'Hutje op de hei' wijkt voor organisch 'recreatiehuisje'
3ouwplan maakt op
Texel de tongen los
1
Een gedurfd juweeltje of futuristisch prul?
©o
7
(2©
Fors bedrag voor
begeleiding NP
oor bureau Arcadis
an alle kanten
Geknipjo
TEXHLSE
COURANT'
Wat ik
zeggen wou.
Stayokay
College wil geen
overdekte karting
f <i;'* 'A;'-j
VRIJDAG 23 MEI 2003
hadden kunnen kiezen voor de
uw van een traditioneel huis met
puntdak. Dat staat in een dorp
ischien wel leuk, maar hier to-
niet. Wij wilden iets dat past in
prachtige, maar kwetsbare
geving. Niet iets traditioneels,
arvernieuwend.' Aan het woord
vrouw Christja Mees uit Zeist,
de-eigenaresse van het 'Hutje
de hei'. Het sobere optrekje
gs de Monnikenweg maakt na
zomer plaats voor een nieuw
;antiehuisje. Het wordt ge-
jwd volgens de uitgangspunten
de organische architectuur.
Hutje' krijgt een compleet an-
e uitstraling, waarover op Texel
schillend wordt gedacht.
Het 'Hutje op de hei' is voor velen een
vertrouwd beeld. Het voormalige
bollenschuurtje op het 2,5 grote hec
tare terrein, amper 33 vierkante me
ter groot, werd tientallen jaren gele
den door de vorige eigenaar Jos
Bakker vertimmerd tot een zomer
huisje, zoals dat zo vaak ging zonder
vergunning. Op de kaart van het be
stemmingsplan Buitengebied werd
het na de legalisering ingetekend als
recreatief opstal. Toen Bakker het
zeven jaar geleden van de hand
deed, kreeg hij van de familie Mees
de toezegging dat ze het Hutje 'met
respect zouden behandelen'. Het
beeld van het Hutje op de hei veran
derde enkele jaren geleden, toen de
achtergelegen braakliggende akker
bij de herinrichting van het gebied De
Ploegelanden op de schop ging. 'Niet
omdat wij dat zo nodig wilden. Om
dat het terrein hier wat hoger ligt,
wilde Staatsbosbeheer er graag en
kele kreken aanleggen, waarin over
tollig water kan worden gebufferd,
zodat het langzaam kan afstromen
naar lager gelegen gebieden.' Omdat
de uitgegraven grond niet mocht
worden afgevoerd, werd besloten
van het gebied een heuvelachtig ter
rein te maken. Maar met door een
kraanmachinist de vrije hand te ge
ven. Mevrouw Mees: 'In zo'n kost
baar stukje natuur moet je niet zo
maar wat gaan spitten.' Voor het
ontwerp nam de familie landschaps
architect Bureau Copijn in de arm.
i
Zijaanzicht van het 'Hutje', met rechts het oplopende talud vanaf de Monnikenweg.
r""3~
ts 'Jftiyip 'IriOcV {CiN&O"
mnvcht van het nieuwe 'Hutje op de hei', gezien vanaf de noordwestkant, de Monnikenweg.
Inmiddels wordt het kale zand bedekt
door heide en andere vegetatie en
wordt het gebied kort gehouden door
Drentse heideschapen
Nog voor de graafwerkzaamheden
zich voltrokken, was het voor de ei
genaars duidelijk dat er ook iets met
het Hutje moest gebeuren. Mevrouw
Mees: 'Het is een leuk, lief huisje en
we zijn er ontzettend aan gehecht,
maar er begint van alles aan te man
keren. De septic tank is vaak vol. de
afvoer van keuken- en douchewater
verstopt en ga zo maar door. We heb
ben er heel lang over zitten dubben
hoe we dat nu moesten aanpakken.
Het heeft binnen de familie heel wat
discussie gegeven Mijn broer
Leonard (Henny, red.), die ook eige
naar is, wilde het liever bij het oude
laten Dan zouden we het helemaal
moeten vernieuwen. Maar het is zo
klein. Met z'n tweeen gaat het nog
wel. maar we hebben kinderen en
kleinkinderen, die hier ook op z'n tijd
komen. Bovendien verhuren we het
en gasten van tegenwoordig stellen
ook zo hun eisen, ledereen doet te
genwoordig aan kwaliteitsverbete
ring. Omdat het bestemmingsplan de
mogelijkheid geeft iets uit te breiden,
hebben we besloten nieuw te bou
wen Meerdere ontwerpen passeer
den de revue, aanvankelijk in traditio
nele stijl 'We hebben er kritisch naar
gekeken, maar zo'n gewoon huisje
staat hier niet echt. We hebben ook
gedacht aan een boerderij vorm, maar
dan ben je er met de maximaal toe
gestane 55 vierkante meter niet. Het
wordt dan een soort mini-replica.'
Aan het landschapsplan en het uitein
delijke ontwerp voor het huisje ging
volgens Paul van Panhuys van het
gelijkmatige architectenbureau uit
Den Haag een periode van intensieve
samenspraak vooraf, met als doel tot
de ontwikkeling van een 'gezamen
lijk product' te komen. 'Onderdelen
uit het ontwerp van het Hutje zijn
doorvertaald in het landschap, terwijl
zichtlijnen in het landschap huisje zijn
verwerkt', vertelt Van Panhuys.
Christja en Rudolf Mees, die jaren
lang voorzitter van de stichting Mens
Architectuur is geweest, draaien er
niet omheen enthousiast bewonde
raar te zijn van de organische archi
tectuur, die gebruik maakt van na
tuurlijke vormen en materialen.
Voorbeeld van die stijl is onder an
dere de ING-bank in Amsterdam en
het Maartenhuis op Texel. 'Iedere ar
chitectuur is een avontuur, ook de or
ganische. Maar wij willen alleen iets
dat optimaal past in dit landschap en
dat zeker niet confronterend is. Want
iets neerzetten dat iedereen afkraakt,
is wel het laatste dat we willen.'
Het ontwerp sluit gezien vanaf de
weg aan bij de vorm van het land
schap. Hiervoor wordt het terrein tus
sen de Monnikenweg en de woning,
een strook van ruim 42 meter, veran
derd in een geleidelijk oplopend
talud. Bij het huis heeft de grond een
hoogte bereikt van twee meter boven
het huidige niveau, zodat de bene
denverdieping van de woning hele
maal achter het opgehoogde terrein
schuil gaat. 'Doordat de vloer van de
woning een kleine 80 centimeter be
neden het huidige maaiveld komt te
liggen, steekt zo - gezien vanaf de
weg - ruim twee meter van het huisje
boven het talud uit. Je ziet er dus niet
meer van dan nu het geval is. Daar
komt bij dat het wat rond oplopende
dak is bedekt met sedumplantjes, die
het een natuurlijk aangezicht geven.
Omdat ook de zijkanten deels achter
de grond verscholen liggen, ogen ook
die niet massaal. De twee verdiepin
gen zijn alleen vanaf de achterkant te
zien, maar dat aangezicht is voor
passanten niet zichtbaar. Daar komt
bij dat de woning wordt gebouwd
volgens duurzame principes, met
natuurlijke materialen. De buitenkant
wordt van hout. We zijn ervan over
tuigd dat het bijzonder mooi wordt.'
De Welstandscommissie was una
niem goed te spreken over het ont
werp en bracht positief advies uit aan
het Texelse college Ben w volgden
dit advies op. Kritisch van toon was
een bezwaarschrift van de Werk
groep Landschapszorg, die liever een
meer Texels ontwerp had gezien.
'Maar nadat we hadden gesproken
met de architect werd ons duidelijk
dat het minder erg was dan we aan
vankelijk hadden gedacht', laat
Adriaan Dijksen weten. 'Bovendien
konden we alleen bezwaar maken
tegen de afwijkende dakhelling,
waarvoor een lichte artikel 19-proce-
dure moest worden gevoerd. Door de
dakhelling iets aan te passen, konden
onze bezwaren gemakkelijk worden
gepasseerd en zou het huis er dus
toch komen.' Het was reden voor de
werkgroep het bezwaarschrift in te
trekken. Inmiddels is de bouwvergun
ning verleend. Het is de bedoeling dat
het Hutje na de zomer plaatsmaakt
voor de start van een nieuw te bou
wen 'Hutje'.
Het'Hutje op de hei', tientallen jaren lang een vertrouwd
beeld voor Texelaars, maakt plaats voor een nieuw, orga-
mschvakantiehuis. De meningen over de bouwstijl lopen
uiteen. Past zoie,ts wei of niet op deze plek? Heeft de
Welstandscommissie het ontwerp terecht positief beoor
deeld, of juist niet?
een architect die iets anders durft. De vorm van de woning loopt met het
landschap mee omhoog, waardoor het er goed past en waarbij de invulling
en de beplanting van het gebied natuurlijk veel zorg vragen.'
Menno Stam, namens (een deel van) '10 voor Texel'. 'Het huisje wordt
vervangen door een bouwwerk dat er ongeveer uitziet als twee in elkaar
geschoven Pipo de Clownwagens. Het is om te huilen. Dit heeft niets met
Texel. De bouwvergunning is helaas al verstrekt. Wij vragens ons af; wie is
draan Dijksen, werkgroep Landschapszorg Texel: 'We hadden eerst
it idee dat het iets heel poenerigs zou worden, maar na gesprekken met
architect en de eigenaar bleek dat wel mee te vallen. Doordat het ge-
fejijk schuil gaat achter een aan te leggen heuvel is het minder opval-
itl. Maar liever hadden we een soort mientboerderijtje gezien, of iets
®van de stijl en de geschiedenis iets meer in het landschap passen. Wij
gen ons af of zoiets moderns wel in het landschap staat. Maar ik heb
grepen dat de Welstandscommissie meer naar het ontwerp kijkt en niet
arde omgeving.'
ees Hin, voorzitter van de Welstandscommissie. 'We kijken naar het
jectzelf, maar ook naar de omgeving waarin het staat. Het is alweer een
t,ie geleden dat dit is gepasseerd. Ik hoor dat er op het eiland best wat
mmotie over is ontstaan, maar ik kan me niet herinneren dat er in de com-
veel woorden over dit ontwerp zijn vuilgemaakt. De commissie was
sienthousiast.'
ibArensman, Oosterender. 'Als ik zo'n ontwerp zie, dan rijzen de haren
te bergen. Ik kan me voorstellen dat de tand des tijds het Hutje niet on-
roerd heeft gelaten en dat er iets anders moet komen. Maar dat er daarom
dat mooie gebied, waar je je nog honderd jaar geleden waant, zo'n
uristisch bouwwerk moet komen, daar begrijp ik niets van. Waar normaal
sproken niets kan, kan nu ineens alles. Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
moet in het door reorganisatie en integratie supergeoliede gemeente-
paraat toch minstens één ambtenaar zitten die wel eens op zondag een
«Jje door de Dennen gaat en die op zijn klompen moet aanvoelen dat
ke nieuwbouw juist daér niet kan. Die had onmiddellijk aan de noodrem
«ten trekken. Laat dat stukje Texel achter het oude museum gespaard
>en van futunstische nieuwbouw, hoe ecologisch, natuurvriendelijk en
et ik wat voor argumenten dan ook.'
eerten Smit, ambtenaar die zitting heeft in de Welstandscommissie:
heb het 'Hutje' zien groeien van een bollenschuurtje naar een huisje, tot
duurzame bouwontwerp. Er is, en dat zeg ik met nadruk, heel goed ge
ien naar het karakter van dit gebied, de verhogingen en de landschap
je invulling. De commissie is van mening dat de architect daar goed in
geslaagd. Hij had ook kunnen kiezen voor een voor de hand liggende
torische vorm, met hout- en metselwerk. Maar er is alom respect voor
hiervoor verantwoordelijk? Het hele gebied is juist zo mooi opgeknapt en
dat komt er zo'n prul midden in het heideveldje. Texelaars, ga daar eens
kijken, het is nu nog de moeite waard.'
Architect Ronno Honingh: 'Ik laat me liever niet kritisch uit over ontwer
pen van collega's. Maar duidelijk is dat deze architect niet voor de meest
eenvoudige route heeft gekozen. Er is volgens mij veel zorg aan besteed.'
Kees Hin: 'Ik heb Piet Standaart van Texels Belang horen zeggen: Hoe
kunnen jullie zoiets goedkeuren? Zelf heb ik geen beslissende stem in de
Welstandscommissie, mijn belangrijkste taak is het handhaven van de orde.
Feitelijk beslissen de twee architecten in de Welstandscommissie. Die heb
ben er verstand van. Als zij van mening verschillen, dan gaan wij ons er
mee bemoeien. Over dit ontwerp waren ze erg positief. Maar ze keuren echt
niet alles goed. Over het kantoor van Staatsbosbeheer aan de Emmalaan
en ook de artsenpraktijk ernaast heeft de commissie negatief geadviseerd.
Maar dat advies heeft het college niet overgenomen. Meestal gebeurt dat
overigens wel. Recentelijk hebben we een ontwerp voor het nieuwe kan
toor voor de ABN-AMRO aan de Parkstraat afgekeurd. Dat leek een beetje
op een blokkendoos. De panden in die straat moeten een beetje een histo
risch karakter krijgen.Toekomstig ontwikkelingen die in een gebied worden
nagestreefd, worden ook meegewogen.'
Maarten Smit: 'Als ambtenaar in de commissie geef ik een toelichting, piraat
mee en heb geen beslissende stem. Maar als een ontwerp te weinig niveau
heeft, dan proberen we dat door onze inbreng wel naar een hoger niveau
te tillen. Het is in dat opzicht makkelijker als we met een deskundige ont
werper hebben te maken, die kijkt naar de vorm, dan met iemand die voor
zichzelf het maximale uit de ruimte wil halen en voor wie de vormgeving
secundair is. Als commissie kijken we uit naar de Welstandsnota, waann
per gebied criteria worden vastgelegd en die voorde commissie als leidraad
moet gaan gelden. Deze nota bevindt zich in het eindstadium. In dorpen
zoals Den Hoorn, De Waal, Oudeschild en Oosterend, met een kwetsbaar
karakter, liggen de eisen anders dan in bijvoorbeeld De Koog.'
Ronno Honingh: 'Een ontwerp kan in technisch opzicht voldoen aan het
bestemmingsplan. Verder is het zo dat het in redelijke mate aan de eisen
van welstand voldoet. Maar je kunt je afvragen of je een bepaald gebouw
in een bepaald gebied moet willen. Daarvoor moet je iemand aanstellen die
als het ware boven de partijen staat. Ik heb er daarom al eens voor gepleit
voor het eiland een bouwmeester te benoemen die over dat soort dingen
een afweging maakt. Daarvoor hebben ze in Den Helder een stads
bouwmeester aangesteld. Alleen wil de gemeente Texel er niet aan.'
Raadslid Piet Standaart van Texels Belang: 'Een misser van de
Welstandscommissie. Het blijkt maar weer dat als iemand een beroemde
architect inhuurt met een grote reputatie, dat het voor de commissie moei
lijk is zo'n bouwwerk af te wijzen. Misschien past het uit milieuoogpunt wel,
maar in die omgeving hoort het niet. Het toont aan dat de lokale bevolking
een ander oordeel kan hebben dan de Welstandscommissie. De twee ar
chitecten die als deskundigen de meeste zeggenschap hebben zijn ook
geen Texelaar. Daarom vinden wij dat de commissie moet worden aange
vuld met twee onafhankelijke, geïnteresseerde burgers. Zo staat het ook In
de nieuwe gemeentelijke bouwverordening en die heeft de raad in 2002 zelf
vastgesteld. Het is zaak dat dat besluit nu zo snel mogelijk ten uitvoering
wordt gebracht.'
Kees Hin: 'De welstandscommissie is deskundig en dit jaar openbaar ge
worden. Ik vraag me af of twee extra burgers bijdragen aan de kwaliteit.'
Overlegorgaan Nationaal Park
«n van Texel (OO) heeft een
bedrag uitgetrokken voor de
'leiding van de juridisch-finan-
1 voortgang van het nieuw te
'eren bezoekerscentrum van
«tionaal park. Dat moet in mei
be deuren openen in Eco-
De kosten daarvan bedra-
miljoen. De helft daarvan
betaald door de provincie,
edere helft komt voor rekening
"et ministerie van LNV en de
Partners in het Overlegorgaan,
aal is €95.000,- geraamd voor
racesorganisatie door het bu-
wcadis Ruimtelijke Ontwik-
9 BV. Niet alle participanten in
averlegorgaan gingen zonder
akkoord met dat forse be-
Daaraan ging een stevige
USsie vooraf.
OO-voorzitter Evert Vermeer moest
alle zeilen bijzetten om vooral de
Texelse deelnemers aan het overleg
te overtuigen van nut en noodzaak
van de inschakeling van Arcadis. Na
een pittige discussie stemden uitein
delijk alle aanwezigen in met het
voorstel. Van de €95.000,- is inmid
dels al zo'n €35.000,- besteed aan di
verse werkzaamheden. De inscha
keling van een gespecialiseerd
bureau als Arcadis is volgens de
voorzitter noodzakelijk gezien de
complexe en unieke situatie op Texel.
Op andere plaatsen wordt 'slechts'
een bezoekerscentrum gerealiseerd
bij een nationaal park. Hier wordt dat
gecombineerd met een Natuur Acti
viteiten Centrum (NAC) van Staats
bosbeheer en gebeurt dat in nauwe
samenwerking met EcoMare, dat
voor de exploitatie zorgdraagt. Om
de continuïteit te waarborgen en pro
blemen te voorkomen, moet de sa
menwerking tussen de drie partijen
juridisch goed worden dichtgetim
merd. Verder is het zaak de financiële
inbreng en verplichtingen van de be
trokken partijen goed vast te leggen.
De keuze is op Arcadis gevallen om
dat de eindverantwoordelijke voor
het project, Gertjan Elzinga, ervaring
heeft met het opzetten van bezoe
kerscentra.
Niettemin vonden verschillende
Texelse organisaties die in het over
legorgaan zijn vertegenwoordigd de
offerte erg hoog. Zij vreesden dat er
teveel financiële middelen zouden
worden gespendeerd aan de voorbe
reiding, ten koste van de uitvoering.
Die vrees is volgens Vermeer onge
grond. Hij benadrukte verder het be
lang van een onpartijdige deskundige
in verband met mogelijke belangen
verstrengeling. Met Arcadis is een
overeenkomst gesloten op regie
basis. Dat houdt in dat het bureau
alleen werkzaamheden uitvoert als
daar nadrukkelijk opdracht voor is
gegeven. Om de 'onwelwillenden' in
het overlegorgaan tegemoet te ko
men, is de post 'onvoorzien' ge-
■n xranntixinkhjLhcid vjrfdc rc
Tot mijn stomme verbazing las ik in
de krant dat de bezwaren van de
omwonenden tegen de herberg aan
de Haffelderweg eenzijdig zijn ver
worpen. Ik vind dit onterecht en niet
democratisch. De raad en het college
hebben met goed geluisterd.
Waar de buurt zich druk over maakt,
is de belasting van de Hallerweg en
de nachtrust. Dit vind ik terecht. Wij
wonen precies op de splitsing Wever-
schrapt. Daarin waren honderd
arbeidsuren opgenomen voor een
bedrag van zo'n €15.000,-. Het
bezoekerscentrum wordt onderge
bracht in de zaal van EcoMare waarin
voorheen de expositie 'Dromen aan
de Dijk' was gehuisvest. Deze ruimte
wordt verbouwd. De onderhandelin
gen met EcoMare over het beheer
van het centrum bevinden zich vol
gens een ingewijde in de afrondende
fase. Naar verwachting treedt het
overlegorgaan over circa twee weken
naar buiten met een afgerond plan
straat, Schilderend en Hallerweg, en
worden nu soms wakker van groepen
jongeren van de bruine vloot en van
Panorama die langs ons huis voorbij
trekken. Nu vinden wij het met erg om
eens wakker te worden, maar soms
drie keer per nacht vind ik te gek. Dat
Stayokay in de krant schrijft dat haar
beleid er op gericht is om er meer een
'gezinshostel' van te maken, is niet
geheel waar, zeker niet aan het eind
en in het begin van het schooljaar. Dat
er dan gezinnen tussen groepen gaan
zitten, lijkt me ook sterk. Op hun
website (www.stayokay.nl) is te lezen
dat ze het gehele jaar open zijn voor
groepen en individuele gasten, en wel
in deze volgorde. Ze zijn dan ook een
gecertificeerd ANWB-groepsverblijf
met vier sterren Hoezo gezinnen? Ik
hoop dat de gemeente beseft dat dit
met 240 mensen het grootste onder
komen op Texel is (zelfs 'Grand hotel
Opduin' is met zo groot). Dat is een
hele grote belasting voor de buurt.
Deze concentratie mensen gaat 's
zomers iedere avond door de Haller
weg, met alle gevolgen van dien. Ik
vraag mij af hoe de raad gestemd zou
hebben als burgemeester, wethou
ders of raadsleden aan de Hallerweg
hadden gewoond. Als de gemeente
In de rubriek Geographies in het tijd
schrift National Geographic is op een
serie fotootjes van Jochem Wijnands
te zien hoe 'een blauwe reiger op een
junimiddag in Oost-Texel een jonge
eend te grazen' neemt. 'Volgens dr.
Renè Dekker, conservator vogels van
het Nationaal Natuurhistorisch Mu
seum Naturalis in Leiden, is er mets
het Hogeberggebied wil ontlasten,
moet ze dit hostel tussen Den Burg
en De Koog zetten en met op hon
derd meter van de voet van de Hoge-
berg. Er is echter ook een lichtpuntje.
Wij hebben allemaal kunnen lezen dat
een voetbaloverlastveroorzaker op
de Groeneplaats door de burge
meester persoonlijk op zijn gedrag is
gewezen. Nu, ze zal het nog druk krij
gen.
Ik wil de gemeenteraad en het college
nogmaals op het hart drukken: luis
ter naar de gemeenschap en naar
serieuze argumenten. Indachtig uw
eigen lijfspreuk 'De gemeente en de
ambtenaren zijn er voor deburgeren
met andersom'.
H. Snoek jr.
Den Buro.
De plannen van George Dekker om
een groot deel van zijn kartingbaan
bij Akenbuurt te overdekken zijn bij
het college niet in goede aarde
gevallen. De gemeenteraad zal dan
ook het advies krijgen om er niet
aan mee te werken. Het plan past
niet in het bestemmingsplan, ver
stoort de openheid van het land
schap, is strijdig met de concen
tratiegedachte en doet afbreuk aan
het streven om de 'kernkwaliteiten'
van Texel te versterken, zo menen
b en w.
De exploitatie van de huidige open-
luchtbaan heeft te lijden door het
volgens Dekker toegenomen aantal
regendagen. Hij wil daarom op het
huidige terrein van 8.000 vierkante
meter een gebouw zetten van 4.000
vierkante meter, waarin een nieuwe
baan wordt ondergebracht. De be
staande buitenbaan blijft daarnaast in
tact.
Het terrein heeft de bestemming dag-
recreatief opvanggebied klasse m
(motorsport) en wordt omringd door
terreinen met een agrarische bestem
ming. Met vrijstelling is een bebou
wing van maximaal 250 vierkante
meter mogelijk. Het veel grotere ge
bouw dat Dekker wil, zou mogelijk
gemaakt kunnen worden door toe
passing van artikel 19 of door wijzi
ging van het bestemmingsplan, maar
het college voelt daar dus mets voor.
'Een dergelijk grootschalig gebouw,
bovendien ten behoeve van een
wezensvreemde functie in het over
wegend agrarische gebied, past niet
in het beleid. De nieuwe schuur zou
middenin een nu nog open gebied
komen te staan. De bestaande ge
bouwen van het aangrenzende be
drijf van Dirk Roeper vallen erbij in het
met'. De gemeenteraad moet zich
nog uitspreken.
nieuws onder de zon. 'Jaarlijks gaan
er heel wat eendjes en andere jonge
vogels door de maag van de reiger.'
.^v y;.v: \i
