'Verbouwing woning
bij vuurtoren schaadt
monumentale status'
'Je moet hiervoor wel
veel geduld hebben
Verdeeldheid over
weghalen van hagen
Kinderen Jozefschool maken videoclip
Vliegveld op de schop
Molenmakers verwijderen
rotte eiken windpeluw
Buurt stapt naar de rechter
'Open' landschap ter discussie
.TEXELSE
COURANT
leerkracht
IJska-
blijven in dien:
Cor van Heerwaardl
in adviescommissie
VRIJDAG 21 MAART 2003
Het is weer eens rumoerig rond de
vuurtoren. Omwonenden slepen
de gemeente voor de rechter, om
dat die volgens hen ten onrechte
een vergunning heeft afgegeven
voor een verbouwing van een
wachterswoning die volgens hen
ten koste gaat van de monumen
tale status van dit deel van het ei
land. De Rijksdienst Monumenten
zorg vindt dat de verbouwing ten
koste gaat van de karakteristieke
eenheid van toren en huizen.
De gewraakte verbouwing betreft die
aan de woning van de familie
Dreessens, éen van de vuurtoren
wachtershuisjes die in de vijftiger ja
ren zijn gebouwd en die ooit op de
monumentenlijst hebben gestaan. De
woning van Dreessens werd in de
negentiger jaren uitgebreid met een
serre, het dak werd verlengd en er
kwam een aanbouw met plat dak.
'Door de verlenging van de kap is het
karakter van de kleinschalige woning
aangetast', vindt Monumentenzorg.
In 2001 verleende de gemeente ver
gunning om de kamer op de bene
denverdieping met 3,5 tot 4 meter te
verlengen, evenals het dak. Tevens is
toestemming verleend om op de dak
kapel een zogeheten timpaan te
plaatsen, een soort driehoekje. Vol
gens Monumentenzorg wordt de
kleinschaligheid hierdoor nog verder
aangetast en gaat de 'herkenbare
gelijkvormigheid met de overige pan
den verloren'.
Marian Smit, die zegt namens meer
dere buurtbewoners te spreken, vindt
het onbegrijpelijk dat de gemeente
akkOOrd IS gedaan mot hot hr». .u.nhn
Ze heeft ook geen goed woord over
voor de Welstandscommissie, die het
ontwerp heeft goedgekeurd. 'Die
springt veel te lichtzinnig om met het
historisch erfgoed van Texel'Volgens
Smit is de gemeente bij de procedure
onzorgvuldig te werk gegaan. 'De
Welstandscommissie zal de aan
vraag beoordelen, ook in verhouding
tot de vuurtoren en de overige wo
ning', citeert ze een toezegging van
een ambtenaar in januari 2001Smit:
'Dit bleek een illusie Op de vergade
ring van de Welstandscommissie in
februari 2001 werd slechts gespro
ken over de kleur van de dakpannen.
Ze ergert zich aan het feit dat een
Texelse ambtenaar die zitting heeft in
de Welstandscommissie de monu
mentale status van de vuurtoren in
twijfel trok. 'Hij had duidelijk zijn huis-
werk met gedaan.' Ook stoort het de
bezwaarmakers dat de commissie
'niet de moeite heeft genomen haar
bevindingen en argumenten op pa
pier te zetten'. 'De hele behandeling
duurde nog geen tien minuten en
slechts een stempel onder de bouw-
aanvraag verraadt het bestaan van
de commissie.'
Tijdens de zitting van de
bezwaarschriftencommissie heeft de
advocaat van vier buurtbewoners
gevraagd om het oordeel van de
Welstandscommissie aan een
second opinion te onderwerpen.
Smit: 'Maar dit werd geweigerd.' Ze
heeft geen goed woord over voor de
reactie van een gemeenteambtenaar
op een vraag die ze op 19 januari
2001 stelde 'Het antwoord kwam op
9 september 2002, meer dan ander
half jaar later.' De Rijksdienst voor
Monumentenzorg heeft de gemeente
geadviseerd voor het betreffende
gebied een apart bestemmingsplan
te maken, waarin de monumentale
waarden worden beschermd en hier
bij het aanbod gedaan te adviseren.
Maar hierop is de gemeente niet in
gegaan.
De gang van zaken is voor de buurt
reden naar de rechter te stappen. 'We
willen horen of de gemeente en de
Welstandscommissie zorgvuldig
hebben gehandeld. Het hebben van
een monument heeft niet veel zin als
je het decor eromheen vernietigt.
Zoals een oude kerk beschermen en
er vier wolkenkrabbers omheen bou
wen.'
Dreessens betitelt het protest van de
buurt, die met bepaald bekend staat
om z'n vredige sfeer, als 'dwarslig
gen'. 'Er is in de loop der jaren al het
nodige gebouwd hier. Een schuurtje,
een serre en er is een huis wit
geschilderd. Bovendien: dezelfde
mensen die bezwaar indienen omdat
het monumentale aangezicht wordt
geschaad, verbouwen zelf ook hun
huis.'
Smit ontkent dat niet: 'Maar wij ver
groten ons huis maar met tien pro
cent, en zodanig dat het kleinschalige
karakter niet verloren gaat.
Dreessens wil zijn huis meer uitbrei
den. wat grotere gevolgen heeft voor
het aangezicht.' De uitbreiding die
Dreessens voor ogen heeft, zou gaan
om 13,5 procent. Dreessens mag
hiervoor van de gemeente dan wel
een vergunning hebben, Rijkswater
staat, eigenaar van de ondergrond,
stribbelt tegen. Volgens de huidige
wetgeving mag hij hooguit tien pro
cent uitbreiden. Maar het laatste
woord hierover is volgens Dreessens
nog niet gezegd. 'We zoeken het nog
uit.'
De rechtszaak tussen de buurtbewo
ners en de gemeente is op 7 april
Cameraman Jaap Eelman en Ingrid van Rijn leerden kinderen van groep acht van de Josefschool gisteren hoe een videoclip wordt ge-
_i. (Foto Jeroen van Helium)
Met geverfde haren en bepoederde
gezichten kregen leerlingen van
groep acht van de Jozefschool gis
teren les. Niet zomaar een les. Ze
leerde hoe een videoclip wordt ge
maakt en daarvoor speelden ze
een paar scènes na uit de pas ver
schenen clip van de Texelse punk
band Flux.
De opvallende paarse wagen van
Koos Ruiter is er, evenals de motor
van Natalja Witte Beide voertuigen,
die meermalen voorkomen in de
videoclip van Flux, staan opgesteld
voor de Jozefschool aan de
Beatnxlaan in Den Burg. Ook de ma
kers van de clip, cameraman Jaap
Eelman en producente Ingrid van
Rijn, zijn aanwezig, zodat het er voor
de kinderen nagenoeg hetzelfde aan
toe gaat als bij het maken van de
echte clip.
'We gaan eerst even oefenen', roept
Van Rijn naar Dave Sessink, Marit
Arkenbout, Tom Pool, Gerald Eelman
en Albert Pool. De laatste twee moe
ten nonchalant plaatsnemen achter
■het stuur, de andere drie moeten ach
terin de bak gaan zitten. Klasgenoot
Jeffrey Mosk houdt een kratje naast
de wagen vast, zodat iedereen er
goed in kan stappen. 'Ik zie nog te
veel ruimte', zegt Van Rijn als er een
keer droog is gespeeld. 'En er moet
ook nog een beetje bijgepoederd
worden.' Even later wordt de scène
op de band gezet. Eelman maakt de
opnames, Van Rijn bekijkt tegelijker
tijd op een monitor of het er allemaal
goed uitziet. De kinderen die niet aan
de beurt zijn, kijken toe. Simon Kra
mer heeft het clapboard in handen en
geeft telkens met een klap aan, dat
de opnames zijn begonnen. Met krijt
houdt hij op het bord bij welke scène
wordt opgenomen en voor de hoe
veelste keer.
'Dit hoort bij een project voor de leer
lingen', vertellen docenten An Weber
en Remco van Rijn. 'Ze hebben zich
l-iiaf </or> fot/nron r\r> v/nrtrhoroiH on va/O
hebben vanmorgen eerst met elkaar
de clip bekeken, voordat we zijn be
gonnen.' Alleen de groep acht van
Weber en Van Rijn maakt een
videoclip. De andere groep acht heeft
voor hetzelfde project geleerd hoe ze
sieraden moet maken.
Haar
De juf en de meester moeten er zelf
ook aan geloven. Weber moet op de
motor, Van Rijn achter het stuur en
net als in de clip moeten ze even ver
leidelijk naar elkaar kijken. Net als bij
de kinderen worden ook hun haren
respectievelijk rood en blauw ge
verfd. 'Je krijgt het er weer makkelijk
uit hoor, voegt kapster Corinne
Groszpietsch Van Rijn even toe.
De kinderen vinden het leuk om te
doen. 'Hoef je even niet te werken',
zegt Gerald. Dave, Marit en Tom
merken dat er bij het maken van een
clip nog aardig wat komt kijken. 'Je
ziet wel eens op tv hoe een clip wordt
gemaakt, maar dan zie je alleen stuk
jes', zegt Mant. 'Er komt veel meer bij
kijken dan je denkt', zegt Dave. 'Je
merkt nu wat er allemaal fout kan
gaan en je ziet dat opnames vaak
worden herhaald Daar moet je wel
geduld voor hebben. En je ziet ook
dat er veel voorbereiding aan vooraf
gaat.'
De opnames die Eelman en Van Rijn
maken, worden toegevoegd aan een
band die beiden nog gaan maken van
de musical die de kinderen tegen het
eind van het schooljaar opvoeren, 's
Middags krijgen ze al wel de ruwe
opnames te zien. Dat nagenoeg ie
dereen geverfde haren heeft, wordt
ook nog op een andere manier vast
gelegd. Van Rijn: 'Vanmiddag worden
de schoolfoto's gemaakt.'
Over het verwijderen van 'overtol
lige' beplanting, ter versterking van
het 'open' Texelse landschap, mag
niet te licht worden gedacht. Dat
bleek dinsdag uit de reacties van
de commissieleden die deze en
andere voorstellen uit het Natuur-
en Landschapsbeleidsplan be
spraken.
Texel is van oudsher een open ge
bied, waarin met veel beplanting
voorkomt. Het breed gedragen uit
gangspunt is dit zo te houden. Op
enkele plaatsen op het eiland Is ech
ter sprake van 'overtollige' beplan
ting, die het landschap niet accentu
eert, maar doorkruist. Een voorbeeld
vormt de haagbeplanting langs som
mige wegen, die als een dichte muur
het zicht op het achterliggende land
schap wegneemt. Dergelijke beplan
ting zou kunnen worden gesaneerd.
Een tegenargument is echter dat
deze hagen fietsers en wandelaars
beschutten tegen de wind en een
thuis zijn voor vogels en insecten.
Alles afwegend stelt het college dat
er zeven locaties zijn waar hagen
kunnen worden uitgedund of wegge
haald: Fonteinsweg, Smitsweg, Pont-
weg tussen de rotonde Akenbuurt en
De Koog, Pontweg tegenover de
waterzuivering en de Maaikedum-
weg.
De commissieleden bleken dinsdag
flink van mening te verschillen. Alfred
Schaatsenberg (PvdA) wilde som
mige hagen tussen wegen en fietspa
den laten staan. Als voorbeeld nam
hij de Pontweg, waar de beplanting
volgens hem een zegen vormt voor
fietsers. 'Je bent er het verkeer even
kwijt.' Hij kreeg bijval van Arthur
Harry dtt,
Zo op het eerste gezicht lijkt de
Texelse luchthaven buiten gebruik
gesteld. Het beeld wordt niet meer
gedomineerd door vliegtuigen
maar door draglines, draineerma-
chines, egaliseermachines, vracht
auto's, kiepkarren en bergen zand.
Aannemingsbedrijf De Vries en Van
de Wiel is bezig met het vernieu
wen van de drainage op het uitge
strekte terrein en daarmee samen
hangend ander civieltechnisch
werk, zoals het verbreden, uitbrei
den en natuurvriendelijk maken
van de sloten die de grens van het
terrein vormen.
Door het werk in drie fasen uit te voe
ren waarbij telkens een ander stuk op
de schop gaat, kan het landen en op
stijgen van vliegtuigen doorgaan, zij
het met enige beperkingen, zoals het
voorlopig met beschikbaar zijn van
eén van de startbanen. Tot het pro
ject hoort ook de uitbreiding van het
platform voor het havengebouw met
een stuk van 55 x 55 meter dat met
graskeien wordt geplaveid en
daarom voor het gezicht 'groen' blijft
Vroeger stond op deze plek een bun
ker De belangrijkste startbaan en de
taxibaan erheen krijgen een onder
grond waarin lavakorrels zijn ver
werkt, waardoor de drainage daar
maximaal effectief is.
Het draineren van andere delen van
het veld is thans in volle gang. De
nieuwe drainageleidingen worden
vier meter uit elkaar gelegd, op een
diepte van ruim een meter in de deels
uit 'spier' bestaande bodem. Rond
de leidingen wordt grof zand aange
bracht dat het water snel doorlaat.
Opmerkelijk is dat de leidingen direct
nadat ze zijn gelegd water afvoeren
naar de sloot, hoewel het al lange tijd
extreem droog is Dit illustreert dat de
drainage dnngend nodig is, omdat de
bodem het water van nature veel te
traag doorlaat. De afgelopen jaren
stond het vliegveld herhaaldelijk
blank en moest dan worden gesloten.
De draineermachme in actie. Nadat de leiding in de één meter diepe gefreesde sleuf is neergelaten wordt er vanuit de wagen links een
laag grof zand op gestort.
Oosterbaan van GroenLinks. Frans
Visman (D66) kreeg de lachers op zijn
hand met de stelling dat een fietser
tussen een haag 'altijd in de wind'
heeft, waar hij in een open landschap
de helft van de keren de wind in de
rug heeft. Maria van der Spek (WD)
noemde het weghalen van hagen
'onzin' en 'te zot voor woorden'. Ze
had er dan ook 'geen cent voor over'.
Ze vertelde spottend het Texels land
schap graag te willen houden zoals
het nu is, 'we hoeven niet terug te
gaan naar 1800'. CDA'er Jan Koolhof
'voelde wel voor een open land
schap', maar drong erop aan naar de
'functionaliteit' van de beplanting te
kijken. De hagen rond boerderijen
zorgen volgens hem voor nuttige be
schutting en zijn destijds bovendien
met subsidie aangelegd.
Ruilverkaveling
Op persoonlijke titel sprak Dick
Drijver, voorzitter van de agrarische
natuurvereniging en oud-raadslid van
Texels Belang. Hij hield een diep
gaand betoog over het open Texelse
landschap, waar in zijn jeugd winter
en water 'vrij spel' hadden, en dat
'paste' bij de bewoners en Texel on
derscheidde van de rest van Noord-
Holland. De ruilverkaveling rond 1960
had voor grote veranderingén ge
zorgd en daarna waren bebouwing
en beplanting alleen maar verder
opgerukt Drijver wilde het 'dicht
slibben' een halt toeroepen, 'in ieder
geval onder controle brengen'. 'Dat
zal soms botsen met individuele be
langen, die ondergeschikt moeten
worden gemaakt aan algemene be
langen.' Hij stelde nadrukkelijk niette
pleiten voor het 'op slot doen' van de
mogelijkheden voor agrariërs om te
bouwen, maar wilde wel duidelijke
beperkingen aanleggen. Zo moet
bebouwing 'geclusterd' worden en
aansluiten bij bestaande bebouwing,
terwijl sommige gebieden helemaal
moeten worden vrijgesteld van
nieuwe bebouwing. Wat de beplan
ting betreft, voelde hij er wel voor
sommige singels op te ruimen. Hij
wees erop dat roofvogels zich thuis
voelen in gebieden met bosjes, maar
dat die juist een bedreiging vormen
voor de 'Texelse' weidevogels.
Medewerkers van molenmakers-
bedrijf Poland en kraanmachinist
Pietje Kager hebben woensdag in
eendrachtige samenwerking de
windpeluw van De Traanroeier verwij
derd. De veertig bij vijftig centimeter
dikke en vier meter lange peluw is
een essentieel deel van het draai-
mechanisme, waarop de lager van de
wiekenassen rust. In oktober werd
ontdekt dat deze eikenhouten balk
flink verrot was. De hoop om de
scheuren met hars op te vullen, werd
al gauw de bodem in geslagen toen
bleek dat de schade veel ernstiger
was dan gevreesd. Noodgedwongen
werd daarom besloten de construc
tie te vervangen. Op 19 oktober, tij
dens het 100-jarig jubileum van de
molen in Oudeschild, draaiden de
wieken voor het laatst, daarna was
het wachten op de toezegging van
Monumentenzorg dat de €18.000,-
kostende restauratie gesubsidieerd
zou worden. Die bevestiging kwam
pas deze maand, waarna Poland
opdracht kreeg aan het werk te gaan.
Medewerkers sloopten de peluw er
uit, maar omdat deze met zogeheten
zwaluwstaartpassingen als in een
bouwpakket aan andere balken was
bevestigd, moest een veel groter deel
van de constructie eveneens worden
verwijderd. Deze wordt de komende
week in de werkplaats in Broek op
Langedijk vernieuwd en in elkaar ge
zet. Over twee week keert Poland
terug naar Oudeschild en wordt de
constructie met behulp van Kagers
telekraan weer naar boven getakeld.
Molenaar Willem Keijzer van het
Maritiem en Juttersmusem hoopt
Als gevolg van de opheffing van
asielzoekerscentrum Noord
buurt is er geen werk meer vooi
leerkrachten van de Redmer IJs
school, waar de kinderen van
asielzoekers onderwijs kreg
Voor de mensen die op projt
basis werkten, betekent dat
slag, maar de anderen wil de
meente in dienst houden
daarvoor maximaal €97.000,-
trekken. Mogelijk kan dit bedrag
het COA of het ministerie won
geclaimd.
Als de gemeente de overtollige
krachten niet op deze wijze zou«
houden, zouden ze in verband
opgebouwde rechten recht hefcjV
op een baan op een andere TeJ
openbare school en daar de pH
innemen van jongere, goed fum
nerende krachten. 'Voor de opt<M
en verjonging van het netvJ
personeel zou dat een ader»
zijn', aldus redeneert het college*
er tevens op wijst dat het korrJS
jaar een aantal leerkrachten leei
ontslag krijgt, waardoor de zaakH
wordt rechtgetrokken. Bovendie 0
men de tijdelijk overtollige leert
ten toch zou ontslaan, zoude i
straks waarschijnlijk met metJ c
schikbaar zijn wegens het lano d
tekort aan onderwijzers.
De gemeentelijke adviescomiw
sie voor Kunst en Cultuurbefl
heeft nu ook een vertegenwoi
ger van de geleding culturele
nementen. Als zodanig heeft
college voor vier jaar Cor van H
waarden uit Den Hoorn benoi
bekend als exploitant van the.
restaurant Klif 12.
Hij was als eerste door de adv!
commissie op de voordracht gef
Tweede was Maaike Deckers, drl
teur van de Muziek- en Dansscbl
Daarnaast had ook schrijfster lf
Verschoor gereageerd op de oprij
in de media.
Verder heeft het college Mar
Jimmink opnieuw benoemd als I
tegenwoordiger van de ge/nfei
seerde burgerij en Henk Noorlarl
als vertegenwoordiger van de b
dende kunstenaars. Laatstgenoer
zit al veel langer in de commissiel
volgens de betreffende verorderl
eigenlijk mag De herbenoerf
geldt daarom tot januari 2004. zcl
rustig naar een goede opvolger
worden gezocht.
over drie weken de wieken we«
werking te kunnen zetten.
(Foto 8*1 fM
Gezicht vanuit de verkeerstoren op de in aanleg zijnde uitbreiding van het platform. Nadat het Is geëgaliseerd wordt het met graskeien verhard.
