Drie Texelse te voet naar Santiago de Compostela
'Steeds een uurtje lopen en
dan een sigaretje opsteken
portiviteit, goed weer
en veel gezelligheid
TIME OUT
?xe/ winnaar Waddentoernooi
Rommelmarkt
jongeren centrum
caclcc
.•/rtjLLz,.. tektafil
sportief verlopen toernooi,
Ier ongeregeldheden met een
bezochte en berengezellige
liting in Question Plaza. De or-
isatie van het 22ste Wadden-
nooi, dat afgelopen weekend
Texel werd gehouden, kreeg
n lof toegezwaaid. In totaal
den door ruim 400 deelnemers
alf verschillende sporten beoe
met als nieuwkomer het
surfen bij Dijkmanshuizen. De
(winning bleef op het eiland,
chelling werd goede tweede.
Wie zaterdagmiddag een rondje door
Den Burg maakte, kon er niet om
heen. Honderden deelnemers aan
het Waddentoernooi sjouwden door
het centrum, waarbij kenners van dia
lect konden afleiden van welk van de
vijf eilanden ze afkomstig waren. Ze
kwamen uit alle hoeken van Den
Burg. Badmintonspelers troffen el
kaar in de Burgemeester De Koning
hal. volleyballers in Ons Genoegen,
bridgers in De Lindeboom, klaver
jassers bij de Kotex en ga zo maar
door. Van verder kwamen de voetbal
lers, die elkaar in De Koog ontmoet
ten, terwijl de sportvissers de ver
geefs zoekende fotograaf van de
Texelse Courant tot wanhoop brach
ten door met z'n allen de zee op te
gaan. In hun persbericht maken ze
melding van 29 deelnemers, afkom
stig van Schiermonnikoog, Vlieland
en Texel, die met de Terschellinger
sportvisboot Talisman het ruime sop
kozen. Winnaar werd Texelaar Poul
Verhagen, die drie vissen aan de haak
sloeg met een gezamenlijke lengte
van 73 centimeter. Beste bij de jeugd
werd Robin Eelman, met twee vissen
van totaal 32 centimeter. Bijzondere
vangst was een rode poon van 17
centimeter. Met 216 centimeter
kwam Texel als winnaar uit de bus.
Van geheel andere orde was het bil
jarten in De Zwaan, dat werd gade
geslagen door een groepje vaste
in actie tn sporthal Ons Genoegen.
Einduitslag Waddentoernooi
Terschelling
Schiermonnikoog
Uit de grafiek blijkt dat Texel tijdens het Waddentoernooi een ruime zege boekte.
klanten aan de bar. Ze toonden zich
onder de indruk van de 20-jarige
Schiermonnikoogse Nolene Kremer,
die een gemiddelde stootte van ruim
1,3. 'Eerste potje gewonnen, tweede
verloren. Het leuke van dit Wadden-
toernooi is dat je nog eens ergens
komt. Het is de eerste keer dat ik op
Texel kom.' Biljarten is op haar thuis-
eiland, dat ruim duizend inwoners
telt, immens populair. 'We hebben
tien biljartclubs. Zelf ben ik lid van
NAD. Dat staat voor: Na Afloop
Dorst.'
Ook elders zat de stemming er goed
in, waarbij het weer een handje mee
hielp. Anders dan bij voorgaande
toernooien koos de organisatie er
voor de prijsuitreiking niet zondag
morgen, maar zaterdagavond te hou
den. Dat bleek een succes. Voorzitter
Hans de Porto: 'De meeste sporters
maken het zaterdag laat en zijn
zondagmorgen nog niet zo fris. Dat
maakte de prijsuitreiking steeds tot
een kort gebeuren.' Zaterdagavond
verliep het heel anders. In een bom
vol Question Plaza, er moeten zo'n
700 mensen zijn geweest, werd met
behulp van computeranimaties (net
als bij de gemeenteraadsverkie-
msatie was een cheque van €500,-
die door wethouder Hin namens de
gemeente werd uitgereikt. Het be
drag was ter compensatie van het
besluit van de gemeente om geen
subsidie meer aan het Wadden-
toernooi te verlenen. Om de feest
vreugde extra te verhogen was de
Klapband van stal gehaald, die de
gezelligheid er tot 3.00 uur 's nachts
in hield. Alle reden dus voor de orga
nisatie om op een geslaagd toernooi
terug te kijken. Bij de evaluatie zal wel
kritisch worden gekeken naar het
kaliber sporters dat naar een vol
gende editie wordt uitgezonden.
Want het ruime verschil waarmee
Texel won, gaf menigeen wel te den
ken.
zingen) de spanning opgebouwd,
waarbij uiteindelijk Texel als winnaar
uit de bus kwam. Tevens konden de
sporters zich terugzien op foto's die
op verschillende plekken op het ei
land diezelfde dag waren gemaakt en
die op een groot scherm werden ge
projecteerd. Opsteker voor de orga-
In en rond de schuren van Axel Lap
aan de Witteweg wordt zaterdag de
tweede Hoornder rommelmarkt van
het seizoen gehouden. De organisa
tie heeft ook ditmaal een enorm as
sortiment in de aanbieding, uiteenlo
pend van boeken tot meubels. Er is
een hoekje ingericht waar bezoekers
onder het genot van een kopje koffie
kunnen bijpraten en er worden verse
oliebollen verkocht. De markt duurt
van 9.00 tot 14.00 uur. De opbrengst
is bestemd voor de restauratie van de
hervormde kerk in Den Hoorn.
Stamgasten van café De Zwaan volgen de verrichtingen van de biljartster Nolene Kremer
van Schiermonnikoog.
(foto Gerard Timmerman)
TCVCI CL' 7 DINSDAG 20 MEI 2003
mtiano de Compostela. een was al Ippd pn 11 ir» on ii moor .monh. u*
lantiago de Compostela, een
edevaartsplaats in het noordwes-
>n van Spanje. Vanaf Texel moet
et over de snelwegen een rit van
n 1700 kilometer van Texel zijn.
ucy Zijm en Jenneke Wassing uit
en Burg en Ilse Dros uit Oude-
child legden de afstand te voet af.
iet via de kortste weg, maar over
innenweggetjes, onverharde
ronkelpaadjes en straatjes. Een
andeltocht van 3.500 kilometer,
jlbracht in totaal 185 verschil-
nde etappes, waarvan ze 17 jaar
eleden met pijn en moeite de eer-
je aflegden. Onlangs bereikten ze
et eindpunt. Verslag van een op-
ierkelijke reis.
ij pelgrims gaan de gedachten al
iel uit naar vastberaden lieden, die
jor geloof gedreven honderden of
ilfs duizenden kilometers af leggen,
et maar één missie: het bereiken
in het heilige doel, liefst zo snel
logelijk. Zo gebeurt het al vanaf de
iddeleeuwen, want zolang bestaat
i St. Jacobsroute al. De drie Texelse
ames volbrachten de pelgrimstocht
j geheel eigen wijze. Zijm: 'Wij lie-
;n echt voor ons plezier. Een uurtje
pen, dan weer een kwartiertje pau-
■ren, even een sigaretje opsteken of
sn kopje thee drinken. We liepen
joguit 20, 22 kilometer per dag.
jor ons was het echt vakantie.' Dat
op die manier een eind kun komen,
ibben ze nu wel bewezen.
Ie aan zo'n enorme tocht begint,
oet er tevoren wel goed over heb-
>nnagedacht. Niet dus. Dros: 'Het
as na een uitvoering in De Linde-
jom dat Simon (Dros, red.) en
erard (Zijm, red.) het ene na het
idere biertje bleven bestellen. Er
ram geen eind aan. De hele tent
was al leeg en Lucy en ik maar wach
ten. Ik was het op het laatst zó zat,
dat ik zei: 'Ik ga aan de loop, Lucy ga
je mee?' Ik had wel eens iets gehoord
over een lange wandeltocht. We
moesten wel met z'n drieën zijn, want
stel je voor dat er iemand een been
zou breken. Dan moet een ander op
haar passen en de derde hulp halen.
Lucy wist wel iemand. De volgende
dag belde ze. Of het nog doorging?'
Dat was in 1986. Dros: 'Op 5 septem
ber zijn we op weg gegaan. Ik vertrok
uit Oudeschild en liep achter diek,
want niemand mocht me zien.' Ter
hoogte van Ceres had ze al een blaar,
Zijm had er bij de boot al twee. Om
keren was er niet bij. Na de oversteek
met de boot vervolgden ze voetreis.
Opgeven was er echter niet bij. In
oktober, nadat Zijm het gemiste tra
ject in haar eentje had gelopen, ver
volgden de drie hun ambitieuze voet
reis. 'Toen hadden we al geleerd dat
we met met teveel bepakking op weg
moesten gaan, dat we hele goeie
schoenen nodig hadden, blaren met
een moesten doorprikken en dat we
met teveel achter elkaar moesten
wandelen. Tot Amsterdam liepen we
in de weekenden, daarna werd de
reis van Texel naar het startpunt
steeds langer en vertrokken we voor
een week. Dieper in Frankrijk werden
het zelfs twee weken. Eerst met de
trein er naar toen, later pakten we het
vliegtuig.'
In Nederland zagen erg op tegen de
ten hebben ze daarom de tent maar
staan en reisden elke dag met de
trein op en neer. 'Toen we halverwege
in Frankrijk met kamperen zijn ge
stopt scheelde ons dat zeker een kilo
of zes aan bagage. Het liep daarna
een stuk lichter.'
Al wandelend kwamen ze van het ene
in het andere landschap. 'Soms was
het erg smerig, maar het noorden van
Frankrijk, met de Ardennen, was weer
heel mooi. En afwisselend. De ene
keer liep je op steen, de andere keer
op leem. We kwamen zelfs eens in
een bouwput terecht Toen we uitein
delijk in Charleville in de Ardennen
kwamen, wachtte ons daar een ver
rassing: een prachtig plein, zoals je
nog nooit hebt gezien.'
Einddoel van dat eerste weekend
was IJmuiden. Zijm: 'Al bij de Don
kere Duinen durfde ik met meer naar
mijn voeten te kijken, zó zeer deden
ze. Onderweg kwamen we een man
tegen die vroeg waar we naar toe gin
gen. "Naar Spanje", zei ik. Wat keek
die man ons vreemd aan. Bij Groote
Keeten zaten mijn voeten onder de
blaren en heb ik Gerard maar gebeld
Dezelfde avond zat ik weer thuis.'
Haar twee wandeigenotes liepen ver
der tot Callantsoog, zetten daar hun
tent op en zijn de volgende dag terug
gekeerd Dros: 'Als ongetrainde wan
delaars dachten we dat even te gaan
doen, maar zo werkt het dus niet.'
Randstad. Zijm: 'Zo'n verstedelijkt
gebied. Maar dankzij het routeboekje
'Lopen over Gras' kwamen we op de
meest prachtige plekken. Door Win
schoten, langs Woerden en noem
maar op. Echt Holland op zijn mooist.
Maar toen we verder kwamen, waren
de routes minder exact uitgestippeld
en hebben we verschillende be
staande wandeltrajecten aan elkaar
moeten knopen. Er is bijvoorbeeld
een wandelpad van Hoek van Hol
land naar Nice. Maar dan moest je
halverwege zomaar een stuk over de
snelweg lopen, levensgevaarlijk. Las
tig was ook dat veel paden slecht
staan aangegeven.'
Tot het midden van Frankrijk brach
ten ze de nacht meestal kamperend
door. Dros: 'Ik kan mezelf nu amper
meer voorstellen in zo'n tentje. Elke
dag opzetten en afbreken, luchtbed
den opblazen, potje koken. Het
vergde ons twee keer per dag ander
half uur.' Ter hoogte van Brussel lie-
Het platteland van Noord-Frankrijk is
dun bevolkt. 'We moesten wel eens
lang zoeken naar onderdak. In Bulson
zou een camping en een hotel zijn.
Maar eenmaal daar bleek geen van
beiden er te zijn. Er was wel een
cafeetje, waar wel eens een ver
dwaalde toenst sliep. Het werd gerund
door de burgemeester, alleen was die
net de koeien uit de wei aan het ha
len. Anderhalf uur later kwam hij met
de sleutel van een gebouw dat het
gemeentehuis bleek te zijn. Van bui
ten zag het er keurig uit, maar van bin
nen was het helemaal niets. Zelfs geen
water en geen wc. We hebben op de
vloer ons kamp maar opgeslagen.'
Getwijfeld of ze de reis moesten
voortzetten hebben ze naar eigen
zeggen niet. 'Ruzie hebben we nooit
gehad, wel discussies over welke
kant we op moesten. Want we gingen
wel eens de verkeerde kant op. Bij de
Frans-Belgische grens bijvoorbeeld,
waar houthakkers de markeringen
I einde van Frankrijk is in zicht. Lucy Zijm, Jenneke Wassink en Ilse Dros. gefotogra-
öm mei 2001 in St. Jean-Pied de Port in de Pyreneeën.
use Dros toont haar beblaarde en verbonden voet.
hadden weggehaald. Toen zaten we
hélémaal verkeerd. Of we kwamen op
routes die wel op de kaart stonden,
maar er helemaal niet waren.'
Na de Ardennen volgde Franse
Champagnestreek, langgerekte heu
vels en heel vlak Verder de Bour
gogne en andere streken. Veel indruk
maakte het gebied rond Verdun, waar
de littekens van de Eerste Wereldoor
log nog duidelijk zichtbaar zijn. 'Heel
veel begraafplaatsen, soms met dui
zenden grafstenen. Ook veel monu
menten, in dorpen waar bijna de helft
van de bewoners was omgekomen.
Als Nederlanders hebben we niet veel
van die oorlog meegekregen, maar
het moet heel erg zijn geweest. De
bevolking versleet ons eerst voor
Duitsers en was niet zo vriendelijk.
Begrijpelijk. Maar toen we vertelden
dat we uit Nederland kwamen, deden
ze wel aardig.'
Genoeg anekdotes over de Franse
keuken. 'Fenneke bestelde eens
endrouillet Dan denk iets leuks te
krijgen. Bleken het gevulde darmen
te zijn. Wat een vieze troep, en stin
ken.' Frankrijk is ook het land van
schimmelkaas. 'Bij elk dorpje waar
we kwamen kregen we een kaas
plankje. De lekkerste kaas hebben
we in Amberth gegetenDne Texelse
vrouwen zó lang op pad, dat moet
wel de aandacht trekken. 'We waren
op laatst aardig bekend. Wat ook leuk
was is dat we hebben gelogeerd bij
een vrouw die ezels had. Die hebben
we natuurlijk alles over de Ezel
vereniging verteld. Ik had daar nog
een T-shirt van en dat heb ik haar
opgestuurd. Daar loop zij nu vermoe
delijk in rond.'
Het kan niet anders, of in een periode
van zeventien jaar doen zich de no
dige veranderingen voor. Bijvoor
beeld met de techniek. 'De eerste
jaren moest er nog een muntje in de
telefooncel, toen kreeg je collect call,
waarbij je op kosten van thuis kon
bellen, daarna de telefoonkaart, later
het mobieltje en nu stuurden we een
S/WS-je naar het thuisfront. Lekker
goedkoop. Ook het opnemen van
geld is veranderd. 'Eerst met de
betaalcheque. Daarvoor moest je in
zo'n dorpje naar het postkantoor, dat
natuurlijk maar een uur op een dag
open was. Later kon je pinnen, dat
was al een stuk makkelijker. En nu
hebben we de euro.'
Zo'n driekwart van de tocht kwam het
drietal eigenlijk weinig andere lange
afstands wandelaars tegen. 'Dat ver
anderde toen we in Le Puy kwamen,
de plaats die voor velen het startpunt
is voor de bedevaartstocht en waar
de route naar Santiago de Compos
tela, de GR65 begint. Vanaf die tijd
hoefden we niet meer te zoeken hoe
we moesten lopen en waren er ook
speciale herbergen voor pelgrims,
simpel maar voldoende. Alleen - en
dat wisten wij in het begin niet - heb
je daarvoor stempels nodig. Die
moest je in een kerk of een café op
halen. Zonder die stempels mochten
we niet in die pelgrimherbergen sla
pen. Dat was wel een tegenvaller.
Later hebben we ook stempels ge
haald.'
Naarmate het einddoel naderde kwa
men ze meer wandelaars tegen. 'Het
werd steeds gezelliger onderweg.
Mensen overal vandaan. Een man uit
De wandeltocht van 3.500 kilometer, van Texel naar het Spaanse Sanbago de Compostela
Jenneke Wassink en Lucy Zijm poseren bij een veld klaprozen in Frankrijk.
Noorwegen en een Zwitser, die met
een Nederlandse en in Nieuw York
woonde. Hij sprak alle talen, ledereen
wist wel wat te vertellen. We ontbe
ten en dineerden samen.'
De laatste etappe van 350 kilometer
liepen ze in zestien dagen. 'Het was
jammer dat het vaak regende. We
baalden nog meer omdat het in Ne
derland stralend mooi weer was.
Vooral op het laatste stuk, toen we tot
onze enkels in het water stonden.
Zelfs de Spaanse televisie maakte
opnames van het noodweer.' Eind
punt is de grote kathedraal van
Santiago de Compostela. 'Drijfnat
kwamen we aan, een soort anticli
max. Maar we hadden het toch ge
red In de kathedraal ondergingen de
dames de gebruikelijke pelgnms-
rituelen, zoals het omhelzen van het
beeld van de heilige St. Jacob, aan
wie de kathedraal is opgedragen. De
beenderen van deze apostel zouden
er volgens de legende zijn komen
aandrijven. Zijm: 'In de kerk hangt
een groot wierookvat. Volgens de
geschiedenis zwaaiden ze daarmee
omdat al die pelgnms zo stonken. Nu
zwaaien ze het nog één keer per jaar
heen en weer.' Tijdens de mis die da
gelijks wordt gehouden werd gemeld
dat er 'dne Texelse pelgrims' waren
aangekomen.'
Vlakbij het eindpunt doken familiele
den opeens op een bosje langs de
kant van de weg. 'Die hadden ons
staan opwachten. Als drie verzopen
katten zagen ze ons aankomen. Erg
leuk dat ze er waren.' Op Schiphol
werden ze opgewacht door nog meer
familie en vrienden die hen met span
doeken en gezang als helden ont
haalde. Nu de tocht ten einde is, zet
ten de dames een streep onder de
gezamenlijk wandelingen. 'Het was
prachtig, maar het doel is bereikt.'
Gerard Timmerman