Stichting BAST heeft
politieke wind mee
l
Stoombootkoffiehuis in
Daling eidereenden
blijft zich voortzetten
Levende bruinvis
gevonden bij Ceres
Pastels van wolken en zeegezichten
de steigers
Xppartementen in agrarische stoipen
.TEXELSE
uurzaam bouwen Zingen voor Goed Fout Show
5 COURANT
Tevoko-mini's
succesvol op
eigen terrein
Voorzitter wint
viswedstrijd
J/f/aar gebeurd
Deze winter geen massale sterfte
Willem
Handtekeningen
voor asielzoekers
bestuur van BAST bij het notariskantoor opweg naar de ondertekening van de stichtingsakte. Van links naar rechts Renze Kamstra
Grietjeshoeve, Dirk Roeper van Akenbuurt, Jan Bakker van Alexanderhoeve, Willem Bakker van Spyk en Arno Bakker van Martha's
(Foto Harry da Graaf)
in stolpboerderijen die deel uitma-
van een agrarisch bouwblok. Dat is het streven van het
stuur van de stichting Behoud Agrarische Stolpen Texel
ST) dat meent dat dit de enige reële mogelijkheid is om
:e stolpen in het landschap in stand te houden. In de
htingsakte die gistermiddag bij notaris Jan Dogger werd
indertekend is de doelstelling alsvolgt verwoord: behoud
tan Texelse agrarische stolpboerderijen door middel van
Iret daarin creëren van duurzame verblijfsaccommodatie
(por toerisme in de breedste zin van het woord en tevens
door een passende status te verkrijgen en te behouden in
het bestemmimngsplan waardoor ook op de lange termijn
het voortbestaan van dit cultureel historisch erfgoed ge
waarborgd is.
De teloorgang van traditionele
boprderijgebouwen is een landelijk
probleem. In twaalf jaar tijd is 18
procent van de boerderijen ver
dwenen. Het jaar 2003 is uitgeroe
pen tot het Jaar van de Boerderij
de aandacht te vestigen op de
idschappelijke en cultuurhisto-
|che verarming die dat veroor-
kt. Ook op Texel hebben de
r dit gebied kenmerkende stol
pen op termijn weinig overlevings
kans als ze alleen maar als agrari
sche bedrijfswoning gebruikt
gen worden, zo menen de
rariërs die drie jaar geleden von-
n dat het tijd werd voor actie,
t onderhouds- en restauratie-
rk dat nodig is om een stolp in
and te houden kost nogal wat. In
el gevallen gebeurt het dus niet,
oral nu de inkomens in de agra-
che sector zwaar onder druk
aan. Als in de stolpen recreatie-
partementen zouden worden
egestaan, zou er wél geld zijn
or herstel en onderhoud en het
u ook nog bijdragen aan de
elzijdigheid van het Texelse
commodatieaanbod.
Bt is een sectoroverschrijdend be-
zegt Willem Bakker van hof-
de Spyk,ó\e voorzitter is van de
chtmg BAST en als exploitant van
parlementen in een stolp geruime
in de illegaliteit heeft geopereerd.
VERVOLG VAN PAGINA 1
•doeling dat bedrijven zoveel mo-
fck zelf uitzoeken hoe ze de duur-
jame maatregelen moeten aanbren-
™n. Als het uitzoeken echter teveel
gaat kosten, kunnen ze aangeven
it ze behoefte hebben aan toelich-
g van buitenaf en komt er een ad-
»eur van de overkant.' Op welke
anier zoveel mogelijk Texelse aan-
mers en installateurs bij de bouw
in de woning worden betrokken,
)et volgens Bloksma nog goed
>rden bekeken.
wijst erop dat het bouwen van de
orbeeldwonmg voor bedrijven een
legenheid is om zich verder te be-
'amen in duurzaam bouwen. Ze
nnen volgens haar daardoor ook
concurrentie van de vastewal
orblijven als het gaat om duurzaam
uwen. 'De vraag is er. Je kunt niet
ie doen en dan loop je het risico
t bedrijven van de overkant er be-
in worden. Dan kun je beter zelf
kennis in huis halen, zodat je je-
kan blijven bedruipen.' Aan de
innen voor het huis wordt al enige
gewerkt door de werkgroep Duur-
im Bouwen die in 2001 door de
ichting Duurzaam Texel werd opge-
Jt- In de werkgroep zijn architecten,
Innemers, installateurs, schilders
|de SWT vertegenwoordigd. Eind
jvember 2001 werd onder hun lei-
i«hg de eerste beurs over duurzaam
uwen op het eiland gehouden.
Hij en zijn geestverwanten ontdekten
echter al gauw dat niet iedereen zat
te wachten op het toedelen van toe
ristische slaapplaatsen aan de stolp-
boeren omdat de uitbreidingsmoge
lijkheden van 'echte' recreatiebe-
drijven daardoor zouden worden be
lemmerd.
Hoop
De tegenwind die ze hadden lijkt aar
dig te luwen. Een meerderheid van de
plaatselijke politieke partijen voelt iets
voor appartementen in stolpen, zo
bleek uit de reacties op de nota Re
creatie en Toerisme en het Land
schapsbeleidsplan. waarin mogeli]k-
heden voor het behoud van stolpen
aan de orde worden gesteld. Hoeveel
toeristische slaapplaatsen dat zal
kosten, hangt uiteraard af van het
aantal stolpeigenaars dat er gebruik
van zal maken, maar ook van de
vraag hoeveel appartementen per
stolp zullen worden toegestaan. Wat
het eerste betreft: op Texel maken
ongeveer 60 stolpen deel uit van een
agrarisch bouwblok. Een veel groter
aantal andere is ooit aan zijn agrari
sche bestemming onttrokken, heeft
de status eengezinswoning gekregen
of is een bedrijf geworden. Het totale
aantal stolpen op Texel bedraagt
maar liefst ruim 300, waarmee de
'stolpdichtheid' op het eiland hoger
is dan in de rest van de provincie.
Bescheiden-
Het BAST-bestuur schat dat de eige
naars van ongeveer de helft van de
60 'agrarische' stolpen iets voelt voor
appartementen. Wat betreft het aan
tal per gebouw zegt voorzitter Bak
ker: 'We zien liever geen vast voorge
schreven maximum, want niet alle
stolpen zijn even groot en je moet
zowel grote als kleine appartementen
kunnen maken. We denken aan één
tot vier. In het totaal zouden daarmee
enkele honderden slaapplaatsen ge
moeid kunnen zijn. Dat lijkt ons niet
te veel gevraagd'. Hij voegt er la
chend aan toe: 'Als er geen toeris
tische slaapplaatsen zouden zijn,
zouden ze moeten worden uitgevon
den om de stolpen te behouden'.
Dat de stichting BAST zich uitsluitend
inspant voor eigenaars van agrarisch
in gebruik zijnde stolpen op een A-
blok heeft overigens direct te maken
met het beperkte nog beschikbare
aantal toeristische slaapplaatsen. Al
leen als men zich tot de agrarisch
bestemde categorie beperkt is het
een haalbare kaart.
Wonen?
Het idee om in plaats van recreatie
appartementen appartementen voor
permanent wonen in de stolpen on
der te brengen, zodat op die manier
ook nog wat aan de woningnood
wordt gedaan, wijst het BAST-be-
stuur zonder aarzelen van de hand.
'We hebben uitgerekend dat het te
weinig opbrengt om de bouw- en
onderhoudskosten te dekken. Bo
vendien kleven grote risico's aan per
manent wonen op een actief agra
risch bedrijf, waar boeren- en
burgerbelangen gauw met elkaar in
botsing'komen'.
De mannen van BAST hebben de
stichting opgericht om zich te kunnen
presenteren als duidelijk herkenbare
belangengroepering, die wil meetel
len in de discussie over de planolo
gie op Texel. Het streven is gericht op
wijziging van het bestemmingsplan,
waardoor recreatie in stolpen moge
lijk wordt gemaakt. Vooruitlopend
daarop kan met artikel 19-procedu-
res worden gewerkt, wat mogelijk is
bij genoeg politiek draagvlak. Met dat
laatste lijkt het goed te zitten. Bakker:
'We zijn optimistisch'.
Zang, dans en toneel. Daar hielden
21 kinderen die zaterdag meede
den aan de Mee Doe Dag op de
Muziek- en Dansschool zich mee
bezig.
Het was de eerste oefendag voor het
muziektheaterproject De Goed Fout
Show. dat begin mei in theater De
Kiekendief op vakantiecentrum De
Krim wordt opgevoerd. Voor de kin
deren was de dag niet alleen bedoeld
als auditie, maar ook om te ervaren
hoe het is om een dag lang te repe
teren. In de meivakantie gaan de
deelnemers een week lang elk dag
vol aan de slag op het podium van De
Kiekendief om het stuk erin te krijgen.
'Net als in het echt', aldus directeur
Maaike Deckers, die het project be
geleidt.
Zaterdag oefenden de kinderen al
vast op een dans uit het stuk en het
slotlied. Volgens Deckers zijn er een
paar kinderen die het project na de
oefendag laten voor wat het is, maar
zijn er ook deelnemers die er zater
dag met bij konden zijn. In principe is
de ploeg rond. 'Maar onder voorbe
houd kunnen nog kinderen worden
opgeven.' De Muziek- en Dansschool
voert het project samen met de
Welzijnsstichting uit.
Rond de vijfentachtig kinderen, ver
deeld over vijftien teams, waren za
terdag op Texel voor de volleybal-
competitie van de mini's. Deze
kinderen, in leeftijd variërend van 9 tot
11 jaar, spelen hun wedstrijden ver
spreid over de Kop van Noord-Hol
land. Sporthal Ons Genoegen, waar
op drie velden werd gespeeld, zat
flink vol ouders en grootouders, die
hun kroost kwamen aanmoedigen.
Het Texelse meidenteam deed het
uitstekend. In eerste wedstrijd kon
Niedorp 1 één set lang tegenstand
bieden (13-13), maar in de tweede set
was Tevoko veruit de beste ploeg
(13-7). In de tweede set wachtte
WSOV1Dit ijzersterke jongensteam,
dat al zeer professioneel samen
speelde, bewees z'n klasse door de
eerste set met 16-10 te winnen. Sterk
serverend kwamen de Texelse mei
den in de tweede set knap terug. Tot
de laatste minuut was onduidelijk wie
zou winnen en bij de stand 9-9 was
de spanning bij de ouders op de tri
bune zo mogelijk nog groter dan in
het veld. Maar het jongensteam
haalde de opslag terug en won met
11-9.
De meiden gaven het echter met op
en in de derde wedstrijd kwamen ze
als overwinnaars uit de strijd tegen
Polisport, Tevoko won beide sets (15-
8 en 15-7). De laatste wedstrijd van
de dag was tegen VCJ'94. Er werd
stevig gespeeld en er ontstonden
echte rally's De meiden wilden win
nen, ten koste van alles. Zij speelden
zo fanatiek dat ze eenmaal zelfs met
z'n drieën tegelijk op de bal afdoken.
Door de botsing die daardoor ont
stond ging het punt naar de tegen
stander. Desondanks wonnen ze
beide sets (15-11 en 14-12).
Tot slot werd het jaarlijks uitje gehou
den, met spelletjes, een bioscoop
bezoek en een etentje. De volgende
competitiedag is op zaterdag 29
maart, wanneer de meiden afreizen
naar Nieuwe Niedorp De mini's trai
nen iedere maandag- en vrijdag
middag in de Burgemeester De
Koninghal in Den Burg.
Nico Tessel, die afgelopen week tot
voorzitter van de Sportvisclub Texel
werd gekozen, bracht zaterdag de
eerste wedstrijd om het kampioen
schap 2003 op zijn naam. Met zeer
harde wind wisten de vijf senioren en
de twee jeugdleden bij de Asfalt-
molen in totaal negen vissen op de
meetlat te krijgen. Vijf daarvan waren
van Nico Tessel, en hadden een ge
zamenlijke lengte van 99 centimeter.
Tweede werd Rein Kuyper met 3 vis
sen (50 cm), derde Frans Bos (120).
De volgende wedstrijd wordt zater
dag bij het Ankerpark in Oudeschild
gevist. Aanvang 18.00 uur.
Steigers bepalen sinds een paar we
ken de uitstraling van het
Stoombootkoffiehuis op de haven
van Oudeschild. De voormalige
kaartverkoop- en wachtruimte van
Teso wordt zowel aan de binnen- als
aan de buitenkant verbouwd. Binnen
worden op de bovenste verdieping
zes hotelkamers gebouwd op de
plaats waar eerst een dienstwoning
was gevestigd. 'Die deed geen dienst
meer en we hadden er nog wat loze
ruimte omheen', vertelt exploitant
Roland Visser. Aan de buitenkant zijn
Het totaal aantal eidereenden dat
overwintert in Nederland blijft da
len. Het Rijksinstituut voor Kust en
Zee (RIKZ) heeft bij de laatste
midwintertelling in totaal 91.000
eiders geteld. Een jaar geleden
waren het er nog 108.457 volgens
het RIKZ. Een massale sterfte zo
als vorige winter en in de winter
van 1999/2000 heeft zich niet voor
gedaan.
Uit de cijfers van het RIKZ blijkt dat
het aantal eiders in de Waddenzee
deze winter flink is toegenomen. Er
werden er 86.068 geteld tegen
49.080 in de winter van 2001/2002.
Daarentegen werden deze winter op
de Noordzee geen eidereenden meer
aangetroffen, terwijl een jaar geleden
40.000 eiders daar hun heil zochten
om aan voedsel te komen. Op de
Waddenzee heerste vorig winter
vooral een gebrek aan halfwas
mosselen (jonge mosselen), waar
door de eiders met voldoende ge
schikt voedsel konden vinden. De
eiders weken toen uit naar de Noord
zee om Spisula te zoeken.
Onderzoeker Bruno Ens van
onderzoeksinstituut Alterra vermoedt
dat een toename van de hoeveelheid
halfwasmosselen ervoor heeft ge
zorgd dat deze winter meer eiders het
redden op de Waddenzee 'Er is in
2001 een goede broedval geweest.
Vorig jaar waren dat de zaad
mosselen en dit jaar zijn het de
halfwasmosselen.Uit het onderzoek
bleek dat eiders het vooral van die
soort mossels moeten hebben.
Zaadmosselen hebben energetisch
te weinig waarde voor ze en
consumptiemosselen (één jaar na de
fase van halfwasmossel) zijn vaak al
opgevist, voordat de eiders vanuit de
Oostzee in Nederlandse wateren ar
riveren om te overwinteren. Op ver
zoek van de Vogelbescherming telde
Alterra recent eveneens het aantal
eiders. Uit die telling bleek dat er deze
winter zo'n 102.000 eidereenden in
Nederlandse kustwateren waren.
'Dat is vergelijkbaar met de telling van
het RIKZ. Je moet rekening houden
met telfouten en dit valt daar binnen.'
Volgens Camphuijsen onderstreept
de huidige toename op de Wadden-
Willem hield van cryptische en sap
pige opmerkingen en als je hem ont
moette, maakte hij daar graag ge
bruik van. Toen ik eens in een
supermarkt voor de kassa stond te
wachten kwam Willem met een volle
winkelwagen achter mij staan. Toen
ik opmerkte dat hij flink zijn best had
gedaan met inkopen, antwoordde hij:
'Ja Jan, we zalle prebere de kin
wuppende te houwe.'
Eens zaten we in een vergadering
waarin een onderwerp naar voren
werd gebracht waar Willem in eerste
instantie niets van snapte. Na nadere
uitleg kreeg hij de zaak door en rea
geerde met: 'Ja, nou hoor ik je, zei
dove Japie, want toen kreeg-ie een
baksteen voor sien harses.'
Zo stelde Willem eens een vraag aan
een groepje mensen waarop verschil
lende antwoorden werden gegeven.
Slechts één van de hen gaf het juiste
antwoord, waarop Willem zei: 'Hij hep
de keutel bee ut skoone end.'
Ook een gevleugeld gezegde van
hem was: 'Als de knecht een knecht
hep, hep de baas er twie.' En ook:
'Stel met uut tot morrege wat je
vedaag nag deur een aar ken late
doen.'
Jan van Tunen
(afbeelding EcoMare)
Bij Ceres is gisteren een levende
bruinvis aangetroffen. Medewer
kers van EcoMare hebben het dier
overgedragen aan het Dolfinarium
in Harderwijk, waar het wordt ver
zorgd. Viereneenhalf jaar geleden
spoelde voor het laatst een nog
levende bruinvis aan op het eiland.
Medewerker Rob de Vnes van bollen-
bedrijf Piet van Groningen vond de
bruinvis gisterochtend. Om 9.00 uur
zaten medewerkers Wybe Sytsma en
Rens van der Zwaag van EcoMare er
al mee op de boot om het dier zo snel
mogelijk bij het Dolfinarium te krijgen.
Vanuit Harderwijk vertrok rond het
zelfde tijdstip een ploeg richting het
noorden om Sytsma en Van der
Zwaag tegemoet te rijden. Bij
Enkhuizen werd de bruinvis overge
dragen.
Het dier, een vrouwtje van vermoede
lijk twee jaar oud, werd vervoerd in
een speciale kist van het Dolfinanum
die bij de vogelopvang van EcoMare
stond. Met matrasachtige natte wan
den in de kist werd de bruinvis tijdens
de rit nat gehouden, aldus woord
voerster Renée Smal van EcoMare.
In het Dolfinarium wordt de bruinvis
verder onderzocht. Op het eerste
gezicht zag het dier er nog gezond
uit, aldus Smal. Naar verwachting
wordt het dier over drie tot zes maan
den weer uitgezet in zee Voor het
Dolfinarium is de Texelse bruinvis de
eerste vrouwelijke bruinvis die dit jaar
wordt opgevangen. Gemiddeld
spoelen jaarlijks acht dode bruinvis
sen aan op het eiland. Levend komen
ze minder vaak voor. De laatste keer
was viereneenhalf jaar geleden bij
paal 9.
Mathieu Vulto begeleidt kinderen die zaterdag op de Muziek- en Dansschool meededen
aan de Mee Doe Dag van de De Goed Fout Show. Foto jonren .ei uativmi
Wolkenluchten, zonsondergangen,
zeegezichten en duinlandschappen,
weergegeven in pastelkleuren. Ze zijn
gemaakt doorThea Pater, kunstena
res uit Den Helder. Als eerste niet-
Texelaar mocht ze naar eigen zeggen
exposeren in Tussen de Banke, de
gemeentelijke expositieruimte aan de
Groeneplaats. De merendeels warme
kleuren bracht ze aan met krijt, die ze
met haar vingers over het doek uit
smeerde. 'Een manier van werken
waarbij ik het gevoel heb dat ik dicht
bij mijn onderwerp sta.' Kenners zul
len in de door haar veelvuldig geschil
derde vuurtoren de Lange Jaap uit
Den Helder herkennen. Van haar
hand zijn ook de geexposeerde stil
levens. De tentoonstelling is geopend
tot en met 25 maart.
Thea Pater bij een door haar geschilderd zeezicht.
tFoto Gerard Timmorman)
DINSDAG 11 MAART 2003
zee dat er vorig jaar een tekort aan
geschikt voedsel was. Hij is weinig
hoopvol voor de komende winter,
vanwege de recente vangst van
kokkels in bepaalde gesloten delen
van de Waddenzee (de 5-procents-
gebieden). 'Daarbij zijn ze zelfs dwars
door een kolonie heen gegaan. Ik
weet niet wat voor beleid dat is.' De
stichting Wilde Kokkels is van mening
dat de aanwezigheid van een giftige
alg in de Waddenzee het voedsel
aanbod voor eiders heeft gestimu
leerd. Vanwege de alg mochten vo
rig jaar een tijdlang geen mosselen
naar Zeeland worden getranspor
teerd, waardoor er veel op de perce
len bleven liggen. 'De eidereenden
zijn massaal afgekomen op deze
nieuwe, maar tijdelijke voedselbron.'
Het RIKZ constateert in haar
midwintertelling dat deze winter veel
eidereenden werden aangetroffen
nabij de percelen. De hoeveelheid is
vergelijkbaar met de aantallen van
voor de terugval over de periode
2000-2002.
RIKZ, Wilde Kokkels, Camphuijsen
en Ens wijzen er allemaal op dat het
over het algemeen nog steeds ach
teruit gaat met de eiders. Volgens het
RIKZ is het aantal de laatste vijf jaar
met 33 procent gedaald.
De bruinvis is de kleinste
walvisachtige die in de Noordzee
voorkomt. Daar leven tussen de
267.000 en 465.000 exemplaren.
Sinds de jaren zestig werd het dier
een zeldzaamheid in de Nederlandse
wateren. Tegenwoordig worden ze
echter weer vaker gezien vanaf het
strand en ook in het Marsdiep, aldus
EcoMare. Hoe lang en zwaar de gis
teren gevonden bruinvis was, is niet
bekend Er was geen tijd om dat te
meten. Volwassen vrouwtjes kunnen
tot 1,8 meter lang worden en onge
veer 60 kilo zwaar. Een mannetje blijft
over het algemeen wat kleiner en lich
ter. De bruinvis staat op de Rode Lijst
van bedreigde diersoorten. Het dier
wordt, net als andere walvisachtigen
in de Noordzee, beschermd volgens
de Natuurbeschermingswet.
Het comité 'Moge Texel net zoals
Ameland worden' is een hand
tekeningenactie gestart om de
asielzoekers van Noorderbuurt
langer te laten blijven. Bij de
Texelse Courant worden daarvoor
vandaag steunverklaringen ver
spreid.
Initiatiefnemer Roy Brussé wil met de
actie het COA alsnog op andere ge
dachte brengen. Het orgaan wil de
bewoners van Noorderbuurt vol
gende maand laten verhuizen naar
asielzcekerscentra in Den Helder en
Schagen. Brussé hoopt dat zoveel
mogelijk Texelaars meedoen aan de
actie. 'Als je op straat loopt, word je
er constant over aangesproken, dus
dan moet het toch niet zo moeilijk zijn
om ook even die handtekening te
zetten.' Brussé wil de ingevulde
steunverklaringen zowel naar het
COA als burgemeester en wethou
ders sturen. Hij wil het college ermee
laten zien wat er leeft onder de be
volking.
Brussé had zaterdag in Hotel Den
Burg een bijeenkomst belegd om
nieuwe mensen voor het comité te
werven, maar daar kwam niemand
op af. 'Dat was jammer Maar het
comité bestaat nu uit acht mensen en
nog eens acht mensen die hun steun
eraan verlenen Brussé heeft ook een
brief gestuurd aan directeur Gijs
Wouters van het COA waarin hij pleit
voor de asielzoekers.
nieuwe goten aangebracht, kozijnen
vervangen en het dak is geïsoleerd.
De werkzaamheden worden naar ver
wachting half mei afgerond. Het
Stoombootkoffiehuis is tijdens de
werkzaamheden gewoon geopend.
(Foto Jvoen van Hattum)
