvre
langs de wanden van de Rotterdam
glijdt het vaartuig de marinehaven en
het zonlicht in Vanaf het water is
goed te zien dat het transportschip (in
mannetermen een LPD (Landing Plat
form Dok) achterover helt.
Oefenen
Tien weken lang zijn de LCU's weg
geweest. Eerst voor oefeningen bij
het eiland Wight onder Groot-
Brittanmé en later voor de oefeningen
in de Middellandse Zee. Een deel van
de mariniers keerde tussen beide
oefeningen door tijdelijk terug naar de
kazerne, een paar man bleef tijdens
de reis van Engeland naar de Middel
landse Zee bij de landingsvaartuigen
voor onderhoud van de schepen.
'Het had weinig zin om de meesten
aan boord te laten, omdat er voor hen
op dat moment hier toch mets te
doen was', aldus Mestrini De 2de
Compagnie bestond tijdens de oefe
ning uit ongeveer vijftig man. Naast
de twee LCU's maakt ook de zoge
heten Amphibious Beach Unit (ABU)
deel uit van de compagnie. De ABU
verkent als eerste een strand en zorgt
ervoor dat materieel en manschap
pen vanaf een landingsvaartuig over
het strand naar een verharde weg
kunnen worden vervoerd.
Voordat de manschappen naar Engel
land gingen, werden bij Texel basis-
De Hr. Ms. Rotterdam ligt hellend achterover in de marinehaven van Den Helder, zoete
landingsvaartuigen naar buiten kunnen varen.
De tandwielkast van het Agrarisch
en Wagenmuseum zou eigenlijk
een ander plekje moeten krijgen.
Dat stelde voorzitter Hans de Win
ter van de dorpscommissie van De
Waal tijdens de avond met burge
meester en wethouders. De appa
ratuur staat op het openbaar par
keerterrein naast het museum.
Volgens de dorpscommissie staat het
in de weg voor mensen die hun auto
willen parkeren en komt het ook wel
eens voor dat mensen er met de
wagen tegenaan zitten. Inwoner
Gerrit Boot van De Waal stelde voor
het spul vijf meter op te schuiven.
Volgens voorzitter Klaas Eelman van
het Agrarisch en Wagenmuseum lost
dat het tekort aan parkeerruimte in De
Waal echter niet op. Hij betoogde dat
de tandwielkast, onderdeel van een
rosmolen die vroeger door paarden
werd voortbewogen, juist op de
goede plek staat. 'Hij staat in het ver
lengde van de smidse en we willen
hem weer bedrijfsklaar maken.' Tot
hilariteit van de aanwezigen in dorps
huis De Wielewaal kondigde Eelman
aan dat er een hek om de tandwiel
kast zou worden gezet om aanrijdin
gen te voorkomen. Burgemeester
Joke Geldorp antwoordde dat de
gemeente dan toch eens met het
museum zou moeten praten over
precariorechten voor het gebruik van
gemeentegrond Zij adviseerde
Eelman om het verzoek van de
dorpscommissie in het museum
bestuur aan te kaarten en erover te
praten met de dorpscommissie.
Eelman hield staande dat verplaat
sing het parkeerprobleem niet zou
oplossen. Hij legde wel het voorstel
op tafel om bij het toekomstige
nieuwe opslagdepot parkeerruimte te
realiseren Burgemeester Geldorp
vond dat een goed initiatief. Wethou
der Nel Eelman (Grondgebied) hield
een paar slagen om de arm. Volgens
haar zou dat plan mogelijk op een
paar moeilijkheden stuiten.
De LCU's zijn klaar om Hr. Ms. Rotterdam te verlaten.
(Foto 's Jeroen van Hattum
vaardigheden getraind, vertelt
Clemens Buter. 'Er waren veel nieuwe
mensen bij. Met hen hebben we eerst
geoefend op bijvoorbeeld het leggen
van matten op het strand, het opbou
wen van tent In Engeland werden de
oefeningen zwaarder gemaakt. Daar
werkten we bijvoorbeeld met
camouflagenetten en hebben we ook
veel 's nachts geoefend. Belangrijk
was het telkens herhalen van de dnlls.
zodat je weet wat je moet doen In
het Middellandse zeegebied werden
de excercities voortgezet met Grie
ken, Italianen, Belgen, Spanjaarden,
Fransen en de Engelsen. Gezamen
lijk deden ze mee aan Destined Glory,
de jaarlijkse oefening van de NAVO.
De leiding over de twee Nederlandse
en de twee Engelse LCU's was in
handen van Buter. 'De Engelsen had
den het daar toch wel een beetje
moeilijk mee, zegt hij lachend. 'We
hadden de operatienaam Dutch
Crocodile en dat lag wat gevoelig.' Er
werd onder meer getraind op coördi
natie en onderlinge communicatie.
'Je bent met veel eenheden bezig en
er zijn veel bewegingen gaande, dus
het moet goed duidelijk zijn wie zich
waar bevindt.' De voertaal was En
gels. Volgens Buter wilde dat nog wel
eens problemen opleveren met col
legae uit zuidelijke landen. 'Soms
was een begrip niet helemaal duide
lijk.' De Amphibious Beach Unit, die
onder leiding stond van beachmaster
Mestrini, prepareerde meermalen
wegen over de kust. Met behulp van
zogeheten CASE-tractoren werden
matten gelegd, waarover onder meer
landrovers en Bandwagons konden
rijden. Mestrini: 'Die laatsten worden
vaak gebruikt tijdens arctic-oefemn-
gen om in de sneeuw te kunnen rij
den. Maar in Cambodja waren ze bij
voorbeeld ook erg handig om door de
modder heen te komen.Ook de ABU
richtte zich volgens Mestrini op het
herhalen van de oefeningen. 'Het ma
terieel werd ontladen, we stonden
een dag op het strand, laadden we
het weer in en daarna deden we v,i.
precies hetzelfde, ook 's nachts,
is een drill.'
Eindoefeni
Bij het Franse Toulon werd een gi r
eindoefenmg gehouden. Buter
hadden daar een fictieve situatie r
twee landen. Bij de een ging het gr
en bij de ander niet. Daar kwam
leger in opstand, omdat het niet v,i
betaald en de minister van Defen j
was corrupt. Enkele medewerk
van het Rode Kruis waren gevani c
genomen.' Met behulp van landin >j
vaartuigen werden mariniers aan li e
gebracht om de medewerkers tel 3
vrijden. Met helikopters werden
daarna naar de Rotterdam gebrai n
waar ze in het hospitaalgedeelte
den opgenomen. De landin n
vaartuigen brachten de eenhei
terug. Buter. 'Het zijn niet telki is
nieuwe oefeningen die we do k
maar het is wel belangrijk dat we
jaar trainen, zodat iedereen weet
hij moet doen als het echt is.'
Volgens hem verliepen de oefeninr
goed en waren de omstandighei
ook goed. 'Vorig |aar hadden we li
slecht weer. Nu hadden we g< i>
weer, zodat we de oefeningen m
konden opbouwen. Tijdens Destii
Glory hebben we wel een keer 11
oefening 24 uur moeten uitstel!
omdat de zee te ruw was. Er stom 0
golven van twee meter hoog en
was windkracht zes.' Mestrini:
zee is nooit op oefening en daar m
je ook niet mee spotten.' Dankzij
geintje van de Nederlandse marinifci
kregen de twee Engelse LCU's on
wacht Texel als nieuwe 'thuishav.
Buter: 'Een paar van ons zijn 's nat
met roze verf aan de slag gegaar
hebben Texel achter op hun vaa
gen geschreven. De Engelsen h
ben het erop laten staan.' Kome
week wordt er opnieuw geoefe
Dan iets dichterbij huis, bij Vliela
De een denkt dat ze dichtgaan, de
ander dat ze door Timmer zijn
overgenomen. Kennelijk kan niet
iedereen de snelle ontwikkelingen
in de Texelse bakkerswereld meer
volgen. Maar feit is dat Marion
Bouthoorn en haar medewerkers
'gewoon' en geheel zelfstandig
doorgaan met het runnen van het
bakkerswinkeltje aan de Koger-
straat. Als bewijs mag de aanschaf
van een nieuwe oven dienen, waar
mee ze bijna honderd luxe brood
jes per keer kunnen afbakken.
Al toen Bouthoorn eigenaar van het
winkeltje met de naam 'Bakker Dros'
werd, was er verwarring. Nu is die zó
veel groter geworden, dat ze vreest
klanten kwijt te raken. 'De één zegt
dit, de ander dat. Ik hoor elke dag an
dere verhalen Als mensen er echt
van overtuigd zijn dat deze winkel op
houdt te bestaan, gaan ze straks mis
schien alvast maar op zoek naar een
andere bakker...'
Zo ingewikkeld is het echter allemaal
niet. Bouthoorn kocht op 1 januari het
bakkerswinkeltje aan de Kogerstraat
van bakkerij Pater, die er vorig jaar
eigenaar van was geworden bij de
overname van 't Gouwe Boltje. De
naam Dros die de winkel nog had,
dateert van nog iets langer geleden,
vóór bakkerij Dros werd overgeno
men door 't Gouwe Boltje. Bouthoorn
is dus sinds het begin van dit jaar ei
genaar, met alle ontwikkelingen rond
bakkerij Pater - die inmiddels is ge
stopt met de bakkerij in Oudeschild
- heeft ze niets te maken.
Een verandering is dat Bouthoorn
haar taart en gebak betrekt bij de
nieuwe banketafdeling van de
cateringservice van Ruud Boom. Het
brood worst sinds vier weken gebak
ken in de bakkerij van Pater in
Avenhorn, in plaats van in Oude
schild Voor de winkel heeft dat nau
welijks gevolgen. 'Het brood werd
altijd voor zeven uur 's ochtends aan
gevoerd. Nu is dat kwart voor acht,
maar als we even flink doorwerken,
lukt het uitstekend om alles klaar te
hebben als we om acht uur open
gaan. Ik had geen reden om over te
stappen naar een andere bakkeri|. Ik
ben altijd goed behandeld door Pa
ter en het brood is gewoon goed.'
Sinds kort beschikt Bouthoorn over
een kleine oven, waarmee ze harde
broodjes, saucijzenbroodjes, appel
flappen, gevulde koeken en andere
kleine 'luxe' waren kan afbakken. 'Dat
heb ik alti|d al gewild, het hoort ge
woon bij een bakker. Een oven zorg
ervoor dat het lekker ruikt in ie win
kel en je kunt je spullen precies zo
afbakken als ie zelf wilt. Bovendien
kun je de voorraad beter op peil hou
den. Eerder was op ook echt op, nu
haal ik een nieuwe voorraad uit de
vriezer en bak die af. Als mensen 's
ochtends tien gevulde koeken bestel
len, dan kun je ze 's middags warm
aanleveren. En het stimuleert ook
gewoon de verkoop. Toen ik net de
saucijzenbroodjes warm uit de oven
haalde, stonden er twee mensen in
de winkel. Hé. saucijzenbroodjes, dat
is lekker, zeiden ze Ze namen er al
lebei één.'
Foto Daan Koopman)
Met gepaste voldoening zette ze gis
teren op het gemeentehuis haar
handtekening onder diverse stuk
ken Raadslid Roelie Bakker-De
Boer van Texels Belang mocht zich
gisteren en deels ook nog vandaag
waarnemend burgemeester van
Texel noemen Burgemeester Joke
Geldorp en de drie wethouders Nel
Eelman, Corry Heijne en Annie Hin
waren allemaal voor overleg naar
Vlieland. Als nestor van de gemeen
teraad kwam Bakker in aanmerking
om voor zolang de taken van het
college waar te nemen. Het was de
eerste keer deze raadsperiode dat
alle collegeleden van het eiland wa
ren. Het college zat op Vlieland voor
overleg met bestuurders van de an
dere Waddeneilanden. Bakker werd
in geheel in stijl door raadsgriffier
Piet Zoon naar het gemeentehuis
ontboden om haar tijdelijke functie
te komen bekleden.
Marion Bouthoorn heeft altijd at een eigen oven gewild. Dat hoort gewoon bij een bakker.Links medewerkster Tina Platte.
/Foto Joop Rommel s)
De aspiranten van basketbalvere
niging De Mareis hebben zaterdag
middag hun eerste overwinning
sinds lange tijd geboekt. Tegen het
derde aspirantenteam van Noord-
kop uit Den Helder werd een 33-23
overwinning geboekt.
Al in het begin van de wedstri|d was
duidelijk dat De Mareis na een reeks
van kansloze nederlagen nu een te
genstander hadden getroffen die wat
lengte en niveau betreft de evenknie
van de Texelaars waren. Helemaal
vanzelf ging het echter met. Na het
eerste kwart keken De Mareis tegen
een kleine achterstand aan en een
hoop gemiste lay ups waren er de
oorzaak van die in het tweede kwart
in stand bleef. Het geloof dat een
overwinning mogelijk was. kwam in
het derde kwart, toen Noordkop
steeds moeilijker de basket kon vin
den en De Mareis dankzij snelle
breaks en mooie scores de tegen
stander dicht naderden (21 -23). In het
vierde kwart was het gedaan met de
spelers van de Helderse ploeg, die
steeds wanhopiger van grote afstand
begonnen te schieten, waardoor de
rebound een makkelijke prooi voor de
Texelaars werd. Terwijl Noordkop er
zelfs in het geheel met meer in
slaagde te scoren, namen De Mareis
een voorsprong, die ze langzaam
maar zeker uitbouwden.
Wellicht betekent deze overwinning
een stimulans voor de Texelaars om
nog een paar overwinningen te boe
ken.
Er komt mogelijk een vervolg op de
expeditie die wijlen Jan Knippen
berg en een groep vrienden in 1988
maakten naar Spitsbergen. Enkele
deelnemers van veertien jaar gele
den onderzoeken momenteel de
mogelijkheden. Mocht de tocht
doorgaan, dan zal dit waarschijn
lijk over drie jaar gebeuren. Zater
dag 23 november wordt de eerste
expeditie herdacht met een bijzon
dere diapresentatie.
Collega's, familie, vrienden en deel
nemers van de eerste expeditie ko
men jaarlijks bij elkaar om de zeven
laar geleden overleden Jan Knippen
berg te herdenken. Daarvoor wordt
steeds naar een bijzondere manier
gezocht, als ode aan de man die ze
ker ook 'bijzonder' mag worden ge
noemd. Knippenberg, in het dagelijks
leven docent aan OSG De Hogeberg,
verwierf internationaal bekendheid
als ultralangeafstandsloper, waarover
hij bovendien enkele boeken schreef.
Dit jaar is gekozen voor een dia
presentatie met overvloeiproiectie op
grootscherm. De voorstelling geeft
volgens de organisatoren een bijzon
dere indruk van de expeditie, die in
de zomer van 1988 van start ging.
Vanuit de haven van Oudeschild zette
een stalen tweemaster toen koers
richting het Noordpoolgebied. Aan
boord een twaalfkoppige bemanning,
dozen met notenrepen, vacuüm ver
pakte gebraden haantjes en veel kle
ding. De tocht duurde twee maanden
en ging over zee en land, langs eilan
den, tussen ijs, over toendra's en
omhoog de bergen in. De deelnemers
van toen raken er nog steeds met
over uitgesproken. 'In de kajuit een
mengeling van luchten, 's Avonds
rook je de warme maaltijd en oud
zweet, 's morgens ruik je zilte zee
lucht en zure zeelucht, afgewisseld
met diesel', vertelt Simon Bos, eén
van hen. En lyrisch: 'Een moderne
ontdekkingsreis, uit nieuwsgierig
heid, naar de arctische stilte. Een reis
in het kielzog van de 17de-eeuwse
walvisvaarders en in de voetsporen
van de 19de-eeuwse bergbeklim
mers.'
if
Hoewel de bijeenkomst als reüni 1
opgezet voor mensen die Kmpp
berg goed hebben gekend, hoe ej
andere belangstellenden zich
bezwaard te voelen. Bos: 'Die
presentatie wordt iets imposaf*
Met in elkaar overvloeiende beelolr
muziek en een stem die commenl n
geeft. Ik vind het zelf bijzondei
dan film Niemand mag het miss
Voor of na de presentatie zullen o e
deelnemers uitleg geven over
eventuele tweede expeditie. 'Er m
nog heel veel worden onderzoch
geregeld. We gaan ook nog op
naar sponsors, al is het met de
doeling dat we een gratis reisje if"
ken. We hopen over drie jaar te t
nen vertrekken, maar we vinden
verstandiger ons niet vast te leggi
De bijeenkomst wordt gehoudei
de aula van OSG De Hogeberg.
de Haffelderweg in Den Burg en
gint om 20.00 uur. De present
duurt ongeveer twee uur. Er is. u
pauze met koffie, thee en drank >i
De toegang is gratis.
Het boek Texel en de VOCSc/iel
op de rede, Texelaars in de
wordt op 1 december gepresente
Dat gebeurt tijdens de afsluiting
het VOC-jaar in het Maritiem
Juttersmuseum in Oudeschild.
boek werd samengesteld
Vibeke Roeper en Ineke Vonk-
geest en bevat bijdragen van H
Bonke, Hans Eelman, Perry More
Cor Reij Texel en de VOC wordt
gegeven door het Maritiem
Juttersmusem, met financiële on
steuning van de Stichting VOC2
Texel en het Gijs Oskam Fonds
den van de Historische Verenig
die een kortingsbon voor dit t
hebben ontvangen, kunnen
exemplaar op of na 1 decemW
het museum in Oudeschild oplt
Andere belangstellenden kunne-1
teraard terecht bij éen van de Tes
boekwinkels.
